als het om sparen gaat
kunst
kaleiöoscoQp
AANDACHT VOOR SLOWAAKS
AUTEUR LADISLAV MNACKO
Mr. Abel J. Herzberg
krijgt Huygensprijs
ENGELS RUNDVEE BEHEERST
SLACHTVEEMARKT
Verbetering eerst nu
dalende import
Volleybal
prognoses
„De rode foltertuin" over
terreur en willekeur
Kazan's „A face
in the crowd"
voor „Filmkring"
L TH. LEHMANN, J. HAMELINK
EN C J. E. DINAUX BEKROOND
HEYBOER
BEKROOND
Straaljager in VS
loodrecht omhoog
Geen tegenspraak
V00RSCH0TENS KAMERORKEST
ONTPLOOIT VEEL ACTIVITEIT
Rond de veemarkt
NIEUWZEELANDS
TESTTEAM naar
NEDERLAND
Moet Rotterdam
scholen verkopen
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 18 november 1964
Zesde blad no. 31419
MEER DAN 1000 BANKEN EN BIJKANTOREN
aangesloten bij de coöperatieve centrale raiffeisen-bank te utrecht
(Van onze Weense correspondent)
Twee Tsjechoslowaakse schrijvers Ladislav Mnacko en
jiri Hajek zijn in Wenen, waar zij het luistergrage publiek veel
informatie geven over de situatie van de intellectuelen in hun land.
Van belang is de mededeling dat de oudere generatie van schrij
vers ongeveer boven de 40 jaar nog altijd als 't ware beze-
ten is van de thema's over de Duitse bezettingstijd en het Stali
nisme, terwijl de jongeren zich met geheel andere onderwerpen
bezighouden.
Van de twee schrijvers is Mnacko,
ie in 1919 werd geboren en zich be
wust tot de „ouderen" rekent, verre
weg 't meest bekend niet alleen in
Oostenrijk, maar vooral in Duitsland,
waar zijn boek „Vertraagde reporta
ges" illegaal werd gepubliceerd en on
der de provocatieve titel „De rode
foltertuin" verscheen, Mnacko heeft
ongeveer 20 boeken geschreven, maar
hij is bekend
door dit werk dat tien
a van novellen en reportages
evat over de terreur en de willekeur
het communistische apparaat in
Slowakije na 1949, dus onder Stalin
i tevens onder het „nationale" re-
ime van Klement en Gottwald.
In Slowakye werd het boek een
estseller en bereikte een oplage van
IOO.OOO. Bovendien kreeg hü voor dit
werk de Klement-Gottwald-prijs, of-
choon hü daarin juist diens regime
de kaak had gesteld. Mnacko
tond er echter op dat er van dit
mek noch in het communistische
losten, noch in het kapitalistische
^nesten een vertaling zou verschenen.
£9 Wat hij beschrijft is een Slowaakse
Bflfengelegenheid en geen ander land
leeft volgens hem het recht om de
ohoud ten voordele of ten nadele van
et communisme uit te spelen.. Toch
eeft de uitgeverij Hegner dit boek
ri *av
ülia Kazan's „A face in the crowd"
al lijkt het onderwerp vrij sterk
i de tijd gebonden, nog altijd een
ser boeiend filmwerk. Dit bleek gis-
Eravond in de filmzaal van de Uni-
.teit, waar deze film in de tweede
oorstelling van K en O's Filmkring
Maar Kazan is er dan
novelle van Budd
chulberg waarlijk tot leven te bren-
waarbij de hoofdrolspelers Andy
'flffith en Patricia Neal uit het
oede hout gesneden bleken te zijn.
