OPGRAVINGEN IN
BIJBELSE GROND
Krantenbezorger
Verantwoording van
Leidse expedities
>V V
Badminton
Lieve' Leidse jeugd
J1PSrm
Laatste
finalisten
bekend
Mej. prof. dr. A. J. Steenliauer op
70-jarige leeftijd overleden
IEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 6 APRIL 1965
Boeiende expositie in Oudheden
Haagse chauffeurs
steunen taxistaking
De Haagse taxichauffeurs hebben
zich de afgelopen nacht solidair
verklaard met hun stakende Rotter
damse collega's. Maar zij zullen zelf
j niet gaan staken.
I Zij zullen geld by een brengen om
hun collega's in de Maasstad te
steunen, opdat de staking niet ver-
loopt voordat aan de eisen van de
j taxichauffeurs wordt tegemoetgeko
men. Dit is in een nachtelijke ver
gadering in Den Haag besloten.
De kans op beslissend overleg in
Rotterdam tussen stakende chauf-
I feurs. bestuursleden van de erkende
bonden en werkgevers blijft klein en
daardoor lijkt het einde van de sta
king nog niet in zicht. De stakers
willen direct met de werkgevers pra
ten, maar daarvoor voelen de laat-
sten niet veel. Zij wensen overleg
met de bestuursleden van de erkende
vakbonden en dat is weer tegen de
zin van de stakers.
Straatmaker aan
vinger gewond
Een 53-jarige straatmaker uit Lei
derdorp ls gistermorgen omstreeks
elf uur, toen hij bezig was met het
weghalen van een trottoirband aan
de Zoeterwoudseweg met de middel
vinger van zijn linkerhand bekneld
geraakt tussen deze trottoirband (ge
wicht tweehonderd kilogram) en de
klinkerbestrating. De man kreeg aan
zijn vinger zeer ernstig letsel. De
E.H.D. bracht hem naar het Acade
misch Ziekenhuis.
;etln totaal gedurende ongeveer een jaar, verdeeld in vier kwar
ten in 1960, 1961, 1962 en 1964, heeft een Nederlandse expeditie
tgaande van de Leidse theologische faculteit en gesubsidieerd
ZWO, opgravingen verricht in Jordanië, meer in het bijzon-
in Deir Alla. Het doel was niet zozeer het vinden van bij-
materiaal als wel het streven naar een zo nauwkeurig mo-
chronologische schaal en datering van bepaalde cultuur-
rioden enige tijd voor het begin van onze jaartelling.
Mjln het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is thans een expo-
tie ingericht, welke min of meer een verantwoording wil afleggen
3 ook voor de organisatoren een rekenschap geven wil zijn van
%e Nederlandse opgravingsactiviteit en het wetenschappelijk
dat gedurende zo lange tijd vooraanstaande archeolo-
heeft bezig gehouden.
jDeze tentoonstelling onder de titel „Opgravingen in bijbelse
3,'ond, past het of past het niet?" is zaterdag j.l. geopend en is te
-oizichtigen tot en met 12 september.
Datering van
3 vroege culturen
opgravingen stonden onder lei-
van de Leidse lector voor Pa-
oudheidkunde dr. H. J.
janken, die met elf Nederlanders
i ongeveer 75 man Jordaanse voor-
avers en arbeiders ruïnes uit de
|d van 1600 tot 800 voor het begin
n onze jaartelling heeft onder
de zogenaamde late bronstijd
de vroegere ijzertijd.
ging er by deze opgravingen
naukeuriger dan tot dusver tot
datering te komen van de ver
killende culturen, uit welk streven
éde de titel van de tentoonstelling
[Jast het of past het niet" is voort
komen Een datering en ook de
fonologische opvolging der cultu-
,71 geschiedt voornamelijk aan de
uid van vergelijkingen met over-
culturen, de snelheid' van
andere aspecten, en dit
„opgehangen" aan enkele da
ringen die nauwkeurig kunnen
(Orden vastgesteld. Bij een derge-
,ke gecompliceerde chronologie
>mt een heleboel „paswerk" kijken,
'ials ook bij het samenvoegen van
'lerlei scherven tot gehele of vrij
wel complete voorwerpen. Er zijn nog
aspecten, waarop dit al of niet
kan slaan.
De tentoonstelling laat, behoudens
groot aantal foto's van dikwijls
•jzondere kwaliteit, een aantal
mdsten zien die behulpzaam zijn
lïweest bij deze dateringsarbeid.
