LEIDSCH
DAGBLAD
Toxopeus maakt stemmen
met maehine mogelijk
Premier Tsjoe voldaan
over resultaten-'64
I
Stemmen op 21-jarige leeftijd
Voorstel tot wijziging
Kieswet ingediend
Dertig gijzelaars in
noord-Kongo gedood
EN INDONESIË
„VERNIETIGT'
MAAR VOORT
Opgericht 1' maart 1860
DONDERDAG 31 DECEMBER 1964
No. 31454
Directeur; A. Ei. vsd Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1.10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
1964='!
ELDERS in deze laatste editie
1964 vindt U een fotopagina,
waarop de voornaamste gebeur
tenissen in binnen- en buitenland
gedurende het afgelopen jaar in beeld
rijn gebracht. Wat de eerste betreft,
staat in letterlijke en figuurlijke zin
In het middelpunt het huwelijk van
onze Prinses Irene met een telg uit
jiet geslacht de Bourbon-Parma;
Prins Hugo Charles.
In de sfeer van de oudejaarsavond,
welke toch dient te staan in het te-
van overpeinzing en verdraag
zaamheid, lijkt het ons niet passend
aand in te gaan op alle verwik
kelingen, welke aan dat huwelijk zijn
voorafgegaande onwaardige geheim
zinnigheid, waarmee haar overgang
tot het rooms-katholieke geloof werd
omweven de moeilijkheden, waarmee
haar ouders werden geconfronteerd
als gevolg van de tegenstrijdige be
richtgeving in de buiten- en de va
derlandse pers, de voor velen won
derbaarlijke houding van de aan-
'i itaande schoonfamilie en de inter
nationale complicaties, welke van dit
alles dreigden het gevolg te worden.
Hoe moeilijk dit complex van facto-
voor miljoenen landgenoten,
as Koninklijk Huis een warm
hart toedragen, ook verteerbaar moge
rijn geweest, het valt alles in het niet
t In vergelijking met de problemen,
waarvoor dit gehele gebeuren ons
Koninklijk Paar en in het bijzonder
Koningin Juliana heeft gesteld, n.l.
haar positie als moeder van haar
"dochter en als vorstin van ons volk.
I Wi) zijn er haar en haar raadslie
den, waaronder wij naast haar ge
maal, Prins Bernhardt niet in de
laatste plaats dank zij zijn tactvol en
menselijk optreden ook minister-pre
sident Marijnen mogen rekenen, op
recht dankbaar voor dat haar hou-
in beide opzichten waarlijk „Ko
ninklijk" is geweest: zij heeft de band
met haar docher behouden en die met
haar volk niet alleen bewaard, maar
zelfs versterkt.
De overige beelden in onze foto
pagina hebben geen andere pretentie
een weliswaar summiere, maar
niettemin compacte weerspiegeling te
bieden van de voornaamste gebeurte
nissen op nationaal en internationaal
MAAR is het eigenlijk toch niet
zo, dat de Oudejaarsavond zich
in het bijzonder leent tot een
bezinning in het persoonlijke vlak?
In een bijeenkomst, welke wij dezer
dagen bijwoonden en die stond in het
teken van het scheidende jaar, werd
de jaarwisseling vergeleken met het
samentreffen van twee treinen op
aangrenzende perrons. De ene trein
zet zich in beweging en de passagiers
Tan de andere trein krijgen de in
druk, dat niet zij stilstaan maar de
andere trein. Zij denken te rijden,
maar worden in feite voorbij gereden.
Ieder van U zal deze ervaring onge
twijfeld wel eens hebben beleefd. Dit
ls dunkt ons een treffend en voor
treffelijk beeld van het vaak mini
male verschil tussen vertrek en aan-
omst, tussen het passieve en actieve
aderscheid ten aanzien van het ver-
«trijken van de tijd.
Wij moeten ervoor oppassen, dat
niet de tijd ons inhaalt, maar dat wij
de tijd vóór blijven.
