LEIDSCH
DAGBLAD
havenstaking aan
de Amerikaanse oostkust
Staking van een uur van
350 metaalbewerkers
Staking Belgische
'olieindustrie heeft
een rustig verloop
Installaties blijven
op temperatuur
MIJNWERKERS
ONBEREIKBAAR
Ir. Bosma voorstander
gedwongen sparen van
ongehuwde arbeiders
Zuid-Korea door
storm geteisterd
KOSIGIN NAAR
LONDEN, WILSON
NAAR MOSKOU
(§ucf Qfte
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 12 JANUARI 196S
No. 31463
drecteur: E. A E. vaD Dlsüoeck
[oofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden Giro no. 67055
(Van onze correspondent in Washington)
Een staking van zestigduizend havenarbeiders, welke zondag-
pcht is begonnen, verhindert het werk in de havens aan de
imerikaanse oostkust en de Golf van Mexico. Alleen al in New
'ork lagen gisteren meer dan honderd schepen op afhandeling
wachten. De staking is een gevolg op die van 1 oktober van
it vorige jaar, toen een arbeidscontract van de havenarbeiders
fliep zonder dat overeenstemming over een nieuw was bereikt,
tesident Johnson maakte toen gebruik van de macht, die de
jaft-Hartleywet hem verleent en die het mogelijk maakt stakers
'tor tachtig dagen tot werken te dwingen. Gisteren was die „af-
pelingsperiode" afgelopen. Daarbij kwam, dat de toonaange-
pjende havenarbeidersbond in New York met 8722 tegen 7957
temmen een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst verwierp,
je in de ogen van de vakbondsleiders een van de gunstigste is,
jrelke ooit werd bereikt.
ze bepaling een gevaar voor hun
baantje waarbij ze evenwel over
hoofd zien dat jaarlijks gemiddeld
1300 collega's van de kaden verdwij
nen, door pensionering of verande
ring van beroep. De in het nieuwe ar
beidscontract door de scheepvaart
maatschappijen toegestane beperking
ran mankracht zou door deze nor
male jaarlijkse afvoer gemakkelijk
kunnen worden opgevangen.
Volgens sommigen zou de staking
m gevolg zjjn van een misvatting:
j beduchtheid van de havenarbei-
fcrs voor bepalingen inzake inkrim-
Ing van werkploegen heeft hen
(mpenserende waarborgen en andere
tnstige regelingen over het hoofd
jen zien. Zowel de regering in
fashington als de scheepvaartin-
ustrie en het bestuur van de haven-
fieidersbond geloven daarom, dat de
faking maar een paar dagen zal du-
Jn en niet te vergelijken is met die
j n de winter '63'64, toen een sta
ng van 34 dagen de Amerikaanse
tnomie een miljard dollar kostte
vele Europese bedrijven dientenge-
ge in moeilijkheden kwamen bij de
s rscheping van hun produkten naar
{Dnerika.
Hoewel alleen de Newyorkse afde-
tig van de „International Longshore
men's Association" de nieuwe ar-
kdsovereenkomst heeft afgewezen
)n alle havens van Maine tot Texas
Bardoor getroffen: volgens traditie
tjii alle afdelingen van de ILA soli-
Bir bij een staking.
Volgens de nieuwe overeenkomst
«rdt de havenarbeiders vanaf 1966
en minimufloon van ruim 5800 dol-
ir per jaar (naar koopkracht onge
ler tienduizend gulden) gewaar-
brgd voor een werktijd van 1600
Jprkuren, krijgen zij in de komende
Ier jaren 4,6 procent verhogingen
Bn het uurloon en gaat het pensioen
mhoog van 100 tot 175 dollar per
rfaand. Bovendien wordt de pensioen-
tltijd verlaagd van 65 tot 62, terwijl
jaarlijkse vakantiedagen van ne-
tot twaalf worden opgetrokken,
teraard hadden de havenarbeiders
kje tegen de nieuwe overeenkomst
temden, geen bezwaar tegen deze
(erhoging. Hun antipathie richtte
|ch tegen een onderdeel in het con
tact, dat de scheepvaartmaatschap-
ttjen toestaat de ploegen van 20 tqt
'Si in te krimpen, hetgeen door auto-
ttisering noodzakelijk wordt ge-
akt. De havenarbeiders zien in de-
SPECIALIST
WEERBERICHT
ENIGE REGEN
KNMI verwacht van heden-
ot morgenavondaanvankelijk zwaar
volkt met enige regen, morgen op-
Saringen met hier en daar een bui.
