DE BEEK:
Kom er
ACHT-er
summum van zomerse schoonheid
Sterren èn zwoegers
Borstelige zebra's
Detail - moeilijkheden
HOE
WERKT
HET!
TQNKER
Laat de
jonge
koekoeken
met rust!
T) E beek vloeit langs zijn oevers, fel besche-
nen zandoevers boven donker water, dat een
hele zomerdag met zeilende wolken en al in
klare spiegeling met zich mee voert.
Hoog gezeten boven dat water met onder me
de zwaaiende kronen van half ontwortelde beu
ken, die, scheef gezakt, hun bebladerde takken
over het wateroppervlak vegen, kan ik een deel
van zijn loop volgen tot aan een bocht, waar met
lijnen staat geschreven hoe hoog de wintervloed
tegen de steile zandoever is geklommen.
De beek is dicht begroeid, het is een wilde
warrelboel van ineengestrengelde struiken, die
elkaar verdringen: vlier en vogelkers met nog
gesloten scherm en tros, de lijsterbes over zijn
Verlies
helder, het is vervuild sinds de fa
brieken, ver weg in zijn bovenloop
hun giftig afvalwater begonnen te
lozen. Daarom hoef ik niet te wach
ten op het vliegend juweel, het ijs-
vogeltje, dat hier jaren geleden
nog z(jn vaste woonplaats had. En
dat is toch wel een erg verlies
Gelukkig is er achter de steile
oevers het hoog opgaand geboom
te, dat nog steeds een rijk natuur
leven bergt. Daar zijn oude beek-
armen, sinds lang dichtgegroeid,
waar de grond zijn water heeft
behouden, en daar, op die drassige
bodem staan de gouden dotterbloe
men in rijkbloeiende pollen, daar
groeit de grootbloemige muur met
door
Sjouke van uer Zee
kalkwitte kelkjes, daar staat de sa
lomonszegel, een forse plant met
sierlijk bengelende bleekgroene
bloempjes.
Waar de bosgrond hoger is, komt
het dalkruid bij honderdtallen voor,
het prachtig blauwe zenegroen richt
er zijn stelen omhoog, het al even
mooie hondsdraf bedekt de grond
met zijn lange kruipslingers. En
dit zijn dan nog maar enkele van
ae „gewone" vroege zomerplanten.
overbekend bij de natuurliefhebber
die er niettemin ieder jaar op
nieuw z'n plezier aan heeft.
Zo is het ook met die andere
oude bekenden, de vogels. Je kunt,
ik weet niet hoeveel keer, 'tvoor-
iaarsgeluid hebben gehoord van 'n
zanglijster, van een merel, een
roodborst, toch onderga je er ieder
voorjaar en iedere zomer de char
me van, alsof je 'tvoor de eerste
keer hoort.
hoogtepunt heen, maar de Gelderse roos in volle
pracht van stralend witte lokbloemen, die de
geelgroene en zacht geurende schermen houden
omvat.
Een felle bremstruik vlamt omhoog boven zijn
spiegelbeeld, een helgele fakkel tegen de achter
grond van donkere dennen, die na een korte
bloeitijd de brand van hun stuifmeelkaarsen
hebben gedoofd. Prachtig hebben ze in deze
gunstige, deze droge en wat winderige mei
maand gebloeid, enorme stuifmeelwolken zijn
naar alle windstreken uitgezwermd en hebben er
hun bevruchtend werk volbracht. Nog enige
maanden en de dennen hebben zich weer volge
hangen met de kleine groene vruchtjes, de den
appels in wording.
Het klinkt wel vreemd, maar het
is zo, en iedere vogelvriend zal dit
kunnen onderschrijven.
