LEIDSCH
DAGBLAD
REGERING CONTRA E.M.S.
Verwijt van Athene:
Makarios brak belofte
Zwolsman verlaagt pierprijs niet
Nieuwe versneller
van Philips in het
Amsterdamse I.K.O.
ENTREE VOLWASSENEN f t
KINDERENw12 JAAR..0.50
Turkije zet vluchten
boven Cyprus voort
Gesprek over pasjes
vordert maar niet
JVDRIESSEN:
Gevangenisstraf
iOGAERS
Huizen op t spel
CRISIS IN AZIË
NIET VOORBIJ,
ZEGT PEKING
JpgerlcKl T maart I860
WOENSDAG 12 AUGUSTUS 1964
No. 31336
Irecteur: KA.E, van Dishoeck
ofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Dlreotie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
DINER-DANSANT \H HET P1ERRESTAURANÏ
OAGEIUKS «wwaw^mKiw
ELKE ZATERDAG EN Z0NDASMH3OAG
THÉ DANSANT tN BE KÜRZAAL-T0YER
Voorts is van de zijde van de
E.M.S een overzicht gegeven van de
besprekingen, die met de minister
zijn gevoerd. Daaruit blijkt dat de
E.M.S. genegen was de toegangsprijs
voor kinderen van f. 0.50 tot f. 0.25
te verlagen. In een later stadium
heeft de E.M.S. een prijsdifferentia
tie voorgesteld: Kinderen f. 0,25,
volwassenen voor twaalf uur f. 0,50
en na twaalf uur f. 1.Volgens de
E.M.S. is tijdens de besprekingen
W oningen
Minister Bogaers heeft verklaard,
dat hij de toezegging aan de E.M.S.
van een extra-contingent van 2000
woningen voor de jaren 1963, 1964
en 1965 slechts zal nakomen als bij
de vooir verhuur bestemde woningen
niet in strijd wordt gehandeld met
de voorwaarden en de bepalingen.
Hij zei dit in antwoord op schrifte
lijke vragen naar aanleiding van een
E.M.S.-advertentie. Hierin worden
woningen te huur aangeboden op
voorwaarde, dat de gegadigde voor
tenminste f. 10.000 E.M.S. woning-
spaarbrieven neemt. En als deze
voorwaarde ook geldt voor het Jaar
lij lcse extra-contingent, acht minis
ter Bogaers dat in strijd met de
bepalingen.
Nóg prijkt boven de ingang
van de Scheveningse pier 't bord
waarop zéér duidelijk de door
minister Andriessen gelaakte
toegangsprijs is te lezen. Het is
de grote vraag, wanneer Zwol
man de bordjes zal verbannen
en de door Economische Zaken
vastgestelde entreeprijs van 55
cent invoert.
In samenwerking met de NV Phi
lips' fabrieken laat het Instituut voor
Kernfysisch Onderzoek (IKO) in Am
sterdam een tot op heden voor Neder
land nieuw type versneller bouwen.
Het IKO is bezig aan uitbreidingen
en vernieuwingen, waartoe ook de
bedoelde versneller behoort. Dr. R.
van Lieshout, uitvoerend directeur
van het Instituut, deelde mee, dat op
het terrein van het IKO een gebouw
van drie verdiepingen wordt opge
richt.
In het nieuwe gebouw komen, naast
laboratoriumruimten, „denkkamers"
en naast de hal, waarin zich het cy
clotron bevindt, zal een tweede, z.g.
„bundelkamer" verrijzen. Bij onder
zoekingen met het cyclotron kent
men namelijk twee soorten van expe
rimenten. Bij de eerste blijven de
bundels geladen deeltjes, zoals pro
tonen, neutronen en alfa-deeltjes,
met zeer grote snelheden in de ver
sneller ronddraaien en bij de tweede
worden zij er, via een magneetopstel
ling, uitgeleid naar een bundelkamer.
In dit vertrek worden met de bewuste
deeltjes allerlei kernreacties opgewekt
en bestudeerd.
