„Hulp aan vluchtelingen
is ook in Afrika nodig"
J Onafhankelijkheid
schept problemen
„Geen haast met
zelfbestuur"
Muzikale felicitatie voor
wethouder C. J. Piena
LAATSTE ZOMER BIJ DE
VLUCHTELINGEN
Leidato-
allerlei
Kwestie-Cyprus
zeer kritiek"
Toni Boltini moet
België verlaten
WEER GEVECHT
MET LOEMPA'S
M.S. „ORANJE"
OVERGEDRAGEN
Jpgericht 1 maart 1860
Zaterdag 5 september 1964
Tweede blad no. 31357
Dr. Z. K. Matthews in kasteel „Oiul Poelgeest"
Tijdens een persconferentie gistermiddag in kasteel ,,Oud
joelgeest" heeft dr. Z. K. Matthews, secretaris voor Afrika van
e afdeling Interkerkelijke hulp aan vluchtelingen van de Wereld-
aad van Kerken, een uitleg gegeven over de organisatie en
oelstellingen van deze tak van hulpverlening aan onderontwik-
tbaifelde of in ontwikkeling zijnde gebieden. De voornaamste taak
ie dit onderdeel van de Wereldraad van Kerken zich stelt, is de
lilpverlening aan de talloze vluchtelingen, ontheemden en
.^Jachtoffers van rampen, die overal in de wereld meestal diepe
_1ende lijden. Om tot een efficiënte aanpak van deze enorme taak
M komen zijn er diverse secretariaten ingesteld voor de verschil
lende delen van de wereld. Dr. Matthews - geen theoloog, maar
j^jfivocaat-antropoloog is in Nederland voor het bijwonen van
voorbereidende bespreking voor een komende wereldconfe-
/"raajntie over „Kerk en gemeenschap". In de afgelopen 14 dagen is
L2orwerkt aan de d boeken, die voor deze conferentie gereed moe-
het p zijn.
RO:
int. r»
Ln tilieilW
ties.pDlt werk interkerkelijke hulp-
e kflening aan vluchtelingen, ont
kiemden, enz., is voor Afrika nog
€n trekkelijk nieuw" aldus de heer
gsolfttthews. „Ook de problemen zelf
4-45n voor ons nieuw. De steeds ver
regaande wijzigingen op politiek,
DO ciaal en economisch terrein in de
d. hge Afrikaanse staten brengen ook
'tet^ van menseliJke problemen met
jre^lh mee. Zo werd en wordt in de
UJkèedige stammenoorlogen in Kongo
a^s.fel leed geleden. Mensen vluchtten
de ene plaats naar de andere,
nd )k naar Kongo zelf vluchtten weer
rn<Dnsen, namelijk uit Angola. In
jjeanda en Oeroendi bracht de poli-
ke verandering ook een groot aan-
I vluchtelingen met zich mee, door-
■rt twee stammen elkaar gingen be-
aerlfijden. In al deze gevallen heeft
le. Wereldraad van Kerken via haar
>en(tikaanse hulpverleningsorganisatie
3VeJStand geboden waar het kon.
Haar staan
2» joor de financiering van al deze
lp is een „One milliondollar"
ojjds opgericht". De Wereldraad
ïd een oproep aan alle kerken om
8«f te dragen in dit fonds, dat niet
'£ben wil bijdragen in bestaande
«tudiereis
■22jiblemen, maar ook in vluchtelin-
g. uproblemen in de toekomst, die
getwijfeld zullen zijn
EM%mige nu al te voorzien zijn" al-
k dr. Matthews. „We moeten klaar
?°Pfan als er iets gebeurt. Desnoods
Ijde'rten kerken de bedragen niet
oekfect maar houden zij ze zelf, als
40 maar onmiddellijk beschikbaar
ln geval van nood". Op het ogen-
'oo is al ruim 400.000 dollar bij-
2.261, deels in contanten, deels in toe-
roor'gingen en dr. Matthews is daar
müs&onder tevreden mee, temeer daar
Nli fonds pas in februari van dit jaar
musopgericht.
epl
ijbej
I7^öe kerkeraden in de diverse Afri-
laalinse landen richten zich voor hulp
j het secretariaat van de heer Mat-
'w£usws. Hij onderzoekt dan de nood-
ilre ik van en de vorm, waarin de hulp
H- leven moet worden. Daartoe be-
q Gfken teams regelmatig de jonge
uz. jikaanse staten om op de hoogte
cht komen van de problemen waarmee
t 'zlP daar worstelt- Volgende week
viikt dr. Matthews zelf een trip ma-
ïstei door enkele Afrikaanse staten.
