Een beroep dat 40+ is
Tot in de lesauto toe
•Het moet je trekken
Toezicht op ons dagelijks brood
Geen werk meer voor kinderen
Meest onbegrepen?
kaasmaker
Als de Nederlanders na
leuwen ook in deze moderne
tijd nog „kaaskoppen" blijven
leten een bijnaam die voor
onze zuivelexport meer waard
dan welke propagandacam-
jagne is dat mede te dan-
len aan eert dertigtal cursis-
en dat in deze weken extra
iep over zijn studieboeken ge
bogen zit. Want die dertig
landgenoten staan voor hun
Kamen kaasmaker dat schrif
telijk in mei en mondeling een
paar maanden later wordt af
genomen volgens de vakeisen
van de Koninklijke Nederland
se Zuivelbond FNZ.
Kaaskamer wordt je niet ailleen
maar met boekenkennis. Wie via
an de diverse in de provin-
ries gehouden zuivelvakcursussen
[iet kaas-diploma wil halen, moet
eerst twee jaar hebben gewerkt in
je kaasmakerij van een zuivelfa
briek. Heeft hij alleen maar lage
re school gehad, dan moet hij ook
een eventuele collectieve boeren-
kaasproduktiie, waarvoor de experi
menten binnenkort beginnen. Hij
zal dan wel weer moeten oppassen
zelf niet de bedrijfseconoom te zijn,
die met de boerentradities in de
knoop komt.
ver de opleiding in
Utrecht geeft de
Rijkszuivelconsulent voor Zuivel-
vakonderwijs, Waohtelstraat 52,
Gouda. Dit is ook het adres van
de Rijkszuivelconsulent die in deze
provincies 's winters korte (18 les
sen van een paar uur) kaasberei-
dings-opleidingen organiseert voor
de boerenbevolking, waarop ook
wel kaaswinkeliers zich komen
oriënteren. Voorts zijn er ook nog
schriftelijke cursussen van onder
wijsinstituten.
tolk-vertaler
Variaties in klank én kleur op, omdat aan het tolk-zijn zoveel
Nederlands bijspij-
leiding van leraren
Middelbare landbouwschool doen. vak- da* voor iedere buiten- Dit zegt Ines Trojan: „Er zijn
Pas daarna wordt hij toegelaten meer verta,ers dan tolken. Vrij lo
ot de dagcursus die telkens in staander in de ijskast bevro- gisch, want om een goede tolk-ver-
|e voor de zuivel stille tijd van half taler te zijn is het wenselijk van
september tot begin mei twee ren lijkt te zijn. Tolk-vertaler 'huis uit tweetalig te zijn. Er wordt
aar duurt. Het leerprogramma be- nooit gevraagd of je verstand hebt
©1st zaken als mel'kkunde, centri- immers doet denken aan zit- van een onderwerp, dat wordt zon-
t( ageren, pasteuriseren, bacteriolo- der meer aangenomen en daarin
ten achter een bureau en even ook het snel vertalen van de
meest technische details omslo-
Het lesgeld is laag: ƒ25 per jaar «el vertalen met af en toe
.uiten de aanschaf van studieboe- intermezzo door to zakenlieden. Zij vertelt de meest
en. Een gediplomeeid kaasmaker gespecialiseerde en ingewikkelde
erdient zo'n 150 per week en gesprekken door, zij staat bij wel
rijgt vaak een goed en goedkoop bemiddelen tussen twee elkaar ke machine in welke fabriek dan
zijn
je, rekenen
jeren" onder
gie, mengen,
zeevisser
9 Praktijk op school, daar hoort ook
knopen en splitsen bij
plattelande
coöperatieve
Hij behoort tot het specialis-
gefungeerd („nu niet
wordt het geschetst, zo kan te veel tijd inzitten"),
kader van de zuivelfabriek.
Zijn werkkring-keuze is echter
want er zijn in het hele land het zijn, ZO hoeft het niet te tolk' bïjTi'j
rechtbank
r, er gaat
koptelefoon op bij congressen, ze is
Italianen
(„theorie gaat mondeling en bij het
praktische gedeelte vertaal ik de
aanwijzingen van de examinator"),
doet vertaalwerk technisch,
paar honderd
ibrieken en zij concentreren zich zijn
teeds meer. Maar is hij een heel
d vakman en heeft hij een fflin- voorbeeld daarvan ]evert ^,1
portie geluk, dan wor ij g Trojan, talk-vertaalster Italiaans, commercieel en wetenschappelijk
b7, fa AmarikT zi> is in ™lgde er - voor grote industrieën,
inkrij egie, „_Hion de 'agere school, doorliep het gym- Vooral dat laatste schept moei-
mogelijkheden ztjrbovendien Nederland, haPd meifcij. lijkheden in verband met - alwéér
■eder dan het hjkt, want ook brou- non werd - die termen, die met de stijl pre!
