Tsjechische toneelversie van
„Reis om wereld in 80 dagen
KLEUTER
BROEK
kunst
kaleiöoscöQp
KREYMBORG
KREYMBORG
Goede greep inzet
van nieuw seizoen
„Stunt" van studenten
in het dorp Rouveen
Palestijnse vluchtelingen moeten
nog lange tijdworden ondersteuner
Politie schiet te
gauw en te veel
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 10 NOVEMBER 1964
In Antwerpse schouwburg:
(Van onze Brusselse correspondent)
Reeds twee jaar na het verschijnen van Jules Verne's ,.Reis om
de wereld in 80 dagen' kwam het Parijse Theatre de la porte
Saint Maritin" met een toneelbewerkinggemaakt door de auteur
in samenwerking met Dennery. Het werd een buitengewoon suc
ces: 415 keer werd het stuk gespeeld en daarna is het in Frankrijk
en in het buitenland ontelbare malen over het voetlicht gebracht
meestal als spektakelstuk ter gelegenheid van Kerstmis oj kermis
weer voor de dag gehaald.
uitgave van 1872 heeft gegraveerd.
De decors van Vladimir Synek met
veel grijze en witte horizontale lij
nen sluiten daarbij eveneens nauw
aan. Al die scènes geven de bezet
ting (die zich van een goede Neder
landse vertaling van Jeanne Geldof
kan bedienen) gelegenheid tot fris
en leuk spel.
Er zijn vier hoofdfiguren, Roger
Coorens plechtig en stijf maar niet
vervelend als Phileas Fogg, Bernard
Verheyden als een heel goede, rap
pe en sympathieke passe-partout
(met veel in de zaal spreken), Willy
Van der Meulen als de afschuwe
lijke detectieve Fix en Ketty van
de Poel als de Oosterse Aouda, zo
Oosters al zij maar zijn kan. Daar
omheen een groot aantal toneelspe-
99
Eigen gedachten
Een nieuwe Tsjechische bewerking
van de beroemde roman wordt thans
door de Antwerpse Kon. Ned.
Schouwburg gespeeld. Ze is afkomstig
uit Praag. De directeur van het S. K.
Neumann- theater in de Tsjechische
hoofdstad, Vaclav Lohnisky had
bepaalde gedachten over. Hij mei
de dat het verhaal niet op de voet
moest worden gevolgd, bovendien
vond hij dat er gerust naar heden
daagse toestanden in zou kunnen
worden verwezen. Hij besprak een
ander met een stadgenoot, de
zoals het programma van de K.N.S.
hem noemt: dramaturg- regisseur
toneelspeler Pavel Kohout. Deze
I"bleek dadelijk enthousiast: na twee
dagen kwam hij reeds met 20 pagi
na's tekst aanzetten. In januari 1962
ging de première in Praag.
Het stuk haalde er meer dan 150
voorstellingen en staat nog op het
speelplan. Andere Tsjechische
schouwburgen in de provincie heb
ben het ook gespeeld, in Polen is het
gegaan en Oost-Duitsland volgde
evenals een bewerking voor de Beier
se televisie. Thans is het dan naar
Antwerpen gebracht waar vele ac
teurs en één actrice van de K.N.S.
Het met bijzonder veel verve en ple-
>ver het voetlicht brengen onder
regie van Vaclav Lohnisky zelf.
rui
Vrij en vrolijk
Kohout is nogal vrij en vrolijk met
Verne omgesprongen. Af en toe volgt
JW pfl hem op de voet, soms loopt hij
op hem vooruit, hij maakt ook wel
eens een kleine zijsprong maar de
draad van het verhaal heeft hij niet
uit het oog verloren.
Het gevolg: een zeer groot aantal
kleine scènes, die een soort theatrale
parafrase zijn op de houtsneden,
welke Beneth voor de oorspronkelijk
Advertentie
i jonge, belegen, oude
Edammer of Goudse
Iers, die allerlei kleine rollen vreemd,
gek, bizar of aardig interpreteren.
Wat b.v. Ivo Pauwels doet als de
bejaarde eigenaresse van een Rus
sisch huis dat minder gesloten is dan
de omschrijving aanduidt,
..ln 80
Een scène uit
dagen de wereld rond"
der 1
goed toneel.
reinste soort i
blijft
Al met al heeft de Kon. Ned.
Schouwburg met dit stuk een goede
greep heeft gedaan.
Zo aan het begin van het seizoen
kan dat nooit kwaad!.
