w
Leids Toonkunst Orkest
concerteerde in Lakenhal
kunst
kalei 6os£Q9P
Dichter Leo Vroman
kreeg P. C. Hooftprijs
w
FABLO
ONDER CHRIS VERHOOGS LEIDING:
Cantate van Calclara
als hoogtepunt
Unieke poëtische wereld„Nog onderweg"
Korte staking bij
Foyle's in Londen
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 25 MEI VIJFDE BLAD
Velen waren gisteravond in de Grote Pers van de Lakenhal bij-
om te genieten van het veelzijdig samengestelde programma,
gegeven werd op het Invitatieconcert van het Leidse Toonkunst
kest. ,,Oud" en „nieuw" zorgden voor genoegzaam afwisseling,
de aandacht gespannen te houden.
t deze avond onder directie
Verhoog, véél verdienstelijks
ihonken, met een briljant slot.
daarmee te beginnen: de ei
„II giuoco del quadrillo", waa
kaartspelende dames zich met
jmberspel bezighouden (en hoe!),
ïn allergelukkigste keuze. De
tië geboren Antonio Caldara,
deze verrukkelijke cantate in
opdracht van Keizerin Eli-
van Oostenrijk, toen hij it
samen met Fux de hofmu-
tepel leidde. Het valt moeilijk
te stellen, dat indertijd de
'an de vier kaartspeelsters
ingen zijn door twee dochters
Karei VI, door Aartshertogin
ia Theresa, die haar vader in
opvolgde en haar jongere zuster,
«hertogin Maria Anna,
ren er maatschappelijk
roken mindere „gratiën"
woord, doch wij betwijfelen, of
voorgangsters het er beter a
ht hebben dan Vera Verzijden
sopraan), Maria Boender (so
il), Lucienne de HoogBouw
(sopraan) en Henriëtte Sengers
raan). Zij allen bleken voor deze
innige opgaven geknipt: genoeg
vel ijk en loffelijk stemmateriaal
er buitengewoon mee ingenomen
in! Deze charmante cantate werd
ook het hoogtepunt van de
id: de zangeressen werden uit
end begeleid door het Toon-
torkest, waarin de beide luiten
iet blokfluitspel van Johanna
ade een extra de aandacht vra-
effect maakten.
uitvoerige toelichting heeft al-
ïr deze cantate verteld, wat er
te vertellen valt, zodat wü vol-
kunnen met te memoreren dat
cherpe contrasten, die Caldara
tot in détail belichtte, voor-
elijk' tot hun recht kwamn. In
beknoptheid is hier sprake van
muzikaal belangrijk werkje, dat
folie waard is aan de vergetelheid
nkt te worden.
ote antiekveiling
in Baarn
Nicolaas Maes
voor f 100.000
(Van onze oorrespondent)
grootste trekpleister van een
ie kunst-, antiek- en meubilair-
ng, die vanochtend is begonnen
ier dagen zal duren, is een doek
ie 17-de eeuwse meester Nicolaas
Het schilderij „Vrouwenfiguur"
getaxeerd op een kleine
'000. Het is vanmiddag laat on-
ie hamer gebracht.
honderden kunstkenners uit
en buitenland toonden hun
j'jfigstelling voor het doek tijdens
:64! ijkdagen. Onder degenen die de
in Dse villa „Roosterhoek" bezooh-
PI* - daar wordt de veiling gehou-
- bevonden zich de verloofde
Prinses Margriet, de heer Pieter
lü tollenhoven en Amsterdams bur-
ester Van Hall. Groot was ook
van Duitse zijde. In
ruim 2.000 bezoekers grepen
Wlegenheid te baat een kijkje te
n in de villa waar de 2.000 te
hal i nummers waren uitgestald. De
li, waarde van de collectie, af-
tig van diverse nalatenschappen,
getaxeerd op een dikke
Er is daarbij zo fris gezongen en
gemusiceerd, dat iedereen er intens
geconcentreerd naar geluisterd en
er met volle teugen oprecht van ge
noten heeft. Een compliment aan al
len, die tot de vlotte realisatie ervan
hebben bijgedragen! Daartoe behoor
de ook soms actie en mimiek, spe
ciaal van Vera Verzijden. Deze har
monische en melodische „belcanto"-
samenwerking was een pure weldaad.
