daar
een
twee bruggen
Een brug hier
ZOEKLICHT
CHINA
HEERLIJK SLAPEN BIJ DE FILM
ZIT
Pagina 1
;erdag 9 januari 1965
(LEIDSCH DAGBLAD
(Van een onzer redacteuren)
)en brug is doorgaans geen object waarover de gewone
fger zich opwindt of het moet een open brug zijn, waarvoor
op weg naar een dringende afspraak, een kwartier moet
ichten. Maar normaal maken alleen officiële plannenmakers
bouwkundigen er zich druk over. Niet echter in het kleine
jserbroek, waar in brede kring beroering is ontstaan over een
ig. Een beroerd bruggetje overigens, zegt iedereen die er mee
maken heeft, want het ding is bouwvallig en absurd smal.
jiar toch willen de Lisserbroekers het voor geen. goud kwijt.
ér moet een andere brug voor in de plaats komen. Let wel:
(dezelfde plaats. Aan dit laatste is de achttienhonderd Lisser-
jiekers veel gelegen, het is zelfs de oorzaak van alle deining
!eze anders zo rustige plattelandsgemeenschap.
)at het uit T877 daterende
lïbruggetje, waarop een auto
'een voetgangers elkaar nau-
jks kunnen passeren, ver
zijn pensioengerechtigde
tijd heen is, daarover is
reen het eens. Doch Lisser-
ik is opgeschrikt door hard-
:ige geruchten, als zou deze
',ke oeververbinding worden
langen door een royalere en
üijkere constructie die
\dat is het knelpunt ruim
kilometer noordelijker zou
\ien te liggen. En die ene
meter is voor de Lisserbroe-
net vier kilometer teveel
v kilometer teveel om het na-
Irlijk isolement van dit dorp-
Iin de Haarlemmermeer als
|lrheen vrijwel ongedaan te
,ken.
Ringvaart
let is een wat duistere redena-
Ivoor wie de situatie ter plaatse
I kent. Deze is als volgt. Het
rgerekte Lisserbroek ligt pal
jn Lisse aan, maar gelijk de
l koningskinderen uit de oude
jade worden beide van elkander
gescheiden door het diepe water,
in dit geval de Ringvaart, die er
aan blijft herinneren dat de Haar
lemmermeer eens een meer was.
Lisserbroek nu verkeert in de be
kende onprettige positie tussen ser
vet en tafellaken: te klein om zelf
de nodige voorzieningen voor on
derwijs, kerkelijk en cultureel le
ven te treffen en te groot om het
zonder te kunnen stellen. Histo
risch is de op het eerste oog wat
merkwaardige situatie gegroeid, dat
Lisserbroek, deel van de gemeente
Haarlemmermeer en dus Noordhol
lands gebied, vrijwel volledig op
hét Zuidhollandse Lisse is georiën
teerd. Nieuw-Vennep en Hoofddorp
beide ook gemeente Haarlemmer
meer, liggen namelijk te ver van
huis.
Op zondag zitten de Lisser
broekers in Lissese kerken.
Doordeweek gaan de LiSser-
broekse kinderen naar Lissese
scholen en doen de Lisserbroek-
se huisvrouwen haar inkopen in
Lissese winkels. En kerkgangers
en kinderen en huisvrouwen
gaan allen over het bejaarde
bruggetje, dat de enige verbin-
heeft altijd geredeneerd: laat ze
maar naar ons toe komen. In Lis
se vergeet men en daarmee be
doel ik de verenigingen en kerken
en zo nogal eens, dat men, als
dat in het kader van een goede
decentralisatie nodig is, niet aan
Lisserbroek mag voorbijgaan. Voor
al als Lisserbroek groter wordt,
moeten de buurtvoorzieningen niet
in Lisse komen". En Lisserbroek
wordt groter. In het structuurplan
is voorzien in een groei van deze
gemeenschap tot vierduizend inwo
ners binnen tien tot twintig jaar.
Maar zo ver is het nog lang niet.
