H.B.S. VIERT
EEUWFEEST
LEIDSE
HEDEN
v. Kinschot
van Leiden
Burgemeester
nam afscheid
wensen: een
Voornaamste
h.a.v.o.-afdeling en
nieuw schoolgebouw
Ook toenj
Mr. C. J. Woudstra in raad:
strikte onpartijdigheid
Zaterdag 31 oktober 1964
Tweede blad no. 31404
Redevoeringen voor reünisten
Uit alle delen van ons land kwamen vanochtend vroeg vele honderden oud
leerlingen van de Leidse h.b.s., het tegenwoordige Rembrandt-Lyceum, in
de Sleutelstad aan. De oudsten onder hen deden nog voor de eeuwwisseling
eindexamen, de jongsten dit jaar. Als reünisten verkeerden zij zonder uit
zondering in een opgewekte stemming. Gezamenlijk zouden zij deze zater
dag het eeuwfeest van „hun" h.b.s. vieren. Na de officiële herdenkingsbij
eenkomst, die vanmorgen in de propvolle Stadsgehoorzaal plaats had, met
een tocht langs het oude schoolgebouw aan de Pieterskerkgracht, 'n vrolijk
weerzien in de huidige school aan de Burggravenlaan, waar ook receptie is,
een goed verzorgd diner in de Stadsgehoorzaal, een kleurrijke musical
avond in de Schouwburg en een nachtelijk bal in eerder genoemde zaal.
17 L [te klein en het ls bovendien verou-
ILerVOlie Slclcil - m m HIM 1 Natuurlijk ben ik bijzonder
verheugd met de zes noodlokalen op
de vroegere binnenplaats, maar het
blijft een noodoplossing, aldus de
bilerende school voor de bekwame
wijze, waarop zij de leerlingen op
voeden en onderrichten. Op de re
sultaten van de eindexamens kun-
re met gepaste trots terugzien
n de 73 kandidaten slaagden,
de heer Blom. De rector ging
voorts in op de klachten, die men wel
hoort over „de jeugd van te
genwoordig". Deze klachten waren er
volgens de heer Blom vijftig jaar ge
leden ook. Het spreekt vanzelf, dat er
onder de leerlingen lastige, verve
lende, luie en domme exemplaren"
zijn. Maar die zijn er altijd geweest!
Evenzeer waren die er vroeger en zijn
prettige, intelligente en hard
werkende leerlingen. Naar de vaste
overtuiging van de heer Blom nu in
niet mindere mate dan vroeger.
En de geest van verbondenheid met
de school laat bovendien niets te
ïr, aldus de rector. Hij
in dit verband op het grote
aandeel, dat de leerlingen hebben ge
had in de organisatie van de jubi
leumfestiviteiten. (Het feest duurt
voort).
van dienst
Behalve de reünisten waren op de
herdenkingsbijeenkomst aanwezig
mej. drs. H. van der Vliet, inspec-
trice van het V.H.M.O., tevens afge
vaardigde van de minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen,
wethouder S. Sannes, die op deze
feestelijke dag de burgemeester ver
tegenwoordigde, mevrouw J. W. Vo
gelenzang-Smit, namens de Commis
sie van toezicht op het Middelbaar
Onderwijs, de rector van de jubile
rende school, dr. J. W. Blom, de oud
rector, dr. J. D. A., Boks, hoofden
van scholen voor v.h.m.o., hoofden
van scholen voor l.o. en voortgezet
onderwijs, vele leraren en oud-lera
ren van het Rembrandt-lyceum, het
bestuur van de schoolvereniging
M.T.G.S. en de redactie van het
Uiltje, de schoolkrant.
Historie
Nadat allen met moeite hun plaats
hadden gevonden, trad als eerste
feestredenaar wethouder Sannes
naar voren. Hij beperkte zich in zjjn
toespraak in hoofdzaak tot het re
leveren van enkele historische bij
zonderheden.
