als het om sparen gaat
mm
Leesbibliotheken moeten
meer differentiatie geven
JIONGENSTRUI
KREYMBORG
Cholesterol speelt belangrijke
rol in het menselijk lichaam
m
0
mi-conferentie
voortijdig
geëindigd
Opgericht 1 maart 1860
Dinsdag 20 oktober 1964
Derde blad no. 31394
MEER DAN 1000 BANKEN EN BIJKANTOREN
aangesloten bij de coöperatieve centrale raiffeisen-bank te utrecht
Expositie „6 miljoen boeken
H0CER VERANTWOORDELIJKHEID
IS EEN GEBIEDENDE EIS
Dr. C. Reedijk, voorzitter van de Rijksadviescommissie voor de
openbare bibliotheken, heeft gisteravond in het tentoonstellingsge
bouw JZonnehof' te Amersfoort een expositie geopend die de naam
draagt „6 miljoen boeken", zijnde het gezamenlijk boekenbezit van
de openbare bibliotheken. Deze tentoonstelling geeft een beeld van
de functie van de openbare bibliotheken en leeszalen als informatie
centra voor literatuur en vele andere zaken. Het 50-jarig bestaan
van de Openbare Leeszaal en Bibliotheken te Amersfoort was aan
leiding tot het inrichten van deze tentoonstelling. Aan de realisering
daarvan werd meegewerkt door Wim Cr ouwel (ontwerp), Gerrit
Kouwenaar (tekst) en Dolf Kruger (foto's).
De tentoonstelling welke tot 29
tember te bezichtigen zal zijn vindt
plaats onder het patronaat var
Centrale Vereniging van Openbare
Bibliotheken in Nederland. Ingeleid
door mr. R. Streng, voorzitter
de Amersfoortse Openbare Leeszaal
en Bibliotheek, zei dr. C. Reedijk.
Dat met deze expositie, door de
szalen en bibliotheken
r het eerst op vakkundige wijze
de weg getimmerd wordt, zodat
nu reeds de nieuwsgierigheid is ge
wekt bij de Vlaamse collega's. Spre
ker noemde de Engelse openbare
leeszalen en bibilotheken in verschil
lend opzicht een voorbeeld voor Ne
derland, omdat de techniek daar
reeds veelvuldig wordt toegepast met
telexverbindingen en micro-repro-
dukties. Het gebrek aan vakkundig
personeel zal binnenkort wellicht
worden verminderd door de resulta
ten van de bibliotheekschool. Naar
sprekers mening zjjn de openbare lees
zalen en bibliotheken in de periode
consolidatie gekomen, die ech
ter dynamisch moet zijn en waarbij
aandacht moet worden besteed aan
de differentiatie van het boekenbe-
de individuele gebruiker.
Advertentie
Grof gebreid In nieuwe
kunstvezel, warm,
makkelijk wasbaar, snel
droog en vormhoudend
8'nÜ1^f°
Kl.stp. m.
Alleen geldig 21 oktober
Stille Rijn, t.o. Hartebrugskerk
De openbare leeszalen hebben vele
decennia op een hongerdieet moeten
leven, maar nu ook de bibliotheken
delen in de gestegen welvaart is er
financieel meer mogelijk. Na de be
tere inrichting, huisvesting en het
meubilair dreigt echter het gevaar
dat het boekenbezit te weinig biedt
voor de lastige lezer. Dr. Reedijk
wordt dagelijks geconfronteerd met
die redelijk moesten zijn,
u beroep moet
wc
lijke bibliotheek. Meer differentiatie
zal de weerstand overwinnen tegen
te bijzonder en te geleerd, maar toch
zal er minder moeten worden ge
dacht in goede uitleners.
Het aanbod stimuleert de vraag.
Nieuwe categorieën boeken scheppen
nieuwe gegadigden. De grens van de
eigen literaire verantwoordelijkheid
van de openbare biliotheken dient
omhoog te worden gebracht. Daar
voor is geld en durf nodig. Het gaat
thans nog te stroef en te langzaam.
Maar in tegenstelling tot recente
verklaringen meende dr. Reedijk te
moeten zeggen dat er voor gezorgd
moet worden dat vele intellectuelen
de weg vinden naar de openbare
bibliotheken. Te veel studerenden
blijven nu nog weg door teleurstel
lingen. De zwevende clientele is be
langrijk.