Het succes was zo groot, dat de Fi
nale gebisseerd moest worden. De
perfect zingende solisten zijn met
bloemen gehuldigd.
De vier „gratiën", die gisteren
in Caldaras cantate de hoofdrol
len zongen. V.l.n.r. Vera Ver-
zijden (Ottavia), Henriëtte Sen
gers (Camilla), Lucierme de
H oog-Bouwman (Clarice) en
Maria Boender (Livia).
(Foto L.D./Holvast)
aandacht, namelijk de heren R. de
Vries in het concert in g voor alt
viool en strijkorkest van Telemann
en E. van Ham in een speciaal voor
hem en het Leids Toonkunst Orkest
door Chris Verhoog geschreven „Con
certino voor cello en strijkorkest". De
heer De Vries heeft, begeleid door
het correct spelende orkest, met
fraaie toon zijn beproefde en kundige
wijze van spelen weer bewezen. Hem
zij graag een vergissing in het eerste
deel vergeven. Het Concertino van1
Verhoog is een wat mistroostig klin
kend, zij het vakkundig in cerebraal
modern idioom (tendele 12 toonsmu-
ziek) gevat geval, dat in het bijzonder
in ritmisch opzicht, zowel voor solist
als orkest de nodige voetangels en
klemmen in zioh bergt. Men heeft
zich echter zo goed als feilloos
de moeilijke opgaaf gekweten. Het
werkje, dat vooral in de „Blues" tot
leven komt, heeft ons echter niet
heel kunnen overtuigen van de abso
lute noodzaak tot het schrijven
van. Wellicht zal zich dit oordeel bij
nader aanhoren kunnen wijzigen,
Van Ham speelde de gecompliceerde
partij zonder enige hapering en met
een prachtige toon uit zijn s(
klinkend instrument. Daarvoor alle
hulde! En het werkje op zichzelf
in ieder geval weer iets „anders dan
anders!"
Dirigent Verhoog heeft ook nog
zijn instrumentale bewerking
strijkers, twee f uiten en hoorn laten
horen van negen delen uit het derde
deel van Bela Bartoks oorspronkelijk
voor piano geschreven Mikrokosmos,
waarin de componist een ganse ont
wikkeling demonstreert ,en .allerlei
problemen van de pianotechniek be
licht in het idioom der hedendaagse
muziek, vanaf de meest eenvoudige,
tot aan de moeilijkste graad var
techniek. Een aantal daarvan be
werkte Bartók voor twee klavieren.
Waarom hiervan een andere visie
te geven, dan door de componist werd
bedoeld, is ons geenszins duidelijk,
doch wij moeten toegeven dat het
sultaat ananemelijk klonk en door
het orkest al even aannemelijk ge
reproduceerd is. Men heeft er zich
met kennelijke toewijding aan g
ven, waarbij de fluiten en de hoorn
het instrumentaal palet verlevendig
den en zeker ten goede kwamen.
Het concert was Ingezet met
Allemande, Sarabande en Cebell
Henry Purcell, waarin n
kelijk nog eerst wat op dreef moest
komen, doch in het verdere verloop
bleek, dat dit kleine orkestje
ruimschoots voldoende kwaliteiten
beschikt en daarbij over leden,
prestaties het amateurisme veel
aandoen. Deze avond toonde opnieuw
dat het Leids Toonkunst Orkest
zich consciëntieus inspant, om tot ge
degen uitvoeringen te komen, en
daarvoor terecht met een enthousiast
welverdiend applaus beloond mag
worden.
55
De minister van Cultuur, re
creatie en maatschappelijk werk,
mr. M. Vrolijk, heeft gistermid
dag de Staatsprijs voor Letter
kunde 1964 -P.C. Hooftprijs
uitgereikt aan de dichter Leo
Vroman tijdens een bijeenkomst
in de Ridderzaal van het Mui-
derslot. Vroman. die in maart
een prijs van de Stichting Kun
stenaarsverzet 1942 1945 ont
ving, heeft nu de hoogste literai
re onderscheiding van ons land
ontvangen voor zijn gehele
Leo Vroman (50) die in 1946
als dichter debuteerde, ont
vluchtte op 14 mei 1940 hij is
van joodse afkomst ons land.