•e snelle opkomst van de zwerver
Lonesome" Rhodes, die na zijn ont-
tekking door Marcia Jeffries, mede-
'erkster van een klein radiostation,
azend snel langs de ladder van de
publiciteit naar de hoogste toppen
Umt tot hij plotseling in de afgrond
de vergetelheid stort is op rake
i uitgebeeld. Kazan heeft daarbij
let geschroomd felle kleuren te ge-
ruiken, maar storend mag men dit
och niet noemen, omdat hij voor vol-
mde evenwicht heeft gezorgd. Bo-
idien is de kennis omtrent de niet
lltyd even frisse reclamemethoden in
..de laatste jaren zo vaak in
fe schijnwerpers geplaatst, dat een
teel van de sensatie van deze film is
cnien te vervallen. Niettemin bleek
He sfeertekening nog altijd zo pak-
md en belangwekkend, dat „A face
the crowd" tot het einde wist te
loeien.
het Duits gepubliceerd, waarna
zich een uitvoerige dialoog ontspon
tussen de schrijver en Rolf Hoch-
huth, Deze verzette zich als reactie
op Mnacko's uitval, tegen een opvoe
ring van zijn drama „Der Stellvertre-
ter" in Tsjecho-Slowakije.
Deze dialoog vond in Wenen in zo
verre een bevredigend einde, doordat
Mnacko mededeelde dat de Duitse
uitgever subjectief geen schuld had,
maar dat hü klaarbiykeiyk door Slo
waakse emigranten was bedrogen,
die beweerden dat zü van de schrüver
de volmacht hadden gekregen om een
Duitse vertaling uit te geven. Hegner
heeft de nog voorradige exemplaren
uit de handel genomen en is bereid
tot het betalen van schadevergoeding.
Mnacko wil deze som niet zelf op-
strüken, maar haar ter beschikking
stellen van de weduwen van 27 Slo
waakse partisanen, die in het Oost-
Moravische dorp Plostina door de
Duitsers werden verbrand.
Het bestuur van de Jan Campertstichting in Den Haag heeft de
Constantijn Huygensprijs (f4.000,-) toegekend aan mr. Abel J.
Herzberg in Amsterdam voor zijn gehele oeuvre.
De Jan Campertprijs (f2000.-) is toegekend aan L. Th. Leh-
mann in Amsterdam, voor zijn dichtbundel "Who is who in what
land", de Vijverbergprijs (f 2.000,-) aan Jacques Hamelink in Am
sterdam voor zijn bundel verhalen „Het plantaardige bewind", en
de Essayprijs (f 2000,-) aan C. J. E. Dinaux in Heerde voor zijn
kritisch en essayistisch werk.
Het bestuur van de In Den Haag
gevestigde Jan Campertstichting ken
de de prijzen toe op advies van een
commissie, die werd gevormd door
mr. A. Mout, Bert Bakker, Pierre H.
Dubois en Gerrit Kamphuis. De prij
zen worden op maandag 21 december
in de Raadzaal van Den Haag uitge
reikt.
De Stichting is in 1947 door de ge
meente Den Haag in het leven geroe
pen. De naam kreeg zij ter herinne
ring aan het verzet, dat de Neder
landse letterkundigen in de oorlog
boden. Daaraan viel o.m. de dichter
Jan Campert ten offer. De doelstel
ling van de stichting is de Neder
landse Letterkunde te bevorderen.
Het wordt nagestreefd door het uit
schrijven van prijsvragen, het verle
nen van opdrachten, het financieel
steunen van letterkundige uitgaven
en het toekennen van prijzen.
Van de literatoren, die reeds eer
der met de Constantijn Huygensprijs
werden onderscheiden, noemen wij
A. Roland Holst, J. C. Bloem, Wil
lem Elsschot, Simon Vestdijk en Jan
van Nijlen.
Tot Abel J. Herzbergs oeuvre be
hoort o.a. het indrukwekkende
boek, dat hij heeft geschreven
over zijn ervaringen in het con
centratiekamp Bergen-Belsen, ge
titeld Amor Fati". Voorts ont
leende hij veel aan de werkelijk
heid in zijn „Kroniek van een Jo
denvervolging", dat tot de
prachtigste stukken behoort in de
serie „Onderdrukking en verzet"
Ook gaf hij zijn indrukken weer
over het proces Eichmann in het
boek „Eichmann in Jerusalem".