Een dergelijke bewustwording ver-
vist een positieve geestelijke instel
ling. Niet afwachten, maar dóen.
Dóen wat binnen het bereik van
.nze persoonlijke mogelijkheden ligt
en die véél groter zijn dan wij veelal
uit gemakzucht en zelfgenoegzaam-
eid geneigd zijn te veronderstellen.
Een bekende zinspreuk luidt: „Ver
beter de wereld, maar begin bij
Uzelf".
Zullen we het proberen?
Het doel is het streven alleszins
waard!
IN deze geest wensen wij al onze
relaties: medewerkers, lezers en ad-
in alle opzichten
VOORSPOEDIG EN
GELUKKIG NIEUWJAAR!
Het eerstvolgende
dit Blad zal verschijnen op za-
terdag 2 januari a.s. Onze bu-
reaus zijn op Nieuwjaarsdag ge-
sloten.
WEER BERICHT
Weinig verandering
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: half tot zwaar be-
Twolkt met af en toe enige regen. Ma
tige tot krachtige zuidwestelijke wind
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
1 JANUARI
Zon op: 7.55 uur; onder: 16.39 uur.
Maan op: 7.44 uur; onder: 15.26 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.30 en 14.41
uur; laagwater te 10.35 en 22.48 uur.
(2/1 hoogwater te 3.06 en 15.17
Uur; laagwater te 11.08 en 23.27 uur).
Dit nummer bestaat uit 24 pagina's.
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Toxopeus (Binnenlandse Zaken) heeft de Tweede
Kamer voorgesteld de Kieswet zodanig te wijzigen, dat de in
schakeling van stemmachines bij de verkiezingen mogelijk wordt.
De bewindsman wil de gemeentebesturen de vrijheid laten het
stemmen per biljet te vervangen door machinaal stemmen. Alleen
stemmachines van een door de minister goedgekeurd merk en
type mogen worden gebruikt. De kiesraad gaat volledig met het
voorstel akkoord.
In de gewijzigde Kieswet zijn de
voorwaarden neergelegd, waaraan de
machines in elk geval moeten vol
doen. Voorwaarde is o m. dat het
geheime karakter van de stemming
wordt gewaarborgd, dat misbruik
wordt voorkomen, dat de kandida
tenlijsten duidelijk worden vermeld
en dat de machine op eenvoudige
wijze is te hanteren. In het stem
lokaal zal een apparaat aanwezig
moeten zijn, waarmee de kiezers in
het gebruik van de machine worden
geïnstrueerd
Voordelen
De stemmachine, al sinds 1892 in
de V.S In gebruik, levert volgens de
minister voordelen op boven de con
ventionele wjjze van stemmen. Er
kan niet meer ongeldig worden ge
stemd en de telling van de stemmen
geschiedt geheel mechanisch en
daardoor snel. De stemmen worden
namelijk per kandidaat geregistreerd,
op tellers. Stembiljetten, stemhokjes
en stembussen zijn overbodig. Er is
in de V.S. reeds een machine ont-
Bij volmacht
De wijziging van de Kieswet is
voorts aangegrepen om dc minimum
leeftijd voor het actief kiesrecht te
rug tc brengen tot 21 jaar, waartoe
reeds eerder de grondwet is gewijzigd.
Ook wordt het mogelijk bij vol
macht tc stemmen, indien men geen
gemachtigde in de eigen gemeente
kan vinden. De bepaling dat vol-
machter en gemachtigde in hetzelfde
kiezersregister moeten zijn opgeno
men. wordt namelijk vervangen door
de eis, dat de gemachtigde op de
dag van de kandidaatstelling in
enig kiezersregister moet zijn ver
meld.
