Kotter KW 222 door Duits schip aangevaren en advocaat Aanklager gaan in hoger beroep Verder vooronderzoek „GRIEP? NEEM DIREKT EEN AKKERTJE" Verhoor slachtoffer beroving Maarten Cornelis'' zwaar beschadigd; geen gewonden Oost-Duitsland wil missies in Westen Omverwerping van Djem was dom, zegt Democraat Zablocki LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 3 MAART 1965 Mild vonnis voor Rajakowitsch (Van onze correspondent in Wenen) Tenzij hem in hoger beroep een andere straf te wachten staat, zal Rajakowitsch, wiens handtekening in de oorlog de ondergang van vele Joodse Nederlanders tot gevolg had, over acht maanden het bestaan van welvarend zakenman kunnen hervatten, zoals hij dat tot eind 1962 in Milaan leidde. Tweeënhalf jaar gevangenisstraf met aftrek was het vonnis dat de vroegere medewerker van Eich- mann gisteren door de president van het Weense Landesgericht tegen zich hoorde uitspreken. Door zes van de acht juryleden «-as Rajakowitsch schuldig bevonden tan „door boosaardige opzet of nala- ,igheid het leven van een onbepaald lantal personen zozeer in gevaar te iebben gebracht, dat dit optreden a ion dood tot gevolg had". Op d< laarop voorafgaande vraag, of Raja s iowitsch schuldig was aan „het uit a lokken van, respectievelijk het aan t cetten tot opzettelijke moord", had- Sen de gezworenen eenstemmig met jl „neen" geantwoord. De opgelegde itraf zal in Oostenrijk wellicht velen t het gevoel geven dat er recht is ge- ichied, maar in ons land stellig aller - fregen aan ernstige kritiek onder- - hevig zijn. t Ontevreden Direct nadat dr. Strobl uitspraak iad gedaan, tekende de openbare lanklager, dr. Kovacs, hoger beroep lan. Hij wil een zwaardere straf. Zijn —tegenstrever, Rajakowitsch' verdedi- fer dr. Böok, nam dezelfde stap. Hij vil echter algehele vrijspraak voor lijn cliënt, die daarop kennelijk ook |j 'ast had gerekend. Als een geslagen nan had Rajakowitsch, de verdachte Ij 1de meende het proces te kunnen ||j elden in de banen die hij wenste, na Ij iet aanhoren van het vonnis de zaal rerlaten. Hij was minstens even ontevreden i >ver de afloop als de Nederlandse m ournalisten op de perstribune, die neenden dat hij op grond van het- I elfde bewijsmateriaal in ons land |j ninstens tien jaar zou hebben ge il regen. Moeilijk Dr. Kovacs wees ons er overigens a het sluiten van de zitting op, hoe I loeiljjk het in een proces als dit, raarln de documenten moeten spre- AUTORIJLESSEN 1 IETS DUURDER I Na overleg tussen het departement I an Economische Zaken en de be- I rokken organisaties mag de prijs 'oor autorijscholen, in verband met Ie gestegen kosten, worden verhoogd I net 35 cent per lesuur. Dit blijkt uit een mededeling van j iet departement. Het overleg werd loodzakelijk, aangezien op 27 fe- I iruari de prijzenbeschikking autory- cholen 1964 afliep en de te volgen [edragslijn voor de prijs, die voor I lutorülessen in rekening mag wor- I !en gebracht, moest worden gesteld. )e organisaties van de autorijscho- en hebben verklaard, er bij de le ien met de meeste klem op aan te uilen dringen, dat van deze regeling liet zal worden afgeweken. Geen verandering in de eis tegen Paul van Tienen De officier van Justitie by de 'echtbank in Utrecht, mr. W. J. Colkert, persisteert bij de eis, die lij op 22 december jongstleden al formuleerde tegen de 43-jarige Jtrechtse boekhandelaar Paifl van Tienen: zes maanden gevangenis straf, waarvan drie maanden voor waardelijk met een proeftijd van trie jaar. 