LEIDSCH
DAGBLAD
Discussies op hoog niveau
over crisis in het Westen
MARS SCHOT
MISLUKT
KLM gaat vooruit
19
ST
CADEAU
FL 1450,-
Luns en Spaak bij
minister RuskBall
reist naar Europa
BONN WIL ZES
MINISTERS B.Z.
BIJEENROEPEN
bloembollen
alles
Vlieland
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1964
No. 31309
Directeur: E. A. E. van Disüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21501
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57051
mogelijk dat president Johnson zich
op korte termijn naar Europa zal
spoeden.
In Parijs wordt verwacht, dat
Johnson voor het einde van dit jaar
De Atlantische en Europese betrekkingen verkeren op het
ogenblik in een crisistoestand, hetgeen in de komende weken tot
tal van besprekingen op hoog niveau zal leiden:
de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean
Rusk, zal dit weekeinde van zijn Nederlandse en Belgische
collega's mr. Luns en Spaak advies krijgen over de toene
mende moeilijkheden van het Westelijk bondgenootschap;
de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken,
George W. Ball, zal de vierde Duits-Amerikaanse conferentie
van 12 tot 15 november in Berlijn bijwonen;
t Ball gaat voorts naar de Organisatie van Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling (OESO) op 2 en 3 december
in Parijs;
f Rusk en zijn Westduitse collega Schroder zullen van 21 tot
24 nov. in Washington besprekingen voeren over de NAVO.
Johnson zou aan
De Gaulle een harde
noot hebben
Wat de ontmoeting tussen Rusk er
lijn Nederlandse en Belgische col
lega's aangaat, merkt men in Wash
ington op, dat de betekenis van deze
Beneluxlanden groter is dan de
te, die zij op de kaarten inn
Luns en Spaak zijn gerespecteerde
vertegenwoordigers van kleine lan
den, die in de Atlantische wereld
de meerderheid zjjn. Het is niet
mogelijk, dat de beide ministers ook
president Johnson zullen ontmoeten.
Mr. Luns, die gisteren in New York
een onderhoud had met secretaris
generaal van de V.N. Oe Thant (het
was een algemene bespreking), arri
veert morgen in Washington. Daar
zal hij Rusk en Ball ontmoeten aai
een lunch, aangeboden door de Ne
derlandse ambassadeur mr. Schür-
mann. Voor deze lunch zijn verder
uitgenodigd: Christian A. Herter,
presidentieel medewerker voor han
delskwesties, en Robert Schatzel,
staatssecretaris voor Atlantische
ken.
Onze Par ij se correspondent tele
foneerde ".hedenochtend:
Nu president Johnson zijn tegen
stander Goldwater heeft verslagen
mag hij, zo constateert men in Pa-
.rijs, voor zijn tweede ronde in d<
buitenlandse politiek zijn krachten
binnenkort op generaal De Gaulle
beproeven. Zowel in Washington als
in andere Westelijke hoofdsteden
men er zich zeer wel van bewust,
dat de „vrije wereld" op dit ogen
blik een crisis beleeft, die het Witte
Huis moeilijk nog veel langer op haar
beloop zal kunnen laten. De gezond
heidsbulletins van de NAVO, van de
EEG, de Euromarkt, de MLF, (de
1 multilaterale kernmacht)
Kennedy-ronde zien er bepaa
briljant uit en om persoonlijk de
diagnose van die ziektebeelden op
t« kunnen stellen lijkt het niet
bezoeken aan de drie voornaamste
Westelijke hoofdsteden Londen, Pa
rijs en Bonn zal afleggen, nadat
voordien onderminister Ball als pad
vinder vooruit is gestuurd.
De opgave, waarvoor Johnson (als
hij komt) in Parijs zou worden ge
plaatst, zal niet licht zijn. En men
kan zich bij voorbaat al afvragen of
hij, gewapend met zijn befaamde sou
plesse van parlementaire rot, bij
machte zal blijken De Gaulle tot zijn
inzichten en doelstellingen om te
praten.
De eerste ontmoeting, vorig jaar
bij de begrafenis van John F. Ken
nedy, is zeker niet bemoedigend ge
weest en heeft voornamelijk alleen
maar nieuwe misverstanden opgele
verd. In de ogen van de generaal is
Johnson een „gladde radicaal-socia
list uit de tijd en met de stijl der
derde republiek" en voor dat soort
politici heeft de Franse president
nooit veel waardering weten op te
brengen. En daarbij komt dan nog
bovendien, dat president De Gaulle
momenteel in een positie verkeert,
die hem de compromissen die zorg
vuldig geiten en kolen moeten spa
ren met extra afkeer doet vervullen.