Onder de titel „Brieven aan
mijn kleinzoon" verscheen van
zijn hand een aankrijpende kro
niek over een joodse familie.
De uit Haarlem afkomstige, thans
in Den lip wonende graficus Anton
Heyboer heeft in Tokio de prijs van
100.000 yen (f 1.000) gewonnen van de
vierde biennale van grafische kunst.
Heyboer, die een der belangwek
kendste vertegenwoordigers van de
huidige Nederlandse grafische kunst
wordt geacht (zijn werk is in talloze
buitenlandse exposities vertegen
woordigd geweest) heeft in Haarlem
een tiental jaren geleden veel steun
ondervonden van de kunsthandelaar
Leffelaar (thans museumdirecteur in
Laren) en mevrouw Polly Chapon
van Galerie Espace (thans in Brussel
directrice van Galerie Contour)Hey-
boers werk was onlangs nog geëxpo
seerd in de Dokumenta III in Kassei.
De thans 71-jarige Abel J.
Herzberg, die nog steeds een
drukke advocatenpraktijk uit
oefent, werd reeds eerder be
kroond met de Wijnand Franken-
prijs, de Jan Campertprijs en de
Visser Neerlandiaprijs.
In Amerika
geslaagde
vlucht gemaakt met een experimen
teel vliegtuig, dat loodrecht kan op
stijgen van een terrein dat niet gro
ter is dan een tennisveld. Het toestel,
de straaljager XV-5a Lift Fan, steeg
bij de proefvlucht omhoog als een
hefschroefvliegtuig om vervolgens
zün baan met grote snelheid in een
normale horizontale vlucht te vervol
gen.
Volgens het Amerikaanse leger
kan de XV-5a Lift Fan-straaljager
met grote snelheid vliegen, omkeren,
boven een bepaalde plaats blijven
„hangen" en loodrecht dalen op open
plaatsen in het oerwoud en op an
dere afgelegen, als zwaar terrein be
schouwde grondstroken.
De Westduitse oud-minister van
Defensie Franz Josef Strauss heeft
in Tapeh, de hoofdstad van For
mosa. gezegd dat hij voorstander is
van het aanknopen van officiële
of meer officiële handelsbetrekkin-
tussen West-Duitsland en nationa-
listisch-China.
In een vraaggesprek verklaarde hij
dat „dergelijke betrekkingen niet in
tegenspraak zouden zijn met min
of meer officieële handelsbetrekkin
gen tussen Duitsland en communis-
tisch-China".
Strauss sprak tegen dat handels
betrekkingen tussen Bonn en Peking
de inleiding zouden zijn tot een
Westduitse erkenning van Peking.
Hij verklaarde voorts zeer onder de
indruk gekomen te zijn van de in
dustriële en militaire vooruitgang
van Formosa en de prestaties bij het
onderwijs.
„Het feit dat ongeveer de helft
van de bevolking nog geen 18 jaar
oud is maakt de levensbasis van
Formosa zeer hecht", aldus Strauss,
Prinsen Ceerligsprijs
voor Leids student
C.A.P. Holierhoek
De Reina Prinsen Geerligsprijs is
dit jaar toegekend aan C. A. P. Holier
hoek voor zijn verhalenbundel „Quick
quick, quick slow", aldus het „Vad".
De heer Holierhoek is vijfde jaars
student in de Nederlandse letteren in
Leiden. Hij publiceerde o.a. korte ver
halen in het tijdschrift „Maatstaf".
De prijsuitreiking zal op 24 november
plaats hebben.
Voorhorst leidt met intelligentie
In opvallend korte tijd na de oprichting heeft het Voorschotens
Kamerorkest al twee concerten op zijn naam gesteld. Gisteren weer
in de zeer bevredigend gevulde en akoestisch ideale Ned. Herv.
Kerk. Avonturen werden nog niet gewaagd: in volgorde de ver
trouwde namen Gluck, Vivaldi, Handel. Boccherini, Röntgen.
