Kustvaarder Breewijd drie uur
na tewaterlating „vaarklaar"
Mr. Gallas voorzitter
van Martha-Stichting
nonrun
Ontroerde prins Jan
nu GROOTHERTOG
SS-ers oefenden met
schieten op baby's
Gebruik van dieren
voor vivisectie is
niet onredelijk groot
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 13 november 1964
Zesde blad no. 31418
Spectaculaire operatie in Alphen
L
Weliswaar niet zo snel als in
het tijdschema was voorzien,
maar niettemin in recordtempo is
gisteren in Alphen aan den Rijn
een kustvaarder ..vaarklaar" ge
maakt. 's Ochtends om vijf mi
nuten over elf gleed de ..Bree-
ijd" in de Rijn. Precies drie uur
later was de motor in en het
dekhuis óp het schip geplaatst en
werden in de reeds volledig in
gerichte kapiteinshut de glazen
geheven.
Het was niet zomaar een stunt
in de scheepsbouwwerf „De Voor
uitgang:". Er was een duidelijk eco
nomisch motief voor deze specta
culaire operatie: men wilde zo kort
mogelijk gebruik maken van de
duur betaalde diensten van de
drijvende bok. En dat kon ook, om
dat de werf voor het eerst, door de
toepassing van een ander bouwijzer,
dekhuis uit één stuk had ge
construeerd. Tot dusver plaatste
dit onderdeel in secties op een
casco.
Fles ongedeerd
LEI Tijdens de tewaterlating van de
kustvaarder, gebouwd voor de Rot
terdamse rederij P. A.van Es en
Co., deed zich een vermakelijk inci
dentje voor. „Ik doop u Breewijd en
u een goede en behouden
vaart", sprak de echtgenote van de
Kier, mevrouw W. J. L. van Es-
[uydecoper, die daarop vol goede
loed het lint doorknipte waaraan
fles champagne hing. De fles
-aaide traag naar het schip, tikte
shoedzaam tegen de boeg en maak-
Ierse arbeider
tijdens scheren
overleden
De 20-jarige Ierse fabrieksarbeider
1 Timothy Golden uit Cork is gister
enavond in Alphen aan den Ryn door
^nog onopgehelderde oorzaak over
ruleden. De politie stelt een onderzoek
De heer Golden, die ongehuwd is,
was werkzaam by de N.V. Spanbe-
i tonmaatschappij in Alphen. Hij
'woonde in bjj de familie De Graaf
aan de Evertsenstraat 7. Gisteravond
iou hjj zich in de douchecel gaan
«heren. Zyn huisgenoten hoorden
plotseling tumult en snelden naar de
douchecel. Daar werd de jonge Ier
levenloos op de vloer aangetroffen.
Fikse boete voor
„geheime" bollen
„Kyk", sprak de Haagse politie
rechter, „wanneer nu alle kwekers
Iets dergelijks gingen doen, dan kon
den ze met de hele teeltregeling wel
inpakken."
„Dan zou Iedereen biy toe zijn", re-
Iceerde de kweker uit Bodegraven
e terecht stond.
Hfl had kennelijk weinig of niets
met al die maatregelen en deed
ar zo'n beetje hetgeen hem goed
dacht, zo meende althans de offi-
Justitle te mogen con state-
Want omdat er veel bollen wa-
bedorven door de harde win-
I ter en ook door het water, had de
kweker maar wat meer bollen uitge-
plant dan waarvoor hij vergunning
bezat.
De officier van Justitie was niet
'olj1 best over het optreden van verdach-
16211te W spreken te meer, omdat hij reeds
«erder moeilijkheden had veroorzaakt,
'"j' Er was berekend dat verdachte door
üjn optreden plm. 3000 te veel had
ontvangen en daarom eiste de Offi
cier f2000 boete, rekening houdend
Lél»net de onkosten voor lenen enz.
Met de berekening was verdachte
helemaal niet eens en hij becijfer
de hoogstens f2000 te hebben ont
vangen voor het gedeelte waarvoor
leen vergunning was.