Boden „Ik, Jan Cremeraan
maar het werd geweigerd
(Van onze correspondent)
In een grote Mercedes zijn gisteren vier „groenen" van het Am
sterdamse studentencorps Nia in Rouveen (gem. Staphorst) ver
schenen om in de bibliotheek een exemplaar aan te bieden van het
boek ,,Ik, Jan Cremer". Zoals bekend is onlangs een voorstel tot
subsidie aan de bibliotheek met een stemmenverhouding 7 tegen 6,
door de Staphorster gemeenteraad afgewezen. De tegenstemmers
waren van mening dat verscheidene boeken in de biblotheek zeden
bedervend zouden zijn, hoewel de werken van de in de publiciteit
zijnde auteurs als b.v. Wolkers, Van 't Reve, Van Vugt en Cremer
in het geheel niet aanwezig zijn.
De 'eerste jaars studenten" hadden in ieder geval van de ont
groeningscommissie de opdracht gekregen in het nieuws te komen
door het boek van Cremer aan te bieden.
Een slecht boek
Temidden van niets vermoedende
Rouveense vrouwen en kinderen in
klederdracht versohenen deze leden
van het dispuut „Atomos", in het
zaaltje waar alleen maar op maan
dagmiddag boeken uitgeleend wor
den.
Het exemplaar van „Ik, Jan
Cremer", was voorzien van een op
dracht van Wim Wagenaar, stunt-
en vriend van de op dit ogen
blik in Enigeland vertoevende auteur.
Volgens de opdracht hoopt deze dat
alle Staphorsters het boek zouden
lezen, maar voegde er desalniettemin
aan toe. dat het een slecht boek
„De Staphorsters moeten alle boe
ken kunnen lezen die ln Nederland
verschenen". Dit verklaarde de
woordvoerder van de studenten
tegenover burgemeester mr. H. H. H.
Haverkamp van Staphorst, die in
allerijl van een vergadering in Hen
gelo naar zjjn dorp was teruggekeerd
toen hR van de plannen van de
studenten gehoord had. Voorts was
aanwezig de heer A. van Uxem,
secretaris-penningmeester van de
centrale plattelandsbibliotheek. Deze
antwoordde de studenten dat hjj het
boek niet kon accepteren omdat het
niet voldoet aan de nonnen die de
openbare leeszalen stellen.
Hjj wilde niet discussiëren over de
culturele waarde van het werk, maar
merkte op dat het boek van ver
scheidene kanten onzindelijk is ge
noemd.
Burgemeester ontstemd
Burgemeester Haverkamp toonde
zich tegenover de studenten ont
stemd. Hij meende dat de inwoners
van Rouveen door het doldrieste op
treden van de studenten gedupeerd
konden worden. ,De bibliotheek in
Rouveen bestaat al 16 jaar", aldus
de burgemeester, maar heeft in al
die tijd nog nooit subsidie ontvangen
omdat de gemeenteraad altfjd er
tegen was.
De heer Haverkamp wees erop dat
het de laatste jaren de goede kant
opgaat met de stemmenverhouding
in de raad. Was men anders in grote
meerderheid tegen subsidie, thans
waren er reeds zes voor en zeven
tegen. Volgend jaar komt het voor
stel weer in de raad. Wie zal zeggen
dat de stemmenverhouding dan niet
zeven voor subsidie en zes tegen zal
zijn?", vroeg de burgemeester zich
af terwijl hij de studenten toesprak.
HU vond dat de studenten gevaar
lijk spel speelden door mogelijk een
beleidslijn te doorkruisen.
De studenten die twee uur in de
bibliotheek hebben vertoefd en daar
vriendelijk met thee en koek zjjn
ontvangen, vertrokken na de toe
spraak van de burgemeester onver
richter zake weer naar Amsterdam,
het niet geaccepteerde geschenk
medenemend. In hun auto lagen
enkele spandoeken, die hadden ze
niet durven ontrollen uit vrees last
te krjjgen met de bevolking
Toen ze vertrokken heeft burge
meester Haverkamp twee protest-
telegrammen verstuurd. Eén aan de
rector-magnificus van de Universi
teit van Amsterdam en één aan de
senaat van het studentencorps. Hier
in heeft hü zün bezwaren kenbaar
gemaakt die hü ook aan de groenen
had meegedeeld.
Waar gaat het met
„muziek" naar toe?
Medewerkers van de Fluxus-
groep zullen op vrijdag a.s. in de
Kurzaal in Scheveningen een
concert geven waarop „nieuwe
muziek, anti-muziek en instru
mentaal theater" worden gepre
senteerd. Het concert heeft zo
wel op het podium als in de zaal
plaats. Het publiek wordt bij de
uitvoering betrokken. „De mu
ziek wordt zichtbaar en onzicht
baar .opmerkelijk en onopvallend
of alleen voelbaar uitgevoerd",
zo luidt de aankondiging.
