LEIDSCH
DAGBLAD
Engelse kolonie MALTA
onafhankelijk geworden
Irene en Charles waren
weekeinde in Soestdijk
Demonstraties van
misnoegde oppositie
Leid se scholier slaat
rechercheur neer
:erbericht
Nachtvorst
Zweedse socialisten
behalen de absolute
Kamermeerderheid
Komplol
in Bolivia
Opgericht 1 maart 1860
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1964
No. 31370
f.10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
(Van onze Londense correspondent)
Vandaag heeft het Britse Gemenebest er een nieuw probleem-
je bij gekregen: Malta (360.000 inw.), de 19e Engelse kolo-
ie die onafhankelijkheid heeft gekregen. De feestelijkheden zijn
yerschaduwd door de gemengde gevoelens onder de bevolking,
lintoffs socialistische partij organiseerde gedurende het week-
nde demonstraties. De Britse Gemenebestminister Duncan San-
ps werd ontvangen met spandoeken waarop stond: „Sandys go
ome" en „Malta verkocht". Er werd voor gezorgd, dat de hertog
an Edinburgh, die Koningin Elizabeth bij de onafhankelijkheids-
tremonie vertegenwoordigt, niet het gebouw van de socialis-
sche partij behoefde te passeren. Daarop wapperde namelijk de
[altese vlag halfstok
Een halve eeuw geleden was Malta
van de belangrijkste sym-
len van Engelands wereldmacht,
s immers het hoofdkwartier
Britse Middellandse Zee-
onmisbaar als bunkerstation
reparatie-inrichting. Malta vorm-
;an de belangrijkste schakels
eens zo grote Britse impe-
N'a de laatste oorlog werd Malta's
rolking collectief voor haar dap-
rheid tijdens de Duitse bombarde-
tnten beloond met het George-
lis. Maar de werkgelegenheid werd
gauw schaars omdat de betekenis
n het eiland als marine-basis snel
Malta bezit nu eigenlijk alleen nog
maar toeristische betekenis, al tracht
men er de lichte industrie uit te
breiden. De arbeidsbeurzen bezitten
apart loket „emigratie",
spreekt boekdelen. Deskundigen heb-
een jaarlijkse emigratie van
10.000 personen aanbevolen, maar de
regering wil, om niet te veel ge
schoolde arbeidskrachten te verlie-
het kalmer aan doen, namelijk
35.000 in vijf jaar.
Behalve de economische moeilijk
heden, is er de interne strijd tussen
Min tof fs socialistische partij en de
R.-K Kerk, die daar nog nauwelijks
haar intrede in de nieuwe tijd heeft
gedaan. Door al deze moeilijkheden
ligt er een zware schaduw over de
feestvreugde.
Malta's toestand is, sinds het 150
jaar geleden na Napoleons nederlaag,
om Britse bescherming vroeg, altijd
zorgelijk geweest. Commercieel heeft
dit Britse fort in de Middellandse
Zee zich nooit kunnen bedruipen,
maar de levensstandaard was dank
zij de Engelsen hoger dan in de om
ringende gebieden.
Ook na Malta's onafhankelijkheid
zal Londen proberen Malta e<
misch op de been te houden,
heeft gedurende de eerstvolgende
tien jaar een bedrag van 50 miljoen
pond sterling (500 miljoen gulden)
aan leningen en schenkingen toege
zegd om het eiland een adempau:
te geven. Deze regeling vormt e«
onderdeel van de defensie-afspraak
zonder basis geen geld! welke
Engeland het recht geeft op een
militair steunpunt. Malta heeft nog
wel degelijk enig militair belang
voor Engeland hoewel het in dit
nucleaire tijdsgewricht niet meer
onontbeerlijk is. Doch wanneer het
in Cyprus, Lybië en Aden misloopt
zal Malta weer aan belangrijkheid
kunnen winnen.