De nieuwe versneller van Philips
is een lineaire electronenversneller,
waarin de bundels lichte electronen
rechtuit lopen. Bedoelde bundels zul
len dan geleid worden naar een grote
hal, die reeds onder de kap is en
waar experimentele opstellingen zul
len komen. Op 21 juli zijn de technici,
onder leiding van ir. R. A. Koolhof
(Philips) erin geslaagd electronen te
versnellen in de eerste helft van de
zes meter lange versneller. Dit eerste
succes wettigt de verwachting, dat de
gehele versneller tegen het eind van
dit jaar gereed zal kunnen zijn.
Het Instituut voor Kernfysisch On
derzoek werd in 1946 opgericht door
de Stichting voor fundamenteel on
derzoek der materie (FOM), de ge
meente Amsterdam en de NV Philips*
Gloeilampenfabrieken.
Premier Papandreoe van Griekenland heeft president Makarios
van Cyprus verweten zich niet aan een afspraak te hebben ge
houden. Enige tijd geleden waren Papandreoe, Makarios en ex-
Eoka-leider generaal Grivas namelijk overeengekomen, dat geen
enkele militaire actie op Cyprus zou worden ondernomen zonder
toestemming van de Griekse regering; en dit is vorige week
donderdag toch gebeurd.
WESTBERLIJNERS PESSIMISTISCH:
(Van onze correspondent in Bonn)
Er is nog steeds hoop, dat de
huidige onderhandelingen over
een nieuwe pasjesregeling bin
nenkort praktische resultaten
opleveren. Dit vertelde burge
meester Willy Brandt de West-
berlijners over de radio.
Hij deed dit ter gelegenheid van
de komende herdenkingsplechtighe
den rond de bouw van de Berlijnse
Muur op 13 augustus 1961. Willy
Brandt stelde in zijn toespraak de
eis, dat de onderhandelaars van de
pasjesregeling tot enige menselijke
verplichtingen dienden te komen,
zonder dat daarmee werd geraakt
aan het principiële Westduitse
standpunt ten aanzien van de status
in West-Berlijn.
Een tweede serie onderhandelin
gen tussen de Westberljjnse Se-
naatsraad Korber en de Oostduitse
staatssecretaris Wendt begon in de
eerste helft van juli. De besprekin
gen raakten steeds verder in het
moeras en ondanks de optimistische
woorden van Willy Brandt is er op
het ogenblik weinig hoop op een
redelijk compromis.
De moeilijkheden gaan over in het
oog van buitenstaanders onnozele
kleinigheden, maar in feite probe
ren de Oostduitsers door de pasjes
regeling een belangrijke stap verder
te komen op de weg van een feite
lijke erkenning door de „kapitalis
ten en revanchisten" in Bonn. De
zen van hun kant doen alles om
niet de indruk te wekken dat zij
het regime van Walter Ulbricht heb
ben erkend.
Naarmate resultaten in Berlijn
tussen Korber en Wendt uitblijven,
wordt in de Bondsrepubliek en na
tuurlijk vooral in West-Berlijn de
vraag brandender in hoeverre haar
kloverijen voorgaan boven het be
lang van de Westberlijners, die
in tegenstelling tot de andere bur
gers van de Bondsrepubliek geen
toestemming kunnen krijgen fami
lie in de DDR op te zoeken.
Herhaaldelijk werd er ook kritiek
over gehoord dat de kwestie van
de pasjes niet werd gekoppeld aan
een voortdurend gesprek tussen Oost
en West via de zogenaamde Treu-
handstelle für Interzonenhandel. De
Bondsregering is er nu op uit dit
instituut drastisch te herzien. Na het
ontslag van de huidige leider, dr.
Leopold, is het de bedoeling van de
regering in Bonn dat alle aangrij
pingspunten die er tussen de beide
delen van Duitsland bestaan, worden
gecoördineerd. Over vi'agen als het
onderling verkeer langs de weg en
over het water en over de toch nog
aanzienlijke handel tussen de beide
zones zal dan één politieke lijn wor
den getrokken. Deze coördinatie
geldt echter niet voor de pasjes.
