exposeert
zijn werk in „De Ruif'
Nederlandse
in „Omzien
Comedie
in wrok"
GOLDEN
FICTION
kunst
kAleiÖOSCQQP
Modern opera-gebouw
verrijst in Genua
Een in elk opzicht
te waarderen avond
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 9 oktober 1964
Derde blad no. 31385
De exposities rijen zich aaneen: wel een teken, dat er in brede
kring belangstelling voor bestaat. Dat blijkt ook o.a. in verband met
een leerzame en nuttige vrijetijdsbesteding uit het stijgende mu-
jeumbezoek.
Op allerlei wijze wordt dan ook de interesse voor de beeldende
UUlkunst gestimuleerd. Men denke in dit verband aan de televisie-uit
zendingen van „Openbaar Kunstbezit" en de voordrachten van
Pierre Jansen.
Kunst wordt tegenwoordig niet meer als een exclusieve attractie
voor een select kennerspubliek beschouwd. Velerlei lagen der be
volking, welke er zich vroeger niet voor interesseerden, worden nu
gepakt en zij het wellicht nog oppervlakkig in „kunstproble-
pen" opgevoed.
Het is daarom verheugend, dat
(ok een Cor Snelders, die het jeugd-
lotel „De Ruif" in de Jan Vossen-
iteeg exploiteert, zich blijkbaar ge
nepen voelt een duit in dit zakje te
Ken.
Regelmatig organiseert hij in zijn
itablissement, dat hij binnenkort
hoopt uit te breiden met een expo
sitieruimte op de eerste verdieping
kleine exposities en introduceert
jiierm.ee kunstenaars van reeds min
of meer gevestigde reputatie.
Thans is - sinds 3 oktober - de
Haagse schilder Jan Willem Maro-
hier (35) aan de beurt. Deze stu-
jeerde aan de Academie voor Beel-
fcnde Kunsten in Den Haag en
a jrerkte bovendien langdurig in het
luitenland, o.a. in Parijs en Brus-
el.
I Wat hU met zijn meestal nog figu-
latieve tekeningen, etsen en schil
drijen te zien geeft, getuigt van
Pie Orange and the rose
14 Haarlems bezit
- naar Londense
1 expositie
Voor de grote tentoonstelling In
onden „The Orange and the Rose"
het Huis van Oranje en de Roos
an Tudor), die de banden tussen
et Nederlandse en het Britse vor-
lenhuis in de periode 16001750
Is thema heeft, is uit Haarlem niet
Heen een tekening van Saenredam
it het gemeente-archief afgestaan,
laar ook een interessante inzending
It de historische bibliotheek van de
[aarlemse bloembollenhandel en
kwekerij C. G. van Tubergen.
H Deze firma heeft twee „Tulpen-
ieken" uit de 17de eeuw ingezon-
en, en wel een exemplaar op per-
flmerot, geschilderd door Judith
eyster, en een exemplaar zonder
itel, gedeeltelijk naar Hollandse
oorbeelden en ook met enkele tul
len die niet in Holland bekend zijn,
^frelk exemplaar deswege waarschijn-
in Engeland is vervaardigd.
[Voorts stuurde men een gekleurd
"an de „Hortus Floridus"
Crispijn van de Pas, uitgegeven
1614 in Arnhem.
Ten slotte een schilderij van Jan
iiighel II, getiteld „Persiflage op
windhandel in tulpen", waarop
^pen zijn afgebeeld die in tulpen
ndelen, en een zo genoemde Tul-
ivaas van Delfts aardewerk met 'n
eelding van vermoedelijk koning -
uder Willem III.
Kunstmarkt te Den Haag
De zesde Haagse kunstmarkt zal
mden worden van 19 tot en met
5 november. De marktplaats is het
de Haagse Kunstkring
de Denneweg.
krachtig neo-real isme, een eigen
verbeeldingskracht
vakmanschap.
Voor alles houdt hij zich bezig
met een analyse van de „mens",
ook in. zielkundig opzicht.