Geen snel succes
Snel succes is echter niet te ver
wachten. Volgens deskimdigen van
de V.N. zal het 15 tot 25 jaar duren
voordat Malta economisch levens
vatbaar kan worden. Het tempo van
de industrialisering ging, ondanks
Engelands financiële hulp, tergend
langzaam. Dr. Borg Oliviers Natio
nale partij zal zich alleen kunnen
handhaven als er positieve resultaten
worden bereikt.
Indien Mintoff toeschietelijker zal
worden tegenover de kerk zouden
zijn dynamiek en energie een waar
devol element kunnen worden bij de
economische opbouw.
Het heeft vooral Mintoffs woede
opgewekt, dat bepaalde privileges
van de kerk in de grondwet zjjn
vastgelegd. Maar de Maltese Labour
partij, welke aangekondigd heeft de
grondwet te wijzigen zodra zjj daar
toe de kans krijgt, schijnt in feite
bereid tot een compromis. De
nartij eist echter eerst opheffing van
het kerkelijke verbod voor de gelovi
gen om kennis te nemen van socia
listische lectuur. Velen zien pas een
Bij arrestatie in warenhuis
Op roof met een
plunjezak
ien 18-jarige scholier uit Lei-
die zaterdagmiddag op een
keidiefstal werd betrapt,
ich bij arrestatie zo hevig
:n de politie verzet, dat een
lercheur van politie naar het
1 enhuis moest worden ver-
pd. De politieman (59) heeft
e gebroken ribben, een ge-
usde schouder en een ge-
usde pink. De vechtlustige
•lier, een leerling uit de vijf-
las van een Leids lyceum, is
tsloteri in een cel van het po-
Hireau.
Bilt verwacht van heden- tot
enavond: koude nacht met wei-
Pind in het binnenland plaat
nachtvorst. Vanavond en van-
t nog hier en daar een bui.
fgen overdag op de meeste
sen droog weer met zonnige pe-
n. Zwakke tot matige zuidwes-
e wind. Iets hogere middagtem-
(Opgemaakt om 11.15 uur)
22 SEPTEMBER
pop: 6.25 uur; onder: 18.39 uur;
op: 19.26 uur; onder: 6.53 u.
water te Katwijk te 3.36 en
8 uur, laagwater te 11.50 uur.
blad bestaat uit 20 pagina's
De vechtpartij had plaats in een
warenhuis aan de Haarlemmerstraat.
Het liep tegen sluitingstijd toen. na
een telefonische melding, twee re
chercheurs in het warenhuis versche
nen om de winkeldief, die door een
personeelslid was betrapt, naar het
politiebureau over te brengen. De
jongeman volgens de politie „een
boom van een kerel" voelde er
niets voor om aan de sommatie mee
naar buiter. te gaan gevolg te geven.
In het kantoor van de winkelchef
ontstond op dat moment een hevig
tumult. Wat de rechercheurs ook
probeereden, de lyceist liet zich niet
arresteren. Toen één van de twee po
litiemannen gewond op de vloer lag,
belde de andere mmiddellijk de Eer
ste Hulpdienst op en oaarna het po
litiebureau. Pas ïadat er politiever-
sterking was gekomen kon de lyceist
in het warenhuis worden overmees
terd. De knaap had bij zijn aanhou
ding een grote plunjezak bij zich,
waaruit onder meer een kleinbeeld-
carrtera, drie boeken, ee fles wij
een elektrisch kookstoestel. een doos
kauwgum, een fles haarlak, twee
overhemden en een broodrooster te
voorschijn kwamen.
Het bleek, dat de scholier al deze
goederen in de loop van d» zaterdag
in verschillende Leidse winkels had
weggenomen. Bij huiszoeking trof de
politie in de woning van de jonge
man nog tweeëndertig balpenvullin
gen, enkele dictaatcahiers en een
filmcamerastatief aan. De totale
waarde van al deze gestolen artike
len bedraagt vele honderden guldens
Met wat voor een superieoriteitsge-
voel deze knaap is behept, blijkt be
halve uit zjjn verzet tegen de twee
rechercheurs ook uit het feit, dat hij
tijdens zijp verhoor aan een hoofdin
specteur van politie „beleefd maar
dringend" verzocht om wat beter te
articuleren, daar htf hem anders geen
antwoord kon geven....
oplossing van het conflict als de
kerk zich hervormt en daarvan
schijnt nog niets te bespeuren.
