LEIDSCH
DAGBLAD
Labour nu al schaakmat?
Twee Zuidvietnamese
bataljons omsingeld
Koud
PREMIER WILSON ZOEKT UITWEG IN
ECONOMISCH VIJF JARENPLAN
Herculische taak
Harde gevechten in noorden des lands
Frankrijk boycot
NA VO-manoeuvres
(9uc/
leuwo
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 31 MEI 1965
No. 31578
Directeur: EL A. EL vaD Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden Giro no. 67055
Werklozen
(Van onze correspondent in Londen)
Terwijl de Labour-regering de wind steeds meer tegen zich
krijgt de proteststormen over het breken van de meeste verkie
zingsbeloften steken overal op hebben premier Wilson en zijn
naaste medewerkers zondag op het landgoed Chequers beraad-
agd over het economische vijfjarenplan dat Engeland uit het
moeras zal moeten helpen. Dit plan zal zeker niet voor september
worden gepubliceerd.
MUURVAST
Op korte termijn zitten de meeste
zaken die de regering wil veranderen
muurvast, waarbij zoals gebruikelijk
fouten van het vorige bewind als oor
zaak worden gedoodverfd, hoewel dit
alibi op de openbare mening nauwe
lijks meer enige indruk maakt. Wan
neer er op dit ogenblik nieuwe ver
kiezingen zouden worden gehouden
Labour waarschijnlijk van de
kaart worden gevaagd.
Oorspronkelijk leek het alsof de
kiezers bereid zouden zijn harde
maatregelen te slikken. De conserva
tieven hadden het in oktober nog al
tijd verbruid, maar nu onder Labour
alles dreigt spaak te lopen is tie
stemming in enkele maanden tijd ra
dicaal omgeslagen.
Doorroeien
Lagei-huismeerderheden die tot dus-
hebben geschommeld tussen 1 en
25 stemmen en te hopen dat in de
herfst of in het volgend voorjaar La-
bours tegenspoed zal keren. De con
servatieven honen dagelijks steeds
luider dat het allemaal alleen maar.
erger zal worden. Staat de regering
i al schaakmat?
De bijeenkomst op Chequers werd
door de oppositie-woordvoerder voor
j economische problemen, Edward
Heath, een vergeefse poging genoemd
Labours hachje te redden. Hij
verklaarde dat de regering de basis
haar politiek volkomen heeft
vernietigd. Prijzen en belastingen
stijgen voortdurend en de produktie
daalt. De kredietbeperking is de erg-
ste in 40 jaar. Bovendien heeft de re
gering zelfs voor het eerst sinds on-
KATTEN VERDWIJNEN
IN UTRECHT
(Van onze Utrechtse correspondent)
n een tijd van drie vier weken zijn
er tientallen katten in Utrecht ver
dwenen. Het lijkt duidelijk dat de
buurt tussen Nieuwe Gracht en
Lange Nieuwstraat in Utrecht het
werkterrein is geworden van
iemand die erop uit is de katten-
rijkdom te verminderen. De afge
lopen maand zijn althans diverse
bewoners van de Groenestraat hun
poesen kwijt geraakt. Een mevrouw
twee, een ander één, en een huis
aan de overkant ook één. Het to
xicologisch onderzoek op een over
leden poes heeft met de meest gro
te waarschijnlijkheid vergiftiging
door fosfor uitgewezen. De andere
dode beestjes worden nog onder -
I zocht.
Er zijn sterke vermoedens wie er op
deze radicale wijze oorlog voert te-
geen de poesen. In de buurt woont
een duivenhouder die eens heeft ge
zegd: „Als het me gaat vervelen
met die katten, geef ik ze gebak
ken spons".
(En inderdaad is bij een speurtocht
over de daken deze week gebakken
spons gevonden. Daarover bestaat
ook bij de politie, die inmiddels
haar onderzoek is begonnen, geen
twijfel. Waarschijnlijk zit de fosfor
dan in de spons, maar dat wordt
thans onderzocht.
