Moderne muziek door 14 Leidse
kunstenaars in „De Lakenhal"
kunst
kaleiöoscoqp
Tsjoe En-lai dreigt
met concurrerend
orgaan van V.N.
Ka leidoscopische
bloemlezing
LENDSCH DAGBLAD MAANDAG 25 JANUARI 1965
Premier Tsjoe En-lal van
communistisch China heeft gis
teren gevraagd om reorganisa
tie van de Verenigde Naties en
verklaard, dat er als concurre
rend orgaan van de volkerenor
ganisatie een revolutionaire or-
President Johnson
bijna hersteld
President Johnson ligt in een
ziekenhuis, in een van Washing
ton's buitenwijken, met een klei
ne griep en een lichte keelontste
king. In de nacht van vrijdag op
zaterdag werd de president naar
het ziekenhuis gébracht, niet zo
zeer omdat zijn ziekte zorgwek
kend was, alswel om hem volle
dige rust en optimale medische
zorg te verschaften.
Gisteravond was de ziekte al gro
tendeels bedwongen. Desondanks
proberen de artsen Johnson nog een
paar dagen in het ziekenhuis te hou
den «omdat zij graag zouden zien dat
de president werkelijk helemaal op
knapt en ook een beetje uitrust.
De eerste berichten over Johnsons
ziekte ontketenden in de Amerikaan
se hoofdstad zaterdagochtend een
storm van ongerustheid en journa
listieke belangstelling. Iedereen weet
immers, dat Johnson in 1955, toen
hjj nog democratisch fractieleider in
de Senaat was, een hartaanval heeft
gehad, die hem bijna voorgoed had
uitgeschakeld. Weliswaar heeft hij
zich sindsdien goed hersteld, maar
het neemt niet weg dat hij een ener
verend leven leidt, dat niet zonder
gevaren is voor een voormalige hart
patiënt. Bovendien herinnert zich
iedereen in Washington dat Johnson
vorige week woensdag, tijdens zijn
inauguratie geen overjas droeg, dit in
tegenstelling tot alle andere aanwe
zigen bij de plechtigheid. Men ver
moedt, dat hij toen kou heeft gevat.
Een dezer dagen hoopt Johnson
weer in het Witte Huis te zijn, verge
zeld van zijn vrouw, die in hetzelfde
ziekenhuis ligt, ook met een griepje.
Verjonging van
„De Gids"
Uitbreiding redactie
Het in 1837 door Potgieter opge
richte tijdschrift „De Gids" heeft
zich verjongd. Met ingang van 1
januari is de redactie uitgebreid met
vijf nieuwe redacteuren. Het zijn W.
L. Brugs ma (adj.-hoofdredacteur
van de Haagsche Courant), dr. A. L.
Constandse (verbonden aan het
Algemeen Handelsblad), prof. dr.
Sybren R. de Groot (hoogleraar in
de theoretische natuurkunde aan de
Universiteit van Amsterdam), Han
Lammers, (redacteur van De Groene
Amsterdammer), en Harry Mulisch
(auteur).
Tot dusver bestond de redactie uit
prof. dr. A. de Froe, hoogleraar in
de antropobiclogie aan de Univer
siteit van Amsterdam en de letter
kundigen Ed. Hoornik en Bert Voe
ten. De heer Voeten heeft, evenals de
secretaris van de redactie de heer
K. Lekkerkerker, wegens drukke
werkzaamheden zijn functie neerge
legd. Ook de raad van redactie oe-
staande uit mevr. Emmy van Lok
horst, de heren Anton van Duinker
ken, E. J. Dijksterhuis, B. A. van
Groningen, Karei Jonckheere, en
H. Schadee, van wie de meesten „De
Gids" een groot aantal jaren hebben
geleid, heeft zich teruggetrokken.
„De Gids" zal ook uiterlijk geheel
veranderen. Het verschijnen van de
eerste aflevering van dit jaar, een
dubbelnummer, is tegen eind februari
te verwachten. Redacteur-secretaris
is de heer Ed Hoomik.