Plaag
Daarom geniet ik hier aan het
water zo van de vertrouwde vin-
keslag, kordaat en krachtig, van
het weemoedig riedeltje van de fitis
van de twee onbeduidende toon
tjes van de tjiftjaf en het melodi
euze roodborstwatervalletje. Maar
er is meer! Er is o.a. de voortdu
rende wielewaalroep, een geluid,
dat als geen ander hoort bij warm
te, bij zon en zomer. Die wielewa
len moeten het hier wel een para
dijs op aarde vinden, want ze be
leven deze zomer anno '64 een
„hausse" in rupsen! Onze eiken
worden n.I. weer eens geteisterd
door een rupsenplaag, die perio
diek schijnt terug te komen.
Ik' herinner me tenminste heel
goed, hoe een 8 k 10 jaar geleden
de kruinen van deze bomen hartje
zomer eruit zagen of het winter
was en hoe kleine witachtige vlin
dertjes als duizenden sneeuwvlok
jes rond de stemmen dwarrelden.
De geschiedenis herhaalt zich
nu, al zie ik nog geen vlindertjes.
Wel vind ik kleine groene rupsjes,
verborgen in omgekrulde blaadjes,
en hangt het bos vol met deze
„eikebladrollers", elk aan 'n lange
dubbe draad, wat het wandelen on
der de eiken nou niet bepaald tot
een genoegen maakt. Ik geloof,
dat we ons over deze rupseninva
sie geen grote zorgen moeten ma
ken. De natuur, die deze overbe
volking zelf heeft opgeroepen, be
schikt immers ook over de mid
delen, om de plaag weer weg te
nemen. Daar is allereerst het le
ger van liefhebbers, voor wie deze
rupsenvoorraad een pracht van een
voedselbron is. Ik bedoel de vo
gels, die er hun broed mee groot
brengen, de mezen, merels, lijsters
en al dat kwinkelerende vogel
goedje, Dan zijn er de sluipwespen,
die hun ei of hun eitjes depo
neren op of in de rupsen, die ze
eerst met een prik van hun leg-
naald hebben verlamd. En ver
geten we de vele mierensoorten niet
die alles aangrijpen met hun ster
ke kaken. Maar de grootste ver
woesting wordt pas aangericht, als
ender het rupsenvolk door de over
bevolking een schimmelziekte uit
breekt, want schimmels planten
zich voort door sporen, die micro
scopisch klein en ontelbaar zjjn en
deze schimmels maken al gauw 'n
einde aan de ramp.
Intussen staan onze geweldena
ren van eiken erbij, om er mede
lijden mee te krijgen. En al pluk
kend aan de rupjes van mijn kle
ren zou ik ook nog medelijden met
mezelf kunnen krijgen, als ik niet
zo tevreden en zo volkomen op
m"n gemak aan die zachtjes stro
mende beek zat. Een grasmus (geen
mus, maar een fyn zangvogeltje)
Onze bridgerubriek
renwedstrijd Zuid heeft: Sch. 9
8 7 3 Ha. V B Ru. 9 8 4 KI. 9 5
2. Het bieden: na driemaal „pas"
opent noord in de vier hand met
één Santsatout (16/18 punten en
Sansverdeling) oost past
zuid past west twee ruiten
noord past oost past wat
moet zuid doen??
Zoals bij vele andere spor
ten en spelen kan men ook de
bridgers in twee groepen ver
delen: de sterren - en de rest.
In New York bij de 2de Bridge
Olympiade waren er een stuk
of zes teams die sterren in hun
midden hadden: deze teams
waren de kanshebbers, de ove
rige landen waren er vrijwel
kansloos. Het publiek heeft er
ook kunnen zien dat het bridge
dat de grote sterren vandaag
spelen, niets of slechts zeer
weinig te maken heeft met de
partijtjes die men overal elders
in de wereld kan gadeslaan.
Het sterrenbridge kenmerkt zich
door griezelig ingewikkelde bied-
methodes die de gewone „goede"
bridgers wel kunnen naapen, doch
waarmede deze goden van lagere
bridge-orde hun tekort aan inzicht
tekort aan subtiel combinatiever
mogen en tekort aan raffinement
toch niet kunnen overbruggen.