Intussen bereiden Willy Brandt
i zijn Westberlijners zich op de
verjaardag van de muur voor, dit
maal herdacht met een „uur van
zwijgen". Vanaf de 13de augustus
1961 tot heden verloren 52 vluchte
lingen uit Oost-Berlijn bij een po
ging over de Muur te komen het
leven. In het Oosten noemt men het
uur van zwijgen alleen provocatie.
Brandt antwoordt daarop, dat met
het zwijgen van de Westberlijners
„zij die aan de andere kant zijn
werkelijk niets te maken hebben".
In feite is het zwijgen natuurlijk
wel degelijk tegen het oosten gericht.
Het zal de sfeer rond de pasjes
kwestie in elk geval niet verbeteren.
Morgen zal het drie jaar ge
leden zijndat in Berlijn de
„muur" werd opgericht, die het
communistische deel van de stad
van het westelijke gebied
scheidt. Ter herinnering aan de
genen, die bij een poging om
naar het Westen te vluchten om
het leven kwamen, worden vijf
plaquettes in de muur gemetseld
op de plaatsen, waar de slacht
offers omkwamen. Op de steen
op de voorgrond staat: opgedra
gen aan Rolf Urbad, slachtoffer
van de muur der schande.
Een en ander werd gisteravond
meegedeeld in een officiële Griekse
verklaring met betrekking tot de ge
beurtenissen, welke voorafgingen aan
de Turkse bombardementen in het
weekeinde. Donderdag hadden de
Grieks-Cyprische leiders, zonder de
regering in Athene in te lichten, het
besluit genomen Mansoera te bezet
ten. Zaterdagmorgen liet Papandreoe
Makarios telegrafisch weten, dat hü
het betreurde „dat u anders hebt ge
handeld dan wij hadden afgespro
ken". Korte tijd later richtte de
Griekse premier in het openbaar een
boodschap tot Makarios de vijande
lijkheden te staken.
Deze houding van Makarios was de
reden waarom Griekenland in het
weekeinde niet direct en krachtig had
gereageerd op de Turkse luchtaan
vallen op Cyprus. De bekendmaking
werd uitgegeven, nadat de Cyprische
minister van Buitenlandse Zaken,
Kyprianoe, gisteren in Athene was
gearriveerd om zijn „verbittering" uit
te spreken over 't gebrek aan Griek
se steun. Het resultaat van zijn be
zoek is overigens, dat in de toekomst
Griekenland en Cyprus „gezamenlijk
het hoofd zullen bieden aan elke
Turkse agressie".
Verkenningen
Turkije gaat Intussen door met ver
kenningsvluchten boven Cyprus, hoe
wel de Veiligheidsraad gisteren aan
„alle betrokken regeringen" heeft ver
zocht de vluchten boven Cyprus te
staken. Volgens een VN-woordvoerder
vloog vanochtend een Turks toestel
tweemaal over Kokina, het laatste
dorp in noordwest-Cyprus dat nog in
Turks-Cyprische handen is, en drie
Grieks-Cyprische plaatsjes in de om
geving.
Gisterochtend vlogen twee Turkse
straaljagers boven Lefka en Xeros,
ten noordwesten van Cyprus. Volgens
de VN op Cyprus zijn bij de Turkse
luchtaanval van maandag in Polis
tien mensen gewond.
De Griekse regering heeft gister
avond een boodschap ontvangen van
Ian Fleming - 56 -
overleden
De bekende Engelse schrijver
Ian Fleming, o.a. de schepper
van de geheim egent James
Bond, is vanmorgen na een
hartaanval plotseling overleden.
Hij was 56 jaar.
Nieuwe raffinaderij
in Europoortgebied
De Britse Petroleum Company Ltd
is van plan in het Europoortgebied
by Rotterdam een raffinaderij te
bouwen met een verwerkingscapaci
teit van vier miljoen ton ruwe aard
olie per jaar. In een eenvoudige op
zet zal de bouw daarvan naar schat
ting 200 miljoen gulden vergen.