De volmachtstem moet wel in het
zelfde stemdistrict worden uitge
bracht. Met de kiesraad heeft de mi
nister geen aanleiding gezien het
stemmen per brief mogelijk te ma
ken. De kiezer kan reeds in een an
dere gemeente stemmen of zjjn stem
bij volmacht uitbrengen en dat wordt
voldoende geacht. Het bezwaar tegen
het stemmen per brief is bovendien,
dat er gemakkelijk de hand mee kan
worden gelicht.
Hogere boete
TIEN MEISJES
GEWOND BIJ
BOTSING
Bij een botsing in Maastricht tus
sen een bus, die werkneemsters van
de Philipsfabriek in Heer bij Maas
tricht vervoerde en een lege bus van
de Belgische spoorwegen, zijn van
morgen tien meisjes zodanig gewond,
dat zij naar een ziekenhuis moesten
worden gebracht.
Volgens de politie heeft de chauf
feur van de bus, die de meisjes ver
voerde, vermoedelijk geen voorrang
verleend.
„SPUIT ELF"
uit roulatie
De jongste Nederlandse speelfilm
„Spuit elf" van Paul Cammermans
is in geen van de 19 bioscopen in ons
land (om in Leiden) waar hij gedu
rende de afgelopen week werd ver
toond, geprolongeerd. De maker van
de film is thans met vakantie in het
buitenland, zodat nog niet gezegd
kan worden of hij inderdaad van
plan is de film opnieuw te monteren
en te bekorten.
gelegd niet wordt voldaan aan de
opkomstplicht, te verhogen van f 5
tot f 25.
Volgens de voorgestelde wetswij
ziging wordt het mogelijk de stern-
een dag te vervroegen, indien
ou vallen op de woensdag voor
Hemelvaartsdag. De minister wil
'oortc de gemeentewet zodanig ver
anderen, dat men niet langer een
jaar in dezelfde gemeente gewoond
hebben om als lid van dt gemeente
raad te worden toegelaten.
Hij stelt ook voor de waarborg-
m die partijen bij de indiening
in de kandidatenlijsten moeten
sterten, te brengen op f 1000 (Twee-
Kamer) en f 250 (Prov. Staten
gemeenteraden) met de beper
king dat voor reeds zittende par-
de storting achterwege kan
blijven.
Veiligheidsraad wil vrede
De Veiligheidsraad van de V.N.
heeft gisteren aangedrongen op een
bestand in Kongo en de Organisatie
van Afrikaanse Eenheid verzocht
haar pogingen door te zetten de har
monie in het land tussen de elkaar
beoorlogende politieke partijen te
herstellen De secretaris-generaal Oe
Thant wordt verzocht de situatie te
volgen en te gelegener tijd aan de
Veiligheidsraad rapport uit te bren
gen.
Een resolutie, waarin het boven
staande is omschreven, werd niet met
algemene stemmen aangenomen,
aangezien Frankrijk zich van stem
ming onthield. De andere tien leden
stemden voor. In de tekst werd niet
rechtstreeks gewag gemaakt van de
operatie der parachutisten in Stan-
Ieystad vorige maand.
De Kongolese afgevaardigde bij de
Ver. Naties zei tegen journalisten dat
zijn regering de resolutie toejuicht
zolang de oproep tot het staken van
het vuren ook van toepassing is op
de opstandelingen. De afgevaardigde,
Theodore Idzumbuir, zei dat zijn
regering liever had gezien dat de
Veiligheidsraad de buitenlandse in
menging in het bijzonder door drie
landen (Soedan, Algiers en de
VAR).
Over de vrijwilligers zei Idzumbuir,
dat zijn land het noodzakelijk acht
hulp van het buitenland te vragen
zolang de rebellen ook hulp uit het
buitenland krijgen.
De Amerikaanse afgevaardigde
Adlai Stevenson noemde de resolutie
„positief en constructief". Hij prefe
reert terugtrekking van de buiten
landse vrijwilligers.
