LEIDSCH
DAGBLAD
DUIZENDEN SUBLIEME
FOTO'S VAN DE MAAN
Negen mijnwerkers
morgen gered?
In laatste van de 4316 opnamen
objecten van 1 meter zichtbaar
Butler moet met lege
handen naar huis
Nu relaties sneller
en beter opbouwen
(§ticf ëffie
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1964
No. 31327
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Ongeëvenaard succes van Ranger VII
De Amerikaanse ruimtevaart-technici hebben
gisteren een ongeëvenaard succes geboekt: de
dindsdag gelanceerde Ranger VII heeft tijdens
de laatste zeventien minuten van zijn ruim 67
uren durende reis naar de maan 4316 televisie
opnamen van uitstekende kwaliteit gemaakt en
naar het centrale waarnemingsstation van Gold-
stone in de Mojave-woestijn doorgezonden.
Daarmee was het experiment met de Ranger
volledig geslaagd en hebben de Amerikanen een
Slechts 15 Idlometer van doelj
De Ranger sloeg na volbrachte taak te pletter op het maanoppervlak,
slechts vijftien kilometer van het doel, een punt in de noordwestelijke hoek
van de „Mare Nubium", dicht bij de krater Parry. Dat is een unieke presta
tie op een afstand van ruim 366.000
De Russen hebben bij vernemen va
niet geaarzeld te verklaren, dat dit eei
onderzoek van de kosmische ruimte".
Ruim zestien
primeur geboekt, die van groot belang is voor de
ontwikkeling van de wetenschap en de bemande
ruimtevaart.
De laatst genomen foto's van het tot dusver
vrij onbekende maanoppervlak tonen voorwer
pen tot een middellijn van ongeveer een meter,
terwijl tot dusver met aardse telescopen slechts
objecten tot minimaal 400 meter doorsnee duide
lijk konden worden waargenomen.
kilometer,
n het grandioze Amerikaanse succes
i „waardevolle bijdrage vormt tot het
minuten
De eerste televisie-opnamen van de
Ranger VII werden gistermiddag
14.08 uur Nederlandse tijd naar de
aarde doorgezonden. De laatste
ogenblikken voor de ontvangst van
die opnamen heerste er in de waar
nemingsstations onbeschrijfelijke
spanning. De vlucht van de Ranger
verliep perfect, maar men moest
nog maar afwachten, of de televisie
camera's in werking zouden treden
en goed zouden functioneren. Bij het
vorige Ranger-experiment in fe
bruari j.l. weigerden de cameras
hun werk te doen. Ditmaal bleek
het beter te gaan en de kwaliteit
van de opnamen was van het begin
tot het einde, zestien minuten en
veertig seconden later, uitstekend.
Om 14.25 uur Ned. tijd sloeg de Ran
ger te pletter, hetgeen door een spe
ciaal radiosignaal was waar te ne
men, terwijl men ook meent, telesco-
pisch de gevolgen van de inslag
waargenomen te hebben. De snel
heid van de Ranger ten opzichte
de maan bedroeg toen onge-
._jr 9000 kilometer per uur. De af
stand aarde-maan was afgelegd in
67 uur en 35 minuten.
Meer dan gedacht
De Ranger heeft iets meer opna
men gemaakt, dan was voorzien,
doordat de foto-apparatuur op 2100
km. in plaats van 1800 km. afstand
van het maanoppervlak in werking
trad. Deze eerste foto's werden ge
maakt door de groothoek-camera's,
die een gezichtsveld van 290.000 vier
kante kilometer hadden. Even later
tzaden de klelnhoekcamera's in
tie, die op de laatste ogenblikken
van de vlucht opnamen van
kleine gedeelten van de maan maak
ten, waarop voorwerpen tot 1 m<
ter doorsnee te zien bleken te zijn.