De zwartste pessimisten geloven
dat er bij een verder aandraaien van
de krediet-schroef, het volgend jaar
wellicht meer dan een half miljoen
werklozen zullen zijn. Maar de La
bour-regering zal het politiek waar
schijnlijk nooit aandurven het zover
te laten komen. De 300.000 regionale
werklozen van thans zijn hoofdzake
lijk ongeschoolden, die doordat zij
door het huizen-tekort gebonden zijn
aan hun woonplaatsen niet kunnen
worden overgeheveld naar gebieden
waar ze nodig zijn. Op Chequers
werd in elk geval vastgesteld dat voor
de beoogde economische groei op het
ogenblik dringend behoefte is aan
300.000 extra-werkkrachten. Maar de
regering heeft de immigratie-kraan
dichtgedraaid, omdat zij door een
nog grotere toevoer van kleurlingen
zo goed als zeker de verkiezingen zal
verliezen. Zo draait men op allerlei
gebied in een uitzichtloos kringetje
rond.
Het doel van Wilsons economische
koers is opvoering van de nationale
produktie met 25 procent in 1970 en
het doelmatig maken van de indus
trie, in overeenstemming met be
paalde prioriteiten. Een eerste eis is
de betalingsbalans in evenwicht te
brengen, waarmee het ondanks extra
invoerheffingen nog steeds sukkelen
is. Wilson wil kapitaal-investering
en individuele modernisering bevor
deren, maar zit met een steen om de
nek van een abnormaal hoge rente
van 7 procent.
Vloeks taking
Een tragische illustratie van een
totaal verouderde geestesgesteldheid
onder miljoenen arbeiders is de be
lachelijke mijnstaking in Zuid-Wales,
die ondanks de pogingen gedurende
het afgelopen weekeinde om het con
flict bij te leggen, doorgaat. Deze sta
king heeft tot nu toe, wat de kolen-
opbrengst betreft, in totaal al 50 mil
joen gulden gekost en 7 miljoen gul
den aan gederfd loon. Dat allemaal
wegens een scheldwoord dat een
voorman een recalcitrante 18-jarige
leerling-mijnwerker naar het hoofd
slingerde. Zoals men weet, werden
beiden daarna overgeplaatst. De
Bond van mijn-opzichters heeft toen
uit protest tegen de overplaatsing
van de voorman haar 3500 veilig
heidscontroleurs het werk laten
neerleggen, waardoor 55.000 mijnwer
kers thuis moeten blijven. En meer
dan de helft van de mijnen in Zuid-
Wales stil ligt, terwijl tientallen an
dere mijnen slechts op halve kracht
kunnen werken.
De opzichters klagen over de on
dermijning van hun gezag, hetgeen,
afgescheiden van dit incident, eqn
algemene grief schijnt te zijn. Maar
de bedrijfsleiding wordt sinds jaar
en dag bijna voortdurend door sta
kingen over allerlei futiliteiten be
dreigd.
Helaas heerst in een deel van de
Britse mijnindustrie, wat de arbeids
betrekkingen aangaat, een verblind
heid, die geen rekening wenst te hou
den met het bedrijfsbelang, laat staan
met het nationale belang. Wilson
staat met al zijn papieren plannen
dan ook voor een Herculische taak.
Kilo suiker drie
eent duurder
De consumentenprijs voor suiker
is met ingang van vandaag met drie
cent verhoogd. Deze prijsverhoging
is bedoeld om de gegarandeerde sui
kerprijs voor de oogst 1965 te ver
wezenlijken en om de marge voor de
tussenhandel te verbeteren.
MOEILIJKHEDEN
MET GEMINI
De voorbereidingen om de Gemini
IV met de twee Amerikaanse ruimte
vaarders James McDivibt en Edward
White a.s. donderdag te lanceren
worden voortgezet, ondanks moeilijk
heden rond de lancering.
Deze moeilijkheden zijn een lek in
het watersysteem van het ruimte
schip en een gestoorde onderzeekabel,
die gegevens overbrengt van Kaap
Kennedy naar volgstations op andere
punten van de wereld. 'Zie over de
dit
Stammenoorlog
in Pakistan:
250 doden
Een stammenoorlog in de Pakis
taanse grensstaat Dir heeft vorige
week 250 mensen het leven gekost,
aldus het dagblad Jang in Karatsji.
Bij de gevechten waren 10.000 stam
leden betrokken. Drie dorpen gingen
in vlammen op, vee werd geslacht en
oogst vernield. De toestand rs weer
rustig. De onlusten ontstonden nadat
het systeem van onbetaalde arbeid
voor landeigenaars was afgeschaft
en deze landeigenaars tot het opeisen
van een deel van de oogst overgin
gen.