Zijn voorliefde voor sterke, felle
kleuren waarin het rood. groen,
blauw en wit veelvuldig domineert
zijn originaliteit, ook wat de keuze
van zijn onderwerpen betreft, uit
zich o.a. in schilderijen als „Vier
doden met victime", „Rekening -
houdster", „Ruimte vanuit
mens", „Man ziet ongeluk"
„Schuldig gestelde", waaruit
bewijzen van een visionaire geest
vallen af te leiden.
Maronier wekt met zijn kunst
wachtingen op, welk hopelijk niet
beschaamd zullen worden.
De expositie duurt tot 31 oktober.
MARONIER
Maurice Huismans
benoeming bekrachtigd
De Belgische minister van Onder
wijs en Cultuur Henri Janne, heeft
zich akkoord verklaard met de be
noeming van Maurice Huisman tot
intendant van de Ned. Opera. Mau
rice Huisman zal zijn werkzaam
heden voor de Ned. Opera beginnen
bij de aanvang van het seizoen 1965/
1966. Hij blijft daarnaast zijn functie
van directeur van de Nationale
Opera van België uitoefenen.
Opera-zangeres
Maud Fay Symington
- 86 - overleden
Maud Fay Symington, de befaam
de operazangeres van weleer, is in
haar geboorteplaats San Francisco
in haar slaap overleden. Ze wa
jaar.
Maud Symington maakte haar de
buut als Marguerite in „Faust" in
de Kon. Opera in München in 1906.
Daarna trad ze in heel Europa op in
opera's van Wagner en Strauss.
neem een glas gekoelde Bols Z.O.
Genever. Schenk in het tweede glas
een andere gekoelde oude genever.
Proef beide aandachtig. Waarom is
Bols dan zo opvallend zuiver, zo
moutzacht en "rond" op de tong? Het
antwoord: edele granen, vier keer ge
distilleerd, in houten fusten gerijpt
en met vier eeuwen ervaring gekoes
terd. De hele wereld weet tenslotte:
Alleen BOLS kan BOLS maken.
„Arti et Amicitiae"
weigert Aat Veldhoen
in onze Amsterdamse
correspondent)
De
Aat
Amsterdamse graficus
Veldhoen is geweigerd als lid van het
hoofdstedelijke kunstenaarsgenoot
schap „Arti et Amicitiae". De bal
lotagecommissie die het werk van de
kunstenaar heeft beoordeeld kwam
bij stemming niet tot de 2/3 meer
derheid die voor toelating als lid
noodzakelyk is.
Enige tyd geleden ontstond enig
rumoer rond sommige prenten van
Veldhoen die als „zinneprikkelend'
in beslag werden genomen toen zij
op een bakfiets te koop werden aan
geboden. Het bestuur van „Arti et
Amicitiae" ontkent dat dit facet bij
de ballotage een rol heeft gespeeld.
Van de 19 adspirant-leden die werk
ter beoordeling hadden ingezonden
werden er slechts 11 geaccepteerd.
Opvoering opera
„Labyrint"
toch mogelijk?
De deur voor de opvoering van de
experimentele opera „Labyrint", een
gezamenlijk werk van vijf jonge
Nederlandse kunstenaars, staat nog
op een kier.
Staatssecretaris drs. Van de Laar
(O. K. en W.) heeft namelijk in
antwoord op schriftelijke vragen van
het Tweede Kamerlid Willems (P. v.
d. A.) te kennen gegeven, dat hij
bereid is, indien een extra-subsidie
voor de uitvoering van dit werk zou
worden gevraagd, na te gaan of de
hem ten dienste staande middelen
de beschikbaar stelling van „een
verhoudingsgewijs zo groot bedrag"
toelaten. Afweging van alle betrok
ken factoren, zowel van financiële
als artistieke aard, schijnt hem
daarbij noodzakelijk toe.
Zoals bekend, heeft het bestuur
van het Holland Festival, met voor
kennis van de minister, geruime tijd
onderhandeld over de opvoering van
„Labyrint", een werk dat dooi- de
bekende dirigent Pierre Boulez „een
gebeurtenis in de ontwikkeling van
het hedendaagse muziektheater"
werd genoemd.