Slot pag. 2
Advertentie
RODEX EN COTSMOOR dames-
mantelpakjes en mantels,
hyle Scott twin sets en pullovers.
Daks en Munrospun rokken.
Doré - Doré kousen - Sjaals
handschoenen en paraplu's.
Maarsmanssteeg 2-6, Leiden
WEERBERICHT
Weinig verandering
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: overwegend droog
weer met plaatselijk mist of bewol
king. Overdag enkele verspreid voor
komende opklaringen. Zwakke wind
en weinig verandering in tempera
tuur.
i 11.15 uur)
7 NOVEMBER
Zon op: 7.45 uur; onder: 17.02 uur.
Maan op: 10.59 u.; onder: 18.50 u.
Hoogwater te Katwijk te 4.53 en
17.05 uur.
Laagwater te 0.44 en 12.54 uur.
(Dit nummer bestaat alt 22 paglna'si
Raket en Mariner faalden beide
He eerste van de twee Amerikaanse „schoten" naar Mars is
mislukt. Gisteren om 20.22 uur Nederlandse tijd werd de Mari-
ner-III van Kaap Kennedy gelanceerd door een Atlas-Agena-
raket. De eerste raket-trap functioneerde naar wens, waardoor de
Mariner met de tweede rakettrap in de gewenste „parkeerbaan"
om de aarde kwam. Toen van daar uit de Mariner in de gewenste
baan naar Mars werd gelanceerd gingen er twee dingen mis: de
tweede rakettrap weigerde dienst enkele seconden voordat hij
behoorde te zijn uitgebrand, waardoor de nodige snelheid van
41.000 km per uur niet werd bereikt en voorts weigerden de wie
ken met zonnecellen voor de energievoorziening uit te klappen,
zodat de instrumenten niet konden werken.
Het ligt in de bedoeling, een volgende Mariner op zo kort mo
gelijke termijn te lanceren, waarschijnlijk begin komende week.
Voorts wordt deze maand nog een Russisch „schot" naar Mars
verwacht.
Tweede staat klaar
De regering van kanselier Erhard
heeft vandaag aangedrongen op een
conferentie van ministers van Bui
tenlandse Zaken van de Zes EEG-
landen (Frankrijk, West-Duitsland,
Italië, Nederland, België en Luxem
burg) om te spreken over een politie
ke groepering, die een eerste stap
naar de „Verenigde Staten van Euro
pa" zou kunnen zjjn.
De weg wordt voor andere Euro
pese landen opengelaten zich erbij
aan te sluiten, maar van het verlan
gen van de Britse regering er reeds
bjj het begin van de besprekingen bjj
te komen werd geen notitie genomen.
VERLIES AANZIENLIJK MINDER
GOLF VAN ONTSLAGEN VOORBIJ
(Van onze parlementaire redactie)
Het verlies van de K.L.M. zal over het jaar 1964 waarschijnlijk
niet meer bedragen dan 15 a 20 miljoen gulden, zo heeft minister
Van Aartsen (Verkeer en Waterstaat) de Tweede Kamer n
gedeeld.
Tijdens de gisteren gehouden openbare commissievergadering vat
Kamer liet de bewindsman zich optimistisch uit over de resultaten
onze nationale liicMvdartmaatschappij.
Na de moeilijkheden van vorig
jaar is de situatie zeer verbeterd.
Tussen de directieleden onderling
alsmede tussen directie, commi
rissen, personeel en overheid bestaat
een uitstekende samenwerking, die
goede gevolgen heeft gehad voo:
idsprestaties en mentaliteit bin-
het bedrijf. Het geschatte
voor 1964 gebaseerd op de
resultaten van de eerste negen mi
van dit jaar is heel wat r
der groot dan dat van vorig jaar,
toen de K.L.M. de boeken sloot
met een verlies van 55 miljoen gul-
was het verlies 75 miljoen gul
den.
nister deelde mee, dat de directie
voorkeur heeft voor de Douglas DC 9,
waarop reeds een optie genomen is.