i die valeren. Dit bureauwerk bestaat
taal haalde zij het staatsdiploma. uit vergaren en denken, peinzen en
Achter deze simpelheid liggen zoeken naar de juiste formules. En
overigens wel enige complicaties, dat alles is nog vervuld van een ge-
die het „even volbrengen" van een dachte aan snelheid, want „het
oor de goede naam van dëlïedë'r- dergelijke (meest particuliere) werk dat vandaag ter vertaling ge-
kaas moet tegenhouden. Meiding logenstraffen, die duide- fuurd is. had gisteren klaar
zal hij met de bedrijfs- J'ik maken dat dit vak niet een
omen zelden vriendelijke woor- kwestie van aanwaaien is, maar
kunnen wisselen. Ook kan hij van jaren bard studeren. En dan
chien een rol gaan spelen in n0§ staat
pecialisten in hygiënische produk-
ag.
De kaasmaker is eigenlijk de
die de kwalijke gevolgen van
voortschrijdende mechanisatie
•Itandartsassistente
ten zijn",.
het vertalen
Een van de weinige para
medische beroepen in ons
and waar eigenlijk nog geen
Jofficiële opleiding voor bestaat
j s dat van tandartsassistente.
die zich hiertoe aan-
jetrokken voelen en die de
leeftijd van achttien jaar heb-
Jben bereikt, kunnen zich het
(beste rechtstreeks tot een tand-
trts of een polikliniek v enden.
De opleiding wordt nl. door hen
in de praktijk gegeven. De eisen,
die de tandartsen aan de assisten
tes stellen zijn heel verschillend.
de een genoegen zal nemen
net een meisje, dat haar Mulo-
geheel heeft voltooid, zal
ander om een eind-diploma HBS
a)f gymnasium vragen. De werk-
iaamheden, die de assistentes ver-
richten lopen bovendien nogal uit-
a een. Aan sommigen wordt alleen de
patiëntenadministratie en het ont
vangen van de patiënten toever-
vertrouwd, terwijl anderen de tand
arts tijdens de 'gehele behandeling
fc moeten assisteren.
a Naast de opleiding in de praktijk
jj kunnen de meisjes ook een schrif-
j, telijke cursus van de Leidse Onder
Instellingen volgen, die is ge
richt op het examen tandartsassis
tente, dat als enige in Nederland
Wordt afgenomen onder toezicht
de Nederlandse Maatschappij
lot bevordering van de Tandheel
kunde. Dit examen bestaat uit een
schriftelijk en een praktisch-mon-
deling gedeelte. De schriftelijk-
theoretische opleiding bestaat uit
i zestig schriftelijke lessen, waaraan
zes tandartsen meewerken. Het
praktische gedeelte van de oplei
ding omvat echter:
drie dagen stage op een tand
technisch laboratorium.
De cursussen van de L.O.I.
staan onder leiding van de School
voor Medische Praktijkassistenten.
Een dergelijke school bestaat ook
in Rotterdam, maar daar worden
sinds kort geen tandartsassistentes
meer opgeleid. Alleen in Amster
dam wonende meisjes kunnen ech
ter voor een volledige praktische
opleiding bij de Amsterdamse Ver
eniging tot Bevordering der Tand
heelkunde terecht. Hoewel het be
roep van tandartsassistente bijzon
der veelzijdig en vermoeiend is,
is de salariëring niet bepaald hoog.
Afwisseling genoeg dus in dit
werk, dat overigens een beperkter
vrijheid heeft dan lijkt. Want pri-
vé-afspraken en vakanties moeten
maar al te vaak geofferd worden
aan aantrekkelijke aanbiedingen
van goede relaties. Maar een groot
voordeel blijft die mengeling van
toch zelf bepalen welk werk wel en
niet gedaan wordt, de goede beta
ling door met name industrieën, het
afwisselende in het werk door de
verscheidenheid aan onderwerpen
en de steeds andere mensen.
„Ik weet niet hoe het precies is
bij talen als Engels en Frans",
zegt Ines Trojan, „wel weet ik dat
daarbij veel meer concurrentie is
en dat het vertalen voorop staat,
omdat tolken niet zo vaak nodig
zijn". Haar taal is met zovele an
dere talen aanleiding genoeg er
een vak van te maken, een beroep
dat door „iedereen" geleerd kan
worden.