d krachtige tijdelijk echter
itige wind ruimende van zuid naar
lest. Vannacht iets hogere tempe
ruren, morgen iets lagere tempera
ren dan vandaag.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Woensdag, 13 januari
08.43 uur; onder: 16.55 uur.
op: 13.17 uur; onder: 03.51 uur.
cvater in Katwijk 11.09 en 23.47
ir; laagwater: 6.40 en 19.09 uur.
i dommer bestaat alt 12 pagina's
De eerste dag van de staking in
de Belgische petroleumindustrie
bijzonder rustig verlopen. Meer dan
5000 man hebben de order tot staken
opgevolgd. Ongeveer 60 procent zijn
betrokken bij de raffinaderijen
Antwerpen. Voor de ingang van
bedrijven stonden vanochtend niet
meer dan drie of vier Vlaamse rijks
wachters om, zoals dat heet, de orde
te bewaren. Zjj hadden vrijwel niets
te doen. Alleen de ploegen, nodig
voor het onderhoud van de installa>
ties, waren opgekomen en deden hun
werk. Zoals bekend is het nodig, dat
bepaalde onderdelen van de kraak
installaties een temperatuur van 1000
graden celsius moeten behouden, om
dat de afkoeling anders grote scha
de tengevolge kan hebben. De in
stallaties zouden dan een maand
buiten werking blijven. De stakers
zijn echter wel zo verstandig het
ver niet te laten komen.
Ingewijden menen dat de staking
niet al te lang zal duren. De werk
nemers in de raffinaderijen
Brussel, Gent en Brugge waren
spronkelijk niet ongenegen de v
stellen tot loonsverhoging van
werkgevers (ongeveer 10 procent
deeld over 2 jaar) te aanvaarden,
maar die in Antwerpen hebben geen
beslissing genomen. Niet kunnen ne
men, hoort men thans, omdat de
communisten en elementen van de
Volksunie elkaar, tijdens de verga
dering van zaterdag waar een beslis
sing moest worden genomen, over
stemden in lawaai en protest, zodat
uiteindelijk niemand meer wist waar
men aan toe was.
Kleine paniek
De bevoorrading van olie voor huis
brand is gisteren in geheel België
gewoon doorgegaan, omdat de meeste
kleinhandelaren over voorraden
een maand en langer beschikken. De
enigen, die in een soort paniek zijn
geraakt, zijn de Belgische automo
bilisten geweest, die plotseling vr
den dat er een situatie zou ontstaan
als tijdens de Suezcrisis van 1956,
toen bij koninklijk besluit een
verbod werd opgelegd voor de zater
dagen en de zondagen. Toen werd
ook de levering van stookolie voor
huisbrand met 20 procent beperkt.
Reeds zondagmiddag begonnen die
automobilisten met hamsteren en ve
len hebben dat gisteren ook nog ge
probeerd. De meeste benzinepomp
houders hebben echter alleen hun
vaste klanten bediend en sommigen
hebben him zelfs bonnen gegeven
voor het geval de leveranties beperkt
zouden worden. Aan vreemden heb
ben zij als regel niet meer dan een
liter of acht geleverd. Ook hebben zij
in sommige gevallen rondweg de le
vering aan de automobilisten, die hun
niet bekend waren en die kennelijk
hamsterden, geweigerd.
