CONTROLECOMMISSIE HOORT
ZIET STEEDS MINDER
Kom er ACHT-er
1
Gevonden TURKSE TORTEÜ
was koppig klein kind
DE RODE MIEREN (III)
Helikopters staan
doelloos te wachten
Zaterdag 8 augustus 1964
Pagina 4
(Van onze reisredacteur H. L. Leffelaar)
VIENTIANE Op het kleine vliegveld van Vientiane
staan drie witgeschilderde helikopters. Ze zijn voorzien van de
letters CIC het kenteken van de internationale controlecom
missie. Het is niet vaak dat ze de lucht in schroeven en op een
bepaalde manier is hun doelloze aanwezigheid symbolisch voor
de bijna onoverkomelijke hindernissen die de commissie ontmoet
in het uitoefenen van de haar opgelegde taak.
De drie helikopters van de
CIC staan dag en nacht ge-
reed
op de toen met veel moeite gesmede
labiele wapenstilstand tussen de
Pathet Lao en de regeringstroepen.
De commissie kan echter geen na
leving van het akkoord afdwingen,
zij is bedoeld als een soort geweten
dat komplotterende agressors ervan
zou moeten weerhouden hun plan
nen uit te voeren.
Theorie
De internationale controlecom
missie werd gecreëerd door de Ge
neefse conferentie van 1954, toen
het voormalige Frans Indo-China
na het bittere débacie van Dien
Bien Phoe uiteen viel in de staten
Noord- en Zuid-Vietnam, Laos en
Cambodja. Om toe te zien op de na
leving van het bereikte akkoord
werd in elk van de drie landen een
commissie geïnstalleerd, bestaande
uit afgevaardigden van Canada en
Polen onder voorzitterschap van In
dia.
Leider van de CIC in Laos is
Bhadkamkar, een 42-jarige diplo
maat uit Nieuw-Delhi, die nog niet
zo lang geleden deel uitmaakte van
de delegatie van India bij de Ver
enigde Naties in New York. Ambas
sadeur Bhadkamkar, tevens alge
meensecretaris van de commissie,
spreekt met de beroepsmatige voor
zichtigheid van iemand die gewend
-is verkeerd geciteerd te worden. Hij
ontving my in zijn kamer op de
tweede verdieping van het Lane
Xan hotel, waar hU al enkele maan
den met een geblesseerde knie het
bed heeft moeten houden. Naast
zijn bed sta at een pa rkiet groen e
telefoon, op een nachtkastje aan de
andere kant ligt een kist sigaren en
aan het voeteneind staan de kruk
ken waar hij zich moeizaam op
voortbeweegt. In een aangrenzende
kamer is op een ezel een luchtfoto
van een vierkante meter te zien
vermoedelijk van een punt in het
door de communistische Pathet Lao
bezette gebied.
Ambassadeur Bhadkamkar legt
uit dat de internationale controle
commissie in 1958, vier jaar na de
eerste Geneefse conferentie, op ver
zoek van de Laotiaanse regering op
non-actief werd gesteld. Het zag er
toen naar uit dat een politieke sta
biliteit was bereikt die het werk van
de commissie overbodig maakte.
Maar toen in mei 1961 de Pathet
Lao opnieuw begon te ageren, werd
zy weer geactiveerd.
Op de Geneefse conferentie van
1962, waar over de moeilijkheden in
Laos werd gediscussieerd, werd de
CIC vooral belast met het toezicht
Unaniem
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit Bijvoegsel.
..Wij zijn van mening", zegt Do
nald W. Munro, hoofd van de Ca
nadese delegatie, „dat de Polen
zich niet houden aan het voor de
commissie opgestelde reglement,
dat in 1962 in Genève werd on
dertekend. Natuurlijk, zij kunnen
met de overige leden van de com
missie van mening verschillen,
maar zij mogen zich protocollair
niet onttrekken aan hun opdracht.
