LEIDSCH
DAGBLAD
DRIE HAGENAARS OP
1RASEM VERDRONKEN
Nederlandse invoer in
Singapore aan banden
■Auto door
liegtwee
doden
HUMPHREY POOGT
TE BEMIDDELEN
Triest einde van een prettige vakantie
Motorjacht door
zandschip geramd
Spanning
heerst op
Ameland
Toestand
kritiek in
Saigon
Veertig doden bij
ontploffing van
vuurwerk
SCHIETEN OF RIJDEN IN HET
TERREIN IS NIET MOGELIJK
Ernstig gebrek aan
nieuwe lichte tanks
r!cNl I maait I860
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1964
No. 31347
>.90
\90 Directeur: E. A. E. van Dishoeok
eiiji^Boofdrcdacteuy: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f10.06 per kwartaal, t. 8.35 per maand, t. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041Redactie: 21807
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055
euk^—
75
.90
(Van een onzer redacteuren)
Een verschrikkelijk drama heeft zich gisteravond
istreeks acht uur afgespeeld op de Brasem ter hoogte
het paviljoen ,,Het Braassemermeer" in Oude
d'e|fetering. Het motorjachtje „Kievit", waarmee het
tpaar Toetenel uit Den Haag met zijn drie kinderen
tochtje maakte, werd overvaren door het motor-
ip „Concordia" uit Krimpen aan den IJssel. Het ge-
aarele gezin raakte te water. De 50-jarige agent van de
5Qtheveningse strandpolitie, de heer Toetenel, zijn 18-
irige dochter en een 5-jarig zoontje verdronken.
Door snel naar de voorzijde
in het zandschip te lopen kon
r {schipper mevr. Toetetnel (be-
gijjisteloos) en haar 9-jarig zoon-
Ird.ï aan boord halen. Het stoffe-
ïnsjk overschot van de dochter
"herd een uur na de ramp uit het
os.rater opgehaald. Beide andere
ta-hlachtoffers worden nog ver-
■30!mjst.
echtpaar Toetenel had het
jachtje bü 'n Haagse botenverhuur
bedrijf gehuurd om er 'n veertien
daagse vakantie mee door te bren-
|m op de Zuidhollandse wateren,
ret zou vrijdag weer naar Den
!aag terugkeren. Gisteravond voer
len via de Wetering naar het
traassemermeer om de nacht door
[ie brengen in een van de haven-
"jes van Oude Wetering,
jhpar achter voer de „Concordia".
^jToen dit zandschip op de Brasem
in-r
In Oegstgeest
1 (Van één onzer redacteuren)
Op Rijksweg 4 tussen het
lijnzichtviaduct en de Drie
^JVitte Palen in de gemeente
Degstgeest, is gisteravond om-
[Jtreeks kwart voor acht een ern
stig verkeersongeval gebeurd,
baarbij twee doden te betreu
ren waren: de 39-jarige directeur
een Haagse drukkerij A.
W. Welters uit Voor-
it en de 34-jarige snackbar-
[ploittant L. A. van Schrooten
fit Zoetermeer.
heer Welters, die met zijn auto
1 uit de richting Amsterdam kwam,
heeft vermoedelijk bij. een inhaal
manoeuvre de macht óver het stuur
verloren en is door de heg in de
geschoten, waarbij hij
botste tegen een uit de richting
eejDen Haag komende wagen, be
stuurd door de heer Schrooten.
Pe botsing was zeer hevig. De heer
Welters werd op slag gedood en de
heer Van Schrooten overleed tij
dens het overbrengen naar het
Academisch Ziekenhuis in Leiden.
Beide auto's werden totaal vernield.
EERBERICHT
WARM WEER
De Bilt verwacht van heden- tot
4M"genavond
Droog weer met vannacht hier en
mist. Morgen overdag warm en
;end zonnig weer. Matige tot
zuidwestelijke wind later
liend naar zuidelijke richtingen,
gemaakt om 11.15 uur).
