LEIDSCH
DAGBLAD
Schmelzer moet
oging kabinet te
redden opgeven
Urenlange zit-stakinj
in het Witte Huis
1 VERGADERING
VAN ZEVEN UUR
en Haag verwachtdat kabinetscrisis nu enige maanden gaat duren
BIERMAN N.V.
Misdadige praktijken
van huiseigenaren
1 (pi".
180 verse
bloemzaden
K
alles
Vlieland
ericKt T maart I860
VRIJDAG 12 MAART 1965
No. 31514
leur: E A. EL van Dlshoeck
uedacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, 10.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
(Van onze parlementaire redactie)
Ikabinet-Marijnen kan niet meer worden gelijmd. Informateur Sehmel-
heeft vandaag aan de Koningin de mislukking gemeld van zijn poging
het omroepgeschil binnen het kabinet op te lossen. De kabinetscrisis
irt voort. Ons land begint nu aan de waarschijnlijk langste en moeilijk-
politieke impasse uit de naoorlogse periode.
mislukking van drs. Schmelzers lijmwerk werd vannacht defini-
na een bijna zeven uur durende vergadering van de informateur
ie fractieleiders van de KVP, VVD, de ARP en de CHU.
gen drie uur vannacht kwam drs. Schmelzer doodvermoeid
leien, dat hij vandaag de Koningin verslag zou uitbrengen. Ver
mededelingen wilde hij toen nog niet doen, maar uit de uiteen-
ngen van de vier fractievoorzitters bleek zonneklaar, dat het
ngsverschil over de omroepkwestie onoplosbaar was. Zo onop-
<iar, dat de coalitie, die het kabinet Marijnen heeft gevormd niet
mdhaafd kan worden. Waar de vier fractievoorzitters en de in-
\ateur het niet over eens konden worden, dat waren vooral de
tingseisen voor nieuwe zendgemachtigden en de zendtijd-
ding.
t)T HET EINDE
het einde toe heeft de liberale
ieleider mr. Geertsema vastge-
zijn eis, dat aan nieuwe
n vrij groot
al zenduren moest worden ver
dat de nieuwe gegadigden
het karakter van omroepvereni-
en moesten krijgen. De KVP'er
der Ploeg en de Antirevolutio-
Smallenbroek wilden wel in-
met een soepele overgangs
maar eisten dat na de over-
speriode oude en nieuwe omroe-
elkaar gelijk zou-
zijn. De CH-fractieleider mr.
nink heeft nog geprobeerd een
de coalitie te voorkomen
compromisvoorstel, dat voor
iberalen niet bijvoorbaat onaan-
[dbaar was. Mr. Geertsema wilde
voorstel met zijn fractie bespre-
de KVP en de ARP wezen
i de hand.
Beernink stelde in zijn com-
de minister van On-
ijs de bevoegdheid te geven in
aide gevallen af te wijken van de
Iseis. De eis dus. dat nieuwe
gemachtigden na een aanvangs-
ide gewone omroepverenigingen
te worden.
Vruchtbaar
slopende, nachtelijke beraad
het Plein 1813 is niet helemaal
ruchtbaar gebleven. Men heeft
ingeboden een aantal prachtige
OCCASIONS
VEERBERICHT
)roog en zonnig
KNMI verwacht van heden
morgenavond: droog en zonnig
met dezelfde middagtempera-
i als vandaag of iets hogere,
minacht temperaturen om het
spunt. Zwakke tot matige wind
Kil zuidoost en zuid.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
13 MAART
op: 6.59 uur; onder: 18.41 uur;
laan op: 13.12 uur; onder: 5.25 u.
toogwater in Katwijk te 11.50 uur;
mgwater te 6.52 en 19.52 uur.
i nummer bestaat uit 24 pagina's
namelijk wel overeenstemming kun
nen bereiken over de verdeling van
de reclamegelden, maar waarschijn
lijk is dit compromis nu weggevallen,
omdat het totale vraagstuk op andere
punten onoplosbaar bleek. Waar
schijnlijk zal het compromis over de
reclamegelden nauwelijks in de dos
siers voorkomen, die de informateur
vandaag bij de Koningin heeft ach
tergelaten.
De mislukking van de informatie
van drs. Schmelzer luidt een lange
en onzekere fase in. Het is voor alle
politici een grote vraag hoe, en wan
neer de crisis zal worden opgelost.