Voor het soliëren in het Vivaldi Concerto in d was een jonge
vakman uitgenodigd, John Huber.
Het geluk zat het meest bü Gluck,
wiens beroemde Ouverture „Iphigenie
Aulis" de gaafste weergave ont
ving. Wat de muziek hier behoefde
mededelende kracht, aan over-
drachts- en voordrachtsvermogen,
bleek aanwezig en maar weinig maten
alden de aandacht bij het aan
bod zijn de amateurisme. De muziek
kon voor zichzelf spreken. De drie na
elkaar verschijnende thema's hadden
hun eigen onderling sferisch ver
scheiden aangezicht.
Dit leefde dus in een duidelyke af
tekening van hoofd- en nevenpar-
tijen, in een rustige gang, met verzor
ging van allerlei detailwerking als
bijv, een licht puntig staccato, en in
intelligent mededenken met de
dirigent, Lucius Voorhorst. Er straalt
warmte uit dit orkestspel en de zui
verheid heeft alle waarborgen.
In Vivaldi leek het orkest in een te
bescheiden positie te opereren. Wij
voelen hier sterker contrasten ope-
i. Huber blies zijn moeilijke soli
virtuoos en met royale ronde toon, al
waren articulatie en toonpareling niet
overal volkomen helder. In het Lar
ghetto werd de fagottoon in zijn bloei
poseerd een klankkleur tussen
hoorn en cello.
In het Air van Handel's Water Mu
sic lag niet de mogelijke spanning in
de expressiviteit, maar 't zeer zuivere
spel van strijkers zowel als blazers
bleef er onverminderd in doorgaan.
De Bourrée (strijkers) miste soepel
heid, het Andante echter kreeg alle
welbespraaktheid, glans en spanning
terug
Bocoherini's Sinfonia in C wekte,
daar op enkele plekken onzekerheden
voorkwamen, de indruk dat de studie
hiervan wat vroegtijdig werd losge-
Laatste getuigenissen van mooie
klankvoortbrenging, van goed spel en
ensemble-begrip boden vier Oud-
Nederlandse (in werkelükheid Boer-
gondische) Dansen in Julius Röntgen's
toonzetting. Nog dansanter, nog blij-
der ware ook toelaatbaar geweest.
Marie Louise van Doornum vervul
de continuo's in Vivaldi en Bocche
rini en deed dit geheel naar de eis.
(Van een deskundige medewerker)
De slachtveemarkten hebben weinig verbetering te zien gegeven, hoewel
dit op grond van het goede verloop van de eindmarkten in de voorgaande
week wel werd verwacht. De invoer van vooral Engelse dieren is echter zo
omvangrijk, dat op verscheidene grote slachthuizen de omzetten voor 80%
uit vlees afkomstig van deze runderen bestaat. Dit betekent, dat tal van
groothandelaren in rundvlees, die anders hun behoeften in belangryke mate
dekken op de binnenlandse markten nu als kopers ontbreken. Er valt dan
ook niet eerder een verbetering van de situatie te verwachten dan nadat de
invoer zal zün afgenomen. Toch blijft het prijspeil zich nog boven het
niveau van de doorsneeprys (oriëntatie vermeerderd met 5%) bewegen,
waarop de Brusselse commissie zal moeten overgaan tot het leggen van
heffing op de invoer uit derde landen.
vrijdag een aanvoer van 1559 vette
lammeren, een cijfer dat we wel eens
hoger hebben gezien om deze tijd van
't jaar. Toch was de handel maar
maitig en in de officiële notering lag
de topprijs op f 140. Voor de kilo-
prijzen (geslacht) horen we variaties
oplopend tot f 6,voor de lichte
lammeren.
In Rotterdam lagen de noteringen
de vorige week maandag en dinsdag
op f 3 -f4 per kg gesl. gew. voor resp.
lste tot en met 3de kwal.
