Medewerking verlenen
aan een nieuwe Opera
Celestina"grandioze
IDA WASSERMAN
Elf jarige Anton winnaar
van de Gouden Helm
kunst
kaleiöoscoQP
Om haar moet men
dit stuk gaan zien
Ontbinding huidige
instituut goedkeuren
^gericht 1 maart 1860
Maandag 7 september 1964
Derde blad no. 31358
De ..Haagsche Comedie" is er dit jaar vroeg bij: thans ging in de
Kon. Schouwburg in Den Haag een tweede première, n.l. die
,van de 15e eeuwse tragi-comedie „Celestina" van de joodse- tot
het katholicisme bekeerde Spaanse schrijver Fernando de
Rojas, een oorspronkelijk uitermate lijvig boekdeel, dat door re
gisseur Joris Diels sterk bekort en tot de essentiële handeling be
perkt, in vijf bedrijven ten tonele gevoerd werd in de moderne
pi puntige vertaling van Dolf Verspoor.
De Rojas, wiens vindingskracht
Shakespeareaanse allure is
tijd ver vooruit! doch
let diens verheven niveau bereikt,
in dit bij uitstek op de pure
Olust" gerichte stuk, heeft hierin
Joris Diels gelegenheid gegeven
echtgenote Ida Wasserman te
schitteren in de haar prachtig
;ende rol van de oude koppe-
toverkol „Celestina een
;ige, meedogenloze, geraffineerde,
toch ook levenswijze vrouw, die ver-
-jefde paartjes voor goed geld tot
ikaar brengt en dit ook hier doet.
Het gaat om de liefde tussen de
Longe edelman Calls to en de char
doch aanvankelijk kuise en
hooghartige adellijke Melibea, die
niets van Calisto wil weten,
10loch door de stluwe intriges van
Jelestina, de beruchte bordeelhoud
er, wordt dit wel het geval, al
indigt deze jonge liefde op diep tra
wijze. Zij heeft voor haar
"jemiddeling de hulp ingeroepen van
Ie dienstknechten Sempronio en
nWmeno, die voor hun handlangers-
Wisten tenslotte een grote beloning
^asen. Wanneer Celestina daaraan
net voldoet, wordt zij door hen op
je meest gruwelijke wijze, met zó
m zóveel dolksteken! door hen
enfgemaakt Dit is een der hoogte-
junten, dat nog gevolgd wordt door
1 Jndere ellende: Calisto verongelukt
A Malibeo stort zich in haar wan-
iloop van de toren omdat zij diens
tood niet overleven kan.
ziet: een melodramatisch ge-
•jBven, doch met diepere filosofische
chtergrond. Malibeo's vader Plebe-
j To brengt ten afscheid nog een
mgdurige tè langdurige tira-
dje een aanklacht tegen de liefde,
in de grond de oorzaak van
He ongeluk is.
:ke
2 til In hoofdzaak moet men dit stuk
-clftan zien om het grandioze spel van
aifla Wasserman in deze „Tragicome-
uaa de Calisto y Melibea", zoals de
üo&rspronkelgke titel luidde. Hoe zij
ee» werk gaat in de talrijke uiter-
kiate wulpse scènes niets voor
en „puritein!" indringend gere-
tgisseerd door Joris Diels, hoe zij een
nutherpe uitbeelding geeft van de ob-
styene, sluwe sjacheraarster met my-
lieke neigingen en bezweringen, in
se^rmidabel tegenspel tot de slechts
,,'j> grove winst beluste knechten, is
deaarlijk adembenemend.
g' Ondanks dit alles konden wij op
en duur, door hetgeen in andere
iènes te berde werd gebracht, soms
jiet aan een gevoel van langademig-
luq
heid ontkomen: de sterke coupures
ingrijpende wijzigingen die Joris
Diels aanbracht, bleken af en toe
toch nog onvoldoende geweest te
zyn. Het geduld werd meermalen te
:er op proef gesteld
Niettemin een stuk, dat, speciaal
ook door de van een typisch Spaanse
sfeer doortrokken rijdbare en snel
wisselende décors van Harry Wich,
alsmede de fascinerende kostuums
in menig opzicht de aandacht ge
vangen hield. Een kleurenpalet zon
der weerga! Talrijke regievondsten
de sprong van de toren was fabel
achtig ingenieus uitgedacht en gerea
liseerd konden op menig punt
die aandacht verhogen.