Voortzetting van de huidige coalitie
is onmogelijk, zoals de heer Smallen-
broek vanochtend vroeg nadrukkelijk
vaststelde.
Mogel ijkheden
Op het eerste gezicht zyn er nu een
aantal andere politieke combinaties
mogelijk.
Een coalitie van de KVP, de ARP
en de CHU (samen 76 van de 150
zetels een meerderheid van één
stem, waar eigenlijk niet mee kan
worden geregeerd).
Een coalitie van de KVP en de
PvdA (samen 93 zetels) al of niet
met steun van de ARP (13) en
van de CHU (13).
Vervroeging van de verkiezingen,
die voor 1967 op het programma
staan.
Hoewel de CHU gisteren schoor
voetend het standpunt van de KVP
en de ARP (dat is het standpunt van
de Hilversumse omroepverenigingen)
is gaan delen, vindt de Unie een sa
mengaan met de twee andere confes
sionele partijen in een kabinet niet
erg aantrekkelijk. Zou de CHU daar
toch toe besluiten, dan zou de zeer
bekwame minister van Justitie, mr.
Scholten (CHU), die het standpunt
van de liberalen in de omroepkwestie
steeds heeft gedeeld óf overstag moe
ten gaan óf buiten een nieuwe rege
ringsploeg moeten blijven.
Geen animo
De PvdA voelt weinig voor een
rooms-rode coalitie en nog minder
voor een rooms-rode coalitie aange
vuld met CHU en ARP. De partij is
bezig aan interne reorganisaties en
zal de oppositie vóór 1967 alleen wil
len verlaten in ruil voor een reeks
royale concessies, waar de confessio
nele partijen op dit moment echt nog
niet toe bereid zijn. De confessionele
en de socialisten kunnen het wel eens
worden over het omroepvraagstuk,
maar eensgezindheid over een lange
reeks andere onderwerpen zal heel
moeilijk te bereiken zijn.
De VVD (nu 16 zetels) verwacht
winst van vervroegde verkiezingen,
maar zal ook met een stuk of wat
meer zetels in de Tweede Kamer
haar zin niet kunnen krijgen. Als de
VVD blijft volharden zal zij waar
schijnlijk lange tijd geisoleerd in de
Tweede Kamer blijven. Een plaats in
voor haar het meest
lijn der verwachtingen.
Somber
De confessionele partijen zijn tegen
vervroeging van de verkiezingen van
1967. De Partij van de Arbeid heeft
er nog geen mening over gegeven,
maar waarschijnlijk voelt zij er, ge
zien het grote verlies in de verkiezin
gen van 1963, niet erg veel voor.
Er zijn dus wel een aantal moge
lijkheden denkbaar, maar allemaal
hebben zij grote bezwaren. De poli
tieke toekomst is heel somber. Men
houdt er rekening mee, dat de crisis
nog wel een maand of twee kan du
ren en dat zelfs daarna het omroep-
probleem alleen met een paar lap
middelen tijdelijk oplosbaar is.
Slot pag. 2
Drs. Schmelzer stak gister
middag een sigaar op, alvorens
hij zijn beraadslagingen met de
fractievoorzitters van de rege
ringspartijen in de T weede Ka
mer begon. Links achter de tafel
zitten van voor naar achter: mr.
W. f. Geertsema (VVD), mr.
H. K. f. Beernink (CHU). de
heer J. Smallenbroek (ARP) en
DS. REEB AAN VERWONDINGEN BEZWEKEN
Ongeveer twaalf strijders voor gelijke burgerrechten hebben gis
teren gedurende vele uren een zit-staking gehouden in een van de
hoofdgangen van het Witte Huis in Washington. De groep, die uit
blanken en gekleurden bestond, was het gebouw binnen gekomen
door deel te nemen aan een van de dagelijkse rondleidingen. De
betogers gingen op de grond zitten onder het zingen van het lied
"We shall not be moved" (Wij zullen niet weggesleept worden).
Dit is de .Early Bird"de
nieuwe communicatiesatelliet,
welke binnenkort vanaf Kaap
Kennedy wordt gelanceerd. Ook
Nederland neemt deel aan dit
experiment, dat 240 transatlan
tische telefoongesprekken tege
lijkertijd mogelijk moet maken.