Oud-Japanse Surimono'
Van 30 januari tot en met 21 fe
bruari wordt in het stedelijk museum
in Alkmaar de tentoonstelling „Oud-
panse Surimono" (collectie W. J. G.
van Meurs, A'dam) gehouden. De
opening geschiedt vrijdagavond 29
januari door mr. R. de Bruijn uit
Wassenaar.
Plotselinge dood
van operazanger
De operazanger „Trefor Jones is
in Montrose (Schotland), terwijl hij
het applaus in ontvangst nam, in el
kaar gezakt en overleden. De 63-ja
rige zanger was met zijn Glee Club
opgetreden tijdens een diner.
Uitbreiding Ned.
Openlucht Museum
Het Nederlands Openlucht Muse
um te Arnhem wordt uitgebreid met
ruim 11 hectare. Van gemeentewege
was het terrein voor deze uitbreiding
reeds gereserveerd. Ook het domein
van het voormalige Arnhemse Open
luchttheater behoort tot het terrein
dat het Openlucht Museum van de
gemeente Arnhem voor onbepaalde
tijd ter beschikking krijgt.
ganisatie opgericht aou kum
worden.
De Verenigde Naties hebben
veel fouten begaan, zy hebben
Aziatische en Afrikaanse landen i
ledig teleurgesteld, zo zei hy i
banket in Peking ter ere v
Indonesische minister van Buil
landse Zaken, Soebandrio, die me
delegatie van 43 man eei
aan China brengt
Voor zyn vertrek naar Peking i
Soebandrio gezegd, dat hij de i
geiykheid van Chinese milit
hulp wil nagaan „voor het
Indonesië wordt aangevallen".
Nauwe bai
President Soekarno heeft giste
in Djakarta een Chinese missie 0
vangen. In zyn rede zei hy
„Er is geen andere band zo
als die tussen de volken van
nesie en China".
Hij voegde hieraan toe, dat i
banden op economisch, politiek,
cultureel gebied nog zullen
aangehaald," omdat beide las
vechten voor het vestigen
nieuwe wereld".
Soekarno sprak de hoop uit dal
Chinese leider Mao Tse-toeng in
nabye toekomst een bezoek
donesie zou kunnen brengen. Hjj l
innerde eraan, dat premier Tsjoe
lai in april naar Djakarta zal
men in verband met de fees te!
heden ter gelegenheid van de ee
Afro-Aziatische conferentie in
doeng nu tien jaar geleden,
dankte Tsjoe En-lai, dat hy i
legatie Chinese doktoren gesfo
had om hem te behandelen. „Ik
gezond, dank zy de inspannii
van de Chinese doktoren".
Hotelkasteel af gebral
Een zware brand heeft zatenj
avond hotel-kasteel de Ulenpasj
de Dubbeltjesweg in Hoogkd
verwoest. Van de ftraaie, met vjji
omgeven, voormalige bezitting j
de baronnen Van Schuylenbd
Bommenede staan alleen nori
geblakerde buitenmuren overeind!
Kasteel de Ulenpas dateert uM
twaalfde eeuw. Het werd omstd
1650 grotendeels vernieuwd. Na)
tweede wereldoorlog deed het tafl
dienst als initernaatsohool. In I
werd het Ingericht als hotel. i
Kerkelijk Lev
NED. HEBV. KERK
Beroepen te Bruohem en Kerk*
en te Waarder A. Vlletatra. kandj
Hoogeveen te Loplkerkapei H. Si
veTkand. te Utrecht te Solid
plaat P. Vermaat, kan<L te Barend™
Bedankt voor Zuiliohem-Nleui
(toez.) P. de Jong te VeenendaaÜ
WERELDHULPACH
IN DE KERKEN
Zondag 7 februari
collecte
Verhoudingsgewys levert Ne»
de meeste deskundigen voor hul
ontwikkelingslanden, aldus het I
bureau der Geref. Kerken. Vorig II
waren er 221 Nederlandse lan<
kundogen, economen, artsen, i
andere spec
hulpprojecten, voornamelijk in?
jonge staten van Azië en Afrika]
de Verenigde Staten, met bijna I
tien maal zoveel Inwoners als Na
land, waren het er maar 353 erf
West-Duitsland 156.