Méér dan een „wedstrijd" is een
ontmoeting tussen sterren een gro
teske show. Series, voor de gewone
bridgers volmaakt onbegrijpelijke,
biedingen worden in vaak onmoge
lijk langzaam tempo afgestoken. De
tegenstanders moeten over vele pa
pieren buigen om de paragrafen te
ontdekken waar de verklaringen
van de mysteries in abracadabra
worden uiteengezet. De man die
tenslotte moet uitkomen gaat nog
%ns een minuut of vijf denken en
nis hij de kaart zijner keuze ten
slotte op tafel heeft gelegd, gaat de
leider van het spel weer eens „in
trance" om de speelwijze te vin
den die 1.7 procent meer kans kan
bieden dan die, welke de gewone
goede bridger zou kiezen. Halver
wege het spel komen er nog leuke
momenten voor: plotseling vraagt
de leider van het spel aan zijn te
genpartij, of de bijgespeelde ruiten
acht iets wil zeggen over schoppen,
harten of klaver- dan wel gewoon
maar ruiten acht betekent.
Blijspel
De toeschouwers kunnen de show
in een gemakkelijke stoel volgen:
zh zitten in de demonstratiezaal en
het daar opgesteld bridgerama
geeft alle gelegenheid om de mees
ter uit te hangen en te vertellen
hoe of de ster (die geen 52 kaarten
ziet) het spel behoort af tespelen.
Het lijkt op een blijspel met ge
blinddoekte artiesten die elkaar op
het toneel moeten zien te vangen -
terwijl de toeschouwers in de zaal
gillen van de pret als de spelers
er om beurten nèt naast grijpen.
moet - doch uitsluitend als bridge
met sterren en voor verbaasde of
geamuseerde toeschouwers.
Instructief echter, heeft het alle
maal maar weinig te betekenen.
Met uitzondering misschien voor de
één of twee talenten per honderd
duizend, die na lange bittere bridge-
jaren, nieuwe superklaver- en vier
dimensionale slem-conventies ten
slotte ook op het toneel mogen op
treden.
Moeilijkheid
De moeilijkheid voor de grote
landelijkse bridge-organisaties is,
dat zy enerzijds zich niet de woede
op de hals mogen halen van de
lieden die zich willen verlustigen in
de specialisatie van dit merkwaar
dige denkspel, terwijl zij anderzijds
lekening hebben te houden met het
feit dat de normale bridgetoernooi-
en zich in een vlot tempo behoren
af te wikkelen. Een normaal bridge -
toernooi of een gewone bridge-com-
petitiewedstrijd is namelyk geen
verzamelplaats voor steunende lang
zwoegers, doch voor mensen die
zich in redelijk tempo met degelijk
bridge willen amuseren en die tijd
noch zin hebben om zich in de wis
kundige brouwsels der zwoegers te
verdiepen. Toch zijn ook deze zwoe
gers leden van' een bond zy spe
len er mee, leven zich erin uit en
drukken hun afschuwelijk langza
me tempo op het gehele wedstryd-
gebeuren.
Er is slechts één mogelijkheid
om de excessen die hiervan het
gevolg zijn, een halt toe te roepen.
De bond en zijn wedstrijdleiders
moeten 'n speltempo handhaven dat
tegemoet komt aan de wensen van
de overgrote meerderheid der leden.
Dat wil zeggen: twee spellen per
kwartier acht in een uur. Zou
mei. daar niet de hand aan hou
den, dan staat de deur wyd open
voor allerlei ongewenste experi
menten die bridge als prettig ge-
zelschaps-dankspel zullen vermoor-
relden. De bond zou alleen steunen
de zwoegers overhouden - maar
voor hen heeft men geen bridge-
rema's genoeg!
H. W. FILARSKI.
Antwoord bridgevraag: Het is
aannemelijk, dat n.z. één Sans
wel gemaakt zouden hebben
vooral omdat oost (niets weten
de van wetsts ruitens) niet
met ruiten uitgekomen zou zijn
tegen één S.A. Het is niet erg
aannemelijk, dat o.w. acht sla
gen kunnen maken; gaan zij één
down, dan krijgen n.z. slechts 50
punten: een slechte compensatie
voor de 90 <or 120) die n.z. zelf
zouden hebben kunnen scoren.
