Binnen kerken der reformatie
is veel in beweging
„Rome's nieuwe richting is
nog zo weinig concreet"
VERTREK GELEERDEN UIT
LEIDEN NAAR RUITENLAND
IS NIET VERONTRUSTEND
fêlPOLIN
't is weer tijd voor
blijf jong, blijf fit. fiets!
MORGEN
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 18 MEI 1965 TWEEDE BLAD
DR. K. DRONKERT TERUG VAN REIS (SLOT)
Op onze terugreis van het Nabije Oosten naar Nederland heb
ben wij enkele dagen doorgebracht in het centrum der Waldenzen,
in Torre Pellice, een plaats die ongeveer 30 km ten zw. van Turijn
verwijderd ligt.
Hier eindigde strikt genomen onze vakantie. Dit verblijf was
geen voorzetting van onze vrijheid maar betekende een terugkeer
naar onze kerkelijke arbeid. Wij hadden nl. het genoegen als afge
vaardigde van het Deputaatschap der Geref. Kerken. „Rome-
Reformatie", de conferentie bij te wonen van de Internationale
Werkgemeenschap voor Belijdenisvragen. Deze gemeenschap
heeft zich ten doel gesteld de onderlinge band tussen de reforma
torische kerken te verstevigen, vooral met het oog op de vragen,
die vandaag rijzen tussen de R.-K. Kerk en de kerken der Refor
matie.
IN CENTRUM
WALDENZEN
Deelnemers aan deze conferenties,
ie jaarlijks gehouden worden, zijn
e kerken uit verschillende Europese
inden van Noorwegen tot Italië.
Misschien moet ik het iets anders
Kggen om misverstand te voorko
men. Het zijn afgevaardigden van
verschillende kerken of kerkelijke
instanties, die zich met de vragen
Reformatie-Rome bezig houden. De
Ikerken zijn dus meest niet officieel
vertegenwoordigd. Dat is met opzet
gedaan. Het zijn immers nog studie
conferenties en besluiten, die in de
kerken enige kracht hebben, wor
den er niet genomen.
Het doel is de kerken te dienen
met de bestudering van de kwesties,
s die in de tegenwoordige tijd zich
voordoen. Wel worden de kerken
van de resultaten dier studies op de
hoogte gesteld en worden de kerken
j voorgelicht over de verschillende
j problemen die besproken zijn.
Totnutoe hebben wij steeds in een
ander land vergaderd en dit jaar
was Italië aan de beurt om de con-
ferentie te ontvangen. Het lag voor
de hand, dat de Waldenzen dit zou
den doen in hun kerkelijke centrum
Torre Pellice.
De kerk van de Waldenzen Is een
oude kerk. Zij vindt haar oorsprong
in de stromingen, die zich afteken
den in de tüd vóór de Reformatie in
de zestiende eeuw, die zich bezig
hielden met de hervorming en de
vernieuwing van de R.-K. Kerk.
Vooral de bewaring van de bijbelse
boodschap was het doel van haar
voorgangers.
Armen van Lyon"
UNIVERSITAIRE
BENOEMINGEN
Bij onderscheiden besluiten van
curatoren der Leidse Universiteit
lijn benoemd; J. Verhoeven, arts, tot
wetenschappelijk hoofdambtenaar in
tijdelijke dienst bij de radiologie, in
vaste dienst: A .E. van Voorthuizen,
krts, tot wetenschappelijk hoofdamb
tenaar in tijdelijke .dienst by de ra
diologie vaste dienst.
De voornaamste voorganger, waar
aan de kerk ook haar naam dankt,
was Waldus. De naam Petrus is eerst
in later tyd toegevoegd. Deze Wal
dus was een Frans koopman uit
Lyon, die naar het woord van Mat-
.theus 19 21 in vrijwillige armoede
wilde leven om geheel Christus te
kunnen volgen. Zijn eerste aanhan
gers worden dan ook wel de „armen
van Lyon" genoemd. Zij gingen twee
aan twee door het land om het
Evangelie te verkondigen.
Door de R.-K. kerk werd Waldus
veroordeeld en zijn aanhangers wer
den wreed vervolgd. Zij moesten tel
kens uitwijken en leidden een zwer
vend leven. Hoewel zij niet met de
R.-K. Kerk wilden breken, waren zy
naar de opvatting van die dagen niet I
meer rooms-katholiek. Zij hielden
slechts drie van de zeven sacramen- J
ten, verwierpen de leer van het va- j
gevuur, weigerden de missen voor de
doden en wilden zich uitsluitend
richten naar het Woord Gods. Zij
waren bekend om hun bijbelvastheid.