Tot slot verklaarde dr. Reedijk
„ponsstrook en microcards zullen in
de toekomst in de openbare leesza
len en bibliotheken een grote rol
krijgen maar het gewone gebruiks
boek dat wijzer maakt maar ook wel
ergert zal ook door de achterklein
kinderen nog geboeid worden gele-
kaleiöoscQop
Restauratie Frans
Hals oplichting?
De substituut-officier van Justi
tie te Amsterdam mr. H. O. van
Everdlngen heeft een gerechtelijk
vooronderzoek doen beginnen tegen
de twee kunstschUders-reetaurateurs
te Amsterdam die het deze zomer
ontdekte en aan Frans Hals toege
schreven „mansportret" hebben ge
restaureerd.
Zij worden verdacht van poging tot
oplichting. Zij zouden nl. hebben ge
tracht het doek voordelig in hun
bezit te krijgen.
Tegenover de familie Hottnow te
Muiderberg, die het stuk had ont
dekt en het had laten restaureren,
zouden zij het tegen beter weten in
hebben doen voorkomen alsof de res
tauratie een teleurstellend resultaat
had opgeleverd en dat het wel geen
Frans Hals kon zijn. De familie is
op die poging niet ingegaan. Zoals
bekend heeft zij het doek Juist naar
Duitsland verkocht.
l een eerste verhoor door de
rijksrecherche, waarin de poging het
stuk in bezit te krijgen werd toege
geven, is tegen beide mannen pro-
verbaal opgemaakt. Zij zijn niet
gearresteerd. Nader wordt onder
zocht of zij zich aan enige straf
bare handeling hebben schuldig ge
maakt.
Chinese schilderkunst
in Schiedam
In het stedelijk Museum te Schie
dam wordt van 24 oktober tot 22
november een tentoonstelling ge
houden van hedendaagse Chinese
sclxilderkunst. De opening zal wor
den verricht door de heer Lie Kwang
Tse, Chargé d'affaires a.L van de
Clunese ambassade.
Vermeers ,De Brief
nu in Londen
Het beroemde schildery van Ver
leer „De Brief' is gisteren in het
geheim overgebracht naar het Lon-
dcnse Victoria and Albert Museum.
Het schilderij zal een der voor
naamste kunstvoorwerpen vormen op
de „Orange and Rose" tentoonstel
ling die woensdag wordt geopend
door de Engelse Prinses Marina. De
tentoonstelling blijft geopend tot 13
december.
Een woordvoerder van het museum
zei gisteravond „het schilderij is vei
lig aangekomen en hangt nu op zijn
plaats in de tentoonstelling".
Het schilderij werd naar het mu-
:um overgebracht in een bestelwa
gen van de Nederlandse ambassade
met politie begeleiding en arriveer
de bij het museum 's middags kort
Het schilderij werd naar Londen
overgebracht aan boord van de Ne
derlandse torpedoboot jager Amster
dam en werd aan land gebracht bij
de Tower.
Deense protesten
tegen het vonnis
dichter Alvarez
Twee groepen Deense katholieken
hebben zich rechtstreeks tot gene
raal Franco gewend met het ver
zoek, het de vorige week tegen een
dichter uitgesproken vonnis te her
roepen.
Dit vonnis, waarbij de dichter Car
los Alvarez voor drie jaar naar de
gevangenis werd verwezen, heeft
in geheel Scandinavië grote beroe
ring verwekt.
Alvarez werd veroordeeld om
dat hy In het begin van het vorig
jaar afkeuring heeft uitgebroken
over do terechtstelling van de Spaan
se communistenleider Julian Gri-
Een in krachtige bewoordin
gen vervat protest, gericht tot het
Spaanse staatshoofd en overhandigd
aan de Spaanse ambassade in Kopen
hagen is gisteren door de „Actie der
katholieke arbeiders" en de „jonge
katholieke arbeiders gepubliceerd.
Ook studenten van de Deense ho
geschool voor journalistiek te Aarhus
hebben een protest gezonden.