'Hij acht bewezen, dat Van Tienen een bevolkingsgroep heeft be ëdigd door de verspreiding van het loek „Adolf Hitier, sein Kampf ge- jen die Minusseele". De president van de rechtbank, nr. B. M. van de Werk, had op 5 anuari bij interlocutoir vonnis be- >aald, dat de aan de dagvaarding oegevoegde Duitse citaten van be- >aalde voor de joden beledigende >assages uit het boek, door een des kundige in het Nederlands moesten worden vertaald. Dit is inmiddels ge leurd door prof. dr. H. P. H. Teesing, ïoogleraar in de Duitse taal en let terkunde aan de Rij ksuniversiteit in Jtrecht. Zowel de officier als mr. J. V. M. Wagenaar, de verdediger van /an Tienen, gingen met de verta- ing akkoord. Na een pleidooi van mr. Wagenaar, lie meende, dat in dit geval niet can worden gesproken over een be ëdiging in strafrechtelijke zin en lerhalve ontslag van rechtsvervol ging vroeg, volgden re- en dupliek. Daarbij sprak mr. Wagenaar de 'rees uit, dat de officier meer de schrijver van het boek ziet dan de- jene, die het heeft verkocht. Van Tienen verklaarde zelf, dat hij niet de opzet heeft gehad om de joden te beledigen. Om zijn goede wil te to- nen beloofde hij, dat hij in elk geval p. alle exemplaren van het boek aan de l\circulatie zou onttrekken. De recht- I Wik bepaalde de uitspraak over veertien dagen. ken en dus altijd factoren van on zekerheid blijven bestaan, voor een leken-jury is haar oordeel te bepa len. Wanneer de zaak straks in hoger beroep komt, zullen de aanklager en de verdediger hun argumenten ech ter niet weer aan de acht gezwore nen, maar aan gekwalificeerde rech ters moeten voorleggen. De adjunct-diirecteur van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen tatie, de heer Sijes, die in dit proces zo'n belangrijke rol heeft vervuld, toonde zich, na de opzienbarende vrijspraak onlangs voor de beruchte nazi-misdadiger Krumey, over het vonnis tegen Rajakowitsch niet al te teleurgesteld. Verjaring De Westduitse regering heeft ver klaard, dat naar schatting ongeveer 80.000 Duitsers zyn berecht wegens oorlogsmisdaden of andere vergrij pen, die verband houden met het nazi-bewind, onder wie ruim 6.000 in West-Duitsland. Er zijn processen hangende tegen nog 13.892 personen. Volgens de Bondsregering is er een hoeveelheid bewijsmateriaal vooral in Russische handen die niet behoor lijk kan worden onderzocht vóór de (voorlopige) verjaringsdatum van 8 mei. De regering waarschuwt in een rapport aan het parlement dat er geen mogelijkheid bestaat te garan deren, dat alle misdaden zullen wor den gestraft, daar het verstrijken van de tijd de gerechtelijke vervol ging steeds moeilijker maakt. Een gedeelte van de Amerikaanse archie ven is nog niet onderzocht, evenals de Franse in Parijs. De Poolse rege ring heeft 3700 blz. wettig materiaal aan Bonn gezonden en nog 30.000 blz. beloofd. Wat de Oostduitsers en Russen in handen hebben, is niet bekend. Raket met model maan-Surveyor explodeerde Een Atlas-Centaur ruimteraket zo hoog als een gebouw van tien ver diepingen, is gisteren op de lanceer- installatie op Kaap Kennedy geëx plodeerd vlak voor het een model van het ruimtevaartuig Surveyor naar een „gefingeerde" maan zou zenden. De grote raket was nog nauwe lijks enkele centimeters de lucht in toen hij veranderde in een enorme vuurbal die een tientallen meters ho ge zuil van vuur en vlammen de lucht in zond. Brandende onderdelen en brand stof van de in stukken gereten ra ket die ruim dertig miljoen gulden heeft gekost, spatten honderden me ters naar alle kanten weg. De onge veer tachtig leden van het bedie nend personeel zaten veilig in een gebouw van gewapend beton op on geveer vfjftig meter van de lanceer - installatie. Gemeld is dat er geen gewonden zijn. De lancering had een belangrijke repetitie zullen worden voor de „zachte" landing van een Surveyor - ruimtevaartuig op de maan in het komende najaar. Men wil daarbij o.m. vaststellen of het maanop pervlak sterk genoeg is voor