mcj zal daarbij vergezeld worden door
soi Mughes Foot, de voormalige En-
ekbise ambassadeur op Cyprus. Het
23.4feitaat van deze reis zal zijn
3 55bpt dr. Matthews een meer ge
il te vorm van hulpverlening. De
itenfvraSen belopen namelijk op het
ogenblik een be
joen dollar en h
aanvragers voor
manier waarop 5
Irag van twee mil-
it is noodzakelijk de
te lichten over de
e het meeste profijt
de hulp kunnen trekken". De
moeten er ook van doordron
gen raken, dat deze hulp iets is dat
van hen zelf uitgaat en niet iets
zoals b.v. de regeringsvorm dat
hun maar opgedrongen wordt".
Coördinatie
„We hebben in Afrika één voor
deel bü onze vluchtelingenpro
blemen boven Europa en dat is onze
overvloed aan grond. Ook het grote
aanpassingsvermogen van de Afri
kaan, die het bijna overal na één of
twee seizoenen uit kan houden, is
een belangrijke voordelige factor.
Maar wat ons wel een zorg inboe
zemt is de ontzaglijke uitbreiding
van de problemen. Deze gaat gepaard
met de uitbreiding van het aantal
staten, dat onafhankelijk wordt" zegt
dr. Matthews. In 1960 waren er 8
onafhankelijke staten, nu meer dan
35. Op hulpverleningsgebied bestaat
er geen coördinatie met andere orga
nisaties. Het kan dus niet voorko
men, dat een probleem tweemaal op
gelost wordt.
Op 11 september a.s. hoopt dr.
Matthews zijn rondreis door Afrika
te beginnen. H(j toonde zich ook bij
zonder tevreden over de Nederland
se bijdrage aan dit werk, ruim 30.000
dollar.
Jlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Miljoenennota in
nieuw koffertje
M (Van onze Haagse
correspondent)
M Als geschenk van de 150-ja- f|
H rige Staatsdrukkerij krijgt de M
minister van Financiën ter ge-
g legenheid v
g gloednieuw koffertje
E miljoenennota. Dit koffertje is
M vervaardigd van perkament. Het H
g draagt het Nederlandse wapen g
g en het is gevoerd met blauwe M
H zijde.
ff Eveneens ter gelegenheid
g het 150-jarig bestaan heeft de g
H Staatsdrukkerij uitgegeven
g officieel gedenkboek, waarvi
ff eerste exemplaar maandag wordt g
g aangeboden aan Koningin Ju- g
g liana, die het nieuwe gebouw in g
g Den Haag officieel zal openen, if
Het boek bevat 150 troonredes, g
g waarvan de teksten zijn gean-
g noteerd door dr. E. van Raalte.
Christiaan de Moor tekende de
g portretten van zes staatshoof- g
g den, die gedurende de afgelopen g
g 150 jaar regeerden. Opgenomen g
M zijn ook de inhuldigingstoespra- zi
g ken en proclamaties van de
staatshoofden,
g Het boek zal ook worden ai
z= geboden aan de leden van
g regering, de Staten-Generaal
g de hoge colleges van Staat. Het H
g zal ook verkrijgbaar zijn
s zijn 2000 exemplaren gedrukt
g in de boekhandel.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
De volksvertegenwoordiging van
Australisch Nieuw Guinea heeft een
motie aangenomen, waarin de Ver
enigde Naties wordt verzocht het
bereiken van zelfbestuur niet te
overhaasten, daar dit maar tot chaos
en bloedvergieten zou leiden. Alle in
heemse leden van de volksvertegen
woordiging steunden de motie, die als
een bewijs van groot vertrouwen in
het Australische beheer wordt be
schouwd.
Vertegenwoordigers van de VN-
commissie voor dekolonisatie hebben
bezoek gebracht aan het
In de motie wordt gezegdi, dat de
bevolking zelf wenst te bepalen,
wanneer de tijd rijp is voor zelfbe
stuur.
Moderne Da Vinei
een bouwmaterialen-fabriek in
Lenberg bij Stuttgart hebben
geheel aan de hand van een li60
jaar oud ontwerp van Leonardo
da Vinei een machine gecon
strueerd welke zonder verdere
ingreep vijlen fabriceert.
Gestolen Egyptische
oudheden achterhaald
D® Egyptische politie heeft bij een
overval op de opslagplaatsen van
twee groentenkooplieden in Cairo
Egyptische oudheden uit de tijd van
farao's ter waarde van ongeveer 80
miljoen gulden in beslag genomen.