De rechter legde f 1000 of 1 maand
i^^heohtenis op.
De Breewijdmaakt voor het de drijvende bok en de werklieden
op het schip de uiterste concentratie
eersf kennis met het water van
de Damse Rijn.
te rechtsomkeer om halverweg schip
en podium te blijven hangen. Met
enige moeite kreeg men het lint
weer te pakken en even later spatte
de fles uiteen tegen de scheepswand.
Het schip plonste dwars in het
water, twee houten glijers in zijn
val mee slepend. Hoge golven sloegen
aan de overzijde over het wegdek,
waar traditie getrouw een serie
tuintjes onder water kwam te staan.
Millimeterkarwei
Het plaatsen van de motor, om
streeks half een, was een millimeter-
karwei dat van de bemanning van
massa goed was „opgeborgen". Vlot
ter verliep de verhuizing van het
grotere en twaalf ton zwaardere dek
huis. Om kwart voor twee werd het
gevaarte door de machtige bok van
de werf getild. Twintig minuten later
stond het dekhuis op zijn plaats. De
bemanningsleden konden hun ver
blijven onmiddellijk betrekken, om
dat de timmerman reeds op de wal
zijn werk had gedaan.
Zelfs toen was de operatie nog niet
afgelopen. Dezelfde middag nog werd
de kiel gelegd voor een zusterschip.
„De Vooruitgang" bouwt voor de
Rotterdamse rederij namelijk een
serie van drie kustvaarders, waar
van de „Breewijd" de eerste is. De
schepen hebben een breedte van 10
en een lengte van 66 meter. Zij me
ten 577 registerton en hebben een
draagvermogen van duizend ton. De
hoofdmotor heeft een vermogen
duizend paardekrachten bij 320
wentelingen per minuut. De „Bree
wijd" is ingericht voor het vei
van gestorte lading en stukgoed. De
nautische uitrusting bestaat o.a. uit
radar, radio en automatische piloot.
Het dekhuis, 36 ton zwaar,
wordt met behulp van een drij
vende bok op de Breewijd'' ge
plaatst.
(Foto Leidsch Dagblad)
Uitgeweken broers
in Madrid gepakt
De Spaanse politie heeft in Madrid
op verzoek van de Rotterdamse poli
tie een 32-jarige directeur van het
expeditiebedrijf Osto, uit Rotterdam
aangehouden. Ook zijn broer, een
27-jarige afdelingschef werd gearres
teerd.
De broers die in Rotterdam woon
achtig zijn, worden ei*van verdacht
te hebben meegewerkt aan het om
kopen van controleurs-administra
teurs van het cargadoors- stuwadoors
bedryf Pakhuismeesteren N.V.
Door het geven van steekpenningen
werden de controleurs overgehaald
bij het laden van schepen de maten
van stukgoederen kleiner op te ge
ven. zodat er minder vrachtpennin-
gen konden worden betaald.
De broers waren in de nacht van
5 op 6 november naar Madrid uit
geweken. Aan de Spa anse politie zal
hun uitlevering worden verzocht.
Een tweede directeur van Osto, zou
volgens de laatste berichten zijn uit
geweken naar Beiroet. Via Interpol
men trachten hem op te sporen.
Alwéér geen ladder... dank-
0 zij Libelle Non Run, gebreid
g volgens het Runex procédé, jj
g Deze kousen zijn werkelijk
1 laddervrij. U herkent ze aan
het Runex' ME embleem op
de verpakking. Koop dus
voortaan
4xsterker
f2.95
i 68-jarige groothertogin van
Luxemburg heeft gisterochtend met
het plaatsen van haar handtekening
onder de acte van abdicatie afstand
gedaan van de Luxemburgse troon
gunste van haar zoon, prins Jan.
De plechtigheid had plaats in de
feestzaal van het paleis in aanwezig
heid van de voltallige groothertoge
lijke familie, de regering en talrijke
diplomaten.