De vette kalverenmarkten hadden
aan het begin van de week bij be
perkte aanvoeren een flauw, maar
toch wel prijshoudend verloop. De
dinsdagmarkten verliepen vlot tot
goed, terwijl in Den Bosch de stem
ming erg rustig was. De prijzen lagen
weer tussen f 3.10 en f 3.75 per kg lev.
gew.
Varkensmarkt
De levende markten zijn deze week
goed, ten dele zelfs vlug verlopen met
iets hogere prijzen. Rotterdam no
teerde de vorige week maandag
f 1,88 - 1,91 - 1,93 en voor de zware
varkens f 1,78 - 1,80, maar verschil
lende andere markten gaven voor de
slagersvarkens prijzen te zien tot
f 2,per kg lev. gew. Ook de zeu
gen werden vlot verkocht, hoewel in
Den Bosch woensdag de afloop wat
i op
By de rechtstreekse leveringen aan
de verzendslachterijen was geen
sprake van een overvloedig aanbod en
de prijzen waren duidelijk een tikje
stijver, zodat men in doorsnee een
centje duurder kocht dan in de voor
gaande week. In de binnenlandse
vleesgroothandel was weer ruime
vraag naar ribben, die dan ook ge
middeld 15 ct per kg hoger werden
genoteerd don vorige week. Hammen
en schouders waren ook wat vaster
in prijs, hoewel de export hiervan
niet veel te betekenen had doordat
de prijzen voor het buitenland hoog
genoeg waren. Overigens verneemt
men, dat de omvang van de export
van slaohitvarkens ook niet erg groot
zou zijn, maar dit wordt nu al weken
lang gezegd, terwijl de statistische
gegevens uitwfjzen, dat er toch weke
lijks nog een Meine twintigduizend
slaohtvarkens (levend of geslacht) de
grens over zijn gegaan.
Voor deze week heeft de VIO de
onveranderd gelaten, terwijl de han
del afhankelijk van de omvang
van het aanbod weer een prijshou
dende tot iets oplopende markt
wacht. De Utrechtse beurs noteerde
vrijdagavond dan ook gemiddeld 3 ct
per kg hoger, waarmede de basisprijs
kwam op f 2,43 - 2,46.
Wolvee
Wat het wolvee betreft, de aan
voeren zijn wekelijks kleiner van om
vang, maar een oplopende prijsont
wikkeling gaat daarmede niet ge
paard. Niet dat de prijzen slecht zijn,
maar gezien de hoge inkoopprijzen
aan het begin van het seizoen is de
weiderij toch met lonend geweest.
Vorig jaar om deze tijd noteerden we
bopprijzen voor vette lammeren van
f 190 per stuk, momenteel ligt de
top op f 145 per stuk. Leiden had
overname prijzen
slachtvarkensFor esters.
Het Nieuwzeelandse cricketteam,
dat in de zomer van 1965 de tradi
tionele toernee door Engeland maakt
zal ook Nederland bezoeken. Er zal
geen eendaagse ontmoeting plaats
vinden, zoals gebruikelijk wanneer
sterke testteams het Nederlands
elftal ontmoeten, doch een twee
daagse. De wedstrijd is vastgesteld
op zaterdag 24 en zondag 25 juli.
Hoogstwaarschijnlijk wordt de ont
moeting, die het hoogtepunt is van
het nationale cricketseizoen, in
Haarlem of Den Haag gespeeld.
In een tweede interland Zal het
Nederlands elftal voorts in de laatste
weken van augustus uitkomen tegen
het Engelse touring-team de Free
Componist Albert
May Malotte
- 69 - overleden
Albert May Malotte, de componist
die het „Onze Vader" op muziek j
heeft gezet is in zyn woning in Los
Angeles overleden. Hij werd 69 jaar. j
Hij kreeg in 1962 een hersenbloe
ding; sedertdien was zijn gezondheid
niet goed.
In de laatste jaren heeft Malotte
tientallen muziekbewerkingen voor
Hollywood gecomponeerd.
Tot zyn composities behoren "Big j
Fisherman", "The enchanted forest" j
en "The lady is a tramp".