Er was nogal wat overeenkomst tus
sen hen en de Boheemse beweging
van Johannes Huss. In de biblio
theek van de Waldenzen vinden wij
heel wat geschriften van de Bohe
mers in het Frans vertaald.
In de dagen van de Reformatie
hebben de Waldenzen veel contact
gehad met de Zwitsers. Farel, Olevi-
tanus en Saunier. Daardoor heb
ben zij hun kerkelijk leven meer
verdiept en zyn zy een meer aange
sloten groep geworden. Bekend is de
vertaling van de Bijbel in het Frans
door Olevitanus. De kennis van de
Heilige Schrift was groot onder de
Waldenzen. Hele gedeelten kenden
zy uit het hoofd.
In het museum van de Waldenzen
In Torre Pellice vinden wij van de
liefde tot de Heilige Schrift spreken
de bewijzen. In één van de vitrines
ligt een ring, die men vermoedelijk
als bezit van Calvyn erkent, met
daarbij een miniatuur geschrift, dat
precies onder de zegel past, van de
liederen Hamaaloth. Hoewel sommi
gen m.i. terecht deze ring niet aan
Calvijn toekennen, is het feit, dat
onder de zegelsteen een deel van de
Heilige Schrift verborgen was, een
bewijs van hun gehechtheid aan die
Schrift.
Het interieur van de Walden-
zenkerk in Prali Ghigou.
Waldenzen hebben de verzorging
van deze vluchtelingen, .voorname
lijk Russen, op zich genomen. Wij
bezochten ook dit tehuis en vonden
het een prachthuis. Maar welk een
tragisch lot hebben deze mensen te
dragen Ver van huis en haard moe
ten zij hun levensavond slijten.
Toch zijn zij opgewekt en schikken
zich. Het zakgeld voor deze mensen
v/ordt door een Hollander, die onbe
kend wenst to blijven, gegeven.
Oecumene onder
de jeugd
De laatste dag van ons verblijf in
Torre Pellice zijn wij met ds. Meij-
boom, hervormd predikant, naar een
nieuw centrum geweest in Pralie, dat
in de bergen ligt 45 km ten noorden
van Torre Pellice. Daar is nl. in het
kader van het Jeugdwerk der oecu
menische beweging een Jeugdcen
trum gebouwd, dat de naam draagt
Agape.
Die morgen kwamen er vele ge
meenteleden van bepaalde kerken
der Waldenzen naar toe om er een
week-einde door te brengen tot ver
dieping van het geestelijke leven. Het
is een prachtig gebouw en het is
fantastisch ingericht. Gelukkig dat
deze kerken wat steun van buiten
I ontvangen. Want al Is de vrijheid
der W aldenzen in de Waldenzer val-
j leien wel gewaarborgd, hun getal is
klein. Men schat het aantal op on-
I geveer 35.000 in geheel Italië. Maar
nict-aangesloten daarbij geteld komt
men tot een getal van 100.000. Maar
i wat is dat op die miljoenenbevol
king.
I
Diepgaande gesprekken
O ja, ik was daar in Torre Pellice
I voor een conferentie. Ik zou het bij-
na vergeten. Daar zyn diepgaande
gesprekken gevoerd. De richting van
het concilie is immers niet zo heel
erg duidelijk. Professor Vinay van de
I theologische faculteit uit Rome heeft
er ons wel een beetje optimistisch
over ingelicht, maar het is de vraag
of inderdaad de teksten van de ver
schillende schemata zullen worden
vastgesteld zo als zij zyn behandeld
op het concilie. Rome's nieuwe rich
ting is nog zo weinig concreet. Te
meer, daar in verschillende landen
I het oude regime doorgaat.
Daarom was het goed, dat de twee
de aag gesproken is over het ge
tuigenis der Reformatie tegenover de
leer van Rome. Met de getuigenis
zit het niet vanzelfsprekend goed.
Ook binnen de kerken der Reforma
tie is veel in beweging en het is niet
altyd een beweging die tot werkely-
ke verdieping leidt. Dat bleek wel
j heel duidelijk uit de verslagen over
het kerkelijke leven in verschillen
de landen. Waar geen diepgewortel
de eigen overtuiging de kerken
beroert, daar kan ook geen krachtig
getuigenis weerklinken. Vooral daar
waar de kerk staatskerk is, is de in
nerlijke kracht van die kerk niet
groot. Waar een mens niet voor of
fert ontstaat niet zo gemakkelijk
een grote liefde.
