LEIDSCH
DAGBLAD
.Im'ÈBS.
J Oost-Dui Island verbreekt
verbindingen met Berlijn
Amerika bracht eerste
kernreactor in rui mie
Ook storingen in de
luchtcorridors door
Russisch optreden
Gas in
Friesland
Tevens proef met
kleine ionenmotor
C.H.U. wil niet als
gehoorzaam jongetje
achter A.R. aan lopen
Strijd in
Vietnam
-leiiws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 5 APRIL 1965
No. 31534
Directeur: E. A. E. van Dlsho
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
De Oostduitse regering heeft vanochtend alle verkeer van
West-Berlijn naar West-Duitsland v.v. stopgezet. Als officieel
motief werden Russische en Oostduitse manoeuvres opgegeven,
maar in feite gaat het erom de leden van het Westduitse parle-
ment uit Bonn en hun medewerkers, die woensdag voor een ple
naire zitting in West-Berlijn willen zijn, te verhinderen hun doel te
bereiken. De Oostduitse regering heeft dat trouwens gisteravond in
een bekendmaking toegegeven en verklaarde tot deze stap te heb
ben besloten „om de vrede te beschermen". Er zijn thans stalen
slagbomen neergelaten. Aan het westelijk einde van de Autobahn
bij Helmstedt werd om 10 uur nog wel verkeer in de richting Ber
lijn doorgelaten, ofschoon verkeer in westelijke richting in Berlijn
was stopgezet. Maar later kwam ook hier een eind aan en werd de
autoweg van Helmstedt naar Berlijn afgesloten. Wel vond het ver
keer op de weg Berlijn—Hamburg nog voortgang.
Spoedvergadering
van geallieerde
commandanten
lil rikaanse, Britse en Franse
danten in Berlijn vannacht om 2 uur
een spoedbijeenkomst hielden. Van-
l?\ ochtend vroeg hebben zij krachtig ge-
protesteerd tegen „het willekeurige
Oostduitse optreden, waarbij burge
meester Brandt van West-Berlijn be-
kog' iet is zijn stad te bereiken, toen hij
jj{ zondagavond per auto uit West-
Duitsland bij West-Berlijn aankwam".
I Nadat hjj was tegengehouden is
Brandt naar Hamburg gereisd, van-
Ij waar hij per vliegtuig West-Berlijn
kon bereiken. Bij zijn aankomst zei
hij, dat de weigering van de Oostduit
sers hem door te laten „de aandacht
van de wereld zal vestigen op de on
zinnigheid van de verdeling van
Duitsland en Berlijn".
Intussen hebben de Russische au
toriteiten de Westelijke geallieerden
Mdoen weten, dat Russische militaire
re vliegtuigen op verschillende hoogte
door de drie luchtcorridors van West-
Duitsland naar West-Berlijn zullen
vliegen. Deze corridors zijn gereser-
veerd voor Westelijk burgerluchtver-
keer en militair luchtverkeer van en
naar Berlijn. Daardoor zouden be
doelde hoogten niet door Westelijke
vliegtuigen gebruikt kunnen worden.
aDOok hiertegen is van Westelijke zijde
geprotesteerd. Medegedeeld is, dat de
Westelijke vluchten doorgang zullen
vinden. Ofschoon men niet aanneemt,
dat het tot ernstige belemmeringen in
de corridors zal komen, zijn van Wes
telijke zijde alle voorbereidingen ge
troffen om aan eventuele storingen
het hoofd te bieden. De afgevaardig
den van de Westduitse bondsdag zul
len per vliegtuig naar Berlijn gaan
om de zitting van woensdag bij te
wonen.
Via de Tsjechische hoofdstad Praag
heeft het Oostduitse bewind (dat de
bezettende mogendheden in West-
Berlijn niet erkent) Amerika, Enge
land en Frankrijk doen weten, dat zij
verantwoordelijk zijn voor de gevol
gen van eventuele tegenmaatregelen.
Het was vandaag de vijfde dag van
de belemmeringen, die de Oostduit
sers aan het verkeer van en naar
West-Berlijn hebben opgelegd. De
Oostduitsers zyn van mening, dat het
Westduitse parlement niet het recht
heeft in West-Berlijn te vergaderen,
daar West-Berlyn volgens haar „een
afzonderlijke politieke eenheid"
vormt. De laatste plenaire zitting van
het parlement is in oktober 1958 in
Berlijn gehouden. Een maand later
stelde Chroesjtsjow een ultimatum:
hij gaf de Westelijke mogendheden
een half jaar de tyd Berlijn te ont
ruimen. Anders zouden zij eruit ver
dreven wordenHet Kremlin heeft
het bij dat dreigement gelaten, wel
wetende dat de drie Westelijke geal
lieerden niet zouden bukken. Maar
sindsdien hebben de Westelijke Drie
geen toestemming meer gegeven voor
parlementaire zittingen in Berlijn. De
zitting van woensdag is sindsdien de
eerste.
