LEIDSCH
DAGBLAD
Den Haag over Indonesië:
onaangename verrassing
Vietnamese hoofdstad
door militairen bezet
Soekarno wil naast
Peking blok vormen
van Afro-Aziaten
Weerbericht
j STIJGING VAN
TEMPERATUUR
Denkt Turkije over
vertrek uit NAVO?
Groninger studenten
in Oostenrijk onder
lawine bedolven
(Sue/
jgericht 1 maart 1860
MAANDAG 4 JANUARI 1965
No. 31456
Directeur: E. A. E. vac Dlsüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Een pijnlijke verrassing dat is zo ongeveer het gevoel, dat
In Den Haag overheerst na het bekend worden van Indonesië's
besluit, de Ver. Naties te verlaten, aldus onze parlementaire re
dactie. De stap legt een zware hypotheek op de pas herstelde
betrekkingen. Een van de gevolgen zal ongetwijfeld zijn, dat
Indonesië zal weigeren de afspraak na te komen om voor 1969
een volksstemming te doen houden op westelijk Nieuw-Guinea.
Hoewel Nederland volgens het akkoord van augustus 1962 geen
directe verantwoordelijkheid meer draagt, zal het een flagrante
verdragsschending niet zonder meer kunnen negeren. In Den
Haag overheerst het gevoel, dat het politieke beleid in Djakarta
plotseling in een stroomversnelling is geraakt en dat krachten,
die tot nu toe op de achtergrond bleven, een greep hebben ge
kregen op het politieke roer.
Nederland in een
lastig parket
Een ernstige complicatie in de be
trekkingen tussen Den Haag en Dja
karta dreigt ook het Nederlandse lid
maatschap van de Veiligheidsraad te
worden. Nederland heeft in de afge
lopen jaren tot tweemaal toe be
dankt, o.m. omdat het een uitspraak
in problemen als de Zuidafrikaanse
apartheid en de kwestie Indonesië
Maleisië wilde vermijden. Tot voor
enkele maanden schjjnt er zelfs een
zekere verdeeldheid in het kabinet te
zijn geweest over de vraag of het wel
of niet juist was zich afzijdig te hou
den. De overweging echter, dat afzij
digheid nu zou kunnen leiden tot
vermindering van ons internationale
aanzien, heeft tenslotte geleid tot
aanvaarding van een tweejarig lid
maatschap van de Veiligheidsraad.
Het spreekt vanzelf, dat de nieuwe
lontwikkeling in het conflict tussen
Djakarta en Koeala Loempoer van
bnze vertegenwoordiger de grootste
.tact zal eisen. Elke anti-Indonesische
uitspraak zal rechtstreeks van in
vloed zjjn op de verhouding tussen
IDen Haag en Djakarta.
De officiële reden voor Indonesië's
uittreden uit de Ver. Natiesde eer
ste keer dat zoiets gebeurt sinds de
oprichting van de volkerenorganisatie
i— is Djakarta's boosheid over het
lidmaatschap van Maleisië van de
Veiligheidsraad. Malesië wordt door
Soekarno immers beschouwd als een
fagade, waarachter zich Brits kolo-
(Advertentle)
VERSCHIJNT PER WEEK
GROEIT PER DAG
Per 1 januari 1964
255.000
PER 1 JANUARI 1965
480.000
NU OP NAAR DE 500.000
Doe wat
honderdduizenden deden,
neem óók een abonnement,
f. 6,50 per kwartaal -
f. 0,50 per week.
Schrijf vandaag nog naar:
TELEVIZIER - Postbus 2 - Lelden
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond:
Aanvankelijk nog opklaringen met
In het binnenland lichte vorst. Mor
een meer bewolking met plaatselijk
wat motregen. Tot matig en aan de
kust tot krachtig toenemende wind
tussen zuidwest en noordwest. Ge
leidelijk stijging van temperatuur.
11.15 uur).
5 JANUARI
Zon op: 8.48 u.; onder: 16.44 uur.