Thans zijn met de Rotterdamse
autoriteiten nog onderhandelingen
gaande over het huren van grond en
de voorziening van diep water voor
de accommodatie van tankers. Ver
wacht wordt dat de raffinaderij in
1968 in vol bedrijf zal zijn.
De nieuwe raffinaderij zal de vijf
de zijn, die in de buurt van Rotter
dam is gevestigd. Naar omvang zal
zij onder de huidige omstandigheden
daar de derde plaats innemen»
de Turkse premier, Inönü, waarin
deze oproept tot samenwerking tussen
beide landen ten behoeve van een re
geling van de kwestle-Cyprus. In
Athene beschouwt men de inhoud van
de boodschap als „constructief".
Ex-president Lasso Plaza van
Ecuador is vandaag als persoonlijk
vertegenwoordiger van Oe Thanfc
naar Cyprus vertrokken. De VN-be-
middelaar Tuomioja zal aanstaande
zondag naar achtereenvolgens Athe
ne, Ankara en Nicosia vertrekken.
De Griekse regering heeft Oe Thant
laten weten, dat zij een half miljoen
dollar zal bijdragen in de kosten van
het VN-leger op Cyprus. Zij zegt in
de betrokken brief, dat dit een be
wijs is van het belang dat Grieken
land hecht aan het werk van dit le
ger en aan de pogingen van de VN-
bemiddelaar om een billijke oplossing
van de Cyprische kwestie te vinden.
Steun van Nasser
Makarios heeft gisteren achtereen
volgens de ambassadeurs van Egypte
en de Sowjet-Unie ontvangen, die om
een onderhoud hadden verzocht ten
einde boodschappen van resp. presi
dent Nasser en premier ChroesjtsjoW
te overhandigen. In de boodschap van
het Egyptische staatshoofd werd ge
zegd, dat Egypte bereid is Cyprus
hulp te verlenen voor „het bescher
men van de onafhankelijkheid en
eenheid van zijn volk". Nasser ver-
OGTdeelde de „Turkse agressie" tegen
het eiland. De boodschap wordt be
schouwd als een antwoord op het ver
zoek van Makarios om militaire steun.
De inhoud van de Russische bood
schap op een dergelijk verzoek van
de Cyprische president werd niet be
kendgemaakt.
Minder Amerikaanse
hulp aan buitenland
De Amerikaanse senaat heeft het
door president Johnson voor het be
grotingsjaar 1964/'65 gevraagde be
drag van 3.466.700.000 dollar voor
hulp aan het buitenalnd, verminderd
tot 3.250 miljoen.
Het voorstel tot deze vermindering
was gedaan door de Democratische
senator Wayne Morse. Een eerder
door dit senaatslid ondernomen po
ging om de buitenlandse hulp tot
drie miljard dollar te verminderen,
was door de senaat afgewezen.
Voorts heeft de Senaat een amen
dement aangenomen, waarbij het
rentetarief op leningen aan het bui
tenland voor ontwikkelingsdoeleinden
wordt verhoogd. De definitieve stem
ming over het geamendeerde wets
ontwerp zal deze week plaats hebben.
Sikkens autolokken
Uit het Leidsch Dagblad van
12 Aug. 1864:
ïj In de nacht van Woensdag
op Donderdag heejt het zoo
gevroren, dat de geheele
boekweitoogst in Noort-Bra-
bant verloren is, iets hetgeen
bij menschen geheugen nim-
mer heeft plaats gehad.
AdvertentieMagazijn.
V Voornemens zijnde op Zater-
i' dag 13 dezer mijn magazijn
van heeren- en dames-hand
schoenen te openen, zoo
neem ik de vrijheid mij min
zaam aan te bevelen.
H. A. J. Krüger, Breestr. 336
Tussen onroerend-goed-magnaat R. Zwolsman en de regering
erst oorlog. „Dreigbrieven" vliegen over en weer.
