Jury
over
besluit vandaag
lot Rajakowitsch
INTERNATIONAAL CONCOURS
MUZIEK VAN ONZE TIJD
kunst
kaleiöoscQQP
Jodium cu Casadesus
ill Mozart en Bruckner
Man steekt tijdens
ruzie vrouw dood
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 2 MAART 1965
14 Nederlandse deelnemers
(Van onze kunstredactie)
De Stichting Gaudeamus, die zoals bekend, de belangen van
jonge componisten van hedendaagse muziek behartigt, heeft bij
monde van haar voorzitter, de heer W. A. F. Maas gisteren een
overzicht gegeven van het door haar georganiseerde internationaal
concours voor vertolkers van muziek van onze tijd, dat van 5 t/m
11 maart in Utrecht wordt gehouden. Na de eerste ronde, die niet
openbaar is, vindt de tweede ronde plaats op 9 en 10 maart, aan
vang beide keren om 9 uur in het Utrechts Conservatorium. Deze
ronde is vrij voor belangstellenden toegankelijk.
De derde ronde tevens slot-concert zal worden gehouden
op 11 maart in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen,
eveneens in Utrecht.
Het werk „Einst dem Grau" van de
Nederlandse componist Ton de Kruyf
is door de internationale jury uitge
kozen voor de uitvoering tijdens het
festival van de „International Socie-
tival vindt van 20—28 mei a.s. te Ma
ty for contemporary music". Dit fes-
drid plaats.
Deze compositie ging in première
tijdens de Internationale Muziekweek
1964 in een uitvoering door het Radio
Kamer Orkest o.l.v. Francis Travis
met Heana Melita als soliste.
Er zullen 5 kandidaten optreden,
die allen een prijs hebben gewonnen,
Na afloop van het concert stelt de
Jury de rangvolgorde van de kandi
daten vast, waarna de burgemeester
van Utrecht, Jhr. rar. C. J. A. de Ra
ni tz de vijf prijzen zal uitreiken. De
eerste prijs (f 3.000,—) is beschikbaar
gesteld door de „Fondatiom Euro-
peënne de la culture". De vier andere
prijzen zijn bedragen van f 1500,—,
f 1000,—, f 750,— en f 375,—.
De jury wordt gevormd door Johan
van den Boogert (voorzitter), de
maarde hoboïst Henz Holliger uit Ba
zel, dr. Eigel Kruttge uit Keulen, Ton
de Leeuw en Francis Travis de Ame
rikaanse dirigent van de opera in Ba
zel. Het slot-coïteert zal op 23 maart
worden uitgezonden door de AVRO.
Er zUn 48 deelnemers uit Canada
(1), Duitsland (9), Engeland (2), Fin
land (1), Frankrijk (1), Israël (1).
Nederland (14), Oostenrijk (1), Po
len (7), Spanje (1), Tsjecho-Slowa-
k«e (5) en de Ver. Staten (5). De
deelnemers zijn vrij In de keuze
de uit te voeren werken, mei dien
verstande dat er minimaal zes werken
voor moeten komen op hun program
ma, die allen in deze eeuw zijn ge
componeerd, waarvan er twee na 1950
en waarvan er twee door Nederlan
ders zijn gemaakt.
Voor de 17e Internationale Muziek
week 1965 van de stichting Gaudea
mus zijn 53 inzendingen ontvangen
uit 12 landen, t.w. Canada, Denemar
ken, Duitsland, Engeland, Frankrijk,
Finland, Italië, Nederland, Oostenrijk,
Ver. Staten, Zweden en Zwitserland.
De Jury, die zal bestaan uit Ton de
Leeuw (voorzitter), Hilversum, dr.
Otto Tomek (Keulen), Francis Travis
(Bazel) en Iannis Xenakis (Parijs),
zal op 12, 13 en 14 maart a.s. de in
zendingen beoordelen en een aantal
werken ter uitvoering vrij geven, die
tijdens de Internationale Muziekweek
van 10—17 september ten gehore
gebracht zullen worden door o.a.
Radio Philh. Orkest, onder leiding
van Bruno Maderna.
Michel Angela's
Davidhad
hernia
Volgens dr. Eric Woods, een
dokter in Johannesburg,
heelt de beroemde David van
Michael Angelo „hernia".
