kunst
kaleiöoscoQp
BIO-TEX
Nieuwe overval bende
bontdieven in Mayfair
ADKIAAN BLANKENSTEEN
'SAMEN MET AAFJE HEYNIS
j| Concert
v Pieterskerk
katholieke prijs
voor marxist
Portretprijs 1964
ZOU ZIJN ROMP ZONDER HOOFD
Coolen, Mulisch e.a.
in Staphorst verboden
HEBBEN .VERDERFELIJKE' INHOUD
bezit wérkelijk bijzondere
eigenschappen
ONGRIJPBAAR
Waarom geen
„Labyrinth" in
Holland Festival
n lp?'
ericht 1 maart I860
Donderdag 10 september 1964
Zesde blad no. 31361
t laatste concert in de serie
dingen in de Pieters-
wordt morgenavond te
t over acht gegeven door
lan Blankenstein. die vaste
inist van deze kerk is. De
Lnde altzangeres Aafje Hey-
verleent solistische mede
ding.
kaan Blankenstein beheerst
teen ander de moeilijke tech
l|( van het prachtige orgel
de Pieterskerk. Hij is de
List van deze kerk sinds
-*fi( als opvolger van Leo
U, De heer Blankenstein
"™"l in 1951 eindexamen aan
flUmsterdam Conservatorium
'een speciale onderscheiding
34 zijn artistieke eigenschap
Men zette zijn studie voort
Anthon van der Horst.
a kennen de prachtige altstem
if je Heynis o.a. van de uit-
in de Pieterskerk van
„Hohe Messe". De organisa-
van de serie concerten in de
skerk zoals bekend de Her-
i Gemeente Leiden en de
I Volksuniversiteit K en O
_i er goed aan te doen me-
f Heynis nu eens buiten de
t Messe" In onze stad op te la-
fceden.
Ije Heynis ontving haar oplei-
bü de bekende sopraan me-
|r Noordewier-Reddingius en de
tn Laurens Bogtman. In het
1948 behaalde zij het staats
ka voor zang en van dat mo-
[af heeft haar carrière een
Advertentie
995,-
VEGTÜ R N A
WASAUTOMAAT
)p een oppervlakte van
liet meer dan 50x50 cm
ilaatst U de AEG turna,
olwaardige wasauto-
naat van geheel aparte
ilasse. Een sprookje voor
Ie vrouw die thuis (tot
iefst5kg) ,,laatTwassen
leheel automatisch
AMSTERDAM
do producten AEG
lELEFUNKEN OSRAM
(«ereldvermaard sinds
mensenheugenis
ölini's „Evangelie"
(het filmfestival van Venetië Is
i de prUs van het Internatio-
rooms-katholieke filmbureau
fkend aan de film „Het Evange-
'Igens Mattheus" van de Mar
roe schrijver-cineast Pier Pao-
•olüii.
jgens de jury heeft Pasolini,
zijn eigen ideologie te ver-
sociale boodschap van
vangel ie, in het bijzonder de
J voor de armen en de onder-
i. getrouw met een vaak aan-
menselijke eenvoud en ge-
weergegeven en daarbij
Tbde eerbied tonen voor de god-
1 dimensie van Christus".
rakringen merkte men op dat
tol zeer hartelijk werd ontvan-
de patriarch van Venetië,
faal Urbani. Tot journalisten
fclini, dat men „tegelijk mar-
gelovig kan zijn".
grote Vlucht genomen: binnen en
kele jaren werd zij in ons land tot de
grootste oratoriumzangeressen gere
kend en ook op het gebied van de
liedkunst dwong zij algemene be
wondering af.
Het programma, dat Adriaan
Blankenstein en Aafje Heynis uit
voeren, luidt als volgt:
1. J.S. Bach .Preludium en fuga in
D (orgel). 2. Chr. Ritter, Cantate:
O amantisslme sponse Jesu (zang).
3. J. S. Bach, An Wasserfliissen
Babylon (orgel). 4. a. G. Réquier,
Jésus Christ, Dieu tout puissant
(zang), b. P. de Bréville, Prière d'un
enfant (zang). 5. H. Andriessen
Thema met variaties (orgel). 6. a. P.
Post 4 miniaturen (zang), b. P. Post
2 psalmen A capella (ps. 125 en 131)
(zang). 7. A. v. d. Horst: Partita
over Psalm 8. Koraal (zetting: Cl.