Inmiddels waren linkse groepen
bezig met het organiseren van een
demonstratie, die vanavond zal wor
den gehouden. De initiatiefne
mers zijn niet-communistische stu-
dentengroepen en de jong-com-
munistische Liga.
zy willen een fakkeloptocht hou
den van de Spaanse ambassade naar
de op korte afstand gelegen particu
liere woning van de ambassadeur.
Chr. Cultureel
Studiecentrum
opgericht
In Amsterdam ls opgericht de
„Stichting Christeiyk Cultureel stu
diecentrum". Deze heeft ten doel een
studie- en bezinningscentrum te zyn
voor studenten uit prot. chr. kring
die zich professioneel bekwamen op
een der terreinen van de kunst en
voorts ook voor hen die reeds op de
onderscheiden terreinen der verschil
lende kunsten werkzaam zyn.
Bovendien zullen allerlei activitei
ten worden ontwikkeld die ten doel
hebben de kunstzinnige en culturele
vorming in de meest uitgebreide
onder het prot. chr. volksdeel te be
vorderen, zoals door het beleggen
van conferenties en congressen, ka
dertraining en zomercurssusen, bi
bliotheek en documentatie, alsmede
door het doen verschijnen van publi-
katies en periodieken.
In de commissie van aanbeveling
hebben zitting genomen: prof. dr. J.
E. Andriessen, mr. B. Biesheuvel, dr.
J. Bosch, dr. E. Diemer, dr. H. A.
Schuring, ds. H. J. Velema, prof. dr.
G. J. de Vries en prof. dr J. Zijlstra
In het komend.e seizoen zullen een
drietal congressen worden georgani
seerd door een aantal studenten aan
de Vrije Universiteit in het confe
rentieoord „Op gouden wieken" in
Scheveningen. Het eerste congres
heeft tot onderwerp ,De, moderne
kunst", en wordt gehouden op 6 en 7
november 1964 .Als sprekers zullen
o.a. optreden C. Rijnsdorp, H. Algra
en de Belgische kunstenaar Paul van
Hoeydonck. Het tweede congres vindt
plaats om 12 en 13 februari 1965
en het derde op 9 en 10 april 1965.
De beslissing over de plaats waar het
studiecentrum zal worden gevestigd
en wie met de leiding daarvan zal
worden belast, zal nog dit seizoen
worden genomen.
helpen direct
tegen brandend
maagzuur
Sartre weigert
de Nobelprijs
Een van de leidende kandidaten
voor de Nobelprys-'64 voor de letter
kunde heeft beleefd maar vastbera
den geweigerd de prys te aanvaar
den.
De Franse schryver Jean-Paul
Sartre heeft in een brief aan de
Koninklyke Zweedse Akademie voor
Letterkunde verzocht niet voor de
Nobelprys kandidaat gesteld te wor
den, zo meldt het Zweedse ochtend
blad Dag ens Nyheter.
Volgens het blad en vroeger ver
schenen berichten in de Franse „Fi
garo Literaire" zou de Akademie
reeds besloten hebben Sartre de No
belprijs toe te kennen.
De winnaar van de Nobelprijs voor
de letterkunde zal dit Jaar op 22 ok
tober bekendgemaakt worden. Een
van do andere kandidaten is de in
ballingschap levende schrijver Mi
guel Angel Asturias uit Guatemala,
die gisteren voor een serie lezingen
in Zweden is aangekomen.
Nobelprijs voor
biochemisch
onderzoek
(Van
medische medewerker)
Vorige week is de Nobelprys
voor de geneeskunde toegekend
de geleerden Bloch en Lynen
hun verdienstelijke onderzoekingen
op het gebied van cholesterol en het
vetzure metabolisme (dat is de stof
wisseling van de vetten).' Deze twee
onderzoekers zyn geen medici, e
bio-chemicL
Zy hebben in de afgelopen jaren
uitvoerige studies gewijd aan de vet
stofwisseling.
De betekenis daarvan wordt al
enigszins duidelijk als men beseft dat
cholesterol een heel belangrijke che
mische stof is, die in alle cellen
van het menselijk lichaam aanwezig
is en die tal van functies heeft El
ke cel in het lichaam is omgeven
door een membraan, dat werkt als
een soort zeef en bepaalde stoffen
doorlaat, die nuttig zijn voor die ceL
Cholesterol nu bepaalt mede in hoe
verre het membraan doordringbaar
is.