Het programma vermeldt werken
van Lamonte Young, George Brecht,
Emmett Williams, George Maciunas,
Robert Watts, Dick Higgins, Joe Jo
nes, Toshi Ichiyanagi, Bengt af
Klintbergi Nam June Paik, Arthur
Kopeke, Eric Andersen, Robert Filiou,
Misja Mengelberg. Wim T. Schippers
en Willem de Ridder. Uitgevoerd
worden o.m. „Trio voor viool, altviool,
contrabas en poetsmiddel", „Concert
voor in- en uitademen", „Muziek voor
microfoon en pakpapier", werken
voor piano en hartige hapjes", „Con
cert voor zangeres en hoestbonbons"
en „Een stuk voor 40 wekkers".
De Fluxus-groep vertegenwoordigt
een internationale beweging, en
werkt aan „de ontwikkeling, verdie
ping, uitbreiding, verguizing, afbraak
en verandering van uitingsvormen".
De Kurzaaldirectie, die vorige maand
de nieuw-realistisclie danskunst van
Merce Cunningham Ir. ons land pre
senteerde, komt thans met de nieuw-
realistische muziek en bereidt een
voorstelling van de nieuw-realistische
film voor.
Collectie De Boer
naar
Singermuseum
(Van onze correspondent)
Binnenkort zal de heer P. de Boer,
gerenommeerd kunsthandelaar en
collectionair in Amsterdam, statutair
laten vast leggen dat het zün wens
is dat de stichting die sinds kort zjjn
miljoenenverzameling beheert, de
ruim zestig werken omvattende col
lectie zal bestemmen voor het Sin
germuseum in Laren.
Tot het bezit dat de heer De Boer
en zijn (overleden) echtgenote ln
enkele decennia bUeenbrachten be
horen acht Van Goghs, twee Gerard
Davids, een schets van Rubens, Ita
liaanse en Duitse primitieven en Hol
landse en Vlaamse 17e eeuwers. Als
deze wens wordt geëffectueerd zal
het Singermuseum, kwalitatief een
enorme sprong vooruit maken. Uiter
aard zUn aan dit besluit enige restric
ties van particuliere en artistieke
aard verbonden.
Nederlandse grafici
in Jeruzalem
(Van onze correspondent).
Vijf Nederlandse grafici houden
eind novemberbegin december een
expositie in de Ezry kunstzaal aan de
Koning Davidstraat ln Jeruzalem.
Het zün Ru van Rossem (interna
tionale prüs voor grafiek op de Biën
nale dei Giovanni di Girizia, Italië),
Toon Wegner (tweemaal Jacob Ma-
risprüs), Wim Zwiers directeur van
de Academie voor beeldende kunsten
in Groningen (viermaal prüs van de
Nederlandse Ex-Libris kring), Fred.
Koot, leraar aan Artibus in Utrecht
en aan de Kunstacademie ln Gronin
gen, en organisator van de interna
tionale zomeracademie op het Griek
se eiland Lesbos, en Harry van Krui-
ningen (prix de la critique 1963 en
maker van de pedagogische film
over de grafische kunst „De zwarte
tampon").
De tentoonstelling wordt eind van
deze maand de datum is nog niet
precies bepaald geopend door mr.
A. Mansveld, eerste secretaris van de
Nederlandse ambassade in Jeruza
lem.
Wagner-Festival 1965
in Bayreuth
Op het programma van het Ri
chard Wagner-Festival ln Bayreuth,
dat in 1965 van de 25ste juli tot de
30ste augustus zal duren, staan 28
voorstellingen.
Het Festival wordt geopend met de
„Ring der Nibelungen" in een nieuwe
enscenering van Wieland Wagner
met prof. Karl Böhm als dirigent.
(„Rheingold: 25.7 en 13.8, „Walküre":
26.7 en 14.8, „Siegfried": 28.7 en 16.8
en Götterdammerung": 30.7 en 18.8).
Onder leiding van Otmar Suitner zal
„Der Fiegende Hollader" achtmaal
worden opgevoerd (4, 8, 11, 19, 22, 25,
27 en 29 augustus). Voorts staan acht
voorstellingen van „Tannhauser" met
André Cluytens als dirigent op het
programma f5, 7. 9. 12, 21, 24, 26 en 30
augustus). „Parsifal" wordt viermaal
opgevoerd onder leiding van prof.
Hans Knappertsbusch f6, 10, 20, en
28.8).