een landing van ruimtevaarders. De raket had het nagemaakte ruimtevaartuig naar een plek in de ruimte moeten brengen op onge veer 375.000 kilometer van de aarde, de plaats waar de maan in het na jaar zal staan wanneer de echte Sur veyor gelanceerd wordt. Na eis van zes jaar tegen verdachte, die Haagse Laakkerk in brand stak (Van onze Haagse correspondent) De Haagse rechtbank heeft gis termiddag aan het slot van een urenlange terechtzitting besloten het vooronderzoek te heropenen in de zaken tegen een 22-jarige Haagse monteur en een 18-jarige bankwerker, die er van verdacht worden een serie inbraken en de roofoverval op een drogisterij houdster aan de Hugo de Groot straat te hebben gepleegd. Alleen ONGEVEER DERTIG MIJL VAN IJMUIDEN „Ik vreesde het ergste", vertelde mevr. Van der Plas ons vanmorgen. „Het was gelukkig, dat er zoveel hulp in de buurt was. Het beroep van vis serman is lang niet gemakkelijk en zeker niet ongevaarlijk. Je bent altijd maar weer blij als je man na een reis thuiskomt. Ik wacht nu met span ning op hem, maar het zal nog wel even duren, want zo'n onderzoek door de Scheepvaartinspectie duurt meestal nogal lang. Het zal dus wel in de loop van de middag worden". jaar 31 maart door de scheepswerf Hakvoort in Monnikendam overge dragen aan de reders. De kotter is 31 meter lang en 7 meter breed en heeft een diepgang van 3 Vi meter. De voorstuwing geschiedt door een mo tor van 585 pk. Het schip is voormen van de meest moderne navigatie middelen. (Van onze visserijredacteur) De kotter KW 222 „Maarten Cornelis" van de Katwijkse rede rij Plug en Van Duijn heeft gisteravond 30 mijl ten noordwesten van IJmuiden en ongeveer 25 mijl ten zuidwesten van het licht schip Texel midscheeps een aanvaring gehad met het 500 ton metende Duitse vrachtschip „Agenor". Aanvankelijk vreesde men dat het vissersschip zou zinken, doch de sleepboot „Titan" van het Bureau Wijsmuller in IJmuiden slaagde er omstreeks half twaalf in vast te maken en heeft de kotter vanmorgen om kwart over acht veilig de haven van IJmuiden binnengebracht. D,e schipper, Dirk van der Plas uit Katwijk en zijn zes bemannings leden bevonden zich aan boord van de „Titan". Zij hebben geen letsel opgelopen. Het was even half acht gister avond toen Scheveningen Radio van de .Agenor" een S.O.S.- bericht opving, dat dit schip in aanvaring was geweest met de Katwijkse kotter KW 222. Via de noodgolf werden direct de in de buurt varende schepen opge roepen om hulp te verlenen, aangezien melding was gemaakt, dat de Maarten Cornelis" zich zinkende toestand zou bevin den. Verscheidene schepen spoedden zich naar de opgegeven plaats, onder andere het fregat „Jaguar" van de Koninklijke Marine, dat dienst doet als politiekruiser van de Visserij-in spectie. Dit fregat naderde de zwaar beschadigde kotter tot op 50 meter en streek toen een sloep om een vluch tig onderzoek in te stellen naar de toestand van het schip. Vastgesteld werd, dat de kotter drijvende kon blijven. Zware schade Het schip was wel zwaar bescha digd: er zat een grote scheur aan stuurboord ter hoogte van het vis- ruim, de voorsteven lag geheel onder water en de voormast was afgeknapt. Ook onder de waterlijn had de kotter schade opgelopen. Door de water dichte schotten kon het schip zich drijvende houden. Direct na de aanvaring zijn schip per Dirk van der Plas en zyn be manningsleden overgestapt op de „Agenor" en daarna zijn zij aan boord gegaan van de „Jaguar". De „Titan" van het Bureau Wijsmul ler verliet onder commando van kapitein A. van der Lugt om pre cies acht uur de haven van IJmui den. Op volle kracht werd naar de aangegeven plaats gevaren, waar de sleepboot om kwart over elf ar riveerde. Schipper Dirk van der