Wanneer de commissie tot een of
ficiële conclusie komt, dan moet
die unaniem zijn. Kunnen we het
niet eens worden, dan kan iedere
delegatie een afzonderlijk rapport
indienen Maar ook dat willen de
Polen niet. Hun argument is dat
de commissie dan pas kan oDtre-
den, wanneer alle in de Laotiaan
se regering vertegenwoordigde par
tijen het willen De gedelegeerde
van India en ik zyn echter van
mening dat er maar één regering
is, en dat premier Soevanna Phoe-
ma daar de woordvoerder van is".
Maar zelfs wanneer zowel Prins
Soevanna Phoema als zyn half
broer Prins Soevanavong een ge
meenschappelijk verzoek tot de
CIC richt, kan het voorkomen dat
de commissie om andere redenen
er geen gevolg aan kan geven. Dat
was onlangs het geval toen beide
Laotiaanse prinsen de CIC vroe
gen als intermediair op te treden
bij de evacuatie vanuit Vientiane
van de twee Pathet Lao-ministers
en hun lijfwacht van honderd sol-
De ministers hebben sinds de
mislukte staatsgreep van 19 april
onderdak gezocht in de Poolse am
bassade, hoewel Prins Soevanna
Phoema hen herhaaldelijk heeft
verzekerd dat zij niets te vrezen
hebben.
De reden dat de commissie niet
betrokken wil raken bij hun trans
port terug naar het Pathet Lao-
hoofdkwartier in Khangkhai, moet
waarschijnlijk gezocht worden in
het feit dat het vertrek van de mi
nisters geïnterpreteerd zou kunnen
worden als een eerste stap in de
richting van de feitelijke erken
ning van de dan volledige breuk
tussen de Pathet Lao en de coali
tie-regering van Prins Soevanna
Phoema. Tot nu toe is de Pathet
Lao officieel nog steeds een van
de in de Laotiaanse regering opge
nomen partijen.
Om eventuele incidenten te voor
komen bevindt zich sinds septem
ber 1963 een CIC-team in ieder
van de twee vuil-gele villa's waar
de honderd Pathet Lao-soldaten
zijn ingekwartierd. Bij de ingang
van de huizen staat dag en nacht
een met een karabijn of stengun
bewapende soldaat. Soms gaat er
een in burger het ijzeren hek uit
om in de stad te passagieren, maar
meestal is er behalve de wacht
niemand te zien.
Onder vuur
Kom er ACHT-er
1. huis achtergrond zonder TV-
antenne.
2. man in wak draagt trui.
3. ogen doodskop anders.
4. brok ijs rechts groter.
5. staart koe.
6. man meer op ijs.
7. schaatser met bord draagt wan-
ligheid van de commissie, is er in
werkelijkheid van doeltreffende be
scherming geen sprake. Niet lang
geleden werd een van de CIC-he-
likopters bij landing op een met de
Pathet Lao overeengekomen plaats,
met machinegeweren onder vuur
genomen. Twee gedelegeerden
raakten daarbij gewond. In mei
werd het bivak van de commissie
in de Vlakte der Kruiken door de
Pathet Lao met artilleriebuur be
stookt en men besloot de observa
tiepost op te geven en naar Vien
tiane terug te keren.
Ook op andere manieren wordt
het werk van de commissie gesa
boteerd. Commissioner Donald W.
Munro vertelt dat hij bij een van
de besprekingen in door Pathet
Lao-troepen bezet gebied, aankon
digde even van het gebouwtje waar
vergaderd wer-d naar een meertje
te willen lopen, honderd meter ver
derop. Een soldaat versperde hem
de weg met de mededeling dat het
buiten niet veilig was, omdat „een
geïnfiltreerde scherpschutter van
<de rechtse) generaal Phoemi No-
savan' 'hem op de korrel zou kun
nen nemen. Dat generaal Nosavan
in Vientiane zetelt en de dichtst
bijzijnde linie van de regeringst.ro-
pen enkele tientallen kilometers
verwijderd was, maakte niets uit.