WEERBERICHT
KOEL EN WINDERIG
Tijdens het weekeinde zullen naast
opklaringen ook lokale buien voor
komen. Het weer blijft koel en win
derig. Dit vindt zijn oorzaak in de
krachtige noordwestlij ke winden die
koele polaire lucht over de Britse
eilanden en de Noordzee naar het
zuidoosten voeren. Aldus blijkt het
weeroverzicht van het K.N.M.I. van
10 uur.
STRAND VERWACHTING
Het eerste augustusweekeinde
brengt geen zomers strandweer.
Krachtige, tijdelijk harde westlijke
wind. Enkele lichte buitjes worden
afgwisseld door opklaringen. Te koel.
Overdag 17 18 graden, temperatuur
zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: een sterke west
circulatie houdt de komende dagen
te wisselvallig en te fris.
2 AUGUSTUS 1964.
Zon op: 05.03 onder: 20.29.
Maan op: onder: 15.20.
Hoogwater in Katwijk: 9.22 en
21.53, laagwater: 4.54 en 17.19.
3 AUGUSTUS 1964.
Zon op: 05.04 ondër: 20.27.
Maan op: 00.25 onder: 16.42.
Hoogwater in Katwijk: 10.32 en
23.07, laagwater: 6.00 en 18.34.
Dunne stoflaag
Het op het oog vlakke gebied van
de Mare Nubium, waarop men te
gen 1970 de eerste Amerikanen hoopt
te kunnen laten landen, vertoonde
honderden kleine kratertjes.
Daaruit meent men thans te mo
gen opmaken, dat de stoflaag, die
een groot deel van de maan bedekt,
niet dik is, zoals sommige theorieën
verkondigden. Een te dikke laag van
uiterst fijn stof zou een landing on
mogelijk maken, omdat deze als een
soort drijfzand zou fungeren waarin
ieder voorwerp onherroepelijk weg
zakt en verloren gaat.
Verdere experimenten
Overigens moeten de foto's nog
nauwkeurig worden bestudeerd voor
dat men definitieve conclusies kan
trekken. Bovendien hoopt men dit
jaar nog minstens één nieuwe Ran-
gervlucht te maken, om de fotogra
fische gegevens van gisteren te kun
nen aanvullen. Daarna volgt de lan
cering van een foto-kunstmaan, die
geruime tijd op korte afstand om de
maan zou moeten cirkelen om de
tailopnamen van vele maangebie-
de „Surveyor" op het programma,
die bodemmonsters zou moeten ne
men en ontleden. Dat alles moet
voorafgaan aan een bemande mi
vlucht, in 1970 of eerder.
Eerste dose-ups
den gemaakt door de Russische Loe-
nik III in 1959. Deze fotografeerde de
van de aarde afgewende nooit aan
schouwde zijde
zeer matig, en geleerden hebben de
„kaart" van de achterzijde van de
maan, die de Russen aan de hand
van deze opnamen maakten, zeer in
twijfel getrokken. De Rangerfoto's
De Ranger VII is het vierde ruim
tevaartuig, dat op de maan te plet
ter is geslagen. Het eerste was de
Russische Loenik II, de volgende
waren de Amerikaanse Rangers IV
eu VI.
President Johnson noemde het
Ranger-experiment een „prachtig
succes", dat echter eerst na vele
mislukkingen geboekt kon worden.
De Russen hebben evenwel, hoewel
zij daarvan geen melding maakten,
ook vele mislukkingen geboekt in
hun onderzoek van maan en plane-
Vele varkens
maken vleesprijs
niet laag
(Van onze Haagse correspondent)
Nederland verwacht binnen afzien
bare tijd een flinke aanwas van de
varkensstapel en dus een fors aan
bod van varkensvlees. Maar de huis
vrouw mag niet rekenen op uitge
sproken lage prjjzen, die de vlees-
duurte van de laatste maanden com
penseren.
De aanhoudende schaarste aan
rundvlees en de daaruit voortvloeien-
den behoefte van de wederverkopers
om tot een betere winst te komen,
zullen volgens insiders een sterke da
ling van de prijzen van varkensvlees
tegenhouden.