Lisserbroek telt nu 1800 inwoners
Er zijn totaal geen buurtvoorzie
ningen. Maar de Lisserbroekers
(voor het merendeel orthodox-pro
testant en rooms katholiek) willen
naar de kerk. de kinderen moeten
naar school, de huisvrouwen moe
ten haar inkopen kunnen doen.
Lisserbroek moet over de brug.
Te mooi
„De Polder wil dat oude mis
baksel ontzettend graag kwijt.
Er is drie man personeel voor
nodig en er zijn veel reparaties
aan, want de leuning wordt her
haaldelijk in elkaar gereden.
Een nieuwe brug houd je niet
tegen", zegt wat somber de heer
P. van de Lelij, penningmeester
van de Dorpsvereniging Lisser
broek. „Maar wij zouden dat
oude bruggetje op bescheiden
manier willen behouden. Het is
nog goed genoeg voor licht lo
kaal verkeer". Heftiger: „Als het
nodig is, gaan we daarvoor actie
voeren met behulp van oude ac-
tes". En als wij hem de ideeën
van drs. Achterstraat hebben
verteld: „Twee nieuwe bruggen?
Dat durf ik niet te geloven. Dat
zou te mooi zijn".
ding vormt met Lisse, maar wel
één die rechtstreeks naar het
hart van dit dorp leidt. Een een
voudig rekensommetje leert ver
der, dat een brug die een kilo
meter verder komt te liggen,
voor de Lisserbroekers een om
weg van heen en terug totaal
vier kilometer betekent. Voor
velé scholieren en huisvrouwen
(met kinderwagens b.v.) is dat
een uur langer lopen.
Waarom
Zo'n situatie ontstaat ook
wel eens op het antieke brug
getje tussen Lisse en Lisser
broek en één auto moet dan
beslist terugrijden.
Foto's
J LD/HOLVAST
vuldig te rijden of er zit iemand
klem tussen de brugleuning en de
auto. Het is een bijna onhoudbare
tussen Beinsbroek (Haarlemmermeer) en Hillegom.
moet op korte termijn ook zo'n brug voor lokaal
verkeer krijgen, vindt drs. Achterstraat.
Waarom zou een nieuwe
brug een kilometer noordelijker
moeten komen te liggen? Lisser
broek is er allerminst mee gediend,
terwijl Lisse de neiging heeft zich
naar het zuiden uit te breiden. Het
antwoord: omdat andere, minder
lokale belangen zwaarder wegen.
De nieuwe brug zou samen met
de Lisserweg een essentieel onder
deel uitmaken van de geplande
verbinding tussen de oude Rijks
weg 8 en de nieuwe Rijksweg 16,
die zich binnen tien jaar (hoopt
men) zal uitstrekken van de Vel-
ser -tunnel langs de IJtocht tot
de Brienenoordbrug.
De toekomstige Rijksweg is mede
bedoeld ter ontsluiting van de Bol
lenstreek. Hij komt ongeveer twee
kilometer ten oosten van de plaat
sen die nu aan Rijksweg 8 liggen.
Maar tussen die dorpen Hille
gom en Lisse o.a. en nr. 16
loopt overal de Ringvaart. Die
moet dus overbrugd worden. Ter
hoogte van Lisse ongeveer. Maar
dat kan onmogelijk op de plaats
waar nu het ouderwetst draaibrug-
getje ligt, dat toch gedoemd is te
verdwijnen.
Contract
Het is een wonder dat er nog
kerken bestaan in China.
Wanneer morgen duizen
den in Leiden en omgeving ter
kerke gaan, zullen zij 's Heren
Naam aanroepen „voor de chris
tenen in verdrukking en vervol-
i ging". Laten wij dan denken aan
de Chinezen.