26 AUGUSTUS 1964
Zon op; 05.41. onder: 19.41 uur.
in op: 21.21 uur, onder 09.09 uur.
rater in Katwijk: 5.09 en 17.31
Laagwater 1.07 en 13.18 uur.
STRAND VERWACHTING
Met een meer zuidelijke wind aan-
nper van warmere lucht. Morgen zon_
1(pg en droog strandweer met mid-
gWtemperaturen van 20 tot 24 gra-
jfen. Zeewater 18 graden.
vooruitzichten: Vrij warm en zon-
Mg weer met een langzaam toenc-
ePSRde onweerskans.
I nummer bestaat uit 12 pagina's
kwam zag de schipper het jachtje
niet meer. Hij dacht, dat het naar
de wal was gevaren. Zelf ging hij
naar de motorkamer en het roer
gaf hij in handen van zijn vrouw.
Eenmaal op het meer gekomen
zette de Krimpense schipper de
motor op volle kracht.
Hevige klap
„Plotseling", zo verklaarde de echt
genote van de Krimpenaar, „zaj,
ik het jachtje weer voor me. Met
een hevige klap boorde de boeg van
het zandschip zich midscheeps
dwars in het jacht'.
Uit verklaringen aan de Rijkspolitie
te water van de post Aalsmeer
blijkt, dat men toen nog even is
doorgevaren. De houten opbouw
van het orême jachtje werd er af
gerukt en dreef gisteravond laat
in stukken en brokken naar de
lage wal. Het stalen scheepje ligt
nu in tweeën op de bodem van het
meer.
Te water
Door de hevige schok raakten
vjjf opvarenden van het motor
jachtje te water. Het is wel
te nemen, dat zü door de
varing gewond werden. Het op
merkelijke feit deed zich voor, dat
de twee leden van het gezin, die
niet zwemmen konden werden ge
red. De heer Toetenel, die meer
dere drenkelingen uit zee heeft
gehaald en een zeer vaardig zwem
mer was, verdronk.
Het zandschip voer in de richting
van het Paddegat en hgt jachtje
had ongeveer dezelfde koers. Plot
seling zagen omwonenden het
motorschip ongeveer 200 meter
onder de wal tegenover het pavil
joen „Het Braassemermeer" voor
anker gaan. Toen beseften zij, dat
er iets aan de hand moest zijn.
Het eerst trokken de havenmeester
van het paviljoen en de badmees
ter er beiden in een motorboot op
uit. Bij het schip aangekomen
werd hun duidelijk, dat er iets
zeer ernstig was gebeurd en ging
de havenmeester direct weer naar
de wal. Halverwege verloor deze
echter plotseling zijn buitenboord
motor, waardoor zjjn scheepje on
bestuurbaar werd en afdreef naar
de Wetering. Daarmee zijn ver
moedelijk zeer kostbare minuten
verloren gegaan, want eer men
toen aan de wal wist wat er feite
lijk gaande was wees de klok al
bijna half negen aan.
Hulp voor de nog in het donkere
water liggende vader, zoon en
dochter was toen al bijna niet
meer denkbaar. Wel is men on
middellijk gaan dreggen en wer
den enkele artsen naar het voor
anker liggende motorschip ge
bracht, waarvan de schipper in
middels helemaal over zijn toeren
was geraakt. In hoeverre het on
geluk binnen of buiten de vaargeul
is gebeurd wordt door de water-
politie onderzocht.
De eigenaar van het gezonken
schip, die verwacht dat het wel te
herstellen zal zijn, is tegen schade
verzekerd. Omstreek het middag
uur is men begonnen met het
lichten van het jachtje. De Rijks
politie te water neemt aan, dat de
lichamen van de heer Toetenel en
zijn zoontje zich- nog in het jacht
bevinden.
Er heerst spanning op Ameland.
Wat zal de boring van Mobil Oil
bü paal 26 op de Hon opleveren:
aardgas of' olie of iets waardeloos
als water of stikstof.
