HOOFDSCHOTEL? VLEES! INTERESSANTE EXPOSITIE ITALLIAANSE GRAFIEK V errukkelij ke komedie van George Feydeau: IN MUSEUM „DE LAKENHAL" Steunende op rijke, waardevolle traditie Wordt Wankowicz gedeporteerd Foto-expositie van CHRIS STAPELS Verrassende ontdekkingen ,De methode Ribadier' BOB DE LANGE ZET ZIJN KOMISCH REGISTER TOTAAL OPEN UITREIKING CAMPERT-PRIJZEN Executies op Cuba Opgericht 1 maart 1860 Dinsdag 22 december 1964 Vierde blad no. 31448 schone, dan wel tragische werkelijk heid, toch ook af en toe de humor in treffend beeld gebracht is. Concluderend mogen wij zeggen, dat de hedendaagse Italiaanse gra fiek een hoog niveau bereikt heeft en dat de ontwikkeling leidde naar een doorbraak, waarbij men zich niet heeft overgegeven aan dolzinnige ex perimenten of waanzinnige ondoor dachtheden, die een tydlang in de kunst „grote mode" waren, maar waarvan men tegenwoordig gelukkig meer en meer afstand weet te nemen. De belangstelling was op de ope ningsavond gelukkig reeds bijzonder groot! H. HOE hard, consciëntieus en kundig er ook door de Italiaanse grafici gewerkt wordt, openbaart de belangrijke overzichts expositie van hedendaagse Italiaanse grafiek, waarop leden van de „Associazone degli insicori Veneti" Venetië speciaal is een voorbeeld van een unieke erfenis thans in het museum „De Lakenhal" ongetwijfeld de aandacht van vele geïnteresseerden zullen trekken. Zy Is tot stand gekomen dank zij de medewerking van prof. Allessan- dro de Masi, directeur van het Insti tute dl Cultura in Den Haag en van de directeur van bovengenoemde ver eniging, die zijn keuze in opvallend contrastrijke verscheidenheid be- lalde. Deze expositie, welke gisteravond in tegenwoorwoordigheid van de Itali- ambassadeur, met een enkel woord door drs. J. N. van Wessem is Ingeleid, waarna het Leids Toon kunstorkest onder directie van Chris Verhoog het Concerto per la Notte di Natale van Corelli uitvoerde, is bjjzonder interessant, omdat zij een imponerende indruk geeft van het huidige niveau der Italiaanse grafici, waarbij zij tevens de gelegenheid biedt een interessante vergelijking te maken met hetgeen door de Neder landers wordt gepresteerd. Melchior Wankowicz, de Pools- Amerikaanse schrijver, die tot 18 maanden veroordeeld is, heeft be sloten niet in hoger beroep te gaan tegen zijn vonnis wegens omstreden beschuldigingen van het belasteren tan de Poolse regering. Deze beslissing doet de mogelijk heid rijzen, dat de 72-jarige auteur gevangen gezet of gedeporteerd zal worden, nadat het vonnis vannacht bekrachtigd is. Het proces tegen Wankowicz wordt in het Westen en ook door de be klaagde zelf beschouwd als een voorbeeld van de toenemende druk het regieme intellectuelen en de Vrijheid van het woord. De beschuldigingen tegen Wanko wicz, onder een wet uit de Stalin- tijd. waren dat hij materiaal ver spreidde met „lasterlijke en schade lijke inhoud", dat door radio Vrij pa naar Polen uitgezonden [werd. Het materiaal, waarin geklaagd j wordt over de culturele politiek van [de communisten, zou radio Vrij pa bereikt hebben nadat het toegezonden was door de dochter van Wankowicz, mevrouw Marta Erman. uit Washington. Mevrouw Erman is kort geleden in Polen aangekomen om de feestdagen jUiéfc haar vader dooi' te brengen. Zij wil beslist dicht bij haar vader zijn voor het geval hij de gevangenis in gaat of gedeporteerd wordt. Haar echtgenoot Jan Erman. werkt in Washington voor de Amerikaanse Voorlichtingsdienst. Deze collectie van welhaast 200 prenten, etsen, linoleumsneden en houtsneden, waarbij het opmerkelijk is, dat welhaast alle kunstenaars zich op het gebied van het figuratieve be wegen, getuigt in de eerste plaats van de enorme vernieuwing, waaraan zü zich in de laatste tien jaren met grote intensiteit hebben overgegeven. Wat bü hen merkwaardigerwijs speciaal opvalt, is dat zovelen zich in het luchtige, zonnige Italië wijden aan beangstigende, huiveringwekken de en sombere onderwerpen, hetgeen men in het geheel niet verwacht zou hebben. Daarnaast frappeert, hun groot ambachtelijk kunnen, de originaliteit van hun visie, de verantwoordelijk heidszin