Centr. antenne systeem:
olie op het omroepvuur
wat is wijsheid?
UILTJE
Waarderingscijfers
voor uitzendingen
SJOUKJE: „Ik leer
nog alle dagen...."
MET EEN ENKEL WOORL
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1964
L.D. OVER RADIO EN T.V. L D. OVER RADIO EN T.V. L.D. OVER RADIO EN T.V.
TALLOZE MOGELIJKHEDEN, MAAR NOG
VEEL MEER MOEILIJKHEDEN
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Bot heeft met zijn stellige toezegging over de invoering van een landelijk centraal
antennesysteem voor radio en televisie niet alleen de deur geopend voor een ongekend aantal
nieuwe omroepmogelijkheden, maar ook voor nieuwe en grote moeilijkheden in de etherpolitiek.
11 ranisatie ln deze kwestie te mobili-
Omroepverenigingen maken bezwaren
Het centraal antennesysteem (CAS) impliceert bij volledige verwezen-
lijking een zeer grote uitbreiding van het aantal radio en televisiepro
gramma's. Gezien de verhouding in ons omroepwereldje kan het haast
niet anders of deze uitbreiding zal op grote bezwaren stuiten bij de thans
bestaande programmaverzorgers in casu de omroepverenigingeyi. Het
is typerend, dat reeds na de allereerste mededelingen van de zijde van
de regering vorig jaar bij monde van minister Van Aartsen (Verkeer
en Waterstaatparlementsleden met sterke omroepbindingen zich be
zorgd afvroegen of het nieuwe systeem geen auteursrechtelijke bezwaren
zal opleveren.
Niet meer dan een
transportsysteem
Het centraal antenne systeem om
vat voor een deel niet meer dan het
opvangen van buitenlandse radio en
televisieprogramma's aan de lands
grenzen en transport van deze pro
gramma's naar de luisteraars en kij
kers. Het transportsysteem is met
deze buitenlandse programma's nog
niet geheel gevuld, zodat er ook an
dere dan de thans bestaande pro
gramma's via het systeem bij de
kijkers en luisteraars thuis gebracht
kunnen worden. Met het opvangen
van buitenlandse programma's doet
de P.T.T. de ontwerper en ver
moedelijk uitvoerder van het systeem
niets ander dan de particuliere
antennes zover uitbreiden dat de op
vangmogelijkheden toenemen.
Met dit systeem is geen sprake van
heruitzending, maar van uitbreiding
van de ontvangstmogelijkheden, zo
als nu reeds dikwijls geschiedt door
middel van gemeenschappelijke an
tennes op flatgebouwen. Zowel bij
het door P.T.T. voorgestelde C.A.S.
als by de reeds bestaande particu
liere gemeenschappelijke antennes op
flatgebouwen gebruikt de luisteraar
/kijker een gewoon radio- en t.v.-
toestel. De situatie is dus wezenlijk
anders dan bij de conventionele
draadomroep, waar de abonnee de
uitzendingen beluistert via een luid
spreker. In West-Duitsland en Enge
land, waar men reeds verschillende
jaren een systeem kent, dat te ver
gelijken valt met het C.A.S. is de
kwestie van de auteursrechten nooit
aan de orge geweest. Internationale
conventies op het gebied van radio
en televisie leggen de invoering geen
strobreed in de weg. Weliswaar be
staat er een Europese conventie tot
bescherming van t.v.-uitzendingen,
waarin een clausule tegen doorgifte
langs draadweg is opgenomen, maar
bij de opstelling van deze conventie
heeft men de verdragsluitende par
tijen uitdrukkelijk het recht gegeven
deze clausule buiten werking te la-
tililfjêcpMm...
senoritas van 14 t/m 18 ct
sigaren van 20 t/m 33 ct
ten. Engeland en Zweden hebben
reeds verklaard doorgifte via de
draad niet beschermd te achten. Ne
derland zou hetzelfde kunnen doen.
Ongeruste juristen
Maar het lijkt er echter veel op,
dat van de zijde van verschillende
omroepen nu reeds gepoogd wordt
van de auteursrechten een probleem
te maken.