Want Nederland kent geen spe
ciale opleiding voor tolk; de gang
bare methode is voor een akte mo-a
in een taal naar keuze te studeren
of een kandidaatsexamen-opleiding
te volgen aan de universiteit. Daar
na kan het rijks-examen tolk-verta-
ler gedaan worden en ligt de weg
open.
Nog niet zo heel lang gele
den vormden een paar reizen
op een haringlogger eerst
als reepschieter, dan als afhou-
der en ten slotte als „oudste"
een volledige leerschool
voor de visserij. Een school
jongen van dertien, veertien of
hoogstens vijftien jaar kon zo
in een paar seizoenen bevaren
visserman worden, zij het dat
hij nog enige tijd voor een
deel van de matrozengage
op de monsterrol bleef staan.
Op zo'n vleetlogger boden de
arbeidstijden en de werkver
deling voldoende mogelijkhe
den om een jongen tot visser
op te leiden en hem tegelijk in
de dagelijkse werkzaamheden
op te nemen. Maar de visserij
is van karakter veranderd, de
drijfnetvisserij is al bijna uit
gestorven en op de moderne
trawler is geen werk voor kin
deren. Samen met de verho
ging van de leerplichtige leef
tijd heeft die ontwikkeling een
vacuüm geschapen, dat wordt
gevuld door de tweejarige dag
cursus aan de visserij school,
een opleiding na de lagere
school op LTS-niveau.
Die basisopleiding omvat naast
theoretische vakken als elementai
re zeevaartkunde, zeemanschap,
rekenen en Engels ook de prakti
sche kant van het vissersberoep. Zo
vaart in Scheveningen 'het oplei
dingsschip „Zeearend" regelmatig
uit om de leerlingen vertrouwd te
maken met de zee, de verschillen
de soorten netten, navigatie en van
zelfsprekend de kunst van het vis
sen, terwijl op de nettenzolder en
in de praktijklokalen les wordt ge
geven in boeten, breien, splitsen en
visbewerking.
Merkwaardig genoeg leidt de
cursus niet op tot een diploma of
een bevoegdheid, zodat de mate
riële waarde van het twee jaar vis
serij-onderwijs op zijn minst om
streden mag worden genoemd. Wèl
heeft een jonge visser met een vol
tooide opleiding het gemakkelijker
in de praktijk, terwijl hij er bij ver
dere studie in zijn vak natuurlijk
voordeel van heeft. Zo is het zeer
gewenst, dat een matroos in het be
zit is van wat de „Wet van uitwij
king" wordt genoemd: het bewijs
van bekendheid met de Bepalingen
ter Voorkoming van Aanvaringen
op Zee. Voor het verkrijgen van dit
getuigschrift kan een visser een spe
ciale cursus volgen, maar het dag
onderwijs aan de Visserijschool
behandelt de noodzakelijke
stof ruimschoots.
Ook voor de jonge
hun stuurmansbevoegdheid voor de
visserij willen halen, is de voor
opleiding aan de visserijschool een
uitstekende ondergrond. De eisen
voor het diploma zijn behoorlijk
zwaar, vergelijkbaar met die voor
de kleine handelsvaart, zodat tij
dens de studie een aanzienlijke
hoeveelheid kennis moet worden
verzameld. Op de visserijschool
wordt in het voorjaar een speciale
stuurmanscursus gegeven; het exa
men wordt in twee delen afgelegd-
De toekomstige stuurman gaat ge
woonlijk twee achtereenvolgende
jaren een paar maanden naar
school en sluit beide perioden af
met een examen, waarvan het laat
ste de bevoegdheid geeft.
Een visser met een stuurmansdi
ploma kan als schipper varen op
de Noordzee tot 61 graden Noorder
breedte en de Ierse Zee. Voor de
z.g. „verre visserij" is een aanvul
lingsdiploma nodig, dat eveneens
aan de visserijschool kan worden
gehaald.
Behalve de „grote" visserij kent
Nederland ook de kustvisserij, die
met kotters wordt bedreven en
waarvoor geen diploma's vereist
zijn zolang het schip maar minder
dan 50 ton meet. De kotter is de
laatste jaren een bijzonder geliefd,
ver ontwikkeld scheepstype gewor
den, dat wat uitrusting en moge
lijkheden betreft, vaak volkomen
gelijkwaardig is met de modernste
trawlers.