De dokter beweert, dat zijn
■pathologische kennis hem in
staat heeft gesteld, deze af
wijking bij bezichtiging van
het standbeeld in het mu
seum voor schone kunsten in
Florence waar te nemen.
Het model, dat Michael An
gelo voor zijn David heeft ge
bruikt, had beslist een lichte
hernia", zegt Woods. „Op het
standbeeld is deze waarneem
baar als een kuiltje in een
buikspier, ongeveer 1,75 cm
boven de navel.
De getrouwe afbeelding van
zijn model door de beeldhou
wer heeft deze lichamelijke
onregelmatigheid overge
bracht op het enorme stand
beeld. Het valt bijzonder op,
omdat het model zulke goed
geprononceerde spieren had.
Het defect is niet van pa
thologisch belang. Vele men
sen worden met deze kleine
afwijking geboren en onder-
vinden'er geen last van. Hij
had niet wat gewoonlijk een
„breuk" wordt genoemd".
De door Woods waargeno
men anatomische afwijking
is medisch inderdaad bekend
als een ,fiupra umbilical her
nia" (een hernia boven de
navel), die in de regel het ge
volg is van een aangeboren
oorzaak.
Italiaanse deskundigen
hebben volgens Woods grote
belangstelling voor zijn ont
dekking getoond en hem
meegedeeld, dat zij verschei
dene andere standbeelden
van Michael Angelo uit onge
veer dezelfde periode zullen
onderzoeken om vast te stel
len, of hij hetzelfde model
voor andere werken heeft ge
bruikt.
Zij menen dat dit kan wor-
len nagegaan door middel
van deze lichamelijke afwij
king.
Het standbeeld van Damd,
lat in 1501 is vervaardigd,
wordt algemeen beschouwd
als een van de eerste beeld
houwwerken van de beroem
de meester, waaruit blijkt, tot
in welke kleine bijzonderhe
den hij de menselijke vormen
reproduceerde en welke
nauwgezette studie hij maak
te van de anatomie.
Het ensemble M W 2 uit Polen, be
staande uit Barbara Niewiadomska
(sopraan), Barbara Swiatek (fluit),
Adam Kaszynski (piano), Marek Mie-
telski (piano) en Stanislaw IJadwan
(piano) zal donderdagavond aa. in
het Gebouw voor K en W in Utrecht
zijn enige concert in ons land geven.
Uitgevoerd worden werken van de
componisten Anton Webern, Olivier
Messiaen, Hènri Pousseur, A. Walan-
cinski, Kazimierz Serocki, Sylvano
Bussotti, Niccolo Catiglioni, Julius
Ljuciuk, Zbignieuw Bujarski, John
Cage en Louis Andriessen.
Het zal interessant zijn met werken
van Poolse componisten kennis te
kunnen maken.
Internationale
dirigentencursus '65
De Nederl. Radio Unie belegt
evenals voorgaande jaren ook in
1965 een internationale dirigenten -
cursus. Aan deze cursus, die van 11
juni tot en met 15 juli in Hilver
sum wordt gehouden, kunnen maxi
maal 10 werkende cursisten en 5
werkende hospitanten deelnemen.
Verder bestaat de mogelijkheid de
cursus als toehoorder bij te wonen.
De artistiek-pedagogische leiding
van de cursus is toevertrouwed aan
de docenten prof. Franco Ferrara,
hoogleraar aan de Academia di St.
Cecila in Rome, en Willem Hysitek,
diiecteur van het conservatorium en
de stedelijke muziekschool te Maas
tricht.
De N.R.U. stelt ten behoeve van
deze cursus een strijkkwartet met
piano, het Promenade Orkest, het
Omroeporkest, het Radiokameror
kest, het Radio Filharmonisch Or
kest, instrumentale en vocale solis
ten en een koor ter beschikking.
Door en door gezond musiceren
(Bijzondere medewerking)-
Jongstleden week-einde hervatte de dirigent Eugen Jochum we
derom zijn taak voor het Concertgebouworkest met twee concer
ten zaterdagavond voor het NTC en zondagmiddag als abon
nementsconcert met een gelijk programma, tw. Mozarts piano
concert in c kl. t. kv 491 met Robert Casadesus als solist en
Bruckners zesde Symphonie.