In de varkensfokkerij, waar de
veestapel door de nieuwe omvangrijke
geboortegolf, na eerdere grote slach
tingen sterk wordt uitgebreid, ver
wacht men dat dit najaar het groei
ende aanbod op de markt voelbaar zal
worden.
Met het runderaanbod is het
de consument heel wat somberder ge
steld. Na enige slechte zomers met
duur voer en lage opbrengsten hebben
de veehouders sinds 1960 alleen al
aan volwassen runderen jaarlijks
achtereenvolgens 681.000, 670.000,
775.000 en 960.000 stuks vee voo
slacht verkocht, tot en met de eerste
helft van 1963 waren de verkoop
prijzen volgens het Produktschap
voor Vee en Vlees, voor de boeren zo
laag dat zij toen evenmin als in 1962
hun kosten dekten. Dat de Neder
landse veehouders en hun collega's
in andere Westeuropese landen met
de extreem grote slachtingen (met
voornaamste oorzaak van de schaar
ste van deze tijd. Daarbij komt, dat
met de stijgende welvaart de vraag
naar grotere hoeveelheden en betere
kwaliteiten zijn toegenomen.
De redders in Champagnole hebben goede hoop, dat de negen MIJNRAMP CHAMPAGNOLE
ingesloten mijnwerkers morgen uit hun onderaardse gevangenis
zullen worden bevrijd. Er is plotseling schot gekomen in de.red-"
dingsacties. Gisteravond omstreeks half negen is de grote boor die
men uit Orleans heeft laten komen en die wordt aangedreven door
samengeperste lucht, in werking gesteld. Aanvankelijk vorderde
de boor vrij langzaam, maar vanochtend kon de snelheid belangrijk
worden opgevoerd. Als zich geen moeilijkheden voordoen, kan
morgen door de schacht de „reddingsbom" naar beneden worden
gelaten.
Vannacht vorderde de boor soms
nauwelijks een meter per uur. Nadat
een diepte was bereikt van 7*4 me
ter, bleek het echter nog steeds niet
nodig de 80 cm brede schacht met
stalen pijpen te versterken, hetgeen
en tijdsbesparing van kostbare
betekende. Bovendien kon men
de snelheid van het boren na een
diepte van negen meter opvoeren. In
communiqué werd gezegd, dat de
werkzaamheden „naar tevredenheid
verlopen".
wonderen verwacht
graafmachine van Merlebach
echter niet aan de verwachtingen
heeft beantwoord. De machine graaft
namelijk wel horizontaal maar niet
verticaal, bovendien is het gevaarte
diverse keren defect geraakt.
Pas gistermorgen besloot n
gevaarte te demonteren en
vangen door een lichtere boorma
chine uit Orleans, die dus gister
avond in werking is gesteld. Door
dit oponthoud zijn kostbare dagen
verleren gegaan.
Het horizontale graafwerk wordt
intussen voortgezet, niet alleen
ploeg van negen te bereiken, r
en vooral om dichter bjj de vijf
m te komen die nog worden
mist en van wie enkele malen ach
tereen duidelijke levenstekenen zijn
geregistreerd. Vier hamerslagen
boven werden door vier slagen bene
beantwoord en dat werd nog met
drie slagen over en weer herhaald.
FRANKRIJK
\CHAMPAGNOLE\ Jj
ZWITS.
Ook in België
In een steenkolenmijn te Zolder
in Belgisch Limburg is gistermorgen
om half elf op de 800-meterverdie-
ping een mijn gang over een lengte
van tien meter ingestort. Vier mijn
werkers dit aan het werk waren op
deze verdieping, werden ingesloten.
Een 29-jarige arbeider uit Heusden
wist zich op eigen kracht te bevrij
den en alarm te slaan. De man nam
zelf laan de eerste reddingswerk
zaamheden deel. Een 25-jarige mijn
werker uit Koersel kon in de loop
van de middag, weliswaar eernstig
gewond, bevrijd worden en in het
ziekenhuis worden opgenomen. De
man verkeert niet in levensgevaar.