De automobilisten, die in de grens
streken wonen, zijn uiteraard minder
ongerust, want voor hen staat al
tijd de mogelijkheid open in het bui
tenland te tanken. Daarbij zullen zij
wel geen moeilijkheden ondervinden,
ook al hebben de vakbonden van de
stakers een beroep gedaan op hun
collega's in Nederland, Duitsland en
Frankrijk geen werkzaamheden te
verrichten, die als bijdragen tot het
breken van de staking zouden kunnen
worden beschouwd. Het besluit dat
door die buitenlandse vakbonden zal
worden genomen is belangrijk, omdat
ongeveer 1/3 van de Belgische be
hoefte aan geraffineerde petroleum-
prodiukten uit het buitenland wordt
ingevoerd. Reeds gisteren zag men
zwaargeladen Nederlandse tanklich-
ters de Schelde bij Antwerpen opva-
Een staking in de Belgische
olie-industrie heeft de produktie
van stookolie en benzine in Bel
gië geheel stilgelegd. Voor alle
zekerheid doen velen zoals deze
chauffeur in Brussel: jerry-cans
met benzine inslaan.
Reddingsploegen zijn er nog steeds
niet in geslaagd de veertien mijn
werkers te bereiken, die sinds zon
dagnacht opgesloten zitten in de
Ibarski-steenkolenmijn nabij de
Joegoslavische plaats Kraljewo. Van
ochtend, 36 nur na de ramp, geloof
den nog maar weinig leden van de
reddingsploeg in de mogelijkheid,
dat nog iemand van de ingeslotenen
in leven is.
Aanvankelijk had men verwacht
dat de redders er in de nacht van
maandag op dinsdag in zouden sla
gen zich een weg naar de rampgang
te banen, maar de grote hoeveelhe
den giftige gassen beletten dit. Drie
redders raakten bewusteloos. Er zal
nu getracht worden door het lucht
toevoerkanaal in de ingestorte gang
te komen terwijl men voortgaat met
de pogingen de ingang van de gang
vrij te maken.
Het rommelt flink in de metaal. Ongeveer 350 werknemers van
de N.V. machinefabriek Du Croo en Brauns in Amsterdam hebben
gistermiddag hun werk een uur onderbroken. In de kantine hebben
zij de moelijkheden besproken die de totstandkoming van een
nieuwe c.a.o. nog in de weg staan. Volgens de directie had deze
korte staking een demonstratief karakter.
De beambten in de metaalindus
trie vrezen dat de beambten met een
hoger inkomen aan het eind van de
maand minder salaris in hun zakje
zullen vinden dan een maand te
voren. Dit geschiedt als de werkge
vers geen gebruik maken van de door
het College van Rijksbemiddelaars
geboden mogelijkheid tot compensa
tie van de hogere A.O.W.-premie bo
ven een inkomen van f 12.000.
In een gisteren aan 1400 onder
nemingen in de metaalindustrie (de
vroegere sector „groot metaal") ver
zonden circulaire hebben de werk
nemersbonden gevraagd, boven de
verplichte compensatie van twee pro
cent ook gebruik te mogen maken
van de compensatiemogelijkheden
voor hogere inkomens Dit om te
voorkomen dat het reële inkomen
van de betrokken beambten door de
hogere premies van A.O.W. en
A.W.W. zal dalen.
Teleurgesteld
De „Katholieke federatie van be-
ambtenbonden voor industrieële en
aanverwante bedrijven" en de „Ne
derlandse bond voor middelbare en
hogere technici" zijn teleurgesteld
over de houding van de werkgevers
in de metaalindustrie bij het over-
Beruchte inbrekers op
heterdaad betrapt
De recherche van groep B. in
Amsterdam heeft gisteravond een
goede slag geslagen, toen zij twee
beruchte in brekers op beterdaad
betrapte en kon arresteren, juist toen
zij de deur hadden geforceerd van
de parfumeriezaak „Letty" in de
smalle galerij tussen de Kalverstraat
en het Rokin. Eén van de gepakten
is een 46-jarige Amsterdammer, die
sinds juli 1964 werd gezocht nadat
hij uit de gevangenis in Leeuwarden
was ontvlucht. Daar onderging hij
een straf van twee jaar en acht
maanden voor zijn aandeel in de
destijds geruchtmakende brandkast-
kraken in Haarlem,
leg
de i
Het
de beambten berustte, volgens
de beide bonden, vooral op het feit,
dat de werkgevers niet bereid bleken
tegemoet te komen aan het verlan
gen tot gelijke beloning
de verlaging van de leef
tijd voor het minimuminkomen tot
23 jaar, een bijdrage in de ziekte
kostenregeling aan beambten boven
de loongrens en uitbreiding van de
vakantie voor de z.g. bazengroep met
één dag.