Kongolese rebellen hebben meer
dan 30 blanke gijzelaars gedood toen
zij vliegtuigen hoorden boven Wam-
ba in het noorden van Kongo. Dit is
gisteren meegedeeld van de zijde van
honderd blanken, die door het Kon
golese leger zijn bevrijd. De Ameri
kaanse zendeling William McChes-
ney en een bejaarde Britse zendeling
behoren tot de slachoffers; zeventien
van de slachtoffers
Wanner president Johnson op
20 januari zal worden beëdigd
en daarna een parade zal af-
nemenzal voor het eerst in de
geschiedenis der V.S. een presi
dent bij deze plechtigheid be
schermd worden door pantser
platen en kogelvrij glas. Men is
thans bezig met de bouw van dit
podium van staalplaten en beton,
dat omgeven zal worden door
glasplaten van vier centimeter
dikte.
Een groep Indonesische arbeiders
en jongeren heeft vandaag een be
toging gehouden voor de Amerikaan
se ambassade in Djakarta. De beto
gers schreeuwden: „Ganjang (vernie
tig) Amerika". Zjj liepen het terrein
van de ambassade op, maar hun
werd door politieagenten bevolen
heen tc gaan.
priesters. De r.-k. bisschop
Wamba, mgr. Joseph Wittebol, was
de eerste die werd gedood Een aantal
Grieken zou zich schuilhouden in het
oerwoud. Een kolonne vrijwilligers is
op zoek naar deze gijzelaars.
Later werd politie-versterking i
gevoerd en werden de hekken
Belgische I het ambassadeterrein gesloten.
betogers bleven echter buiten anti-
Amerikaanse leuzen roepen.
Een delegatie van vijf leden kreeg
later toestemming de ambassade bin
nen te gaan om daar functionarissen
te spreken.
Staking bussen en
trams dreigt nu
in geheel België
De staking van de werknemers bij
de bussen en trams in de Belgische
provincies Henegouwen, Antwerpen,
Luik en Namen scheen gisteren bij
na algemeen. De vakverenigingen
hebben deze staking uitgeroepen als
een beperkte waarschuwing, nadat
onderhandelingen met de werkgevers
over loonsverhoging waren mislukt.
Op 4 januari zal een landelijke
staking uitbreken, als de onderhan
delingen vruchteloos blijven. De be
perkte staking van gisteren, die te
middernacht is begonnen, is in be
ginsel onbeperkt, zeiden zegslieden
uit de vakbeweging, maar gehoopt
wordt, dat spoedig overeenstemming
zal worden bereikt en het werk zal
kunnen worden hervat. Zo niet, dan
zullen reizigers rekening moeten hou
den met het in duigen vallen van
hun nieuw jaarsplannen.
Het aantal stakers in de provin
cies Henegouwen en Namen be
droeg in totaal 2.000. Tot dusverre
zijn geen cijfers beschikbaar over
andere gebieden.
Oude heer (77)
won 2 miljoen
in voetbalpool
Een 77-jarige man heeft
gisteren het lieve bedrag van f
2.216.160 gulden gewonnen in j
i de Engelse voetbalpool
J oude baas. Joseph Almond 1
J genaamd, had het forse be- l
f drag van een stuiver aan de j
f pool besteed. Hij had alle ze- l
f ven in een gelijk spel geëin-
digde wedstrijden goed voor-
speld. Almond is getrouwd en
woont in Hove (Sussex).
De velen, die zich bij het f
vernemen van het nieuws
terstond naar zijn woning be-
J gaven „om hem er aan te
J herinneren welk een goede i
J vrienden zij toch altijd van t
J hem zijn geweest", kwamen t
J voor een gesloten deur. De t
a officials van de pool hadden t
a Almond naar Londen ge- i
a smokkeld, waar hem in een t
f deftig hotel de cheque met f
l het grote bedrag werd over- f
f handigd. De hoogste prijsdie f
l men in een Engelse voetbal- J
l pool kan behalen, is ruim v
l drie miljoen gulden.