Deze jongeman was o
dag van het hengels*
koning te rijk mét zijn
vangst.
de eerste
zoen de
orstelijke
Amerikaanse vliegtuigen be
stoken onafgebroken eenheden
van de Vietcong, die in het
noordelijk deel van Zuid-Viet-
nam enkele posten van de rege
ringstroepen onder de voet drei
gen te lopen. Twee bataljons
van de Zuidvietnamezen zijn
omsingeld en een derde bataljon,
dat als versterking was gezon
den, zou zodanige verliezen heb
ben geleden, dat het in feite is
uitgeschakeld. In totaal zouden
400 man van de regeringstroe
pen zijn gesneuveld of worden
vermist.
De strijd, die al enige dagen duurt,
woedt in het gebied van Qoeang
Ngai, op ruim 500 km ten noordoos
ten van Saigon. De post Ba Gui, die
op 25 km ten westen van Qoeang
Ngai ligt, wordt belaagd door naar
schatting twee bataljons van de
Vietcong. Het regerings-bataljon, dat
werd gedecimeerd, was op weg om
Ba Gai te ontzetten. De Vietcong
zou in de nabijgelegen vallei van de
Tra khoec over nog drie bataljons
beschikken, die de districtshoofd
plaats Sonh Ha hebben omsingeld.
De bevelhebber van het Zuidviet-
namese eerste legerkorps, gene
raal Thi, heeft zijn laatste reserves
in de strijd geworpen. Hij heeft nu
de Amerikanen gevraagd, een ba
taljon mariniers te sturen. De
dichtstbijgelegen Amerikaanse troe
pen bevinden zich in Tsjoe Lai, op
60 km van Qoeang Ngai. Een Ame
rikaanse woordvoerder in Saigon zei
van het verzoek van generaal Thi
niets af te weten. Tot dusver zijn
de Amerikaanse militairen in Zuid-
Vietnam uitsluitend gebruikt voor
„defensieve operaties".
Wat het doel van het Vietcong-of-
fensief is, is niet duidelijk. Misschien
is het gericht op de verovering van
Qoeang Ngai. Maar het wordt ook
mogelijk geacht, dat de Vietcong
Zuldvietnamese reserves wil onttrek
ken aan strategisch belangrijkere
plaatsen, die dan gemakkelijker kun
nen worden aangevallen.
Luchtaanval
Zestien Amerikaanse Thunder-
chiefs, gesteund door andere straal
vliegtuigen, hebben zondag 40 ton
bommen van 340 kg geworpen op een
munitie-opslagplaats te Hoai an, op
slechts 7 km ten zuiden van de
Nooróvietnamese hoofdstad Hanoi.
Amerikaanse vliegtuigen waren nog
nooit zover boven Noord-Vietnam
doorgedrongen.
De aanvallende toestellen ont
moetten geen vliegtuigen van de
tegenstander, maar het luchtdoelge
schut vuurde hevig. Volgens berich
ten uit Amerikaanse bron keerden
alle vliegtuigen behouden op hun ba
sis terug. De piloten meldden dat
na de aanval, die tien minuten duur
de. de gebouwen van het depot voor
zestig procent waren vernield.
„Grote vergissing"
De voormalige Britse minister van
Buitenlandse Zaken Gordon Walker
schrijft in een artikel in „The Scots
man", dat de Ver. Staten een grote
vergissing zouden begaan als zij de
bombardementen op Noord-Vietnam
tot Hanoi of industriecentra zouden
uitbreiden.
De voormalige minister, die
op verzoek van de Britse regering
een reis naar Zuidoost-Azië heeft ge
maakt, schrijft voorts: „In een oor
log als deze kan er overwinning noch
nederlaag zijn. Er moet een regeling
door middel van een compromis mo
gelijk zijn".
Hij meent dat het risico van een
rechtstreeks treffen tussen de grote
mogendheden in Vietnam groter is
dan enkele maanden geleden. „Er
kan geen Amerikaans belang in
Vietnam zijn dat het risico van een
grote oorlog met China of Rusland
ook maar zou kunnen rechtvaardi
gen".
Volgens Gordon Walker is de hui
dige Zuidvietnamese regering de
beste die dat land totnogtoe heeft
gehad. Zij is liberaal en heeft goede
plannen. Zij is niet slechts een werk
tuig in de handen van de Amerika
nen. hoewel zij afhankelijk is van
de Amerikaanse militaire steun.