De CIC is het oog en het oor
van de Geneefse conferentie, maar
ondanks een jaarlyks budget van U>IU>-
twaalf miljoen gulden, een sta
200, en een directe telefoon!
binding met Nieuw-Delhi, ziel
oog en hoort het oor steeds
der. Ambassadeur Bhadk
gewend aan de frustraties wai
plomaten by schijnen te floi
steekt een sigaar op en lacht 1
neer ik hem vraag of hjj nief
ver in New York zit. „Ik vonL
erg prettig by de Verenigde!
ties", zei hy, „maar ik heb nê*
eigen auto met een chauffeui
had ik daar niet". Hy denktl
ruim twee jaar in Laos te bi-
voordat hy weer overgepr
wordt. Men hoopt dat er gedi-
de die tijd meer compensaties
voor de leden van de internati
le controlecommissie dan I
Mercedes met een witte 11
standaard en een eigen chauljJ
Soevanoevong bij zijn ho
kwartier met de leden
ten.
KIJKJES IN DE NATUUR
In theorie heeft de CIC de be
voegdheid, in overleg met de Lao
tiaanse regering, elk gebied in het
land te bezoeken. Maar in praktijk
kan zy byna nergens ligen. Prins
Soevanoevong van de Pathet Lao
geeft geen toestemming zijn stellin
gen te laten inspecteren en de re
gering van prins Soevanna Phoema
beschikt niet over de middelen de
commissie algehele bewegingsvrij
heid te garanderen. Deze sinds mei
1961 steeds groter wordende beper
kingen geven de werkzaamheden
van de CIC een kunstmatig en 11-
lusior karakter.
Veel van de inlichtingen waarmee
de commissie werkt, worden door
het ministerie van Defensie in Vien
tiane verstrekt, en onder ideale om
standigheden onderzoekt een in
spectie-team dan die feiten ter
plaatse. waarbij dorpshoofden,
vluchtelingen en soldaten worden
ondervraagd. Maar wanneer het de
Pathet Lao ongelegen komt, wordt
het de commissie bijvoorbeeld ver
boden zich buiten een straal van
honderd meter rondom de net ge
lande helikopters te begeven, ter-
wel de enige „getuigen" die gehoord
kunnen worden, door de Pathet Lao
zijn uitgezocht.
De CIC rapporteert haar bevin
dingen aan de twee voorzitters van
de Geneefse conferentie, Engeland
en de Sowjet-Unie. Het rapport
wordt dan rondgestuurd aan de
overige landen die aan de confe
rentie deelnamen en op zijn best
kan het indirect van invloed zijn op
latere door de conferentie te nemen
politieke beslissingen.
Intussen heeft de steed definitie
ver wordende breuk tussen de rege
ring in Vientiane en de Pathet Lao
van Prins Soevanoevong ook tot een
splitsing in de commissie zelf geled.
In 1962 onttrok de Poolse delegatie,
die onder leiding staat van de voor
journalisten ongrijpbare Jerzy Dud-
zinski, zich aan de haar opgedra
gen werkzaamheden. De Polen ne
men zelfs geen deel meer aan de
dagelijkse besprekingen, die meestal
in d« hotelkamer van ambassadeur
Bhadkamkar worden gehouden.
De hongerdood bedreigde de vogel
Geweekte beschuit bracht redding
H,
I ET was maar een erg armzalig hoopje veren, dat me werd gebracht
met het gebruikelijke commentaar: Gevonden meneer, 't lag zo maar op
straat. En nou dacht ik ToevaUig was 't een heel goeie kennis van
me, een jongeman met veel belangstelling voor de natuur om hem heen
en werkelyk geen onverschillige knaap. Dus kon ik even doorvragen,
maar eerst hield ik me van de domme en ik vroeg: „Nou enne dan ga
je zeker dat beestje verder verzorgen?". Gunst nee dat kan hjj hele
maal niet, dat had hjj nog nooit by de hand gehad. „Ik weet niet eens
wat zo'n dier moet eten en bovendien (en hier kwam de aap uit de
mouw) ik heb daar helemaal geen tyd voor. Neemt U hem maar!".
Dit is gewoonlijk, behoudens een enkele variant, het praatje aan mijn
deur, als er weer eens een dier, meestal een vogel, op straat is gevonden.