Zuid kan nu avonturen op twee
schoppen, maar dat is inder
daad niet meer dan een hache
lijk avontuur. Heeft noord
slechts twee schoppens, of zit
ten de schoppens bij oost tegen,
dan is het een slecht schot.
Zuids beste actie is een doublet:
ook met één down (pl. 100) mo
gen n.z. tevreden zyn. Noord
had Sch. A 6 2 Ha. 10 9 3 Ru.
A V 3 KI. A V 6. Het contract
van twee ruiten ging één down
voor 100 punten; diverse n.z.-
paren hadden precies één S.A.
gemaakt voor een score van 90.
zingt z'n krasserig liedje, maar hij
laat zioh niet zien in de warboel
van slingerplanten, waar zijn
nestje wel ergens verborgen zal
zitten. Dat geldt ook voor de nach
tegaal, die aanwezig is met zijn
hele repertoire van rollers, zoet
vloeiende uithalen en als 't hem zo
uitkomt, knorrende kikkergeluiden.
Koekoek
Er vliegt een grijze vogel over.
z'n vleugels puntig, z'n staart
waaieivormig gespreid. Nauwelijks
de hoge eiken ingeschoten, laat hij
zijn roep horen, als een antwoord,
als een uitdaging, voor de mede
dinger, waarvan de verre stem om
floerst tot me doordringt. De stem
van de koekoek! De mysterieuze
vogel, die geen nest bouwt, geen
jongen grootbrengt, maar dit over
laat aan kleine zangertjes. De vogel
met een leefwijze, die dooi- velen
werd bestudeerd, maar waarvan de
zin nog door niemand werd ver
klaard. Nog enige weken, en de
wandelaar kan. als 't toeval het wil
de jonge koekoek vinden, die zijn
hongersnavel oranjerood en wagen
wijd open spert voor iedere pas
serende vogel, die er maar wat in
wil stoppen. Een bruingrijze nogal
grote vogel, die op de grond rond
scharrelt, heel wat mans lijkt, maar
die in wezen nog maar een baby
koekoek is.
Geen medelijden
Laat die wandelaar zijn mede
lijden onderdrukken, die vogel is
geen stakker en hij is ook niet in de
steek gelaten. Laat hy vooral niet
de vergissing begaan, het dier mee
naar huis te nemen. Afgezien van
het feit, dat het vervoeren en be
zitten van een wettelijk beschermde
vogel een stevige boete kan opleve
ren, is het grootbrengen van deze
insekteneter een onderneming, die
we het beste aan de natuurlijke ver
zorgers kunnen overlaten. Zy doen
het beter, sneller, met meer „kPii-
nis van zaken" en ze hebben het
levende voer in overvloed by de
hand. Wij moeten dat voer kopen
en ik kan U verzekeren, ik spreek
uit ervaring, 'n halfwas koekoek is
een onverzadigbare schrok. Hij eet
je de oren van het hoofd. En je
portemonnee leeg!
Kryn Noels, directeur van
een borstelfabriek in Heer-
hugowaard, meent dat hy
letterlijk en figuurlijk een
flinke steen kan bijdragen
tot de verkeersveiligheid.
De heer Noels deed reeds eer
der van zich spreken door
de ontwikkeling van borste
lige kunstskibanen, die op
diverse plaatsen in ons land
worden gebruikt. Nu heeft
de heer Noels een idee van
de heren Brijer (Leeuwar
den) en Oostdam (Den
Haag) verder uitgewerkt.
Deze twee heren kwamen
bij hem met de gedachte
om zebrapaden te marke
ren met een 5 centimeter
hoge borstelstreep aan bel
de zyden.