Om tien uur gisterochtend schreed
groothertogin Charlotte de zaal bin-
vergezeld van heer echtgenoot,
prins Felix, en gevolgd door haar
zoon Jan, diens echtgenote Jose
phine-Charlotte en twee van hun
kinderen, Marie Astrid en Henri en
van de broer van de nieuwe groot
hertog, prins Charles.
De officiële plechtigheid nam
slechts vijf minuten in beslag.
ins Jan leek diep ontroerd en
hield zijn hand stevig om het ge
vest van zijn sabel geklemd toen
premier Werner de oorkonde van de
aftreding voorlas. De groothertog be
loofde in zijn eerste troonrede dat
hij de traditionele rol van zijn land
als verbindingsschakel tussen de
grote mogendheden zal handhaven.
Tevens zegde hij toe „alle overblijf
selen van materiële en morele ellen
de te zullen doen verdwijnen". Lu
xemburg (330.000 inwoners) is een
de welvarendste landen van
Europa. Het telt niet één werkloze.
De gewoonlijk ao rustige Luxem
burgers raakten wild enthousiast
toen hun nieuwe vorst 's middags
op het balkon van het groothertoge
lijk paleis verscheen. Het gehele ge
bouw was één bloemenzee. Miljoen
bloemen, van zeer dure bloemstuk
ken tot goedkope boeketten, waren
naar het palels gezonden uit alle
delen van het kleine land
's Avonds hielden de nieuwe groot
hertog en zijn echtgenote, groother
togin Josephine-Charlotte, een ont
vangst in het stadhuis van Luxem
burg. Ex-groothertogin Charlotte
zal na een godsdienstplechtigheid
vertrekken naar haar kasteel in
Fisöhbach.
Paus naar Ver. Staten
en Canada?
Monseigneur Alberto Giovannetti,
permanent waarnemer van het Va-
ticaan bij de organisatie der Ver
enigde Naties in New York, heeft
verklaard het heel wel mogelijk
te achten, dat Paus Paulus eens een
bezoek aan de Verenigde Staten en
Canada zal brengen.
Een dergelijk bezoek zal slechts
gebracht worden in verband met een
godsdienstige gebeurtenis, die het be
zoek rechtvaardigt.
Te Washington heeft een woord
voerder voor de nationale conferen
tie voor r. katholieke welzijnszorg
verklaard, dat de Paus uitgenodigd
is een internationaal gesprek over
de wereldvrede in New York by te
wonen. Tot dusverre is echter nog
geen antwoord van het Vaticaan
ontvangen.
Monseigneur Giovannetti zei ech
ter niet te geloven, dat de conferentie
in New York een gebeurtenis was,
waarvoor de Paus bereid gevonden
zou kunnen worden het Vaticaan te
verlaten.
Auschivits-proces in Frankfort
In plaats van kleiduiven wierpen
de SS-ers in het dodenkamp Ausch
witz baby's de lucht in om op te
schieten, aldus heeft een Tsjechi
sche getuige gisteren in Frankfort
verklaard tydens het proces tegen
twintig SS-ers uit Auschwitz. De
kinderen die niet bij het eerste schot
dood waren, vielen in withete ver
brandingskuilen, waar ze omkwa
De Tsjech, Alexander Prinz, ver
telde dat de SS-ers vaak drie joodse
baby's de lucht inwierpen als doelwit
bij oefeningen in het pistoolschieten
van hun kameraden. Prinz, die in
1942 naar Auschwitz werd gezonden,
zei, dat hij de beklaagde Wilhelm
Wethouder Dekker heeft de
versierde sleutel van het nieuwe
gebouw naar zich toegehaald en
zal de school vervolgens gaan
openen. Links mr. Gallas en
daarnaast het hoofd van de
school de heer Van Petegem.
Rechts mevrouw Gallas, me
vrouw Royer en de echtgenote
van de directeur, mevr. Vogel.
(Foto Leidsch Dagblad)
Interdepartementale commissie meent
(Van onze Haagse correspondent)
Jaarlijks worden in Nederlandse laboratoria voor proefnemingen
rond 2.600.000 dieren gebruikt. Daarvan zijn ongeveer 1.100.000
warmbloedige dieren en de rest koudbloedige en meercellige niet-
gewervelde dieren.
