kaleiöoscoQp
OPENBAAR KUNSTBEZIT
BRENGT KUNSTGENOT
Edelsmid Leo Brom -
68 jaar - overleden
Waarom rijdt deze auto
zo prettig?
BENDER
Oude tempel van god
van de geneeskunde?
Donderdag 7 januari 1965
Vierde blad no. 31459
VANGEN WEER AAN
féén al het Rijksmuseum in Amsterdam telt meer dan 4000
schilderijen om niet te spreken van de beeldhouwwerken,
>ls tekeningenprenten enz. waaronder zeker een duizend
en uitzonderlijke betekenis en schoonheid. En nu spreken wij
eens van de duizenden kunstwerken die er nog in andere
in ons land te zien zijn. Hoeveel daarvan kent U er?
f 11,75 op postgiro 4180, ten name van
Openbaar Kunstbezit, Televisie te
Amsterdam.
De radiocursus begint met de be
spreking door dr. J. A. Emmens van
het schilderij de „Tekenacademie"
uit het Frans Hals Museum in Haar
lem, van de 17e eeuwse schilder Mi-
chiel Sweerts.
De televisiecursus vangt aan met
n uitzending over het thema „Ju
gendstil", de stijl die omstreeks 1900
vernieuwing betekende in de
Europese kunst.
En uiteindelijk nog dit: De Stich
ting Openbaar Kunstbezit is het niet
te doen om winst te maken. Zij le
vert u alles voor de kostende prijs;
de vreugde en het kunstgenot zelfs
ss5 u gerust, niemand kent ze
aal. Trouwens, ze zijn niet alle
inent tentoongesteld. Maar de
«.-.gTijkste wel. Daarvan zijn er de
jQe acht jaar in de radio cursus
Openbaar Kunstbezit en daar-
in de sinds twee jaar lopende
sie cursus een kleine 400 be-
en. Men is dus pas aan het be-
andag 11 januari vangt de ne-
5 jaargang van de radiocursus
_e derde van de televisiecursus
_™fDan worden er wekelijks Ca.
-jgjlO enveloppen aan de deelnemers
ie radiocursus verzonden met de
4 pradhtige kleurenreproduc-
van de kunstwerken die in dat
aan de beurt zijn en ongeveer
met twee kleurenplaten en
pagina's kleine zwart/wit af
ingen aan de televisieabonnees.
elk beoogt de Stichting Openbaar
erpïtbezit hiermee?
rst de doelstelling: het Neder-
volk in alle geledingen zijn
^igrijkste cultuurbezit beter te le-
iJtennen en daardoor de vreugde
te doen beileven die een verrij-
'van het leven is.
m de praktijk: in de radiocursus
u elke maandagavond van 10
J 7 tot 7 uur met een reproductie
u zittend, luisteren naar deskun-
die u ovei' het afgebeelde
Werken vertellen. Iets ovej- de
stelling, over de vorm en kleur-
—^inaties, over de bedoelingen er
leven van de schilder, etser, te-
lar, of beeldhouwer. Zij wijzen
Ie compositie, de details, effecten
idie het werk tot iets bijzonders
J4n
verloting plaats van enige honderden
werken van Nederlandse, levende
kunstenaars onder de abonnees die
zich tijdig voor het volgende jaar
aanmelden.
Wie in 1965 nog wil meedoen, kan
nog terecht. Ook zij die, nadat de
cursus is begonnen inschrijven, ka-ij -
gen al het reeds tot zolang versche
nen materiaal toegezonden. Het
tal inschrijvingen op beide cursus
sen stygt op dit ogenblik nog elke
dag met vele honderden.
Om abonnee te worden, behoeft
en slechts een bedrag van f 11,75
te storten, d.w.z. voor de radiocursus
op postgiro 1665 van Openbaar
Kunstbezit, Amsterdam. Wie de
keur geeft aan de televisiecursus stort
Expositie bij Heuff
om vier uut
wordt door dr. V. M. Oppers ir
Kunstzaal Heuff, Hoflaan 7 in Was
senaar een expositie geopend var
schilderijen, aquarellen en tekenin
gen van Jan den Hengst en van
plastieken van Peter van der Meer,
Amsterdam
verleent
Twee miljoen subsidie
voor Ned. Opera
De gemeenteraad van Amsterdam
heeft gistermiddag besloten de
Stichting De Nederlandse Opera in
liquidatie voor het seizoen 1964/65
een subsidie van ten hoogste 2 mil
joen gulden te verlenen. Dit onder
nader door B. en W. vast te stellen
voorwaarden. Met dit bedrag wordt
de helft van het tekort gedekt, dat
de begroting van de Stichting, die
nog een beperkt speelplan heeft,
voor dit seizoen vertoont. De tweede
subsidiant van de Stichting is, zoals
[bekend, het Rijk.