In Bonn deden gisteren geruchten
de ronde, dat de Westduitse regering
overweegt de handelsovereenkomst
met Oost-Duiteland op te zeggen als
repressaüle tegen de belemmeringen
van het verkeer naar en van Berrlijn
Dit zou voor de Oostduitse economie
een ernstige klap betekenen en het
zou lange tijd nodig hebben om zich
daarvan te herstellen. De Oostduitse
industrie en landbouw zijn namelijk
Vermoedelijk bevindt zich onder
een deel van het IJsselmeer en van
Friesland een gasbel, die de gas-
vondst in Sloehteren overtreft: de
NV Petroland heeft bij het dorpje
in grote mate afhankelijk van staal
en chemicaliën, voornamelijk kunst- Herbaijum tussen Franeker en Har-
mest, uit West-Duitsland. Bedoelde i lingen gas aangeboord. Gisteren was
geruchten werden in officiële kringen de easvlam lot op afstand
zichtbaar.
echter „speculatief" genoemd. Bonn is
blijkbaar voornemens de ontwikkeling
eerst eens af te wachten. De z.g. „in
terzonale handel" beloopt voor Oost-
Duitsla.nd 10 procent van het totaal,
voor West-Duitsland echter slechte
één procent.
De Westduitsers hebben de over
eenkomst eenmaal in het verleden uit
represaille verbroken toen de commu
nisten lastig waren op de 176 kilo
meter lange snelverkeersweg tussen
West-Berlijn en West-Duitsland. Dat
was in 1960. Toen de overeenkomst
vier maanden later weer van kracht
werd, hebben de Westduitsers als
voorwaarde gesteld dat zij zou afhan
gen van ongehinderd verkeer in en
uit West-Berlijn.
Deskundigen van de maatschappij
geloven, dat men met een zeer om
vangrijke gaslaag heeft te doen, die
zich uitstrekt van Slootdorp in de
Wieringermeerpolder via Harlingen
tot het dorp War ga ten zuidoosten
van Leeuwarden, een afstand van
hemelsbreed ongeveer 80 kilometer.
De intensiteit van de gasbel moet
nog nader worden bepaald.
Binnenkort zal de NV Petroland
beginnen met een nieuwe boring in
het IJsselmeer, vijf kilometer ten
zuiden van Harlingen. De NV Pe
troland heeft voor het exploiteren
van het in Friesland gevonden gas
concessie aai
iet
DENK ONAFHANKELIJK!
LEES ONAFHANKELIJK!
Abonneer U dus nu op:
{IE
Het onafhankelijke
Familie- en Televisie-
weekblad met binnen- en
buitenlandse televisie-' en
radioprogramma's
(per week f 0,50 - per kwartaal
f 6,50 - per jaar f 26.—)
Schrijf een briefkaart aam
Administratie Televizier
Postbus 2 - Leiden of beJ
01710 - 26741 (toestel 65)
WEERBERICHT
Opklaringen
Het KNMI verwacht van beden
kt morgenavond vrijwel overal droog
U^eer met opklaringen, maar in de
(lacht en vroege ochtend plaatselijk
iiist. Zwakke tot matige wind uit
>ostelyke richtingen. Iets koudere
etnacht, morgenmiddag over het alge
meen iets hogere temperaturen dan
(Opgemaakt om 11.15 uur).
6 APRIL
Zon op: 6.04 uur; onder: 19.22 uur.
Maan op: 8.19 uur; onder: uur
Hoogwater te Katwijk te 5.58 en 18.22
laagwater te 1.45 en 14.11 uur.
(Dit nummer bestaat uit 22 pagina's
Amerika heeft zaterdag de eerste kernreactor in de ruimte ge
bracht en gisteren door radiosignalen van de aarde af in werking
gesteld. De reactor, de Snap-10-A, bevindt zich in een 440 kg we
gende kunstmaan, die door een Atlas-Agena-raket in een bijna
cirkelvormige baan op 134-1150 km hoogte boven de aarde werd
gebracht. De omlooptijd bedraagt 112 minuten. In de kunstmaan
bevindt zich een experimentele ionen-motor, die zijn energie ont
vangt van de reactor. Met grotere ionenmotoren hoopt men metter
tijd langdurige ruimtereizen te kunnen maken, waarvoor zeer hoge
snelheden geleidelijk moeten worden opgebouwd ten koste van zo
weinig mogelijk brandstof.
fusie. In de gelanceerde kunstmaan
bevindt zich echter de eerste door
mensenhanden vervaardigde ruimte-
reaotor, die op het principe van de
kernsplitsing werkt.