Naast Ida Wasserman, wier veel
heid aan facetten voor de zoveelste
maal nadrukkelijk tot expressie
kwam, boeide ook het spel van Jules
'I
Tentoonstelling
p Rie van Goor in
3 „De Ruif"
In hotel „De Ruif' aan de Jan-
ossensteeg 59 is zaterdagmiddag
oor mevrouw Colijn een expositie
eopend van tekeningen en aqua-
illen van de Amsterdamse kunste
aar Rie van Goor. Zij merkte op
etroffen te zijn door de kracht, de
ormgeving en de eigen visie van
lie van Goor by wie men, naast
tn merkwaardige wilskracht een
rote doelgerichtigheid constateert.
Mevrouw Colijn herinnerde voorts
ar twee uitspraken: die van Mar-
In Buber, n.l. „Het kunstwerk re-
Bert, als ik 't niet volledig dien,
reekt het mij" en die van Cicero:
biscipline is de stut van het leven",
leze beide beginselen bepalen de
ersoon en het werk van Rie van
foor.
Wij persoonlijk zijn tot de conclu-
!e gekomen, dat haar tekeningen
oorlopig een diepere indruk nala-
jn dan haar aquarellen. Er is bij
tie van Goor sprake van eerlijk en
üiver werk, dat speciaal doorbreekt
1 haar krachtige impressies uit de
(rovence en Bretagne. Doch ook een
ïdruk van „Molendrecht", waarin
de kunst van het weglaten" door
liddel van het accent leggen op de
likele zaken, waar het inderdaad
p aankomt, zo veelzeggend tot uit-
Irukking komt, stempelen haar tot
en tekenares, voor wie het boven-
taande nadri:kkelijk van toepas
ing is. Rie van Goor weet als ge-
plg van een grote mate van zelf-
iritiek veeal reeds tot de kern der
lingen door te dringen, hetgeen ver-
leugende perspectieven voor de toe-
jomst inhoudt.
In hoeverre ook haar aquarellen,
relke nog een amateuristische in-
lag vertonen Rie van Goor is
mtodictate een gelijkwaardig ni-
'eau zullen gaan vertonen, zal die
oekomst moeten uitwijzen. In ieder
*val hebben wij hier te maken met
èmand, die het met de kunst ern-
itig neemt en wier verdere ontwik
teling men met belangstelling tege
moet mag zien.
H.
Croiset als Calisto: een door zijn
grote liefde verteerde jongeman,
is liefde als in „Romeo en
Julia" zo'n noodlotige afloop vindt.
Paula Petri bood in haar rol van
Melibea iets zwakker tegenspel. Haar
verleidelijke schoonheid vergoedde
intussen veel van hetgeen bij haar
aan innerlijke emotie tekort schoot.
Uitstekend waren de beide schel
men door Bas ten Batenburg en
Jules Rooyaards getypeerd: zware
jongens, met wie niemand graag om
gang zou willen hebben: zij staan
voor niets. Trins Snijders als Me-
libea's dienstmaagd, de enige die de
tragische gang van zaken voorziet,
bracht een zielkundig uitstekend ge
troffen creatie. Gijsbert Tersteeg
voldeed als de vader, ondanks de lar
moyante inslag van zijn haast ein
deloos lfj kende slotclaus.
Zowel elementen van de klucht als
van het drama zyn in „Celestina"
in ruime mate voorhanden, zodat
wjj wel geloven dat de Haagsche Co
medie met dit stuk een goede gooi
naar een groot nieuw succes maakt,
ondanks de hierboven genoemde be-
bouwer Max Moller is de kostbare
alt-viool ter beschikking van Schld-
lof gesteld.
Volgens een schatting van ken
ners bedraagt het over de wereld
verdeelde aantal Stradivarius-violen
ca. 700. Van de alt-violen die de
grote Italiaanse vioolbouwer gemaakt
heeft zijn er slechts twaalf bewaard
gebleven. Zes daarvan zijn in col
lecties. Ze worden wel bespeeld, maar
kunnen niet worden verkocht. Van
de overige zes is dezer dagen de nu
aan de heer Schidlof ter beschikking
gestelde alt-viool uit Amerika, waar
de meeste in de loop der jaren heen
zijn gegaan, naar Europa teruggeko
men. De geschiedenis van deze alt
viool gaat terug tot 1792, toen de
markies Dalla Rosa het instrument
naar Engeland bracht en het later
verkocht aan de in die dagen be
kende Engelse vioolbouwer John
Betts. Het laatst maakte de viool
deel uit van het complete Stradiva
rius-kwartet bestaande uit 3 violen
en een cello dat in het bezit was van
de Amerikaanse cellist Gerald War
burg. Deze stond de altviool af ten
behoeve van het Amadeus-kwartet.