Maan op: 10.43 u.; onder: 19.10 u.
Hoogwater in Katwijk te 4.53 en
17.03 uur.
Laagwater te 0.43 en 22.59 uur.
nialisme verschuilt. In Washington
gelooft men echter, dat Djakarta's
motieven gecompliceerder zijn.
Men vermoedt dat Soekarno erop
uit is de Ver. Naties, nog meer dan
hjj in het verleden al gedaan heeft,
voor te stellen als een semi-kolonia-
listische organisatie, beheerst door de
rijke landen, waarin de nieuw opko
mende Afro-Aziatische naties niets te
zoeken hebben. Soekarno's persoon
lijke ambitie zou dan uiteraard zijn,
de leiding van de niet-communistische
Afro-Aziatische staten aan zich te
trekken, om zo van Indonesië het be
langrijkste machtscentrum naast Pe
king in de Afro-Aziatische wereld te
maken. Men vraagt zich echter af, of
deze politiek enig succes zal hebben.
De meeste jonge staten in Azië en
Afrika beminnen het wereldforum
der Verenigde Naties vurig en zijn
ook niet afkerig van de vele vormen
van financiële steun, die de volkeren
organisatie afscheidt.
Afgezien van dit alles staat ook wel
vast, dat Soekarno zag aankomen
dat hij in de komende jaren meer
last dan plezier van de VN zou heb
ben. Zijn politiek om Maleisië door
militaire infiltratie van de kaart te
vegen, dreigt uiteraard in de veilig
heidsraad, waarin Maleisië nu zelf
zit, ter sprake te komen en ook al
zou een Russisch veto Djakarta te
hulp komen, prettige vooruitzichten
zijn het niet. Ook veronderstellen
Amerikaanse kringen, dat Indonesië
de volksstemming in Nieuw-Guinea
in 1969 onder VN-auspiciën poogt te
ontlopen.
Daartengenin brengen kenners van
de situatie echter, dat Djakarta bü
die volksstemming geen enkel gevaar
zou lopen, daar de Papoea's tegen die
tjjd wel met een overweldigende
meerderheid voor definitieve aanslui
ting bij Indonesië zullen stemmen.
En daarnaast is nog niet duidelijk of
de volksstemming in Nieuw-Guinea
zonder meer afgelast wordt door In
donesië's uittreding, net zoals nie
mand in New-York het afgelopen
weekeinde nog wist te zeggen of de
ontwikkelingsprogramma's der vol
kerenorganisatie, waaraan Djakarta
deelneemt, zonder meer zullen wor
den beëindigd.
Herinnering aan
de Volkenbond
Zonder enige twijfel is Indonesië's
aftocht uit de VN een ernstige slag
voor de organisatie, die toch al in
een crisis is door de weigering van
Rusland en een aantal andere landen
mee te betalen aan de militaire ope
raties in de Kongo en het Midden-
Oosten. Omdat communistisch-China
ook al geen lid is. is de vertegen
woordiging der Aziatische landen in
de VN door Soekarno's nieuwste ma
noeuvre er nog gebrekkiger op gewor
den. Bovendien herinneren velen
zich, hoe de vooroorlogse volkenbond
zyn effectiviteit en levensvatbaar
heid ook verloor door uittreding van
leden, wie iets niet beviel. Mocht Soe
karno's stap navolging krijgen, dan
is een soortgelijke uitholling van de
VN uiteraard het onvermijdelijke ge
volg.
Vooral ook om die redenen leek ook
de Amerikaanse gedelegeerde bij de
Ver. Naties Stevenson, zeer bezorgd
over de kwestie. Hij deed gisteren een
klemmend beroep op Djakarta de be
slissing te herzien, erop wijzend dat
geen land belang kan hebben bij een
wetteloze wereld, waarin elke staat
alleen maar aan zijn nationale ambi
ties denkt.
