SCHEEP
BERICHTEN
Transport
verdoemden
0,k,r
LEIDSCH DAGBLAD MAANDAG 18 JANUARI 19G5
Dagelijks vervolgverhaal
Oorspronkelijke roman door
WOLFGANG ALTENDORF
52)
In uw hand ligt het leven van een
mens. Ik belast u met een grote
verantwoordelijkheid, dat weet ik.
[Wanneer u neen zegt, zult u nader
hand geen rustige minuut meer heb
ben. Wanneer u ja zegt, zult u met
de gevolgen rekening moeten houden,
die u thans nog niet overzien kunt.
Waar is ze nu? vroeg Bleck
messer om tijd te winnen. Het was
iets fantastisch wat de dominee van
hem verlangde.
Bij mij thuis. Zij heeft haar
koffer gepakt en wacht.
En is zij het ermee eens?
Haar blijft niets anders over.
Kent zij de aard van mijn
transport?
I Ik heb haar alles verteld. Ik
jou het prettig vinden als u mee
kwam. Misschien kunt u ook een
paar van uw mensen meenemen. Zij
is een vrouw. Zij moet ergens onge
stoord verblijven kunnen. Ik heb
gezorgd voor planken en spijkers. U
kunt ook het nodige gereedschap
van mij krijgen om in uw wagon
een hoekje ixtor haar te laten tim
meien. Daar kan zij slapen. Dat zal
[ocü wel mogelijk zijn?
Natuurlijk, zei Bleckmesser.
Ik vertrouw u haar toe. Dat
jan ik Daaraan heb ik nog niet ge
twijfeld. Maar u moet u er dan ook
[net haar doorheen slaan, om zo
te zeggen door dik en dun. De do
minee aarzelde even. Ik zal iets
Boen. wat mij streng verboden is.
[k zal u beiden mijn zegen geven.
weet, dat God de dingen ziet,
roals zij werkelijk zijn. \oor de bui
tenwereld zal zij uw vrouw zijn.
Wat moet ik mijn mannen zeg
gen?
i Bedenk iets. Zeg, dat u bij mij
uw verloofde gevonden hebt. Dat u
een oorlogshuwelijk met haar ge
sloten hebt, eerst op het stadhuis
en dat ik het daarna ingezegend
heb. Uw mannen zullen het laatste
met eigen ogen kunnen aanschou
wen. Daarom moet u er een paar
pieebrengen. Zij kunnen dan ook de
planken meenemen. U kunt toch wel
een beetje komediespelen, luitenant?
Wat de mensen zelf zien, geloven
[ij En in een bruiloft geloven ze
altijd.
I Bleckmesser weifelde nog steeds,
[naar hij wist al, dat hij geen keus
méér had.
Wacht even, zei hij eindelijk.
Hij ging terug naar zijn wagon en
Wenkte Lohmann.
Trommel de lijfwacht bij elkaar
en volg me naar het dorp! Hij sprak
niet over het doel van deze maat
regel en Lohmann vroeg er niet naar.
Bleckmesser keerde naar de domi-
Caa terug. Ik heb zelfs een lijf-
acht, zei hij, lachend. Zij zal onze
Üamo ook beschermen. Ik dank
|i! De dominee greep met beide han-
dsn de rechterhand van de luitenant.
Niet te danken, dominee. Ik
weet weliswaar niet hoe het aflopen
ral, maar dat weet ik al in geen
dagen meer.
In het algemeen zal het ver-
sclirikkelijk aflopen, zei de domi
nee, maar in bepaalde gevallen kan
het goed aflopen, heel goed zelfs.
En daarop komt het aan, op niets
anders.
Lolimann meldde dat zijn groep
voltallig was. Zij stond op de weg
aangetreden. Bleckmesser herkende
Kettencharly, Fleischer, de valse
munter, Busch, de kapper en de
grenadier Klapproth.
I De dominee zweeg, toe hij, bege
leid door de luitenant naar het dorp
terugkeerde. Hij hoorde de gedempte
stemmen van de mannen achter
toch. Zij behoorden tot een transport
gestruikelde mensen. Was het juist
ff at hij deed?