Plas accepteerde sleepboothulp op basis van „Lloyds" "open form". De aankomst van de zwaar be schadigde kotter KW. 222 in de Haringhaven van IJmuiden. Vast gemaakt De „Titan" maakte kort voor half twaalf vast en nam de bemanning van de „Jaguar" over. De KW. 222 werd daarna achterstevoren naar IJ muiden gesleept. Tegen acht uur vanmorgen arriveerde de sleepboot met de „Maarten Cornelis" voor de haven van IJmuiden, waar de Titan' hulp kreeg van het zusterschip „Nes tor", dat van achteren vastmaakte om te helpen sturen bij het binnen gaan van de haven. Heel langzaam zette het sleep- transport daarna koers naar de Ha ringhaven, waar kort na aankomst een duiker in het water afdaalde om de averij aan de kotter te onderzoe ken. Schipper Dirk van der Plas en re der M. van Duyn waren vanmorgen bij aankomst in IJmuiden niet bereid iets over de aanvaring te vertellen, j Dat was begrijpelijk, want zij moes ten vanmorgen reeds verklaringen afleggen voor de Scheepvaartinspec- 1 tie in IJmuiden. Verkiezingen in Beets joeanaland Bij maandag in Beetsjoeanaland (een Engelse enclave in Zuid-Afrika) gehouden algemene verkiezingen heeft de „Democratische partij" van Seretse Khama 23 van de 31 zetels in de wetgevende vergadering veroverd. Aan de verkiezingen heb ben 189.000 kiezers van de 542.000 zielen tellende bevolking deelgeno- Seretse Khama, die de eerste pre mier van zijn land zal worden, werd in 1950 door de Britse regering naar het buitenland verbannen, terwijl zij hem voorts verhinderde hoofd te worden van de Bamangwatostam, als gevolg van in die stam gerezen moeilijkheden over Khama's in 1948 gesloten huwelijk met eer. Britse ty piste. In 1956 mocht hij naar Beet sjoeanaland terugkeren. Hij is voor stander van een politiek van goede nabuurschap met Zuid-Afrika. de bankwerker geeft zijn schuld Tegen deze jongeman, die buiten dien verantwoordelijk is geweest voor de brandstichting in de Laakkerk. eiste de officier gistermorgen zes jaar gevangenisstraf met aftrek en ter beschikkingstelling van de rege ring. Tegen de ontkennende mon teur liet de officier gistermiddag om kwart over vier dezelfde eis horen. Diens raadsman stelde daar de eis tegenover, dat zyn cliënt alsnog zou worden geconfronteerd met 't 63- ja rige slachtoffer van de roofoverval, de drogisterijbeheerster die wegens haar zwakke geestelijke gezondheid niet als getuige kon worden verhoord en die in het vooronderzoek ook nim mer met de verdachte was gecon fronteerd. De confrontatie was aa.nvankelijk nagelaten, aldus de officier, omdat zij de twee daders van foto's had her kend én omdat beiden hun schuld toegaven, en later, toen de monteur zijn bekentenis had ingetrokken, om dat de vrouw volgens haar dokter geestelijk niet bestand zou zijn te gen de emoties, die een confronta tie met haar toenmalige kwelgeesten bij haar zou kunnen veroorzaken. Na langdurig in raadkamer te zijn geweest besloot de rechtbank beide zaken naar de instructie, terug te verwijzen, waarbij de overvallen vrouw gehoord dient te worden, zo nodig zal dan nog een confrontatie plaats hebben. Omdat de ene zaak met de andere samenhangt werden beide aangehouden. Dit ondanks het feit, dat de 18- jarige bankwerker alles toegeeft. Wraak de kerk binnen. De flessen goot hy leeg onder de (houten) kansel. Toen hij er een brandende lucifer by wierp brak zo'n felle brand uit, dat de da der de grootste moeite had zelf onge deerd weg te komen. „Het was niet mün bedoeling, dat de hele kerk zou uitbranden", zei hy gisteren. Van dat moment af was hij volko men in de war. Hy ontmoette zyn vroegere kameraad, de 22-jarige mon teur. die in geldverlegenheid zat en die hem zou hebben overgehaald te gaan inbreken. „Het kon me na die brand alle