Voor zover men het op Ameland
kan beoordelen, heeft de boring een
punt bereikt, waarop er resultaten
kunnen worden verwacht. De ge
ruchten willen zelfs, dat bij deze
boring vandaag of morgen de gas
vlam zal kunnen worden ontstoken.
Men zou thans bezig zijn de laatste
hand te leggen aan de voorbereidin
gen hiervoor.
Van de zijde van de Mobil Oil ver
nemen wij, dat de maatschappij in
derdaad goede hoop heeft. De tot nu
toe verkregen resultaten bevestigen,
dat men de uitslag van het seismo-
grafisch onderzoek juist heeft ge
ïnterpreteerd, met andere woorden,
dat men op de goede plaats is gaan
boren. Het is echter nog niet moge
lijk te zeggen in welke richting de
verwachtingen gaan: olie of aardgas.
Men heeft zelf nog geen enkele
zekerheid. Mobil Oil acht de moge
lijkheid niet uitgesloten, dat er
water of stikstof in de grond aan
wezig zal blijken te zijn. In ieder
geval worden er thans voorbereidin
gen getroffen om binnen niet al te
lange tijd het resultaat van ae
boring te kunnen testen.
STRAF voor onze hulp aan Indonesië
(Van onze parlementaire redactie)
De regering van Singapore heeft de invoer van Nederlandse
produkten met ingang van vandaag onderworpen aan een ver
gunning. Voorts zou worden overwogen bepaalde goederen uit
c>ns land te weren uit protest tegen de kredieten, die minister
Luns de Indonesische regering in het vooruitzicht heeft gesteld
tijdens zijn bezoek aan Djakarta. Het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag was vanochtend officieel nog niet op de
hoogte van het besluit van de regering van Singapore.
Singapore, een deelstaat van de
Maleisische Federatie, ziet de Ne
derlandse hulp aan Indonesië kenne
lijk als een onvriendelijke daad tegen
Dit is de nieuwe, gigantische
hangbrug over de Firth of Forth
bij Edinburg, waarmee precies
zes jaar is gemoeid en waarvan
de kosten ongeveer 190 miljoen
gulden hebben bedragenDeze
brug, die twee kilometer lang is,
in zijn soort de grootste van Eu
ropa en op vier na de grootste
van de wereld, zal op 4 septem
ber a.s. officieel door Koningin
Elizabeth worden geopend
die Federatie. In de bekendmaking
spreekt de regering van die deelstaat
tenminste over hulp, „die Indonesië
beter in staat zal stellen voort te
gaan met de economische confron
tatie jegens Maleisië".
Volgens de bekendmaking zullen
er vergunningen nodig zijn voor
de invoer van goederen van Neder
landse oorsprong, uit welk land zü
ook worden verzonden.
Hoewel het Ministerie van Buiten
landse Zaken vanochtend bü ge
brek aan officiële informatie nog
geen commentaar kon leveren, lei
den politieke waarnemers uit de be-
Nadat vanmorgen ongeveer 20.000
Zuidvietnamese studenten voor het
paleis van president Ngoejen Khan
hadden gedemonstreerd en o.m. een
nieuwe grondwet hadden geëist, is
later bekendgemaakt, dat de huidige
grondwet buiten werking is gesteld.
De bekendmaking geschiedde door
een officier namens de militaire re
volutionaire raad, die met een auto
met luidsprekers door de straten van
Saigon reed.
Later op de dag ging het gerucht,
dat de militaire raad zou hebben be
sloten tot verkiezing van een nieuwe
president in de plaats van Ngoejen
Khan.
In het begin van de middag na-
ien versterkingen bestaande uit val
schermtroepen en infanterie, stellin
gen rondom het presidentiële paleis
in om Ngoejen Khan tegen een woe
dende menigte demonstranten te be
schermen.
Onder een hevige tropische regen
verdrongen zich in de loop van de
middag tienduizenden studenten en
Boeddhisten onder wie ook vele mon
niken en nonnen, tegen de hekken
van het presidentspaleis. Onder het
schreeuwen van „weg met Khan"
eiste men het aftreden van de pre
sident. Achter de hekken stonden
talrijke ongewapende militairen om
elke poging om het terrein binnen
te dringen te verhinderen.