Was het noodzakelijk? Handelde
hij uit vrees? Wilde hij op deze ma
nier van de verantwoordelijkheid af
komen? Kon hy de last niet meer
aan? Sedert hij de vrouw in huis
genomen had merkte hij de druk.
De druk zou deze nacht van hem
afgenomen worden dat was zeker.
Maar daarom deed hij het niet.
De burgemeester had een wenk ge
kregen. De vrouw was in gevaar.
Men zocht haar nog steeds. Men zou
haar tot het laatste blijven zoeken
en zij bleef in gevaar zolang de
oorlog niet beëindigd was.
Kon de luitenant haar bescher
men? Hij droeg een bril met ver
schrikkelijk dikke glazen. Wanneer
hij zijn bril afnam, zag hij waar
schijnlijk niets meer. Wanneer hij
die bril door een ongeluk brak, moest
hij hulpeloos zyn. Maar naar alles
wat hij over zijn transport verteld
had, dat hij naar een of ander
straf bataljon aan het front brengen
moest, vormde hij een gesloten een
heid, waarin niemand verlangde door
te dringen. Deze mannen hadden de
grens overschreden. Zij stonden bui
ten de menselijke gemeenschap, zij
waren uitgestoten. Maar juist dit
was voor de vrouw een kans. Ook
was uitgestoten. Op een of andere
wijze behoorde zy by het transport.
Tussen tuchthuisboeven en een
halfblinde luitenant.
Zou het tragische voorval op de
spoorweg een voorbeschikking bly-
ken te zyn? Drie mensen waren er
bij om het leven gekomen. Moesten
i^j sterven, opdat één mens het le
ven gered werd?
Wanneer de dominee een zware
last van de schouders genomen was,
dan was dit alles slechts aan een
toeval toe te schrijven. Misschien kon
hy zeggen: omdat drie mensen ge
storven waren moest één mens leven.
Dit gaf hem het recht papieren te
vervalsen, een verboden handeling
te verrichten, een komedie in scène
te zetten.
Hy zou een schynhuwelyk vol
trekken, een schynsacrament en
daarmee wellicht een leven redden.
Het was een samenzwering tegen het
onrecht. Het was meer. Het ging
boven het heden uit. Het was een
protest tegen een tyd, die thans ten
einde liep. Zo zou God het zien en
niet anders.
Hoe dichter het dorp genaderd
werd, des te lichter werd de domi
nee. Hij vreesde de parodie van de
huwelyksvoltrekking niet meer. Hy
wist, dat het hem echt en waar
achtig gelukken zou. Toen zy de
pastorie bereikt hadden, klonk zyn
stem vrolyk. De mannen stonden om
hein heen. Hy wendde zich tot
Bleckmesser.
Het is een ongebruikelyk uur,
zei hy. Maar wy mannen van de
kerk hebben in deze tyd nog zelden
bezwaren. Uw bruid heeft my over
tuigd en ik hoop, dat u eveneens
bereid bent de zegen van de kerk te
ontvangen.
Bleckmesser knikte. Hy had zich
nog niet zo op dit alles voorbereid,
dat hy het juiste antwoord kon ge
ven. Het was hem alles een droom,
onwerkelyk. Ik begeef my in iets,
dacht hy en hy dacht het voort
durend waar ik vermoedelyk niet
tegen opgewassen ben.
De burgemeester heeft geen
bezwaar gehad, ging de dominee
verder, en daarom kan ik my ook
niet uit deze vreemde situatie terug
trekken. Alles is voorbereid. Hy
opende de huisdeur en maakte een
uitnodigende handbeweging. Als
ik u verzoeken mag, myne heren.
Eleckmesser trad binnen. De lijf
wacht volgde hem aarzelend.
Lohmann nam zyn veldmuts af
en krabde zich op het hoofd. Bleck
messer had de verraste blik van de
vroegere eerste luitenant opgevan
gen. Verwonder je, dacht hy. Ik ver
wonder me ook.