Nadat de wet op het middelbaar
onderwijs in 1963 was aangenomen,
besloot de Leidse gemeenteraad op
voorstel van B. en W. op 28 juni 1964
het stedelijk gymnasium (met zesja
rige cursus) op te heffen en hier
voor in de plaats op te richten een
gymnasium (zonder B-afdeling) en
een hogere burgerschool, beide met
vijfjarige cursus. Tot directeur van
de hogere burgerschool werd enkele
weken later dr. D. de Loos benoemd,
terwijl ook tien anderé leraren wer
den aangesteld. Op 27 en 28 septem
ber 1864 werden de toelatings-exa-
mens afgenomen, waarna op 4 okto
ber in het gebouw aan de Pieters
kerkgracht de lessen een aanvang
namen. Het aantal leerlingen steeg
in honderd jaar van zesentwintig tot
bijna zeshonderd. De eerste kwart
eeuw werd de school uitsluitend door
jongens bezocht, in 1889 deden drie
meisjes hun intrede, twee in de eer
ste en één in de derde klas. Wat de
huisvesting betreft, in september
1915 namen de leerlingen het huidige
schoolgebouw aan de Burggraven-
laan in gebruik.
Van een vooruitziende blik getuig
de volgens de wethouder de heer B.
M. Noach, leraar sinds 1914 en nog
steeds in Leiden woonachtig, in een
artikel in het Leidsche Dagblad van
13 september 1924, toen hjj voorzag,
dat het nieuwe gebouw in een „af
zienbare toekomst", ondanks zjjn
ruimte voor vijftien klassen, te klein
zou worden. Hjj heeft, zo vervolgde
de wethouder gelijk gekregen, want
twee jaar geleden werden als depen
dance vijf lokalen van de lagere
school aan de Bjjnsburgersingel be
trokken. Voor leraren en leerlingen
was dit een bijzonder onaangename
toestand. Vandaar de bouw dit jaar
nog van zes noodlokalen achter de
school aan de Hoge Rijndijk.
Niet alleen -de aantallen leerlin
gen en leraren zijn toegenomen: er
is een grotere keuze-mogenjkheiü
dan aanvankelijk het geval was. Op
14 juli 1924 namelijk besloot de ge
meenteraad tot oprichting van „eene
literair-economische alüeehng", een
afdeling H.B.6.-A na de aerae klas.
Dat deze maatregel in een behoefte
voldeed bleek hieruit, dat by de aan
vang van de nieuwe cursus 11924-
'25) tweeentwintig leerlingen daar
van gebruik maaaten. Een volgende
uitbreiding onderging het programma
door de oprichting van een gymna
siale afdeling in 1957, waarmee de
school een lyceum werd. De eeuw
overziende meende de wethouder dat
de school kan terugzien op een „eer
volle staat van dienst".
Ontwikkeling
De ontwikkeling gaat echter voort
en een verdere uitbouw van de on
derwijsmogelijkheden staat op het
programma, aldus de wethouder. Het
is te hopen, dat bij het Rijk nog
eens financiële medewerking zal kun
nen worden gegeven voor de opge-
Klachten
Dr. W. BLOM
prikkelende artikelen
richte gymnasium-afdeling. Verder
zal er binnen het kader van de
Mammoet-wet mettertijd een
h.a.v.o.-afdeling moeten komen. Ook
al zjjn wat betreft de huisvesting
door de plaatsing van de noodlo
kalen de ernstigste moeilijkhedet
op dit moment verdwenen, het neemt
niet weg, dat het huidige gebouw niet
meer aan de behoeften voldoet. Er
zal dan ook binnen afzienbare tijd
in de bouw van een nieuwe school
moeten worden voorzien, zo eindigde
de wethouder zijn toespraak.
Toekomst
De rector van het Rembrandt-
lyceum, dr. J. W. Blom, ging in zjjn
beschouwing over de school nu en
in de toekomst nader in op de wen
sen, die de wethouder van onder
wijs aan het slot van zijn rede uit
sprak.
Bovenaan het verlanglijstje, staat
aldus de rector de subsidiëring van de
gymnasiale afd. door het Rijk. Deze
afdeling heeft zich op zeer redelijke
wijze ontwikkeld: bij het eerste eind
examen in 1963 waren er acht kan
didaten, van wie er zeven slaagden,
bij het eindexamen van dit jaar
slaagden elle elf kandidaten, in de
eindexamenklas van de aan de gang
zijnde cursus zitten vijftien leer
lingen, in de op één na hoogste klas
achttien leerlingen.
Wat de tweede wens, de totstand
koming van een h.a.v.o.-afdeling, be
treft, deelde de heer Blom mee,
dat het gemeentebestuur reeds een
vcTzock bij H.M. de Koningin heeft
ingediend om een dergelijke afdeling
te mogen oprichten. Naar mijn per
soonlijke overtuiging zal de h.a.v.o.
in een maatschappelijke behoefte
voorzien en kan deze nieuwe school
soort een aanwinst in ons onderwijs
bestel worden, aldus de rector.