Internationale vermaardheid
In Arnhem is gisteren op 68-jarige leeftijd overleden de bekende
edelsmid Leo Brom. Leo Brom heeft vele jaren lang samen met
zijn broer Jan-Eloy in Utrecht Brom's Edel-smidse gedreven, een
unieke werkplaats, die in 1856 door zijn vader, Gerard Bartel
Brom, werd gesticht en internationaal vermaardheid heeft ver
worven. De smidse vervaardigt o.a. kerkelijke gebruiksvoorwerpen
Het werk van de beide broers vormt
;n zeer grote reeks. Van hun hand
jn o.a. grote ciboriumaltaren voor
de St.-Thomaskerk in Zwolle, de St.-
Gerardus Majella in Amsterdam, de
Heilig Hart kerk in Breda, de St.-
Agneskerk in Amsterdam, „De goede
herder" in Wassenaar, de St.-Pa-
schaliskerk in Den Haag. Voor het
buitenland maakten zij o.a. een groot
altaar voor een kerk in La Paz (Boli
via), een hoogaltaar in de kerk van
Onze Lieve Vrouw van Carmel te El
Agrado, een kostbaar bewerkt taber
nakel versierd met drijfwerk en email
voor de kapel te Springfield, Illinois
en vele miskelken.
Sinds 1931 hebben de gebroeders
Brom veel in de metaalplastiek ge
werkt. Sedert vele jaren wordt
Brom's Edelsmidse belast met de res
tauratie van historische en antieke
kunstwerken. Talrijke werken op het
gebied van kerkelijke sieraden werden
door hen uitgevoerd.
Het gouden zwaard, dat Koningin
Wilhelmina na de oorlog aan gene
raal Eisenhower bij gelegenheid van
diens bezoek aan ons land heeft ge
schonken als blijk van dankbaarheid
van de Koningin en het Nederlandse
volk voor de bevrijding van Neder
land, is door Brom's Edelsmidse ver
vaardigd. Aan dit erezwaard is des
tijds door prof. W. Vogelsang een
boekje gewijd. Over de werkplaats
van de Gebrs. Bron verschenen arti
kelen in diverse buitenlandse tijd
schriften.
Leo Brom was Officier in de Orde
van Oranje Nassau, Ridder in de
Orde van Gregorius de Grote en dra
ger van de erering van het Interna
tionaal Genootschap voor Goud
smeedkunst. De heer Brom woonde
de laatste tijd in Oosterbeek. Voordat
hij op 1 januari 1962 zijn werkzaam
heden neerlegde, was de restauratie
n de schrijn in de St.-Servaaskerk
Maastricht de laatste opdracht, die
hij uitvoerde.
Itg^ids twee jaar geschiedt iets der
ks in de televisie, d.w.z. 2 maal
maand, dan wordt in dit bewe-
le medium meestal niet één
een aantal werken bespro-
waarbij een ruimer terrein wordt
hetreken, zoals bijv. ook oude en
1 a<!erne architectuur, de ontwikke-
Igang in het werk van een enkel
stenaar of van een groep, de de-
n<jftieve kunsten enz.
idere abonnee op beide cursussen
Vmgt in het begin van het jaar
stevige linnen opbergband met
[systeem om de reproducties in te
unen bewaren mèt de teksten der
°rdrachten die men tevens krügt
{ezonden; deze laatste bij de ra-
ïursus na de uitzending om het
rassingselement te bewaren; bij
televisiecursus te voren omdat
op het ogenblik van de uitzen-
niet tegelijk naar het beeld-
erm en het lesmateriaal kan koj-
Trouwens, dank .zij platen en
sten kan men de schade inhalen,
aneer men toevallig op een be-
chtlde maandagavond niet heeft
men luisteren of kijken,
bla
flaar nog meer verrassingen wach-
de abonnees op de beide cursus-
MB. Zij krijgen allen een gratis door
land toegangbewijs toegezonden,
.jj geldt voor alle Rijksmusea i
td en voor de meeste gemeente-
wel haast 60 in getal. Te-
ïs staat voor elke abonnee het kos-
oos lidmaatschap van de Kunst-
ïkenclub open. De Stichting Open-
ar Kunstbezit heeft namelijk in
ghenwerking met het Prins Bern-
jfrd Fonds een boekenclub gesticht,
het mogelijk maakt om tegen
stprijs jaarlijks een prachtig ge-
boekwerk te verwerven
Q voorrecht dat alléén aan de
onnees van Openbaar Kunstbezit
voorbehouden. Deze boeken zijn
:n 4s niet in de handel verkrijgbaar,
sch Ten slotte vindt er jaarlijks een
Gewoon omdat deze automobilist
zich meer fit voelt dan andere.