Al staat de Chinese Volksre
publiek buiten de Verenigde Na
ties, het land heeft zich een
plaats verworven tussen de gro
te atoommachten der aarde. Het
wordt een machtig wereldrijk
met (volgens schatting,
vijftien jaar) een inwonertal var
een miljard mensen. Wat speel
zich af in het Chinese binnen
land? Wij weten er weinig van
Maar wel weten wij, dat de in
spanning, die men zich ondei
keiharde communistische hand
getroost, zijn weerga in de
reld niet kent. Het is een won
der dat er nog kerken bestaan
aldaar. Want de communistische
revolutie heeft vanaf eind 1949
hard ingegrepen: de rooms-
katholleke kerk is los gemaakt
van Rome en andere christenen
zijn vernederd. Toch leeft de
kerk. Er zijn alleen nog christe
nen, die het werkelijk menen
met hun geloof. Meelopers (ryst-
christenen geheten) hebben de
kerken reeds lang verlaten. Het
is nadelig om christen te zijn in
China, onder „de democratische
dictatuur van het volk". Toch
richt de kerk zich op en begint
weer te groeien. Wij mogen ver
trouwen hebben.
Morgen is het een dag van be
zinning, een dag van gebed.
WOORD VAN BEZINNING
Wilt u eens denken aan deze
kleine groepjes christenen in een
machtig wordend wereldrijk?
Christenen zonder steun
Christenen zonder erkenning
Christenen, bezien met argwaan
of meedelijden.
Twee weken geleden vierden
wij het kerstfeest: Christus ge
boren in het grote wereldrijk van
keizer Augustus. China wordt
een wereldrijk. Er is een kerk.
Lijkt het daar ginds niet op het
eerste begin van de kerk? Laten
wij bidden voor de christenen in
vervolging en verdrukking
Ook Zij zijn leden van het
Lichaam van Christus.
Ds. H. J. A. HAAN,
Evangelisch Luthers predikant
in Leiden.
Bij het vernemen van die
overigens nog niet definitieve
plannen is de Dorpsvereniging Lis
serbroek, waarbij 170 van de drie
honderd gezinnen zijn aangeslo
ten, koortsachtig verroeste archie
ven gaan uitstoffen. En voorzitter
G. Kroon kwam met een contract
uit 1840 op de proppen, waarvan
artikel 3 luidt: „Tot vrije en voor
de ingelanden steeds kosteloze ge
meenschap zal er buiten bezwaar
van den Polder worden gemaakt
en onderhouden een brug met twee
platelingen of beschoeide losplaat
sen over de Ringvaart tegenover
het land van den Poldermeester
Dirk Kroon, omtrent de onteige
ning waarvan met dezen staande
de conferentie is overeengekomen".
Het contract werd op 13 november
1840 in Lisse ondertekend door de
minister van Binnenlandse Zaken.
Meer dan een eeuw geleden
waren de Lisserbroekers al bij
zonder gebrand op een goede ver
binding met Lisse. Dat was be
grijpelijk. Vóór de drooglegging
van de Haarlemmermeer was
Lisserbroek, dat als een schier
eiland in het meer lag, Lisses
grondgebied. Daarna werden de
gemeentegrenzen gewijzigd. Tot
op de' dag van vandaag voelt de
Lisserbroeker zich nog steeds een
beetje Lissenaar.
Hij vertelt, dat de Polder uiter
aard maar één brug wil bouwen.
Maar wil men èn de Lisserbroe
kers èn de Bollenstreek niet tekort
doen, dan zijn er twee bruggen no
dig, zodat ook anderen voor dit
probleem moeten worden geïnteres
seerd. Hij noemde de provin
cies Noord- en Zuid-Holland. De
ontsluiting van deBollenstreek is
immers een Zuidhollands belang,
maar de brug ligt op Noordhollands
gebied. „Eigenlijk is de bouw van
een grote brug nog niet eens een
provinciale taak. Naar mijn privé-
mening is het eerder een Rijks
taak. Als Rijksweg 16 goed wil
functioneren, moet er een takje
naar de Bollenstreek komen en
dus ook een Rijksbrug".
EEN
iiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
OP DE BOEKENMARKT
Oplossing
Recht
„De Lisserbroekers hebben for
meel en moreel recht op een brug
op de plaats waar die nu ligt." Dit
is de mening van de chef van het
sociografisch bureau van de ge
meente Haarlemmermeer, drs. J.