Deze oudheden, beelden, munten en
andere zeldzaamheden, zijn door ge
organiseerde diefstal over een lange
periode bijeengebracht. De oudheden
waren verborgen in zakken waarin
kunstmest, uien en knoflook had ge-
zeben. Ook in een oude bus, die de
twee kooplieden voor het opslaan van
kunstmest gebruikten, werden waar
devolle oudheden aangetroffen. Vol
gens de politie gaat het hier om een
straf georganiseerde bende, die zioh
toelegt op diefstal uit musea. Via de
handelaren moesten de kostbaarhe
den aan toeristen
worden verkocht.
Wethouder C. J. Pienadie
vandaag het feit herdachtdat
hij voor 25 jaar voor de toen
malige S.D.A.P. zitting nam in
de Leidse raad, keek gister
avond zeer verrast op toen hij
de tamboer- en trompetterkorp
sen van de Kon. Marechaussee
en de Johan Willem Friso-kapel
in ceremonieel tenue front
zag maken voor zijn woning in
de Hartmanstraat. Het was een
onverwachte muzikale felicitatie
van het voormalige Leidse gar
nizoen aan de jubilerende wet-
De nieuwe studentensociëteit
..Minerva" aan de Breestraat is
thans uit de steigers.
(Foto L.D./Holvast)
houder. Na afloop van de sere
nadewaarbij ook de comman
dant van de Koksschool, kolo
nel Th. H. Wesselsaanwezig
was. vertrokken de korpsen
naar Delft om daar medewer
king te verlenen aan de taptoe
Op de foto dankt wethouder
Piena de tamboers-maitre voor
deze welluidende en ook kleur
rijke hulde.
(Foto LD/Holvast)
De twee oproepen in de Leidse
dagbladen hadden voor de uitgaans-
de vluchtelingen in Oos
tenrijk plm. f 1500 opgebracht. Maar
zovelen als maar kon wat vreug
de te bereiden, werd al het geld, dat
vorige acties was overgebleven,
ook in Schillingen omgezet en met
vijfduizend gulden konden, af
gezien van enkele uitstapjes voor de
kinderen, twee uitgaansdagen wor
den georganiseerd: één voor een 120
uit Haid en één voor een
verschillende barakkenkam
pen vergaarde bejaarden, voor wie
deze uitgaansdag na twintig jaar een
unieke belevenis werd.
De beide tochten gingen door
Salzkammergut; eerst in de ochtend
Jause" in een grote tuin, die
ter beschikking is. De drie
honderd broodjes mochten worden
klaargemaakt in de winkel, waar
het broodbeleg werd gekocht en de
zelf stond al om half zes de
kilo's worst en kaas te snijden. Een
rijke, warme maaltijd werd gebruikt
goed hotel aan de Attersee,
smakelijk (en uiterst goedkoop) be
reid vanwege het begrip van de
hotelier zelf ook een vluchteling.
Dat begrip had zelfs de norse her
bergier van een cafeetje ergens on
derweg, waar we zomaar neerstre-
ongeveer al de voorraden
uitputten de man rekende geen
fooi, evenmin als de buschauffeur.
die twee jaar geleden
d na het andere inzette
met de opmerking: „Vandaag is het
feest en zijn we vrolijk ondanks al
de misère, die we thuis achterlaten",
opvallend stil: bij een bezoek
later vond ik haar gebogen over
allerlei schalen met kralen: met dit
erk, dat ze tenminste thuis kan
doen, verdient ze drie schilling voor
tien kettingen, d.i. 42 cent
Toch was die dag voor haar een
weldaad en voor velen, die achteraf
1 hun adoptiegezin schreven, hoe
genoten hadden van die éne dag
zoveel jaren: Oostenrijk had nog
iets anders dan alleen barakken en
op de wereld toch nog
die iets voor hen overhad
den. Het meest betekende deze dag
de vluchtelingen, die onderge
bracht zijn in de „Artilleriekazerne"
in Linz en daar ten dele in vochtige
kelders moeten leven.
In het eerste avondprogramma
dat die bezoekers van de Leidato
gisteravond konden zien werd
Johnny Jordaan in de bloemetjes ge
zet. Dait gebeurde ter gelegenheid
van het 25-jariig jubileum, dat deze
enige jaren geleden zo bekende zan
ger deze maand viert.
Het was verder weer een echte
Leidato-avond, zoals we er al zoveel
gezien hebben: druk tot heel druk,
vreselijk warm en veel belangstelling
voor de artiesten die op het hoge
podium voor het voetlicht traden.