De mensen lopen over van medelijden, ze menen het oprecht goed met
zo'n stumper, maar ze staan er net zo hulpbehoevend bjj als het diertje
erbij ligt- En ze zijn zielsblij, als iemand het pakje van ze overneemt. Ik
geloof dat ze dan nog voldaan en tevreden over hun „liefdadigheid naar
vermogen", naar huis gaan. Hoe vaak heb ik niet geprobeerd, de brenger
van een vogel er toe te krijgen, zelf eens aan het werk te gaan, om zo'n
dier te verzorgen en zo ver te krygen, dat het zyn vrije leven in de na
tuur weer kan hervatten, maar meestal hebben de mensen bezwaren die.
naar ik geloof, voornamelijk berusten op een onbestemde vrees voor het
onbekende.
Maarals men nu eens een
mooi succes heeft, dan is
een winstpunt van belang
behaald dat wel niet in cijfers is uit
te drukken of in geld te berekenen,
o nee, het zijn de kleine vreugden
over d© voldoening en het over
winnen van moeilijkheden, het is
het 'zekere weten, dat je zo'n ar
metierig hoopje dierenleven er toch
maar hebt doorgesleept, dat is het
wat een mens een beetje geluk kan
geven. En wie er kinderen by kan
betrekken en ze deelgenoot kan ma
ken in die kleine vreugde, die heeft
aan de jeugd een goed werk gedaan.
Ik keer terug naar m'n aangebo
den vondeling, een zeer jonge Turk
se tortelduif. Kennelijk uit het nest
getuimeld en met een smak op het
asfalt beland, waar z'n levenslamp-
je nog net 'n beetje bleef gloeien
tot die bamhartige jongeling hem
oppikte.
Er is een Duitse bioloog geweest
(Heinroth heette hij en hij was di
recteur van de beroemde Beriijnse
Zoo) die vrijwel alle Europese vo
gels heeft grootgebracht, zodra ze
uit het ei kwamen. Zijn toegewijde
vrouw heeft hem ettelijke jaren bij
gestaan en zo hebben zij samen de
wetenschap verrijkt met een schat
van praktische kennis over het le
ven van ontelbare jonge dieren.
door
Sjouke van der Zee
Duive melk
Alleenmet jonge duiven had
den zij geen succes, omdat een jon
ge duif, vanaf het breken uit de ei
schaal eerst een tijdje wordt ge
voed met de z.g. duivemelk, een
kaasachtige stof, die in de krop van
de verzorgende duiven wordt ge
maakt. Ik weet niet, hoe het thans
er mee is gesteld, maar Heinroth
kende de samenstelling van dat eer
ste natuurlijke voedsel niet.
Gelukkig, mijn pleegkind was die
periode al te boven. Hij zat al aar
dig in z'n veren, al zaten die hem
ontzettend slordig om z'n schar -
minkelig lijf en hy had ook al iets
van een staartje. Zo'n jonge duif
is niet bepaald een schoonheid, ik
zou hem het liefst willen vergelij
ken met het bekende lelyke jonge
eendje van Andersen. Met z'n bol
hoedje van hoge kopveertjes, zijn
veel te grote snavel, waaronder al
lerlei restanten van nestharen
bengelden en zyn grote verwonder
de ogen had hy veel van een clown.
Een clown intussen, die ieder voer,
dat hem wordt opgedist, met een
grappige verbazing bekeek, maar die
pertinent weigerde, ook maar het
geringste stukje aan te nemen.
Laat ik maar eerlijk bekennen,
het dier heeft me tot wanhoop
gebracht! Met het uur zag ik
hem minder worden, suffer worden,
zyn temperatuur liep terug en ten
slotte zat hij als een hoopje ellende
boven zijn voerbakje. Maar je geeft
zo iets niet dadelijk op! Er komt
een koppigheid bij je boven, je gaat
je verzetten tegen het onafwend
bare, dat iedereen kan zien komen,
je probeert en verzint en prakkd-
zeert. Want je voelt, dat er haast
bij is. Het wordt een wedloop met
de tijd. Een vogel die geen eten
krijgt, gaat n.l. steeds sneller ach
teruit. En dat is te bemerken, om
dat het dier koud wordt. Een eerste
vereiste is daarom: zorgen voor
warmte, vooral 's nachts. Vroeger
gebruikte ik hiervoor een warm
kruikje, sinds enige jaren bezit ik
een verwarmingsplaat met een
thermostaat. Ik zet de doos met de
vogel op dit apparaat, dat zelf zorgt
voor een constante temperatuur.
