tijd
.r
kunst
kaleiöoscoqp
Haitink
orkest
dirigeerde zijn
geinspireerd
SUCCES VOOR NEDERLANDS
DANS THEATER IN BRUSSEL
Was generaal Weygand een zoon
van Maximiliaan van Mexico?
zGEVARIEERDE EXPOSITIE
BIJ HEUFF-WASSENAAR
kw
BENDER
Kennismaking met
lyrische Loebotsky
Verkeer eist steeds
meer slachtoffers
pgericht 1 maart 1860
Donderdag 4 februari 1965
Vijfde blad no. 31483
PJ
pra,
ÏRKEN VAN MUSTAFA BUSTANGI,
lIJPKO WIJK, ALICE VAN MOURIK
ïJ4ustafa Bustangi, Sypko Wijk en Alice van Mourik ex-
Iseren thans in de kunstzaal Heuff, Hoflaan 7. in Wassenaar.
)at tegenstellingen soms toch tot een verblijdende eenheid kun-
leiden, wordt op deze expositie wel bewezen.
2. Bustangi werd op 2 oktober 1931
jji Homs (Arabië) geboren en ont-
te zjjn opleiding aan de Accademia
jfBelle Arti in Florence. Ook kreeg
lessen van Ger Lataster. Hij
poseert een aantal royaal en sterk
gezette, in frisse kleuren gehou-
Q stillevens, die in geen enkel op-
ht aan zijn Arabische afkomst
mneren. Men zou deze evengoed
k een Nederlandse schilder kun-
l verwachten. Ook toont hy diver-
portretten, waarin echter nog een
atomistische inslag onmiskenbaar
:ter zijn de originele
[tekeningen van de op 2 novem-
1936 in Dordrecht geboren SUpko
oemerische stenen
tafels ontdekt
Tenminste
4000 jaar oud
Amerikaanse vooriichtings-
nst in de Libanese hoofdstad
Iroet heeft meegedeeld, dat Ameri-
inse oudheidkundigen nabU de
jeveer 240 km ten zuiden van de
akse hoofdstad Bagdad gelegen
d DiwanRa 8tenon tafels hebben
ïgetroffen, waarop, In spijker-
rift, inscripties in de Soemerische
waren aangebracht. De ouder
van deze tafels wordt op ten-
ite 4000 jaar geschat, daar de
Jcripties dateren uit de tijd voor
DO voor Christus.
pe oudheidkundigen achten het
jgelijk dat de stenen tafels woor-
ftlijsten en schrijfoefeningen zyn
n het Soemerisch, die door jonge
lenten van het ingewikkelde
lerisohe 6pykerschrift van origi-
tetosten zijn overgenomen. Op
hmige tafels zijn reeksen namen
in goden, plaatsen, beroepen en
Dndstoffen vermeld, zoals men die
■k wel in hedendaagse leerboeken
jïitreft
i In hoger beroep
Ex-penningmeester
N.T.B. wint geding
Ook in hoger beroep heeft de ©x-
nningme ester van de Ned. Toon-
tnstenaarebond (NTB), de heer C.
i D. Mackenzie, het kort geding ge-
urnen dat drie hoofdbestuursleden
in do bond vorig jaar september
hem aanhangig hadden ge
takt.
geding was een uitvloeisel van
tt In augustus 1963 gevoerd kort
van het hoofdbestuur van de
tegen de ex-penningmeester,
de president van de Amster-
mse rechtbank in zyn vonnis had
paald dat de ex-penningmeester
t geschil over de rechtmatigheid
n de verkiezing van het huidige
r.B .-bestuur binnen drie weken
de gewone rechter aanhangig
>est maken. En voorts dat alle
tidsgelden (1/4 miljoen) bij een
rechtelijk bewaarder moesten wor-
ti gedeponeerd, en alle bescheiden,
by het penningmeesterschap be-
aan de N.TJB. moesten
overgedragen. De heer
was penningmeester van
N.T.B. voordat de bond in juli
uit het N.V.V. werd geroyeerd.