In de Amerikaanse pers wordt er ook
nog alom aan herinnerd, wat Indo
nesië in de afgelopen twintig jaren
meer dan welk land ook aan de VN
De „Prawda", het orgaan van
de communistische partij in de
Sowjet-Unie, meldt vandaag,
dat Turkije erover denkt uit de
NAVO te treden.
Het blad uitte deze bewering voor
Podgorny zou vertrekken voor be
sprekingen met Turkse autoriteiten
in Ankara. Podgorny is als tweede
secretaris van de communistische
partij in de Sowjet-Unie de tweede
man in de partij-hiërarchie.
Deze drie mannen zijn de
voornaamste vertegenwoordi-
gets van Indonesië bij de Ver
enigde Naties, die het uittreden
van hun land uit de organisatie
bekend hebben gemaakt. Van
links naar rechts L. NPalar.
S. Sosrowardono en E. Mirtalo-
Volgens de „Prawda" vinden
recente pogingen om de handels- en
andere betrekkingen met de Sowjet-
Unie te verbeteren veel steun in
Turkije, maar het blad merkt op, dat
de banden van Turkije met de NAVO
daarvoor een grootb eletsel vormden.
„In geheel Turkije", aldus de
„Prawda", „realiseert men zich meer
en meer, dat de politiek van de mili
taire kringen van de NAVO ten
opzichte van Turkije erop is gericht,
het land afgezonderd te houden van
zijn buren en zich op grove wijze
mengt in de binnenlandse aangele
genheden van dat land. Maar de
dictatoriale politiek van de zijde der
sterkere geallieerden is in strijd met
de nationale belangen van Turkije
en raakt de trots van het Turkse
volk. Het is niet zonder reden, dat
in het land in toenemende mate druk
wordt gelegd op de noodzakelijkheid,
een einde te maken aan de rol van
„soldaat in dienst van de NAVO",
schrijft de „Prawda".
te danken heeft gehad. In de jaren
na de oorlog bereikten de Ver. Na
ties dat de Nederlanders tot tweemaal
toe hun vijandelijkheden tegen Soe
karno's republiek stopzetten, zo
schrijven diverse bladen, zorgde de
volkerenorganisatie ervoor dat Soe
karno en zün mannen uit Nederland
se gevangenschap werden bevrijd en
wist zij te bereiken dat Nieuw-Guinea
aan Djakarta werd overgedragen.
Tot zover onze correspondent in
Washington.
Slot pag. 2
Grote afdelingen militairen en bur
ger- en militaire politie hebben van
ochtend bü het aanbreken van de
dag de belangrijke punten van de
bezet. De wyk waar generaal Khanh
bezet, de wijk waar generaal Khanh
woont en waar de marinekazerne ligt
is voor verkeer verboden. In welinge
lichte kringen werd gezegd dat de
maatregelen zijn genomen om de
monstraties van de boeddhisten te
voorkomen, die het plan hadden van
uit een veertigtal verzamelpunten
naar één punt te marcheren, hoogst-
waarschünlijk het militaire gerechts
hof, waar verscheidene studenten, die
tijdens de betogingen van november
waren gearresteerd, terecht zouden
staan. De president van het hof deel
de vanochtend bij de opening van de
■zitting mee, dat het proces voor onbe
paalde tijd is verdaagd.
De strijd om Binh Ghia, ten zuid
oosten van Saigon, is in een overwin
ning voor de regeringstroepen geëin
digd.
De communisten trokken zich gis
teren In het oerwoud terug. Er vond
Vijf arrestaties
Fraude van
f60.000 bij
restaurant
In de loop van vorige week zijn
vüf personeelsleden van hotel-café
restaurant Kruispunt in Hoevelaken
(bü Amersfoort) gearresteerd. Zü
worden ervan verdacht hun werk
gever voor tienduizenden guldens te
hebben benadeeld. De Rükspolitie
van de post Hoevelaken raamt het
bedrag, dat met de fraude is ge
moeid voorlopig op 60.000 gulden.