Elkaar niet bestrijden
doch steunen
Hiervan ben ik onder de indruk
gekomen: Het is in Nederland met
het kerkelijke leven niet zo heel best
doch het is er vele procenten beter
dan in het buitenland. Wtf hebben
liler onze problemen, maar het zijn
problemen van veel meer verbouwend
karakter. Wij zjjn hier in Nederland
schatrijk niet alleen stoffelijk maar
onk geestelijk. Wanneer wij onze
energie, die wR gebruiken om elkaar
te bestrijden, eens gebruikten om de
buitenlandse kerken te steunen, ik
dacht, dat wjj dan dichter bij onze
roeping stonden dan nu. Wie veel
heeft ontvangen die moet ook veel
geven.
Ik hoop, dat ik dat een beetje
geleerd heb door myn reis.
Dr. K. Dronkert.
Het is weer lente tijd om uw fiets i
weer eens helemaal in orde te maken.
Secretaris Universiteit mr. Hofstee
acht wisselwerking zelfs nuttig
„Naar mijn mening heeft he vertrek van Leidse academici naar
het buitenland tot nu toe niets verontrustends. Van een gestaag
doordruppelen is in deze geen sprake. Daar degenen, die naar het
buitenland vertrekken meestal tot de zeer bekwame figuren be
horen. wordt hun emigratie natuurlijk door onze Universiteit be
treurd, maar ik acht het een zaak van de persoonlijke vrijheid, dat
elk mens zijn carrière moet opbouwen, waar hij dit zelf het best
meent te kunnen doen. Aan de andere kant moet men niet ver
geten. dat de Universiteit in Leiden regelmatig wetenschappelijke
krachten uit het buitenland aantrekt en dat het aantal van deze
immig zn dat van de emigres overtreft".
Met bovenstaande woorden ving mr. N. F. Hofstee, secretaris
van de Leidse Universiteit een onderhoud aan dat hij ons dezer
dagen toestond over de vraag of ons land op het ogenblik niet te
veel van zijn academisch gevormden aan het buitenland en speciaal
aan Amerika afstaat.
Hofstee er op. dat eveneens in de
laatste vijf jaren een aantal buiten
landers als hoogleraar naar Leiden
is gekomen.
Genoemd kunnen worden prof. Si-
niscalco in de medische faculteit,
prof. Hartmann in de theologische,
prof. Holleman in de sociale, prof.
Svedson in de natuurwetenschappe
lijke faculteit, terwijl ae hooglera
ren Van Coeisem en Meeussen als
extraordinariè in de literaire fa
culteit werden benoemd. Ook gaf een
aantal Nederlanders in het buiten
land gehoor aan de roepstem van
Leiden.
Een van de redenen dat Leiden
buitenlandse krachten aantrekt, is
het feit dat deze soms in eigen land
niet Ie vinden zijn. In beginsel acht
te mr. Hofstee dit een gezonde poli
tiek, zoals hij het ook toejuichte
dat Nederlandse wetenschapsmensen
voor langere of kortere tijd in het
buitenland werkzaam zijn.
j gebied van de investeringen en van
1 de bouwactiviteit minder zullen
In dit verband vestigde hij er de
aandacht op. dat er voortdurend
overleg is tussen de Nederlandse Uni
versiteiten over de aanpak van ge
meenschappelijke vraagstukken, zo
als de efficiency en de investerin
gen in gebouwen en laboratoria. Dit
overleg vindt zowel in de Academi
sche Raad als in curatorenoverleg
plaats.
Aan het einde van het gesprek
zei mr. Hofstee, dat de Neder
landse Universiteiten en hogescholen
op het ogenblik met de zelfde moei
lijkheden te kampen hebben en dat,
dat wat de kwestie van het afvloeien
van academici naar het buitenland
betreft, dit naar zijn persoonlijk in
zicht geen enkele Nederlandse Uni
versiteit werkelijk zorg baart.
advertentie
Gering aantal
Het aantal hoogleraren dat na de
bevrijding naar het buitenland is
vertrokken, zo vervolgde mr. Hofstee,
is zeer gering. De afgelopen vijf jaar
verlieten om uiteenlopende redenen
drie hoogleraren onze universiteit
(deze gingen naar Amerika), maar
op een hooglerarencorps van twee
honderd man zijn deze drie natuur
lijk geen belangrijk percentage. Wat
van de emigratie van de hoogleraren
gezegd kan worden geldt evenzeer
van die van de wetenschappelijke
ambtenaren.