Een typisch-kenmerkende program-
ma-keuze voor beide uitvoerende
kunstenaars die hun muzikantenhart
in het bijzonder aan deze muziek
hebben verpand. Het is kenmerkend
hoe het publiek zeker van het za
terdagavond-concert, dat wij bijwoon
den zich er voor open stelt. En dat
terwijl de gespeelde composities an
ders uitpakten, dan men willicht naar
de toonaard van deze compositie ver
wacht. Mozarts piano-concert staat in
c mineur en de componist was er dan
ook naar gestemd na zijn nogal
wrange ervaringen, die hij van de
Weners had weg te slikken. Maar
Mozarts levens-vitallteit brengt hem
weldra boven de neerslagtigheid uit
en zijn muziek triomfeert in de finale
met de variaties toch in een blijde
toon.
Bruckners zesde Symfonie staat in
A Majeur, maar er moet in zijn par
tituur nogal wat gebeuren eer hij
werkelijk tot het feestelijke komt,
dat men er van verwacht.
Er treden door de spanning van het
creatieve zeer doorwrochte conci-
pieermomenten naar voren. Mozart
laat het spel-contrast tussen solist en
orkest plaatsmaken voor een dooreen-
werking van beide elementen, zoals
Beethoven dit in zijn latere piano
concerten zal doen. Bruckner door
wrocht zijn zesde Symfonie in een
bouwsel waarbij men alle openheid
van luisteren moet inzetten om hem
te kunnen volgen.
De plotselinge keerpunten in piano-
milde klanken en denderende facte-
expansies moet men bezien in het
beeld van de partituur, die men op
dit punt soms grafisch voor ogen zou
wensen. Het lijkt ons toe dat dit het
geval moet zijn bU de dirigent Jo
chum, anders zou hij het klankbeeld
dezer symfonie niet zo visueel naar
ons gehoor hebben kunnen realiseren.
Zijn interpretatie was groots en de
Concertgebouworkestmusici hielden
zich geen fractie van een toon in hun
overgave aan deze vertolking. De
obligate musici hadden handen vol
werk met de speciale details en aldus
Werkman-expositie
in Groningen
Prof. dr. Schulte-Nordholt, hoogle
raar-directeur van het Instituut
voor kunstgeschiedenis aan de Rijks
universiteit te Groningen, zal op 5
maart in het instituut een bijzon
dere tentoonstelling van werk van
de Groninger kunstenaar H. N.
Werkman (1882—1945) officieel ope-
Deze tentoonstelling is een onder
deel van een z.g. „Werkmanproject",
waarin in de afgelopen twee jaar
door de studenten van het instituut
is gewerkt onder leiding van de we
tenschappelijk medewerker drs. H.
W. van Os. Het project omvat voorts
nog een kleurenfilm, waarin het oeu
vre van Werkman tot leven wordt
gewekt. Ook zal een boek verschij
nen over deze kunstenaar, die zowel
Groningen als voor de hele Ne
derlandse kunst van bijzondere bete
kenis is geweest. Dit boek dient te
vens als catalogus voor de expositie.
De tentoonstelling omvat een col
lectie druksels die door een zijner
vrienden ds. F. R. A. Henkels uit
Heemstede bijeengebracht is.
Er bestaat ook elders in het land
in het buitenland veel belang
stelling voor deze tentoonstelling die
in elk geval gedurende de maand
maart in Groningen is te zien. In
de komende maanden zal het Werk-
j-project ook worden uitge
bracht in Arnhem, Dordrecht, Bre
in Haarlem.
EUGEN JOCHUM
Aan dit spierkrachtige musiceren,
was Casadesus' weergave van Mozarts
muziek voorafgegaan. We kunnen
onze waardering met één enkel woord
uitspreken: gezond! Casadesus en
Jochum tellen zovele jaren praktijk,
dat zij alleen dit door en door gezon
de musiceren wensen te geven. In
deze balans rijst het zuiver-musice-
rende beeld op en dat was niet slechts
in het larghetto dat door z'n subtiel
melodieën-weefsel zo ontroeren kan,
maar het was ook in de finale met de
vernuftige variaties. Het was alles
zeer bijzonder!