Juist omdat er voor het varen op
dergelijke schepen geen bijzondere
eisen worden gesteld, vergroot deze
omstandigheid alleen jnaar de
wenselijkheid van een vooroplei
ding aan de visserijschool. In ver
band hiermee is het te "betreuren,
dat er aan deze opleiding geen offi
cieel diploma is verbonden. In on
derwijs- en visserijkringen gaan de
laatste tijd dan ook stemmen op
om aan het getuigschrift facilitei
ten te verbinden, die op latere leef
tijd b.v. zouden kunnen worden
„ingewisseld" tegen bepaalde be
voegdheden. Daarnaast zou men
bij de stuurmansopleidingen graag
wat meer differentiatie zien bij
voorbeeld aanpassing van de exa-
i het visgebied zodat
de examenstof niet moeilijker hoeft
te zijn dan nodig is.
Over de toekomstmogelijkheden
in de visserij wordt verschillend
geoordeeld; voor een opgeschroefd
optimisme is in ieder geval geen
reden. Het is bekend, dat de animo
voor de visserij afneemt, hoewel
er veel mag worden verwacht van
het nieuwe, structuurverbeterend
gerichte regeringsbeleid, dat de mi
nister van landbouw en visserij
kort geleden heeft aangekondigd.
Overigens: hoe somber de berich
ten ook mogen zijn, het grootste pro
bleem in de visserij is het beman-
ningsvraagstuk. Voor een goed vak
man of voor iemand die bet
wil worden is er dan ook altijd
plaats.
deurwaarder
keurmeester
instructie-
tandart-
s weken stage
senpraktijk,
;n week stage bij de Dienst
Schooltandvei-zorging.
Ruim twaalf miljoen Neder
landers consumeren dagelijks
te zamen vele tonnen brood,
aardappelen, conserven, vlees,
vis, kortom: al die honderden
artikelen die wij gezamenlijk
aanduiden als levensmiddelen.
Over de kwaliteit van dit voed
sel waken de keuringsdiensten
van waren, waarvan er in ons
land zestien zijn. Deze dien
sten hebben hiervoor keur
meesters, die iedere dag op
nieuw controleren, of èn de
waren in de winkel aan alle
eisen voldoen èn de plaatsen
waar etenswaren bereid wor
den- consumptie-ijs, patates-
frites, croquetten!- zindelijk
zijn en beantwoorden aan al
lerlei wettelijke voorschriften.
Keurmeesters zijn mannen met
een vrij leven, die een grote ver
antwoordelijkheid dragen. Zij delen
in overleg met hun directe chef hun
werkdagen in, maken zelfstandig
rapporten op, geven desgevraagd
op grond van hun vakkennis advie-
Een uiterst belangrijke zaak
is uiteraard de vakkennis. Wat
moet een keurmeester weten, en
waar moet hij die wetenschap ha
len? Er is in dit opzicht onderscheid
tussen gespecialiseerde en algeme
ne keurmeesters. Specialisten zijn
er voor de zuivelprodukten, de vis,
en het wild en gevogelte. In alle
branches werken algemene keur
meesters. Zuivelkeurmeesters moe
ten bij voorkeur in het bezit zijn
van een erkend zuiveldiploma. Vis-
keurmeesters worden uiteraard aan
getrokken uit de visserijwereld.
Voor de algemene keurmeesters is
het kruideniers vakdiplom a vereist.
De gewone gang van zaken is door
gaans, dat iemand overdag in een
kruideniersbedrij f werkt en in zijn
vrije tijd de avondcursus voor dit
diploma volgt. Het is in een of
twee jaar te halen. Wordt hij daar
na in een van de (betrekkelijk wei
nige) vacatures tot keurmeester be
noemd, dan volgt een algemene
aanvullende opleiding door collega's
met wie hij samen de praktijk in
gaat. Na twee jaar volgt dan het,
overigens nog niet erkende, keur-
'meestersexamen, dat de zestien
diensten gezamenlijk hebben inge
steld. De „vakken" bij dit examen
zijn: warenkennis, wetskennis, ken
nis van de uitvoeringsbesluiten, in
deling van de rechterlijke macht,
en het maken van processen-ver-
baal. Wie de eerste stappen op de
weg naar het keurmeesterschap
gaat zetten zal op zijn minst een
MULO opleiding moeten hebben ge
volgd of zich op een andere wijze
de vergelijkbare algemene ontwik
keling moeten hebben eigen ge
maakt.
De salariëring van de keurmees-
ster is in overeenstemming met de
verantwoordelijkheid die hij draagt
Momenteel is het basissalaris voor
de laagste rang 521 per maand en
de top voor een keurmeester van
de hoogste rang ligt op ƒ910. Zeer
bekwame krachten kunnen nog chef
buitendienst worden, die uiteraard
meer verdienen.