De redenen waarom het Holland
Festival tot dusver niet tot een uit
voering van dit werk heeft kunnen
besluiten komen hierop neer. dat het
Holland Festival reeds eerder ver
plichtingen op zich heeft genomen
voor de uitvoering van Nederlandse
opera's, die in opdracht van het
Holland Festival of van de minister
vain O. K. en W. zijn of worden ver
vaardigd; terwijl het Holland Festi
val voorts gewezen heeft op de naar
verhouding zeer hoge kosten, ver
bonden aan een opvoering van de
Opera „Labyrint", In de vorm zoals
componist Peter Schart; zich die
voorstelt.
Advertentie
U kunt
'n Amerikaan roken...
U kunt ook
'n Virginia roken
Voor rokers met een eigen stijl
Maar u kunt ook
een eigen stijl kiezen:
de onvergelijkbare
Golden Fiction melange
Waarom onvergelijkbaar?
De tabakken van Golden Fiction
zijn meer uitgerijpt, warmer
van kleur en dus zachter van
smaak. Ze worden niet gesausd.
Geen extra aroma wordt
toegevoegd. Alleen GF heeft
•deze aparte, pure melange. Voor
rokers met een eigen smaak»
Kosten 30 miljoen gulden
In de plaats van Teatro Corlo Felice
Het modernste operagebouw van Italië zal in Genua verrijzen op
het terrein van het oude Teatro Carlo Felice.
Dit project, waarvan de uitvoering 5 miljard lire (30 miljoen gul
den) zal kosten, is thans in de gemeenteraad besproken. Het Tea
tro Carlo Felice, een van de beroemdste Italiaanse schouwburgen
uit de 19de eeuw, is in de tweede wereldoorlog evenals La Scala in
Milaan door geallieerde luchtaanvallen verwoest.
Voor de abonnementhouders van K. en O. bracht de Neder
landse Comedie gisteravond „Omzien in wrok" (Look back in
anger) van de in 1929 geboren Engelse toneelschrijver John Os
borne.
De Toneelgroep Theater, destijds nog onder leiding van Rob
de Vries, nam dit stuk dat een jaar te voren voltooid werd, in
1957 met succes op het repertoire. Verder kennen wij Osborne
door de opvoering van „De Humorist" (The Entertainer) in het
zelfde seizoen door de Haagse Comedie opgevoerd.
schouwburgbezoekers in dit land, dart;
lijden of een vorm van minderwaar
digheid is. Zij zijn een aanval op de
zachtmoedigen en stevig geaarden die
geloven, dat protesteren vulgair is en
dat zich duidelijk uitspreken gelijk
zou zijn aan zelfbeklag, en op hen die
zich beklagen een avond te moeten
kijken naar een achterbuurt of naar
het soort huizen waar miljoenen
mensen in moeten wonen en leven".
Van de man die zich over het werk
van een oudere, gelijkgestemde col
lega zó openhartig uitspreekt is te
verwachten dat hy' de onvolkomen
heden van de samenleving, de on
macht, onzekerheden en kwetsbaar
heid van de opgroeiende jeugd zonder
terughouding zal schilderen precies
zoals deze feiten zich op rijn geest
projecteren.
Geestelijke afzondering
„Omzien in wrok" heeft tot hoofd
motief de betrekkelijke geestelijke af
zondering, het tenslotte eenzaam zich
voelen van het individu. Jimmy Por
ter .overgevoelig, hypernerveus, een
intelligente academicus, is overladen
met revolutionaire ideeën. Van de
banden die hem aan zijn jonge vrouw
binden zfjn de seksuele de sterkste.
Op zijn radicale politieke uitbarstin
gen weet zij geen antwoord en haar
dodelijk stilzwijgen brengt hem tot
razernij. In zijn woede geen klank
bord voor zfjn denkbeelden te vinden
overstelpt hij haar met de grofste be
ledigingen, zonder haar geslotenheid
te kunnen'doorbreken. Deze onhoud
bare toestand voert dan ook naar een
onvermijdelijke scheiding. Zij keert
echter na enige maanden tot hem
terug in de hoop met haar man een
nieuwe levensvorm te vinden.
Rake uitbeeldingen
naar onze smaak niet noodzakelijke
vertraging.
