CONSTANT
Kado
uit
Spanje
Geef
hem
toch
Jasneva
Amerikaanse
afgestemd op
auto's
de jeu
ZOEKLICHT
SCHIJFREM
IN OPMARS
spons erover!
Jast)m
*- -• .'3Wjg%ag srt-j»
STAARTVINNEN
VERDWIJNEN
VERLOVINGSRINGEN MET... BRILLANTEN.
Rijdt veilig met melk
Onderhoudsbeurten
in versneld tempo
STi
pgericlit 1 maart 1860
Donderdag 26 november 1964
Zesde blad no. 31425
Van wegen9 wagenswielen en wat - er - :o - bij - komt
1965 „HET JAAR VAN DE STYLIST
EEN
niHininiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiniiiiiHiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
WÊUÊIÊBnSËVHMEKÈËËÈÈÊBË
Het modeljaar 1965 wordt in
wtokringen in de Ver. Staten
gekenschetst als ,.het jaar van
de stylist", want nimmer is er in
de koetswerkstijl zoveel en zo al
gemeen gewijzigd als voor het
autojaar dat onlangs is begon
nen.
De staartvinnen, die een half
dozijn jaren geleden als steeds
groter en wanstaltiger uitwassen
op de achter spatborden oprezen
onder het mom, dat ze de stabi
liteit van de wagen ten goede
\kwamen, zijn thans geheel ver-
wenen.
De Cadillac heeft ze tot en
met het modeljaar 1964 gehand-
1, maar als laatste der Mo
hikanen heeft ook dit prestige-
merk van General Motors ze
thans afgezworen.
De nieuwe koetswerk!ijn is voor
al afgestemd op de jeugd. De jonge
autokopers nemen in de Ver. Staten
steeds belangrijker plaats in en
thans is het reeds zo, dat elke vijfde
automobielkoper een teenager is. Dat
betekent, dat 20 pet. der personenau
to's wordt verkocht aan jongens od
meisjes beneden de twintig jaar.
ene fabrikant prefereert de
scherpe vierkante modellen en een
andere zocht het in vloeiender lij-
maar de algemene tendens is
toch wel een strakkere en soberder
koetswerkvorm.
„Fastback"
Speciaal voor de jeugdige autolief
hebbers is men voor een aantal ty
pen teruggekeerd tot de „fast-back"-
ïen daklijn, die geleidelijk af-
aar de achterbumper en aldus
snelheid bij de wagen suggereert.
Deze „racy look", die men zowel bij
de Plymouth Barracuda, als bij de
Ford Mustang 2-2 en de Chevro
let Corvette Sting Ray aantreft,
schijnt de jeugd sterk aan te spre
ken.
Overigens is deze „fastback", voor-
en van een enorme, meehellende
achterruit, geen stijlnovum. Vlak-
de oorlog kwam men er ook mee
voor de dag, maar door zijn doelma
tigheid in diverse seizoenen, was hem
geen lang leven beschoren.
Zomers was het smoorheet in de-
se wagens, omdat de zonnestralen
door de grote ruit volop het interi-
konden binnendringen en 'swin-
sneeuwde de ruit vanwege zijn
flauwe helling dicht.
De euvels zou
onder de knie kunnen krijgen,
dat betere ontdooiingsmiddelen de
sneeuw snel kunnen laten smelten
en omdat de glasindustrie zodanig
is geevolueerd, dat men zonwerende
stoffen aan het glas kan toevoegen.
Verder zijn verticaal geplaatste
koplampen dit jaar en vogue. Ponti-
ao en Mercury zijn uitgerust met
thans beter nieuwe ruitenwissersyssteem, die
veel groter oppervlak van de ruit be
werken.
Een telescopische stuurkolom, in
stelbaar naar de lengte van de be
stuurder, zit in de Corvair, de Cor
vette en de Cadillac.
Schijfrem
gevoerd, want alleen de Corvette.
Thunderbird en Lincoln zyn er in
standaarduitvoering mee uitgerust.
Maar deze rem is ook leverbaar bij
de Mustang, de Rambler Classic en
de Rambler Amnassador.
Kort na de oorlog, in 1946 toen de
Amerikaanse auto-industrie weer op
toeren begon te komen, had men in
de Ver. Staten keuze uit 160 auto
modellen.