Elf geslaagden
handenarbeid B
In het Leidse Volkshuis deden 11
kandidaten het examen handenar
beid B. ZU zijn voor dit examen op
geleid door de Leidse Jeugd Actie,
die onder leiding van de heer R. Kop
een cursus in dit vak geeft. Alle elf
cursisten slaagden en zij maakten
daardoor hun diploma „creatieve
handvaardigheid voor jeugdleiding"
compleet. Het A-gedeelte hadden zij
al eerder met goed gevolg afgelegd.
Het examen bestond uit een uur
praktisch werken met een groepje
kinderen en een uur theoretische
kennis. De geslaagden zijn: mevr. A.
C. M. Epskamp. mej. L. J. M. de
Waal, mej. T. v. d. Berg. J. Voskuil,
J. van Zonneveld. M. A. de Korte,
mevr. A. A. G. Vervoort, mevr. S.
Berhuis, mevr. B. v. d. Ploeg. mevr.
M. Bruyn en mevr. S. de Water.
Bouwstop ernstiger
Wat de secretaris van de Univer
siteit wel bezwaarde, was de bouw
stop. Door geldgebrek en personeel-
gebrek kan bovendien niet aan vele
gerechtvaardigde eisen worden vol
daan. Op het ogenblik is de toeloop
van studenten én door de geboorte
golf én door het beschikbaar stellen
van beurzen zeer groot, evenals de
ontwikkeling van de verschillen
de takken van wetenschap met
haar specialismen en sub-specialis
men. Deze toestand geeft aanleiding
tot vele spanningen.
Mr. Hofstee hoopt dan ook zeer
dat door het beschikbaar stellen van
meer geld voor het wetenschappe
lijk onderwijs door de nieuwe rege
ring de problemen althans op het
SCHILDEREN
MET
EHBO -cursus
De cm .-us voor een.. ^liplo-
•na-E.H.B.O., die in de afgeiopen
A'inter werd gegeven onder auspiciën
van de Eerste Leidse EHBO-Brigade
jn ondei leiding stond var dokter J.
D. K. Munting is een succes gewor
den. Voor het examen, dat onlangs
werd afgenomen door dokter W. G.
Zelverder uit Leidschendam slaagden
dertig van de drie en dertig kandi
daten. De resultaten van de overige
drie waren van dien aard, dat zy
binnenkort herexamen mogen doen.
Geslaagd zijn de dames: M. Zwart -
Wissink, M. v .d. ZwanBoon, J. C.
Righartvan Gelder. A. W. Noor
duinMulder, A. M. Hoefsloot-Kerk
hoven, B. Labordus, J. F. van Am
sterdam, M. Steenbergen, C. Janssen,
I. den Hollander, A. Giesbert, A.
Janssen, P. v. d. Berg, J. Segaar, J.
Stephanus en de heren: H. v. Maa-
nen. J. Verlint, M. Varkevisser, J.
Schipper. J. Th. Castricum, P. L. van
Velzen, K. J. de Best, W. Caspers, G.
C. UI je, P. F. Sloot, M. Rozier, N.
Kooimans, F. Schouten sr., F. Schou
ten jr. en H. Dijkstra.
Zoekt U een
gouden armband of collier
voor f70.- en f100.- of f300.-
en f800.-.
Juwelier v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
heeft ze.
Grote keuze in alle prijzen.
ALTIJD VOORDELIG.
Wereldraad koeht
vluehtelinwenteliuis
i
Nu wy het toch over het museum
der Waldenzen hebben, hier vonden
wy een paar originele brieven waar
in de Hollanders vermeld worden als
de mensen die geldelijke steun heb
ben verleend in de dagen der ver
volging onder hun veldheer Henri
Arnaud, waarvan een prachtig
standbeeld staat in Tone Pellice. Be
halve het museum, dat de herinne
ring bewaart aan het verleden, zijn
er ook monumenten, die getuigen
van de actie dezer kerken in het
heden. Wij vinden in dit centrum
een school, de enige christelijke
school in Italië, een mooie biblio
theek, waarin wy dagelijks verga
derden en een tehuis voor vluchte
lingen de Villa Olanda. Dit laatste
tehuis is door de Wereldraad van
1 Kerken in Genève aangekocht en de
Luister naar ,,'t Is weer tijd voor North State met de Dutch Swing College Band o.l.v. Peter Schilperoort via Radio Veronica - ia. 1115 en 18.45 u.