WEERBERICHT
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Wisselende bewolking
met hier en daar een bui. Matige tot
try krachtige wind uit noordooste
lijke richting, maar aanvankeiyk nog
Uit uiteenlopende richtingen. Aan
houdend koud.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
1 JUNI
Zon op: 4.26 uur; onder: 20.50 uur
Maan op: 5.33 uur; onder: 23.09 u.
Hoogwater in Katwijk te 3.56 en
16.26 uur, laagwater te 12.09 uur
Onderhandelingen?
O
In een vraaggesprek voor de
Amerikaanse televisie heeft minister
van Buitenlandse Zaken Rusk ge
zegd, dat er moeihjkheden te ver
wachten zijn als de communisten in
Zuid-Vietnam druk blyven uitoefe
nen. Hy herhaalde de Amerikaanse
bereidheid tot onderhandelen over
een vreedzame regeling.
De Japanse eerste minister Sato
heeft vandaag, in antwoord op een
vraag van een socialistische af
gevaardigde, in de Rijksdag ver
klaard dat Japan thans met Frank
rijk en de Sowjet-Unie overleg pleegt
over de wijze waarop Noord-Vietnam
ertoe kan worden overgehaald onder
handelingen te openen met de Ver
enigde Staten.
Nieuwe naam NWP
De vereniging Nederlandse Werk
groep van Paranormale Genezers"
heeft zaterdag op de in Utrecht ge
houden algemene vergadering haar
naam gewyzigd in „Nederlandse
Werkgroep van Praktizerende Gene
zers". Door deze naamsverandering
wil de NWP aansluiting zoeken by de
gangbare benamingen in de EEG-
landen, terwyi voorts werd overwo
gen dat het woord paranormaal ook
voor magisch en occult wordt ge
bruikt, hetgeen by de publieke be
oordeling van de NWP verwarrend
werkt.
Tijdens haar bezoek aan de haar handtekening werd bei
tionale „dachvaert" van de
Nederlandse Gidsenbeweging in
het Brabantse plaatsje Schayk
kocht Koningin Juliana een bal
lon waaraan een kaartje met
tigd. Met het oplaten van deze
ballon werd de actie voor het
werk van de Blauwe Vogels ge
opend.
MENIGTE TUIGT
JONGE NAZI'S AF
Een menigte, van 5000 personen,
van wie sommigen met stokken
waren gewapend, hebben gisteren in
Toronto zes jongens die zich zelf
nazi's noemden, afgeranseld, toen zy
zich in een park vertoonden voor een
byeenkomst. De jongens kregen
bloedneuzen, blauwe ogen en andere
verwondingen en werden door de
politie bevrijd.
De bereden politie reed de menigte
achteruit die de Jongens probeerde
te volgen. Negen personen werden
gearresteerd. Voor de jongens er
waren, was de menigte toegesproken
door een man die in een concentra
tiekamp van de nazi's heeft gezeten.
„Nieuwe oorvijg voor V.S."
Paryse correspondent)
t>it nummer bestaat uit 20 pagina's
(Van or
In een somber te noemen perspec
tief vergaderen vandaag de minis
ters van Defensie van de NAVO-lan-
den over het produktiebeleid van
wapens voor de verdragsorganisatie.
President De Gaulle heeft namelijk,
om de woorden van de „New York
Herald Tribune" te gebruiken, de
VS een nieuwe en zoveelste oorvijg
toegediend door by voorbaat zijn me
dewerking te weigeren aan de grote
tweejaariykse NAVO-manoeuvres,
die volgend jaar onder de naam
„Fallex" zullen worden gehouden.