Goudimel); Bicinium (fuga); Bici-
nium; Canon voor 3 stemmen (met
omkering); Ricercare;; Air; Dialoog
(pedaalsolo). Toccata; Organum.
De Thérèse van Duyl Schwartze
Stichting te Amsterdam heeft een
portretwedstrijd uitgeschreven, waar
aan alle kunstenaars, die op
1 januari van dit jaar nog geen 35
waren, kunnen deelnemen. Tevens
wordt als voorwaarde gesteld, dat ze
vijf jaar ingezetenen van het ko
ninkrijk der Nederlanden zijn. Voor
de beste portretten in olieverf wor
den een eerste prijs van f 1000 en
een tweede prijs van f 500 beschik
baar gesteld.
Opgravingen in
Groninger Martinikerk
De Rijksdienst voor het Oudheid
kundig bodemonderzoek zal in okto
ber opgravingen gaan doen onder het
schip van de oudste kerk van Gro
ningen, de Martinikerk. Deze opgra
vingen kunnen worden verricht nu
men toch met restauratiewerkzaam
heden aan de kerk bezig is.
Het „Comité restauratie Martini
kerk", dat f600.000 bijeen wil bren
gen, werd dezer dagen verrast met
een bijdrage van f5000 van het Prins
Bernhardfonds. De restauratie van
deze 13e eeuwse kerk zal in totaal
ruim f4.000.000 vergen. De restaura
tie waaraan nu bijna 2 jaar met suc
ces wordt gewerkt zal zeker nog zes
jaar vergen. Inmiddels is de hoge
lichtbeuk van het koor gereed geko
men en zijn de steigers verplaatst
naar de kooromgang. Met het her
stel van de kapel aan de noordzijde
is een aanvang gemaakt.
Demi-finale
vocalistenconcours
's-Hertogenbosch
De jury van het internationale vo
calisten-concours te 's-Hertogenbosch
waarvan thans de voorselectie ge
ëindigd is, heeft tot de demi-finale
van dit concours 33 van de 66 zangers
en zangeressen, die zij gehoord heeft,
toegelaten. Dit zijn 4 bassen, o.w. een
Nederlander, 15 sopranen, (3 Neder
landsen, 9 tenoren (eveneens 3 Ne
derlanders) en 4 alten.
De demi-finale is vanmiddag in de
Casinoschouwburg te 's-Hertogen
bosch begonnen.
N.T.B. OVER NED. OPERA
Ensemble zonder eigen
orkest is ondenkbaar
In een aan de gemeenteraad van Amsterdam gerichte brief in
verband met de beslissing, die de raad 16 september over het
voortbestaan van de Ned. Opera moet nemen, zegt de Ned. Toon-
kunstenaarsbond als vakorganisatie het plan toe te juichen de
Ned. Opera tot Staatsopera te maken. De NTB is van mening,
dat de leiding van de nieuwe opera uit gespecialiseerde personen
op zakelijk en artistiek gebied moet bestaan, en dat de geënga-
geerden in belangrijke mate zullen moeten worden ingeschakeld
bij het bestuur van de opera.
Voorts wijsth de NTB op de z.i.
fatale gevolgen, die enkele gedane
suggesties zouden kunnen hebben.
Een Opera-ansemble zonder eigen
orkest is volgens de NTB ondenk
baar, een romp zonder hoofd, het
geen door alle ervaren buitenland
se deskundigen zal worden beaamd.
Het is volgens de NTB ondenk
baar, dat het Concertgebouworkest
of het Residentie-orkest met enige
regelmaat opera's zou kunnen spe
len, zonder dat de zo zorgvuldige
gekweekte en wereldvermaarde sym
fonische cultuur van deze orkesten
ernstige schade zou worden toege
bracht.
„Bliksemschicht"
Over de voorgeschiedenis merkt de
NTB op dat vóór 16 maart nimmer
is gesproken over een deplorabele
toestand in de Opera.
,De gespannen sfeer kwam als een
bliksemschicht bij heldere hemel.
Twee dirigenten weigerden plotse
ling langer mtft hst ensemble te
werken: de heer Alberto Erede, die
vermoeid in ons land aankwam en
trachtte zijn falen te verschuilen
achter beschuldigingen tegen het
Opera-orkest, en de heer Bauer -
Theussel, ten onzent een onbekende
dirigent en in Wenen een onbelang
rijke figuur, die vrijwel met ieder
stuk dat hij in Amsterdam dirigeer
de, debuteerde. De bewerkingen van
RADIO TELEVISIE
GANGETJE TEL.23005
deze beide heren werden nimmer
aan anderer oordeel getoetst", aldus
de brief, waarin tot slot de gemeen
teraad wordt geattendeerd op twee
komende voorstellingen van de Ned.