Voorstel B. en W. van Amsterdam
Gelet enerzijds op de impasse waarin de Ned. Opera zich be
vindt, anderzijds op het aanbod van de Staatssecretaris een nieuwe
opera te Amsterdam in he leven te roepen, verkiezen B. en W. van
Amsterdam mee te werken aan de totstandkoming van een
nieuw opera-instituut. Als gelvolg daarvan dient volgens B. en W.
goedkeuring te worden verleend aan het liquidatiebesluit van het
bestuur van de Stichting de Ned. Opera. Derhalve stellen B. en
W. de gemeenteraad voor het besluit tot ontbinding van deze
Stichting goed te keuren.
(De Staatssecretaris van O. K. en W. heeft reeds te kennen
gegeven zijn goedkeuring te zullen verlenen Red. L.D.).
Voortbouwen op
traditie
In een voordracht aan de raad
geven B. en W. een uitvoerig over
zicht van de geschiedenis der Neder
landse opera sinds de oprichting van
de stichting in mei 1946. Evenals de
staatssecretaris en de commissie-
Reeser menen B. en W dat in een
kunstinstelling als de Nederlandse
Opera getracht moet worden het
hoogste artistieke peil te bereiken.
Dit doel moet door directie en geën-
lerden in een sfeer van hechte
samenwerking worden nagestreefd.
Met de staatssecretaris zijn B. en W.
voorts van mening dat de operakunst
in ons land moet worden bevorderd
en dat een nieuw te stichten Opera
instituut in Amsterdam zal moeten
worden gevestigd. B. en W. overwe
gen daarbij dat de huidige Neder
landse opera daar steeds is gevestigd
geweest en dat haar medewerkers
zowel in de arstistieke als in de
technische en administratieve sector
te Amsterdam wonen of op andere
wijze aan de stad zijn verbonden. Als
de nieuwe opera te Amsterdam wordt
gevestigd, zullen haar werkzaamhe
den voortbouwen op een operatradi
tie, die zich daar reeds heeft ontwik
keld.
Sterkere binding
Een sterkere binding van het ope
ra-instituut aan de overheid i.e. de
Rijksoverheid dan tot nu toe het
geval is geweest, achten B. en W.
juist. De nieuwe stichting kan door
het Rijk in het leven worden geroe
pen en de bestuursleden zullen door
de rijksoverheid kunnen worden be
noemd en ontslagen. Aan het be
stuur zal een gedelegeerde van het
Rijk worden toegevoegd. Dat ten
minste de helft van het aantal ope
ravoorstellingen in Amsterdam zal
worden gegeven, heeft de instemming
In hun voordracht aan de raad
over de Ned. Opera vervolgen B. en
W. aldus nu vaststaat dat de
Rijksoverheid op het standpunt staat
dat de nieuwe Opera Id Amsterdam
zal worden gevestigd, achten B.
W. het hun plicht te bevorderen dat
er in Amsterdam een goede huisves
ting voor dit instituut zal worden
tot stand gebracht. De theatersitua
tie in Amsterdam is van dien aard,
dat het bouwen van een muziek
theater gemotiveerd is.
Van een dergelijk gebouw zal de
nieuwe opera uiteraard niet
uitsluitende gebruikster kunnen zijn.
Bij de bouw zal rekening moeten
orden gehouden met de mogelijke
ontwikkeling van deze nieuwe instel
ling voor muziekdramatische kunst.
De structuur van het gebouw zal
daarom een flexibel karakter dienen
te bezitten. De nieuwe opera zal dan
ïn later stadium een complete
accommodatie in het gebouw kunnen
verkrijgen. Het ligt voor de hand
dat met de verwezenlijking van een
v gebouw een reeks van jaren
zal zijn gemoeid. In deze periode zal
de stadsschouwburg ook voor de
opera beschikbaar moeten blijven. B.
en W. hebben maatregelen in over
weging ,die een verbetering van de
zo bezwaarlijke samenwoning in de
naaste toekomst beogen.
Beperkt speelplan
Door de liquidatie van de Stich
ting zal er een periode intreden,
waarin toch nog voorstellingen zul
len worden gegeven. Het bestuur
heeft een voor 1964/65 opgesteld be
perkt speelplan goedgekeurd. B. en
W. hopen dat een nieuwe opera in
het seizoen 1965/66 haar werkzaam
heden zal kunnen beginnen.