Sinds 1951 is hij Amerikaan.
Als fysioloog is hij verbonden
aan het Veterian Administration
Hospital in Broolyn (NY.)
Bewondering
Minister Vrolijk zei dat Vromans
leven geenszins gemakkelijk is ver
lopen en dat zijn werk daarvan ook
ten duidelijkste de sporen draagt. „De
angst voor de dood is een thema dat
vrijwel voortdurend in uw werk te
rugkeert, ja, dat het beheerst. Uw
veelbewogen leven heeft zijn weer
spiegeling gevonden in uw literaire
werk", aldus de minister.
,Uw betekenis als dichter schuilt
het vermogen om de elementen
a het leven, van uw leven vooral,
bijeen te brengen, dat er een
?zie ontstaat ,die verrast en ont
nuchtert, die bewondering oproept en
wrevel wekt, die speels is en fantas
tisch, hard en teer".
,De prijs is bedoeld", aldus de mi
nister, „als nationale hulde aan een
auteur wiens werk niet meer in onze
letterkunde, in onze cultuur is weg
te denken. Met de toekenning van de
P. C. Hooftprijs bent u opgenomen in
de ererij van literatoren, die getui-
Eigen toon
In het juryrapport wordt o.m. ge
zegd dat Vromans poëzie tot het beste
moet worden gerekend dat onze mo
derne literatuur heeft voortgebracht
en dde voor de liefhebbers, wat om
vang, gevarieerdheid en niveau betref t
weinig te wensen overlaat. De poëzie
van Vroman bezat 'n volstrekt eigen
toon en zij geeft uitdrukking aan een
unieke wereld van voorstellingen, ge
dachten en gevoelens, waarin het
meest fantastische met het meest
concrete is verbonden. Het minuscule
en bizarre, waarvoor Vromans blik
door zijn studie en wetenschappelijke
werkzaamheid is gescherpt, maakt
deel uit, evenzeer a-ls het overweldi
gende en elementaire, van een geheel
dat zijn rechtvaardiging vindt in een
ontroerende aandacht voor het men
selijke, aldus het juryrapport.
Rembrandtetsen
voor f 12.550,-
Op de kunstveiling van Paul
Brandt in Amsterdam zijn gister
avond o.m. vier etsen van Rembrandt
verkocht. Het zijn: „De engel ver
schijnt aan de herders" voor f 5800,
.Het sterfbed van Maria" (f 3700,,
„De doop van de kamerling" (f 1500)
en „Het portret van Rembrandts
moeder (f1550).
Voorts werden de volgende teke
ningen verkocht: een „Valeiland
schap" van J. Hackaert bracht f 1100,
„Porte Princiano te Rome" van Her
man van Zwanevelt f 1050, „Een ge
sprek tussen een vorst en een geeste
lijke" van Jan Swart van Groningen
f 1300 en „La garde malade" van
Honoré Daunier f3400 op. Een litho
grafie van Paul Signac „Les Ande
lijs" en een aquarel van G. H. Breit-
ner „Cavaleristen in het duin" gin
gen resp. voor f 4200 en f 4000 van de
hand.
Juryvoorzitter Ad den Besten sprak
het felicitatiewoord, waarin hij zei
dat Vroman geen dichter is die al
een eindpunt heeft bereikt. „U bent
nog volop onderweg", aldus spreker.
In zijn geestig dankwoord zei Vro
man o.m.: „ik ben diep onder de in
druk van mijn eigen werk. Erg be
dankt: ik vind het ontzettend aar
dig". De actrice Elisabeth Andersen
las voor uit het werk van Hooft en
De door familieleden en talloze
vrienden bijgewoonde uitreiking werd
muzikaal opgeluisterd door het trio
Fiati.
Beeldhouwer David
Smith omgekomen
David Smith, een 58-jarige Ameri
kaanse beeldhouwer, is zondag over
leden aan verwondingen die hij op
liep bij een auto-ongeluk in New
York.