Bü een zware ontploffing in een
huis in het dorp San Bartolome op 30
km van Toluca in Mexico zijn gister
avond veertig mensen om het leven
gekomen en velen gewond.
De ontploffing werd veroorzaakt
door stukken vuurwerk die in het
huis waren opgeslagen met het oog
op de viering van een plaatseüjk
richten af, dat Singapore met een
beperkte boycot van Nederlandse pro
dukten dreigt. De invoering van het
vergunningstelsel zou moeten dienen
als waarschuwing aan het adres van
de regering in Den Haag, dat eco
nomische hulp aan Indonesië, in wel
ke vorm dan ook, uiteindelijk tegen
Maleisië zal worden gebruikt en
daarom consequenties moet hebben
voor de Nederlandse handelsbetrek
kingen in Singapore.
Niet te overzien
In hoeverre de Nederlandse ex
port naar Maleisië door de maatre
gel zal worden getroffen, kon men
gisteravond in officiële kringen nog
niet overzien. Niet alleen was het
nog niet duidehjk welke produkten
eventueel zullen worden geweerd,
evenmin was bekend of de boycot
alleen de export naar Singapore be
treft dan wel naar de gehele Fede
ratie. Dat maakt nogal wat ver
schil, omdat Singapore maar een
deel van de export naar de Federa
tie voor zün rekening neemt. Vorig
jaar gingen er voor 140 miljoen gul
den aan Nederlandse produkten naar
de Federatie, waarvan voor 89 mil
joen door Singapore zelf werd af
genomen. De belangrijkste export
artikelen naar de Federatie waren
melk en room(41 miljoen), elektri
sche apparaten (25 miljoen) aard-
olieprodukten (6 miljoen), chemische
produkten (3 miljoen) machinerien
miljoen) alsmede tabaksproduk-
groenten, muziekinstrumenten
en dergelijke. Aan luchtvaartuigen
werd voor 15 miljoen naar de Fede
ratie uitgevoerd.
Hoewel de spanning op het
verscheurde eiland Cyprus nog
altijd aanhoudt, is de romantiek
nog niet verdwenen: gisteren
trad de 30-jarige Zweedse
V.N.-soldaat Sture Jonsson uit
Södertalje in het huwelijk met
de 19-jarige Grieks-Cyprioti
sche Anna Christon Cattau.
Hier ziet men het paar bij het
betreden van de Grieks-Ortho
doxe kerk in Xeros.
Democraten en burgerrechten
De wet op de burgerrechten moet
door alle Amerikanen in acht worden
genomen en waar nodig moet de
tenuitvoerlegging met rechtvaardig
heid en doeltreffend worden opge
legd. Dit staat in het deel van het
Democratische verkiezingsprogram,
dat handelt over de rassenkwestie en
de gelükheid tussen de burgers. Vol
gens het program moet echter voor
rang worden gegeven aan de hand
having van de orde. „Wü herhalen
dat het naar onze overtuiging te ver
oordelen is om ongeregeldheden te
veroorzaken zonder acht te slaan op
de rechten van anderen, hetzij men
er op uit is de gelükheid van aUe
burgers te ontkennen of juist om die
gelijkheid erkend te krügen".
Na te hebben verklaard dat geweld
niet zal worden geduld, zegt de De
mocratische partü dat zij alles in het
werk zal stellen om de sociale en
economische oorzaken van geweld
dadige acties uit de weg te ruimen.
Het partyprogram bevat in dit ver
band een veroordeling van „extre-
De nieuwe lichte tanks van 13 ton, die de Landmacht bij de
Franse A.M.X.-fabrieken betrekt vertonen een zodanig gebrek,
dat er niet mee geschoten noch in een terrein mee gereden kan
worden.
Vorige week is aan het licht ge
komen, dat de ophanging van het
kanon mankementen vertoont. Fran
se en Nederlandse deskundigen
verdiepen zich op het ogenblik in de
vraag of het mankement hersteld
kan worden. Een en ander is door
een woordvoerder van het ministe
rie van Defensie bevestigd.