Wijk, die zijn studie voltooide aan de
Academie voor Beeldende Kunsten
in Den Haag. Van een reis, die hij
in 1964 naar Marokko maakte, zyn
merkwaardige, in een zeer persoon-
bjke stijl verwerkte indrukken ver
werkt. Indrukken van de Kasjbah,
diverse merkwaardige bouwsels, van
Taroudant (feest van de vasten
maand) en landschappen. In aller
fijnste arceringen legt hij alles vast,
met een subtiele verzorging van
minutieuze en onverwachte détails.
Aanvankelijk ongeziene vogels dui
ken als een verrassing in het struik
gewas op. Elders zijn het weer siera-
Een der impressies van
SIJPKO WIJK
den, die plotseling de aandacht
trekken. Ongetwijfeld evenzoveel ge
tuigenissen van een originele visie,
waarbij een en ander in het geheel
toch een functionele betekenis lijkt
te hebben. Ook dieren (hagedissen)
hebben zijn aandacht. Prachtig wor
den door hem diverse typische Ma
rokkaanse eigenaardigheden naar
voren gebracht, o.a. de totaal uit
gedroogde, keiharde grond.
Een kunstenaar, van wiens moge-
ij kh eden men nog veel verwachten
mag!
Tenslotte is daar de pottenbakster
Alice van Mourik, wier fijnzinnig
talent, gesteund door een opleiding
bij Bert Nienhuis, door middel van
in fraaie celadonkleuren gepresen
teerde glazuren, frappant is. Haar
keramisch werk zal dan ook voor
menige huiskamer een biy'de verras
sing betekenen.
H.
Wetsontwerp voor
toren van Pisa
in wordt aangedrongen op spoedig
optreden om de scheve toren van
Pisa te redden.
Het ontwerp, ingediend door de
regering, zou het ministerie van
Openbare Werken machtigen voor
stellen in te dienen tot behoud van
de toren.
Er zal ook een commissie gevormd
worden vmn Italiaanse- en niet-
Italiaanse deskundigen om de voor
stellen te beoordelen en het beste er
uit te kiezen. Voor het werk van de
commissie zou dan 1,2 miljoen gul
den worden uitgetrokken.
Het is niet bekend wanneer het
parlement het ontwerp tot wet zal
maken.
In de afgelopen jaren bestaat toe
nemende vrees voor het behoud van
de 12de eeuwse toren. Sommige
technici zijn van mening, dat de
toren elk ogenblik kan omvallen,
anderen geloven dat hij het nog wel
50 jaar volhoudt.
Minutenlang applaus klonk op
(Van onze Brusselse correspondent)
Een tot de nok gevulde grote zaal van het Brusselse Paleis van
Schone Kunsten heeft gisteravond na afloop van de voorstelling
van het Ned. Dans Theater enige minutenlang geapplaudisseerd
voor solisten, ballet, koor en dirigentdie Carl Orff's Carmina Bu-
rana hadden gebracht. Het succes bij het meer dan 2000 koppige
publiek van deze voorstelling is inderdaad heel groot geweest en
het telt zeker temeer, omdat Brussel nu eenmaal de stad van Béjart
is die een kritisch balletpubliek heeft weten te vormen.
Het programma bevatte een keuze
uit het repertoire van het Ned. Dans-
Theater. Voor de pauze de Madriga-
lesco, Wedding Cake en Opus 12,
daarna de Carmina Burana, alweer
meer dan 20 jaar na de dag waarop
Yvonne Georgi met het ballet van de
Amsterdamse Opera in een magistra-
Expositie in Eindhoven
„Geboorte van het
beeldhouwwerk"
In de hal van het hoofdgebouw
van de Technische Hogeschool in
Eindhoven zal een expositie worden
gehouden met als thema: „De ge
boorte van het beeldhouwwerk".