De heer Blom vroeg vervolgens
aandacht voor de huisvesting van de
school, die op het ogenblik te wen
sen overlaat. Hij twijfelde er niet
aan of het nieuwe schoolgebouw zal
er komen. Het huidige gebouw is
Dat de commissie van toe-
i zicht op het middelbaar onder-
i wijs ook een eeuw geleden
i nauwlettend waakte over de
hogere burgerschool blijkt wel I
zeer duidelijk uit haar brief i
de directeur over „vernon
klachten inzake aard en hoe-
veelheid van het huiswerk der
leerlingen". Deze brief is geda-
teerd 4 november 1864, precies
een maand nadat de school met t
zesentwintig leerlingen was be-
gonnen. Men kan zich afvragen
tot welke opmerkingen de com-
missie gekomen zou zijn. Indien
zij de hedendaagse eisen had
gekend!
De heer Blom bracht vervolgens
hulde aan alle docenten van de ju-
Hij wijdde hierna enkele woorden
aan de klachten, die van verschil
lende kanten over het v.h.m.o.
den geuit. In een aantal uiterst prik
kelende artikelen, die kort geleden
over het Nederlandse v.h.m.o. zijn
verschenen, verwijt men ons op mid
deleeuwse wijze te werken, zei de
heer Blom. Waarom wordt het on
derwijs geen research toegepast,
als bij de landbouw, de veeteelt, de
industrie, luidt hier en daar de
vraag. De heer Blom citeerde in dit
verband een artikel in A.V.M.O.-
weekblad, waarin wordt gezegd, dat
men niet moet denken, dat er ooit
een onfeilbare methode van lesg
zal worden uitgevonden. Als men vier
soorten varkensvoer heeft en
gaat die toedienen aan vier groepen
van elk honderd varkens dan is het
mogelijk na een bepaalde tijd vast
te stellen welk voer het meest effi
ciënt is, en dan kan men dit aar
alle varkens voorzetten. Maar dit kan
men niet bij leerstof en kinderen. BU
het ene kind krijgt men het ei
deze manier het beste in en bij het
andere kind op die manier. De heer
Blom wilde echter toegeven, dat
ons land tot nu toe zeer weinig i
dacht is besteed aan de pedagoglsch-
didactische opleiding van de lera
ren. Maar alle zaligheid is daar zeker
niet van te verwachten. De rector
moest ook toegeven, dat men op het
ogenblik nog steeds kampt met
tekort aan bevoegde docenten. Daar
stelde hij echter onmiddellijk tegen
over, dat er zich onder de onbevoeg
den zeer velen bevinden die zich op
zeer bekwame wijze van hun taak
kwijten. Wij moeten deze docenten
dankbaar zijn voor de kans, die zij
ons geven het onderwijs gaande te
houden, wat meestal gebeurt ten
koste van het succes bij hun eigen
studie, aldus de rector. Die wordt
soms jaren door verlengd en moet
onder grote druk worden volbracht.
Hulde
NIET ZONDER
NOODZAAK
Mannenwerk blijft
mannenwerk
„Mannenwerk", wij schreven daar
deze week over in verband met het
plaatsen van vuilnisemmers langs de
openbare weg. kan „mannenwerk"
blijven. Uit het ons verstrekte c
muniqué en de huis-aan-huis-be-
zorgde brochure zijn n.l. de woorden
„zonder noodzaak" weggevallen.
In de Politie-verordening, welke
deze materie regelt, is in artikel 9.
lid C, wel degelijk opgenomen, dat
het verboden is zonder noodraak
tussen 6.00 uur 's morgens en 19.00
uur des avonds vuilnisemmers op de
weg te plaatsen of geplaatst te heb
ben voordat een luidklinkende bel de
komst van de Reinigingsdienst heeft
aangekondigd.
Artikel 9, lid d. bepaalt, dat het
verboden is zonder noodzaak vuilnis
emmers op de weg te laten staan
nadat ze geledigd zijn.
De woorden „zonder noodzaak'
zijn in de tekst van de verordening
opgenomen om tegemoet te komen
aan hen die door overmacht niet in
staat zijn aan de genoemde bepalin
gen te voldoen.