Miep Diekniann
weer bekroond
De Duitse „Jeugdboekenprijs 1964"
is toegekend aan de Nederlandse
schrijfster Miep Diekmann en de
Britse schrijfster Katherine Alfrey.
De prjjs wordt donderdag door de
Westduitse minister Bruno Heck
uitgereikt in het gebouw van de
„Norddeutsche Rundfunk" in Han-
HULPVERLENINGSORGANISATIE VAN UNO MEENT:
Honderdduizenden vluchte
lingen, die zestien jaar geleden
door de Arabisch-Israëlische
oorlog uit hun woonsteden in
Palestina zijn verdreven, zullen
volgens de V.N.-organisatie
voor steunverlening aan vluch
telingen nog jaren moeten wor
den ondersteund. Zij zullen een
blijvend gevaar voor de vrede in
het Midden-Oosten vormen.
De vluchtelingen zfjn bijeenge
bracht in 54 kampen en in dorpen
van vier middenoostelijke landen.
Israël weigert hen in enig noemens
waardig aantal te laten terugkeren
of de grote sommen te betalen welke
Arabische en Palestijnse leiders als
compensatie eisen.
Op 30 juni van dit jaar waxen bij
de hulpverleningsorganisatie van de
V.N. naar haar secretaris-generaal,
Laurence Michelmore, in zijn jaar-
Lag mededeelt, in totaal 1.246.585
vluchtelingen ingeschreven. Van hen
in 878.901 ingeschreven voor
rantsoenen, berekend op het voeden
van vluchtelingen met 1.500 tot 1.600
calorieën per dag tegen een bedrag
in ongeveer 15 cent per persoon.
De organisatie bestaat krachtens
mandaat van de Algemene Vergade
ring van de V.N. thans 14 Jaar. Het
lopende mandaat van twee jaar loopt
op 30 juni 1965 af. Michelmore zegt
in zün verslag, dat, als de Algemene
Vergadering besluit de organisatie te
handhaven waartoe hü adviseert
dit eerder voor een langere dan
voor een kortere termUn moet zün.
Auteur Wankowicz
op vrije voeten
M. Wankowicz, de 72-jarige Ameri
kaanse auteur van Poolse afkomst, is
in Warschau veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van drie jaar wegens
„belastering van Polen".
Het vonnis is gehalveerd op grond
de voorwaarden van de in juli
bekendgemaakte amnestie ter gele
genheid van de 20ste verjaardag van
het bestaan van het communistische
bewind.
Op grond van leeftUd en gezond
heid is Wankowicz echter op vrije
voeten gesteld. HU heeft verklaard,
nog niet te weten of hU in hoger be
roep zal gaan.
OUD-COMMISSARIS POSTHUMA:
99
99
„De politie schiet tekort bij het technisch gebruik van het vuur
wapen en bij de mentale instelling omtrent dat gebruik", schrijft de
oud-commissaris van politie in Amsterdam, de heer J. L. Posthuma
in het november-nummer van het tijdschrift voor de politie. Er
wordt te gauw, te veel en onvoldoende doeltreffend geschoten.
Geen vorderingen
Michelmore merkt op, dat het af
gelopen jaar geen noemenswaardige
vorderingen zUn gemaakt met repa
triëring of schadeloosstelling van
vluchtelingen, een koers, waarvoor de
Algemene Vergadering zich in 1948
heeft uitgesproken.
Israël heeft de veran/twoordeiU'k-
heid voor het vertrek van de vluch
telingen uit hun woonsteden afge
wezen en kritiek uitgeoefend op het
feit, dat de Arabische landen niet
bereid zijn, de vluchtelingen volledig
op te nemen. Het heeft verklaard,
dat Israël zich om veiligheidsrede
nen niet kan verenigen met de terug
keer van duizenden Arabieren, die
naar zUn mening Israël vUandlg
gezind zouden zijn.
Nog even scherp
Michelmore rapporteert dat de
gevoelens van bU het Palestijn
se vluchtelingenprobleem betrokken
landen nog even hartstochtelU'k rijn
en dat heft probleem zelf ndet minder
moeilU'k op te lossen of minder ge
vaarlijk voor de vrede en de stabili
teit in het midden-oosten ia gewor
den.
behoren te maken. Deze gevallen
spreken volgens de heer Posthuma
sterker aan, dan die waarbU de poli
tie ter bescherming van eigen leven
moet schieten.