De twee overigen, namelijk een 23-
jarige mijnwerker uit Zolder en een
43-jarige arbeider uit Hasselt zijn
nog niet bevrijd en over hun lot ver
keerd men nog in onzekerheid. Gis
teravond om negen uur had men
over hen nog niets naders vernomen.
De reddingswerkzaamheden worden
voortgezet.
Russische houding onwrikbaar
Dit is een van de eerste foto's, die de Ranger maakte van het
maanoppervlak. Hij brengt ongeveer 290.000 vierkante kilometer
maanlandschap in beeld. De scherpte is bijzonder groot. Men moet
bij het beoordelen van deze reproduktie in aanmerking nemen, dat
de foto hedenochtend vroeg voor de tweede maal is „overgeseind"
en wel van Amerika naar Amsterdam. Hierdoor heeft de kwaliteit
vanzelfsprekend iets geleden.
Met aardse telescopen is het nauwelijks mogelijk, een dergelijk
scherp beeld te krijgen. De foto stelt de krater Guericke voor in het
noorden van de Mara Nubium dicht bij de plaats waar de Ranger
te pletter sloeg. Latere foto's geven veel meer details van het maan
oppervlak, maar desondanks zullen ook de eerste opnamen, zoals
de hierbij gepubliceerde, bij nauwkeurige studie details onthullen,
die zonder de Ranger nimmer waargenomen zouden kunnen
worden.
De Sowjet-Unie heeft de door En
geland gestelde voorwaarden voor
het beleggen van een nieuwe veer-
in Moskou Engelands minister van
Buitenlandse Zaken, Butler gezegd,
dat het al of niet doorgaan van deze
conferentie, die Rusland in augustus
wil houden, niet afhankelijk mag
worden gesteld van bepaalde voor
waarden.
Zoals bekend meent Engeland dat
de conferentie alleen gehouden kan
worden als de politieke eenheid in
Laos onder leiding van de neutralis-
tische premier Soevanna Phoema
hersteld is een bestand in Laos
wordt gesloten dat doeltreffen<
en de linkse strijdkrachten var.
Pathet Lao zich terugtrekken uit de
gebieden, die zij sinds februari heb
ben veroverd.
i Gromiko had ook Butlers voorstel
OPVOLGER VAN
MR. STIKKER
Manlio Brosio
in functie
bij NAVO
Manlio Brosio, de nieuwe secretaris
generaal van de Navo heeft vandaag
als opvolger van de aftredende mr.
D. U. Stikker zijn functie aanvaard.
Brosio was tot dusver Italiaans am
bassadeur in Parijs.
De 67-jarige Manlio Brosio werd
in Turijn geboren en is, evenals zijn
voorganger, meester in de rechten.
Hij was actief lid van de Italiaanse
liberale partij, maar toen na de eer
ste wereldoorlog de fascistische partij
in Italië aan het bewind kwam,
moest hij op last van de politie zijn
politieke activiteiten staken. Gedu
rende de tweede wereldoorlog nam hij
Het Rijnsburgse Bloemencorso
trekt vandaag onder het motto
„Kleurenpalet" van Rijnsburg
via Oegstgeest naar Leiden en
terug. Er bestaat ongetwijfeld
grote belangstelling voor. De
mooiste wagen van het corso
was „Gemengd Zomerboeket"
van de Veilingvereniging „Flo
ra". Zij werd bekroond met een
ere- en eerste prijs. De charman
te figurante op deze creatie is
Annie Leeuwenburg, dochter
van de voorzitter van het Rijns
burgse Corso-Comité, de heer
C. Leeuwenburg.
(Foto L-D./Holvaat)
aan het verzet deel en na de oorlog
werd hij secretaris-generaal van de
liberale partij. Tweemaal is hij mi
nister zonder portefeuille geweest,
eens vice-premier en eenmaal minis
ter van Defensie. Brosio is ook Ita
liaans ambassadeur in Moskou, Lon
den, Washington en Parijs geweest.