Opera: „Het zou zeker tot uw oor
deelsvorming kunnen bijdragen, in
dien u een of beide voorstellingen
zoudt kunnen
Ter redding van
„Kunst en Kuituur"
Ank van der Moer, Josephine
van Gasteren, Charlotte Kohier,
de cineast Louis van Gasteren
en de schrijvers Simon Vinken
oog en Jan Cremer zullen 22
september kunstwerken aan de
man brengen in de veilingzaal
van Paul Brandt te Amsterdam.
Zulks ten bate van de kroniek
„Kunst en Kuituur".
Dit kunstblad wordt aldus de
„Tel" met opheffing bedreigd, zodat
vele tientallen kunstenaars spontaan
hebben gereageerd op het plan van
de Antsterdamse kunsthandelaar Will
Hoogstraate van d' Eendt belange
loos werk af te staan om de Kro
niek te redden.
„De Kroniek van Kunst en Kui
tuur" is een blad, dat 30 jaar lang
een doorsnee heeft gegeven van het
kunstgebeuren in binnen- en buiten
land. Vooraanstaande schrijvers en
andere kunstenaars hebben eraan
meegewerkt.
Redachtiesecretaris en oprichter
Leo Braat zag echter geen kans meer
het blad in leven te houden, gezien
de stijgende onkosten. De opbrengst
van de veiling zal de Kroniek een
ruggesteun moeten geven, zodat tot
heruitgave kan worden overgegaan.
Geen subsidie voor bibliotheek
(Van onze correspondent)
Staphorst Is de laatste jaren vaak in het nieuws geweest: de
overspelige vrouw die op een wagen door het dorp werd gereden
en de voetbalclub IJhorst. die op zondag niet op het gemeentelijk
sportpark mocht spelen. Thans hebben een paar honderd boeken
in de bibliotheek van Rouveen (gem. Staphorst) de wrevel opge
wekt van de gereformeerde leden van de gemeenteraad. Deze
werken, van bekende schrijvers als Anton Coolen. Harry Mulisch,
Van Eemland en Hemingway, zouden n.l. een zodanige verder
felijke invloed op de bevolking hebben, dat een voorstel van B.
en W. om de bibliotheek dit jaar een subsidie van f 12.803.— te
verlenen, door de raad werd verworpen.
In de bibliotheek van Rouveen ouders, moeten ervoor waken dat
staan twee soorten boeken: met een
groene en met een rode band. In
laatstgenoemde groep komen werken
voor waarin nog wel eens een lelijk
woord wordt gebezigd of de realiteit
van het leven minutieus wordt ge
schilderd.
Dit is de raadsleden van SGP en
ARP te machtig, die menen dat boe
ken slechts aan maatstaven voldoen,
wanneer zij in het hele gezin kunnen
worden voorgelezen.
De gereformeerde heer Bisschop riep
dan ook opgewonden uit: „Wij, als
onze kinderen deze verdorven lectuur
in handen krijgen".
In Rouveen zelf schijnt men beter
tegen de realiteit opgewassen. Daar
komen de bezwaren niet vandaan.
Ook de Staphorster raadsleden van
de CHU en PvdA zagen het alle
maal niet zo somber in en waren voor
de voorgestelde subsidie. Maar hoe zy
en burgemeester mr. Haverkamp ook
poogden de anderen van hun geloof
in het kwade af te brengen, het plan
van B. en W. werd met 7 tegen 6
stemmen van de baan geschoven.
Advertentie
zegt het keuringsinstituut
van de Ned. Vereniging van Huisvrouwen
(zie onderstaand artikel uit DENKEN en DOEN van juni 1964, pagina 16)
„Na een veelomvattend onderzoek,
verricht door het Wasserij-instituut
T.N.O. en een serie praktijkproeven
van I.V.H.A. kon ons goedkeurings-
merk verleend worden aan het was
middel Bio-tex, dat een geheel eigen
plaats inneemt tussen de vele was- en
reinigingsmiddelen op de Nederlandse
markt. Bio-tex bezit werkelijk bijzon
dere eigenschappen, die de toepassing
ervan dubbel en dwars de moeite
waard maken. Dit produkt, op zich
zelf een goed synthetisch wasmiddel,
zonder bleekmiddel en zonder op
tische blauwmiddelen, bevat nl. en
zymen, die de eigenschap hebben
eiwitten af te breken en zodoende
gemakkelijk uitwasbaar te maken.