Grotere export nodig
Malta's welvaart hangt in de eerste
plaats af van grotere export, welke
profijt kan trekken van de nabijheid
van het Europese vasteland en van
de goedkope arbeidskrachten. Nieu
we afzetgebieden zijn Australië en
Canada, waar vele Maltezers zich
hebben gevestigd en ook Noord-
Afrika.
Tegen het einde van het jaar zal
de Britse marinewerf, welke tot nu
toe de grootste inkomstenbron van
het eiland was, voor burgerlijk ge
bruik gereed zijn. Verder is er het
denkbeeld om van Malta een vrij
haven te maken waar zonder de nor
male douanerechten goederen kun
nen worden vervaardigd of bewerkt.
Voorts is er het voornemen van
Malta het belangrijkste toeristen
centrum in de Middellandse Zee te
maken.
Mintoff noemt Malta's onafhan
kelijkheid wegens de handhaving
van de financiële en militaire ban
den met Engeland een „schijnverto
ning". hoewel Malta zonder die ban
den economisch verloren zou zijn. De
links-socialistische nationalist Min
toff. beoogt voor Malta neutralisme
in de hoop op economische hulp uit
beide kampen.
In Zweden hebben de (rege
rende) sociaal-democraten gis
teren bij de verkiezingen voor
Gewoon een familiebezoek
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Prinses Irene en haar echtge
noot prins Charles Hugo van
Bourbon Parma zijn vandaag
weer naar Parijs teruggekeerd
na een weekeinde in paleis
Soestdijk te hebben gelogeerd.
Zaterdag kwamen zij aan
voor het eerste gezamenlijke be
zoek aan de Nederlandse ko
ninklijke familie sinds hun huwe
lijk.
Een woordvoerder van de familie
BourbonParma in Parijs heeft zich
gehaast om te verklaren, dat Irene
nie? naar Nederland was gekomen
om haar familie van een komende
blijde gebeurtenis op de hoogte te
stellen. „Het was louler de bedoeling
van dit bezoek, zo dit nog nodig ware,
de gehechtheid tot uitdrukking te
brengen van de prins en prinses met
de Nederlandse koninklijke familie",
aldus de uitgegeven verklaring.
Prinses Irene en Prins Charles,
die voor het eerst na hun huwe
lijk gezamenlijk een bezoek aan
ons land en Soestdijk brachten,
verlaten de pastorie van de Ni-
colaaskerk in Baarn, waar zij
gisteren de mis bijwoonden.
en haar echtgenoot onverwacht in
hun zilvergrijze Jaguar (met Frans
nummerbord 300 GQ 03) in Soestdijk
arriveerden, nadat zij prins Bernhard
in Parijs hadden ontmoet.
De prins heeft daar een bezoek ge
bracht aan een specialist, die hem
onderzocht heeft voor de pijnen in
zijn rug. Voor die pijnen is de prins
overigens al sinds enige maanden
onder behandeling bij f
in Hilversum.
Onopgemerkt
Zaterdagmiddag bleef het bezoek
van prinses Irene en haar gemaal
door het publiek onopgemerkt. Zon
der dat passerende automobilisten
hen herkenden, liepen zij in het licht
van de middagzon hand in hand van
het paleis naar de koninklijke stallen
daartegenover. Een uur lang hebben
zij de nieuwe garage bezichtigd, welke
achter de stal is gebouwd en welke
voorzien is van de nieuwste techni
sche snufjes. In deze garage staan
onder meer twee Ferrari's van de
prins, waarvan er een fonkelnieuw is.
Dit derde bezoek van prins Charles
aan het koninklijk gezin na zjjn
stormachtige kennismaking in febru
ari is waarschijnlijk door prinses Irene
voorbereid bij een bezoek, dat zij in
de vakantie van het koninklijk gezin
vorige maand in het Italiaanse Porto
Ercole heeft gebracht.
