Belachelijk Russisch boek
over situatie in Vlissingen
Canadese „onderduikers"
zitten er warmpjes in
Inwoners op het
punt te creperen
Onder dikke ijszolder heerst
Egyptische duisternis
JE MOET ER MAAR OM LACHEN
5?
Zwaar beroep stelt hoge
fysieke en psychische eisen
Zaterdag 9 mei 1964
Pagina 2
(Van onze Vlissingse correspondent)
/N Vlissingen kan men lachen over een zojuist verschenen
Russisch boek Roesski zakaz" (De Russische order),
waarin de toestanden in Vlissingen en met name die bij de grote
scheepswerf, de Kon. Mij. ,JDe Schelde" uit de doeken worden
gedaan.
Zoals het opschrift van het boek vermeldt, zouden de schrij-
vers N. Reoet en M. Skrajbin zijn. maar in Vlissingen is men er
van overtuigd dat de echtgenote van Skrajbin. Nathalie, de ver
antwoordelijkheid draagt. Nathalie, die journaliste en schrijfster
is. verbleef in 1957 in Vlissingenwaar haar echtgenoot als elek
trotechnisch ingenieur toezicht hield op de bouw van drie ijs-
brekers voor Rusland.
De wind jankt
Wat de meeste opschudding heeft
verwekt is, dat vele Vlissingers zich
in „De Russische order" zien ver
noemd of beschreven in de meest
vreemde en onwerkelijke situaties.
Zo kan de oud-directeur van „De
6chelde", ir. C. Kapsenlberg zich te
rugvinden maar dan als de Vlis
singse voddenboer.
Nederlandse namen zijn toege
dacht aan tal van bekende perso
nen uit Vlissingen. Zo wordt de pre
sident-directeur van „De Sohelde",
de heer J. W. Hupkes, Rekers ge
noemd. (Waarschijnlijk afkomstig
van de lerares, die de Russin En
gels leerde, mejuffrouw Rekkers).
President-directeur Rekers laat de
auteur allerlei vreemde avonturen
beleven. Zij denkt hem een zoon
toe, „die nog niet geheel verloren
is" en houthakker in Siberië wil
worden.
„Hoor je de wind Janken, kame
raad?" roepen de inwoners van
Vlissingen elkaar lachend toe. nu
„De Russische order" het gesprek
van de dag vormt. Want van de
frisse zeewind, die van de Wester-
schelde waalt, heeft men in Rus
land blijkbaar een zeer vreemde in
druk: „van de Schelde Jankt de
wind door de straten: veel verdien
Je niet, maar van de honger zul je
niet creperenDe Vlissingse
teen-agers weten ook niet meer hoe
ze het hebben: zij zouden zelfmoord
moeten plegen omdat de economi
sche situatie in hun stad zo bijzon
der slecht zou zijn. Hun moeders
zouden gillend over de straat moe
ten rennen, krijtend „dat zij sinds
vanmorgen niet meer gegeten heb
ben"
Stinkend moeras
De inhoud van het Russische boek
over Vlissingen komt in het kort
hierop neer: de Vlissingers staan op
het punt te creperen, werkeloze ar
beiders trekken dreigend op naar
„De Schelde" wanneer er plotseling
uit Moskou een opdracht binnen
komt tot de bouw van 30 schepen,
elk 20.000 ton groot.
Hierdoor wordt de situatie in één
„Hier komt de kapitalist, kame
raad", riep de heer Daalhuizen,
wanneer hij by de familie Skrjabin
de trap op kwam. „Hier is een com
munist, en hy heeft een glas wod
ka voor je! „riep dan Skrjabin.
De heer Daalhuizen heeft de heer
en mevrouw Skrjabin leren kennen
toen zy in zyn zaak inkopen kwa
men doen, gekleed in ouderwetse
kostuums en met hoeden-met-een-
kinb&ndje op het hoofd.
„Toen de Russen eenmaal kennis
hadden gemaakt met de Westerse
kleding en stoffen, waren ze
enthousiast. Zoals zy over by na al
les hier opgetogen waren. Ze wa
ren ook heel belangstellend en vroe
gen iedere keer weer honderd uit.
Over de Koningin, wier positie ze
maar niet konden begrijpen, enfin
dat biykt wel uit haar boek. Óver de
salarissen van de arbeiders, over de
huizen, het Deltaplan, enfin van al
les. Ik heb ze steeds geantwoord en
alles uit de doeken gedaan, want.
zo zei ik, hier in het Westen ken
nen wij geen geheimen. En wat on-
De heer Daalhuizen: ..En nou dit. met dat boek
ze staatkundige inrichting betreft,
ook die konden ze begrijpen. In
sommige opzichten bleken ze zelfs
voor de democratie te zijn.