Successen van industrie en landbouw
De premier van Rood-China,
Tsjoe En-lai, heeft in het na
tionale volkscongres („parle
ment"), dat in Peking bijeen is,
rooskleurig verslag uitge
bracht van de economische toe
stand des lands. Zo is de waar
de van de industriële produktie,
aldus Tsjoe, gedurende 1964
vijftien procent hoger geweest
dan in het vorige jaar. Tsjoe gaf
toe, dat enige jaren geleden,
oen de nationale economie een
enorme uitbreiding onderging,
ernstige moeilijkheden waren
ontstaan. De jaren van 1959 tot
1961 waren „rampjaren". Maar
het volk heeft zich door deze
moeilijkheden niet uit het veld
(aten slaan en een nieuwe orde
ning van de economie tot stand
gebracht.
Volgens Tsjoe waren de volgende
resultaten bereikt: de landbouwpro-
duktie heeft het niveau bereikt van
de beste jaren uit het verleden; de
industrie die dit jaar 15% meer dan
1963 produceerde, noteerde in
sommige sectoren een vooruitgang
20%verbruiksgoederen zjjn
overal volop te krijgen en de levens
omstandigheden worden beter; het
au van het wetenschappelijk
onderzoek is verbeterd en er zijn
we ontwikkelingen op de terrei-
van cultuur, onderwijs en open
bare gezondheid.
Premier Tsjoe verklaarde voorts,
it „die oostenwind het nog steeds
wint van de westenwind". In de
afgelopen vijf jaren hadden de
„revolutionaire wereldkrachten, ge
leid door de marxist-leninisten, gro-
overwinningen geboekt in de
re strijd tegen het imperialisme,
eactie en het moderne revisionis-
Azië, Afrika en Latijns-Amerika
m de zenuwcentra van de
wereldrevolutie geworden. De poli
tiek van de presidenten Eisenhower,
Kennedy en Johnson veroordelend,
beweerde Tsjoe dat Amerika de
wereld onder de dreiging van een
kernoorlog houden en voor eigen
belang plaatselijke oorlogen ont
ketenen met name in Zuid-Vietnam,
Laos en Kongo. De tegenstellingen
tussen de imperialistische landen
onderling, en speciaal tussen V.S. en
Frankrijk, zijn steeds meer toege
spitst. Het imperialistische kamp
valt steeds verder uiteen en in de
V.S. zijn de omstandigheden rijp
voor een economische crisis, aldus
de optimistische Chinese premier.
Wat de verhouding met India
betreft: China denkt er niet over
om ook maar één van zijn zeven
burgerlijke posten op Chinees gebied
in de westelijke grenssector terug te
trekken zoals door India als voor
waarde voor het aangaan van onder
handelingen is geëist.
„Wanneer de Verenigde Staten de
oorlog in I n d o-C h i n a uitbreiden
zal China absoluut niet lijdelijk blij
ven toezien", zei Tsjoe En-lai Hij ver
oordeelde „de Amerikaanse agressie
en interventie in Vietnam. Laos
Cambodja" en zei het Koreaanse
volk in zijn strijd tegen de Ameri
kaanse bezetting te zullen blijven
steunen en eveneens voor de vreed
zame hereniging van dit land. Het
Amerikaanse plan voor een multila
terale kemstrijdmacht (MLF) noem
de hij „een grote stap naar bewape
ning van de Westduitse militaristen
met kernwapens, naar overheersing
van de Westeuropese landen door
Amerika en naar het voorbereiden
van de invasie in Oost-Europa".
De Chinese premier zed voorts, dat
de betrekkingen van zijn land met
de S o w j e t-U n i e moeilijkheden
hebben gekend, maar dat China
grote waarde hecht aan de eenheid
van de Sowjetrussische en Chinese
volken. China zal de normale be
trekkingen met de Sowjet-Unie zo
goed mogelijk blijven handhaven.