Ook in de hulpverlening vanuil
kerken neemt, volgens dit persbujl
Nederland een vooraanstaande I
in. Sindt 1953 toen ons land f
werd door de watersnood
de wereld hulp ontving,
jaarlijks op de eerste zondag i
bruari in vrywel alle refo:
en oud-katholieke kerken i
land een inzameling gehouden
hulp aan noodiydende i
jaar is dat op zondag 7 fel
Het programma
meerde Werelddiakonaat is
melijk gericht op Pakistan
nesië. Uit de inzameling, die op
dag 7 februari wordt gehouden, 1)
men echter ook een grote by d
kunnen geven aan het vlucht*
werk van de christelijke
India. Daarmee neemt gerefoo
Nederland voor het eerst deel i
omvangrijke interkerkeiyke hu!
lening in India, wa
alle landen van de wereld i
gedragen.
HET VATICAAWl
EN BELGRADO!
Onderhandelingen tussen
Slavië en het Vatioaan zyn
over een verbetering van de 1
kingen.
Mgr. Agostino Casaroli,
Vaticaanse diplomaat, is n
in Belgrado voor het vo<
voorlopige besprekingen.
Joego-Slavië heeft in 1952 de d
matieke betrekkingen met het 1
caan verbroken nadat aartsbis
Stepinatsj van Zagreb tot 1
verheven was. Hy werd door de|
goslavische regering beschuld
dens de tweede wereldoorlog md
nazi's gecollaboreerd te hebben. V
Stepinatsj is in 1960 gestorven. I
Mgr. Casaroli is naar Belgrado)
trokken nadat Paus Paulus de w
week de Joegoslavische ambassa)-
in Rome in audiëntie had ontvaa
Mgr. Casaroli heeft ook de ondeif
delingen gevoerd welke in septal
tot een historisch akkoord tussen)
Vaücaan en Hongarye geleid heef
Wagner's enige Italiaanse opera,
„Das Liebesverbot" zal op 16, 17, 19
en 20 februari in het Londense Uni
versity College worden vertoond. Deze
opera is na zyn première aan het
einde van de jaren 1830 eerst in 1923
weer op het vasteland van Europa
vertoond.
Architect Voorhees
- 86 - overleden
Jaaruitvoering K.N.T.V.
Jubileum „Forum":
Voorstelling Handels
„Julius Caesar"
Het operagezelschap Forum in
Enschede viert dit jaar zijn 10-
jarige bestaan. Directeur Paul
Pella heeft daarvoor zijn keuze
bepaald op de opera Julius Caesar
van Handel, een werk uit 1723.
Deze opera, waaraan o.a. de
mezzo-sopraan van de Ned. Opera
Anny Delorie zal meewerken,
wordt op 9 juni in Enschede op
gevoerd en op 11 juni in de Stads
schouwburg in Amsterdam in het
kader van de Kunstmaand. Van
zelfsprekend zal een en ander ge
paard gaan met de nodige feeste
lijkheden.
Voor het nieuwe seizoen heeft men
verder uitgekozen de opera's Tann-
hauser van Wagner, Don Giovanni
van Mozart en Rigoletto van Verdi,
waarvan de premières in Enschede
resp. zullen vallen op 9 en 24 septem
ber en op 26 december. De nieuw
jaarspremière is de uit 1948 stam
mende musical „Feuerwerk" van de
Zwitser Paul Burfchard, vooral be
kend geworden door het liedje „O,
mein Papa". In het komende seizoen
zullen alle werken worden begeleid
door het edgen Forumorkest, zodat
het Overijssels Philharmonisch Or
kest niet meer aan forum zal mede
werken.
Als nieuwe krachten zyn door Fo
rum gecontracteerd de bariton Bert
Bynen, de sopraan A. H. Brokstra, de
alt Henriëtte Klautz en als gast de
sopraan Cora van Doesburg. Als diri
genten treden op Paul Pella, Helmut
Wünnenberg en Hans van den Hom-
bergh. Als regisséur Paul Pella, Ellen
von Frankenberg en Jaqueline Jacobi.