De E.M.S. heeft te kennen gegeven, dat zij de pierprijs niet
1 verlagen.
Daarop reageerde minister Andriessen in niet mis te ver-
Ine bewoordingen, dat zij hiermee een economisch delict pleegt,
larop o.m. een forse gevangenisstraf staat.
t Minister Bogaers heeft voorts aangekondigd, dat de E.M.S.
t resterende deel van het toegewezen bouwvolume voor 6.000
jningen verspeelt, als die woningen bij voorrang worden ver-
prd aan mensen die voor f. 10.000 woningspaarbrieven nemen.
De heer R. Zwolsman legt
:h niet neer bij de prijzenbe-
jiikking van de minister van
jonomische Zaken, waarbij de
rreeprijs van de Scheveningse
|r werd bepaald op 55 cent.
I heeft aangekondigd beroep
jzullen aantekenen bij het col-
S: van Beroep voor het Be-
fsleven. Ook zo werd be-
fodgemaakt is de E.M.S.
fct van plan de toegangsprijs
Indaag te verlagen.
Öp deze verklaring volgde een
ÈUe reactie van het ministerie van
pnomische Zaken: het beroep
«11 geen opschortende werking.
E.M.S. op de bon
(Van onze Haagse
correspondent)
De Economische Controle 1
heeft vanmorgen proces-
ierbaai opgemaakt tegen de i
BMS wegens overtreding van de i
prijzenwet. De heer Th. A. A.
j»an der Voort, ambtenaar
dienst, nam vanmorgen om
voor half tien een toe
voor de Scheve
Pier (prijs één gulden) in
en kreeg even later een
gegevens van piermeester
Ubles.
Dit is de laatste ontwikkeling
|n de strijd over de verhoogde i
pierprijs tussen minister An-
driessen en de heer Zwolsman, i
die langzamerhand het karakter
hijgt van een prestige slag.
Onder het licht van televisie-
lampen kwam de ambtenaar,
die eerst een tijdje had staan 1
tijken, om even voor half tien 1
ian het loket bij de ingang van
ie pier, waar mevrouw T. Die
ben hem in eerste instantie te i
woord stond. De ambtenaar
woeg haar o.a. of zij opdracht
.iad gekregen kaartjes van één
te verkopen. Mevrouw 1
antwoordde hem, dat er 1
speciale opdracht was ge
de zaken werden op de i
voet voortgezet.
Vervolgens nam de heer v. d.
een toegangskaartje in i
als bewijsmateriaal, waar
door hij een getekende verkla
afgaf. a
Van de zijde van de EMS was
enigszins verrast door de
komst van de ambtenaar,
naar de mening van EMS
beschikking van de minister
om twaalf uur vanmiddag in
werking zou treden. Van de zijde
dan het ministerie van Econo
mische Zaken vernamen wij
svenwel dat de beschikking van
fracht is geworden met ingang
dan vandaag, dus bij de open
stelling van de pier, vanmorgen
Dm negen uur.
rEER BERICHT
VERBETERING
Iet KNMI verwacht van heden- tot
rgenavond
nog op vele plaatsen
en. Morgen overdag geleidelijk
kende bewolking. Matige, later vrij
noordoostelijke wind. Ho-
e middagtemperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
13 AUGUSTUS
i op; 5.20 uur; onder: 20.08 uur.
an op: 12.00 uur; onder: 22.43 uur.
ogwater te Katwijk te 6.58 en
10 uur; laag water te 2.47 en 15.04
STRANDVERWACHTING
Varmtefront met wat lichte regen
veel bewolking trekt naar de
ordzee weg. Morgen drogere lucht
t opklaringen en 'n matige noord-
itenwind. Langzaam warmer. Over-
20 tot 22 graden, zeewater 18 gra-
fooruitzichten: Hoge druk boven
mdinavië gaat ook bij ons beter
andweer brengen.
i nummer bestaat al* 12 pagina's
Wanneer de E.M.S. vandaag de prijs
niet tot 55 cent verlaagt, overtreedt
zij de prijzenwet. Wordt opzet aan
genomen (en dat kan haast niet
anders), dan is het een misdrijf,
waarop volgens de wet op de econo
mische delicten een gevangenisstraf
staat van maximaal twee jaar en
een geldboete van f. 25.000.