O vei een definitieve keuze, die waar
schijnlijk zal gaan tussen de Franse
Caravelle en de DC 9, wordt thans
Het moeilijke vraagstuk, waar
K.L.M. nu mee te maken heeft,
van de vloot. De n
Het was de bedoeling geweest, dat
de Mariner in 255 dagen een vlucht
van 563.000.000 kilometer naar Mars
zou maken, om daar op ruim 13.000
kilometer afstand van de planeet ge
durende een half uur waarnemingen
tc verrichten en 22 televisieopnamen
te maken, die naar de aarde zouden
worden gezonden. Dit zou geschieden
op 17 juli van het volgend jaar. De
thans mislukte Mariner woog 260 kg,
evenals de Mariner-IV die dezer da
gen wordt gelanceerd met precies ge
lijke opdrachten als de Mariner-III
had meegekregen.
Reeds voor de lancering was de
kans op een volledig succes door des
kundigen op 50 procent geschat.
Daarom had men reeds twee Mari
ners in gereedheid gebracht. De on
derlinge stand van Mars en aarde is
deze maand gunstig voor dergelijke
lanceringen. Een volgende gunstige
periode zal zich eerst in 1966 voor
doen.
De Mariner-II heeft in 1962 een
schitterende vlucht van 110 dagen
gemaakt naar de planeet Venus,
waar gedurende een half uur metin
gen werden verricht die zeer veel
nieuwe en verrassende gegevens over
de gesluierde planeet hebben opgele
verd. Dat Venusschot was de meest
gecompliceerde ruimteproef die tot
dat ogenblik genomen was, het Mars
schot overtrof dit Venusschot in dit
opzicht verre. Om ongeveer 5 uur he
denochtend moesten de technici van
Kaap Kennedy toegeven, dat het
fantastisch gecompliceerde experi
ment reeds in een zeer vroeg stadium
mislukt
De start van de Atlas-Agena-
raket. waarmee Amerika hoopt 'p.
een Mariner naar de omgeving
van de planeet Mars te zenden
De Mariner zal zijn doel echter
niet bereiken: de tweede raket
trap werkte niet goed en ook het
ruimtevaartuig zelf bleek niet
goed te functioneren.
Zendmachtiging
ivordt aangevraagd
R.E.M. RICHT
STICHTING OP
De REM heeft gisteren ten over
staan van notaris mr. P. J. Blauw-
hoff de televisie- en radio om-
roepstichting, kortweg de TROS ge
noemd, officieel in het leven geroe
pen. De REM wil via de TROS lan
delijke en regionale televisiepro
gramma's verzorgen van culturele
en ontspannende aard.
Door een uitgebreide reclamecampag
ne in de dagbladen en via TV-
Noordzee zal men trachten het Ne
derlandse publiek in de TROS te
interesseren. Op basis van het le
dental hoopt men dan officieel be
staansrecht te krijger en de REM
te kunnen behouden. Met verschil
lende concessionarissen, o.a de
OTEM, TVN, TER en Televizier,
zijn informele besprekingen ge
voerd, die echter nog niet tot offi
ciële samenwerking hebben geleid.
Het bestuur van de TROS wordt
voorlopig gevormd door het bestuur
van de REM. Pas wanneer de i
nister van Onderwijs, Kunsten
Wetenschapper. zendmachtiging
heeft verleend, welke zo spoedig
mogelijk aangevraagd zal worden,
zal de TROS een eigen representa
tief landelijk bestuur krijgen.
Gestolen juwelen
in kluis van
Duitse advocate
De politie in Essen (Duitsland)
heeft gisteren meegedeeld juwelen
ter waarde van 7.000 Mark gevonden
te hebben in de kluis van de Duitse
advocate Marianne Kreuzer (56) die
in Amsterdam in voorarrest zit in
verband met de juwelendiefstal op
de Heiligeweg. Haar kluis was ge
opend op gerechtelijk bevel.
De gevonden juwelen zyn herkend
Is een deel van de buit van Petras
Dominas, die in verband met juwe-
lendiefstallen zich in Amsterdam in
hechtenis bevindt.