Getoond zullen worden schetsen,
ontwerpen, modellen in klei en beel
den in hun definitieve vorm. Ook
zullen fotoseries bepaalde procedé's
verduidelijken,
het materiaal is afkomstig van
de groep „Zuidhollandse beeldhou
wers", o.w. Perry Abramsen, Rob
Blente, Bonies, Mieke Coppens
Freke, Ineke en Jan van Dijk, Tosca
Haak, Henk Krouwers, Jan van
Haldieren, Henk Huizinga, Rob
Malngay, Pim van Moorsel, Minke
Roorda, Hama Schuitema en Gerard
Stolk.
De tentoonstelling is geopend van
11 februari tot 11 maart.
Advertentie.
vingeroefeningen maken of recitals geven... U
vindt zeker uw instrument in ons uitgebreide
assortiment met vele wereldmerken. Van de mo
derne Rippen Sonora, tot de grandiose Steinway.
Kom gerust keuren en kiezen. U kunt verzekerd
zijn van een verantwoord advies.
Bel of schrijf om onze foto-brochure nr. 60A
Leiden, Hoogewoerd 90, tel. 20097 Amsterdam
deskundig in klank
Arnhem Breda Rotterdam
Veiling vermaarde
schilderij
en
Vyfentwintig schilderyen waarvan
de waarde geschat wordt op twee
miljoen dollar zullen dinsdag in
Palm Beach worden geveild in een
van de grootste kunstveilingen die
Florida ooit gekend heeft.
De schilderijen omvatten werken
van Van Gogh, Degas, Renoir, Tou
louse-Lautrec en Monet. Ze zyn het
eigendom vaai de Newyorkse zaken
man Morris Haft.
De werken worden geveild dOor de
firma Trosby. Onder de schilderyen
bevinden zich De „Zaaier" van Van
Gogh, Renoirs „Enfant en bleu", de
„Jockeys" van Degas en „De man
met de strooien hoed" van Toulouse-
Lautrec.
Ie voorstelling Orffs ballet in Neder
land introduceerde.
De begeleiding werd verzorgd door
het Brabants Orkest onder leiding
van Hein Jordans. Het kwam eigen-
lUk eerst in de Carmina Burana goed
op dreef, nadat het Wedding Cake als
een hese speeldoos met een kapotte
veer en de muziek by Opus 12 van
Bela Bartök zo slordig als het maar
enigszins kon, had gespeeld.
Dat was Jammer omdat de solisten
en het ballet van het Ned. Dans
Theater zich op het peil dat men in
Nederland van hen kent, met inzet
van al hun krachten goed, verdienste
lijk en hier en daar zelfs heel mooi,
hebben gegeven. Voor hen gold dan
ook zeker in grote mate het applaus
voor de pauze en eerst daarna had
het orkest recht van meedelen. Het
Philharmonisch Koor van „een grote
fabriek van elektro-technisch mate
riaal in Eindhoven" verleende even
eens zijn medewerking voor de Car
mina Burana.
Twee Belgische ministers, de heren
van Elslande (Onderwys en Cultuur)
Zomercursus vocalisten
Deze zomer wordt weer een zomer
cursus voor vocalisten gehouden in
Huizen, Bergen, Vught. Deze duurt
van 27 juni tot 17 juli en wordt
georganiseerd door de Stichting
's Hertogenbosch, Muziekstad. Do
centen zijn Janine Micheau (Parys)
voor opera en lied (Franstalig reper
toire), Clara Ebers (Hamburg) voor
opera, uitgezonderd het Franstalige
repertoire en Herman Schey (Am
sterdam) voor oratorium en lied,
uitgezonderd het Franstalig reper
toire.
en Fayat (Buitenlandse Zaken) en de
Nederlandse ambassadeur in Brussel
bevonden zich onder het publiek. Het
wachten is nu op de recenties in de
Belgische bladen. Bedriegen in de
pauze opgevangen geruchten niet,
dan zullen die redeiyk lovend zyn.