(Wordt vervolgd)
AMSTERDAMI
AN DE LIJN
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
Het noodgebouw dat C. en A.
na het afbranden van de hoofd
vestiging aan het Damrak, boven
het water naast de Beurs heeft
mogen bouwen, zal moeten ver
dwijnen als het afgebrande pand
zal zijn herbouwd. Die voorwaar
de is uitdrukkelijk gesteldtoen
het gemeentebestuur toestem
ming gaf het noodgebouw te
Het is op zichzelf geen leiyk ge
bouw, maar het past toch beslist
niet naast Berlages Beurs. Aan de
andere kant zou men ook kunnen
zeggen dat het gebouw langzamer
hand zo'n vertrouwd beeld is gewor
den, dat het eventueel best een per
manent karakter zou kunnen krij
gen.
Dit laatste zeggen wy dan ten
gerieve van Amsterdams VVV-direc-
teur, de heer J. Spy kers, die open-
lyk heeft gezegd, dat hy te zyner
tyd met zyn staf best in dat „C en
A-tje" zou willen kruipen. Hy zal er
ongetwyfeld zyn niet geringe enthou
siasme en energie voor aanwenden
om het gemeentebestuur te overtui
gen van de noodzaak van een ruimere
en vooral in het oog lopende huis
vesting voor het WV-hoofdkantoor.
Amsterdam dankt zyn welvaart in
niet geringe mate aan de toeristen,
die hier 's zomers en 's winters komen.
In het achterhoofd van de heer Stry-
kers zit het plan om van het C. en A
noodgebouw dat overigens hechter
is gebouwd dan de benaming doet
vermoeden een verkeershuis te
maken, dat een ideale ligging heeft
tussen stadscentrum en Centraal
Station. Behalve de WV zouden hier
ook bedrijven die iets met het toeris
me van doen hebben, onderdak kun
nen vinden. Met weinig veranderin
gen in de huidige situatie, zouden er
zelfs standplaatsen kunnen komen
voor de autobussen die dagelyks ex
cursies door de oude en nieuwe stad
maken of dagtochtjes naar Zuider
zeestadjes en in het seizoen de
bollenvelden.
De bebouwde kom van Amsterdam
is na de oorlog bijna tweeëneenhalf
maal in oppervlakte vergroot. Tal
van Amsterdammers kennen hun ei
gen stad niet meer. Vooral de oude
ren niet. Er wonen in Amsterdam
110.000 mensen die ouder zyn dan
65 jaar en van wie mag worden
aangenomen dat de overgrote meer
derheid niet meer werkt. Zij zitten
thuis, lezen een boek, gaan op be
zoek by kinderen en kleinkinderen,
maar beseffen vaak niet wat in hun
eigen stad allemaal te zien en te
beleven valt.
Om deze mensen de ogen te openen
heeft het gemeentebestuur een boek
je uitgegeven. „Gids voor oudere Am
sterdammers", waarin wordt verteld
over wat in die inmiddels zo groot
geworden stad allemaal is te zien,
maar ook wat een bejaarde moet
weten van A.O.W. en andere wetten,
geidelyke bystand, huishoudelyke
hulp, hulp by ziekte, bejaardentehui
zen, maaltyden, woningverandering
Opvallend is wat een stad als Am
sterdam aan bejaarden heeft te bie
den aan reducties op tram- en andere
tarieven en wat er voor weinig of
geen geld te genieten valt in musea,
bibliotheken, Artis, in clubs en so
ciëteiten, enz. De bejaarde die niet
in staat is zyn oude dag in landely-
ke rust te slyten, is heus niet altyd
te beklagen.
De gemeente Amsterdam betaalt
al meer dan 260 jaar elk jaar
ruim f 1100,- rente aan het Burger
weeshuis, welke instelling het stads
bestuur in de jaren 1694 tot 1701
een bedrag van f46.225,- te leen gaf.
Het weeshuisbestuur vond dat des
tijds ongetwyfeld een goede beleg
ging, maar men kn zien afvragen of
het geld niet meer had opgebracht
als men er grond voor had gekocht.
Want die zou nu miljoenen waard
zyn geweest.
Die lening a 2,5 procent is onaflos
baar, zo is indertijd bepaald. Het
is de oudste schuld die de gemeen
te Amsterdam heeft. Daarop volgt
een obligatielening uit 1890.
PANDA EN DE MEESTER - BALLONIST
21—82. „Pak aan!" riep de ballonnist van boven en tegelij-
kertijd suisde het zware anker omlaag.