Miljoen scherven
"en typisch archeologisch voor
meld van het thema van de tentoon-
is het volgende. In bepaal-
p lagen duikt een tot nog toe on
type kookpot op. Bij de eerste
ragmen ten denkt men: er klopt iets
iet. Er komen echter meer fragmen^
'n en men gaat denken aan eer
lieuwe invloed van buiten af. Onder-
oek naar de wiize van maken van
pot brengt echter een logisch
erband aan het licht met andere
prdewerkvormen. Het nieuwe type
«st dan in het totale beeld. Be-
ienkt men dat er b.v. ongeveer een
potscherven door de routi-
iemoien van de expeditie zijn ge-
laan dan wordt het duidelijk dat
let expeditieteam snel en efficient
}ioet werken en dat er zeer veel
fawerk moet worden verricht op de
voor Palestijnse Oud
in Leiden. Er wordt nog
steeds gepast met de fragmenten van
enorme legkaart waaraan veel
stukjes ontbreken.
Opzienbarende vondst
Veel van wat de tentoonstelling
biedt is derhalve voor dit weten
schappelijke doel weliswaar zeer be
langrijk, maar niet opzienbarend.
Dit neemt niet weg, dat de expo
sitie als geheel bijzonder boeiend is,
mede door de wijze van presentatie
door de heer A. Verhoeven, die reeds
herhaaldelijk exposities voor dit
museum heeft ingericht.
Een bijzonder fraai voorbeeld
van waar het „wel paste": een
vrijwel complete uit scherven ge
reconstrueerde vaas met sierlijke
betekening.
Overigens zijn er ook spectaculai
re vondsten gedaan tijdens de opgra
vingen, bv. die van een kleitablet
met een nog niet ontcijferd schrift.
De expeditie heeft een belangrijke
hoeveelheid materiaal naar Leiden
kunnen meebrengen, hoewel vanzelf
sprekend een aanzienlijke collectie
aan de Jordaanse autoriteiten gela
ten moest worden. Overigens was
de samenwerking tussen deze autori
teiten en de Nederlanders van bij
zonder plezierige aard.
Het ligt in de bedoeling het mee
gebrachte materiaal onder te bren
gen in een nieuwe afdeling Pales
tina van het Rijksmuseum van
Oudheden, tezamen met een keuze
uit de Sichem-collectie.
Hoewel de afgelopen vier seizoe
nen min of meer een afgerond re
sultaat hebben opgeleverd, hoopt men
de Leidse activiteit in dit gebied nog
te kunnen voortzetten.
Naar Tunesië
Bovendien hoopt men van deze
maand een expeditie op touw te zet
ten samen met de archeologische
dienst van Tunesië om in dat land
een oud-Romeinse stad te kunnen
onderzoeken. Men hoopt op archeo
logisch terrrein een steeds grotere
eigen opgravings-activiteit te kun
nen ontwikkelen.
Voor de huidige tentoonstelling is
een bijzonder fraaie en welverzorg
de catalogus uitgegeven, die een
schat aan gegevens en fotomateri
aal bevat.
Nazi-documenten
van Sowjet-Unie
De V.S. hebben gisteren de Sowjet-
Unie verzocht, alle in haar bezit
zynde oude nazi-dossiers te openen
de vervolging van oorlogsmisda
digers te vergemakkelijken.
Amerikaanse afgevaardigde
deelde de V.N.-oommissie inzake de
rechten van de mens mee, dat de
Sowjet-Unie en Oost-Duitsland
Westduitse verzoeken om officiële
stukken van de nationaal-socialisti
sche Duitse regering en militaire
autoriteiten herhaaldelijk hebben af
gewezen. Hij betoogde dat deze stuk
ken nieuw liioht zouden kunnen wer
pen op vele gevallen van oorlogsmis
daden, die niet verder vervolgd kon
den worden wegens onvoldoend be
wijsmateriaal.
De Russische afgevaardigde Nassi-
nowski heeft zioh niet rechtstreeks
over de Amerikaanse verklaring uit
gelaten, maar voorgesteld in een
Poolse ontwerp-resolutie tot ophef
fing van de verjaringstermijn ten
aanzien van oorlogsmisdaden ook op
te nemen een bepaling, strekkende
tot uitlevering van van oorlogsmis
daden beschuldigden aan het land,
waar de misdaad is gepleegd.
De commissie heeft een werkgroep
Ingesteld om tot een compromis te
komen.
Bouwvakkers
werkten half
uur korter
Een minderheid van de Amster
damse bouwvakarbeiders heeft giste
ren uitvoering gegeven aan het be
sluit, dat zij op een vergadering van
het Amsterdamse bouwvakcomité
hebben genomen, om het werk ver
vroegd te verlaten.