Smith, die zijn massieve metalen
scheppingen overal in de Verenigde
Staten en Europa tentoongesteld
heeft, werd in februari door presi
dent Johnson benoemd tot lid van de
Nationale Kunstraad.
76 koren naar
Den Bosch
(Van onze correspondent)
76 koren, waarvan 16 uit het bui
tenland, zijn vandaag met 3400 zan
gers er. zangeressen naar Den Bosch
gekomen, om daar deel te nemen aan
het eerste internationale koorfestival,
georganiseerd door de Federatie van
Ned. Zangersbonden in samenwer
king met de Stichting ,,'s-Hertogen-
bosch, muziekstad" en het gemeente
bestuur van Brabants hoofdstad.
In de jury hebben zitting: Felix de
Nobel, de Duitse prof. dr. Siegfried
Borris en Vic Nees uit België.
Via Early Bird
Schilderij van
Churchill: f 140.000
Voor het eerst in de geschiedenis
is een schilderijenveiling tegelijker
tijd, via de „Early Bird"-verbin-
dingssatelliet, in Londen en in New
York gehouden. De bezoekers van de
schiiderijenverkoop in New York
konden op een televisiescherm van
4.6 meter in het vierkant het verloop
van de biedingen in Londen volgen.
Een Amerikaanse miljonair kocht,
via een op de veiling aanwezige
vriend, in New York een schilderij
Churchill ongezien voor f 140.000.
Het schilderij is een stadsgezicht van
aan het Italiaanse meer van
Como gelegen Menaggio. Tot nu toe
f90.000 het hoogste bedrag, dat
>r een schilderij vain Churchill is
beta ala.
Een Noorse reder belde tijdens het
bieden op het schilderij van Chur
chill naar Londen op, om een bod
uit te brengen. Daartoe werd voor
enkele seconden de verbinding met
New York uitgeschakeld.
(Advertentie)
McNamara komt
naar Bonn
De Amerikaanse minister van
Landsverdediging, Robert McNama-
zal vrijdag een bezoek van twee
dagen brengen aan bondskanselier
Erhard van West-Duitsland en an
dere hooggeplaatste Westduitse per
soonlijkheden. Zij zullen een eerste
reeks besprekingen op hoog niveau
:n over de toekomst van het At
lantisch verbond, dat zware slagen
te verduren heeft gehad door de
aanvallen in Europa op het optre-
sn van president Johnson in Viet-
am en de Dominicaanse republiek.
McNamara zal van Bonn naar
Londen vliegen en misschien, alvo-
voor de bijeenkomst van de mi
nisters van' defensie van de NAVO
Parijs te vertrekken, premier
Wilson bezoeken.
Terwijl McNamara in Londen is
il Erhard naar president Johnson
ïegen. Hij zal in de VS een eredoc
toraat van de Columbi a-universiteit
ontvangst nemen en hoopt op 4
juni bij de president te verblijven.
De week daarna zal hij op 10 en
11 juni, zijn gewone halfjaarlijkse
samenkomst met president De Gaul-
Bonn hebben.
Gistermiddag is aan de heer
Leo Vroman de staatsprijs voor
de letterkunde, de „P.C. Hooft
prijs" overhandigd tijdens een
bijeenkomst in het Muiderslot.
Op de foto zien we de heer
Vroman, terwijl hij met zijn
echtgenote en twee dochters het
certificiaat. dat bij de prijs be
hoort, bekijkt.
i£J>
V/ATP ETETM
FASLO VOQR,
E£N MAN DOÉT",
5
t NI V ET Q,EDE UO EL
ZEZ-F5TRIJKENOE
PO Pui ni - kaToem
W\T, IPA5TË.L- &N1
MODIEUZE 5TREREN
Vier miljoen boeken
(Van onze Londense correspondent).
Engeland is op staking sgebied
nogal wat gewend, maar een
staking van het grootste deel van
het personeel van Foyle's is iets
geheel nieuws. Foyle's is de be
roemdste boekhandel van Londen,
gelegen aan de drukke Charing
Cross Road, niet ver van de uni
versiteit. Het is méér dan een
boekhandel, het is een instelling.
Want het is een zaak met een
boekenvoorraad van ongeveer
vier miljoen exemplaren.