Achterstraat. Na wat vriendelijk
heden aan het adres van de Lisser
broekers („een hechte gemeen
schap, sympathieke bevolking")
vervolgt hij: „Ze zijn bang dat
hun lokale belangen geofferd wor
den aan het grote belang." Volgens
drs. Achterstraat zou dit het beste
zijn: „Eerst de lokale brug vervan
gen door een nieuwe. Het kan wel
tien jaar duren, voordat de grote
brug nodig is. In elk geval moet
het oude bruggetje op korte ter
mijn worden vervangen. Er hoeft
een chauffeur maar even onzorg-
In elk geval staan beide brug
gen op het uitbreidingsplan van
de gemeente Haarlemmermeer.
Een redelijke oplossing zou vol
gens drs. Achterstraat zijn, als
de twee provincies en het Rijk
de grote brug voor hun rekening
zouden nemen. Een nieuwe lo
kale brug zou dan moeten ivor-
den gefinancierd door de Polder
en de gemeenten Haarlemmer
meer en Lisse.
Door Lisse ook? Ja, de Haarlem-
mermeerse sociograaf vindt dat
Lisse wel wat aan zijn vroegere
„schiereiland" is verplicht. En per
slot van rekening heeft de Lissese
middenstand ook altijd geprofi
teerd van de directe verbinding
met Lisserbroek. Over de sterke
oriëntatie van deze gemeenschap
op het vroegere „moederdorp" zegt
de heer Achterstraat nog: „In
Lisse heeft men de neiging Lisser
broek te veronachtzamen. Men
SCHAPEN NAAR
TANDARTS
Een schapenfokker op Wight heeft
enige tijd geleden honderd ooien
naar de tandarts gestuurd, die de
slechte tanden behandelde. Het re
sultaat was verrassend. Dit kwam
de gezondheidstoestand van de die
ren zo ten goede, dat hij voortaan
'n hele kudde van 700 dieren regel
matig laat behandelen. Dat zelfde
goede resultaat werd ook al in Ca
nada "behaald, goede tanden leiden
tot gezondere schapen en mear en
betere lammeren en tot mooiere
wol. Om bij de tandarts te blijven:
Men heeft ook al een ooi met een
slecht gebit geholpen door het een
kunstgebit aan te meten. De ge
zondheid ging weer met sprongen
vooruit en de ooi kon naar harte
grazen.
Vier vrouwen
Johan Fabricius. Wat u
nodig hebt, mevrouw, is
een vriend. H. P. Leopold
uitgeversmy. 's-Gravenha-
ge.
Deze titel van de nieuwe roman
van Johan Fabricius is een eufe
misme, want de Parijse dokter
zegt tegen zijn weduwe-patiënte:
„Ce qu'il vous faut, madame, c'est
un amant". Die Fransen hebben
op ons voor dat zij de dingen bij
hun naam noemen. Na deze voor
zichtige titel wrijft men zich de
ogen uit bij het lezen van de eer-
begint met een van de beste grap-
val? Deze amusante geschiedenis
begint met een van de beste grap
pen, die ik in jaren gehoord heb,
maar die grap is tevens van een
daverend onfatsoen. Het is moge
lijk, dat er velen zullen zijn die
de Engelse uitdrukking waar het
hier om gaat, niet zullen kennen,
en men zal hem ook in geen woor
denboek aantreffen. Ik vrees dus,
dat de niet van zoveel kennis voor
ziene nieuwsgierige bij de een of
andere door de wol geverfde vriend
op informatie uit zal moeten gaan
om er achter te komen. In de
krant kan ik het heus niet zetten
En daarna begint het dan. De
„ik", de verteller, is een Neder
landse dagbladcorrespondent, die
zich tussen het opsporen van
nieuws en het schrijven van arti
kelen door veelvuldig op het amou
reuze pad begeeft. Evenwel niet op
lichtzinnige wijze, maar zoal niet
met zijn hart dan toch met zijn
volledige aandacht bij de tijdelijke
uitverkorene. Soms blijft er zelfs,
na de erotische geneugten, een te
dere vriendschap over, zoals bij de
kostelijke Florrie, een Vlaamse die
in Parijs terecht is gekomen. Zij is
de weduwe die het welgemeende
advies van haar dokter krijgt (zie
boven)
Florrie is de boeiendste van de
vier vrouwen over wie wordt ver
teld. Zij is niet bijzonder ontwik
keld, niet extra mooi, maar een
vrouw met een groot hart, intens
levend en warmte uitstralend en
met een zo reële kijk op mannen
en hun eigenaardigheden dat zij
best een Francaise had kunnen
zijn. Zij en haar omgeving van
echte Parijse burgers zijn voortref
felijk getekend. Deze Florrie ver
telt haar vriend, de ik-figuur
openhartig over haar ervaringen
en omgekeerd doet hij dat haar
ook.