De reactor en de ionen-motor be
vinden zich in een kegelvormig ruim
tevaartuig van 440 kg, 3 meter hoogte
en een basisbreedte van anderhalve
meter. De reactor weegs slechte 113,4
kg, de ionenmotor bijna één kilo
gram. Deze motor heeft een brand'
stof voorraad voor bijna een jaar, die
niet meer ruimte inneemt dan
stevige vuöst. De energie van deze
experimentele motor is dan ook
gering. De kernreactor levert 580
watt, iets meer dan was berekend
Deze energie wordt tevens gebruikt
voor de instrumenten van de inge
wikkelde meet- en zendapparatuur
van de kunstmaan.
589 WATT
Strikt genomen Js het niet juist
om te zeggen, dat dit de eerste .reac
tor" in de ruimte is. Alle ontelbare
miljarden sterren zijn in w
„kernreactoren", die stralings-
warmte-energie leveren door kern
zij zich spiraalsgewijze verder van de
aarde zou begeven.
Toekomstige ionenmotoren, die
thans reeds in ontwikkeling zijn,
kunnen gedurende vele maanden een
zodanige stuwkracht leveren, dat
snelheden tot 200.000 km per uur be
reikt worden, waarmee reizen naar
verdere planeten dan Mars en Venus
mogelijk worden. Bovendien kan men
met behulp van een ionenmotor met
tertijd grote dode ladingen naar de
maan brengen, hetgeen van belang
is voor de opbouw van permanente
De demissionaire minister
president Marijnen heeft zater
dag in Hengelo een monument
voor de gevallenen onthuld, dat
is vervaardigd door de Amster
damse beeldhouwer Pieter de
Monchy.
35 eeuwen
in de ruimte
Het ligt in de bedoeling de kern-
reaotoir, die 12 uur na de lancering
op gang werd gebracht, na een jaar
te de-aotiveren. De kunstmaan zal
dan naar berekening nog meer dan
3500 jaar in de ruimte blijven, ruim
schoots voldoende om de radioactivi-
van de splijtstof van de reactor
een volkomen onschuldig peil te
laten dalen. Zelfs na een eeuw zou
deze splijtstof reeds vrijwel uitge
werkt zijn.
Zou de kunstmaan op korte termijn
in de dampkring terugvallen, dan zou
een niet onbelangrijke verhoging van
de radioactiviteit van de hogere
luchtlagen het gevolg zijn van de
verbranding van de reactor. Bij de
bereikte baan is van een dergelijke
snelle terugkeer echter geen sprake.
Onderbroken werking
O
De lancering had plaats zaterdag
avond om 22.20 uur Nederlandse tijd,
de in werking stelling van de reactor
om 10.45 uur gisterochtend. De ener
gie van de reactor wordt toegevoegd
aan een reeks batterijen die 181,5 kg
wegen en die de energie in stoten
vrijgeven om de ionenmotor met tus
senpozen te laten werken. Weliswaar
is de ionenst/room uit deze motor
slechts zeer zwak, maar bij een voort
durende werking van de motor ge
durende vele maanden zou de kunst
maan toch zo versneld worden, dat
Kaïnerkringen achter mr. Beernink
De Christelijk Historische Unie wil niet als een gehoorzaam jon
getje achter papa (Anti-Revolutionaire Partij) aanlopen. De sa
menwerking tussen mij en de fractieleider van de A.R.P. in de
Tweede Kamer, de heer J. Smallenbroek is niet goed geweest. Men
moet rekening houden met eikaars belangen. Dit is geen vorm van
samenwerking".
Dit zei de voorzitter van de Tweede
Kamer-fractie van de C.H.U., m
K. J. Beernink zaterdagmiddag in
Groningen tijdens een vergadering
van de kamerkring Groningen va
C.H.U. Mr. Beernink kwam tot de
conclusie, dat op dit ogenblik de tijd
bepaald niet rijp is voor de fusie
van dè A.R.P. en C.H.U. tot
protestants-christelijke party.
Misverstand
De uit 63 kiesverenigingen bestaan
de kring nam na de rede van
Beernink met applaus een motie
waarin staat, dat de kamerkring haar
vertrouwen uitspreekt in het door de
C.H.U.-Kamerfraotie gevoerde beleid
met betrekking tot de kabinetsfor
matie. De leider van de fractie zei,
dat aan zijn adres ten onrechte
wijten zijn gemaakt. „Een andere be-
SCHIP MET
70 MAN VERMIST
Sinds enkele dagen wordt een mo
torschip met zeventig personen aan
boord vermist tussen Koeweit en
Abadan, aldus melden dagbladen in
de Perzische hoofdstad Teheran. In
het noordelijk deel van de Perzische
Golf heeft de laatste dagen een zwa
re storm gewoed.