Ondertussen heeft de politie in
Dortmund meegedeeld, dat zij een
arrestatiebevel voor Frau Kreutzer ge
kregen heeft, omdat zij verdacht
wordt Dominas die cliënt van
haar was geholpen te hebben uit
de gevangenis te ontsnappen.
overlegd gepleegd tussen de K.L.M.,
de minister van Verkeer en de mi
nister van Financiën. Mr. Van Aart
sen wees erop, dat de keus slechts
bepaald zal worden op grond van
economische en commerciële motie
ven. „Politieke motieven worden niet
in rekening gebracht, omdat", aldus
de bewindsman „het niet te verwach
ten is, dat Frankrijk een andere
houding in de luchtvaartpolitiek zal
aannemen als wij de Caravelle kiezen
of dat Amerika een andere houding
zal aannemen als wij de D.C. 9
kiezen."
Welk toestel
Wel belangrijk is de vraag welke
toestel in de kring van de Air Union
de in oprichting zijnde samenwer
king tussen de Lufthansa, de Alitalia,
de Air France, de Sabena en de K.L.M.
tenslotte de voorkeur krijgt. De part
ners bij de Air-Union-onderhandelin-
gen hebben, op de K.L.M. na, nog
geen optie genomen op de D.C.
De K.L.M. zal in elk geval vóór 1
maart tot een definitieve keus r
tem komen, wil men het materieel
nog In 1966 ter beschikking krijgen.
Als de besprekingen binnen de Air
Union niet voor die datum tot re
sultaten leiden zal de K.L.M. zich ii
zijn keus niet kunnen laten beïnvloe
den door de Air Union.
Overigens liet staatssecretaris Key-
zer van Verkeer duidelijk blijken,
dat hij niet veel hoop heeft op
succesvolle afloop van de komende
onderhandeling over de oprichting
van de Air Union. „De politieke wil
is er wel", aldus de staatssecretaris.
„Maar aan de zakelijke wil twijfel
ik".
Achter de rug
Mr. Van Aartsen deelde voorts mee,
dat de grote golf van ontslagen bij
de K.L.M. nu achter de rug is. In
totaal zijn er 3.000 werknemers ont
slagen. Van de 850 vliegers zijn er
nog 670 over. De opleiding van aspi
rant-vliegers door de Rijksluchtvaart
school wordt afgestemd op de behoef
te van de K.L.M. Dat wil zeggen
dat de R.L.S. jaarlijks dertig nieuwe
leerlingen zal aannemen. De steun-
wet K.L.M., die aanvankelijk slechts
voor het jaar 1964 gold zal nog
met een jaar worden verlengd.
Volgend jaar zal men zich bezinnen
op een andere vorm van financiële
hulp.
De huidige bouwwerken ter moder
nisering van de luchthaven Schip
hol zullen in de loop van 1966 wor
den voltooid, zo deelde mr. Van Art
sen voorts mee. In dat jaar zullen
ook de aansluitende wegen zo ver vol
tooid zy'n dat de luchthaven uit Am
sterdam, Utrecht, Den Haag en de
Velser tunnel goed bereikbaar is.
De Chinese premier Tsjoe En*
lai wordt op het vliegveld van
Moskou verwelkomd door di
nieuwe Russische premier Kost
gin. Tsjoe En-lai staat aan hei
hoofd van een Chinese delegatie
welke de viering van de Octo*
ber-revolutie zal biju
Advertentie
ZESDE BLAD
CALEX Autobedrijf N.V.
(Advertentie)
Uitgelezen collecties in
HEREN OVERJASSEN, KOSTUUMS,
COLBERTS EN PANTALONS.
Voor Uw bijpassende accessoires.
Maarsmanssteeg 2-6, Leiden
in 70 soorten
Kerngezond, met grotere^
mooiere bloemen. Voortuin*
en kamercultuur op pot, glas
en grint Paperwhites, in
enkele weken bloeiende»
Tulpen (28 verschillende!),
narcissen, hyacinten, kro*
kussen enz. Kerstbloeiers
nü! Kleuren in alle variaties.
Alle maten. Al uw kweek-
plezier begint bij
Nieuwe Rijn 50 Tfn 2 08 24 (0 17 10)
VOLAUTOMATISCHE
HM1
tV.5
Uit het Leidsch Dagblad van
8 November 1864:
Van de 50-jarige huwe-
lijksvereenigingdie een
echtpaar te Asperen beleeft
geven 387 dankbare bloedver
wanten berrigt in de Haar-
'emsche Courant.
(Advertentie) Vocaal- en
orgelconcert in de St.-Pie-
terskerk, te Leyden op 10
November 's avonds ten 7 uur
door Mej. Augusta Bornholdt,
uit Kopenhagen. Toegangs
kaarten d f 1,