Race-uurtje
Gisterochtend hebben prinses Irene
en haar man de vroegmis bijgewoond
in de St.-Nicolaaskerk in Baarn, de
parochie waar de prinses was inge
schreven.
Na afloop van de mis ontving pas
toor I. Kaarsgaren de prinses en de
prins in zijn pastorie.
Gistermiddag toen een aantal tele
lenzen van fotografen en televisie op
het paleis was ingericht, reed de
Jaguar de paleistuin uit via de zel
den gebruikte achteruitgang. Tegelij
kertijd reed prins Bernhard in zijn
Ferrari uit de garage, terwijl zijn
chauffeur de tweede Ferrari reed. In
Soesterberg op de startbaan van het
vliegveld, demonstreerde prins Bern
hard zijn nieuwe wagen aan zijn
dochter en schoonzoon. Op hun beurt
lieten zij zien. welke hoge snelheden
him sportwagen kon halen. Na een
uur kwam het gezelschap terug. Weer
werd door prinses Irene van de ach
teringang gebruik gemaakt. Haar
auto werd daarna in de achtertuin
van het paleis geparkeerd.
Het bezoek van prinses Irene trok
slechts weinig belangstelling van het
publiek. Slechts enkele automobilisten
stopten gistermiddag bij het paleis.
De achter-de-hand-gehouden Baarn-
se politiemannen behoefden niet in
het geweer te komen. In plaats van
een glimp van prinses Irene en haar
man op te vangen zag men gister
middag prins Bernhard per helikop
ter naar Teriet bij Arnhem vertrek
ken waar hij modelvliegtuigwedstrij
den bijwoonde en zijn eerste vlucht
met een zweefvliegtuig. Het publiek
voor het paleis zag de prins later
terugkeren. Van zjjn gehuwde doch
ter geen glimp.
de Tweede Kamer de absolute
meerderheid behaald, tenzij de
stemmen, die per post zijn uitge
bracht, een wijziging in de uit
slag brengen. Volgens de voor
lopige cijfers hebben de socialis
ten 117 van de 233 kamerzetels
verkregen. Het zal enkele da
gen duren voordat de definitieve
uitslag bekend is^
Zoals het er nu uitziet is de zetel
verdeling als volgt: socialisten 117
(winst drie), liberalen 40 (ongewij
zigd, centristen 37 (winst drie), con
servatieven 28 (verlies 11), commu
nisten 8 (winst drie), Burgerverbond
3 (bestond in 1960 nog niet). De nieu
we Tweede Kamer telt één zetel meer
dan de oude met het oog op de be
volkingstoeneming. De socialisten
zyn al 32 jaar aan de regering. In
dien zjj inderdaad de absolute meer
derheid behalen zullen zij zonder
de steun van de communisten kun
nen regeren.
Do oppositie is verzwakt door het
optreden van twee nieuwe partijen,
het Christen-democratisch verbond,
van 1,8 procent van de stemmen
kreeg maar geen zetel behaalde en
het Burgerverbond, dat drie zetels
behaalde. Laatstgenoemde partij
dong alleen mee in vier districten.
Het Christen-democratisch ver
bond nam in 18 van de 28 districten
aan de verkiezingen deel.
Er bestaat, zoals gezegd nog een
kans, dat de sociaal-democraten één
zetel en daarmee de absolute
meerderheid moeten afstaan, wan
neer namelijk de stemmen per post
(ongeveer vier pet. van het totaal)
aan de „burgelijke" partijen toeval
len.
De communisten vormen de enige
linkse partij die in stemmen vooruit
is gegaan. Dit is waarschijnlijk voor
een groot deel het gevolg van de
bekwame leiding van Carl Hendrik
Hermansson, die er steeds weer op
hamert dat de Zweedse communis
tische partij niet gelijk is aan die
van Rusland en dat de Zweedse com
munisten „socialisten", geen „collec-
tievisten", zjjn.
MARGARINE
VANDAAG EEN
CENT DUURDER
De margarine is met ingang van
vandaag per pakje van 250 gram
een cent duurder geworden.