maal niks meer schelen", zei verdach te vandaag. Er volgde een reeks inbraken: 5 maart in de Javastraat, 6 maart in de woning van een advocaat aan de Laan van Meerdervoort, 9 maart in het gebouw van de N.V. Hollandse Groothandel in loodgietersartikelen aan de Nieuwe Haven (waar een brandkast werd gestolen, die door het duo de volgende nacht want de 17-jarige moest om twaalf uur thuis zyn werd opengesneden) en ten slotte op 11 maart die roofoverval op de beheerster van de drogistery op de hoek van de Hugo de Groot straat en de Van de Spiegelstraat. Geweld By deze roofoverval stond de recht bank het uitvoerigst stil, omdat er geweld was gepleegd. Verdachte be kende de vrouw tweemaal te hebben geslagen onder druk van de monteur die dreigde hem anders te zullen ver- De officier van Justitie, jhr. mr. Van den Bosch, liet het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel echter uit z(jn ten lastelegging vallen, omdat hy dit punt door, wat hy noemde, „gebrek aan medewerking van de medici" niet kon bewijzen. „Over het plegen van geweld is psychiatrische rapport, dat de pres- door de heren overteg ge. dent hl openbare zitting met wilde pIeegd Events de vrouw ult voorlezen, bleet: dat de jongeman ,4n de we„ worden geruimd en zouden de zeer aanzienlijke mate verminderd ren van de m00rd door brand. toerekenings-vatbaar moet worden 1 stichting worden uitgewist", verklaar- geacht' De bankwerker bekende alle ten lastegelegde feiten volmondig, reeks ontsporingen was begonnen met de brandstichting in de Laakkerk, die volledig uitbrandde. De schade be droeg één miljoen gulden. Zyn motief was wraak. „Ik moest myn roes kwyt", zei verdachte. Hy legde uit zeer geschokt te zijn ge weest, omdat zyn (gereformeerde) meisje in december 1963 de verke ring had uitgemaakt, op bevel van haar ouders, die bezwaar hadden te gen haar omgang met de (katholie ke) jongeman. Verdachte uitte zyn gramschap aanvankeiyk met het in gooien van een ruit van het ouderlyk huis van zyn meisje, anonieme tele foontjes naar haar vader en met het schilderen van hakenkruisen op haar voordeur Woede Op zaterdagmiddag 22 februari vo rig Jaar was zyn woede opnieuw op gelaaid omdat hy geen meisje had te gaan schaatsen en hy besloot, dat de dienst in de gerefor meerde Laakkerk de volgende zondag niet zou doorgaan. Gewapend met twee limonade fles- n vol benzine drong hy die avond de de officier. „Gelukkig is het zover niet geko men, maar deze jongeman sloeg wel toe met een strykyzer (dat de vrouw nog leeft is een wonder) en daaruit blykt voldoende zyn gevaariykheid". De officier wees op de geconsta teerde ernstige defecten in de geest vermogens van deze verdachte, die hy zo gevaariyk achtte voor de open bare orde, dat hy na het uitzitten van een straf die de officier gesteld wilde zien op zes Jaar met aftrek, ook nog ter beschikking van de regering moet worden gesteld. Weer staking in Rotterdam Bij de NV machinefabriek Hensen in Rotterdam is het personeel in staking gegaan, omdat de metaal bewerkers niet akkoord gaan met loonvoorstellen van de directie. Het conflict is voortgekomen uit het feit, dat de lonen by de NV Hensen als gevolg van de klassificatie hoger lagen dan by andere grote metaal bedrijven in Rotterdam. „Hallstein-leer in ontbinding" De Oostdultse president, Ulbricht, I het met vlaggen versierde spoorweg- heeft gisteren een omstreden bezoek station van Cairo om met een harte- van zes dagen aan Egypte besloten lyke handdruk afscheid van hem te niet een afscheidsplechtigheid op gro te schaal van de Egyptische presi dent Nasser. Nasser verscheen op „Ik kan niets zeggen', zei hij. „Het is al erg genoeg zo. Ik wil alleen myn erkentelykheid betuigen snelle hulpverlening