Minister Van Aartsen kreeg vorig
jaar in de Tweede Kamer direct be
zwaren te horen van ongeruste ju
risten. Voor de K.R.O.-microfoon is
een dezer dagen te kennen gegeven,
dat een oplossing ter zake van het
auteursrecht voorwaarde is voor po
sitieve medewerking aan de invoering
van het C.A.S. De N.C.R.V. liet soort
gelijke geluiden horen. En een veeg
teken is, dat Nederlandse vertegen
woordigers in de European Broadcas
ting Union hun best doen deze or-
Lukt dit. dan kunnen tegenstan
ders in het Nederlandse parlement
dat vroeger of later twh bij de
invoering van het C.A.S. betrokken
zal worden verwijzen naar inter
nationale bezwaren. Ook het gebruik
van het woord draadomroep televi
sie afgekort tot D.O.T. in krin
gen van de omroepen is illustratief.
C.A.S. heeft vrijwel niets gemeen met
de bestaande draadomroep. De
draadomroep „verknipt" immers be
staande programma's tot een nieuw
eigen programma, dat ook als zo
danig in de omroepgidsen vermeldt
staat. Het C.A.S. doet niets anders
dan het bereik van bestaande pro
gramma's te vergroten zonder er een
tittel of jota aan te veranderen. Ge
bruik van het woord D.O.T. werkt
dus misverstand in de hadn.
Als de tekenen niet bedriegen zal
de import van buitenlandse radio-
en t.v.-programma's via het C.A.S.
op grote moeilijkheden stuiten in ons
toch al zo vertroebelde omroepwe
reldje.
Wie, oh wie
Maar er is meer. Zoals gezegd,
heeft het C.A.S. nog andere moge
lijkheden namelijk de versprei
ding van andere dan de thans be
staande programma's. De alles be
heersende vraag zal worden: wie ver
vaardigt deze programma's? Minis
ter Bot heeft laten blijken dat dit
een van de vragen is waarover de
pacificatiecommissie zich zal moeten
buigen. Hij denkt dus stellig aan
kansen voor nieuwe gegadigden
en die zijn er heel wat: Teleac, de
televisie academie voor educatieve
televisie, dagbladen voor regionale
uitzendingen, kerkelijke instellin
gen. schooltelevisie en nog veel meer.
Het centraal antennesysteem opent
voor wat betreft de televisie de mo
gelijkheid van zeven t.v.-program
ma's. Ook als de beide Nederlandse
programma's via het C.A.S. worden
getransporteerd alsmede het pro
gramma van Duitsland en België
Vlaams zijn er nog mogelijkheden
voor drie andere programma's. Maar
als door een eenvoudige manipulatie
in een schakelcentrum deze kana
len in regionale stukken worden ge
knipt ontstaat er een scala van wie
nieuwe mogelijkheden. Dan kunnen
immers op hetzelfde tijdstip op het
zelfde kanaal verschillende regionale
programma's worden doorgegeven.
Omroepjungle
Hier te spreken van revolutionaire
mogelijkheden is niet overdreven.
Maar slechts een kind in de politieke
omroepjungle kan geloven, dat deze
mogelijkheden zonder eindeloos veel
gekrakeel gerealiseerd zullen worden.
Het aandeel van de bestaande om
roep organisaties zal relatief een
aanzienlijke vermindering moeten
ondergaan. Om technische en finan
ciële redenen is het vrijwel uitgeslo
ten, dat zij met uitsluiting van an
deren de nieuwe mogelijkheden zul
len kunnen benutten. Maar de ruim
te voor nieuwe gegadigden zal niet
zonder strijd worden afgestaan. Mi
nister Bot gaat een zware tijd tege
moet. Het centraal antennesysteem
is olie op het omroepvuur.
EERSTE WITLOF
IN TER AAR
Door de kweker Jac. Dobbe te Ter
Aar werd woensdag het eerste witlof
aan de Ter Aarse groenteveiling aan
gevoerd. Voor dit echt winterse pro-
dukt betaalde de handel van 116 tot
119 cent per kilo. Het vorig jaar
verscheen de eerste witlof op 2 ok
tober ter veiling.
HAAGSE
AGENDA
DONDERDAG 24 SEPTEMBER
Kon. Schouwburg. 20.15 uur. Haag-
sche Comedle met Clérambard.