Iedere huisvrouw weet, dat juist de
eiwithoudende vlekken: bloed, mejk,
ei, jus enz. de meeste moeilijkheden
veroorzaken bij de wasbehandeling.
Wasgoed dat dergelijke vlekken heeft,
mag vooral nooit direct in heet sop
gedaan worden, daar de vlekken dan
zg. „inbranden" en niet meer te ver
wijderen zijn. Langdurig weken was
meestal nodig en oude vlekken waren
dikwijls in het geheel niet meer te
verwijderen. Met behulp van Bio-tex
is het nu veel eenvoudiger geworden
deze vlekken spoorloos te doen ver
dwijnen. Gedurende 20 minuten voor-
weken met dit middel bij een tempe
ratuur van ca. 50°C. is dikwijls reeds
voldoende. Past men een lagere tem
peratuur toe, dan moet een langere
inweektijd aangehouden worden, tot
maximaal twee uur. Het is niet raad
zaam een veel langere weektijd toe
te passen, daar de kans bestaat, dat
het vuil dan weer op het goed neer
slaat. In ieder geval mag nooit een
hogere temperatuur dan 60 °C. toe
gepast worden, daar hierdoor de en
zymen onwerkzaam gemaakt worden.
Bio-tex kan ook als voorwasmiddel
toegepast worden bij automatische
wasmachines, mits de voorwastijd lang
genoeg is. Bij sterk met eiwithoudende
vlekken bevuild goed is het aan te
bevelen (als dit bij de machine mogelijk
is) inplaats van de voorwas de machine
in te stellen op „bonte was" en dit als
voorwas te beschouwen, waarbij Bio-
tex als wasmiddel gebruikt wordt.
Daarna dus inschakelen op witte was,
waarbij de voorwas wordt overgesla
gen, en het normale wasmiddel ge
bruiken, waarvan dan echter een
kleine dosis genomen kan worden.
Bio-tex is ook een ideaal middel om
vuile overhemden in te weken. Dik
wijls zal dit weken al voldoende zijn
om niet al te vuil gedragen over
hemden te reinigen.
Een pakje Bio-tex, produkt van Kort
man Schulte N.Y., Rotterdam, kost
f0,47. De prijs van dit weekmiddel
wordt voor een deel goed gemaakt
doordat men bij het wassen met min
der wasmiddel kan volstaan dan nor
maal. Daar het produkt geen bleek
middel bevat en niet sterk alkalisch
is, kan het voor alle stoffen, die wit
of wasecht geverfd zijn, toegepast
worden. Voor wol en zijde bij niet
hogere temperatuur dan 40 °C."
IN TWEE JAAR VOOR ZEVEN MILJOEN
GULDEN AAN BONTMANTELS GEROOFD
(Van onze correspondent
in Londen)
De bende bontdieven van
Mayfair heeft weer toegeslagen.
De melding van een nieuwe
overval van deze Londense
zware jongens is als een bom op
Scotland Yard ingeslagen. De
Londense bende, gespeciali
seerd in het inbreken in bont
winkels in de dure Londense
wijken Mayfair, Chelsea en
South Kensington (waar minis
ters, hertogen en dure filmster
ren wonen) sloeg nu weer zijn
Het Tweede-Kamerlid Wiliems
(PvdA) heeft aan staatssecretaris
Van de Laar van O. K. en W. schrif
telijke vragen gesteld over de onder
handelingen om als onderdeel van
het Holland Festival het muzikaal
theater „Labyrinth" te doen oproe
ren.
Do here Wiliems wil weten welke
de redenen zijn waarom aan de plan
nen tot uitvoering, waarbij ook het
Concertgebouworkest zich er geheel
voor heeft ingezet om deze als een
Nederlandse muziek-manifestatie in
het kader van het Holland Festival
te brengen een des te aantrekke
lijker gedachte, nu de Nederlandse
toneelmanifestatie verstek moest la
ten gaan geen gevolg kon worden
gegeven?
Is de Staatssecretaris bereid, wan
neer financiële redenen hiervan de
voornaamste oorzaak zijn, al het mo
gelijke te doen om een dergelijke „ge
beurtenis in de ontwikkeling van het
hedendaagse muziektheater", zoals
niemand minder dan Pierre Boulez
een eventuele uitvoering bestempelde
mogelijk te maken?, zo vraagt de
heer Wiliems.
slag in een dure bontzaak in
Mayfair: er verdween voor
300.000 gulden aan mantels.