Het stemmingsvolle décor werd
ontworpen door Niels Hamel, de goed
lopende vertaling van Anty Wester
ling.
De schouwburg was bijna uitver
kocht, het publiek dat de handeling
geboeid volgde uitte rijn dankbaar
heid met een applaus dat nog duurde
nadat de dames met bloemen waren
gehuldigd!
B. H.
Openhartige uitspraak
De Engelse pers deelde hem in bij
de groep „angry young men" waar
tegen hij meermalen met nadruk pro
testeerde, zo ook in een bespreking
toneelwerken van de Ameri
kaanse acteur Tennessee Williams,
o.a. het overbekende, „Tramlijn be
geerte", Hij, Osborne, zegt hier o.a.
„Deze stukken niet kennen betekent
de wereld waarin wij leven niet ken
nen. Iedere Britse toneelschrijver is
aan hen verplicht. In de eerste plaats
zijn zij een klap in het gezicht van
geloof onder de
La Scala is onmiddellijk na de oor
log herbouwd. Het gebouw is van
binnen en van buiten gelijk aan het
oude behoudens dan de moderne
technische verbeteringen aan de to-
neelmstallatie en de luchtverversing.
Wonder van bouwkunst
Ook het Teatro Carlo Felice zal
herbouwd worden, maar in dit ge-
va! bbjft alleen de neo-klassistische
gevel behouden. Binnen wordt het
wonder van moderne bouwkunst.
De elegante loges en het prachtige
stu.c-plafond verdwijnen. Alle stoe
len zullen echter even comfortabel
zijn en de akoestiek wordt naar
het heet fanastisch.
Op het toneel komen verschillen
de podia, die op en neer, naar voor
en echter en op zij bewogen kun
nen worden, teneinde een snelle scè
ne-wisseling mogelijk te maken.
De vloer van de orkestbak zal uit
drie afzonderlijke delen bestaan. De
dirigent zal deze drie delen op en
neer kunnen laten bewegen door een
knop in te drukken. Op deze ma
nier zal hij het geluid van de ko-
perinstumenten kunnen verzwakken
of dat van de strijkinstrumenten
kunnen verbeteren teneinde speciale
effecten te verkrijgen.
Twee delen van de vloer zullen
zelfs tot het niveau van het to
neel kunnen stijgen, waardoor het
mogelijk wordt in ie zaal ook con
certen te geven. Het derde deel kan
verder 18 meter zakken tot het peil
van de vloer van een kleine onder
grondse schouwburg voor repetities,
radio- en T.V. uitzendingen of afzon
derlijke voorstellingen.
Wij zagen de Ned. Comedie tot een
in alle opzichten zeer te waarderen
opvoering komen onder de fijnzin
nige regie van Hans Boswinkel, die
bovendien van Jimmy Porter een tot
in alle nuances opmerkelijk rake uit
beelding gaf, waardoor hij ondanks
zijn heftige, onredelijke uitbarstingen
mededogen met deze lijdende en strij
dende figuur wist op te wekken.
Petra Laseur als Alison, hulpeloos
in haar geslotenheid, in lijdzaamheid
haar leed dragend, was zijn even
waardige partner. Cor Witschge als
Hans' vriend door dik en dun, slaagde
er ten volle in de waarachtige vriend
schap op nobele wijze vorm te geven.
Helena, Alison's vriendin vond in
Hetty Verhoogt ?en vertolkster die
zich gaande weg goed aanpaste en
Lo van Hensbergen zagen wij een
perfecte uitbeelding van de Engelse
arristocraat in de goede zin. Het tem
po, in het eerste bedrijf verrassend
snel, onderging langzamerhand een
Nieuwe ensceneringen
Wagner- en Mozart opera
De Metropolitan Opera in New
York heeft bekend gemaakt dat
tijdens het seizoen 1966'67 Wieland
Wagner, de kleinzoon van de com
ponist, een nieuwe uitvoering van
de opera Lohengrin van Wagner zal
leiden.
Deze opvoeringen zullen plaats
vinden in het nieuwe Lincoln Center
waarvan het opera-gebouw dan zal
worden geopend. Wieland Wagner
zal ook het décor en de aankleding
voor de opvoering ontwerpen.
