L*
^angs Dode Zee ziet,
ruikt
en proeft men de dood"
DR. K. DRONKERT (LEIDEN) IN JORDANIË
Jeruzalem geboorteplaats van
drie wereldgodsdiensten
GEMEENTE HELPT BIJ SCHOONMAAK
VIER EXTRA (GRATIS)
VUILOPHAALDIENSTEN
Dr. Th. Walraven buitengewoon
lector toegepaste astrofysica
Griep...?
'AS PRO'
AS PRO
K0RT-TURK
omdat lucky een echte amerikaan
is, omdat lucky't helemaal heeft,
omdat 't Lucky Strike is,
daarom liever lucky
GIVE
A MAN
A LUCKY
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 7 april 1965
(II)
Wie zich per auto uit de hoofdstad van Jordanië. Amman, be
geeft in de richting van de stad Jeruzalem, gaat eigenlijk van de
ene hoofdstad naar de andere.
Immers politiek gezien is Amman de hoofdstad van het Konink
rijk Jordanië. De koning is bij het volk zeer geliefd en zijn paleis
staat midden in de stad waardoor het een symbool is van de po
ging tot een goede band tussen vorst en volk. De stad ligt tegen
de bergen gebouwd op een hoogte van 2500 voet boven de zee
spiegel. Het is het centrum van alle economische activiteiten van
het land. Daarvan draagt de stad het stempel heel duidelijk. Am
man is een levendige stad en hoewel het in de resten van het
oude Philadelphia een oosters karakter bewaart, is de totale in
druk van de nieuwe stad beslist westers.
JERUZALEM IS EEN
3 GEESTELIJK CENTRUM
fel
r)
Cultureel gezien is echter Jeruza
lem nog onovertroffen. Deze stad is
de geboorteplaats van niet minder
dan drie wereldgodsdiensten: de
joodse, de christelijke en de moham-
'I medaanse godsdienst. Geen wonder
dat deze stad als geestelijk centrum
aii met de daarmee verbonden cultuur
ook de meeste bezoekers trekt, zowel
lli wetenschapsmensen als toeristen
2' en cultuurvrienden.
M
w: Wie zich nu van de ene stad naar
de andere begeeft, moet een hele
gi omwenteling doormaken in zijn
ir geest. Hij verlaat Amman met een
L4| zucht van verlichting, omdat hij het
so: landschap zoekt met zijn karakteris
tieke eigenaardigheden. Hij komt
Ud( van een hoogte van 1200 voet en
J gaat naar een hoogte van ongeveer
j 900 m boven de zeespiegel en in de
diepte, die daartussen ligt, ligt tege-
ek lijk ook de gedaanteverwisseling, die
He hij doormaakt. Dat is het dal van
ti de Jordaan met als merkwaardig
verschijnsel de Dode Zee.
Ontstellende dorheid
Deze Dode Zee is in de eerste
plaats een geografisch merkwaardig
verschijnsel. Zij behoort tot de zgn.
slenk, die hier een dieptepunt be
reikt als nergens op de gehele aarde.
Het meer ligt temidden van ontstel
lende dorheid, die op ons een diepe
indruk maakt. Hoe is het mogelijk
dat de dingen op deze wereld zo
Advertentie
ZOEKT U EEN
SCHOORSTEENKLOK,
WANDKLOK of WEKKER
v. d. WATER
heeft ze.
De beste merken
JUNGHANS, KIENZLE,
HAARLEMMERSTRAAT 181
ALTIJD VOORDELIG
De plaats waar Johannes de
Doper doopte aan de Jordaan en
waar ook Jezus gedoopt is.
doods en onvruchtbaar kunnen zijn.
Het is erger zo'n watervlakte met
omgeving te zien dan de kale rotsen
Noorwegen. Hier zou ik een uit-
drukkking willen gebruiken, die wij
in de volksmond wel vinden, nl. dat
deze zee en omgeving dan ook hard-
stikke dood is. Je ziet de dood, je
ruikt de dood, je proeft de dood, je
ondergaat iets van de dood.