Jan Handerson naar
Stadttheater
„Hildesheim"
Na negen jaar als „jeune premier"
verbonden te zijn geweest aan de
Hoofdstad-operette is de zanger Jan
Handerson voor het volgend seizoen
geconstarcteerd door 't Duitse stadt
theater „Hildesheim". Hij zal daar
titelrollen gaan vervullen in de ope
rettes „Paganini" van Lehar en „Der
Vogelhandler" van Zeiler.
(Van één
redacteuren)
Zijn gezicht staat verbeten onder de witte valhelm. Gespannen
tuurt hij door de spijlen van het voor hem iets te hoge stuur. Daar
komt de laatste bocht. Even dreigt de wagen te slippen. Maar op
het juiste moment geeft de coureur behendig tegenstuur en zonder
het gas los te laten zoeft hij over de eindstreep. Onder aplaus en
bravo-geroep wordt zijn tijd bekendgemaakt: 0,3 seconde sneller
dan zijn naaste rivaal. De elfjarige Anton Zandbergen is de
Stirling Moss" van Rijnsburg geworden!
Dit gebeurde zaterdagmidlag.
Voor de derde achtereenvolgende dag
had BP op het parkeerterrein van
het veilinggebouw Flora een hon
derd meter lang, 8 vormig circuit
uitgezet, dat aan weerszijden werd
af gezoomd door een rij zware stro
balen. Kleurige autootjes, nauwkeu
rig verkleinde modellen van Ferrari-
racewagens, snorden over het boch
tige parcours. De beide voorgaande
dagen hadden enkele honderden jon
gens en meisjes van negen tot en
met dertien jaar uit Rijnsburg en
enkele tientallen uit Oegsteest en
omgeving zich ingespannen om de
finale te bereiken van de Jeugd
Grand Prix, die zaterdagmiddag
werd verreden.
Veilig
Het ging vooral om behendigheid
en zelfbeheersing. De wagentjes kun
nen namelyk niet harder rijden dan
30 km, doordat de 175 cc motortjes
zijn afgesteld. Maar zelfs bij een
hogere snelheid dan 20 km liepen
de deelnemertjes al het risico uit de
bocht te vliegen een escapade
waaraan overigens niet 't minste ge
vaar was verbonden: op elk autootje
is namelijk een speciale beveiliging
aangebracht, waardoor de motor af
slaat zodra de voorbumper een stro
baal raakt
Het waren dus de behendigste cou
reurs van Rijnsburg en
die men zaterdagmiddag
werk zag. Spijtig genoeg konden ze
niet altijd voldoende zelfbeheersing
opbrengen: kennelijk speelden de fi
nale-zenuwen velen parten. Geregeld
vloog een al te haastige rijder in
de strobalen.
Na twee spannende uren ging de
strijd tussen drie Rijnsburgse jon
gere, die ieder, met stilstaande start,
twee ronden moesten rijden. Als eer
ste kroop de dertienjarige Anne Ou-
wersloot achter het stuur. Hij maak
te een tijd van 35,8 seconden De
twaalfjarige Jac. van Egmond rook
al de overwinning, toen hy er ver-
Op het ere-podium.
V.l.n.r.: Jac. van Egmond. Jan-
neke van Ittersum, Anton Zand
bergen en Anne Ouwersloot
volgens 1,2 seconde korter over deed.
Maar het was tenslotte de elfjarige
Anton, die zich de behendigste en
snelste coureur toonde.
Erepodium
Evenlater stonden zij met z'n drie
ën op het erepodium, samen de der
tienjarige Janneke van Ittersum,
eveneens uit Rynsburg, die de coupe
des dames had gewonnen. Burge
meester B. H. Koomans van Rijns
burg reikte met een toepasselijk
woord de prijzen uit: voor alle vier
een beker en bloemen en voor An
ton bovendien een Gouden Helm en
een lauwerkrans.
Volgend jaar zullen ln ver
moedelijk Apeldoorn Janneke en
Anton deelnemen aan de nationale
Jeugd Grand Prix.