Van de basis Vandenberg in
Californië is zaterdag een kunst
maan gelanceerd aan boord
waarvan zich een kleine kern
reactor bevindt. Deze foto toont
de laatste voorbereidingen aan
de kunstmaan, die een levens
duur zal hebben van tientallen
eeuwen. De kernreactor zal
slechts een jaar in werking blij-
Verblindendeschoonheid
Vyf meisjes van een nijverheidsschool in Zaandam hebben ernstig oog
letsel opgelopen door mascara te gebruiken om de oogwimpers by te kleuren.
De meisjes werden tijdelijk min of meer blind, leden veel pijn, en de ogen
traanden erg. Allen kregen sterk met bloed doorlopen ogen. Van de vijf is er
één opgenomen In een ziekenhuis in Zaandam. Twee andere meisjes hebben
vorige week de school niet kunnen bezoeken, omdat de ogen om de twee uur
moesten worden ingedruppeld. De anderen dragen zonnebrillen om de pyn
in de ogen iets te verzachten. Waarschijnlijk hebben de meisjes allen van
hetzelfde flesje mascara gebruik gemaakt of van hetzelfde merk; een flesje
van een kwartje, dat in een filiaal van een landelijk winkelbedrijf is te koop.
slissing had een draai van 180 gra
den betekend, daar had ik grote be
zwaren tegen". Hij bestreed ten stel
ligste dat er afspraken zouden zijn
geschonden. In dit verband meende
hij dan ook zacht uitgedrukt
het woord misverstand te moeten ge
bruiken.
In Amsterdam hebben de besturen
van de C-H.U.-kamerkringen Amster
dam, Haarlem, Utrecht en Den Hel
der meegedeeld, het standpunt van
de C.H.U.-fractie uit de Tweede Ka
mer, bij de kabinetscrisis ingenomen,
juist te achten. De besturen hebben
uitgesproken, dat hun vertrouwen in
de fractie ongeschokt is. Ook de ka
merkring 's Hertogenbosch stemt in
met de houding van fractievoorzitter
Beernink.
Hanoi heeft dit weekeinde voor
het eerst gebruik gemaakt van
Mig-straaljagers In de strijd te
gen Amerikaanse bommenwer
pers boven Noord-Vietnam.
Amerikaanse functionarissen
in de Zukivietnamese hoofdstad
daardoor in een nieuwe fase is
daardoer in een nieuwe fase is
getreden. Bij luchtaanvallen op
Noord-Vietnam zullen voortaan
vermoedelijk vooral luchtmacht
bases de doelen vormen.
De aanvallen van de afgelopen da
gen zouden Noord-Vietnam in eco
nomisch opzicht evenveel schade
hebben toegebracht als op het mili
taire vlak. Behalve drie bruggen, die
de Amerikaanse en Zuid Vietnamese
vliegtuigen hebben vernield waar
door de enige noord-zuid verbinding
in Noord-Vietnam ernstige schade
heeft geleden hebben Amerikaan
se vliegrtuigen een warmtekrachtcen
trale op 110 km ten zuiden van Ha
noi voor driekwart verwoest. Sinds
de eerste vergeldingsaanval op
Noord-Vietnam op 7 februari zyn
tenminste 21 Amerikaanse en vier
Zuidvietnamese vliegtuigen verloren
gegaan. Elf piloten konden worden
gered, de overige veertien zijn ge
dood, gevangen genomen of worden
vermist. Het Noord Vietnamese opper
bevel heeft meegedeeld, dat tydens
het weekeinde achttien vijandelijke
vliegtuigen zyn neergeschoten. Een
groot aantal werd beschadigd.
0 Slot pag. 2
Advertentie
Super-A-Matic, een 5 kg volautomaat met 6
wasprogramma's voor witte, bonte en fijne was,
Candy-filter, "mini-maten* (90 x 44 x 63 cm)
OPHEFFINGS
UITVERKOOP
bij
WIFRANA
BREESTRAAT 107
t.o. STADHUIS, LEIDEN
begint
DONDERDAG 8 APRIL
9 UUR v.m.
Zie onze advertentie
woensdagavond
DINSDAG EN WOENSDAG
GESLOTEN.
(3uci ^)ïre,
Bij de Tentoonstelling t_._
t vee en pluimgedierte te Rot-
f terdam gehouden, is een pre-
f mie van f 20 toegekend aan
t Klaas Sjoukes Hylkema onder
f Oegstgeest voor koeijen met
f aard voeder gemest,
t Di'isdag heelt de Hoogc
Raad der Nederlanden uit-
f spraak gedaan in de zaak van
D. van der Zwaan te Leiden
i wegens het niet betalen van
j tolgelden. Te dier zake is deze
veroordeeld tot 10,— boete