Zou eerst het blauwe water in de
verte je nog iets doen verwachten
dit meer, dat 87 km lang is en
18 km breed, wanneer je er dichter
bij komt dan wordt iedere verwach
ting ook nog gedood. Dan moet men
daarbij bedenken, dat dit meer onge-
400 m beneden het niveau ligt
de Middellandse Zee en dat het
bovendien nog ruim 400 m diepte
heeft.
De bodem van de Dode Zee ligt
ongeveer 800 m beneden de zeespie
gel. Wat een inhoud van water dat
rekent u zelf maar uit, maar
het is geweldig. Verder bedenke men,
dat in deze zee niets, maar ook niets
leeft en kan leven. Laten wij op
houden, want de dood overheerst
hier in een ongekende kracht.
De Jordaan en enkele kleine rivie-
n voeren er een niet onbelangrijke
hoeveelheid zoet water in, maar de
verdamping is zo groot, dat het zout
gehalte ongekend is en geen vis er
i leven kan.
Geen wonder, dat de bijbel spreekt
m de Zoutzee. Andere namen zijn
Zee van de vlakte, de Zee van So
dom of de Zee van Lot, zoals de Ara
bieren haar
VIER JERICHO'S
En toch rondom deze Zee leeft er
wel iets. Laat ik 'n paar namen noe
men en u zult ervan overtuigd zijn,
dat je zonder meer niet aan deze zee
voorbij kunt gaan. In de eerste
plaats Jericho.
Het is alsof de natuur, voordat zij
ons voeren wil naar de ongekende
doodsheid, eerst wil vertroosten met
een oase, die ook ongekend is. Hoe
wel Jericho zelf ook in een diep dal
ligt, eveneens in deze merkwaardige
slenk, is het van ouds een stad ge-
weert, die door haai- strategische,
maar ook door haar natuurlijke lig
ging veel aantrekkelijks heeft gehad.
Het dal is een heerlijkheid. 'Het
ligt 279 m beneden de zeespiegel en
het kan er ook flink warm zijn,
maar het tegenwoordige dorp heeft
iets van een aantrekkelijke plaats
toeristen. Het is alsof men in
grote tuin komt wanneer men
voorbij de Dode Zee rechtsaf
slaat. Heel Jericho bloeide in deze
dagen en dan met een overvloed, dat
wij zouden zeggen: nu, het kan wel
wat minder; laten wij ook iets be
uren voor de komende zomer.
Men zegt wel eens dat men niet
precies weet waar Jericho gelegen
heeft, maar ik dacht dat dit over
dreven was. Wel moet men het
tegenwoordige Jericho niet vergelij
ken met het vroegere Jericho. Men
moet onderscheiden tussen verschil
lende Jericho's. Miss Kenyon heeft
het ons heel duidelijk geleerd. Zij
heeft op grond van haar opgravin
gen onderscheiden tussen het Jeri
cho van de Kanaanieten, dat stamt
uit de tjjd van misschien wel 9000
vóór Chr., het Jericho tussen die
oude steentijd en het bronzen tijd
perk en dan het Jericho van Jo-
zua uit de bijbel. De drie verschil
lende muren zijn duidelijk te onder
scheiden. Men is nog volop met de
opgravingen bezig en ook hier zal
nog wel heel wat tijd mee gemoeid
zijn, voordat men tot zekerheid kan
komen omtrent de verschillende de
tails. Dit geldt dus het oude Jericho
van de Tell-es-Sultan.
Het tweede Jericho is het Jericho
van Jezus' dagen of het Jericho van
Herodes. Dat is het winterverblijf
geweest van Herodes de Grote en la
ter van koning Archelaus. Dit ligt
op de bergen van Juda in zuidwes
telijke richting en is van het huidige
Jericho ongeveer 3 km verwijderd.
Daar heeft Jezus Bartimeus genezen
van zijn blindheid, daar woonde ook
Zacheus de tollenaar.