Kort samengevat kan men de al
dus weergeven: 1. Geen vuilnisbak
ken buiten zetten vóór de vuilnis
wagen komt, tenzij men door
macht gedwongen is de bakken
der buiten te zetten; 2. Vuilnisbak
ken direct na het ledigen weer bin
nen halen tenzij men door overmacht
gedwongen is dit later te doen.
Mannenwerk kan dus mannenwerk
blijven!
Concert Alma Materkoor
Dinsdag a.s. zal bovengenoemd
koor in de Stadsgehoorzaal hun
jaarlijkse concert geven.
Aan dit concert werken mee An
nette de La Bije, sopraan, een leer
linge van Ravelli en mevrouw Dres-
Op het eerste Internationale
Vocalisten-concours in Den Bosch,
in 1954, behaalde zij een eerste prijs.
Op het concert brengt zij „Exultate
Jubilate" van Mozart ten gehore.
Ook de bekende bas-bariton Max
m Egmond verleent aan dit concert
zijn medewerking. Hij behaalde op
het internationale muziekconcours te
München de hoogste onderscheiding
in de afdeling concertzang.
De begeleiding wordt verzorgd
door het Residentie Kamer Orkest,
het geheel onder leiding van Wim
Wakelkamp.
Officiële publikatie
VERORDENING OP DE
STRAATPOLITIE.
De aandacht van het publiek wordt
erop gevestigd, dat het Ingevolge het
bepaalde ln artikel 55 van de verorde
ning op de Straatpolltle dezer ge
meente ln het algemeen ls verboden
zich ln de parken bulten de wegen en
paden te bevinden.
Van deze bepaling waren reeds lang
uitgezonderd de tot speelweide be
stemde en als zodanig aangeduide
grasvlakten j-
Thans is e
ook vastgesteld
Zeesleepvaart: fascinerend werk
De Nederlandse sleep vaartbedrij
ven L. Smit en Co en Wijsmuller
slepen 70 a 80 procent van alle gro
te objecten over de wereldzeeën.
Veertig venijnige Nederlandse sleep
boten weten ondanks concurrentie
landen als Duitsland, Italië, Ja
pan en Amerika het leeuwedeel van
deze grote sleepkarweien in handen
te houden.
Dat deze Nederlandse schepen en
hun bemanningen hun taak voor 100
procent aan kunnen werd bezoekers
van een lezing, die K. en O gister
avond in de foyer van de Leidse
Stadsgehoorzaal organiseerde, duide
lijk. Onder de titel „Slepen en ber
gen over de gehele wereld" zou de
heer Wüke J. Neehus een beeld ge
ven van dit brok nationale trots,
maar hij was verhinderd en zijn
taak werd overgenomen door de heer
Van der Merwe van Weismuller uit
LJmuiden. Na een korte inleiding,
waarin de heer Van der Merwe een
beknopt historisch overzicht van het
ontstaan van de zeesleepvaart gaf,
liet hij een aantal dia's zien. die de
vele facetten van het bedrijf toon
den. Veel facetten, want naast
sleepwerkzaamheden aan alle moge
lijke en onmogelijke drijvende zaken
verricht de firma Weismuller
assistentie aan schepen die in nood
verkeren, aan grote zeeschepen, die
moeilijk op eigen kracht havens en
sluizen kunnen passeren en nog vele
taken meer. De heer Van der Mer
we voorzag zijn dia's van een kundig
commentaar. Vervolgens werd een
filmisch sleepreisje over de wereld
zeeën gemaakt. Na de pauze werd
een füm vertoond die het werk van
Weismuller bi) bergingen en het hulp
verlenen aan schepen in beeld
bracht. De avond werd besloten met
een kleurenfilm over een sleepreis
met een gigantisch eiland. De films
dia's zijn door het personeel aan
boord van de schepen gemaakt. Ama
teurs dus, maar de kwaliteit van hun
werkstukken was voortreffelijk.
Nagedachtenis dokter
R. J. Th. P. Niemer
Op 25 sept. 1964 verscheen ir. *t
blad een oproep van een comité, sa
mengesteld uit collegae en oud-pa
tiënten van wijlen dokter R. Niemer.
De bedoeling hiervan was te komen
tot plaatsing van een gedenkteken
op zijn laatste rustplaats en tevens
tot het aanbrengen van een aan
denken in het St.-Elisabeth-Zie-
kenhuis te dezer stede.