Wagners „Liebesverbot"
in Britse première
De jaar-uitvoering van de Kon. Ned. Toonkunstenaars Ver.
afd. Leiden (K.N.T.V.), in de akoestisch ideale en volledig bezette
Harteveltzaal der Lakenhal, had deze wijziging met betrekking tot
vroeger ondergaan aldus voorzitter Iskar Aribo dat nu ook
werken van buitenlanders naast hedendaagse Nederlanders zou
den te horen zijn. In totaal hebben 14 vakmensen (van wie 5 strij
kers in klein orkestverband) de verklanking van 10 werken van
nog levende componisten ondernomen.
Alleen Leigh stierf reeds. De oudste van het programma was
Frank Martin uit 1890, de op een na jongste Henk Briër van 1932.
Tonaal, atonaal, impressionistisch,
dodecafonisch, seriëel, sonisch, het is
allemaal aanwezig geweest in een ka-
leidoscopische bloemlezing, in een
groot huisconcert met luim en ernst
ten aanhore van een absoluut ge
boeide zaal, waarin niemand werd
geschokt en waar zelfs dingen tot
het hart hebben gesproken.
Van William Walton is hier te lan
de, ook in Leiden, eens een symfonie
gegeven, waarvan we ons nog oorde
len herinneren, variërend van .mo
nument" tot „woestynaohtige leegte".
Nu kwamen Three Songs van hem
aan bod, al even moeilijk onder één
noemer te vangen. Atonaal aange
vangen, leek toch onze eindindruk
neo-ramanjtisoh. De sopraan Leny
Stevens was in deze vitale, parodis
tische materie thuis als een vis in
water. In het ondeugende „Old Sir
Faulk" oogstte zy furore met bisse
ring en bloemstuk toe. Zy bezit
hiervoor het geëigende soepele voor
drachtspatroon en de Lakenhal gons
de van gezelligheid
Voor de blokfluitleraar Piet Kunst
was plaats ingeruimd voor een alt
blokfluit-sonatine van Walter Leigh
en voor een sopraan bl.fl. Suite van
Hopkins, die eraan herinnerden dat
er in het midden dezer eeuw toch
ook nog in alle ernst tonaal werd
gecomponeerd door bekwame lieden.
En de blokfluit heeft een beetje als
roeping, vervlogen tyden op te roe
pen. Piet Kunst blies deze genoeglijke
gevallen onderhoudend als een gerou
tineerde muzikant en de „Jig" ten
afscheid werd als eenheid van stuk
en speler zelfs iets fameus.
De bas Hans v. d. Leeuw zong drie
liederen van de Duitser Heimo Erbse,
die wel iets van een gemoderniseerde
Hugo Wolf opbrachten. Soms stak de
moderniteit hoofdzakeiyk in inciden
tele pianistische commentaartjes. V.
d. Leeuw voldeed in positieve zin.
Meer vreemd hebben de 5 Variazio-
ni per pianoforte van de seriële com
ponist Berio geklonken, waarin Jan
v. d. Meer zyn uitzonderlijk veelzij-
dig talent als pianist kon openbaren.
Men behoeft niet terstond vertrouwd
te zyn met elke noviteit en formu
lering. Dit KNTV concert bedoelt
schakel te worden, gelegenheid tot
kennisneming. Men kan zich wilde,
wonderlijke grilligheden herinneren,
de inweving van doodgewone hele
toonladders en het ook gewone sub
tiele menseiyke slotgeluid met een
nazingend pedaal.
Maar wat te denken van Maderna's
Honeyrêves, waarin Koos Verheul op
onnavolgbare wfjze fluitcapriolen aan
de man bracht in effecten als byv.
dat rrrrr - op en neer fladderen en
daarna deinend wegsterven van een
toon? Voor zyn duo-partner Jan v. d.
Meer was de stunt voorgeschreven
van het tussentyds plukken van de
snaren binnen in de vleugel, of het
aanslaan van de pianosnaren met ha
mertjes en dat dan nog te onder
breken met een enkele ping van de
hand op een toets. „Jan" en „Koos"
zyn bejubeld als helden en een beetje
alsclowns.