Men acht de kans echter groot, dat
uit het verder verloop van het onder
zoek zal blijken dat dit bedrag nog
aan de lage kant is. Het vüftal is
inmiddels al voorgeleid voor de
Utrechtse officier van Justitie mr
R. W. H. Pitlo.
De rijf gearresteerden worden
ervan verdacht gedurende de laatste
zes jaar de opbrengst van consump
ties voor een deel in eigen zak te
hebben gestoken. Zü sloegen de be
dragen niet aan op de kassa. Dit
kon omdat een buffetchef ook bij de
fraude was betrokken.
De zaak kwam aan het rollen,
toen de nieuwe bedrijfsleider al snel
na zijn indiensttreding vorig jaar
argwaan kreeg. Hij slaagde er ech
ter zelf niet in bewijzen te vinden,
die zün wantrouwen konden staven.
Dat kon de politie, die later werd
ingeschakeld, wel.
gisteren slechts één actie plaats hal
verwege Saigon en Binh Ghia, dat op
28 december in handen van de Viet-
cong viel, doch enkele dagen later
werd heroverd. Een bewüs van de he
vige strüd om de door zesduizend r.-k.
vluchtelingen bevolkte plaats leverde
een van de rubberplantages, waar
terdag de lichamen van negentig
sneuvelde regeringsmilitairen werden
geborgen.
Minister Rusk
over Zuid-Vietnam
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Dean Rusk deelde
gisteren mee, dat de Verenigde Staten
bereid zün hun troepen uit Zuid-
Vietnam terug te trekken op v
waarde evenwel dat Noord-Vietnam
en China hun agressie staken.
KERKSTORT IN:
BIJNA 60 DODEN
Bij de inwijding van een nieuwe
kerk in het Mexicaanse dorp
Rijo, op 150 km van Mexico
City, zijn minstens 58 personen
omgekomen en 63 gewond, toen
het da kinstortte. Tot degenen
die zijn omgekomen, behoort de
priester die de mis celebreerde.
Zijn broer had het toezicht ge
had bij de bouw van de kerk.
Doordat het dorp niet in telefo
nische verbinding met de buiten
wereld staat en de weg naar de gro
te verkeersweg in zeer slechte staat
verkeert, duurde het uren voordat
van buiten het dorp hulp kon
den geboden.
Brandweer, politie en dorpelingen
hebben bü het licht van schynwer-
pers de gehele nacht gezocht naar
slachtoffers. Men vreest dat het do-
dencyfer nog zal stijgen.
Overlevenden vertelden dat het
drama zich zo snel had voltrokken,
dat niemand er in was geslaagt
de kerk tijdig te verlaten. Een po
litie-officier uit een naburige plaats
deelde mee, dat vrijwel de gehele
dorpsbevolking (300) zich in de kerk
bevond toen het dak instortte. Vol
gende autoriteiten wijzen de resul
taten van een onderzoek in de rich
ting van slechte constructie als oor
zaak van de ramp.
(Dit
bestaat uit 14 pagina's)
In beginsel hebben de Verenigde
Staten geen bezwaar tegen een poli
tieke oplossing van de kwestie Zuid-
Vietnam, al hebben de politieke over
eenkomsten welke in 1954 en 1962 met
betrekking tot Indo-China werden
gesloten, niet doeltreffend gewerkt,
omdat de communistische regeringen
in Hanoi en Peking er nog steeds niet
toe zijn overgegaan Zuid-Vietnam en
Laos met rust te laten.
Minister Rusk verklaarde onder de
huidige situatie volkomen afwijzend
te staan tegenover volledige terug
trekking der Amerikaanse strijd
krachten uit Zuid-Vietnam of uit
breiding van de oorlog aldaar. Terug
trekking zou by de Vietcong-rebel-
len de gedachte wekken, dat zij voor
hun agressie worden beloond. Uit
breiding van de oorlog sloot minister
Rusk uit, omdat daarmee geen snelle
oplossing wordt bereikt. Wel liet mi
nister Rusk de mogelykheid open, dat
de Verenigde Staten gaan optreden
om een einde te maken aan de infil
tratie en bevoorrading der opstande
lingen van uit Noord-Vietnam via
Laos.