Buitenlandse interesse
voor Rudi van Dantzig
De aan het Nationale ballet ver
bonden choreograaf Rudi van Dant
zig vertrekt vandaag naar Londen,
waar hy zyn ballet Jungle bjj het
London Dance Theatre zal instude
ren. Wanneer dit werk eind maart in
Londen in première wordt gebracht,
zal dit de eerste maal zijn dat een
ballet van een Nederlandse componist
(Henk Badings) en Nederlandse cho
reograaf in de hoofdstad van Enge
land wordt uitgevoerd.
Op uitnodiging van de Meninette
de Valois zal Rudi van Dantzig te
vens de school van het Royal Ballet
bezoeken, teneinde zich een oordeel
te vormen over de daar gevolgde
trainingsmethoden. Hy werd voorts
uitgenodigd zijn balletten bij het Na
tionale Ballet van Warschau en dat
van Belgrado in te studeren. Ook van
de zijde van het Royal Ballet is be
langstelling getoond voor zijn werk.
Reconstructie van
muur van Justinianus
De Griekse oudheidkundige dienst
heeft een begin gemaakt met de re
constructie van de muur van Justi
nianus bij het kanaal van Korinthe.
De grote muur, die in de Byzan
tijnse periode werd gebouwd, stond
eens bekend als de „Examilion" (zes
mijlen), omdat hij zes Romeinse mij
len lang was. De muur werd ver
woest tijdens de aardbeving van 551
en dooi de Byzantijnse keizer Justi
nianus (527—565) herbouwd.
Meesterwerken van
Giovanni Mardersteig
Boeken gedrukt op de handpers
an Giovanni Mardersteig, meester
werken van de hedendaagse druk
kunst waarover wij onlangs een uit
voerige beschouwing publiceerden,
zullen worden tentoongesteld van 10
•maart tot en met 3 april in het Mu
seum Meermanno - Westreenlamum
in Den Haag.
De expositie is tot stand gekomen
door samenwerking tussen de Biblio-
teca Civica in Verona. De Kon. Bi
bliotheek in Brussel en het Rijks
museum Meermanno - Westreenia-
num in Den Haag. Prof. dr. Luc
Indestege uit Brussel zal bij de ope
ning van de expositie op 9 maart
een inleiding houden over het werk
van Giovanni Mardersteig.
Leo Driehuis naar
Düsseldorf
De dirigent van de Nederlandse
Opera, Leo Driehuis, zal als gastdiri-
gent op 3 april in de opera van Düs
seldorf „La Traviata" van Verdi di
rigeren.
Toneelspeler Arthur
Bouchez overleden
Het afgelopen weekeinde is de
Vlaamse toneelspeler Arthur Bou
chez op 67-jarige leeftijd in een
Brussels ziekenhuis overleden.
Hij was jarenlang verbonden aan
de Kon. Vlaamse Schouwburg en
verwierf vooral bekendheid in Vlaan
deren als vertolker van de goedaar
dige „Philidor" in het populaire tv-
stuk „Schipper naast Mathilde".
TRIEST EINDE VAN CARNAVALSVIERING
Een 47-jarige vrouw, wonende aan
de Statensingel in Maastricht, is zon
dagavond tijdens een echtelijke ruzie
door haar man om het leven ge
bracht. De ruzie ontstond thuis na
dat het tweetal carnaval had ge
vierd, waarbij beiden nogal wat
drank tot zich hadden genomen. De
die postbode is, heeft zich na
de moord bij de politie gemeld.
De 42-jarige dader had met zijn
enkele café's bezocht. Op de
x huis is hij zijn vrouw
kwijtgeraakt. De man heeft een
raampje ingeslagen om in zijn wo
ning te kunnen komen. Om half
tien toen de vrouw thuis kwam
ontstond een ruzie, waarbij de man
broodmes greep. De politie ver
klaarde gistermiddag dat de man zijn
echtgenote met een steek door het
hart om het leven heeft gebracht.
Geruime tijd later is hij naar de
politie gegaan, waar hij een bekente
nis heeft afgelegd.