We filosoferen maar niet over wat
in de ,3ewegingen voor piccolo en
piano" van Robert du Bois gaande is,
in superhoogten, redeloos schynende
kwinkslagen op een noot en lengte-
mysteries van intervallen.
En nu vragen nog de Nederlanders
de aandacht. De ex-Zwitser Frank
Martin met een Ballade voor fluit en
piano (alweer Verheul-v. d. Meer) en
4 Preludes voor piano solo, vertoltot
door Martien Opdam, werken van
een voorname, gereserveerde geest.
In het fluit-aandeel voor een ama
teur niet toegankelijk. Dat Opdam
een verfynd en in alles geacheveerd
pianist is, konden we reeds meerma
len signaleren.
Vervolgens de (aanwezige) compo
nist Jan van Dyk in een Concertino
voor altblokfluit (P. Kunst), piano
(Wim Serlie) en strijkers, fraaie
„musiques pour faire plaisir', waar-
Waarschuwing aan
Sowjetschrijvers
en -schilders
Het Sowjetrussische partyblad Praw-
da heeft gisteren de Sowjetrussische
schrijvers en schilders gewaarschuwd
dat de nieuwe leiders in het Kremlin
verwachten dat zy strikt loyaal biy-
ven aan de communistische opvatting
van de „positieve held".
„Kunst en literatuur moeten mee
helpen het doel van het Sowjetrussi
sche communistische programma te
bereiken", aldus het artikel, waarin
duidelyk wordt gemaakt dat er in de
strenge Ideologische opvatting van
kunst van de communistische party
geen verandering is gekomen.
Tydens een by eenkomst van schrij
vers in Moskou vorige week zyn
scherpe meningsverschillen gebleken.
Bepaalde sprekers wilden alleen per
soonlijke veten vereffenen, anderen
werden beschuldigd van demagogie
en het vormen van „klieken". Zonder
namen te noemen viel de Prawda de
Russische „boze jongemannen" on
der de dichters aan.
Voor de tweede maal werd een boek
afgewezen, dat door een groep schrij
vers was voorgedragen voor de Lenin-
prijs, omdat het gedeelteiyk de ont
troonde school van Lysenko verdedig
de.
„De Parijae bruiloft"
In Dlligentia in Den Haag is gis
teravond bruiloft gevierd. De acteurs
De Nieuwe Komedie brachten
onder de bezielende afscheidsregle
Erik Vos de premiere van „De
Paryse bruiloft" (Le chapeau de
paille d'Italie) van Eugène Labiche
i Marc Michel, een stukje muzikale
komedie dat veel byval by het
publiek vond. Peter van der Linden,
de hoofdrolspeler kreeg een reeks
open doekjes voor zyn speelse creatie
van Fadinard.
Omspoeld door een twintigtal vlot
gezongen liedjes op muziek van Cor
Lemaire groeide uit deze bruiloft
vol hindernissen een amusante voor
stelling. Decor en kostuums waren
Nicola as Weinberg. Naast Peter
der Linden waren in deze op
voering om. te zien: Joop van der
Donk, Paul van Gorcum, Coby Stun-
nenberg, Joop Soer, Tine Veen, Her-
i Vinck en Mart Gevers.
De bekende Nederlandse i vertrokken naar Israël voor een
sopraan Erna Spoorenberg is tournee van drie weken door dat
zaterdagmorgen van Schiphol I land
van het Poco Allegro, dat zich door
gedistingeerde luchtigheid onder
scheidt, niet aan bisseren ontkwam,
zeker mee door het prachtige onder
linge begrip in het feilloze musiceren.
En ten laatste de Leidenaar Henk
Briër met „Le vrai visage de la Paix",
volgens het gedicht van Paul Eluard.
Alternerend of gezamenlijk exclame-
rend treden hier drie vocalisten op
(Thea Efcker-v. d. Pas als 2de so
praan), gesteund of in korte inter
mezzi afgewisseld door de instrumen
talisten: piano (v. d. Meer), fluit
(Verheul), strijkkwartet en contra
bas.