Panda dook verschrikt ineen en het gevaarte suisde vlak over
zijn hoofd
„Nou zeg!" riep hij. Heb ik het nog niet moeilijk genoeg?!
Moet ik nou ook nog
„Pak aan!" herhaalde de ballonnist dringend. „Vlug! Voor je
er niet meer bij kunt!"
Nu begreep Panda de bedoeling. Met de moed der wanhoop
greep hij het zwaaiende ijzer en klom erop. Het was op het nip
pertje, want de prikballon van Ted en Ed zakte snel weg, buiten
bereik van het ankertouw.
Panda keek in de diepte en wendde toen huiverend zijn blik af.
G-gaat het altijd z-zo bij b-ballonwedstrijden?" vroeg hij zich
bibberend af. „W-was ik dan maar'niet rtieegegaan!"
„Kom, klim naar boven!" riep de ballonnist hem toe. „Waar
om zit je zo benauwd te kijken? Je bent nou toch buiten gevaar?!"
RECHTER TIE EN DE TWINTIG GOUDSTUKKEN door Robert van Gulik
DE WONDERLIJKE AVONTUREN VAN KRAMMETJE FOK
116. Alle gevaar was nu geweken. De vijf Boze Eskimo's
waren helemaal niet boos meer, maar zo hartelijk, dat Bram en
Orak en Tutu er bijna verlegen van werden. Nadat de regenboog
hersteld was, zouden onze vrienden het liefst meteen zijn terug
gevaren, maar daar wilde de Opper-Eskimo niet van horen.
„Wij maken een feestmaaltijdkondigde hij aan. „Met een
heleboel gerechten. Allemaal verschillend"
Smulpaap Tutu likte zich de lippen al af, want hij was dol op
lekker eten. Maar hij keek wel een beetje op zijn snavel, toen de
maaltijd werd opgediend. Want het was alle maal vis: gebakken
vis en gestoofde vis en gerookte vis en gedroogde vis en gekookte
vis, alles verschillend, maar géén aardappeltjes en géén lekkere
doperwtjes. Toch lieten onze vrienden zich het maaltje goed
smaken en ze aten, tot er geen spierinkje en geen garnaal meer bij
kon.
De volgende morgen vertrokken ze met het goede schip Ko-
kanje naar warmer streken. En te hunner ere tooide de regen
boog. nu weer zonder gaten in zijn mooiste kleuren.
„Volle kracht vooruit!" zei Bram.
Posities Nederlandse
schepen
Algol 15 op 330 m Z M
Ali 15 v Hull n Honflei
Ali S 14 v Dordt te Lo
Alke» 15 V Port Said
Amyntas p IS I
Ceïtago if te Puirt^Barrlos
Cesto' 15 op 6o"m CJNO Bougie
iburgh p 15 Wight n Cas
Egbert Wagenborg p 15 Dover
Elshout IS^v Kotka te Shoreham
Fos 15 op 200 I
,H,ï'X
landrecht ^5
leerdam te^Londen^
Dogkerk 16 te
oogland 16 te
m°16 op
1'md ZZW VOuasaant
'".Tï liïZlZ
riirioi;
nt|e Epplena
tin V 15 v*L
15t#teAmAmsterdam
ErJ5,
1 op 70 m W Vlgo
Kit,'wake 15
Nieuw'Amsterdam °15° te hEES*™
WouwT16k v'A<f.l«ld. ^Melbourne
KjS." l'l ll\ m NwSw'AÏ." j
ZWUnrtg*Wn,*Po,r?smou{? NN° T*r,£""'
Isso Rotterdam p Vs KMuseat^^
Ko°n°tik*r 1°5 v Swansea te Rotterdam
Korendyk 15 630 m W Landsend
Kreeft p 15 Dover n P. Etlenne
Labotee 16 v R'dam n Oporto
Labrador p 15 Wight n Bayonna
Langkoeae 15 v R'dam n Bremarha-
Noordatad 16 ta Boston^verwacht
Noordwyk 15 v St. Vineent KV n
Emden Hambur n Londen
Nykerk* 15^ op°900 nTz Ceylon
Roeb'ah Vs op 100 ra NW Ambe
Roelof de Winter 16 op 50 m W
Roggeveen 14 ta Newcastle
Rondo 13 v Hongkong n Hslnkang
Rossen 16 v Londen n Gothenburg
Ryndam 16 ta^ KtagaHm
Sarpadon 16 v Barbados ta Grenada
SwlrtrUpn*15 Texel n Esbjerg
Tera 15 op 125 m ZZW Tanarlfa
Tegelberg p 15 K. Sta. Marta Grande
Telamon^l 5 v^La Gualra n Curacao
ZWol1»nd 15 200 m N° Ch,8r°l
Francesca Lib. 18 Januari
Gard^W^skow Dt^Hudiksvall 18 jon.