De aankondiging in Parys is voor
lopig nog officieus, maar niettemin
is toch al duideiyk te kennen gege-
dat door deze weigering De
Gaulle nogmaals wil protesteren
'egen de huidige coördinatie van de
bevelvoering en vooral van de ver-
antwoordeiykheden binnen het raam
der NoordaJJantische Verdragsorga
nisatie
kritiek die rechtstreeks wordt
gericht tot Washington, dat nog al-
tüd blijft weigeren enig gevolg te
geven aan de verlangens van gene
raal De Gaulle. Frankryk binnen de
NAVO. en daardoor op het toneel
der wereldpolitiek, op dezelfde rang
s Engeland en de VS zelf te plaat-
Deze nieuwe schop tegen de Ame
rikaanse schenen is gevolgd op de
Franse beslissing van enkele dagen
zyn vertegenwoordigers uit
de Zuidoostaziatische Verdragsorga
nisatie terug te trekken. Het karak
ter van de trap is nog demonstratie
ver nu vandaag in Parys juist de mi
nisters van Defensie van de vyftien
NAVO-landen byeen komen om pro
blemen van gemeenschappelyke wa
pen produktie en taakverdeling on
der de ogen te zien.
De Amerikaanse bewindsman Mc.
Namara wil een soort gemeenschap
pelyke NAVO-markt voor wapens tot
stand gebracht zien. Of Frankryk
meer dan beleefde belangstelling zal
hebben, bjkt onwaarschynhjk. Op
zyn eigen wyze heeft generaal De
Gaulie de veertien niet-Franse mi
nisters al doen begrypen dat. ze zich
tyd en moeite van een reis naar Pa
rys eigenlyk hadden kunnen bespa
ren, zolang op een veel hoger niveau
aan Frankrijks fundamentele bezwa
ren niet tegemoet is gekomen.
Deze nieuwe verrassing, waarvoor
Frankryk heeft gezorgd, zal ook de
nodige stof tot meditatie en discus
sie geven aan de parlementariërs van
de zeven landen van de Westeurope-
se Unie Engeland plus de zes
die op hun beurt vandaag in Parijs
aan een vyfdaagse conferentie zyn
begonnen.
Muur
weer
open
De communistische muur door
Berlyn is vandaag voor 14 dagen
opengesteld om de Westberiyners ge
legenheid te geven familieleden in
de Russische zone te bezoeken.
De Westberlynse senaat heeft be
kendgemaakt, dat 643.209 aanvragen
in behandeling zyn genomen. De
meerderheid der grenspasjes is voor
de twee pinksterdagen 6 en 7 juni
uitgereikt.
Negerjongen (17)
met jachtgeweer
neergeschoten
Een 17-Jarige negerjongen is in
Buffalo met een jachtgeweer neer
geschoten uit een auto, waarin drie
blanke jongelui waren gezeten.
Een vrouweiyke getuige kreeg een
zenuwschok en kon het incident niet
aan de politie bschrijven.
Er is geen motief voor de wandaad
vastgesteld. De toestand van het
slachtoffer, dat hagelwonden in de
rug en beide armen heeft gekregen,
is ernstig. De drie blanken werden
gearresteerd.
In Bogalusa (Louisiana) hebben
politiemannen zaterdag met traan
gas een einde gemaakt aan een ge
vecht tussen negers en blanken in
het centrum van de stad. Zeven
blanken en tien negers zyn gear
resteerd. Allen worden beschuldigd
van het verstoren van de openbare
orde of het hinderen van de politie.
De onrust brak uit nadat voorstan
ders van rassengeiykheid de gehele
dag hadden gepost voor winkels in
de hoofdstraat van Bogalusa waar
het reeds eerder tot rassenonlusten
is gekomen.
De plaatseUjke politie van Selma
(Alabama) heeft zaterdag 99 blan
ken en negers gearresteerd wegens
het demonstreren tegen „vriend-
-psdag", een dag die is ingesteld
de plaatseiyke middenstand te
helpen. Van de gearresteerden zyn
45 minderjarigen.
Hun wordt overtreding van de
boycotwetten van de staat Alabama
ten laste gelegd.
De 22-jarige Vivian Malone heeft
geschiedenis gemaakt door als eerste
negerstudent (e) gegradueerd te wor
den door de universiteit van Alaba
ma. zy deed met goed gevolg eind-
in de economie.
i Een kamenier Thérèse
Travillet genaamd vond op
den openbaren weg een por-
i tefeuille met 100.000 francs.
iToen zij dit bedrag bij den
eigenaar terug bracht, vroeg
deze haar ten huwelijk. Vo
rige week werd het huwelijk
gesloten.
De leden der geneeskun
dige faculteit te Leiden, de
J hoogleeraren Boogaard,
Evers en Halbertsma hebben
zich tot de le Kamer gewend,
met het verzoek dat de ge-
neeskundige wetsontwerpen
J worden aangenomen.