Jan Juffermans uit Oegstgeest 20 jaar die reeds eerder in
onze stad exposeerde, houdt thans een tentoonstelling van zijn
nieuwste werk in de Boerhaavezaal. Deze bijzonder produktieve
jongeman., die binnenkort verhuist naar Zeeuws Vlaanderen
(Axel), waar hij een woning gevonden heeft, blijkt in sterke mate
vooruit te zijn gegaan. Hij treft door zijn rake tekeningen en schil
derijen: met weinig weet hij veel te zeggen. Reeds eerder hebben
wij echter opgemerkt, dat Juffermans te veel rekent op zijn blijk
baar aangeboren vlotheid en los en vast alles exposeert wat hij ge
maakt heeft. Een diepere analyse van hetgeen hem onder het oog
komt. zou zeker niet onwelkom zijn. Niettemin zien wij met belang
stelling de verdere groei van Juffermanswiens talent onmisken
baar is, tegemoet. Mits hij zich de nodige zelfkritiek eigen weet te
maken, zal de toekomst zeker nog meerdere verrassingen voor hem,
evenals voor de beschouwer van zijn werk kunnen inhouden.
Hierboven een van zijn karakteristieke schetsen.
..r_(Foto Chris Stapels, Leiden)
Duitsland verwerpt
Russisch protest
De Duitse Bondsrepubliek heeft
een Russisch protest tegen haar deel
neming aan de voorgestelde multi
laterale kernmacht van de NAVO
verworpen, zo blijkt uit een nota
waarvan de tekst zaterdag in Bonn
werd gepubliceerd. De nota, die op
2 september in Moskou werd over
handigd, vormde een antwoord op
een Russische nota van 11 juli.
Volgen de Westduitse nota moet
Bonn „met nadruk elke poging af
wijzen om zijn soevereine recht op
zelfverdediging te betwistend
Anton neemt de laatste bocht.
St.-Maartenskerk
Tiel gerestaureerd
Als bekroning van de herbouw
van het door de oorlog zo zwaar
getroffen Tiel is zaterdagmid
dag de fraai gerestaureerde St.-
Maartenskerk, die uit de 14de
eeuw dateert, door de voorzitter
van de kerk-commissie. de heer
M. Bekker, aan de praeses van
de kerkeraad van de N.-H. Ge
meente. ds. J. Boneschansker
overgedragen.
Thans is de St. Maarten mooier
dan hjj ooit is geweest.
De praeses van de kerkeraad aan
vaardde in grote dankbaarheid dit
bedehuis, waardoor het kerkelijk le
ven grotere mogelijkheden krijgt. Na
mens het Convent van kerken in
Tiel sprak pater J. A. A. M. Busch
zijn vreugde uit over de restauratie,
die door bundeling van krachten tot
stand is gekomen. Hij hoopte vurig
dat het ideaal van de oecumenische
gedachte ooit nog eens verwezenlijkt
zal worden.
Op verzoek van de voorzitter van de
culturele raad Tiel stelde de Com
missaris van de Koningin in de pro
vincie Gelderland, mr. H. W. Bloe-
mers het nieuwe, uit 47 klokken be
staande carillon, in werking.
De burgemeester van Tiel, mr. A.
A. H. Stolk, releveerde de geschiede
nis van toren en klokken en stelde
het „gelui" bestaande uit 4 klokken,
in werking.
Fusie Twentsche Bank—
NHM 3 oktober een feit
In een brief aan cliënten delen de
directeis van de Ncd. Handel-Maat-
schappij en de Twentsche Bank mede
dat de reeds aangekondigde fusie van
beide banken in de „Algemene Bank
Nederland NV" op 3 oktober defini
tief een feit wordt. Zoals bekend,
zijn de directieleden en de commissa
rissen van de Twentsche Bank in ge
lijke functie benoemd by de „Alge
mene Bank Nederland".
De ABN is gevestigd in Amster
dam en houdt mede kantoor in alle
kantoren van de Twentsche Bank in
Nederland. Het samenvoegen van de
beide bedrijven op 3 oktober brengt
met zich, dat op die datum de ver
schillende zakelijke relaties, op een
uitzondering na, worden overge
bracht naar de ABN, overeenkomstig
de positie op die datum. Het over
brengen betekent, dat met ingang
van 3 oktober de ABN geheel de
plaats inneemt van de NHM en de
Twentsche Bank en de vorderingen
en rechten van beide banken op haar
cliënten zullen overgaan op de ABN.
Deze neemt hierdoor de aansprake
lijkheid en de verplichtingen tegen
over de cliënten oven
Bij Haagsche Comedie"
Stradivarius-alt
voor Amadeuskwartet
De altist van het Amadeuskwartet,
Peter Schidlof, beschikt sedert kort
over een Stradivarius alt-viooL Een
combinatie van Nederlandse kunst
minnaars heeft dit instrument door
bemiddeling van een Newyorkse
handelaar in de V.S. kunnen kopen.
Op advies van de Nederlandse viool-
Jeugd Grand Prix in Rijnsburg