Dc heer Posthuma stelt voor, dat
de overheid een zeer deskundige
werkgroep in het leven roept die ad
vies moet uitbrengen over de be
voegdheid van de politie tot wapen-
gebruik. De heer Posthuma wenst in
de instructie een gebod opgenomen
te zien, dat het pistool door elke
politie-ambtenaar gedragen moet
worden overal waar hU zich buiten
zijn woning op het grondgebied van
de Nederlandse staat bevindt. Ook in
de zogenaamde vrije tUd. Ook dan
is en blUft men politieman en kan
men voor zeer verrassende situaties
I bruik maakte of daarvan gebruik had kernen te staan.
Er moet iets aan gedaan worden,
aldus de oud-commissaris. Voor ver
beteringen in het gebruik en de men
tale instelling is zUns inziens een
daarop gerichte opleiding de enige
De heer Posthuma is van oordeel
dat het uitgesloten is, dat de politie
in Nederland haar algemene taak en
plicht, tot ondersteuning van de
staat, kan uitoefenen zonder van tUd
tot tUd van het vuurwapen gebruik
te maken. Met inachtneming van de
voorzichtigheid bU het lezen van
kranteberichten, kan het gehele Ne
derlandse publiek op de hoogte zUn
met de vele gevallen van ernstig
agressieve delicten, waarbU de poli
tie ter bescherming van andermans
of goed van het vuurwapen ge
Gevangenisstraf
voor hinderen
van politie
De officier van Justitie ln Amster
dam mr. K. W. baron van Dedem
heeft naar aanleiding van de kritiek
die de laatste tUd wordt geuit op het
gebruik van vuurwapens door de po
litie, met nadruk verklaard dat de
politie moet weten dat het openbaar
ministerie achter haar staat.
Hij deed dit bU de behandeling
door de politierechter van een zaak
tegen een 28-Jarige bUriJder uit Am
sterdam, die terecht stond omdat hU
twee agenten in burger, die rich
hadden gelegitimeerd, had verhin
derd proces-verbaal op te maken te
gen een echtpaar dat onder invloed
wilde gaan autorijden. De man had
een van de agenten hierbU verwond
door een fiets naar hem te gooien.
De officier herinnerde eraan, dat
in Engeland de politie ongewapend
is. Het publiek heeft daar meer
bied voor het gezag. Als men een
agent aan rijn lichaam komt wordt
er zwaar gestraft. In dit geval zUn
de agenten alleen maar fatsoenlijk
en behoorUjk opgetreden, zei hU. HU
eiste daarom een week gevangenis
straf. De politierechter mr. F. H. J.
ten Kroode, maakte er in verband
met het blanco strafregister van de
bUrijder vUf dagen van.
Een 22-Jarige bokser die rich aan
hetzelfde delict had schuldig ge
maakt, zonder echter de betreffende
agenten te hebben verwond, werd na
een eis van honderd gulden boete
veroordeeld tot twee dagen gevan
genisstraf.
Treinenloop in
Italië in de war
Al hebben slechts twee van elke
vUf Italiaanse spoormannen gisteren
deelgenomen aan de drie stakingen
van elk anderhalf uur, toch was dit
voldoende om drie van elke vier trei
nen in deze perioden niet te laten
vertrekken. De actie begon zondag.
Van de zRde der spoorwegen is mee
gedeeld dat zondag 1.648 van de
2.150 treinen ln de stakingsperioden
niet konden vertrekken.
Ook na de stakingen lag de dienst
regeling nog volkomen in de war.
Naar schatting berokkent de staking
de Italiaanse economie een scha
de van dertigmiljoen gulden per dag.
dag.
Vannacht om twaalf uur gingen
de douanebeambten in staking. Ver
der is voor vandaag een 24-uurssta
king in de rubberindustrie afgekon
digd.
„Inmiddels blijft het leven van de
vluchtelingen zelf verlopen in een
atmosfeer van verbittering, teleur
stelling en verloren hoop. Gedurende
de lange periode van afhankelUkheid
van internationale liefdadigheid is
hun leven er een van moeilijkheden
en ontbering geweest", aldus Michel-
Michelmore schildert de vluchte
lingen af als personen, die vinden
dat de wereld hun levensonderhoud
verschuldigd is.
HU verklaart, zo de organisatie
haar werk voortzet, te hopen in het
komende jaar wat meer te bezuini
gen, misschien een half miljoen dol
lar op een budget van 37 miljoen.
Hij merkt hierbU echter op, dat
verhoging van de suikerprijzen
alleen al de voorgenomen bezuini
gingen in gevaar brengt.
(Advertentie)
Elastisch, praktisch
Helanca ln diverse
kleuren
3 Jaar I1Ü
KI. st. p. m.
Alleen geldig 11 november
Stille Rijn, tegenover
de Hartebrugskerk