Het derde Jericho is dan, het Jeri
cho van onze dagen. Het vriendelijke
dorp, waar een ieder zich inspant om
de toerist te helpen en waar men
niet veel last heeft van baksjies-ge
roep,
Ook spreekt men nog wel van een
vierde Jericho. Dat is het Jericho
van de Arabische vluchtelingen. Een
triest dorp, dat een weergave is van
de trieste toestand, waarin deze men
sen verkeren. Het is een kamp voor
deze displaced persons, één van de
meest verschrikkelijke problemen
van het Nabije Oosten, dat om een
oplossing roept. Maar wie zal het
verlossende woord spreken?
Elisa-bron grote
rijkdom
In dit mooie dorp ligt ook nog de
Ehsabron, bekend uit het verhaal
van de gelijknamige profeet, die,
vanwege de onvruchtbaarheid der
vrouwen, zout in het water wierp
waardoor de plaag werd weggeno
men. Deze bron is een grote rijkdom
voor het dorp. De vrouwen halen er
water, de kinderen spelen er en met
haar snelstromende kracht is zjj
goudmijn voor de oase. Daardoor
wordt hier alles sappig in tegeaistei
ling met de dorheid van de omge
ving.
Dicht bij dit Jercho ligt op on
geveer 8 km afstand de plaats waar
Johannes de Doper doopte aar
rivier de Jordaan en waar ook Jezus
gedoopt is. Jammer dat op deze
plaats verschillende kerken meenden
hun eigen kapel te moeien bouwen.
DODE ZEE-ROLLEN
ONTDEKT IN KRUIK
Aan de andere zijde van de grote
weg van Amman naar Jeruzalem, on
geveer tegenover Jericho, ligt het be
kende Qumran. Daar zijn in 1947
ontdekt de zgn. Dode Zeerollen,
handschriften van hele boeken of
gedeelten daarvan van het Oude
Testament. Deze vondst is zeer be
langrijk geweest voor de taal van
het Oude Testament, omdat het oud
ste handschrift, dat men van dat
Oude Testament bezat, dagtekende
uit omstreeks 850 na Chr.
Nu kreeg men de beschikking over
handschriften en gedeelten daarvan,
die ongeveer duizend jaar ouder wa
ren. Zeker, deze vondst heeft men
wel eens overschat, maar zij heeft
toch een grote betekenis mede daar
door, dat de handschriften gevonden
zijn in de omgeving van een soort
klooster, dat algemeen wordt toege
schreven aan de sekte der Essenen.
Dit klooster is men op het ogenblik
bezig om bloot te leggen en te recon
strueren, voorzover dat tenminste
mogelijk is.
De ontdekking is op zichzelf nogal
romantisch geweest. Een herdersjon
gen moest achter een geit aan, die
van de kudde was afgedwaald. Dit
beest liet zich echter niet zo gemak
kelijk vangen. Het wipte een kloof
binnen, die men daar in het geberg
te van Juda bij tientallen vindt. De
herder hoorde daarop een geluid als
van een kruik die brak. Dat was ook
zo. De inhoud van de kruik bleek
een handschrift te zijn.
Sindsdien is er een tak van we
tenschap ontstaan die zich speciaal
bezig houdt met de bestudering van
deze handschriften en waarvan in
Nederland prof. Van der Ploeg één
van de meest eminente kenners is. Na
1947 zijn nog veel meer handschrif
ten gevonden en men verwacht er
nog wel meerdere.
Wie had voor enige Jaren kunnen
denken, dat in dit dorre land zoveel
begraven lag van het levende Woord
Gods, daar dicht bij die Dode Zee?
Er is een hele Qumran-cultuur ont
staan, die niet altijd bevorderlijk is
voor een rustige wetenschappelijke
bearbeiding, maar die toch haar gro
te waarde heeft bewezen, doordat er
leven kwam, nieuw leven ook in de
bijbelse wetenschap.