door het fregat „Jaguar" van de Koninklijke Mari ne. Dat was geweldig!" De bemanning keerde kort na aankomst in IJmuiden met een busje naar Katwyk terug, waar de familie leden in spanning hun komst af wachtten. Zij hadden het hele drama via Scheveningen Radio kunnen meemaken en waren dus geheel op de hoogte van het gebeurde. De Verenigde Staten zouden de ^erhalï •iaar van tegenslagen in Zuid erden 21 saluutschoten gelost. Met het slotcommuniqué over Ul- brichts bezoek aan Egypte heeft de ze, volgens waarnemers in Cairo, een document in handen gekregen dat hy als getuigenis voor een feiteiyke erkenning van zyn regime door Nas ser zal gebruiken. Een volledige di plomatieke erkenning zal voorlopig nog wel achterwege biyven. De Oostduitse minister van Handel, Baïkow, heeft gisteren in Leipzig ge zegd dat de Oostduitse regering nieu we grondslagen moet leggen voor de ontwikkeling van haar handel met de landen van het Westen, met Inbe grip van West-Duitsland. De minister legde er de nadruk op, Telefoontje naar liuis Schipper Dirk van der Plas belde vannacht om half een aan boord van de „Titan" zijn vrouw thuis op, maar door de atmosferische storin gen kon zjj er bijna geen woord van verstaan. Het enige wat zij hoorde, was, dat de gehele bemanning in vei ligheid was e hebben kunnen vermyden indien zij de omverwerping van oud- piesident Ngo Dinh-djem niet had den helpen bevorderen, aldus de De mocratische afgevaardigde Clement Zablocki, voorzitter van de subcom missie voor het Verre Oosten van het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden. Djem voorzag in de behoefte van een sterke man, die een gezagheb bende regering, gesteund door de militairen, leidde, zo zei Zablocki in een radioprogramma. Zablocki acht een dergeiyke leider en regering nodig voor een overwin ning op de communistische guerril la stryders, die Zuid-Vietnam thans doen wankelen. In het programma „From the people" zei Zablocki o.m.: „Er be- geen gewonden stond geen twyfel aan de eerlykheid president Djem. Zijn tekortko- I ux; uiuui>t»;r itgue er ue naaruK ming was dat hij geen gezag kon dat de Oostduitse regering geen overdragen, maar h(j had de steun van de militairen totdat het erop leek, dat wy ons terugtrokken „Wy trokken onze economische steun in en toen dachten de mili tairen onvermydelijk, dat een in- tickking van onze militaire steun zou volgen. Dit vreesden zij en een staatsgreep volgde". Zablocki zei te geloven, dat Amerikaans-Vietnamese vergeldings- aanvallen op militaire doelen in Noord-Vietnam de omstandigheden zouden kunnen scheppen, waarin op bouwende onderhandelingen moge- iyk worden. De subcommissie van Zablocki zal op 10 maart beginnen met een aan tal „hearings" over het geschil tus sen de Sowjet-Unie en communis- tisch-China en de gevolgen daar van voor Vietnam en andere delen van Azië. kele reden ziet waarom zy geen handelsmissies in de Westeiyke lan den zal vestigen, daar West-Duits land dergelyke missies ook in Oosteu ropese landen heeft, waar het geen diplomatieke betrekking mee onder houdt Minister Balkow gaf te ver staan, dat de kwestie van niet-er- kenning van Oost-Duitsland door zyn handelspartners slechts van on dergeschikt belang is. De Westduitse Hallstein-leer (geen betrekkingen met landen die Oost- Duitslan derkennen uitgezonderd de Sowjet-Unie) is reeds in staat van ontbinding, aldus heeft Bolz, de Oost duitse vice-premier, die staatsleider Ulbricht by zyn bezoek aan Egypte vergezelt, \*oor het vertrek uit Cairo gezegd Hy zei overigens dat presi dent Nasser en Ulbricht niet over de Duitse kwestie hadden gesproken. Dit was een zaak ter bespreking voor de twee Duitse regeringen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 7