Scotland Yard liet bekend maken,
dat de bende dit jaar totnogtoe reeds
voor ruim twee miljoen gulden aan
bont heeft geroofd. Hoeveel de May
fair bontbende in haar tweejarig be
staan bij elkaar heeft gestolen, werd
door de mistroostige politie-inspec-
teurs niet eens meer meegedeeld. Be
gin dit jaar meldden de geschrokken
Yard-mannen, dat de totale buit van
de bende minstens vyf miljoen gul
den groot moet zijn. Een voorzichtig
optelsommetje brengt het getal nu
op zeven miljoen.
Zeven miljoen gulden aan duizen
den dure bontmantels. En de politie
heeft nog geen stukje van de gewel
dige buit terug kunnen vinden, hoe
wel de bende steeds volgens hetzelfde
patroon te werk gaat. Scotland Yard
is er daarom van overtuigd, dat de
bende een grote organisatie achter
zich heeft staan. Het zou de Lenden-
se politie niet verwonderen, als de
bende Internationale contacten had
en de mantels en gestolen huiden het
land uitsmokkelde.
Toen de agenten na verloop van
tijd moesten toegeven dat ze mach
teloos waren tegenover de handige
.commando—methoden' van de bont
bende. hebben zij in diverse huizen
in oost-Londen, die bekend stonden
als „pakhuizen voor gestolen waar"
overvallen gedaan. Maar nog geen
pluisje van de kostbare mantels Is
teruggevonden.
VROUW
zware jongens waarschijnlijk door
een vrouw wordt aangevoerd. Enkele
maanden geleden kwam de politie er
achter, dat een knappe vrouw een
paar dagen voor elke roofoverval in
de bontwinkels verscheen en zich een
keur aan bontmantels liet tonen. ZU
was alleen geïnteresseerd in 't duur
ste. Zij kocht nooit wat en verliet de
winkel pas nadat de wanhopige be
dienden haar vrijwel de gehele voor
raad hadden laten zien. De handige
inbrekers sloegen steeds enkele da
gen later toe.
Ondanks de overvallen die de
zware jongens op tientallen winkels
hadden gepleegd, hebben zij niet
eenmaal tijdens hun vele nachtelijke
karweitjes de ingenieuze elektro
nische alarmsystemen in werking ge
steld. zy weten nameUJk, dat alle
deuren, etalages en ramen van de
duurste bontwinkels door een elek
tronisch brein worden geschermd. De
alarminstallaties waarschuwen met
hun luidklinkende bellen en loeiende
hoorns in de meest gevallen niet al
leen de buurt, maar ook het di« htst-
bijzynde politiebureau.
Maar de ongetwijfeld pientere bont
rovers weten wel, dat byna elke
bontwinkel van bovenaf onverdedigd
is. Zij bereiken hun „prooi" vanaf
de daken. In sommige gevallen vie
len zy een leegstaand huis binnen,
liepen over de daken naar hun „ope
ratieterrein", haalden de dakpannen
weg en lieten zich met een nylon-
koord op de vliering van de bontsaak
zakken. Vervolgens hakten zy een
gat in de vliering en lieten zich
daardoor zakken in de werkruimten
en opslagplaatsen van de bontwinkel.
Ramen, deuren en brandkasten gaan
ze uit de weg. ook al liggen de
brandkasten vol geld.
SPECIALISTEN
De „commando-eenheden" van de
bontbende moet volgens de politie
uit specialisten bestaan: geveltoeris
ten, bontkenners de dieven stelen
alleen het beste en enkele sterke
jongens die de zware vrachten bont
over de daken slepen en die in een
vrachtwagen deponeren, die vaak
honderden meters van hun werk
terrein geparkeerd staat. Patrouille
rende agenten hebben daarom nooit
iets „vreemds" gezien, zy horen pas
de volgende morgen, dat de ongryp-
bare bontbende weer heeft toege
slagen.
Sinds de paasdagen had de bende
niet meer van zich laten horen.
Scotland Yard had al de stille hoop,
dat de bende uit elkaar was gegaan.
De overval begin deze week heeft de
Yard weer in staat van alarm ge
bracht. De winkels ln Mayfair liggen
vol met nieuwe bontmantels voor het
winterseizoen.