Daarnaast vormt cholesterol de
grondstof voor de opbouw van an
dere chemische stoffen, die voor het
lichaam onontbeerlijk zyn, zoals vi-
tamine-D, noodzakelijk voor de op
bouw van het beenderstelsel en zo
als het geslachtshormoon, dat nodig
is voor de regeling van de vrucht
baarheid en de voortplanting. Ook is
cholesterol bepalend voor de opbouw
het zogenaamde bij nier schors-
hormoon, dat onder meer de hoeveel
heid zout in het menselijk lichaam
de bloeddruk regelt.
Maar daarnaast heeft cholesterol
ook grote betekenis by verschillende
ziektes. In het byzonder kan het in
abnormale hoeveelheden worden
opgestapeld in de bloedvaten, voor-
an hersens en hart. Dit kan er
toe leiden dat in de vaatwanden ver
dikkingen en afsluitingen optreden.
By „aderverkalking" byvoorbeeld
kan een vorm van een hartaanval
optreden, waarby het hart onvol
doende zuurstof krijgt toegediend als
gevolg van verstopping van een
bloedvat Deze vaatziekten staan te
genwoordig in het brandpunt van
de belangstelling aangezien er een
sterke toename van het aantal ge
vallen valt te constateren. Zo dreigt
deze afwyking in Amerika de meest
frequente doodsoorzaak te worden.
(Echter mede door het terugdringen
andere doodsoorzaken, Red.
L.D.)
Om een juist inzicht te krijgen
in de verrichtingen van de stof cho
lesterol moet men eerst weten hoe
het cholesterol in het lichaam wordt
gevormd, welke factoren hier op een
invloed uitoefenen en wat er uitein-
deiyk met dè stof gebeurt.
De verdiensten van Bloch en Ly-
an liggen juist hierin, dat zij by
het onderzoek hiernaar een juist as
pect hebben gevonden. Cholesterol
wordt niet als zodanig uit de voe
ding opgenomen, maar wordt in het
lichaam zelf, voornamelijk in de le-
geproduceerd uit andere stoffen
die op hun beurt ontstaan uit sui
kers en vetten. Bloch en Lynen heb
ben enkele essentiele trappen in het
produktieproces van cholesterol ont
dekt waarby uiteraard nog veel in
de schoot van het verborgene ligt.
Bovendien hebben Bloch en Ly
nen de werking ontdekt van een be
paalde stof enzym, die er voor zorgt
dat uit een basisgrondstof is het li
chaam behalve cholesterol ook vet
zuren kunnen worden gevormd. Die
vetzuren dienen veelal als energie-
brom voor het lichaam, en naar
mate er meer in het lichaam wor
den opgestapeld in de vorm van
lichaamsvet, zou er minder choles
terol in het bloed kunnen voorko
men. Deze ontdekking zou van be
lang kunnen zyn voor de bestrijding
van de vaatziekten.
De professoren Bloch en Lynen
hebben zich alleen bezig gehouden
met de produktie van de grondstof
cholesteroL Maar er moeten nog vele
stappen worden genomen, voordat
men precies weet, hoe deze grond
stof wordt omgezet in de uiteinde
lijk bruikbare stoffen als vitami
ne-D.
Bovendien zyn de Nobelprijswin
naars geen medici, zy hebben him
Philippijnen doen een
beroep op Indonesië
De Philippijnen hebben Indonesië
verzocht de Indonesische guerilla-
strijdkrachten van het Maleisische
vasteland terug te trekken teneinde 'n
derde topconferentie over het ge
schil mogehjk te maken, zo heeft de
Philippijnse minister van Buitenland
se Zaken gezegd.
Minister Mendez zei gisteren
dat zyn regering op antwoord uit
Djakarta wacht.
President Macapagal acht een der
de topconferentie nutteloos als niet
eerst de Indonesische infiltranten
worden teruggetrokken.
(Advertentie)
KUNSTGEBIT
Wanneer de vorm van het mond-
weefsel of tandvlees zich wijzigt,
waardoor Uw prothese loslaat,
dient U de tandarts te raadplegen.