En zijn geheim schuilt in het
dashboardkastjeDaar ligt altijd
een rol King. Heerlijk frisse
King-pepermunt, het beste
dagelijkse middel ter opwekking
en verkwikking. Natuurzuivere
King hoort in uw wagen
als uw papieren.
Advertentie
Uw mu2lkale kinderen hebben een piano nodig.
Ook U kunt Uw gezin verrijken met zo'n nobel
instrument... desnoods een half jaar op proef.
Komt U daarover eens met ons praten. Wij advise
ren U graag over onze vele merken (w.o. enkele
exclusief voor Bender) en mogelijkheden.
Bel of schrijf om onze foto-brochure nr. 60A
Leiden, Hoogewoerd 90, tel. 20097 Amsterdam
deskundig in klank
Arnhem Breda - Rotterdam
Adviesraad culturele
samenwerking
Van 11 t/m 21 januari wordt op
de Ned. Antillen de vijfde zitting
de adviesraad voor culturele sa
menwerking tussen de landen van
het Koninkrijk gehouden. In die ad
viesraad zjjn Nederland, Suriname
de Ned. Antillen ieder vertegen
woordigd door drie leden.
De Nederlandse leden zijn: mr. H.
J. Reinink, directeur-generaal van
de Kunsten en de internationale cul
turele betrekkingen, mr. J. M. L.
Th. Cals, lid van de Tweede Kamer
en prof. mr. W. F. de Gaay Fortman,
hoogleraar aan de Vrije Universiteit
in Amsterdam. De raad houdt zijn
vergaderingen afwisselend in de drie
Rijksdelen. De voorzitter wordt tel
kens aangewezen door het land.
waar de raad bijeen is. Mr. H. J.
Reinink, die thans het voorzitter
schap bekleedt, zal deze functie der
halve op 11 januari overdragen aan
een van de Antilliaanse leden.
De raad zal een groot aantal on
derwerpen bespreken betreffende de
culturele uitwisseling tussen de drie
landen van het Koninkrijk, alsmede
de bevordering van het culturele le
ven, dt wetenschapsbeoefening en
de monumentenzorg in Suriname en
de Ned. Antillen. Ook het onderwijs
zal aan de orde komen. De raad zal
aan de regeringen van Nederland,
Suriname en de Ned. Antillen aan
bevelingen doen over de wijze waar
op zij hun onderlinge samenwerking
op deze gebieden kunnen versterken.
Mr. Reinink is gisteren naar Cu
rasao vertrokken. De komende zit
ting wordt geleid door de heer J. H.
Beaujon.
Nel Oosthout heeft
succes in New Delhi
De Nederlandse voordrachtskunste
nares Nel Oosthout wordt geprezen in
de „Times of India" voor haar
dracht v
himself".
„Het was werkelijk een wonder
baarlijk staal van veelzijdige voor
drachtskunst", vond de criticus van
het blad. „Het was verbazingwek
kend".
Nel Oosthout droeg he tv erhaal
voor tijdens een receptie die haar in
New Delhi bereid werd. Zij zal ver
schillende voorstellingen in de hoofd
stad geven.
Harkarvy's „I gelosi'
in première
De première van een nieuw ballet
van Benjamin Harkarvy, „I gelosi",
wordt op 18 januari door het Neder
lands Dans Theater in de Kon.
„The cat who wolks by I Schouwburg in Den Haag gegeven.
Rarharvy gebruikte hiervoor de Pul-
cinellesuite van Igor Strawinsky, die
zal worden uitgevoerd door het Resi
dentie-Orkest onder leiding van Louis
Stotjjn.
Verder zullen worden uitgevoerd
van dezelfde choreograaf „Recital
voor cello en acht dansers" (Bach)
en van Hans van Manen „Repetitie"
Andriessen) en „Opus twaalf" (Bax-
tók).