Van 1948 tot 1962 schommelde dit
aantal tussen de 200 en 300. Dit
aantal is geleidelijk toegenomen en
voor 1965 kan men kiezen uit een
recordaantal van 343. Het leeuwe-
deel hiervan wordt geleverd door
General Motors met 153 stuks, ge
volgd door Chrysler met 89, Ford
met 72 en American Motors met 29
stuks.
De grootste keuze heeft men in de
stationwagens, die in 78 verschillen
de uitvoeringen worden gefabriceerd.
Vervolgens komen de vierdeurs se
dans met 73 uiteenlopende vormen,
de tweedeurs hard tops met 70, de
cabriolets met 52, de tweedeurs se
dans met 38 en de vierdeurs hard-
tops met 32 soorten.
Voor de oorlog bestond ons wagen
park hoofdzakelijk uit Amerikaanse
wagens. Men kan zich dat nu nau
welijks meer voorstellen, want thans
zijn de Europese wagens sterk in de
meerderheid en is het Amerikaanse
marktaandeel van zeer bescheiden
omvang.
Mede hierdoor, maar ook door de
jaarlijkse modellen wisseling, is het
Amerikaanse produktieprogramma
de Europeaan wel wat onover
zichtelijk geworden.
OP DE BOEKENMARKT
Monument voor
Afrika's natuur
Dieren in de wildernis, door F. A.
Roedelberger e.a., uitg. Zomer en
Keunings U.M., Wageningen Deze
kostelijke uitgave, die 300 foto's be
vat als resultaat van een speurtocht
door Afrika's levende natuur, is een
monument voor het helaas bedreigde
dierenleven van het zwarte con
tinent. Niet minder dan zeventig fo
tografen, zooiogen, jagers, piloten en
jachtopzieners hebben aan de tot
standkoming van dit zeer fraaie boek
bijgedragen. Dat het tegelijkertijd in
niet minder dan zeven landen ver
schijnt is te danken aan een groots
opgezette internationale samenwer
king, waarin de Wageningse uitge
vers ons land vertegenwoordigen. Be
halve de bondige, veel verduide
lijkende tekst (voor Nederland be
werkt door Han Rensenbrink) bevat
dit prachtwerk 280 zwart-wit foto's
en 24 grote platen in vierkleuren
druk, alles van uitzonderlijk goede
kwaliteit. In een onafzienbare stoet
trekken de diren van Afrika in dit
boek voorbijleeuwen en nijlpaarden,
neushorens en springbokken, olifan
ten en zebra's, struisvogels en spring
hazen en nog ontelbare andere dier
soorten, die vaak op zeer verrassen
de momenten op de gevoelige plaat
werden vastgelegd. Met dit boek in
handen kost het maar weinig moei
te zich in gedachten naar de Afri
kaanse wildernis te verplaatsen. De
rijkdom van de natuur in dit wereld
deel is hier op wel zeer boeiende
wijze in beeld gebracht. Ongetwijfeld
jaar
Ook in de autotechniek is er nauwelijks iets nieuws onder de
zon. Elk technisch nieuwtje wordt wel achterhaald door een mu
seumexemplaar, waarop zo'n vinding tientallen jaren geleden al
werd toegepast.
Lancaster een Engels merk, dat al geruime tijd ter ziele is, had
reeds schijfremmen in 1902. Maar dit remsysteem had toen
nog geen levensvatbaarheid.
In de bergen
In 1953 kwam het echter pltoseling
weer in de belangstelling. En hoe?
Het was bij de 24 uurs race van
Le Mans. Een Jaguar kwam voor
het eerst met schijfremmen uit.en
won. Voornamelijk omdat hij voor
het ingaan van de bochten telkens
een honderd meter later behoefde
af te remmen dan zijn snellere te
genstanders. Die konden met hun
trommelremmen deze tactiek niet vol
gen. Hun remmen zouden te heet
zijn geworden.