„Van werkelijke onderhandelen is
geen sprake geweest Wjj hebben zelfs
niet duidelijk kunnen maken dat we
ten aanrien van de minimum-leef
tijd bijvoorbeeld bereid waren tot
een compromis", zo verklaarde een
bestuurder van de K.F.B.I.
Ir. I. Bosma, voorzitter van het Centraal Sociaal Werkgevers
verbond, is een voorstander van een gedwongen spaarregeling voor
de jonge ongehuwde arbeider. Het principe gelijke beloning
voor gelijke arbeid waar hij achter staat, leidt er toe dat de
jonge ongehuwde arbeider gewend raakt aan een consumptie, die
hij later, eenmaal getrouwd en met een gezin, nooit kan volhouden.
Door een dwingend voorgeschre
ven spaarregeling moet de jonge
man echter zijn consumptie beper
ken wat ook gunstig is vooi
overspannen arbeidsmarkt en
schikt hij, als hij gaat trouwen,
een kapitaaltje, dat dan allerlei v
delen biedt. Een dergelijk spaarsy
steem zou parallel kunnen lopen
met de loonbelasting.
Ir. Bosma bracht dit denkbeeld
gisteren naar voren tijdens een t
eenkomst van de Nederlandsche
Maatschappu voor Nijverheid
Handel in Rotterdam. Hij onthulde
ook, dat men van werknemerszijde
niet veel voor dit idee voelt.
Onbehagen
Psycholoog''
kritiseerde
zijn directie
De recherche in Maastricht heeft
een 35-jarige man gearresteerd,
die ervan wordt verdacht twee
jaar lang als afgestudeerd psy
choloog in een groot bedrijf in
Maastricht te hebben gewerkt.
De man had slechts twee jaar
op een hbs gezeten.
Als personeelschef lichtte de „psy
choloog drs." het bedrijf door.
Hij oordeelde dat de chefs van
de afdelingen, noch de bedrijfs
leiders voldeden. Ook de direc
tie kwam in de rapporten in een
ongunstig daglicht te staan.
Dientengevolge hebben enkele
directieleden van de firma bij
de „psycholoog" een aanvullen
de cursus gevolgd.
De man trad in december 1962 bij
het bedrijf in dienst als oplei
dingsfunctionaris Hij voldeed
zo goed, dat de directie hem tot
personeelchef bevorderde,
deze functie verrichtte hij psy
chologische testen. Hij had een
gezaghebbende stem bij de be
noeming van het personeel.
Enkele kleine fouten deden ten
slotte argwaan wekken. Na on
derzoek bleek het verhaal van
de „psycholoog" dat hij aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam
was afgestudeerd, een verzinsel
te zijn. Ook bleek dat hij in Am
sterdam reeds enkele malen was
veroordeeld wegens oplichting
en verduistering.
„Mijn vrouw naar Spanje te
rug ik ook terug". Dit is
een verbitterde uitspraak van
vele Spanjaarden, die met hun
echtgenoten in ons land verblij
ven. Wie geen passende woon
ruimte heeft, moet zijn vrouw en
kinderen naar huis sturen. On
geveer tachtig gezinnen in Am
sterdam wachten op de beslis
sing van de minister van Justitie,
om de vreemdelingenpolite op
dracht te geven de gezinnen te
splijten t Dinsdag komt dit
probleem in de Eerste Kamer
aan de orde. Het echtpaar Fer
nandez Gonzales en zijn dochter
Fernandez Fernandez zijn over
de afloop van het debat pessi
mistisch gestemd: op 24 februari
willen ze alle drie weg
gaan
de medewerking van de regering door
zowel de werknemers als werkgevers
is aanvaard, met name bij de be-
stuurderen van de bedrijfsbonden,
een gevoel van onbehagen heeft ge
wekt.