Op diverse bouwprojecten werd het
werk gisteren om half vijf beëindigd
in plaats van vijf uur. De actie be
reikte echter niet de omvang, die
het bouwvakcomité zich ervan had
voorgesteld. Op enkele werken heb
ben de patroons hun werknemers
herinnerd aan het verbod van de
samenwerkende patroonsverenigingen
om de eigenmachtig verzuimde werk
uren uit te betalen. Een enkele pa
troon schijnt met zijn arbeiders tot
overeenstemming te zijn gekomen om
de koffie- en theepauzes te doen ver
vallen, waardoor de werktijd van 9
uur tot 8V» uur kon worden terug
gebracht.
Het Amsterdamse bouwvakcomité,
dat los van de erkende vakorganisa
ties opereert, verwacht, dat in de
loop van de week meer patroons de
werktijdverkorting zullen toestaan, in
ruil voor het opheffen van de tus
sentijdse werkpauzes.
Eerste afspraakje? DROSTE pastillesaltjjdwelkomlN^.
Een van de opzienbarende
vondsten van de Palestijnse ex
peditie der Nederlanders: een
nieuw schrift, dat nog niet is
ontcijferd.
#t
-- m"
Honderd dagen
in isolement
Sneeuwploegen hebben gisteren
een weg vrijgemaakt naar het berg
dorp Savnik in Montenegro (Joego
slavië). Het dorp is 100 dagen door
de sneeuw geisoleerd geweest.
De 550 inwoners van Savnik raak
ten op 28 december vorig iaar van
de buitenwereld afgesneden, toen een
sneeuwstorm alle naar het dorp lei
dende wegen blokkeerde. Het dorp
heeft geen spoorwegverbindingen.
De sneeuw in het Jorp is in maart
geheel gesmolten, maar de bergpas
sen bleven ontoegankelijk.
Skiërs en mensen te voet slaagden
in om het dorp in en uit te ko
men toen het was ingesloten. Een
aantal zieken is op door mensen ge
trokken sleden weggebracht.
De Nederlandse badmintonploeg,
die op 24 en 25 april in Gratz zal
deelnemen aan het toernooi om de
Helvetia Cup is als volgt samenge-
Dames: Agnes Geene. Felice de
Nooyer en Marja Ridder (allen
Haarlem). Heren: Herman Leidel-
mejjer (Utrecht), Henk Weijs (Rijs
wijk), Boudewijn Ridder (Haarlem),
Lex Meijer (Nijmegen) en Leendert
Boelen (Badhoevedorp).
In het tea- gelegenheid van het
derde lustrum van de Amsterdamse
studenten sportvereniging US ge
houden open badminton toernooi in
de sporthal Zuid in Amsterdam heb
ben buitenlanders alle eerste prijzen
weggesleept. Overigens werd in
verband met de centrale training
geen dames enkel- en dubbelspel
gespeeld.
De uitslagen der finales zijn:
Heren enkelspel: Moens (België)
si. Stellaart (Ned.) 15—7, IS—10.
Gemengd damesspel: mevr. Ver
stoep en Moens (België) sl. mej. Vis-
man (Ned.) en Mackinley (Gr.-Br.)
15—9, 15—10.
Heren dubbelspel: Moens (België)
en Nielsen (Denemarken) sl. Set
Paul (Ind.) en Mackinley (Gr -Br.)
15—11, 15—11.
Zilveren Molentoernooi
Het Haagse VUC heeft zich uit
het Zilveren Molentoernooi terugge
trokken. LFC heeft inmiddels Volen-
dam verzocht de plaats van VUC te
willen innemen. Een en ander houdt
in. dat dinsdagavond 13 april de
vierde en laatste wedstrijd van de
eerste ronde wordt gespeeld tussen
LFC en Volendam.
Bridgenieuws
Sans Atout De uitslagen eerste
zitting van de „Kroon"-wedstrijden
luiden: Groep A: 1. Cram a—Van der
Mark 134 pnt; 2. Eling—Th. Ooyen-
dij'k 133 pnt; 3. eohtp. Brakel 128
pnt; 4. GoutierVan der Star 127
pnt; 5. echtp. Aenmeij 114 pnt;
echtp. Van der Drift 113 pnt;
dames Tielkemeijer—v. d. Ende 98
pnt; 8. mej. Van der ZeeuwVan
der Zeeuw 91 pnt; 9. mevrouw Den
Dekker—Plu 87 pnt; 10. Bonnet-
Van Rhijn 55 pnt. Groep B: 1. De
Graaff—Van Zanten 140 pnt; 2/3.
mevr. Crama—Van der Heuvel en
DubbelaarJonkers 116 pnt; 4. Huls
Sijpesteyn 113 pnt; 5. Bousie—H.