Voordeel
Meteen dus sprong één van de
voordelen van de schijfremmen met
een duidelijk in het oog. Een opmars
begon, waaraan nog geen eind is
gekomen. Wij geloven ook niet, dat
zij nog tot staan zal worden ge
bracht. steeds meer auto's worden
met schijfremmen uitgerust, maar
nog geen enkele fabriek is van
schijfremmen weer teruggegaan
naar trommelremmen. Ook in Ame
rika is men de schijfrem op beperk
te schaal gaan toepassen. Maar dat
telt dubbel, wanneer men de jaren
lange kostbare onderzoekingen in
ogenschouw neemt, die aan deze be
slissing zijn voorafgegaan.
Wij geloven in een triomf van de
schijfremmen, niet alleen omdat zij
een betere warm te-afvoer hebben.
Het is een belangrijk voordeel voor
automobilisten, die in bergachtig ter
rein moeten rijden, maar voor ons
in dit lage landje niet doorslagge
vend. Voor ons zijn andere voorde-
delen belangrijker. De rem trom
mel staat door het drukken van de
remschoenen tegen de trommelwand
voortdurend bloot aan vervorming.
Als deze trommel door hitte en
herhaalde krachtige remdruk zijn
ronde vorm verliest, zal de rem-
kracht geringer worden. Geschiedt
dit niet in dezelfde mate voor bij
voorbeeld de beide achterwielen
en het zou al heel toevallig zijn
dan krijgt men een ongelijke rem
druk op de wielen en dus grote kans
op slippen. Uitzetting door warmte
van de schijfrem zal de remkracht
daartegen niet verminderen, maar
juist doen toenemen, daar de rem-
vlakken van de schijfrem dan krach
tiger op de schijf drukken. Door dit
gelijkmatiger aangrijpen is de schijf
rem veiliger dan de trommelrem. En
dat is wel een factor, die een rol
van betekenis speelt.
Advertentie
Constant introduceert de allernieuwste Nederlandse mode in
verlovingsringen. Het traditionele goud, verrijkt met de kostbare schoonheid
van brillanten. Ga bij uw juwelier deze nieuwe Constant-creaties
(Claudia en Madeleine) eens bekijken. U zult zien: het zijn de mooiste,
de modernste verlovingsringen die u vinden kunt Maar er I's meer!
Uw juwelier heeft een Constant-boekje met meer dan 40 modellen,
waaruit u rustig thuis uw keuze kunt maken.
Ook de afdeling Publiciteit van de Constant Fabrieken te Rotterdam
zendt u dit prachtige boekje graag toe.
Natuurlijk, de schijfrem is nu nog
duurder.
Wat wil men? Zij staat nog slechts
in haar kinderschoenen en wordt nog
lang niet zo talrijk geproduceerd als
de trommelrem. Hoe groter de produk-
tie echter wordt, hoe kleiner het
prijsbezwaar. Maar dat zal nog wel
wat voeten in de aarde hebben, want
de remtrommelfabrikanten zullen
slechts schoorvoetend tot volledige
vernieuwing van hun outillage over
gaan.
Maar dat de schijfrem gaat win
nen, staat voor ons vast. Zij staat
nog slechts aan het begin en is dus
voor vele verbeteringen vatbaar. Ter
wijl de trommelrem na een hal
ve eeuw intensieve toepassing wel de
hoogste graad van perfectie heeft
bereikt.
Mist, gladheid, duisternis. En
soms alle drie tegelijk. Man
achter 't stuur, denk aan melk.
Melk houdt fit, spitst ogen en
oren, verhoogt concentratie- en
reactievermogen. Drink een glas
extra, thuis of onderweg. Dat is
verstandig, veilig en nog lekker óók.
Vraag per briefkaart aan het Nederlands
Zuivelbureau, postbus 4530, Rijswijk
Z.H.) het zelfklevende M-embleem
(7x8 cm) voor de achterruit van uw
auto. Dan steunt u de nuttige aktie
Rijdt veilig met melk
Henry Ford voerde als eerste het
lopende-band-systeem in bij de auto-
fabricage. Een systeem, dat in elke
hedendaagse autofabriek navolging
heeft gevonden.