De Bond van Nederlandse Marga
rinefabrikanten zegt, dat „de prij
zen van oliën en vetten zich op een
te hoog niveau blijven bewegen om
doorberekening van bepaalde kosten
verhogingen zonder prijswijziging
mogelijk te maken". Met het minis
terie van Economische Zaken heeft
het gebruikelijke ovsrleg plaats ge
had.
Kroonprinses bij
familie Marijnen
Prinses Beatrix heeft gistermiddag
een kort bezoek gebracht aan de mi
nister-president en mevrouw Marij
nen. In de ambtswoning van de pre
mier, het Catshuis in Den Haag, ge
bruikte de prinses de thee. Zij gaf
daarmee gevolg aan een uitnodiging
die het echtpaar Marijnen haar reeds
enige tijd geleden deed.
Ter gelegenheid van het 125-
jarig bestaan van de Nederland
se Spoorwegen is zaterdag in
Amsterdam een galaconcert ge
geven. Op deze avond werden
ook Koninklijk onderscheidingen
uitgereikt. Minister Van Aart-
sen speldt de president-directeur
van de NS. ir. J. Lohman de ver
sierselen op van zijn onderschei
ding tot Ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw.
De Boliviaanse regering heeft zon
dag in het gehele land de staat van
beleg afgekondigd na de ontdekking
van een komplot tegen de regering.
Er zijn tal van linkse voormannen
gearresteerd, o.w. de vroegere presi
dent Hernan Siles Zuazo. De bekende
oppositieleider Juan Lechin, alg.
secretaris van de Boliviaanse mijn-
werkersbond, zou zijn ondergedoken.
In La Paz is officieel bekendge
maakt, dat het doel van de samen
zwering was de huidige regering te
vervangen door een „junta onder lei
ding van Zuazo". Voorts had men op
standen willen organiseren in de de
partementen Santa Cruz, Oriente en
Bolivia, gewapende aanvallen willen
plegen op openbare gebouwen en
spoorlijnen willen saboteren.
In juni j.l. hielden Lechin en Zua
zo een korte hongerstaking uit pro
test tegen de methoden bij de verkie
zingen op 31 mei .waarbij president
Estenssoro werd herkozen. Zij wer
den in hun verzet gesteund door een
staking van 20.000 mijnwerkers en
door studenten, die betoogden dat de
resultaten van de verkiezingen waren
vervalst. Estenssoro werd herkozen,
doordat deze de partij van Lechin
eerst had laten verbieden. Deze party
had zich afgescheiden van de rege
ringspartij, omdat Lechin het beleid
van Estenssoro niet progressief ge
noeg vond.
Algemene staking
in Saigon
In de Zuidvietnamese hoofdstad
Saigon is vanmorgen een algemene
staking uitgebroken, waardoor met
name de elektriciteits- en watervoor
ziening, het busvervoer en de ver
bindingen worden getroffen. De
staking is voor 48 uur afgekondigd
door de vakbonden uit protest tegen
het door de regering opgelegde sta
kingsverbod voor de duur van de
noodtoestand. Ongeveer 60.000 arbei
ders, allen lid van het algemeen vak
verbond, nemen aan de staking deeL
Ongeveer drieduizend stakers trok
ken vanmorgen naar het gebouw
waar het bureau van premier Ngoe-
jen Khan is gevesti;d. De generaal
was er echter niet. Om half een p.
tyd stonden de stakers nog steeds
voor het gebouw. Militairen hadden
er inmiddels de wacht betrokken.
(Sue/ We
teutvs
i Uit het Leidsch Dagblad van
i 21 Sept. 1864:
Vrijdag a.s. 's middags ten
12 uur zal dr. J. G. C. Evers
het hoogleraarsambt in de
1 geneeskunde aan de Leidsche
1 Hoogeschool aanvaarden, met
een plegtige redevoering in
het groot auditorium van het
academiegebouw.
AdvertentieNeêrlandsch
i Koffiehuis, Haarlemmer
straat. Grande soirée musi-
cale te geven door Fransche
Duitsche artisten. Aan-
vang des avonds ten negen
G. A. J. Tethoff