Geen bevoegdheid
In een brief aan de minister heeft
de heer Zwolsman om. opgemerkt,
dat naar zijn mening de prijzenwet
geen bevoegdheid geeft een beschik
king te treffen ten aanzien van de
pierprijs. De minister kan slechts
prijsmaatregelen nemen ten opzich
te van roerende goederen. Ook meent
de heer Zwolsman dat in het onder
havige geval het algemeen sociaal-
economisch belang allerminst in het
geding is. Ook op deze grond kan
derhalve geen prijsmaatregel worden
genomen.
Een individuele prijsbeschikking
zo vervolgt de heer Zwolsman
kan slechts genomen worden, indien
prijzen in rekening worden gebracht
in afwijking van hetgeen gebruikelijk
is. Van afwijking van een bestaand
gebruik kan evenwel niet worden ge
sproken. De heer Zwolsman acht de
gronden van het beroep bij het
college voor het bedrijfsleven sterk.
Hij meent dan ook, dat verwacht
moet worden dat het besluit van de
minister zal worden vernietigd.
Groot belang
„Redelijkerwijs kan van ons niet
worden verwacht, dat wij hangende
dit beroep de toegangsprijs tot de
pier zullen verlagen", aldus de heer
Zwolsman. „Voor de E.M.S. is het
van groot belang dat de prijs wordt
gehandhaafd, teneinde een lonende
exploitatie te bereiken. Indien wjj
thans tot verlaging zouden overgaan
en de prijsbeschikking in beroep zou
worden vernietigd, lijdt de E.M.S.
een schade, die op niemand verhaal
baar is. Dat zou anders zijn wan
neer de staat zich bereid verklaarde
de gederfde bedragen te vergoeden",
aldus de brief.
Diplomatieke waarnemers in Pe
king zijn van oordeel, dat China
vastbesloten is de crisissfeer in Zuid
oost-Azië, ontstaan door de Ameri
kaanse bombardementen op bases in
Noord-Vietnam, zo hoog mogelijk te
houden. Volgens hen neemt de waar
schijnlijkheid van Chinese acties ter
ondersteuning van Noord-Vietnam
met de dag toe. De Chinese bladen
maken met veel ophef melding van
massabijeenkomsten van militairen
in geheel China, waar zij getuigenis
afleggen van hun „bereidheid om elk
ogenblik de Amerikaanse imperialis
tische provocaties te beantwoorden".
sprak vandaag tegen, dat de span
ning in Zuidoost-Azië zou zijn afge
nomen. Het blad beschuldigt de Ame
rikaanse regering ervan „een rook
gordijn te leggen om het volk te mis
leiden, zodat zij tot een tweede stap
kan overgaan om de oorlog in Indo-
China uit te breiden". De verdere
militaire actie van de Verenigde Sta.
ten en de vluchten boven Noord-
Vietnam betekenen, dat de veiligheid
van Noord-Vietnam „nog steeds door
het Amerikaanse imperialisme wordt
bedreigd", aldus dit blad.
Wat de Russische reactie op het
gebeurde in de Golf van Tonkin be
treft. beschuldigt de Chinese pers
Chroesjtsjow ervan een „handeltje"
met Washington te hebben aange
gaan ten koste van de belangen van
het communistische kamp.
Volgens een in Tokio opgevangen
uitzending van het Noordvietnamese
persbureau, is de Amerikaanse vlie-
gerr die tijdens de Amerikaanse
luchtaanvallen op Noordvietnamese
bases de vorige week werd neerge
schoten, kort na zijn gevangenneming
„strompelend" door de straten van
een nabij Hanoi gelegen stad geleid,
ger, die tijdens de Amerikaanse
zag er „bleek, vermoeid en beang
stigd uit", aldus de uitzending.