VASTEN
Vier uur na het begin van de zit-
staking verlieten drie betogers het
Witte Huis en zeiden tot verslagge
vers, dat de negen overgeblevenen
van plan waren te vasten tot zij
met president Johnson hadden ge
sproken. Op dat moment ontving de
Amerikaanse president een groep
van twintig negeruitgevers om een
onderscheiding in ontvangst te ne
men die zij hem hadden toegekend
voor zijn inspanning om de wet op
de burgerrechten te laten goedkeu
ren. Naar een van de uitgevers la
ter meedeelde, had de president zich
zorgen gemaakt over de betoging
„in zijn eigen huis". Kort na het be
gin van de betoging verlieten John
sons vrouw en zijn dochter het Wit
te Huis. Tegen de avond werden
de negen overgebleven betogers in
politieauto's weggevoerd en later op
borgtocht vrijgelaten.
Johnson heeft later bevel gege
ven voortaan iedere betoger, die het
Witte Huis niet vól verlaten, buiten
de deur te zetten, ongeacht welke
zaak hij voorstaat.
Overleden
De 38-jarige predikant James
Reeb, een van de drie blanke gees
telijken die in Selma door een groep
bestrijders van de rassengeljjkheid
werden mishandeld, is gisteravond
overleden. Reeb. vader van vier kin
deren, was naar Selma gekomen om
mee te doen aan de betogingen. Hij
werd met een ijzeren staaf op het
hoofd geslagen toen hij in de ne-
gerwijk van Selma wandelde. In ver
band met deze aanslag werd giste
ren een vierde man gearresteerd.
De Amerikaanse minister van Jus
titie, Katzenbach heeft in Washing
ton verklaard, dat bij de incidenten
in Selma de plaatselijke autoriteiten
de federale wet hebben geschonden
en dat de schuldigen spoedig zullen
worden vervolgd.
Overigens blijft het Witte Huis een
zekere terughoudendheid aan de dag
leggen ten aanzien van een recht
streekse tussenkomst door de fede
rale regering in Alabama. De beto
gers in Selma, die de nacht op
straat hebben doorgebracht, staan
nog altijd tegenover de staatstroe-
pen, die hen geen stap op weg naar
het paleis van justitie lieten zetten.
Minister Katzenbach heeft, samen
met de senators Dirksen en Mans-
field. aan wetsontwerpen gewerkt
inzake de burgerrechten, die het
stemrecht voor de negers moet ver
zekeren, maar het zal nog wel een
maand duren voordat daarover het
debat in het congres kan beginnen.
Verworpen
De federale rechter in Montgo
mery verwierp gisteren een verzoek
van sheriff Clark om ds. King in
hechtenis te nemen, omdat deze door
zich aan het hoofd te stellen van
een protestmars, een gerechtelijk
bevel had genegeerd.
De rechter deed dit aan het be
gin van een zitting tijdens welke
de pogingen van de negerleiders
om een verbod tot inmenging in
vreedzame demonstratiers te bewerk
stelligen zouden worden behandeld.
Ds. King verklaarde, dat hij niet de
bedoeling had gehad het bevel van
de rechter te overtreden. Hfj had de
leiding van de demonstratie, afgelo
pen dinsdag, pas op zich genomen,
nadat een regerinswoordvoerder hem
had gezegd, dat alles in orde was,
aldus King.
De drie gearresteerde blanken, die
in staat van beschuldiging zijn ge
steld wegens de aanslag op de drie
geestelijken, werden inmiddels tegen
betaling van een borgtocht van in
totaal 40.000 gulden vrijgelaten.
Britse regering doet boekje
open over liet Rachmanisme
..Hemeltergend'
„Een hoogst belangrijk sociaal
document"zo noemde gisteren
de Engelse minister Crossman het
lijvige rapport over de kwalijke
praktijken van de inmiddels
overleden afperser Peter Rach-
man, een destijds zeer bekende
figuur in de kring van Christine
Keeler en Mandy Rice-Davies.
Het onderzoek, dat de vorige,
conservatieve regering in Londen
liet instellen over het z.g. „Rach
manisme", is gisteren in het La
gerhuis behandeld.
Onder „Rachmanisme" verstaat
men een misdadige methode om de
bewoners uit hele of halve krotten
en andere zeer goedkope woningen,
waarvan de huurders door de wet
worden beschermd, te verjagen om
er daarna uiterst dure flats of hui
zen met immorele doeleinden voor
in de plaats te zetten. „De toestan
den zijn, aldus de Britse minister,
hemeltergend".