Nadere inlichtingen aangaande
dit beroep kan men desgewenst
krijgen bij de keuringsdienst van
Waren van het gebied 's-Graven-
hage, Prinsegracht 50, tel. 631Ö28.
Deurwaarder is een der
meest onbegrepen beroepen
die er bestaan. Het publiek
ziet de deurwaarder als een
soort vreesaanjagende boe
man. En ergens is dat ook
wel begrijpelijk. Want het is
immers veelal in allerlei nare
situaties dat men met de deur
waarder te maken krijgt.
Maar men zou daarbij bijna
vergeten dat het nare van zo'n
situatie door de deurwaarder
evengoed ervaren wordt.
Daarom dient tact zijn voor
naamste eigenschap te zijn. Tact
en menselijkheid. Het is een beroep
dat veel van je vergt. Je bent er
zo dikwijls emotioneel bij betrok
ken. Het valt bij voorbeeld vaak
niet mee om een gerechtelijk be
vel tot ontruiming te executeren.
In zulke gevallen doet de deur
waarder veel méér werk dan waar
voor hij betaald wordt: hij zoekt
telkens de meest menselijke oplos
sing.
Zo pleegt in ontruim ingszaken
de opdrachtgever op spoed aan
te dringen, maar de deurwaarder
probeert dan toch zo veel tijd te
winnen, dat de zaak in samenwer
king met het Bureau Huisvesting
op een soepele manier opgelost
kan worden:niemand heeft er iets
aan als er mensen op straat gezet
worden.
Het blijTct in de dagelijkse prak
tijk juist vaak deze „boeman" te
zijn, die de oplossing zoekt en
vindt, in talrijke penibele gevallen
waarmee hij als deurwaarder te
maken krijgt.
?en dagvaarding te
;n schuld te innen,
leggen. Maar in
nood blijkt de met
tegemoetgeziene
/an Vrouwe Jus-
nens onder de
Hij komt
betekenen, om
of een beslag
dit moment V£
angst en vreze
vertegenwoordiger
titia opeens een
mensen te zijn, die de onwetenden
en wanhopigen, met wie hij ambts
halve te maken heeft, naar beste
weten voorlicht, raad geeft en hulp
biedt.
„De meeste mensen blijken to
taal onwetend te zijn Op het ge
bied van juridische aangelegenhe
den. Voor mij is het maar zelden
een kwestie van simpelweg een
dagvaarding afgeven: soms ben ik
wel een half uur bezig met uit te
leggen het hoe en waarom en wat
er allemaal aan vastzit".
De K •*=--> gerechtsdeurwaarder
7 r"*r 2 <tV* ziet zich
zelf en zijn vakgenoten beslist niet
als een minder soort advocaten.
„Wij hebben een eigen en noodza
kelijke taak in de rechtsbedeling.
Ja, we komen allicht vaak op het
zelfde terrein als de juristen, maar
ons werk heeft zijn eigen karakte
ristiek en charme.
Deurwaarder is een vrij beroep.
Anderzijds zijn wij ambtenaren,
onder toezicht van het ministerie
van justitie. Onze positie is ietwat
tweeslachtig. Wij worden benoemd
door de Kroon, net als notarissen.
Maar ieder maakt zijn eigen prak
tijk. Incasso's vormen daarvan
meestal het belangrijkste onder
deel. Zelfstandig procederen mogen
wij in alle kantongerechtzaken: in
casso's, ontruimingszaken en ar
beidsgeschillen. Daarnaast hebben
wij onze verplichte taak als deur
waarder bij het rechtscollege waar
wij geaccrediteerd zijn. Men kan
zijn benoemd als deurwaarder bij
het kantongerecht, bij de recht
bank, het gerechtshof of bij de Ho
ge Raad der Nederlanden. Bij zo'n
rechtszitting fungeert de deur
waarder als een soort
meester".
Deurwaarder kan men worden
na het afleggen van het Staats
examen en een daarop volgende
stage van ten minste twee jaar als
toegevoegd kandidaat-deurwaarder
bij een deurwaarders- of advoca
tenkantoor. Staatsexamen kan men
afleggen na het volgen van een
vanwege de Vereniging van Ge
rechtsdeurwaarders georganiseerde
schriftelijke cursus, die ten minste
twee jaar duurt en waaraan regel
matig instructiemiddagen zijn ver
bonden. Een HBS (A)-opleiding is
daarvoor i