Dr. Soebandrio:
(Van onze speciale verslaggever)
Aan de vooravond van de afsluiting van de Nederlands-Indone
sische besprekingen heeft dr. Soebandrio minister Luns en de zij
nen tijdens een diner oprecht dank gebracht voor de uitstekende
sfeer waarin het bezoek is verlopen. Klemmend riep hij beide lan
den op hun betrekkingen verder uit te bouwen. Een ontroerde Soe
bandrio bracht daarna een toost uit op Koningin Juliana.
afgeslagen voor samenwerking tus
sen Engeland en Rusland om de el
kaar bestrijdende groeperingen in
Laos op korte termijn ergens in
Europa rond de tafel te brengen
teneinde zo tot regeling van hun ge
schillen te komen.
Butler heeft dus geen succes 0_
had in Moskou wat de kwestie-Laos
betreft. Van welingelichte zijde werd
ook nog meegedeeld dat Britse mi
nister van zjjn Russische collega ook
geen enkele concessie heeft weten
los te krygen inzake de problematiek
rond de ontwapening.
De onwrikbare houding van de
Russen, speciaal wat de conferentie
over Laos betreft, heeft de Westerse
waarnemers in Moskou verrast. Zij
menen dat de Russen hun dreige
ment om het voorzitterschap van de
Geneefse conferentie neer te leggen,
nu weieens ten uitvoer kunnen brn-
gen.
Hij memoreerde de tragische mo
menten die de beide landen in hun
betrekkingen hebben meegemaakt.
Dat verleden heeft ook zijn nut, zei
de Indonesische bewindsman. Men
kan nu de relaties sneller en beter
opbouwen. Hij vergeleek het verleden
met een confrontatie tussen moeder
en dochter die pijnlijk maar onver
mijdelijk is.
Onder indruk
In zijn antwoord zei minister Luns
dat hij diep onder de indruk was.
„De sterke gevoelens tussen onze
beide landen zijn door de gebeurte
nissen van de laatste vijftien jaar
niet gedood. Het is een genoegen te
constateren dat er zo veel gevoelens
van genegenheid voor ons in Indone
sië zijn. De besprekingen hebben
ruimschoots gebracht wat wij ervan
hadden verwacht".
Mr. Luns noemde het ook van groot
politiek belang dat Indonesië nu
nauwe relaties onderhoudt met een
iland in West-Europa. „De terugkeer
van de Nederlandse delegatie zal niet
het einde van een fase betekenen
maar het begin van een gelukkige
ontwikkeling". Onze minister bracht
tenslotte een toost uit op president
Soekarno.
Schulclenkwestie
Volgens het Franse persbureau
AFP hebben kringen die in nauw
contact staan met het gezelschap
Truman: Golclwater
is een gek
„Die gek die men in San Francisco
heeft aangewezen, heeft de buiten
landse politiek al betrokken by de
verkiezingscampagne voor het pre
sidentschap", zo heeft oud-president
Harry Truman gisteren in Indepen
dence verklaard.
Het was volgens Truman normaal
dat de kwestie van de burgerrechten
een rol speelt in deze campagne. Maar
de buitenlandse politiek van de VS
moest men erbuiten laten.
minister Luns verklaard, dat de
schuldenkwestie op Bali is bespro
ken maar dat beide partijen het er-
eens waren dat op een regeling
daarvan niet teveel de nadruk moet
worden gelegd. Volgens genoemde
kringen hoopt minister Luns, dat het
nog tot een vergelijk zal komen voor
zjjn vertrek uit Indonesië, zondag
aanstaande.
ZOMERPRIJZEN
ieuivs
Eeii scheepskapitein bragt
voor eenige jaren een bijbel
op Elba; hij leende den bijbel
uit, en thans is op Elba een
Prot. kerk gebouwd. De pries-
ters hebben den bijbel in 't 1
openbaar doen verbranden
In de St.-James-Hall te
Londen hangt aan de zolde
ring een menschenhoofd van
was, hetwelk, opgewonden
zijnde, met een menschen-
stem zes aria's zingt, o.a. God
save the king.