Dillgentla. 20 uur. Wim Kan.
Kurhaus Paviljoen. 20 uur. Flamenco
Ensemble.
Theater in de Steeg. 20.15 uur. To
neelgroep Het Masker.
VRIJDAG 25 SEPTEMBER
Dillgentla. 20 uur. Wim Kan.
Kurhaus Paviljoen. 20 uur. Flamenco
Ensemble.
Theater ln de Steeg. 20.15 uur. To
neelgroep Het Masker.
ZATERDAG 26 SEPTEMBER
Kon. Schouwburg. 20.15 uur. Haag-
Kurhaus Paviljoen. 20 uur. Flamenco
Ensemble.
Theater ln de Steeg. 20.15 uur. To
neelgroep Het Masker.
Mauritshuls. 20.15 uur. Henri Honne-
ger, cello.
ZONDAG 27 SEPTEMBER
Kon. Schouwburg. 20.15 uur. Haag-
denklngsconcert.
Theater ln de Steeg. 20.15 uur. To
neelgroep Het Masker.
MAANDAG 28 SEPTEMBER
Kurhaus Paviljoen. 20 uur. Flamenco
Ensemble.
DINSDAG 29 SEPTEMBER
Kon. Schouwburg. 20.15 uur. Ned.
Danstheater.
Kurhaus Paviljoen. 20 uur. Flamenco
Ensemble.
WOENSDAG 30 SEPTEMBER
Kon. Schouwburg. 20.15 Eurhytmle-
ïr. Resldentie-ork.
Flamenco
uitvoering.
Studio.
BIOSCOPEN
Apollo. Mondo Cane 2. 18 Jr.
Oorlog i
capitoi. Leef nu. oetaai ia
Cineac. Actualiteiten uit
Corso. The birds. 18 jr.
Du Midi. De verdoemden
i Cinema. Can i
er. 18 Jr,
18 Jr.
Odeon. Te rijk
18 Jr.
Studio. Verraad op Montmartre. 18 Jr.
Thalia. Stormloop tegen de Saracenen.
14 Jaar.
De uitkijk. La bale des anges. 18 Jr.
West End. Wie past er op de winkel?
Het viel gisteravond moeilijk te zeggen of de NCRV een pro
gramma bracht dat nog tot het zomerseizoen, of al tot een inmid
dels ingetreden herfstprogrammering behoorde. De Beverly Hill
billies immers zijn al oud, maar komen terug, voor Barend de Beer
geldt hetzelfde, al wordt hij „oecumenisch" (de KRO gaat
Barend eveneens uitzenden) en ook „Dzjes zien" met Pim Jacobs,
Rita Reys en een buitenlandse gast, blijft gehandhaafd.
„Memo", waarin voor de tweede
keer, maar nu uitvoeriger, aandacht
werd besteed aan „de parade der
mannenbroeders", het protestantse
pendant van „het rijke Roomse
leven" (binnen afzienbare tijd komt
er ook een deel „Rodie rakkers" bij
de Arbeiderspers uit, over het rijke
socialistische leven) „Memo" dus
opereert nog onder zijn aloude naam
en daaraan konden we zien dat het
nog een oud programma was.
Komend seizoen immers zal deze
actualiteitenrubriek de naam „At
tentie" overnemen.
Het kijkonderzoek van de NCRV
heeft uitgewezen dat Barend de
Beer een kijkdichtheid had van 45%
en het vrij hoge waarderingscijfer
van 70. Van de Hillbillies en „Dzjes
zien" zijn helaas geen cijfers bekend,
wel weer van .Memo", dat een kijk
dichtheid van 48% had en een waar
deringscijfer van 70.
„Acht plusoperette" was in
zijn soort wel een goed programma,
maar het soort glijdt zonder kleer-
Vliegen vorig jaar
veiliger dan ooit
Het vliegen was in 1963 veiliger
dan ooit met een dodencijfer van
0,76 per honderdmiljoen passagier-
mijlen, zo heeft de Internationale
Organisatie voor de Burger
luchtvaart (ICAO) ln een rapport
meegedeeld.