Bij toeval
Dan het voedsel! Een duif wordt
dus gevoerd door zijn ouders,
tot hy zelf wat gaat meepik
ken en hij bij toeval iets in z'n sna
vel krijgt. Dat toeval nu, daar heb
ik op zitten studeren en ik kan zeg
gen... we hebben het gewonnen!
„We", dat wil zeggen, dat mijn
vrouw de in water voorgeweekte
duivenboontjes in de snavel mikte,
die ik met veel moeite openhield.
Zo'n snavel is erg teer en je moet
er heel voorzichtig mee omgaan.
Dat in warm water voorweken is
noodzakelijk, omdat die zaden an
ders te lang hard blijven in 'de dui-
vekrop.
Hoe het nu gekomen is, weet ik
niet meer, maar, terwijl de Turk
voor me op tafel zat, op z'n krant
je, probeerde ik 'r eens met wat
beschuit, in melk gedrukt. Heéée
dat was wat nieuws! Er vielen wat
vochtige kruimels vlak voor zijn
snavel, hij keek er eens naar en
begon toen eerst in 't wilde weg,
maar ten slotte meer bewust ge
richt, op de kruimels te pikken. Na
een uur kreeg hij de graankorrels
in 't oog en toenwel, toen was
als by toverslag dè situatie gezond
en precies, zoals ze moest zyn. Het
jonge tortelt je at zelf en alle ge
martel was meteen geëindigd.
Net andersom
Aardige bijzonderheden krjjg je
te zien, als je zo'n diertje zo
van naby moet behandelen.
Zo^ zie je, dat een vogeloog zich
sluit van beneden naar boven, het
onderste ooglid beweegt dus, net
andersom als by ons. En het drin
ken van een duif is helemaal een
wonder, want je hoort geen geluid,
het water verdwijnt geluidloos, alsof
het in een gaatje in de bodem ver
dwijnt. Het wordt door de snavel
opgezogen, waarby de neusgaten
zich openen en sluiten.
En verder? Verder zijn we vol
goede moed, dat we dit karweitje
nu eens tot een goed einde zullen
brengen. Onze Turk zit nu in een
ruime buitenkooi, waar hij
vleugels kan proberen en naar hj
lieven van z'n koud buffet kan gl
nieten. Maar voorlopig komt t
's nachts nog binnenshuis! n
Niet bij de staar
Veel mensen b.v. zyn bang ets
vogel aan te pakken, ze vi»
den dat griezelig en als ze il
zich al toe verstouten, dan spring*
ze ontzettend onhandig achter zot
vluchtend beestje aan. Wanneer l
tenslotte een vertwijfelde slotgtt£
doen, dan is het vaak naar t'
staart en dat is juist het ongeluT
kigste, wat ze kunnen doen. ZO:
staart, ruw aangepakt, Iaat gemal:
kelyk los en dan zyn we nog verdr
van huis. ;j
Een vluchtende vogel kan wis
gemakkelijk in z'n vaart stuitte
door er een hoed overheen te stw
pen, waaronder men dan met a
hand het dier kan vastgrijpen. Eöi
vogel moet stevig worden vastgi
houden en tegelijk ook losjes, zodw
hij niet wordt bekneld. Dan allen
eerst in een niet te ruime doos. Zii
zo en nu kunnen we rustig nader
ken over wat er moet worden g<
daan inzake het logies en het voec,
sel. Twee kardinale punten, waf
de meeste mensen geen raad mf
weten, maar waarover ze toer1
kunnen worden ingelicht!
Schrijver dezes b.v. is altijd bere£
raad te geven en hy vindt het bi:
zonder prettig later te vernemC
of zijn advies succes heeft opgei?'
verd. Het grootbrengen van een w.
P"Pl IR na.mAliilr lonrr r,int