De tanks, die de gebreken vertonen
zijp ingedeeld by in Nederland ge
legerde eenheden, maar ook bü on
derdelen van de in Duitsland gele
gerde brigade. De lichte tanks waren
oorspronkelyk uitgerust met een 75
mm kanon. Op wens van de Neder
landse legerleiding werd dit kanon
vervangen door een 105 mm kanon.
De Landmacht heeft tot dusverre een
honderdtal van deze tanks afgeno
men. Hoeveel daarvan het gebrek
vertonen is nog niet bekend.
Het is niet de eerste keer. dat de
Landmacht tegenslag ondervindt met
het A.M.X.-materiaal. Vorig jaar
werd bekend, dat de gepantserde per -
soneelsvoertuigen gebreken vertoon
den. Enige maanden geleden, by het
verschünen van de defensienota,
deelde staatssecretaris Haex mee, dat
die gebreken ernstiger waren dan
men eerst dacht. Niet alleen de druk-
groep van de koppeling deugde niet,
maar ook waren er moeiiykheden met
de versnellingsbak en met oliekerin
gen. De gebreken by de gepantserde
personeelsvoertuigen vielen onder de
garantiebepalingen. Of dat met de
nu bü de tanks geconstateerde ge
breken ook het geval zal zyn, is op
dit moment nog niet bekend.
mistische bewegingen, zowel van
links als van rechts, met inbegrip
van de extremistische handelwijze
van organisaties als de communisti
sche party, de Ku Klux Klan en het
John Birch genootschap".
Pogingen van senator Humphrey
uit Minnesota om een compromis te
vinden voor de kwestie-Mississippi,
zyn op een mislukking uitgelopen.
Hy stelde voor de „blanke" delegatie
van voorstanders van de apartheid
aan de conventie te laten deelne
men, nadat de leden ervan zich on
der ede verplicht zouden hebben,
trouw te zyn jegens de gekozen kan
didaten. De voornamelyk uit negers
bestaande afvaardiging van de „De
mocratische party van de vryheid"
zou volgens Humphrey „broederiyk"
moeten worden uitgenodigd de con
ventie by te wonen. Deze delegatie
liet echter weten, dat de oplossing
onaanvaardbaar was en dat zy als
volledig gerechtigde afvaardiging tot
de conventie wenst te worden toe
gelaten.
Het feit, dat senator Humphrey
met goedkeuring van het Witte Huis
met een compromisvoorstel kwam,
versterkt de indruk dat president
Johnson hem al zou hebben uitver
koren als kandidaat voor het vice-
presidentschap.
Een tiental aanhangers van de
Amerikaanse nationaal-socialistische
party van George Rockwell heeft gis
termiddag in Atlantic City een be
toging gehouden voor het gebouw,
waar enkele uren later de Democra
tische party conventie werd geopend.
Voordat de politie kon optreden, wa
ren de in kaki-uniformen met ha
kenkruizen gestoken nazi's al slaags
geraakt met een groep bezoekers van
het strand van Atlantic City. Dit
deel van de Amerikaanse oostkust
wordt veelvuldig bezocht door Joden
uit het 150 km noordelijker gelegen
New York. De politie herstelde de
orde en nam de jonge nazi's ln hech
tenis.
Uit het Leldsch Dagblad van i
25 Aug. 1864:
Openbare en bijzondere i
scholen. Er zijn te Leiden 2
i scholen voor arme kinderen,
die kosteloos onderwijs genie- i
ten; één, waar een schoolgeld
van eéne cent daags wordt
l geheven; één voor jongens en u
één voor meisjes met 15
0 schoolgeld per jaarenz.
Advertentie) Voorspoedig
bevallen van een welgescha-
J pen zoon Vrouwe Sophie
j van Bönninghausen, geliefde
1 Echtgenote van Ferd. Dries- j
sen. Legden, 24 aug. 1864.