Graficus Escher
onderscheiden
De cultuurprys van de gemeente
Hilversum voor 1965 is toegekend aan
de graficus M. C. Escher De grafica
mej. Marthe Röling is onderscheiden
met de Hilversumse aanmoedigings
prijs voor jonge kunstenaars.
In een toelichting zeggen B. en W.
dat de jury eenstemmig advies heeft
uitgebracht. Escher mag worden be
schouwd als een der oorspronkelijkste
kunstenaars van zyn tyd. Niet alleen
in eigen land, maar tot ver buiten
de grenzen en vooral ook in Amerika
wordt zyn werk hoog gewaardeerd.
Het werk van Marthe Röling frap
peert door een „zeer persoonlek
handschrift".
Robert de Vries
moet rust houden
Robert de Vries, directeur van het
Nieuw Rotterdams Toneel, moet op
doktersadvies een rustkuur onder
gaan. In verband hiermede sal hy
plus minus 14 dagen in het zieken
huis verblUven.
Dit heeft o.a. tengevolge dat zyn
rol in „Incident in Vichy" thans zal
worden gespeeld door Coen Flink. De
première is een dag uitgesteld en
zal nu plaatsvinden op zaterdag 13
februari in de Rotterdamse Schouw
burg.
De rol in „Kiss me Kate" zal ge
durende de rustperiode van de heer
De Vries worden gespeeld door Wim
Hoddes, die deze rol ook voorheen
reeds herhaaldelijk heeft vervuld.
CYNISCHE OPMERKING VAN DE GAULLE
(Bijzondere medewerking)
Voor ons gedecimeerd operaland was het van dirigent Bernard
Haitink gisteravond met het concert te Amsterdam met het Con
certgebouworkest een allerplezierigst muzikaal gebaar met opera
muziek te openen en wel met de opgewekte ouverture van Berlioz'
komische opera „Beatrice et Benedict". Zo kregen we iets uit de
Franse operaschool, spiritueel en opgewekt, rank en charmant met
romantische allure.
Een felteiyke verrassing, want we
kennen van Berlioz beter zyn zwaar
romantisch aangezette muziek zoals
Damnation de Faust, Romeo et
Julia, de Symphonie Fantastique,
etc. dan zyn luchtige operacompo
sities. Deze muziek naar Shake
speare's comedie „Much ado about
nothing" is door Berlioz met een
speelse neiging en naar de Italiaanse
styi geschreven. We zouden willen
veronderstellen dat de componist by
zyn Italiaanse stadsgenoot Rossini
in Parys op bezoek is geweest en
voor hem dit instrumentale bel
canto-gebaar heeft willen maken. In
ieder geval, óók Haitink hield zich
eraan. Hy schonk een geïnspireerde
vertolking zowel in het vroiyk ge
stemde als in de lyrische gedeelten,
die zozeer boeiden door een brede
melodie en gevoelige daarop aanslui
tende harmonieën en een nog steeds
opmerkelyke instrumentatie. Hierna
volgden Tsjaikowsky's Vioolconcert,
gespeeld door de Russische violist
Mark Loebotsky, een veel geroemde
kunstenaar in Rusland, die zyn ho
listische „finishing touch" kreeg van
David Oistrach, die hy gisteravond
door diens ziekte had te vervangen.
Enige vergeiyking met Oistrach's
Tsjaikowsky-spel kan niet uitbUJven.