Voorail de verrichtingen van de pas
ontdekte Aradré van Duin brachten
de toeschouwer® menig maal tot
daverende lachsalvo's. Na zijn op
treden viel dieze sympathieke jonge
imitator en mime-tkuinstenaar dan
oök een ware ovatie ten deel.
De standhouders tonen zich, nu
de Leidato ten einde loopt, bijzonder
tevreden. Was men aanvankelijk
nogal pessimistisch over die gang
van zaken dank zij de maatrege
len die genomen werden, hebben de
standhouders volop de gelegenheid
voor rustige verkoopgesprekken en
voor het aanknopen van nuttige
relaties.
Er wordt wel eens gevraagd
„Komt zo'n Leidato nu financieel
rond!"? Een van de bestuursleden
D. C. DEXEL
Haarlemmerstraat 193
Telefoon 23166 - Leiden
André van Duyn tijdens zijn
Leidato-show.
verbelde ons dat zoiets een gok ls.
Het hangt helemaal van die publieke
belangstelling af of een dergelijk
evenement slaagt. Het spreekt van
zelf, dat een organisatie als deze
bijzonder veel geld kost. Alleen de
artiesten kosten al 25.000 gulden.
Maar als we zo d« publieke belang
stelling van de afgelopen week be
kijken lijkt het ons dat ook voor de
Leidato het aloude spreekwoord weer
eens opgaat: ,,De cost gaet voor de
baet uiit".
Corry Brokken was een van de
artiesten die gisteravond de Leidato-
bezoeikers moest amuseren. Haar
bijzonder fljn gezongen liedjes kwa-
Ook in incidentele gevallen kon
geholpenachterstand bij de kolen
boer aflossen, een gitaar voor een
meisje dat nu al vier jaar opge
sloten zit temidden van volslagen
krankzinnigen, een wasmachine voor
een hartpatiënte, en tenslotte een
bedrag voor aankoop van gordijnen
voor hen, die in Haid als laatste
groep nu hun flatgedeelte krijgen.
Van de vier blinden, die ook mee
uitgingen, kwam de speciale opdracht
in Holland te vertellen, dat ook voor
hen zo'n dag
Ja, bijna allen verzochten hun
dank over te brengen, wat ik graag
doe en zelf bedank ik hier graag
Paulus de Boskabouter, die „In het
bosch, ergens in Nederland" zijn of
haar bijdrage stuurde. Je moet wel
echt een kabouter zijn om vanuit
een bos te sturen inLeiden (zoals
de girostrook verried)
Die kabouter gireerde op nr.
285812 van
E. A. Fran ken-Du pare,
Lammenschansweg 133,
Leiden.
59'
De gewezen Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Dean Ache-
son, die de verzoeningsbesprekingen
inzake Cyprus in Genève heeft bij
gewoond, heeft gisteren gezegd dat
de toestand in de kwestie-Cyprus
„zeer kritiek" is. Tegenover verslag
gevers zei Acheson: „De oorlog zou,
figuurlijk gesproken, binnen 25 mi
nuten kunnen uitbreken".
Hij deelde mee dat de besprekin
gen een punt hadden bereikt waarop
schorsing noodzakelijk was, doch hij
voegde er aan toe dat tijdens de Ge-
neefse besprekingen heel veel is be
reikt en dat het idee dat zij zijn
mislukt, volkomen misplaatst is.
Gevraagd of het waar was dat Tur
kije en Griekenland het bijna met
elkaar eens waren geweest, doch dat
president Makarios een overeenkomst
de weg had gestaan, antwoordde
Acheson: „De aartsbisschop spande
zich niet erg in om behulpzaam te
zijn. Hij stuurde de zaak in de war".
Hij liet hier nog op volgen: „Presi
dent Makarios heeft nogal een hekel
aan mij".
Het Circus Boltini ziet zich, naar
het ons telefonisch uit Yper heeft
meegedeeld, genoodzaakt overhaast
zijn Belgische tournee te beëindigen,
daar het ministerie van Arbeidsvoor
ziening de werkvergunningen voor de
buitenlandse artiesten van het circus
heeft geweigerd. De tournee, die op
19 augustus in Heist was begonnen,
tot eind oktober duren, maar
daar de circa 50 niet-Belgische ar
tiesten van Boltini vóór zondagavond
zes uur België moeten hebben verla
ten, gaat het circus zondagmiddag
reeds terug naar Nederland. Het cir-
kan zonder zijn niet-Belgische
artiesten niet spelen. In alle num-
i op één na treden deze artiesten
op.