Dit blijkt uit de enquête, die gehou
den is door een werkgroep in op
dracht van de minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid. De com
missie stond onder leiding van de
secretaris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, mr. J. H. Klatte.
De werkgroep is van mening, dat
de indruk bestaat, dat het gebruik
van dieren van alle soorten en spe
ciaal honden, katten en apen, geen
onredelijke omvang heeft. Voor de
beoordeling of een vergunningsstelsel
wenselijk is, zullen echter nog nadere
gegevens nodig zijn.
Bij het onderzoek is niet alleen de
zogenaamde wetenschappelijke, maar
ook de commerciële vivisectie betrok
ken. Uit de enquête is verder geble
ken, dat kleine laboratoriumdieren
,0. muizen, ratten, konijnen, enz.)
85 procent der in de enquête be
trokken laboratoria worden gebruikt.
De commissie is gebleken, dat ope
raties op deze dieren nagenoeg uit
sluitend onder narcose worden ver
richt. Dat geldt niet voor meercellige
niet-gewervelde dieren (muggen en
vliegen)In de meeste gevallen wordt
het dier na de proeven gedood.
Het aantal huisdieren (met name
honden en katten) waarop proeven
worden genomen is betrekkelijk ge
ring: ongeveer 8.000 per jaar. Per jaar
worden 1550 apen gebruikt, nodig
voor het vervaardigen van poliovac-
cin. Voor elke 1.000 tot 1.200 doses
vaccin moet 1 aap worden gedood.
De grootste gebruikers van proef
dieren zijn: universiteiten, gezond
heidslaboratoria, land- en tuinbouw-
laboratoria en o.m. de industriële
producenten van biologische prepara
ten. Ongeveer twea/derde van het
gebruikte aantal proefdieren wordt
door de gebruikers van derden be
trokken. Het grootste deel komt van
officiële instanties, van de dierenhan
del worden voornamelijk honden,
katten, apen e.d. betrokken.
Boger eens op de baby's had zien
schieten. „De man die de baby's
omhoog wierp, had tien of twaalf
kinderen ore zich hoen staan, van
wie de oudste ongeveer vier jaar was.
Hij gooide hen een voor een de lucht
in, opdat Boger er op kon schieten.
Toen Boger merkte dat ik het zag,
vroeg hij mij: „Vind je het leuk? Zo
maken wij nu de joden in Warschau
af".
Prinz zei verder, dat de beklaagde
Oswald Kaduk voor het pistoolschie
ten jonge joodse meisjes gebruikte
die hij op verschillende afstanden
opstelde en neerschoot.
De beklaagde Robert Mulka, een
welvarende Hamburgse im- en ex-»
porteur, die tweede man in Ausch-
witz was, werd door Prinz geken$
schetst als „één van de wreedstè
marmen in Auschwitz".
„Ik zag hem eens een SS-er bevel
geven twee gevangenen dood té
schieten. Toen een van de twee pro*
beerde zich weer op te richten troHf
Mulka zijn revolver en maakte hem
met een schot af".
Mulka is op vrije voeten onder
borgstelling.
Tachtig miljard
franken voor de
Franse defensie
Frankrijks militaire program, dat
gistern ter kennis is gebracht van
het parlement, voorziet voor de ko
mende vijf jaar onder meer in de
bouw van raketten met kernladin-
en onderzeeërs die met deze wa
pens zullen worden uitgerust. De
totale kosten worden begroot op
tachtig miljard franken (ruim 58 mil
jard gulden).
Het program voorziet voorts in een
luchtvloot bestaande uit Mirage-
bommenwerpers, die kernbommen
met een explosieve kracht van 50 tot
kiloton tnt kunnen vervoeren,
Tweeënzestig van deze toestellen ztjn
reeds besteld. Dit onderdeel vormt de
eerste fase van het vijfjarenplan.