Aanvankelijk hadden ook de cen
trale werknemersvertegenwoordigers
hun „onaanvaardbaar" laten horen,
maar zij waren hierop na overleg
met minister Veldkamp terug geko
men. In de diverse bedrijfstakken
zyn er echter nog grote moeilijk
heden over de contracten, hoewel er
toch ook al verscheidene gesloten
zijn.
Ir. Bosma meende echter, dat de
moeilijkheden wel overwonnen zullen
worden, omdat de bezwaren van een
contractloze periode altijd ernstiger
zjjn en de bedrijfsleiders hun heil
uiteindelijk bij de rijksbemiddelaars
kunnen vinden.
Zevenentwintig vissers zijn
verdronken en 252 anderen wor
den vermist nadat zware sneeuw
stormen gedurende de afgelopen
twee dagen de kusten van Zuid-
Korea hebben getroffen. Vol
gens de politie zijn 25 vissers
boten gezonken en worden er
nog 34 vermist.
In de Britse hoofdstad is officieel
bekendgemaakt, dat premier Wilson
van Engeland een bezoek zal brengen
aan de Sowjet-Unie, nadat premier
Kosigin van de Sowjet-Unie dit voor
jaar Engeland zal hebben bezocht.
Over het juiste tijdstip van de bezoe
ken zal langs diplomatieke weg over
leg gepleegd worden.
„Het Huis zal van mening zijn", al
dus verklaarde Wilson gisteren in het
Engelse Lagerhuis, „dat het wenselijk
is dat er nu tussen ons allen, óf in
het Westers bondgenootschap óf in
breder verband, meer ontmoetingen
komen".
In de Britse uitnodiging aan Kosi
gin staat, dat hij elke functionaris
kan meenemen die hij zelf wenst. Van
diplomatieke zijde is vernomen dat er
geen aanwijzingen zijn voor de sa
menstelling van het gezelschap van
de Russische premier, maar het is
niet uitgesloten dat Leonid Breznjew,
eerste secretaris van de Russische
communistische partij, wellicht ook
zal komen.
Verwacht kan worden, dat de Rus
sische leiders het voorlopig zeer druk
zullen hebben met binnenlandse aan
gelegenheden en de voor 1 maart
vastgestelde bijeenkomst van commu
nistische partijen over de Russisch-
Chinese twist. Daarom menen som
mige waarnemers in de Russische
hoofdstad dat de uitwisseling van be
zoeken niet voor de komende lente zal
plaatshebben.
Peyrefitte, de Franse minister van
Voorlichting, die drie dagen in Mos
kou is geweest, is gisteren in Parijs
teruggekeerd. Voor Radio-Moskou
verklaarde hij, dat de besprekingen
voornamelijk betrekking hadden op
vergroting der samenwerking op het
gebied van cultuur en voorlichting.
Het overleg, waaraan werd deelgeno
men door de directeur van de Franse
radio en televisie, vond plaats op ver
zoek van de Russische regering. De
twee landen zullen radio- en tv-pro-
gramma's uitwisselen.
ieutvs
Door de Gemeenteraad
zijn vastgesteld de plannen
tot het leggen van nieuwe
ijzeren bruggen aan de Don-
j kersteeg, Janvossensteeg en
op de Mare over de Lange-
gracht.
De jury voor de Tentoon-
1 stelling van wis- en natuur
kundige werktuigen, te hou
den in de maand Julij zal o.a.
bestaan uit de hoogleeraren 1
F. Kaiser en G. J. Verdam te
Leiden.