De twee kinderen van het echt
paar, een zestienjarig meisje en een
jongen van vijftien jaren waren niet
bij de noodlottige ruzie aanwezig
Omwonenden hebben tegenover de
politie verklaard, dat het echtpaar
vaak onenigheid had. Ruzies en
vechtpartijen waren aan de orde van
de dag.
Nog steekpartij
Enkele uren, nadat de 47-jarige
vrouw het leven verloor werd in de
Boschstraat een andere inwoner van
Maastricht in een vechtpartij even
eens met een broodmes gestoken. Het
slachtoffer verkeert nog in levensge-
Op de binnenplaats van een café
kreeg deze man om half twee
's nachts ruzie met de 20-Jar. Maas
trichtenaar. Deze verklaarde later,
dat hij zich door de ander bedreigd
had gevoeld. HU was naar de keuken
gegaan, had daar het broodmes ge
grepen en bracht zijn tegenstander
een steek in de longen toe. De poli
tie heeft de dader ter plaatse aange
houden.
Drs. Schmelzer in debat met
dr. Vondeling tijdens de bijeen
komst van de Tweede Kamer
over de kabinetscrisis.
Ridders M.W.O.
naar Koningin
De Koningin heeft het voornemen
ter gelegenheid van het 150-jarig
bestaan der Militaire Willems-orde
het erecomité, alle ridders met echt
genoten en directe nabestaanden van
postuum gedecoreerde ridders op
donderdag 29 april 1965 te ontvangen
in paleis Huis ten Bosch.
Concilie iekeeimgee van
Fred. Franck in Tilburg
De tekeningen, die de in New York
woonachtige Limburgse tandarts,
schiyter en schilder Frederick Franck
van de drie zittingen van het Vati
caanse concilie maakte, worden van
zaterdag 6 t/m 21 maart tentoon
gesteld in de foyer van de Stads
schouwburg in Tilburg. De tentoon
stelling wordt op zaterdagmiddag 6
maart geopend door de bisschop van
's-Hertogenbosch, mgr. W. M. Bek
kers.
Frederick Franck ontving van Paus
Johannes XXIII voor zijn tekenin
gen van de eerste zitting de medaille
van diens pontificaat.
Schilderijen en tekeningen van
zijn hand maken deel uit van de
collecties van meer dan 20 musea in
Europa en de V.S. Franck was gerui
me tijd medewerker van dr. Albert
Schweitzer in Lambarene en schreef
verschillende boeken die Afrika tot
onderwerp hebben. Zijn laatse boek,
„My eye in love" over het teke
nen als een geestelijke discipline
kreeg in 1963 de „Art in Amerlcó.
Award". Hetzelfde jaar kende de
universiteit van Pittsburgh hem het
doctoraat honoris causa in schone
VERDEDIGER EIST VRIJSPRAAK
(Van onze correspondent in Wenen)
Algemeen was men gisteren in de zaal van het Weense Landes-
gericht, waar het proces tegen Rajakowitsch vandaag zijn einde zal
vinden, van mening, dat de openbare aanklager, dr. Kovacs, een
goed requisitoir had gehouden. Hij wees de acht leden van de jury
erop, dat de gehele wereld deze zaak volgt, in het bijzonder echter
Nederland, dat zich altijd solidair heeft verklaard met de vervolgde
joden.
ten. Menen de Juryleden van niet,
dan wordt hen de vraag gesteld of
Rajakowitsch ln afgeleide zin me
deplichtig Is aan moord. Hierop staat
slechts een gevangenisstraf van een
paar jaar.
Niet terug
Dr. Kovacs schilderde de gruwe
len die aan de joden zijn bedre
ven. „Nooit", zo zei hij, „zijn er in
zo korte tijd zoveel onschuldige men
sen om het leven gebracht". Hy vond
daarom, dat een man als Rajako
witsch, die hierby een belangryke
rol heeft gespeeld, niet in de maat-
schappy mag terugkeren.