Nog geen Oistrach
Loebotsky heeft nog de impulsieve
muzikaliteit tegenover de zozeer ge
rijpte van Oistrach. Met deze im
pulsiviteit vertolkte Loebotsky met
een zeer milde zelfs tedere toon het
concert van Tsjaikowsky. Maar om
dit vol te houden in de wisselvallige
creatie van Tsjaikowsky's vioolcon
cert moet men afstand kunnen ne
men van het zuiver conservatieve,
iets wat Oistrach zo meesterlyk doet
en daardoor met z'n interpretatie tot
eind toe weet te boeien. Deze eigen
schap moet by Loebotsky nog tot
ontplooiing komen en derhalve moes
ten we volstaan met een vertolking,
Prokof jew zonder ballet
De suite uit het ballet Romeo en
Julia van Sergej Prokof jew waarme
de na dit vioolconcert de avond werd
besloten, dateert uit het jaar 1936,
toen de componist na vele omzwer
vingen in Europa en de V.S. defini
tief terugkeerde naar zyn geboorte
land en zich wist te schikken naar
de voorgeschreven muzikale Sow-
jet-styi. Hy heeft zelf hierover ge
zegd: „af en toe wordt my aange
drongen een gevoeliger en melodi-
scher muziek te schrijven". Hy doet
dit ook, want zo schreef hy even
eens: „Ik zal naar een duideiyke
muziektaal zoeken die mijn volk
kan begrijpen en waarvan het
houdt". Hy heeft dit getoond in deze
muziek en by het Romeo en Julia-
ballet. Zyn componeerstyi is eigen-
ïyk niet zoveel anders geworden dan
in de jaren voordien gecomponeer
de opera „De liefde voor de drie si
nasappelen".
Het ïykt dat deze expressieve mu
ziek zowel in klankdynamlek als in
kleurnancering wondermooi op de
dans zal aansluiten. Maar wy moes
ten het doen zonder een balletgroep
met Galina Ulanowa als Julia zoals
bU de première op 11 januari 1940
in Leningrad. Dit gemis werd erger
naarmate de balletloze muziek
duurde hoezeer Hatink met bewon-
deringswaardig élan zich aan de ver
tolking gaf en deze tot menige climax
wist te leiden in zijn knappe di
rectie.
„Zoon van niemand", zo heeft
eens een oneerbiedige biograaf
generaal Weygand genoemd.
Toen generaal De Gaulle,
hem thans een begrafenis in de
kerk van de Invalides heeft ge
weigerd, onlangs terugkwam van
een reis door Zuid-Amerika,
vroeg men hem of er nog histo
rische relaties tussen Mexico en
Frankrijk bestonden. Hij ant
woordde: „Wij hebben toch Wey
gand".
Om de geboorte van Weygand
heeft steeds geheimzinnigheid be
staan. ai was het algemeen bekend
dat hij een zoon van de ongelukkige
keizer Maximiliaan van Mexico moest
zijn. Zelf heeft hy er, zelfs tegen
intimi, nooit over willen spreken
gaf hij alleen toe dat hij in Brussel
was geboren. Het huis staat er trou
wens nog, Waterloo-boulevard 59,
vlak achter het nieuwe gebouw van
het ministerie van Buitenlandse Za
ken.
Thans, by zyn dood. heeft de Bel
gische historicus Raoul Tack in 'La
dernlère heure' enige gegevens ge
publiceerd over Weygands afkomst
en daaruit blijkt, dat deze een zoon
is geweest van Maximiliaan van Me
xico en Thérèse-Josephine de Nimal,
de dochter van een Frans echtpaar,
waarvan de man tuinarchitect was.
In 1811' vestigde hy zich in Brussel en
het echtpaar bleef daar tot 1846. Het
ging toen terug naar Frankrijk om
later naar Mexico te emigreren. In
middels was 12 november 1838 de
moeder van Weygand ln Brussel ge
boren. zy was dus reeds 29, toen
21 januari 1867 het jongetje Maxi
me werd geboren. Twee dagen later
werd het als „geboren uit onbekende
ouders" aangegeven door dokter
Louis Laussedat. Pas in 1888 werd
Weygand in Marseille als zoon ge
adopteerd door een zekere Francois-
Joseph Weygand, boekhouder van be
roep. Raoul Tack heeft de relaties
tussen hem en de moeder van de
latere generaal nauwkeurig nage
gaan. Het bleek dat de boekhouder
in dienst stond van de zeer ryke
koopman David-Leon Cohen, geboor
tig uit Genua. Deze was de ver
trouwensman van koning Leopold
van België, voor wie hy vele zake
lijks belangen waarnam.