Rachman en zijn gelijken maakte
het leven voor deze mensen, vaak
ouden van dagen en gebrekkigen.
volkomen onmogelijk. Ze werden op
alle mogelijke manieren bedreigd,
het slapen werd hen vaak door het
maken van lawaai boven hun hoof
den belet, de handlangers van de
gewetenloze eigenaars terroriseerden
de mensen met gevaarlijke honden,
alles met het doel dat zij zouden
vertrekken.
Een eigenaar wierp een dode rat
in de kamer welke door een moeder
en haar beide kinderen werd be
woond. Jeukpoeder werd in de bed
den gestrooid, levende slangen wer
den in een badkuip aangetroffen, een
juke-box brulde vaak tot vier uur
's ochtends om een bejaard echtpaar
dat ergens 25 jaar had gewoond, er
uit te krijgen.
Machteloos
Een huurder werd te verstaan ge
geven dat zijn leven in gevaar was
als hij niet wegging. Hij riep drie
maal de hulp in van de politie, maar
deze zei machteloos te staan.
Een huiseigenaar die in een huis
woonde waarvan gedeelten door hem
werden verhuurd riep zichzelf als
„dictator" uit en beval de bewoners
ie doen wat hjj zei. Tot zjjn metho
des behoorden verandering van een
slot op de voordeur en weigering om
nieuwe sleutels te geven, verwijde
ring van dakpannen, het betreden
van kamers, het wegnemen van be
hang en verhindering om de badka
mers te gebruiken.
Een andere eigenaar schopte elke
keer wanneer hij de woning van
zijn huurster passeerde, tegen haar
voordeur en spoorde kinderen aan
hetzelfde te doen. Iemand werd met
vergiltiging bedreigd als hij niet
tweemaal zo veel betaalde als de
door het huurtribunaal vastgestelde
huur. Sommige huurders liepen naar
de rechter maar de proceskosten wa
ren zo hoog, dat zij meestal gauw
hun acties moesten staken. Volgens
het rapport zijn er in Londen ten
minste 3000 gezinnen die elk jaar
van deze en nog ergere dingen heb
ben te lijden.
Slot pag2
de heer C. J. van der 1
fractievoorzitter KVP).
Lentedagen
(Van onze
weerkundige medewerker)
Na een geheel winters begin
met maandag nog sneeuwval in
ons land is maart snel overgegaan
op een aantal zonnige lentedagen
met elke dag een hogere middag-
temperatuur.
Dit fraaie lenteweer kan rond
het weekeinde een top bereiken
met middagtemperaturen tussen
14 en 18 graden. Vandaag wordt
in het zuiden al ongeveer 15 gra
den gemeten. Daar kwam geen
nachtvorst meer voor, maar in
het noorden vroor het vanmorgen
nog 3 tot 4 graden.
Enkele warme dagen in de eerste
helft van maart gemeten waren
6 maart 1961 met 17 graden in De
Bilt en 12 maart 1957 met 19 gra
den in De Bilt en 21 graden in
Zuid-LimburgDe vroegste da
tum, waarop 20 graden werd ge
meten staat voor De Bilt op 10
maart 1880 genoteerd.
(Advertentie)
AdverteDtle
Niet overjarig, maar gegarandeerd
nieuw zaad, 180 verschillende
soorten, ook gemengde cactus
sen. Per pakje v.a. 30 cent.
BLOEMZAADMATJES met onuit
puttelijke decoratiemogelijkheden:
6 stuks van 30 x 30 cm voor 4.25
- GRASZAAD 1e kwaliteit 0.95
per 100 g, 7.per kg. GRAS
MAT, kant en klaar 0.85 per m2*
Nieuwe Rijn 50 Tfn 2 08 24 (017 10)
(9uc/
teuws
Uit het Leidsch Dagblad van a
14 Maart 1865:
Z.M. heeft op verzoek eer
vol ontslag verleend aan dr.
J. T. Bergman als 2de biblio
thecaris des Leidsche Hooge-
school met ingang van 1 julij
a.s.
Te Amsterdam is op
slechts 26-jarigen leeftijd
overleden de schilder A. G.
Bilders, vroeger te Leiden
woonachtig.