Indien iemand onmiddellijk een
bepaald boek nodig heeft, is het vrij
wel zeker dat hij bij Foyle's terecht
kan. Het is dan ook het pelgrims
oord van duizenden scholieren en
studenten. Want Foyle's is ook de
grootste studieboekhandel in Enge
land en neemt als zodanig een mo
nopolie-positie in. Het is meer een
boekenwarenhuis dan een boekwin-
in de gewone zin. Het bestaat
uit twee oude, krakende gebouwen
vier verdiepingen aan weerzij-
van een smal straatje. Er hangt
nog altijd iets Victoriaans in de at
mosfeer. Het is een labyrint van
kleine onoverzichtelijke ruimten,
smalle trappen, nauwe gangetjes, ka
mertjes en hokjes. Van de gevel
wappert altijd een meestal vuile
gelige vlag met rouwband en de naam
de firma ook al in somber
zwart.
Foyle's is ingericht als een gigan
tische bibliotheek, bestaande uit
r dan 50 afdelingen voor elk on
derdeel van wetenschap of belang
stelling. Het is een boekwinkel, waar
nooit door een bediende wordt
lastig gevallen. Men kan er uren en
uren staan lezen. Wijlen lord Mor
rison, de Labour-leider, verklaarde
eens dat hy ln zijn jeugd zijn zelf
studie voor een belangrijk deel bij
Foyle's had verricht
Foyle's is het mekka voor de au
pair-meisjes van het continent, die
in Londen of omgeving voor een
jaar komen werken en Engels stu
deren. Het personeel van Foyle's
zelf bestaat voor het grootste deel
uit Europese jongens en meisjes, die
hier voor een luttel bedrag deze
enorme zaak op gang helpen houden.
Zij verlangden lid te worden van 'n
vakbond, wat overeenkomt met be
tere arbeidsvoorwaarden. Ook eist
het personeel terugneming van een
Australisohe collega, de 22-jarige
Marius Webb. Het waa algemeen be
kend dat de beloning veel te wensen
over laat, maar vooral het buiten
lands personeel kon er weinig aan
veranderen, omdat het voor zijn
werkvergunning in Engeland afhan
kelijk was van Christina Foyle, da
absolute heerseres van dit bedrijf.
Toen honderd van haar bedienden
vorige week het werk neerlegden en
voor de deur stakingsposten uitzet
ten, kreeg zij een zenuwinstorting.
Het PTT-personeel, sympathiseren
de met de jeugdige stakers, weigerde
bij Foyle's brieven te bezorgen, een
dagelijkse lawine van 30.000 stuks.
Gisteravond ls een einde aan de sta
king gekomen. Vanochtend zouden
de 350 man personeel (verkopers en
inpakkers) weer aan het werk gaan.
Er zou verder onderhandeld worden
over salarissen en arbeidsvoorwaar
den.
Foyle's is opgericht door Christi
na's vader, die met een stalletje met
tweeddhandsboeken was begonnen
en later door zijn unieke zaak zoveel
verdiende dat hij een prachtig kas
teel kooht, dat hij met boeken vulde.
Zweden produceert
nieuw soort glas
Het is twee Zweedse ingenieurs,
Axel Bergström en Harry Backman,
na drie jaar van onderzoekingen ge
lukt een nieuw soort glas te ver
vaardigen. Dit glas wordt op het
ogenblik in de vlakglasfabriek van
Emmabode in Zweden de grootste
glasfabriek van Scandinavië ver
vaardigd. Het heeft als bijzondere
eigenschap dat het zonnewarmte net
zo goed afschermt als een lamellen
zonnewering zonder evenwel het licht
af te schermen. Het bedrijf heeft op
het nieuwe produkt in verscheidene
landen patent aangevraagd.
Het nieuwe glas wordt bedekt met
een doorzichtige metalen laag. die de
zonnewarmte buiten sluit. In de me-
taallaag is goud het hoofdbestand
deel. De warmte-afscherming kan
door het regelen van de legering gro
ter of kleiner gemaakt worden.
Het nieuwe glas is 70 tot 85 pro
cent duurder dan normaal glas. Men
vermoedt dat er vooral veel belang
stelling voor zal bestaan bij zieken
huizen, kantoorgebouwen, enz.