Van vele zijden mocnt het comité
reeds bewijzen van instemming ont
vangen.
Voor hen, die alsnog willen bijdra
gen, bestaat hiertoe nog gedurende
korte tijd gelegenheid op gironum
mer 9013 van de Twentsche Bank
N.V. in Leiden onder vermelding
„Gedenkteken dokter R .Niemer".
Het comité:
A Schlatmann Oegstgeest, H.
Cborus-Borgers Oegstgeest, G. van
Praag, gynaecoloog Leiden, G. van
Don gen-te Nijenhuis Leiden, A. To-
lenaar-Roebroek Leiden, A. Nijssen-
Van den Berg Voorhout. D. Veen-
huijzenWardenier Alphen aan den
Rijn. A van Woerden-Walenkamp
Oegstgeest.
Grote belangstelling in Burgerzaal
Groot was de belangstelling en hartelijk de sfeer bij het afscheid
dat gisteren van Leidens burgemeester Jhr. mr. F. H. van Kinschot
genomen werd. Na de buitengewone raadzitting, waarin de loco-
burgemeester, wethouder S. Menken, de scheidende burgemeester
de zilveren ere-penning van de stad aanbood, hebben tientallen
vertegenwoordigers van het Leidse industriële, maatschappelijke en
universitaire leven tijdens een geanimeerde receptie in de Burger
zaal van het Stadhuis afscheid van het echtpaar Van Kinschot ge
nomen.
Vooraf deed dit mr. C. J. Woudstra
namens de Leidse raad. In zijn toe
spraak wees mr. Woudstra er o.m. op,
dat de burgemeester er in zijn Leidse
achttien jaren in is geslaagd een
strikte onpartijdigheid aan de dag te
leggen. Als voorzitter van de raad
hebt U, aldus spreker, een ieder
steeds het volle pond gegeven. T.a.v.
de spreektijd hebt U ons nimmer ge
rantsoeneerd. bij de debatten ook
al konden die lang worden was
steeds uw vraag: hoe lang denkt U
Zoekt U een
gouden armband of collier
nog te spreken? In uw leiderschap
toonde U een grote mate van sou
plesse, waarbij het ons opviel, dat U
steeds op de bres stond voor de een
heid van het College van B en W.
Daarnaast, aldus mr. Woudstra, hebt
U steeds gestreefd voor een prettige
sfeer in de raadszaal, hetgeen U mede
lukte door uw groot gevoel voor hu
mor. Tenslotte schonk spreker aan
dacht aan de persoonlijke interesse
van de burgemeester en diens echt
genote in blijde en droeve dagen. Van
uw beider sympathie waren wij, en
geheel Leiden, in die ogenblikken
overtuigd. Namens de raad bood spre
ker het echtpaar Van Kinschot een
fraaie salontafel aan.
Bij de hierna volgende receptie,
welke werd bijgewoond door tal van
vertegenwoordigers van het Leidse
maatschappelijke, culturele, kerke
lijke en universitaire leven bood om.
de burgemeester van Oegstgeest, de
heer H. L. du Boeuff, namens de col
lega's van de scheidende burgemees
ter een geschenk aan. Op onze foto
zijn dit v.Lnj. de burgemeesters van
Oegstgeest, Voorschoten, Leiderdorp,
Valkenburg en Katwijk.
Geschenk van Leiden
Voor al deze belangstelling toonden
zich de heer en mevrouw Van Kin
schot oprecht dankbaar. Eerst tegen
half zes viel „het doek" over deze
hartelijke afscheidsreceptie, welke
vaqdaag nog een voortzetting vond.
Het was mr. Ph. J. de Ruyter de
Wildt, die hedenochtend in de Bur
gerzaal van het Stadhuis het echt-
Wethouder S. Menken biedt
de burgemeester de zilveren ere
penning van Leiden aan.
(Foto L.D./Holvast)
Burgemeesters van omliggende
gemeenten nemen afscheid van
hun Leidse collega. Van links
naar rechts de burgemeester Du
Boeuff van Oegstgeest. De Kool
van Voorschoten. Gallas van
Leiderdorp, Van der Have van
Valkenburg. Duiker van Katwijk
en burgemeester Van Kinschot
en echtgenote.
(Foto L.D./Holvaet)