„Er kwamen echter over het gehele
jaar gerekend nog altijd twee ern
stige ongelukken per maand voor,
waarbij in totaal bijna 700 passa
giers het leven verloren en een nog
veel groter aantal gewond werd",
aldus deze VN-organisatie.
„Exacte statistieken zijn niet voor
handen, maar het schijnt wel duide
lijk te zijn, dat de geleidelijke in
schakeling van de grote vliegtuigen
met turbinestraalmotoren een be
langrijke factor vormt in de ver
mindering van het aantal ongeluk
ken", zo zegt het rapport. De twee-
motorige DC-8, het meest algemeen
gebruikte toestel ter wereld (er
ren er verleden Jaar 1.200 in dienst),
was betrokken bij negen van de 26
ongelukken op lijndiensten. Er zijn
echter geen aanwijzingen, dat hun
ouderdom of de staat waarin ze ver
keerden iets te maken hadden met
dit betrekkelijk hoge ongelukkencij-
fer. In meer gevallen dan gebruike
lijk was slecht weer de oorzaak van
de ongelukken met deze toestellen.
Een groot deel van de vliegram
pen gebeurde bü slecht zicht, als
gevolg waarvan vliegtuigen tegen de
grond of een berg sloegen. „Mis
schien hadden wel elf van dt
ongelukken voorkomen kunnen 1
den als de piloot over nauwkeuriger
gegevens had beschikt betreffende
zijn positie en hoogte", zo staat
het rapport
scheuren aan Je voorbij. Laten we
royaal zijn en 65 punten geven.
„Dzjes zien" Is altijd een programma
van niveau, eenvoudig en direct,
met een prettig pratende Pim
fos en goede muziek. Waarde
ringscijfer 78. „Zekerheid bij 1000
kilometer per uur" was interessant.
Het gesprek achteraf met een Neder
landse autoriteit om de eventuele
onrust bij de bevolking weg te
en, was nuttig en voorzichtig,
laten we er daarom cijfer 69 voor
geven. „In een geest" tenslotte beviel
ook goed. Men gaat de problemen
niet uit de weg, ln de opbouw wor
den (uiteraard!) de grote lijnen aan
gehouden, maar dankzij de welgeko.
en overvloedige illustraties kan
men zich met enig geduld toch wel
in de tijd inleven dit keer waj
de reformatie. Waarderingscijfer 78.
„Dzjes zien" en „In een geest" zijn
dius met evenveel punten bovenaan
geëindigd, waaruit weer eens blijkt
dat het toeval zijn eigen weg gaat
het leven.
Advertentie
!|l!lllllllllllllllllllllllll!lll!llllllllllllli||lillllllllll!lllll!llllllllllllll!lllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!lllllllllllllllll!llllll!lll!illll!llllllllllllllllll!llllllllllllllllll!'
1 EERSTE NET VARA
19.30 uur Zwitsers zelfportret, documentaire
20.00 uur NTS-journaal
20.20 uur Achter het nieuws, actualiteiten
20.45 uur UIT, met Ellen Blazer en Berend Boudewjjn
j§ 21.10 uur De fysici, spel van Frledrich Diirrenmatt.
H 22.55 uur NTS-Journaal
TV-NOORDZEE
H 18.30 uur Het sprekende paard mr. Ed, voor de jeugd
±19.00 uur Gevarieerd programma met o.a. Wist.U dat?
i§ ±19.20 uur Victory at sea, oorlogsdocumentaire
=5 22.00 uur The Jean Lebec story» Wagon train.
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Er stonden weer talloze fotografen en verslaggevers op Schiphol
te wachten, toen Sjoukje Dijkstra gisteren uit Frankrijk aankwam.
Ze is nu alweer twee maanden ster van de Amerikaanse ijsshow
„Holiday on Ice". Vanavond in het RAI-gebouw zal de Amster
damse première zijn.
Vanavond
première in
Amsterdam
„Ik hoop, dat men zal kunnen
en. dat mijn nummers sinds het
eerste optreden in Valkenburg zul
len zijn verbeterd. De overgang van
de ijsstadions naar de ijsshow is, wat
het schaatsen betreft niet groot.