Belangrijke historische ontdekking
DUIZENDEN STROOMDEN ER
5000 JAAR GELEDEN HEEN
Prof. Walter Emery, hoogleraar in de Egyptologie aan de
Universiteit van Londen, heeft gisteren verklaard ervan overtuigd
te zijn. dat hij de 5000 jaar oude tempel van Aesculapius (Askle-
pios) heeft ontdekt, de Griekse god van de geneeskunde.
Prof. Emery zei te hopen dat deze ontdekking hem tot de graf
tombe van Imhotep (heilig verklaarde wijsgeer) zou leiden, waar
naar door oudheidkundigen reeds tientallen jaren lang is gezocht.
Hij heeft opgravingen verricht bij
Sakkara, de grote begraafplaats van
Egyptische koningen, op ongeveer 27
km ten zuiden van Cairo gelegen. Hij
begon de opgravingen in de jaren'30,
deze werden door de crisis
Suez hi 1956 onderbroken. Het
vorig jaar is hij opnieuw begonnen.
Toen hij een paar dagen geleden
het graven was, ongeveer 10 me
ter beneden een graftombe van de
derde dynastie bij Sakkara, ontdekte
hij een enorm labyrint van onder
grondse gangen waarvan hij denkt
dat het zich uitstrekt over een ge
bied van ongeveer twee kilometer in
het vierkant. De gangen zijn aange
bracht in rotsachtige bodem en zijn
Beroemde saffier
„Star of India"
terecht
Een van de drie mannen die er-
an worden beschuldigd de „Star
of India"saffier te hebben gesto
len uit een Newyorks museum
probeert de steen terug te bezor
gen in een poging een lichtere
straf te krijgen, zo meldt de „New
York Daily News".
Volgens het blad is de beschul
digde, de 26-jarige Allen Ktihn,
door vier rechercheurs naar zijn
woonplaats Miami overgebracht,
vaar hij contact zou hebben ge
had met de huidige bezitter van
de 563.35 karaat wegende edel
steen.
„Als alles goed gaat, zal de Star
of India vandaag donderdag
weer veilig in de stad zijn", aldus
de New York Daily Neios.
De di-ie mannen worden ervan
schuldigd samen niet de „Star of In
dia", die van onschatbare waarde is,
nog 21 andere edelstenen te hebben
gestolen. Twee van hen, Kuhn
Jack Murphy, wordt ook ten laste ge
legd de actrice Eva Gabor vorig jaar
In Miami te hebben beroofd van
sieraden ter waarde van 50.000 dollar.
De actrice werd toen geslagen.
Tenslotte worden Murphy en de
derde man, Roger Clagk, er nog van
beschuldigd vorige week zaterdag in
een juwelierszaak in Miami, voor 2000
dollar aan sieraden te hebben ge
stolen.
van de vloer tot bijna aan het pla
fond vol met mummies van ibissen,
de heilige vogel uit het oude Egypte.
„Ik ben ervan overtuigd, dat ik de
legendarische tempel van Asklepios
heb ontdekt", zei Emery, en vol
gens alle oude documenten bevindt
de graftombe van Imhotep zich hier
ergens zeer dichtbij.
De tempel van Asklepios die tijdens
Grieks-Romeinse periode van
Egypte tot zijn eer werd opgericht,
werd het sanatorium waar duizen
den mensen naar toe stroomden van
uit alle delen van Egypte.
De ontdekking van deze tempel zou
op zichzelf reeds een belangrijke oud
heidkundige vondst zijn.
Imhotep was de architect van de
grote trap-piramide van Sakkara, het
oudste stenen bouwwerk ter wereld,
[ij was tevens wijsgeer, astronoom
raadsman van Koning Zoser die
regeerde in 2.800 voor Christus, Im
hotep werd 2.000 jaar na zijn dood
god van de geneeskunde uitge
roepen.
Sakkara bevindt zich in de woes
tijn bij de ruïnes van Memphis, de
hoofdstad van het oude Egypte.
Muziekweek Caudeamus
Van 18 tot 25 september 1965 zal
door de Stichting Gaudeamus de 17e
Internationale Muziekweek 1965
worden georganiseerd. Aan deze mu
ziekweek zijn verbonden:
a. een internationale prijsvraag
voor koor-, kamermuziek-, orke6t- en
elektronische werken, waaraan kan
worden deelgenomen door componis
ten die na 1 januari 1928 geboren
zijn;
b. een internationale prijsvraag
voor een muziek-dramatisch werk
voor televisie, hieraan kan worden
deelgenomen door componisten en
tekstdichters die na 1 januari 1924
geboren zijn.
