s P
R
EK
EN
IS
GOUD, 1
LOGOPEDISTE:
woord voor woord
opvoeden tot hoogste
menselijke functie
VOORLICHTINGSNUMMER VAN HET LEIDSCH DAGBLAD 27 MEI 1964
Iedere moeder is trots wanneer ha.tr
kleuter de eerste woordjes gaat stame
len. Zij vindt het helemaal niet erg
ais dat kindertaaltje er alleen maar
▼oor héér verstaanbaar uitkomt. Het
gebrabbel van de eerste jaren gaat
naar haar zin eigenlijk veel te vlug
voorbij. Maar wanneer de kleintjes op
de lagere school nog krom praten, stot
teren en uitspraakfouten maken, wor
den ze uitgelachen. Het kind gaat zich
onzeker voelen en zijn persoonlijkheid
wordt aangetast.
Dan is bet ogenblik gekomen dat de logo
pediste moet ingrijpen. Zij is het die
op de scholen de taak van de moeder
in zekere zin overneemt. Met eindeloos
geduld oefent zij woord voor woord de
klanken die voor het kind een struikel
blok vormen. Soms duurt de behande-
Rng enkele maanden, soms ook een
baff jaar of nog langer. Vaak ook moet
er een oor-, neus- en keelarts aan te
pas komen om de diepere oorzaken van
he* spraakgebrek weg te nemen.
jSpert..."
„Motje spert zijn bekje wijd open". De
stem van de logopediste klinkt duide
lijk articulerend in de kleine spreekka
mer, waar aan de andere kant van de
tafel de 9-jarige Frank haar Ilpbewe-
gingen gespannen volgt. Het woordje
„apert" is zijn struikelblok.
Dij een bezoek van de schoolarts vorig
jaar, ontdekte die bij Frank een afwij
king m diens gehoor. Vooral met het
Rnkeroor hoort hij minder zuiver. Daar
naast heeft Frank een licht vertraagde
•praakontwikkeling, die weer de oorzaak
is v-»- een Rekte woontrtmdheM en teen-
zwakte.
Wij is een van de zestien patiëntjes die
uit ruim tweeduizend lagere scholieren
van vijf scholen In Moerwljk zijn ge
selecteerd. Zij zijn de meest dringende
gevallen, die wekelijks een kwartier on
der behandeling zijn. Maar de wachtlijst
is lang en het aantal logopedistes te
gering om alle spraak- en stemstoornis-
sen van alle leerlingen van lagere scho
len te behangen.
Het aantal dat Den Haag b.v. momenteel
in dienst heeft is twintig. Daarin zijn
ook begrepen de logopedisten die werk
zaam zijn op de bijzondere scholen, do-
aSs b.l.o. scholen, de school voor slecht
horenden en spraakgebrekkigen, de
school voor leer- en opvoedingsmoeilijk
heden en de mytylschool.
list feit dat er in Den Haag jaarlijks ma
ximaal slechts twaalf logopedisten de
praktijk im gaan, Is gelegen aan de
strenge selectie die voor de toelating
tot de opleiding wordt toegepast.
De sinds kort driejarige cursus gaat
■fc van de Vereniging voor Logopedie
en Foniatrie en wordt m acht plaatsen
in ons land gegeven. Den Haag is be
halve de plaats van stichting van de
vereniging tevens de oudste cursus-
plaets. Die ouderdom spreekt duidelijk
en tot leedwezen van het bestuur
uk de inrichting van het gebouw waar
de opleiding en de poHMfc** z*« ge
vestigd; Fafcfcstraa* 2.
Vanaf oktober stappen daar driemaal pee
week, op woensdag- en zaterdagmiddag
en op dinsdagavond, twaalf cursisten
binnen om rich te bekwamen in de
theorie en de praktijk van de logopedie
en de fowiatrie.
„Spreken Is de hoogste menselijke func
tie", zegt de heer J. vwn Luijpen,
voorzitter van de Haagse vereniging,
die als logopedist en consulent aan de
St. Ursulakliniek h» Wassenaar is ver
bonden. Daarom ook beeft de vereni
ging de afleiding van het Griekse woord
logos (rede, verstand, het woord) als
Het is don ook het tweede praktische
hoofdvak. De theoretische hoofdvakken
bestaan uit de onderdelen: articulato
rische fonetiek, ontwikkeling der kinder-
spraak, theorie en didactiek van de
spraakstoornissen en stemafwijkingen.
Tot de theoretische bijvakken wor
den gerekend: theorie van de stern-
vorming, didactiek van de ademha
ling, stemvorming en uitspraak, akoes
tische fonetiek, audiologie, anatomie, fy
siologie en pathologie van spraak- en
gehoororgaan, neurologie en psychiatrie
in verband met spraak- en stemafwij
kingen, theorie en didactiek van liple-
zen voor slechthorenden, psychologie en
pedagogiek.
Gezien deze vakken te bet begrijpelijk
dat men voor toelating alleen in aan
merking komt met het diploma HBS,
gymnasium of de akte van voöedig be
voegd onderwijzer. In het algemeen wor
den geen kandidaten jonger dan 18 jaar
of ouder dan 42 jaar aangenomen.
Afgezien van een eventueel psychotech
nisch onderzoek, wordt elke gegadigde
"door de studieleider en de docent voor
stemvorming en spreken op eigen
spraak en stem beoordeeld. Bij een po
sitieve uitslag wordt hij of rij vervol
gens door een heek, aeae- en eeraris
gekeurd.
Juiste psyche
tttt een gesprek met de tanulclto
moet voorts blijken dat de aanstaande
cursist over de juiste psychische
stelling, over een am
schaafdheid van optreden, taet ea
plooibaarheid beschikt.
„Veel jonge meisjes denken In ons vak
bevrediging te vinden omdat ze zo leuk
met kinderen kunnen omgaan", vertelt
de heer Van Luijpen, „maar ze verge
ten dat ze ook een patiënt van veertig
te behandelen kunnen krijgen, wiens af
wijking een gevolg is van b.v. huwelijks-
en gezinsmoeilijkheden. Of een bejaarde
man die na een beroerte, waardoor Mj
helemaal in de pot rit, op.ücua moet
toren «preken'".
logopedisten «Re rich no ée driejarige
cursus wilton specialiseren, kunnen vele
kanten uit. Zij kunnen zich toeleggen
op dyslexie (toes- en taalzwakte) of de
opleiding tot akoepedist<e) volgen. De
f«t werkterrein van de logopedist te
sinds de 19e eeuw sterk in omvang toe
genomen. Toen nog hield men zich
voornamelijk bezig met de verzorging
van stem en spraak van beroepsspre
kers ea zangers. Nu behoren tot de pa
tiënten vnn de optoktingspotiUMefc ook
de astmatische huisvrouw die geleerd
wordt baar ademhalingsorganen op de
juiste manier te gebruiken, het schoot
kind dat van rijn stamelgebrek wordt
afgeholpen en de opgroeiende jongeman,
een grote
Belangrijk
Jutot ««dat bet gesproken woord en de
stem zo belangrijk zijn jn dit vak,
wordt in het eerste jaar van de oplei
ding veel aandacht besteed aan de
eigen stemvorming van de eurstoten.