Hij was in zijn jeugd bokser en
ging er prat op eens als amateur
half-zwaargewicht bokser te hebben
gevochten tegen de uudkampioen in
de zwaargewichtklasse Jack Demp-
sey.
Het programma voor de Leidse
ploegen luidt:
Hoofdklasse, heren, vrijdag Gym
nasium (8 uur) KangoéroesOcto
pus, overgangsklasse (9.15 uur) SVL
SES.
Dames, overgangsklasse, Gymna
sium, 'hedenavond 8 uur: SVL—
Kangoeroes, vrijdag, Haarlem (8.15
uur) KennemersKVC.
De Kangoeroes (heren) kunnen
tegen het zwakke Octopus een dui
delijke winst binnen halen. Aanval
lend beschikken de Alkmaarders over
geen enkele doorborende smasher,
dus defensief zal van Coos Taconi3
c.s. niet al teveel worden gevraagd.
Onze vertegenwoordigers in de
hoofdklasse zullen zich dus naar
hartelust op him specialiteit, de
aanval kunnen uitleven. Ook van
SVL verwachten we thuis een zege.
SES is bepaald niet een van de
hoogvliegers en de rood witten heb
ben vrijdag aanvoerder Dick Pas-
sohier weer in de gelederen. Van
langzaamaan acties zal onder zyn
leiding geen sprake zijn. In het tref
fen tussen de damesploegen van
SVL en Kangoeroes zaJl de winst
naar onze mening terecht komen bij
Kangoeroes, dat technisch en tac
tisch een tikkeltje meer bagage heeft
dan SVL, maar oppassen is de bood
schap voor Suus Verhoekx c.s. KVC
gaat een moeilijke uitwedstrijd te
gemoet tegen de Kennemers, een
formatie die als grootste wapen een
keiharde service voert. Een KVC-
zege zou een meer dan prettige sur
prise zijn.
Sportsplinters
De Schotse voetbalclub Dun
fermline heeft gisteravond het Duitse
Stuttgart met 10 verslagen in de
eerste wedstrijd tussen beide ploegen
in de tweede ronde van het Euro
pees voetbaltoernooi om de beker
van Jaarbeurssteden.
Het Nederlands studentenvoet
balelftal heeft dinsdag op het Haag
se Quick-terrein met 30 gewonnen
van Luxemburg. By de rust stonden
onze landgenoten in deze sfeerloze
en weinig interessante wedstrijd al
met 10 voor. Er was voor deze ont
moeting, die in stromende regen op
een glad veld werd gespeeld, vrijwel
geen belangstelling.
constante Kwaliteit 25 stuks f 1,25
Financiële nood
(Van onze Rotterdamse
correspondent)
De gemeenteraad van Rotterdam
heeft f 6.607.963 beschikbaar gesteld
voor de bouw van een scholenflat en
een gymnastiekgebouw in he( Zomer
hof-kwartier, tussen Schiekade en
spooriyn. Maarde gemeente zal
er het geld niet voor uitgeven. Nog
deze week zal wethouder R. Langerak
contact opnemen met de drie nyver-
heidsschoolverenigingen, die bü de
bouw betrokken zün, om te zeggen,
dat het gemeentebestuur zich wil te
rugtrekken. De verenigingen kunnen
een beroep op het Rijk doen om de
rente en aflossing van een door hen
aan te gane geldlening te garanderen
Het departement van O K en W heeft
zijn medewerking al toegezegd. Het
voordeel van deze regeling is, dat de
miljoenenuitgave niet ten laste komt
an Rotterdam,
j Gedeputeerde Staten zün bereid
J het door Rotterdam gevraagde kre-
I diet goed te keuren. Onder één voor-
j waarde: het leningplafond mag niet
j worden overschreden. Zou het dus
niet mogeiyk blijken met de school-
verenigingen tot ^n regeling te ko-
men, dan rest Rotterdam maar één
uitweg om de bouw te financieren:
verkoop van het gebouw. De gemeen-
I teraad moest voor deze overmacht
I wel het hoofd buigen.