TUSSENRUIMTEN, veroorzaakt door
schrompelen van het tandvfeee
Alleen de tandarts is in staat het gebit
weer passend te maken. Tracht dit niet
zelf te doen met stoffen, die zidi op bet
tandarts kunt wenden, L
voorlopig DENTOFIX te gebruiken, een
oangenaam alkalisch poeder, dot het gebit
stevig op zijn plaats houdt. DENTOFIX
wordt geheel verwijderd door het schoon-
spoelen van Uw gebit en geeft geen
plaat. Het
zacht, beschermend laag-
Lemelte en doet Set
gebit goed vastzitten.
natuurlijke tanden.
Dus geen angst meer
vóór verschuiven, los-
een gevoel van zeker
heid donk zij DENTOFIX.
Verkrijgbaar bil Apothekers en Drogisten.
Prinses Irene heeft met enkele
vriendinnen een bezoek gebracht
aan het geheel gaaf bewaard ge
bleven middeleeuwse stadje
Avila in Spanje. De prinses bij
de St.-Theresiakerk.
biochemische onderzoekingen ver
richt in het laboratorium, dus buiten
het menselyk lichaam. En het is de
vraag of in het lichaam met zyn
vele geïntegreerde functies dezelfde
wetten gelden als daarbuiten. In tal
van landen wordt het onderzoek
hiernaar voortgezet. Zo ook in Ne
derland, waar aan de Leidse Univer
siteit medici, biologen en chemlol
samenwerken ln een grootscheepa
project.
Advertentie
ea*acht/
als
'tjonge
moet
zijnl
De conferentie van de Internatio
nale Telecommunicatie-Unie (ITU)
over de toewijzing van frequent!©»
banden aan Afrikaanse landen ia
gisteren voortydlg geëindigd na een
week redetwisten over de deelname
van Zuid-Afrika en PortugaL Aan
haar eigenlijke taak kwam de con
ferentie niet toe.
Besloten werd gisteren by het be
stuur van de ITU een klacht in te
dienen over het „onwettige optreden"
van het ITU-secretariaat, dat de
conferentie belegd had. Een aantal
ITU -functionarissen verliet vorige
week de conferentie uit protest te
gen een besluit om Zuid-Afrika en
Portugal uit te sluiten wegens hun
rassenpolitiek. De Westeuropese af
gevaardigden waren een dag tevo
ren al om dezelfde reden van da
conferentie weggelopen.
Op de slotbijeenkomst van giste
ren waren alleen de Afrikaanse, Ara*-
bische en Oosteuropese vertegen
woordigers aanwezig. In een resolu
tie die deze afgevaardigden goedkeur
den, wordt de voorzitter van de con
ferentie, Alpha Diallo uit Guinea*
gemachtigd, een klacht in te dienen
by de bestuursraad van de ITU en
VN-secretaris-generaal Oe Thant en
de voorzitter van de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid op de hoog
te te stellen van het gebeurde. In de
resolutie wordt ook verklaard, dat de
ondertekenaars niet in de kosten van
de conferentie willen delen omdat
deze tegen hun wil is afgebroken.
De conferentie zou oorspronkebjk
vier weken duren.
Engelse vorstin
ook naar Berlijn
Volgens „The Sun" zal koningin
Elizabeth gedurende haar bezoek aan
West-Duitsland in mei a.s. ook naar
Beriyn gaan. De burgemeester van
W est-B er Lijn Willy Brandt, heeft dit
tegenover een correspondent van dit
blad onthuld. Hy zei: „We zullen de
koningin een groots welkom berei
den", en voegde eraan toe: „Dit
zal zelfs een grotere gebeurtenis wor
den van het bezoek van president
Kennedy". Een woordvoerder van de
Britse ambassade in Bonn zei, dat
over een bezoek van de Koningin
aan Beriyn later zal worden be
slist
Nederlandse musicoloog
hoogleraar in
Los Ahgeles
De Nederlandse musicoloog dr.
Arend Koole is benoemd tot hoog
leraar aan de University of Southern
California in Los Angeles. Hy zal
daar de directie krijgen over de afde
ling Music History and Literature.
Prof. Koole heeft deze benoeming
aanvaard en zal het Zuldafrikaanse
Bloemfontein, waar hy tot nu toe
werkte, verlaten.