van hun werkwijze. De herleving van de grafische kunsten is bij hen in gewetensvolle handen: zij steunen daarbij op een rijke en waardevolle traditie, doch weten tevens te getuigen van een „eigen klimaat", waaraan hoopvolle verwachtingen voor de toekomst in- haerent zijn. Deze expositie omvat niet alle grote Italiaanse grafische figuren van het ogenblik.Er is een veertigtal ver tegenwoordigd, onder wie ook onbe kende namen. Toch illustreert zij duidelijk en in dringend enige der voornaamste ten densen van de huidige Italiaanse gra fiek, waarbij de namen van de soms abstracte Mario Abis, de poëtische, fijnzinnige Giovanni Barbison, de surrealistische Armando Donna, de suggestieve Mario Dinon, de melan cholieke Ernesto Lomazzi, de geladen en expressionistische Tranquillo Ma- rangoni, de sombere Walter Riacesi, „Laguna": acquajorte van Marion Dinon de architectonisch ingestelde Neri Pozza, de tedere Virgilio Tramontin en de gevoelige Valeria Vecchia zeker niet onvermeld mogen blijven. Dit zijn slechts enkele namen, welke ons in eerste instantie opvie len. Men zal het ons niet euvel dui den, dat bij zulk een overvloedige hoeveelheid, anderen, die wellicht evenveel recht hebben op vermelding, in dit kort bestek ongenoemd moeten blijven. Het is, bij zulk een overweldigende indruk van hedendaagse stromingen, waarin zoveel gevarieerde, persoon lijke krachten werkzaam zijn en overtuigend van zich doen spreken, ware verheugenis daarvan ken- fce nemen, temeer omdat daartoe bij grote uitzondering de unieke ge legenheid geboden wordt. Daarom wekken wij een ieder graag op. hier- kennis te nemen en zich te ver diepen in al hetgeen deze Italiaanse kunstenaars ons ieder op eigen wijze hebben te zeggen. Waarbij naast de Schrijver Van Vechten - 84 - overleden De schrijver Carl van Vechten is gisteren in New York in de ouder dom van 84 jaar overleden. Volgens een zijner assistenten heeft hij zon dag de gehele dag nog druk gewerkt en gefotografeerd. Van Vechten genoot bekendheid als romanschrijver en als criticus op het gebied van letterkunde, muziek en dans. Een van zijn bekendste werken is .Nigger heaver", dat in 1926 is uit gegeven. Van Vechten was in Cedar Rapids in Iowa geboren. Hij is de stichter ge weest van de Jannes Weldon Johnson Memorial Collection van negerkunst en brieven, sinds 1941 gevestigd in de bibliotheek van de Yale Univer siteit. Albert Troost directeur. Jail van Eyck Academie; De 40-jarige Albert Troost is be noemd tot directeur van de Jan van Eyck Academie voor beeldende kunsten in Maastricht. Hij was reeds sinds 1 januari 1957 als hoogleraar „schilderkunst in relatie tot architec tuur" aan deze academie verbonden. kunst kAleiöosQQop CHRIS STAPELS: Amsterdams „Schoffie". In het museum ,JDe Lakenhal" is gisteravond ook geopend een fototentoonstelling van onze 22-jarige stadgenoot Chis Paul Sta pels. Het is voor het eerst, dat hij met een „eigen" expositie voor de dag komt. Dit is zeker niet ten onrechte. Want Chris Stapels, die zijn opleiding genoot aan de Haagse school voor fotografie, heeft, zowel wat zijn scherp observatie vermogen. zijn artistiek inzicht als zijn frappant fotografisch talent betreft, veel te zeggen. Hij is zeker niet iemand, die „zo maar" een plaatje „schiet"! Voor een kunstzinnige opname komt veel meer kijken. Stapels geeft aan zijn foto's een apart cachet, een aparte sfeer, een bijzondere stemming. Hij wil voor alles zijn „vrijheid" behouden en daarom geeft hij meer, dan iemand, die „gebonden" is. Deze expositie is daarom zo waardevol omdat zijn foto's dikwijls de grafische kunst waarvan men op die der Italianen zoveel opmerkelijke voorbeelden aan treft benadert. Stapels is nog jong en gezien wat hij hier te bieden heeft kan men nog veel van hem verwachten. Hij kiest zijn onderwerpen te kust en te keur. maar hóe hij dit doet is zijn ge heim: die onderwerpen zijn niet ba naal maar sprekend en gespeend van het kitschachtig effect. Hij weet er iets van de maken, dat voor de beschouwer een verrassende ontdekking kan zijn. of het nu een landschap, een portret, o.a. van het echtpaar