Wat de Verenigde Naties betreft,
China zal geen lid worden zolang
de vertegenwoordiger van Tsjang
Kai-sjek niet uit de volkerenorgani
satie is gezet, aldus de Chinese pre
mier.
China bouwt Migs
Uit Hongkong wordt gemeld, dat
Communistisch-China zijn lucht
macht heeft uitgebreid, ten dele door
een begin te maken met de bouw van
moderne straaljagers van Russisch-
type. Onlangs zijn in China groeien
de aantallen toestellen Mig-21 ge
zien en ook zijn er meer Mig-W-
toestellen gezien dan gewoonlijk. De
Londense „Times" meent tc weten
dat deze Mig-19's in China zijn
gebouwd. Het blad zegt dat uit de
tegenwoordige stand van de Chinese
luchtmacht geconcludeerd mag wor
den, dat China zal interveniëren bij
Amerikaanse aanval op Noord-
Vletnam.
dc onwil van Peking om deel te
nemen, met de overgrote meerder
heid van de landen van de wereld,
aan pogingen om de kemproeven te
beperken of aan besprekingen over
concrete ontwapeningsvoorstellen".
„Propaganda''
de Ver. Staten
'an Rood-China
de hand gewe-
overeenkomst inhield
waarbij elk land zou verklaren nooit
als eerste gebruik te maken van
kernwapens. Functionarissen van
het departement van Buitenlandse
Zaken zeiden, dat dit voorstel door
China een maand geleden werd ge
daan tijdens geheime diplomatieke
besprekingen tussen de V.S. en
China.
Een woordvoerder zei: „Het doel
van het Chinese voorstel ls overdui
delijk de aandacht af te lelden van
Ton schade door
brand na inbraak
De rijkspolitie van Znndert heeft
drie twintigjarige jongens aangehou
den, die bekend hebben dat zij in
't parochiehuis van Achtmaal (N.B.)
hebben ingebroken en dat zij daar
een brandende oliekachel op het
toneel hebben achtergelaten. Kort
daarna brandde het gehele gebouw
af en ontstond een schade van bijna
honderdduizend gulden.
Het drietal heeft bij verhoor ver
klaard het parochiehuis te zijn
binnengedrongen nadat het café, dat
zy hadden bezocht, w erd gesloten.
Via een garage die niet kon worden
afgesloten, hebben zij zich toegang
verschaft om in het parochiehuis een
meegebrachte fles wijn leeg te drin
ken. Om niet in de kou te zitten,
hebben zij toen een oliekachel uit de
garage gesleept, aangemaakt, er
het toneel gezet. De kachel werd
brandend achtergelaten.
het grote, onafhankelijke
televisie- radio- en familieblad.
VERSCHIJNT PER WEEK
GROEIT PER DAG
Per 1 Januari 1964 255.000
1 April 321.000
1 September 380.000
1 November 420.000
12 December 450.000
„19 December 458.000
MU OP NAAR DE 500.000
Doe wat
honderdduizenden deden,
neem óók een abonnement,
f. 6,50 per kwartaal -
f. 0,50 per week.
Schrijf vandaag nog naar:
TELEVIZIER - Postbus 2 - Lelden
Keuze uit 5000 pantalons
ln elke maat - model of prijs
r/p BROEKEN-
SPECIALIST
HAARLEMMERSTRAAT 195—197
Advertentie
iiiinianiiiiiiiiii
VOLAUTOMATISCHE
teuws
Versche meikevers bevat-
ten een olie, die in plaats van
traan gebezigd kan worden.
De hoeveelheid olie, die men
uit meikevers verkrijgen kan
is: 16 kan versche meikevers
geven ongeveer 6 kan olie.
Voor het hof van appèl te
Parijs stond dezer dagen een
advocaat gereed zijn pleidooi
te beginnen, toen de presi-
dent hem opmerkte dat hij
een knevel droeg. In Frank-
rijk geldt sinds 1862 het ver-
bod dat advocaten een knevel
dragen.