Ooyendijk 111 pnt; 6. La Lau—De
Jong 101 pnt; 7. KopVan Berge
Henegouwen 97 pnt; 8/9. dames Van
der ZeeuwStikvoort en Van den
Oever—Rijnsburger 96 pnt; 10. echtp.
Bernard 94 pnt. Groep C: 1. Wendt—
Meijboom 103 pnt; 2. Batteljee
partner 99 pnt; 3. Van Zwieten—Van
Zanten sr. 85 pnt; 4. SmitsLoose
84 pnt; 5. J. de GraaffRoorda 82
pnt; 6. dames AltinkVan Zwieten
78 pnt: 7. mevr. PaesAltink 74 pnt;
8. dames Van EgmondGr oenewe
gen 67 pnt.
VOG De stand van de paren
competitie na de twaalfde ronde
luidt: zwart: 1. hr. en mevr. Brakel
38 pt; 2. SchalksBeyer 37; 3. Roos
v. Deelen 31; 4. hr. en mevr. Raar
29; 5. Den DaasGramkow 27; 6.
Tjalkens—Wakka 26; 7. mevr. Smit-
Prenen 23; 8. mevr. Kukler—v. d
Berg 22; 9. v. Noort—Dofferhof 16,
10. PlanjePlanje 15; 11. hr. en
mevr. Boogaard 13; 12. Epskamp
Gans 11.
Rood: 1. hr. en mevr. Bavelaar
38 pt; 2. Schilthuizen—Belt 33
Smit—Vogelenzang 31; 4. mevr. Kla-
renbosch—Haas 27; 5. hr. en mevr
Galjaard 26; 6. KrulsingaLagas 24,
7 dames Bosse—Barendse 21; 8. hr
en mevr. Caro 21; 9. De Tombev. d.
Burg 20; 10. mevr. Horree—Slort 19;
De Leidse (straat)jeugd heeft
zich de afgelopen dagen erger
lijk gedragen.
Op het afgesloten terrein van het
grossierscentrum aan de Roosevelt-
straat werd zondag door baldadige
jongeren een groot aantal kisten
en flessen vernield. Bovendien ble
ken enkele kisten en flessen te zijn
ontvreemd. De schade zou in de
honderden guldens lopen.
Voorts moest een houten gebouwtje
van de Vianda-vleeswarenfabriek
aan de Pasteurstraat het in het af
gelopen weekeinde ontgelden. De
plastic golfplaat op het dak werd
geheel vernield, evenals het zacht-
board-plafond. Ook sneuvelden er
twee glasruiten. Hier bedroeg dé
schade enkele tientallen guldens.
Er ls trouwens bij de politie ook een
klacht binnengekomen over het
vernielen van ruiten in een school
aan de Da Costastraat, vermoede
lijk kwajongenswerk.
Op een braakliggend terrein aan de
Jacob Catslaan stak de jeugd gis
teravond omstreeks kwart voor ze
ven een oud schuurtje ln brand-
De brandweer moest er aan te pa«
komen om het vuur te doven.
Uit het plantsoentje aan de Maraix-
straat tenslotte zijn tweehonderd
muurbloemen verdwenen.
GEVRAAGD.
fdr LilLeeftijd 1650 jaar.
Aanmelden: Bureau LEIDSCH DAGBLAD, Witte Singel 1, Leiden
ZWO-subsidie
prof. Gaillard
De Nederlandse Organisatie voor
Zuiver Wetenschappelyk Onderzoek
heeft prof. dr. P. J. Gaillard, hoog
leraar in de celbiologie en de histo
logie aan de Leidse Universiteit, een
subsidie verleend voor een onderzoek
naar de invloed van bijschildklier-
hormoon op het metabolisme (stof
wisseling^ van been- en kraakbeen
weefsel. Dit project is een nieuw
suspect van een onderzoek, waarmee
een onder supervisie van prof. Gail
lard werkend team al jaren bezig is
en waarvoor ook in het buitenland
grote belangstelling bestaat. Het ge
noemde team bestaat thans uit drie
medici, twee biologen en twee bio
chemici.