Kamerlingh Onnes, of een geval is, dat hem op zijn omzwervin gen plotseling trof. Stapels heeft iets van de reiziger in zich, die andere dingen ziet dan an deren. Hij zal U boomsilhouetten voortoveren, een joods kerkhof, een modderstructuur, een orgeldraaier, een plant tegen een hofjesmuur, of in het water. En steeds zult U Charles Boost ontving „Pierre Bayle"-prijs De 57- jarige Amsterdamse kunstcriticus Charles Boost heeft za terdag in het Kriteriontheater in Rotterdam de Pierre Bayle-prijs 1964 (Kritiekprijs film) in ont vangst genomen. De prijs bestond :en geldbedrag en een penning, ontworpen door de Rotterdamse beeldhouwer C. van Kralingen. De toekenning van de prijs aan de heer Boost geschiedde op grond van het jury-rapport van de heren drs. A. H. B. Briels, mr. D. den Dijk, K. Stip en W. A. Wagener. De „Pierre Bayleprijs" wordt elk jaar uitgereikt aan „hem of haar die op het gebied van de kunst stel selmatig op literair niveau geduren de verscheidene jaren zijn of haar bemiddelende kritische taak opbou wend heeft verricht". De Rotter damse Kunststichting die in 1954 de Pierre Bayleprijs instelde, besloot dit jaar de onderscheiding toe te ken nen aan diegene die kritische arbeid heeft verricht op het gebied van de film. Voor een geheel gevulde schouwburg vond gisteravond voor K. en O. een voorstelling plaats van het blijspel van George Fey deau, „De methode Ribadier". George Feydeau (1862-1921de aristocraat onder de schrij vers van het „vaudeville" toneel, de man die aan dit genre een litterair niveau wist te verlenen, ziet altijd kans met zijn verbluf fende dramatische techniek de ontmoeting tot stand te brengen tussen zijn gedurfde verbeelding en de lachwekkende gebeurtenis sen van het dagelijks leven. Aan de verrukkelijke komedie, „De methode Ribadierverleent hij alle facetten, die zo kenmerkend zijn voor zijn oeuvre. De burgemeester van Den Haag, mr. H. A. M. T. Kolfschotenheeft gisteravond in het Haagse stadhuis die prijzen, die het bestuur van de Tan Campertstichting dit jaar heeft toegekend, uitgereikt. De belangrijkste prijsde Constantijn Huygensprijs, groot f J,.000,-, werd overhandigd aan mr. Abel J. Herzberg uit Amsterdam als eerbetoon voor zijn gehele oeuvre. De burgemeester zei o.m. dat Herz berg gezocht heeft naar een ant woord op de vraag hoe men zijn broeder zo veel leed kan aandoen zo als geschied is in de tijd van de na zi's. Herzberg heeft gezocht naar de mogelijkheid een dergelijk leed te voorkomen. En hij heeft zijn mees terschap gevonden. De Jan Campert- prijs, groot f 2.000,-, ging naar de heer L. Th. Lehmann in Amsterdam, voqr zijn dichtbundel „Who is who in what land". De Vijverbergprijs, groot f 2.000,- was toegekend aan Jacques Hemelink in Amsterdam, voor zijn bundel verhalen „Het plantaardige bewind". De heer Hamelink was niet aanwezig om de prijs in ontvangst te nemen. De Essayprijs, groot f2.000,-, was bestemd voor de heer C. J. E. Dinaux uit Heerde voor zijn kritisch en essayistisch werk. Vervolgens werd de Nienke van Hichtumprys. groot f 1.000,-, aange boden aan Gertie Evenhuis vóórhaar jeugdboek „Wij waren er ook bij". Het is de eerste maal dat deze prijs wordt toegekend voor een jeugdboek. Burgemeester Kolfschoten zei dat de gemeente Den Haag er trots op was vooraan te zijn gegaan in deze onder scheiding. De plechtigheid werd opgeluisterd door Chanah Milner met liederen van het joodse volk. Als motor van de gebeurtenissen, f de ontrouwe echtgenoot in de meest dwaze verwikkelingen, een situatie, die bij Feydeau altijd het middelpunt de intrige vormt. Als personen, persiflages op de mensen om ons heen, de bedrogen echtgenote, de quasi onschuldige bedrieger, de suk kelige vriend, die bij de bedrogen v een kansje tracht te wagen, de uiterlijk gekwetste, maar inner lijk ongeschokte „man van het liefje", allen figuren, die zich op de vreemd ste manieren kronkelen tussen de tangen van de menselijke ondeugden >ns, met en door Fey- j deau. een avond vrolijk om kunnen maken. „Bokkesprongen" De gebruikelijke kaarten zijn door Feydeau ditmaal als volgt geschud. Angèle heeft in haar tweede