De aanklager somde nog eens de
argumenten op: Rajakowitsch heeft
het beruchte telegram van 12 au
gustus 1942 opgesteld en daarmee het
sein gegeven tot de deportatie en de
ondergang van 82 Nederlandse jo
den. Hy had geen aparte juridische
taak, maar werkte in het „Sonderre-
ferat für Juden", waar hy een voor
aanstaande positie innam. Daarom
stond hem elke week een coupé van
een slaapwagen ter beschikking op
zijn reizen van en naar Berlijn. 'HU
werkte zo goed, dat Eichmann hem
prees als een man „met een onbe
rispelijke na/tionaal-socialistisohe
houding en een bewust en vastbe
raden optreden".
Straffen
De jury zou vandaag moeten ant
woorden op de vraag, of Rajako
witsch rechtstreeks moord heeft uit
gelokt. Wordt hierop bevestigend ge
antwoord, dan staat hem wellicht
levenslange gevangenisstraf te
wachten. Luidt de beslissing van de
gezworenen ontkennend, dan moeten
zy zich erover uitspreken of de ver
dachte met zijn telexboodschap het
leven van 83 mensen ernstig in ge-
heeft gebracht, waardoor 82
hunner het leven verloren. Zo ja, dan
kan de op te leggen gevangenisstraf
zowel veel als weinig Jaren omvat-
Merkwaardig
indaag zouden de juryleden
moeten beslissen of en in hoeverre
de verdachte schuldig is. De uitslag
is onzeker. Wanneer Rajakowitsch
wordt vrijgesproken, staat wel vast
dat de aanklager onmiddeUyk hoger
beroep zal aantekenen. Wanneer de
zaak daarna opnieuw in behandeling
komt, wordt niet opnieuw een leken-
jury, maar gekwalificeerde rechters
om een oordeel gevraagd.
Het was merkwaardig, dat de aan
klager aan het einde van zijn soms
tij ds gepassioneerde requisitoir twee
punten opnoemde, die als verzach
tende omstandigheid kunnen dienen:
1) het feit dat Rajakowitsch in 1943
vrijwillig naar het front is gegaan,
en 2) dat hij zich in 1962 uit eigen
beweging ter beschikking heeft ge
steld van de Oostenrykse politie.
Dr. Kovacs heeft deze weg geko
zen, omdat hy wist dat de jury nooit
het levenslang zou uitspreken, tegen
welke straf in Oostenryk een ster
ke antipathie bestaat. Liever zou
men het dan nog op vryspraak la
ten aankomen. De aanklager gaf dus
de juryleden gelegenheid een milder
vonnis te vellen, dat echter in elk
geval een straf Inhield en geen vrij
spraak.
Niet bewezen
De verdediger, dr. Böck, pleitte
voor vryspraak op alle punten. Vol
gens hem is niet bewezen, dat Raja
kowitsch de bewuste telexboodschap
heeft opgesteld. Wanneer dit wèl het
geval was geweest, kon hy daarmee
toch onmogeiyk het sein hebben ge
geven tot de algemene vervolging
van joden, omdat reeds voor die 12de I De c.a.o.'s zullen een looptyd van
augustus een bevel was uitgevaar- I één Jaar hebben. Zo sijoedig mogeiyk
digd inzake de deportatie van joden zal het onderhandelingsresultaat ter
in het buitenland. Dr. Böck ging goedkeuring aan de bevoegde instan-
zover de objectiviteit van de Neder- ties van de contracterende partyen
landse getuige de heer Sijes als des- I en aan de Stichting van de Arbeid
kundige in twyfel te trekken. J worden voorgelegd.
Lonen 5 pet omhoog
Overeenstemming
grafische c.a.o.'s
Volgens mededeling van het Cen
traal Bureau voor de Grafische Be
dreven is in de onderhandelingsde
legaties over de drie grafische c.a.o.'s
(voor de technische werknemers, de
chefs en het administratief perso-
beeli volledig overeenstemming be
reikt.
De werkeiyke lonen en salarissen,
met inbegrip van de huurcompensa-
ties, worden per 1 februari 1965 met
vyf procent verhoogd, waar tegen
over de twee procent van de algeme
ne loonmaatregel van het begin van
dit jaar komt te vervallen. In de op
gestelde nieuwe loontabellen zyn de
huurcompensaties verwerkt. De in
deling in gemeenteklassen is afge
schaft en de geiyke beloning voor
vrouwen is volledig gerealiseerd.