Met het oog op de schoonmaaktijd hebben B. en W. besloten
bij wijze van proef in de maanden april en mei een extra vuilop
haaldienst in het leven te roepen naast de bestaande z.g. woens-
dagdienst. Tijdens de proefperiode zal de Leidse bevolking gratis
grof huisvuil kunnen aanbieden aan de wagens, die deze extra
ophaaldienst verzorgen. Het vuil dient echter goed gebundeld
te zijn.
Blijvende regeling?
Begin juni zullen B. en W. zich
beraden over de resultaten van de
proef, en met name over de vraag
of de proef moet worden omgezet in
een blijvende regeling.
Veel zal daarbij afhangen van de
wfjze waarop de Leidse bevolking op
dit initiatief reageert en van de
mate, waarin de gegeven aanwijzin
gen zullen worden opgevolgd.
Wenken voor bevolking
1. Bied per gezin per aftiaalbeurt
niet meer aan dan de inhoud van
plm. 3 emmers.
Vijf wijken in stad
Omdat het organisatorisch niet te
verwezenlijken is deze extra-service
gelijk op te doen gaan met de nor
male huisvuilophaalbeurten, is een
speciale Indeling van de stad in wij
ken gemaakt.
Wijk 1 bestaat uit het hele gebied
van de binnenstad binnen de singels.
Wijk 2 omvat het noordelijk deel
ten westen van de Haarlemmerweg
(Maredijk, Houtkwartier en Mors-
kwartier)
Wijk 3 bestaat uit het hele zuid
westelijke deel van de stad ten wes
ten van de Witte Singel en de Vliet
en ten zuiden van de Rijn.
Wijk 4 omvat Lelden noord (ten
oosten van de Haarlemmerweg) en
de Waard.
Wijk 5 wordt omgrensd door de
Vliet, het Kanaal, de Nieuwe Rijn
en de Zoeterwoudsesingel (o.a. Bur
gemeesters- en Professorenwij k). In
deze wijk liggen ook de woningen in
de Meerburgpolder.
Data van vuil ophalen
In elk van deze vijf wijken zullen
in de maanden april en mei viermaal
(dus eens in de veertien dagen)
vrachtauto's rondrijden voor het op
halen van grof huisvuil.
In Wijk 1 zullen de wagens rond
gaan op: 14 en 28 april en 12 en 26
mei. In Wijk 2 zullen de wagens
rondgaan op: 12 en 26 april en 10 en
24 mei. In Wijk 3 zullen de wagens
rondgaan op 13 en 27 april en 11
en 25 mei. In Wijk 4 zullen de wagens
rondgaan op 9 en 23 april en 7 en 21
mei. In Wijk 5 zullen de wagens
rondgaan op 15 en 29 april en 13 en
28 mei.
Voor een goede functionering van
de ophaaldienst is het gewenst, dat
telkens per gezin niet meer dan 1
hectoliter (ongeveer de inhoud van
3 normale huisvuilemmers) wordt
aangeboden.
Heeft men een grotere hoeveelh'-id
aan te bieden, dan kan men gebruik
maken van de woensdagregeling. Zo
als bekend bestaat deze hierin, dat
men de Reinigingsdienst telefonisch
of schriftelijk kan verzoeken op de
eerstvolgende woensdag huisvuil te
komen ophalen en wel tegen een ver
goeding van f 0,50 per V2 m3.
Bij de nieuwe regeling zal het ver
bod tot het buiten zetten van los
huisvuil onverkort blijven gelden. De
strekking van dit verbod is te voor
komen, dat het vuil door spelende
kinderen of door andere oorzaak over
de straat wordt verspreid.
Daarom mag het vuil pas worden
aangeboden nadat de vrachtauto zijn
komst door een belsignaal heeft aan
gekondigd.
Men doet er goed aan het gebun
delde vuil op de voor iedere wijk
vastgestelde dagen alvast klaar te
zetten achter de voordeur. Dit zal het
tempo van afhalen aanmerkelijk be
vorderen.
Onze oud-stadgenoot, jhr. mr. H.
F. van Kinschot, administrateur bij
het Ministerie van Binnenlandse Za
ken, is benoemd tot tweede secretaris
van de Raad voor de Territoriale De
centralisatie.
Aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht is geslaagd voor het kandi
daatsexamen Franse taal- en letter
kunde mej. L. J. Kedde te Leiden,
idem voor het doctoraal examen ge
neeskunde de heer T. A. Vadasz
eveneens in Leiden.
2. Heeft u méér aan te bieden, of
hebt u geen gelegenheid de komst
van de wagens af te wachten,
maak dan gebruik van de woens
dagregeling.
4. Zet indien mogelijk de bundels op
de afhaaldagen klaar achter de
voordeur.
5. Zet de bundels in geen geval op
straat, maar bied ze na het bei-
signaal aan.
6. Noteer de dagen waarop de af-
haaldienst in uw wijk langs komt.
N. Bosnia directeur
van „Haagwijk"
De heer N. Bosma in Amsterdam is
benoemd tot directeur van het deze
zomer te openen hervormde bejaar
dencentrum „Haagwijk" in Zuidwest,
Leidsche Spaarbank
In de maand maart werd er bij de
Leidsche Spaarbank ingelegd een be
drag van f 3.676.060,35 en terugbe
taald f 3.412.282,78.
Het aantal nieuwe boekjes bedroeg
598 en het aantal afbetaalde boekjes
379. Op 6.239 rekeningen van deelne
mers aan de Afhaaldienst werd
f 190.085,bijgeschreven.
Er werden 1.497 spaarbusjes ter le
diging aangeboden met een gezamen
lijke inhoud van f 58.585,52.
Het tegoed der 59.101 inleggers aan
het einde van de maand bedroeg
f 69.156.038,07.
Reeds eerder in
Leiden werkzaam
Bij K.B. is dr. Th. Walraven
benoemd tot buitengewoon lector
in Leiden in de faculteit der wis
kunde en natuurwetenschappen,
om onderwijs te geven in de toe
gepaste astrofysica.
Dr. Walraven, die in 1916 in Nico-
laieff in Rusland werd geboren, stu
deerde aan de Gemeentelijke Univer
siteit in Amsterdam, waar hij in 1942
het doctoraal-examen sterrenkunde
met lof aflegde. In 1948 promoveerde
hij tot doctor in de wis- en natuur
kunde op een proefschrift getiteld
"The line spectrum of deltha-cephei"
Van 1946 tot 1963 is dr. Walraven
reeds werkzaam geweest aan de
Sterrewacht in Leiden, laatstelijk als
wetenschappelijk hoofdambtenaar A.
Gedurende de jaren 1950 tot 1953 en
1957 tot 1963 was hij gedetacheerd bij
het Leidse waarnemingsstation in
Hartebeespoortdam in Zuid Afrika.
In het begin van 1963 aanvaardde
dr. Walraven een werkkring aan het
observatorium van de universiteit in
Canberra.
Thans keert dr. Walraven dus te
rug naar Leiden.
Dode Zee bij maanlicht
e/>
Rillerig? Onprettig?
Pas dan op voor griep!
Neem direct 2 'ASPRO's.
'ASPR0' bevat alles om
een opkomende griep
snel en doeltreffend te
bestrijden.
UeVfoouw 0/3
De derde partij in de schaaktwee
kamp tussen Kort en Turk, die giste
ren in Leiden werd gespeeld, is door
de Noordwi) kse kampioen Turk ge
wonnen. Daardoor is de stand op 2—1
in het voordeel van Kort gekomen.
In een Siciliaan wist de Noordwijk-
se schaker een pluspion in het cen
trum te winnen door afruil van de
dames. Misschien heeft Kort na de
twee gewonnen partijen wel iets min
der secuur gespeeld. In ieder geval
kon hij nu op geen enkele wijze tot
zijn normale spel komen.
In een stelling van toren en paard
tegen toren en loper met pluspion,
wist de Noordwijker zijn materiele
voordeel volledig uit te buiten. De
vierde en laatste partij wordt donder
dag a.s. in „Zeerust" in Noordwijk ge
speeld. Aanvang 19.30 uur.