Tijdens hetzelfde seizoen zal Mare
Chagall het décor en de kostuums
ontwerpen van een nieuwe uitvoe
ring van „De Toverfluit" van Mozart
Van Romeinse tijd
tot nu toe
„Stedenspiegel" is de naam die
gegeven is aan de expositie, die van
29 oktober tot 7 december in het
Haags Gemeentemuseum wordt ge
houden en een beeld geeft van het
stedelijk leven van de Romeinse tijd
tot heden.
Het initiatief tot deze tentoonstel
ling is genomen door de N.V. Bank
voor Ned. Gemeenten, die dit jaar 50
jaar bestaat. De expositie wordt in
gericht door de Dienst voor Schone
Kunsten van de gemeente Den Haag
met medewerking van museumdirec
teuren en conservatoren uit het hele
land.
„Stedenspiegel" telt acht onder
delen: de stedelijke cultuur in de
Romeinse tijd, de handel ln de mid
deleeuwen, de bisschopsstad, de
grafelijke stad, „Op eigen kracht en
macht" (16de en 17de eeuw), de stad
in de 17de en 18de eeuw, „Van stad
tot gemeente" en „Op zoek naar een
Gasvak schijnt
weinig in trek
(Van
Utrechtse correspondent)
Door de ontdekking van de rijk
dom die aardgas voor ons land be
tekent, zijn wij genoodzaakt de
noodklok te luiden, zei de raadsad
viseur van de staatssecretaris van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, dr. A. J. M. Comelissen dezer
dagen bij de opening van de mo
biele onderwijstentoonstelling „aard
is" in Utrecht.
Veertig procent van de jongens
est na het lager onderwijs een op
leiding aan een l.ts. Van de bijna
120.000 jongens, die in 1962 het Its-
onderwijs volgden, specialiseerden
zich slechts 787 (nog geen 2/3 pro
cent) als gasfitter, waterfitter of
loodgieter.
De hoofddirecteur van de Neder
landse Gasunie, ir. J. van Dam van
Isselt, zei dat er op het gebied van
het lager technische onderwijs een
situatie bestaat, die de gasmensen
met zorg vervult. Het ls bijzonder
verontrustend, dat het gasvak schijn-
zo weinig aantrekkingskracht
aankomende technici heeft, zo
dat de vraag naar goede vaklieden
niet door het aantal leerlingen in
deze richting wordt gedekt. Ook aan
hogere technici met kennis van de
gastechniek en aan academici, die
zich in dit onderwerp hebben ge
specialiseerd, zou een grotere be
hoefte ontstaan.
kei
volgen, van de lage huizen en hoge
gebouwen binnen de oude stadswallen
en muren, hij kan de sociale zorg in de
middeleeuwen vergelijken met die ln
onze tijd en hij ziet er de ontwik
keling van handel en bedrijf, van
de win-
Sinkel tot het huidige win
kelcentrum.
Nauwgezet licht de expositie de
bezoekers in over de wijze waarop
de Bank van Nederlandsche Ge
meenten meewerkt aan de moderne
ontwikkeling door de financiering te
verzekeren van projecten, die de
steden op hun weg hebben gevonden.
Borstbeeld voor
Peter van Anrooy
Er bestaan plannen om de voor
malige dirigent van het nu 60-jarige
Residentie-Orkest, Peter van Anrooy
vele jaren een belangrijke rol
Nederlandse muziekleven
heeft gespeeld, te eren met 'n borst
beeld.
Aanvankelijk lag het in de bedoe
ling, aldus het „Vat", om dit te
plaatsen aan het Belgische plein te
Scheveningen, waar Van Anrooy des
tijds woonde. Men denkt er nu ech
ter aan het monument te vestigen
by of in het nieuwe congresgebouw,
het Residentie-Orkest na de
voltooiing van de bouw (in 1969» do
micilie zal krygen. Er is door de
OommiBSüe voor kernopdrach
ten nog niet beslist, elke ueeldhou-
wer verzocht zal worden het beeld
te vervaardigen.