Zodoende horen wü van zijn an
dere geliefde, Jennifer, een Engelse
vol schuldgevoelens, die snel weer
in het echtelijke bed terugkruipt
teneinde onder het betuigen van
diep berouw de stukjes weer aan
elkaar te lijmen. Vervolgens krij
gen wij Carlotta in Rome, min of
meer een collega van onze corres
pondent, de vrouw wie de mannen
te slim af zijn geweest. Althans
volgens haar mening. Onze corres
pondent, is haar ook te slim af,
wat evenwel niemand die de gang
van zaken volgt, zal verwonderen.
En ten slotte Elena, ook in Rome,
de enigmatische jonge vrouw die
haar verhouding tot mannen op
het intellectuele terrein pleegt te
hohden wegens een fatale jeugd-
binding.
Dit hele verhaal is bijzonder
amusant en onderhoudend. Het is
echter nog meer, want Fabricius
heeft werkelijk niet nagelaten op
indringende wijze ook de tragische
kant van deze vrouwenlevens naar
voren te halen en daar is hij des
te beter in geslaagd omdat hij op
dit bijna terloopse wijze doet.
Tot bij Florrie toe en dat Ujkt
mij het moeilijkste, juist omdat het
zo eenvoudig ligt bij haar»
Moederbinding
Steven Membrecht, De
Ruime Gevangenis. Con
tact, Amsterdam.
Een reeks korte verhalen van de
jonge auteur van „Wachten op de
Zon" en „Het einde kcmt vanzelf"
(Reina Prinsen Geerligsprijs),
waarin men vele facetten van het
begrip moederbinding tot verhalen
vindt verwerkt. Achterin het boek
vindt men een interview met de
schrijver en tevens een korte in
houdsopgave met een verklaring
erbij welke aspect van de kwaal in
elk verhaal wordt behandeld. Met
dank voor de volledigheid en waar
dering voor de inlichtingen, zou ik
dergelijke verhalen toch buiten de
letterkunde willen houden; met
uitzondering van „Afscheid van
Clotilde Bruining".
CLARA EGGINK
HU vertelde, dat hy de laatste ze
ven jaar zo goed als elke avond in
de bioscoop heeft gezeten, en altyd
in dezelfde.
Hy heeft geen hekel aan films,
maar hij krygt er vaak zo'n slaap
van. „Soms kyk ik er wel 'ns naar.
Als ik een nieuwe zie eentje die
ik mooi vind lukt het me wel
eens om hem de eerste keer hele
maal uit te kyken. Maar de vol
gende avonden slaap ik er toch
weer by in".
Taylor behaalt gewoonlyk drie
shilling (anderhalve gulden) voor
zijn kaartje. De mensen van de
bioscoop kennen hem goed en pro
beren elke avond dezelfde plaats
voor hem vrij te houden.
Taylor heeft uitgerekend dat hij
elk jaar 50 pond (500 gulden) be
taalt voor zijn slaapjes by de film.
„Ik weet 't, het is een hoop geld,
maar aan het eind van de dag
ben ik altyd een beetje moe en ik
heb een paar uur slaap nodig ln
het begin van de avond".
Als hy na afloop naar huis gaat
hij woont vlak by de bioscoop
slaapt hy dan 's nachts nog goed?
„Natuurlyk, ik heb nooit last gehad
met slapen. En het is zelfs zo sterk
hè, ik ben zo gewend aan slapen
in de bios, dat ik er ook op m'n
vrije dagen heen ga".