Maar bij de grote onderhoudsbeur
ten van auto's gaat men veelal nog
conventioneel te werk. Er zijn nog
maar een paar grote dealers, o.a.
van Renault, die enkele jaren gele
den deze servicebeurten wat meer
hebben gestroomlijnd. Zij maakten
een speciale onderhoudsstraat, waar
één model auto als het ware aan de
lopende band wordt nagekeken door
aantal gespecialiseerde monteurs,
die ieder voor zich slechts een aan
tal onderdelen nakijken, en die zo
binnen het uur een auto zijn volle
dige 10.000 km beurt kunnen geven.
En door deze specificering is het
vergeten van een bepaald onderdeel
vrijwel uitgesloten.
Onze nationale automobielfabriek
DAF heeft na een studie van enkele
jaren nu ook zo'n onderhoudsstraat
ontworpen. Bij dit onderzoek kwam
vast te staan, dat de monteurs bij
de conventionele methode ongeveer
30 tot 40 „leeglooptij d" verrich
ten door ondoelmatig heen- en weer
gesjouw.
Het principe van dit nieuwe DAF-
onderhoudssysteem is enerzijds ge
baseerd op het uitbannen van onno
dig heen en weer geloop in de werk
plaats en anderzijds door het gebruik
maken van onderhoudsapparatuur,
die speciaal op DAF-auto's is inge
steld.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van
twee hefbruggen, waaraan gelijktij
dig vier monteurs werken, bij elke
brug één onder en één boven aan
de wagen.
Leidingen voor water (ook ge
destilleerd teneinde eventueel de ac
cucellen te kunnen bijvullen), pers
lucht en olie zijn in de hefbrug in
gebouwd, waar men ook over alle
mogelijke meetapparatuur beschikt.
Vier monteurs kunnen op deze wij
ze per dag zo'n 20 wagens een grote
onderhoudsbeurt geven, waarbij de
klant zijn auto niet langer dan een
uur behoeft te missen.
Met acht man personeel bij 2
bruggen kan men dit aantal zelfs tot
36 per dag opvoeren. De Nationale
Automobiel My, in Den Haag een
van de grootste DAF-dealers in
de mooiste uitgaven, die dit
ons land verschenen zijn
Nieuw-Zeeland, door Jan P. Strij-
bos, uitg. L. J. Veen's U.M., Amster
dam Geen betere gids voor de
prachtige natuur van „het land van
de lange witte wolk" dan Strijbos, die
er lange tijd ronddwaalde en in het
bijzonder studie maakte van het vo
gelleven op dit grote eiland, acht
maal zo groot als Nederland, doch
slechts bevolkt door nauwelijks 2V>
miljoen bewoners. Voor een kenner
als Strijbos is er dus heel veel te
te bewonderen geweest. Het
stipendium, dat 1200 landgenoten bij
de viering van zijn 70-ste verjaardag
bijeenbrachten, is door deze reis naar
een land, dat door Nederlanders werd
ontdekt, dan ook bijzonder goed be
steed geweest. Strijbos is een pretti
ge verteller, wiens verhaal zich ook
door de niet-ornitholoog gemakkelijk
laat lezen. Bovendien maakten hij
en zijn echtgenote een zeer groot
aantal foto's, waarvan er hier talrij
ke op veertig bladzijden kunstdruk
in zwart en wit en op vier pagina's
in fraaie kleuren zijn afgedrukt. Een
waardevol bezit voor wie zich interes
seert voor het dierenleven var
Nieuw-Zeeland in het algemeen er
voor de vogels in het bijzonder.
Waar de molimo roept, door Colin
M. Turnbull, uitg. Ad. M. C. Stok
(Forum Boekerij), Den Haag Drie
jaren heeft de Amerikaanse antropo
loog Turnbull doorgebracht in de
noordoostelijke hoek van de (voor
malige Belgische) Kongo, waar zich
het Itoeriwoud de Bamboeti op
houden, een van de dwergvolkeren
aarde, die al zo vaak het
voorwerp van bijzondere aandacht
onderzoekers zijn geweest. Het
resultaat van zijn verblijf is neerge-
dit boek van 270 bladzijden
tekst en 12 pagina's uitstekende
foto's op kunstdrukpapier. Terwijl
anderen vóór hem hun kennis moes
ten verkrijgen door bemiddeling van
negers slaagde Turnbull erin recht
streeks contact te leggen, waardoor
hij in staat was vrijwel alle facet
hun primitieve bestaan in
het moeilijk doordringbare woud te
leren kennen, in het bijzonder de in
de titel genoemde „molimo", een re
ligieus feest. De schrijver ontkomt
niet helemaal aan een zekere mate
van idealisering en spreekt in zijn
opdracht van „een wereld, die nog
vriendelijk is en goedEn zon
der kwaad". De overheersende
indruk is echter, dat hij een objec
tief verslag geeft van zijn belangwek
kende ervaringen. Hij doet dat niet
op een systematisch-wetenschappelij
ke manier, maar als een boeiende
vertelling, waardoor de lezer gemak
kelijk wordt meegesleept.