John's, 'waterman*1'Am! Baltimore
La jnrada'Pan^'casallnca20 "jan!
Forest Lake p 15 Colombo
Gull Italian 15 60 m W Oporto
Gulf Swede p 16 Sabang
Jacob Verolmo IS op 180 at W
Havana n La Sallna
Johannes Frans 15 180 m Z Guifo
Li?be?laku»tV 1T5rToën ra ZO^Kaap
Palmes
iïu, 'h v
Ocean" Sprintae'ls "v Rotterdam n
Olive 16 v Londen te^Dordrecht
sïh'e Lloyd 17 te* Honiara verwacht
Schledyk 15 v Baltimore n Rotterdam
Schlekerk p 15 Sebang n Aden
Tjimanuk U v^JJba^tt MalbouTna
Tjinegara Ifl^v Colombo ta Bombay
Na'eaa CUrièn"*Br!*L^'r 'luehanan
Kenia 15 v Trinidad ^ta Curacao^
Oranjestad IS^eo'^WZw'Keep St.
Senior 13 v Herllngen te Londen
Trk.'V P155BrTunXs*butte|ShnBilbao
N*18 Januari""* Su'Phur
Khastalihs'Ys 800 *m °Zo' Bermuda
Korenhe* 1*5 op 76 mT Cochin
Looadratcht161SK' 1260flm' O "aBw'
Ossendrech» 15 OP 700 ra WZW
Serviaskerk 16 v Rotterdam ta Port
Tartar dam
ParféiTÓ" SpP^Cao 1 i'Ta'niaH
Sr.^Vv ^"dJm^Londen
Ouwerkerk 15*140 m ZO P. Sudan
Overysel 15 v Marseille n Antwerpen
Satas 14 v Waterford ta Per
Sheratan 15 120 m ZW Ouessant
Ubbergen^ 1 5 v R'dam n ^Klaipeda
San John JLIb. Coatiacoalcoa "So 'jan.
Kossmatcllo 15 op 500 aa NNO
Maasborg p 15 ^Klel n ^Bohue
Parthenon 1| 800 ZW^Aioren
Slamat' 15 opB*200°m ZW Saloon*
Soestdyk 15 op 400 m W Scllly
Spersnra 15 v Amsterdam n Thlsted
Spes Ma|or p 15 Krlstlensund n
Spirit 15 Ipswich te Antwerpen
Spoorslngel 16 te Rotterdam verw.