Studiecommissies zullen worden in
gesteld over het punt bezitsvorming
(onder meer door vermogensaanwas-
deling» en met betrekking tot de
vraag of en op welke wijze er scha
deloosstelling kan worden gegeven
aan werknemers, die ontslagen wor
den ten gevolge van liquidatie en fu-
kunsten, toe. Vele van de tekeningen
op deze tentoonstelling vormen de
kern van een nieuw boek over het
concilie, dat dit jaar in Nederlandse
vertaling zal verschenen.
In aansluiting aan de opening van
de tentoonstelling zal 's avonds in
de grote zaal van de Stadsschouw
burg in Tilburg een interkerkeiyke
openbare gespreksavond plaatsvin
den n.a.v. het Vaticaan concilie.
Als inleiders zullen optreden mgr.
W. M. Bekkers en prof. dr. J. C.
Groot. Daarna wordt o.l.v. mgr. Bek
kers een forum gehouden waaraan
zullen deelnemen prof. dr. J. C. Groot,
irej. J. Roelofsen, ds. J, Spoelstra
(geref. predikant in Boskoop, vroe
ger in Tilburg), Michel van der Plas
en Dick de Vree. Zij allen hebben de
zittingen van het Vaticaans concilie
bügewoond.
Restauratie oude orgels
in Groningen
Sinds enige tijd is men bezig met
de restauratie van de oude orgels in
de provincie Groningen, voornamelijk
uit de school van Arp Schnitger, de
Noorddultse orgelbouwer uit de 17de
eeuw. Deze restauratie is een om-
vangryke miljoenenproject, dat uit
gaat van Monumentenzorg en waar
bij wordt samengewerkt met de or
gelcommissie van de Ned. Herv. Kerk.
Nadat eerst de orgels in de kerken
in Hornhuizen en Eenrum gerestau
reerd waren begon men met het her
stel van het unieke orgel in de N.-H,
Kerk in Loppersum. Ook deze restau
ratie is thans voltooid.
De kerk van Loppersum, wordt met
haar fraaie muurschilderingen door
deskundigen een der mooiste ker
ken van Europa genoemd. De restau
ratie van het orgel van deze kerk
(kosten f 68.000,-) geschiedde door de
Utrechtse orgelbouwer Van Vulpen.
Deze heeft de opdracht de orgels
zoveel mogeiyk in hun oorspronke-
ïyke staat terug te brengen.
Op het ogenblik Is men bezig met
hét herstel van het orgel in de kerk
in Leens. Verder staat op de lyst het
oudste nog bespeelbare orgel ln Ne
derland in de kerk in Krewerd, waar
van de klank in nog vrij oorspronke-
ïyke staat bewaard is gebleven (1547)
Er zyn nog oudere orgels in ons land,
o.a. in Alkmaar, maar daaraan zyn
in de loop der eeuwen wyzigingen
aangebracht. Oók de orgels in de A-
kerk en de Martinikerk in Groningen
de orgels van de kerken ln Zeeryp,
't Zandt, Uithuizen, Uithuizermee-
den, Appingedam en Midwolde ko
men nog voor restauratie in aanmer
king.
Bedreiging voor
Italiaanse regering
Op het ogenblik wordt het leven
van de Italiaanse regering bedreigd
door het verbod om Hochhuth's to
neelstuk „De plaatsbekleder" op te
voeren. De socialisten eisen een her
ziening van het uit 1929 stammende
concordaat tussen Italië en het Va
ticaan.
Deze eis kwam op een ogenblik,
dat de links-van-het-midden rege
ring van premier Aldo Moro juist
een aantal interne moeiiykheden met
betrekking tot zyn kabinet te boven
was gekomen.
De directoraten van de vier coalitie
socialisten, republikeinen en demo
cratische socialisten hechtten
gisteravond elk afzonderlijk hun fiat
aan de regelingen, die verleden
week door besprekingen op het hoog
ste niveau van de vier partyleiders
tot stand waren gekomen.
Maar de socialisten van vice-pre
mier Pietro Nenni zyn voornemens
nu aan te dringen op het schrappen
van delen uit het concordaat tus
sen Italië en Vaticaan, hoewel zy
zich wel hebben verenigd met de
besluit van de vier directoraten.