De Nederlandse sleepboot
Jadiwelke in het Amster
dam-Rijnkanaal gezonken is na
een aanvaring van een sleep
door een Duits kustvaartuig.
Meisje gestikt
in caravan
Een 18-jarig meisje uit Berkel en
Rodenrüs heeft zaterdagnacht de
dood gevonden in een caravan, die
als verblüf diende voor de bedien
den van een benzinepomp.
Zü had haar 24-jarige verloofde,
die 's avonds dienst had, gezelschap
gehouden en nadat de pomp was ge
sloten, hadden zy zich in de cara
van teruggetrokken. Toen het
meisje diep in de nacht nog niet
thuis was gekomen, is haar vader
haar gaan zoeken. Deze trof
zyn dochter en haar verloofde
bewusteloos in de caravan achter de
benzinepomp aan. Er brandde een
gasstel in de caravan en door ge
brek aan ventilatie was de zuurstof
opgeraakt. Het meisje overleed tij
dens het vervoer naar een ziekenhuis
in Rotterdam. De jongeman is nog
steeds bewusteloos.
DRIE PERSONEN GEDOOD
(Van onze correspondent)
Drie Groninger studenten van de „Akademie voor lichamelijke
opvoeding" zijn om het leven gekomen, toen gisteravond in Oos
tenrijk een lawine op hen stortte. Vijf studenten konden zichzelf
bevrijden en vier werden door anderen gered. De drie omge
komenen zijn Els Astrego, Jan Helenius en Hink Meekers, allen
uit Groningen.
De slachtoffers zün door helpers uit
gegraven, maar pogingen van art
sen om de levensgeesten weer op te
wekken bleven vruchteloos. Het
ongeluk gebeurde gisteravond om
20.15 uur op de Radstaedter Tau-
ernstrasse in de gemeente Tweng
waar een enorme lawine neer
kwam, en de weg over een lengte
van rijf tig meter bedolf. Op som
mige plaatsen tot acht meter
hoogte.
De studenten maakten deel uit van
een groep van het derde studie
jaar, in welk jaar altijd ski-cursus
wordt gevolgd. Vijfentwintig stu
denten van de Groninger akademie
reisden vrijdag 1 Januari af. Op
14 januari zou het gezelschap te
rugkomen.
De studenten maakten na het eten
een wandeling door de dorpsstraat
in Obertauern ten zuiden van
Salzburg. Tüdens deze wandeling
werden de studenten door massa's
sneeuw getroffen. Onmiddellük na
de ramp snelden talrijke redders
te hulp. Uit het gebied wordt on
afgebroken zware sneeuwval ge
meld. De lawine viel van de Her-
Ad verten tte
Prinses Sophie
verwacht tweede
kind in zomer
Prinses Sophie van Grieken
land, de gemalin van prins Juan
Carlos de Bourbon van Spanje,
verwacht in de zomer haar twee
de kind.
Dit is meegedeeld door zegslieden,
die in nauwe verbinding staan met
het prinselyk paar. Binnenkort wordt
een officiële bekendmaking verwacht.
Prins Juan Carlos is de vermoede-
lyke erfgenaam van de Spaanse troon
indien en ten tüde dat Franco be
sluit de monarchie in Spanje te her
stellen.
tetnvs
(Advertentie) Aan belang-
stellenden wordt bij deze ter
kennisse gebracht, dat de
iongelings-vereeniging Pred.
s 12 v. la is verplaatst uit de
1 Spilsteeg naar de Hoogl.-
kerkgr. naast het Weeshuis.
N. v. Rossen Jr. Secretaris
Blijkens een statistiek van
f het politiewezen nemen de
aanhoudingen wegens dron-
I kenschap hier te lande steeds
toeZij bedroegen in 1863
8524.