Maar toch heb ik mij moeten aan
passen. Ik leer nog iedere dag. In
revue heb je een veel nauwer
contact met het publiek dan bij het
demonstratierijden, zoals ik dat vroe
ger deed".
Welkoinsttaart
Sjoukje Dijkstra, die op de lucht
haven werd verwelkomd door haar
moeder en de directie van het R.A.I.
gebouw, die voor bloemen en een
welkomsttaart had gezorgd, heeft
met het gezelschap van „Holiday or
lce' een korte tournee door Frank
rijk gemaakt, waar onder meer voor
stellingen in Grenoble en Lyon zijn
gegeven. ,.In Lyon was de belang
stelling van het publiek zo groot, dat
we een paar maal drie voorstellin
gen per dag moesten maken. Dan
zit je twaalf uur achtereen in het
Paniek bij brand
in bioscoop
In de paniek die volgde op het
uitbreken van brand in een bioscoop
te Bandoeng zijn drie kinderen on
der de voet gelopen en om het le
ven gekomen en werden twaalf per
sonen gewond, zo meldt het Indone
sische persbureau „Antara". De po
litie vuurde schoten af in de lucht
om het zich naar buiten worstelende
publiek tot bedaren te brengen.
gebouw. Maar toch heb ik geen spijt
mijn besluit om professional te
worden. De sfeer in het gezelschap
i heel fijn".
Ademloos
Het Franse publiek reageerde vol
gens Sjoukje heel anders dan het
Nederlandse publiek in Valkenburg
had gedaan. „Hier werd er tijdens
mijn optreden bij iedere sprong luid
adisseerd, maar in Frankrijk
keek men ademloos toe en kreeg ik
afloop een enorm applaus. Ik ben
altijd heel erg geconcentreerd tijdens
mijn optreden. Het is net alsof ik
iedere avond opnieuw aan een wed
strijd deelneem". Sjoukje Dijkstra
popelde om het nieuwe huis te
dat haar moeder na de dood
haar man in Amstelveen heeft
betrokken en waarin een kamer
Sjoukje is ingericht. Tot en met 11
oktober zal zij in plaats van in
hotel, thuis kunnen wonen. Daarna
vertrekt de show naar Zürich
vervolgens via Lausanne, Berlin,
Keulen en enige andere steden in
het Roergebied, naar Rotterdam te
gaan, waar van 14 tot en met 23
december voorstellingen worden ge
geven.
Kath. nws. 13.00 Nws.
.40 Das Land des Lachelns, opt-
(verkorte uitvoering - opn.). 14
4.15 Lichte gram.
moderne liederen. 17.00 V. d. Je
17.30 Kinderkoor. 17.50 Gram.
Lichte orkjnuz. en zangsollsten.
Nws. 19.10 Act. 19.35 Verzoekprogr,
lezing. 20.40 Klass. gram. 21.05 Vo
Muziek kent geen grenzen
s.muz. 22.20 Act. of gram.
bespr. 22.30 Nws. 22.40 Cc
gebouwork.: klass. muz. 23.51
Hilv
VARA: 7.00 Nws. 7.10 Ochtend
de;
gram. 8.50 Gym. v." d. vrouw." 9.o| Hili
land en te water: Informatief i
weg- en waterweggebniiC-T.-
VPRO: 9.40 Morgenwijding. V, u
10.00 Schoolradio. 10.20 P 1
duo: moderne muz. 10.45 V.
.00 Nws. 11.02 V. d.
11.40 Lichte gram. 12.00 MelodleeiK
press. 12.20 Regeringsultz.: Voo
landbouw. 12.30 Meded. t.b.v. lanidret
tuinbouw. 12.33 Orgelkwartet. A v,pr<
13.00 Nws. 13.15 Meded.. event, a
gram. 13.25 Beursber. 13.30 Licht
kestmuzlek. 14.00 Cello en plano:
'4.25 Shakespeare, de
lteralr klankb. 14.45
l. *«.J0 Melange: act. repo,.
VPRO: 16.00 Nws. Aanslui K I
Een ideaal verjaart niet, lezing.