Zebrapaden in hun huidige
vorm zyn vaak moeilyk te
onderscheiden voor auto
mobilisten. De heer Noels
meent, dat de borstelstre-
pen dit euvel kunnen ver
helpen. Zij weerkaatsen 't
schijnsel van de autolam
pen en vormen ook by
grauw daglicht in het weg-
panorama reeds van verre
een goed zichtbaar motief.
Het is de bedoeling, dat in
het wegdek betonnen blok
ken, waarop borstelvezels
zyn gemonteerd, naast el
kaar worden ingegraven. De
vezels zijn zo gemaakt, dat
ze worden platgedrukt als
er een wagen overheen
rijdt, maar daarna komen
ze weer overeind. De heer
Noels schat, dat de borstels
op de drukste punten na
ongeveer een jaar zijn ver
sleten, maar dan heel ge
makkelijk weer nieuwe aan
gebracht kunnen worden.
Vandaag wordt de eerste
proef met deze borstelige
zebrapaden genomen. Op
het Stationsplein in Alk-
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit Bijvoegsel.
Onze damrubriek
Spelers die in het eindspel de
winst of de remise missen struike
len vrjjwel steeds over het detail.
Op de een of andere wijze ontgaat
hen de juiste afwerking, welke in
de regel niet zo moeilijk is doch een
zekere exactheid van „zien" vraagt
die zij, door gebrek aan routine,
niet bezitten.
Een werkelijk goed voorbeeld
is het al oude Franse eindspelletje
van Menager. Het ziet er eenvoudig
uit en is het ook. Maar om zonder
voorkennis de winst voor het bord
te vinden in de geringe varianten
die er inzitten, eist een behoorlijke
scherpte van zien. Wie het eind
spelletje binnen vijf minuten voor
het bord of van het diagram af
vindt, verricht een goede prestatie.
Aardig is ook dat in dit stukje de
jaren geleden door ons gepubliceer
de „drukzet" („De Damspeler") zit
b.v. 7—1, 33—39, en nu 7—34—40!
De stand van Van Heerwaarden
is goed om er weer eens even „ln"
te komen. Hij was destijds bekend
als componist van meerslagproble-
De moeite waard, vanwege het
systeem, is het eindspel van
Simons. Naast de winst van de
auteur ontdekten wij dat er nog
een andere winst mogelijk is. Ja,
wij achten het mogelijk dat er wei-
Tijdens het analyseren van een
partij ontdekten wij dat in de vier
de stand, via de nogal klassieke
1x3 banen, een lastige, maar
mooie winst verborgen zit. In het
algemeen hebben dammers weinig
oefening in dit genre, waarom wij
hen aanbevelen het eens te probe-
Zwart: 33.
Wit: 7, 8, 3
Tot de grootste en vooral langste schepen,
die tegenwoordig de zeeën bevaren behoren
de reusachtige super-tankers.
Normaal wordt bij de bouw van
zeeschepen rekening gehouden
met de afstand tussen de toppen
van de Atlantische golfslag. Door
het steeds langer worden van de
tankers, in verband met hun speci
fieke taak, onstaathet gevaar van
doorbreken wanneer alleen voor-
en achterkant op een golftop rusten.
Zwart: 26, 39.
Wit: 9, 25, 38 dam.
No. m.
H. Simons.
Menexpirimenteert nu met een
romp die ongeveer in het midden
gedeeld is. en waarbij beide delen I
scharnierend zijn verbonden. Hy
draulische remmen zorgen voor
een geleidelijke beweging.
het schip de golfslag volgen en
zowel op de golftop als in het golf-
dal gelijke draagkracht ondervinden,
zodat het gevaar van breken niet
meer bestaat. Ook kan de romp-
konstructie lichter worden gehouden.
Zwart: 31, 40.
Wit: 38, 39, 41 dam.
No. IV.
J. Mertens.
Zwart: 3, 13, 27.
Wit: 28, 50 dam.
Voor alle standen geldt „Wit
speelt en wint".
Zaterdag 27 Juni 1964 Pagina 4