De werken dienen te worden inge
zonden voor 31 januari 1965. Voor
verdere inlichtingen wende men zich
tot de Stichting Gaudeamus te Bilt-
hoven, Gerard Doulaan 21 (tel. 03402
—2660).
Rectificatie Tiepolo
In ons overzicht betreffende de
Italiaanse schilder is een verschrij -
vingsfout geslopen. Deze is namelijk
niet geboren op 5 maart 1963, doch
op 5 maart 1693.
Grafkelder Graaf
v. Nassau ontdekt
In de oude Ned. Herv. Kerk aan
de Utrechtseweg in Zeist, waar me-
dio-september tijdens restauratie
werkzaamheden een kolossale graf
steen werd gevonden met daarop de
ii van Lodewfik Adriaan Grave
Nassau, vrijheer van Zeijst, die
4 maart 1742 in Zeist overleed, is
thans ook de grafkelder waarin het
stoffelijk overschot van de graaf
ruim twee eeuwen geleden werd ge
borgen, ontdekt.
De fundamenten van deze graf
kelder, die ruim 2 meter lang is en 2
meter breed, werden gevonden on
der de houten vloer in de consisto
riezaal of in de consistoriekamer in
het achterste gedeelte van het kerk
gebouw waar vroeger het koor moet
zijn geweest. De grafkelder werd
ontdekt op circa 10 meter van de
plaats waar de grafsteen onder het
zand lag. De kelder bleek volgestort
met zand en van een stoffelijk over
schot werd in deze ruimte niets ge
vonden. Men vermoedt, dat dit bij
erbouwing van de kerk in 1840,
toen de grafkelder gedeeltelijk werd
gesloopt, naar een andere plaats in
het kerkgebouw, dan wel naar elders
Is overgebracht. Om de restauratie
van de kerk niet verder te stagne-
Is het zoeken thans stopgezet.
Hamburgs plan
voor verlenging
verjaringstermijn
De Hamburgse senaat heeft giste
ren besloten in de bondsraad eer
initiatief-voorstel te doen voor eer
wet tot verlenging van de verjarings
termijn van moord en groepsmoord.
Het is volgens de Hamburgse se
naat moeilijk te verdragen dat schul
digen aan moord of groepsmoord
verloop van 20 jaar niet meer kun
nen worden vervolgd. Dit geldt in
het bijzonder voor tot nu toe onbe-
Op verschillende plaatsen in
Amsterdam wordt hard gewerkt
aan de vervaardiging van de
nieuwe decors voor de Snip en
Snaprevue. De oorspronkelijke
decors gingen verloren tijdens
de brand in het Haagse Gebouw
voor Kunsten en Wetenschap
pen.
Koningin haalde
dochter af
Koningin Juliana heeft gisteren
op het Centraal Station in Rotter
dam haar dochter Christina afge
haald van de trein, waarmee zij
terugkeerde van haar winter
sportvakantie in Oostenrijk. De
Koningin, die met een perron
kaartje in het station was geko
men en enige tijd in de wacht
kamer moest wachten, bleef vrij-
wel onopgemerkt door het pu
bliek.
Groningse moord
Schilder geeft
schuld toe maar
zegt verder niets
(Van onze Groningse correspondent)
De jongeman, die eergisteren da
50-jarige wijnhandelaar F. P. Mak
in de Poelestraat ln Groningen heeft
doodgestoken, blUkt een 23-jaiiga
Groningse schilder te zijn. De schilder
Is destijds bij het slachtoffer ln
dienst geweest. Toen zou er onenig
heid zijn geweest over een loonsver
hoging, die het slachtoffer aan de
schilder had beloofd. De schilder
bedreigde het slachtoffer toen reeds.
In 1960 werd de jongen in het
hervormde psychiatrische ziekenhuis
Port Natal in Assen opgenomen,
waar hij na een verpleging van en
kele maanden weer werd ontslagen.
De jongen was sinds kort op vrije
voeten, nadat hij een gevangenisstraf
had uitgezeten wegens diefstal. Het
verhoor van de politie heeft maar
kende nazi-misdadigers. Naar het weinig opgeleverd, omdat de moor-
oordeel van de Hamburgse senaat zal
de schade voor het aanzien van de
Bondsrepubliek niet te overzien zijn,
indien de verjaringstermijn niet
wordt verlengd.
denaar weigert iets te vertellen.
Wel geeft hij toe dat hij schuldig
is. Sectie op het stoffelijk overschot
heeft uitgewezen, dat de heer Mak
tien keer gestoken is.