Stad Alkmaar 15 100 m N Finlsterre
Stad Den Haag 15 440 ra WZW
Unitas p 16 Schiermonnikoog
Tacoma" ll"g A"JK" 18* i'nuarl
Kryptoa 15 100 m NW Alexandrli
Kylix^ 15(Op 75 rn ZO Barbados 1
Maforca" 166 te* Londen verwacht
Marconi p 16 Portland BUI
Mare Magnum 15 dw. Avelro
Margriet L 15 v R'dam n La Corune
Marian Maria 15 v Safi n Casablanca
Marle^ ChrisHna p^lS SUenbenl*
Peperkust p 15 Ouessant n R'dam
Parjdes 1| v RB"»™nn 'c8d*° m
PrlnV'cisfmlr 167°UGandi» Za,nd,m
Prlne^Fred. Hendrik p 15 Noord-
Van Waerwyck 17 ta Hslnkang
Veendam p 15 Kiel n Aalborg
Vega 15 v Stockholm ta Amsterdam
Tankvaart
Abtda 15 v Mukalla n Djibouti
Aclla 15 op 250 m ZO Aioren
Alkmaar 15 op 380 m Z Saigon
Area 15 op 115 m ZO Str. Ormui
24 ta^ Singapore verwacht
Mohamad Ren Shah 15 op 60 m ZO
Naeaa Commander 16 op 250 m ZO
Naess'Tiger 15 v Covenaa n Paula-
Maron 15 op 320 m ZW Atoran
Mataram 15 op 120 m O Trinidad
Mathilda 16 v Rotterdam n Dublin
Medon 15 v Aruba n La Gualra
Moordrecht 15 160 m WZW Agedlr
Meidoorn 16 op 160 m NO Kaap
MeYke'l6 2|0°m'rzW Oue^ssant^
Merwa NLloyd5 p*15^ Acapuleo
Mitropa p 15 Kaap da For naar
Prina BW.r"G.UlFrad. 16 te Hamburg
Prins Willem 3. 15 v Beyrouth n
Lattakla
Prln» Willem 4. 15 100 ZW Kaap
PrlnsBtaWiUem 5, 15 300 m OZO
Prlnsenborg p 15 Brunsb. n Ostande
Prinsengracht p 15 Wight n Menty-
tooto 16 T 1 R to k
Slad Maastricht p 15 IJmulden
Stad Utrecht 15 500 m ZW Maurl-
Stad"'Vlaardlngen 15 385 m NW
Stad' Zwolle p 15 Wight
fteenkerk'" 5 1400 'm ZW Djakarta
Stella Antarea p 15 K. Vlllano
Stella Fornaji 15 v Rotterdam n
Shallhaven
Straat Ball p 15 Maurltlue
vïed 'iS* ^V?'PcIl' ^°bA
Waterend1 IS^v Sin*o|9'i^R^Jeneire
WUca'ni5 Tend'ankar Thamis'^'"9*"
Willem Fortuin 18 v R'dam n Grerv-
Willem Koarte 16 v R'dam n
Esbjerg
Willi Böhmer p 15 Kreta
Wim II p 15 Algiers n Rochester
Witmarsum 15 op 300 m W Miami
Caltax Amaterdam p 15 Khorya
Caltax Eindhoven 15 v Frederlcle n
Caltax Naples 15 ^OO^m*O Aden
Caltax Parnla 15 960 m WZW Ka
narische all.
Caltex Rotterdam p 15 Malta
Caltax The Hague 15 v B. Mashur
Camltla^ 1 5 op 70 jn^NW^ Saba 27
P. G. Thulln 15 235 m ZO Buena-
Philippia 13 v P. Bukom 23 In de
Purmerend 15 500 m OZO Pan-
Reza Shah the Great 15 v P. Cardon
Schelpwyk 15 v Trinidad n Dakar
Senegal p 16 Flnlstarre n Dakar
Sepia p 15 Alglart n Rotterdam
Tamara 15 t* lilt of Grain
Vasum^ 15^ op 200 m ZZW Adelaide
SSr«^nH.P,epoVShrl'
Pygmalion 15 to Alexandrll
"SJE?1* ®p"t"0 m zw
Wonorato 1^ 48^ NNW Paas^ elL
Crania* iS op 100° m" NO Aioren
Vjdena 'fs "op "lOO°m'*WP AlYiar"s"d*
Mutua' pldee 14 v °BorkSra n Huil
Quo Vadls 15 ta Vlaardlngen
Straat1 Lombok 15 390 m OZO Kaap
Zaanland p 15 K; Sta.^Marta Grande
Doréstad 175^NW Alaxa^'dHF
ViWpara 14 t ten anker Khor al
Nacrebout Aberdeen^verwacht
""'K'r°syr rrTsri
Zeester 15 70^ rlT O^GIbraltar
Elizabeth Broer* 15 op 106 ra NO
Vlsi""o 15 N0Um" Eïplrl,,,
No"ly"l7 ta Duinkerken verwacht
Ro*lPia59v1LondeniPta"G'ent^enU'
llSnw.l.1"nd.r n H.»,.
Zuidpool* l! v5RuncomZn'
Esso Amsterdam 15 1600 m ZW
Westertoren°p'l5 Orsn^'Alg'ierY'^