In Marseille heeft hy in 1885 Thé
rèse Josephine de Nimal gehuwd.
Omdat hy niet de Franse nationali
raai, die toen de militaire school in
St. Cyr bezocht, niet als zoon adop
teren, daar hij daarmee de militaire
carrière van de zoon van zyn vrouw
zou hebben onderbroken. Vandaar
dat hy zyn boekhouder bereid vond
dit te doen. Tot zover de onderzoe
kingen van Tack, die het voor ze
ker houdt, dat de generaal een zoon
van Maximiliaan is geweest.
Leopold II
Er is op grond van het feit, dat Co-
hen de zakelyke rechterhand van
koning Leopold II van België is ge
weest, ook nog het verhaal dat Wey
gand eigeniyk de zoon zou zyn van
de Belgische vorst en van Thérèse-
Josephine de Nimal. Leopold II moet
echter op zyn sterfbed hebben ge
zegd dat de generaal het kind was
Maximiliaan en diens vrouw. Charlot
te van België. Een feit is dat de
koning, wanneer hy in Parijs ver
toefde altyd Weygand by zich liet
komen en veel met hem sprak. Hy
kan het hebben gedaan, omdat hy
hem als zyn neef beschouwde, mo
gelijk omdat het zyn zoon was en
misschien ook omdat hy een gebaar
wilde maken tegenover zyn vriend
Cohen. Daarby biyft dan de vraag,
waarom Charlotte van Mexico niet
openly k het kind zou hebben erkend.
Daarover bestaan ook weer vry ro
mantische veronderstellingen, onder
andere, dat zy verleid zou zyn door
een Mexicaanse adjudant van de kei
zer en dat men daarom de geboorte
verborgen heeft willen houden.
dodeiyke afloop ls verleden jaar in
de eerste tien maanden 19 pet groter
geweest dan in het overeenkomstige
tydvak van 1963.
In totaal zyn in Nederland gedu
rende Januari/oktober 213.052 ver
keersongevallen op de openbare weg
aangegeven tegen 190.223 in de eerste
tien maanden van 1963. Het was een
sty ging van 12 pet. In de grote ge
meenten met meer dan 100.000 in
woners steeg het aantal ongevallen
van 96.807 tot 107.908, of met 11 pet.
In de gemeenten met 20.000 tot
100.000 inwoners werden 54.680 onge
vallen aangegeven tegen 48.339, het
geen een stijging van 13 pet betekent.
In de kleine gemeenten met minder
dan 20.000 inwoners kwamen 50.464
ongevallen voor tegen 45.077, of 12
pet. meer.
Blykens een opgave van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek be-
teit bezat, wilde hy de latere gene- liep het aantal slachtoffers van ver-
(Van onze Haagse correspondent)
Veilig Verkeer en maximum snelheid ten spijt, neemt het aantal
verkeersongevallen In ons land nog voortdurend toe. Opvallend
daarbij is, dat de onveiligheid procentueel het sterkst toeneemt in
de middelgrote steden met 20.000 tot 100.000 inwoners.
Het aantal verkeersongevallen met keersongevallen in Januari/oktober
52.172 personen tegen 44.999 ln het
zelfde tydvak van 1963. Dat ls een
vermeerdering van 16 pot.
Het aantal doden bedroeg 1940 te
gen 1624, of 19 pet. meer. Ernstig ge
wond werden 31.036 verkeersslacht
offers tegen 26.579, of 17 pet. meer.
Licht gewond werden 1P.196 personen
tegen 16.796, of 14 pet. meer.
KLEUTER KOMT
ONDER TREIN
De driejarige Monique Schyff uit
Bilthoven is gistermiddag in Biltho-
ven op een met hekken beveiligd,
niet openbaar overpad onder een
trein gekomen, die van Utrecht op
weg was naar Zwolle. Het meisje was
op slag dood.