echt- vriend, de ingenieur Ribadier, een ontrouwe echtgenoot gevonden j als haar eerste man was. Bij het j overlijden van laatstgenoemde heeft zij echter een soort dagboek van al 1 zijn „bokkesprongen" in handen ge kregen en meent daardoor voor de toekomst alle trucjes wel te kennen. I Toch rekent zy buiten de waard, in dit geval een buitengewone gave van Ribadier. Maar ondanks deze gave en mede door sukkelig toedoen van de miezerige aanbidder annex huisvriend komt Ribadier in „dik weer". Hij ont komt weliswaar aan een lichameiyke doorboring middels het rapier van i een bedrogen wynkoper, maar zal I [toch, omdat zyn geheim ontdekt is, zyn verdere leven in een, voor hem schier ondraaglijke, deugdzaamheid moeten voortzetten, voor alle dames in de zaal een duideiyk „happy en- ene grap na de andere, houdt hij ons steeds in de greep van zijn groot mi misch en plastisch vermogen, een greep waarbij men alleen maar bij voortduring in de lach kan schieten. Do van Stek als Angèle geeft in deze rol eveneens biyk van een groot komisch talent. Ook haar mimiek met de typische quasi onschuldige oogop slag, haar stemmodulaties en plastiek geven aan deze vertolking een by- zonder karakter. By deze beiden sluit Bas ten Batenburg als huis vriend zich volkomen aan. Het enige bezwaar, voor zover dit in een derge- ïyk stuk als bezwaar gevoeld kan worden, is, dat de voorstelling door de zo sterk gepersifleerde weergave een cabaretachtig karakter krijgt. Niet door de persiflering van de figu ren afzonderlijk, maar door daarnaast nog eens elke situatie op zichzelf sterk te persifleren, dringt zich deze vergelijking soms even aan ons op. Maar nogmaals, dit doet geen af breuk aan de grote waardering voor en het geweldige plezier in deze voor stelling, waaraan in de kleinere rol len Carl van der Plas, Anne-Wil Blankere en Gaston van Erven even eens hun opwekkende medewerking verleenden. Het décor van Wim Vesseur vervul de zyn zwygende maar sfeervolle plicht op uitstekende wijze, de kos tuums van Lissette van Meeteren ver leenden de dames nog meer gratie en „onderstreepten" de domme y delheid der mannen. Nadat in de loop van deze voor stelling alle beloften ten aanzien van dit zo vrolijke stuk waren ingelost nam een enthousiast gestemd publiek hartelijk afscheid van de spelers en liet K. en O. bij de actrices een wel verdiende bloemenhulde achter. B. H. jr. zeggen: „Hé eigenaardig zo heb ik dat nog nooit bekeken". En dat is het, wat zyn foto's boven „zó maar foto's" verheft en er telkens weer iets byzonders aan geeft. Stapels reisde ook naar Polen en bracht van daar impressies mee. die U nog nooit gezien heeft. Daarom zal het voor iedereen, die zich met fotograferen bezighoudt en hoevelen zijn dat er niet? de moeite lonen eens zijn 40 opnamen te bekijken en er profijt van te trekken. „Ja, zó kan 't ook" zult ge zeggen. Maar niet velen zullen dat berei ken, wat Stapels nu al doet. Hij paart dan ook de kunde, de in telligentie aan het gevoel om te doen. Hij is in dit opzicht een benijdens waardig mens! H. De Cubaanse radio heeft omge roepen. dat drie „agenten van de Amerikaanse inlichtingendienst" (CIA) door een vuurpeloton zyn te rechtgesteld. wegens misdaden tegen de Cubaanse staat. Enkele andere agenten zyn veroordeeld tot gevan genisstraffen, variërende van een tot dertig jaar, aldus Radio-Havanna* die echter niet meldde hoeveel an deren by deze zaak betrokken waren. De terechtgestelden zyn: Ricardo Ulloa Olivera, Daniel Montero Ca- malier en Desiderio Valladares. Clloa en Montero zaten voorheen by de Cubaanse militie. Valladares van de leiders van een spionage-organisatie van de CIA, die in de provincie Pin ar del Rio opereerde. Do van Stek en Bob de Lange i een scène uit Feydeau s „De methode Ribadier". (Foto L.D./Holvast) Geweldig tempo Bob de Lange heeft niet ge schroomd qp beide fronten, zowel in de rol van Ribadier als in de totale I regie, zijn gehele komische register j open te trekken, en dan komt er wat! In een geweldig tempo rolt uit zyn arsenaal van stemmodulaties de j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 7