In Loen'dazi Noord-Rhodesië) is
eer gevochten tussen militairen en
inhangers van de Loempa-sekte.
Twee soldaten en een onbekend
aantal Loempa's kwamen daarbij
om. Het is de eerste maal sedert
weken dat weer melding wordt ge
maakt van gevechten waarbij deze
sekte is betrokken. De leidster, Alice
Lensjina, bevindt zich in gevangen
schap. Zij deed onlangs een beroep
op haar volgelingen geen geweld
r te gebruiken.
men helaas door het overigens on
vermijdelijke geroezemoes niet hele
maal tot hun recht. Toch toonde
Corry tot welk een aparte klasse zij
Prinses Beatrix ontplooit eert
ontwapenende glimlach, terwijl
Prins Peter van Griekenland sa-
lueert tijdens het bezoek aan de
Koninklijke Militaire Academie
in Breda.
De Prinses heeft hier de prijzen
uitgereikt van de sportwedstrij
den bij het zeventiende congres
van de Inter geallieerde Confe
deratie van reserve-officieren,
waarvan Prins Peter voorzitter
Op de „Oranje" kan men met de
Nederlandse taal niet meer terecht.
Van het trotse vlaggeschip van Am
sterdam, 's werelds snelste motor
schip, wappert thans de Italiaanse
vlag. Het m.s. „Oranje" van de Mij.
Nederland is overgedragen aan de
Italiaanse rederij Flotta Lauro.
„Captain, the ship is yours", sprak
een stroef kijkende, stram salueren
de kapitein Mörzer Bruyns, die op
laatste jaren het commando over de
Oranje heeft gehad gistermiddag
om kwart over vijf toen hij voor
de allerlaatste maal hoog op de brug
van zijn schip stond tot zijn Ita
liaanse opvolger, de opgetogen, 38-
jarige Ummarino Enzo. Het was het
slot van een korte, voor de directie
van de Mij. Nederland, voor Amster
dam, ja zelfs voor Nederland, tries
te plechtigheid, waarbij het van bin-
onttakelde, kale schip, boorde
vol voelbare herinneringen, aan de
zoon van zijn nieuwe eigenaar werd
overgedragen.
De zon scheen laag over Amster
dam, toen de vrijwel voltallige di
rectie van de Mij. Nederland op de
boven de hele haven uittorenende
brug van de Oranje in de open
lucht bijeenkwam om een Er cole
Lauro, de jongste zoon van de
77-jarige Italiaanse reder Achilla
Ercoie Lauro, de jongste zoon van
de 77-Jarige Italiaanse reder Achille
Lauro, zette in het Italiaans uiteen,
dat zijn vader de bovenbouw van
het schip gaat veranderen, zodat e*
in plaats van 1000 passagiers in ver
ouderde hutten 1700 op kunnen rel-
in hypermoderne van air-condi
tioning voorziene hutten. Sirenes in
de haven, die het einde van de werk
tijd aankondigden, maakten zijn
stem met grote regelmaat onver
staanbaar. maar daardoor geschied
de de overdracht van de Oranje in
de realistische sfeer van een drukke
haven. Daarna ging het rood-wit
blauw naar beneden en de Italiaan
se vlag in top. Vaarwel Oranje.
(Voor de bewogen historie van het
schip zie men „Uw wereld").
Advertentie
Zoekt U een
GERO-CASSETTE
van f 40.— of f 400.—.
v. d. WATER, Haarl^traat 207
heeft het. De Gero-specialist.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Papendreoht (toez.) P.
de Jong te Veenendaal. Te Veenen-
riaal (6e pred.pl.) T. Langerak te Vln-
;veen.
Bedankt voor Nieuw-Bulnen (toez.)
J. C. Krajenbrlnk te Nagele Tollebeek
(NOP). Voor Polsbroek en Vllst J. C.
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Wilsum (O.) G. v. t
Riet te Llessens.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT.
Beroepen te Assen (voor de zen-
dlngsarbeid in Brazilië) D. J. v. Stel
en te Oud-Loosdrecht. Te Ermelo R.
louwen te Hattem.
CHR. GEREF. KERKEN.
Beroepen te Zutphen A. O. Noort te
ironingen.
Bedankt voor Hamilton (Ont. Can
v. Zonneveld te Bennekom.
EVANG. LUTH. KERK.
Beroepen te Apeldoorn J. j. Bik,
laatstpljjk pred. in Venezuela, woonl
achtlg te Laren.