DDS De stand na de zevende
viertallenwedstrijd luidt: 1. team
mevr. Verboog 730; 2. team Verboog
627; 3. team mr. Hollanders 626
4 team mevr. Visser 625; 5. team
Eichhorn 618; 6. team Kluit 713;
7. team mevr. Beek 612; 8. team
Krul 610; 9. team mevr. van Berge
Henegouwen 67.
De laatste drie finalisten voor de
strijd om het LDDB kampioenschap
hebben zich deze week geplaatst. Het
zfjn Van der Zwan, Van Hove en
Zwaan. Varkevisser en Heemskerk
zullen daarnaast van het recht ge
bruik maken om in de finale uit te
komen, zodat dertien finalisten moe
ten gaan uitmaken wie zich LDDB-
kampioen mag noemen. De num
mers een en twee zijn tevens ge
rechtigd aan het kampioenschap van
Zuid-Holland deel te nemen.
U itslagen
Hoofdklasse groep I: Van Vuren
—Van der Zwan 0—2; Van Egmond
N. Brunt 0—2; Bobbe—Van Leeu
wen 02; BlansjaarSchoonder-
woerd 0—2 (regl.). Groep II: Slin
gerlandVan den Bosch 1—I; A.
Brunt—Zwaan 1—1; H. Klinkenberg
Bronstring 0—2: Huisman—Van
der Wiel 1—1. Groep in: Smits-
Vrolijk 20; DuivenbodeImmlng
1—1; H. Brunt—Van Hove 0—2;
Janssens—B. Fase 0—2; Zwetsloot-^
Van Akkeren 2—0 (regl.). Eerste
klasse: Duivenbode—Van Marle 1—1.
Goede indruk maken?
DROSTE pastilles altijd welkom
Bijna een halve eeuw arbeid in dienst
van Leidse wetenschap en justitie
Op 70-jarige leeftijd is plotseling overleden mej. prof. dr. A. J.
Steenhauer. oud-hoogleraar aan de Leidse Universiteit in de toxi
cologie en de gerechtelijke scheikunde. Zij heeft vorig jaar, na 48
jaren wetenschappelijk werk aan de Leidse Universiteit te hebben
verricht waarvan vijftien jaar als hoogleraar, afscheid van haar
werkkring genomen in verband met het bereiken van de pensioen-
verplichte leeftijd. Zij was een van de weinige, lange tijd zelfs de
enige vrouwelijke hoogleraar aan de Leidse Universiteit.
De begrafenis zal in alle stilte plaats vinden.
Sinds 1949
hoogl
eraar
In 1949 werd dr Steenhauer be
noemd tot buitengewoon hoogleraar
in de toxicologie en de gerechtelijke
scheikunde, welke benoeming geacht
werd op 1 mei 1948 te zfjn ingegaan.
Zij aanvaardde deze leerstoel op 3
juni 1949 met een oratie over „He
dendaagse vergiftigingen en hun op
sporing".
Van de hand van prof. Steenhauer
zijn talrijke publikaties in Neder
landse en buitenlandse wetenschap
pelijke tijdschriften verschenen. Zij
werd in nog veel breder kring van die
van haar vakgenoten bijzonder ge
waardeerd niet alleen om haar we
tenschappelijke gaven, maar ook als
mens. Daarvan werd op ontroerende
wijze getuigenis afgelegd bij haar
veer tig-jarig apothekers jubileum in
1957 en bij haar afscheid in juli
van vorig jaar, toen zij aan het ein
de van het academische jaar haar
leerstoel moest opgeven. Daarbij
werd onder meer gereleveerd, hoe
grote verdiensten zij heeft gehad voor
'overheidsinstellingen en Justitie.
Mej. Anna Johanna Steenhauer
werd in 1894 te Leiden geboren, ge
noot haar schoolopleiding in de Sleu
telstad en studeerde hier eveneens.
In 1917 werd zij tot apotheker bevor
derd en in 1919 promoveerde zy op
een proefschrift getiteld „Bijdrage l
tot de kennis van het geslacht Po-
lynum".
Dr. Steenhauer vervulde van 1916
af een assistentschap aan het Far
maceutisch Laboratorium van de I
Leidse Universiteit, haar eerste we-
tenschappelijke Leidse functie. In
1919 werd zij hier hoofdassistente, en j
in 1924 conservator. Twee jaar later 1
werd zij benoemd tot privaat docent
in de microchemie als opvolgster van j
dr. A. Grutterink en in 1932 aan- j
vaardde zij een lectoraat in de far- j
maceutische chemie en de toxicolo
gie, waarin zij reeds geruime tijd als
waarneemster college had gegeven.