Mexico, door dr. H. Riemens, uitg.
Het Wereldvenster, Baarn De Ne
derlandse boekenmarkt is de laatste
jaren rijkelijk voorzien van oor-
spronkelijk-Nederlandse werken
over dit mooie land, waarmee wy
zeer vriendschappelijke betrekkingen
onderhouden. Sommigen hebben de
voorkeur gegeven aan reportage-stijl,
anderen aan een meer systematische
opzet. Tot laatstgenoemde categorie
behoort dit boek uit de bekende serie
„Land, Volk, Cultuur", waarin de
zelfde schrijver, die bijna dertig jaar
ambtenaar in de buitenlandse dienst
is geweest, eerder een samenvattend
beeld van „Latijns Amerika" gaf.
Dr. Riemens kent zijn onderwerp
door en door en zijn beschrijvingen
van het land en zijn steden, de ont
wikkeling van het Mexicaanse volk,
de aspecten van modern Mexico (na
de revolutie) alsmede de economische
facetten, in het bijzonder met be
trekking tot Nederland, komen uit
stekend uit de verf. Groot is het aan
tal belangrijke Nederlandse onderne
mingen, dat in Mexico vestigingen
heeft. Gezien dit feit en de omstan
digheid, dat het land „hard vooruit"
gaat, zoals de auteur constateert, ver
dient dit boek brede belangstelling.
De val van de vorstenhuizen, door
Edmond Taylor, uitg. A. W. Sijthoff,
Leiden Dit boek geeft eigenlijk
veel meer dan de titel belooft. Het
relaas van byna 500 pagina's in een
extra deel van de serie „Natuur en
Cultuur" beperkt zich niet tot de on
dergang van de huizen Habs-
burg, Hohenzollem, Romanof en het
Ottomaanse vorstenhuis, maar de
monstreert een veel omvattende ken
nis van de Europese geschiede
nis tussen de jaren 1905 en 1922, die
als een zeer aantrekkelijke achter
grond in dit boek is verwerkt. De
auteur als Europees correspondent
van een Amerikaans tijdschrift ja
renlang woonachtig in Parijs
geeft dan ook tegelijkertijd een
uiterst boeiende cultuurgeschiedenis
van brede opzet. Het boek is geschre
ven in een levendige styl en bevat
vele interessante anecdoten en pit
tige karakteristieken. Vooral voor
jongeren, die zelfs by een goede
schoolopleiding dikwijls zo weinig
weten van Europa's recente verleden,
is dit werk een zeer prettige en toch
ook gedegen kennismaking met een
periode, die men behoort te kermen
de tegenwoordige tijd beter te be
grijpen. Enkele kaarten en genealo
gische schema's maken het overzicht
gemakkelijker. Een kritische opmer
king voor de vertaler (die overigens
uitstekend werk leverde)de spelling
„Okhrana" is typisch Engels en
dient vervangen te worden door
Ochrana.
land, waarbij circa 2500 Daf-jes
in onderhoud zijn, is als eerste tot
deze geautomatiseerde service-verle
ning overgegaan. waarvoor ca.
"30.000 moest worden geïnvesteerd.
DAF is van mening, dat dit voor
beeld weldra door meer dealers in
het land zal worden nagevolgd.
W l
"7
De grote ENORM: in kist van
25 f 6.75. In mooie doos van
10 f 2.70. De kloeke PARFAIT:
in kist van 25 f 5.50. In mooie
doos van 10 f 2.20. De 9enori-
tas VEDETTE: in kist van 50
f 7.-. In doos van 10 f 1.40.
SIGARENFABRIEKEN VALKENSWAARD