Het program, dat vorige week door
kabinet werd goedgekeurd,
spreekt van een uit zes divisies be
staande landmacht die zowel binnen
als buiten de NAVO kan optreden-
De eerste onderdelen van de strate
gische kernmacht zijn sedert 1964
operationeel. De tweede fase zal
worden gekarakteriseerd door raket
ten met kernkoppen die een grotere
explosieve kracht bezitten. De ge
noemde drie atoom-onderzeeërs zul
len elk zestien van deae raketten
boord hebben.
Nieuwe school in Alphen geopend
Tijdens een buitengewone be
stuursvergadering. die gister
morgen in de bestuurskamer van
de Martha-Stichting in Alphen
werd gehouden, heeft voorzitter
ir. W. Royer (79) de voorzit
tershamer overgedragen aan mr.
R. M. Gallas, burgemeester van
de gemeente LeiderdorpDe
scheidende voorzitter werd een
bureau-set aangeboden.
Na afloop van de vergadering
gaf de drumband van de Mar-
tha-Stichting op het plein voor
het Koningin W ilhelminahuis
een show.
Namens alle kinderen van Al
phens grootste gezin boden Rob
Smit, Christian Kaduk en Hanny
van der Werf de heer en me
vrouw Royer een enorme fruit
mand aan.
Het gezelschap begaf zich vervol
gens naar de ingang van het Zui
derpark waar de nieuwe school „De
Sloep" is gebouwd, die door de wet
houder van Onderwys, de heer A. J.
Dekker, officieel werd geopend.
Daarvoor trok de wethouder de sleu
tel van het oude schoolgebouw langs
een kabel naar de ingang van de
nieuwe school, zodat hij de deur van
de nieuwe school kon openen.
Na een kort begroetingswoord van
de nieuwe voorzitter, mr. R. M. Gal
las, sprak de heer Dekker er na
mens het gemeentebestuur zRn
vreugde over uit, dat deze school
thans in gebruik kon worden ge
nomen. De naam De Sloep' 'Is be
dacht door het hoofd de heer Van
Petegem.
Deze DMoi Ut g«feomq, qcmte* bto*
reddend irerti «Wh gedreaa
Samenwerking
Mr. Gaöas dankte j^et be
stuur van de stichting hal gemeen*
tebeetuur van Alphei «nor dTpnS-
tige samenwerking en de getoonde
belangstelling by deze „tewaterla*
ting" van „De Sloep. Mr. Gallas
bracht voorts dank aan architect
W. Brouwer in Alphen aan den Rijn
en aannemer Van Vliet uit Aarlaiv.
derveen, alsmede aan het hoofd van
de school de heer J. van Petegem
voor diens onvermoeide streven naar
een dergelijke achooL De heer Van
Petegem dankte allen die aan de
bouw van de school hebben meege
holpen.
Namens de N.V. N. Samsom sprak
de heer Hardijzer woorden van
waardering voor de inrichting van
de school. De nieuwe school bevat
twee grote lokalen. Een ervan is In
gericht als observatieklas, waar
mej. Van Dam de leiding krijgt en
in het praktijklokaal krijgt de heer
Stroo de leiding.
Na de rondgang door de lesloka
len werd de lunch gebruikt in het
centraal gebouw. De heren Hoekstra,
Van Petegem, De Bruin en Groe
nendijk kregen daar de gelegenheid
over de nieuwbouw, de school, de
psychologie en de didactiek een en
ander te vertellen.
In het Koningin Wllhelminahuls
kregen de personeelsleden van de
Martha-Stichting 's middags de ge
legenheid, van de scheidende voor
zitter en zyn echtgenote met een
handdruk afscheid te nemen en ken
nis te maken met de nieuwe voor
zitter, mr. Gallas en zyn echtgenote.
Afscheid
Ir. Royer sprak daar enkele woor
den van afscheid, waarby hy wees
op de veranderde tydsomstandighe-
den, waardoor ook het werken in de
Martha- Stichting is veranderd.
Mej. G. Ketellapper sprak de schel
dende voorzitter namens het perso
neel toe: zy bood een fraaie plant