Dit besluiten met Eluard bleek een
aangelegenheid even ernstig en waar
dig als byv. een Psalm van Lili Bou-
langer. De liefde en volmaaktheid,
alle medewerkers zich er-
Veertien Leidse kunstenaars
concerteerden zaterdagavond in
„De Lakenhal". Zij verenigden
zich voor onze fotograaf.
(Foto L.D./Holvast)
aan gegeven hebben, sprak hun oor
deel erover uit. Dit werk staat con
sequent in de twaalftoonstechniek
zonder een extravagante maat te be
zitten.
Als iemand van dit starre systeem
niets heeft bevroed, kan dit slechts
pleiten voor Briër. De constructivi-
teit belemmert in niets de fantasie
en de melodische expressie. Wie
voelde dwang of onvrijheid of ge
zochtheid zelfs in schrilheid? En dat
by een zo economisch potentieel aan
notenmateriaal? wy hopen dit opus
nogmaals te kunnen beluisteren.
Rembrandt en David Oistrach
Velasquez op
Christie''s veiling
Op 19 maart zullen bij Christiés
in Londen portretten van Rem
brandt en Velasquez worden ge
veild. Zij maken deel uit van een
groep van vijf oude meesters. Er
komen ook werken van Dürer,
Turner en Hogarth onder de ha
mer, de opbrengst zal vermoede-
lyk in de buurt van de 10 miljoen
gulden liggen.
De Rembrandt is het portret
van een jongen, Rembrandt's zoon
Titus uit zijn huwelijk met Saskia.
Het doek dateert uit ongeveer
1650 en meet 70 bij 56 centimeter.
De Velasquez is een portret ten
voeten uit van Don Juan de Cala-
bazas, nar van Philips de Goede
van Spanje, en dateert van om
streeks 1628. Dürer's „De weg naar
de kruisberg", een doek uit de be
gintijd van J. W. Turner ,£en
sluis en molen" en Hogarth's „Het
familiefeest jé' completeren de te
veilen collectie.
dirigeert weer
De beroemde Russische violist
David Oistrach is gisteren weer als
dirigent opgetreden na verleden jaar
door een hartaanval getroffen te
zyn.
Volgens Tass heeft hy iedereen
ervan overtuigd zyn briljante vorm
weer gevonden te hebben. Oistrach
is twee jaar geleden gaan dirigeren.
Stephen Francis Voorhees, de
architect die de oude Timestoren op
Times Square in New York ontwierp,
is zaterdag in de ouderdom van 86
jaar overleden.
Voorhees, die het levenslicht aan
schouwde te Rocky Hill in New
Jersey, was de telg van een familie,
die in 1660 uit Nederland in Brooklyn
aankwam.
Voorhees heeft ook een aantal
bouwwerken ontworpen voor de New-
yorkse wereldtentoonsMllng van
1939/40. Verder heeft hy meegewerkt
aan de bouw van de Grace Rainey
Rogers gehoorzaal, het Metropolitan
Museum of Art, oollegegebouwen in
Harvard, het Rensselaer Polytech
nische Instituut, het Massachusetts
Institute of Technology en Prince
ton.
Int. Filmweek Arnhem
De Internationale Filmweek, die
om de twee jaar wordt gehouden,
heeft in juni weer plaats te Arnhem.
De vorige filmweek werd in 1961 ge
houden. In 1963 kon deze manifestatie
die thans tien jaar bestaat, niet door
gaan. Het tekort wordt ditmaal ge
raamd op f 70.000. In dit nadelig sal
do zullen bij dragen het ministerie van
O. K. en W., de Ned. Bioscoopbond
en de gemeente Arnhem met f 20.000.
„Ensemble" brengt
„Voerman Henschel"
De Oostenrykse regisseur Heinz
Halban zal by ensemble Gerhart
Hauptmanns „Voerman Henschel"
ensceneren met Ko van Dyk in de
titelrol.
Aanvankelijk lag het in de bedoe
ling dat de regie zou worden gevoerd
door Jan Retel, doch deze, die her
stellende is van de recente hartaan
val, zal nog geruime tyd rust moe
ten nemen.
De première van „Voerman Hen
schel", dat door Paul Rodenko is ver
taald, vindt begin maart plaats in
Eindhoven.
Afscheid Erik Vos