Lichte gram. 16.40 Hoorspel t
17.00 Solisten
17.30 Ronduit muziekaal: Jazzed*'
VARA: 18.00 Nwb. 18.15 Ammjmei
18.30 Bèta: nws. uit de wereld t
natuurwetenschappen. 18.40 Jaza
do. 19.00 Kiosk. 19.10 Carlllonbesi
19.30 Kunstkron. 19.56 Eerste kjR- V.
dagelijkse dingen vrij zinnig bel jjeg
0.05 Radio Fllharm,
20.50 Boekb.
POrgels_
kron. 23.15 Lichte gram.
fllmdocumentaire.
*0.00 Journaal cu wcnuius.
Grand Gala du Dlsque 1964: kl
progr. KRO: 21.20 Brandpunt.
21.40 Grand Gala du Dlsque
klass. progr. KRO: 22.35 Epiloog.
22.40-22.45 Journaal.
Experimentele uitzendingen o
tweede net (kanaal 27).
VARA: 20.20 Opdracht ln
film. 20.45 Meisjes, en geen mar
Joegoslavlsch filmpje. 20.55 Vol
jes met instr. begeleiding. 21.10
tuur - Vleermuizen bij Koeaio
poer, film. 21.40-22.30 Première
- Miss - Sandy - Illinois, film.
GRAMMOFOONPLATENPROGR
DRAADOMROEP
(Over de 4e lyn Tan 18-20
I. Gloacchlno Rossini. Or
„Wilhelm Teil". Phllharmonis-
Berlijn o.l.v. Paul van Ken
1 C
ricovero;
splegastl Tall. Mario del 1 end»
New Symphony Orchestnreren
.a Foi
Destino". Opéra ln vier bedril oedt
tekst van Francesco Maria Piave en£
""vallari; Elena 1
Glno del Slgnffi ahli'
Plinlo Clabassi;
dek
Tol.
BINNENLAND
Zeepost Met de volgende schepen
zeepost worden verzonden. De
tussen haakjes,
Otaio (30/9); Bra-
Canada: Tlncte-
Isarstein (27/9);
:rikaMor-
(27/9), Pr. Irene (30/9) Z.
Afrika (Rep.)
Hoger salaris stewardessen Het
salaris van de KLM-stewardessen zal
worden opgetrokken. Vandaag hoopt
de meisjes belangrijk achter ge
bleven bij het mannelijk cabineperso
neel. Het bedraagt thans netto circa
f100 per
hofmeesters.
ardessensala-
geheel gel ij k-
iet die van de pursers en
maar dit houdt verband
dat de stewardessen niet
zoals hun mahnelijke collega's een
langdurige arbeidsverbintenis met de
SLM hebben doch slechts een vijfjarig
Bevordering 1
aardenfokker('
i Beatrix vrijdag c
de Stichtse Bereden
paarden krijgt i
geboden.
Gelukwensen voor Kees Boeke De
onderwijsvernieuwer en pedagoog Kees
Boeke heeft gistermiddag honderden
handen geschud van oud-leerlingen.
oud-collega'
raars, die 1
met zijn 80ste verjaardag, die h(J vrij
dag hoopt te vieren ln zijn woning
Abcoude. Dat gebeurde in de school
Kees Boeke in 1926
stichtte, de werkplaats 1
schap, die na de oorlog c
Een ontploffing
ammunitiefabriek, nabij de grens tus-
n zestien arbeiders het
rwijl er vijf gewond naar een zieken-
ils werden overgebracht.
Gesneuveld Aan de bestandsgrens
Kasjmier zijn dinsdag b(J
Verdediglni
den, twaalf Pakistaanse
sneuveld. Twee Indiërs werde
India heeft bij de 1
Arm terug Chirurgen
haar linker ar
het ongeval onmiddellijk naar het zie
kenhuis vervoerd. Per ambulance werd
de fabriek gehaald en deze
aangezet.
:rd ln het ziekenhuis -
De toestand van de arbeldste:
digend.
Bosbranden Twee grote bosbran
de Californische districten Napa
a zijn uitgegaan nadat d<
gaan liggen. Een grote op-
gebouwen zijn
dan honderd
ten offer
gevallen. In Santa Barbara 560 km ten
ndweer kon het
t werpen. Het dis-
bied verklaard
'fmiljoen dol-