,Door zee bedreigd
De heer Daalhuizen heeft zyn
naam overigens ook teruggevonden
in het Russische boek: veranderd
als Dolhuizen, speelt hy ongewild
de rol van een onsympathieke
Schelde-directeur„Deze directeur
Dolhuizen is tegen de Russische
order. Als een spion sluipt hy dage-
ïykt door het bedrijf om te zien of
de arbeiders wel hard genoeg wer
ken", aldus Nathalie Skrjabin. Met
directeur Dolhuizen wordt directeur
Van Ginkel bedoeld meent men in
Vlissingen. Volgens Nathalie Skrja
bin wordt Vlieringen door de zee be
dreigd. iedere dag opnieuw, omdat
er maar een heel kleine en versle
ten dyk om Vlissingen ligt. Door de
Russische order zou er elndeiyk
geld komen om een nieuwe, stevig
zeedijk te bouwen.
Maar de inwoners van VUsatag»
die by de boulevard wonen, tienfe
niet eens aan de dreiging van 6,
zee. En tóch staan er geen Rujg.
sche schepen op stapel by tv
Schelde".
De Vlissingers gaan *s morgea
vroeg rustig naar hun werk,
gezellig winkelen (met een vo&
maag), trekken naar het strand
kopen het zoveelste paar schoep
naar de laatste mode. Tegen bet*
weten in natuurlijk, want ze wefcj
wel dat ze eigenlyk gillend van i,
honger over straat moeten renner,
zelfmoord moeten plegen vanwep
de slechte economische toesta^
terwyi de wind maar zingt datii
van de honger niet znllen erop»
ren
Maar al wil mevrouw NathaS,
Skrjabin dat nu zo, daarom dot>
de Vlissingers het nog niet. Ze zq,
gen, met oud-Schelde-directeur
C. Kapsenberg, die van Nathal)
z(jn naam moest afstaan aan
voddenman: „Je kunt er elgenty
alleen maar om lachen...
DIT IS VLISSINGEN!
klap zeer zonnig: de mensen gaan
drie keer zoveel haring eten als
normaal. Maar door Koningin Ju
liana, Prins Bomhard en een Ita
liaanse kardinaal wordt de scheeps-
bouwopdracht weer ongedaan ge
maakt, omdat „een klein land in
het .Oosten", vallend onder de Wes
terse invloedsfeer eerst aan de
beurt komt voor een aantal sche
pen. En Vlissingen verzinkt weer
t4n het stinkende moeras van het
kapitalisme".
De directie-secretaris van „De
Sohelde", de heer Langman ver
klaarde: Een dergeiyke grote Rus
sische opdracht tot de bcmw van
schepen, is by „De Schelde" noodt
binnengekomen maar dit kunnen
de Vlissingers ae schrijfster wel als
dichteriyke vrijheid vergeven. Wei
zyn er tot nu toe twee maal drie
schepen voor Rusland gebouwd
door „De Schelde", die overigens
steeds op prettige wijze zaken heeft
gedaan met Rusland". Dé presi
dent-directeur, de heer Hupkes. was
verschillende malen in Moskou, o.a.
als lid van een Nederlandse han
delsdelegatie.
Hy heeft nog geer* keninis geno
men van het boek, waarin hy be
schreven wordt, want thans ver
toeft hy, met zyn echtgenote, in
Rood-China.
„Ik snap het niet
„Nonsens dat boek", zeggen ook
die mensen die in 1957 bevriend
zyn geweest met de nu zo omstre
den familie Skrjabin. De heer H. G.
Daalhuizen, eigenaar van een mo
dezaak, die de Russen onder zyn
vriendenkring telde, zegt: „Ik snap
niet hoe Nathalie zo iets heeft kun.
nen schrijven over een stad, waar
zU zo vriendeiyk en gastvry l» ont
vangen. Want dat zy het gedaan
heeft, daar ben ik zeker van", zegt
de heer Daalhuizen. „Ik heb vaak
genoeg gezien dat zy bezig was een
verhaal te schrijven als ik bij hen
op bezoek kwam.
(Byzondere medewerking)
CANADA heeft een troepje „beroeps-onderduikers' 'in dienst. „Klein
maar fyn" zou het motto kunnen zyn. Zy is nog jong, die eenheid, want
zy verscheen pas officieel ten tonele In februari 1954. Voordien hadden
„losse onderduikers" het werk, dat de „beroeps-onderduikers" thans ver
richten, opgeknapt. Er vielen toen veel mynen op te ruimen en dat ging
met behulp van duikers sneller. Hoewel de „beroepsonderduikers" ALS
GROEP („Clearance Driving Branch" is de officiële naam) nog erg jong
zijn, zyn zy allen jongens van stavast. Zy vormen een kleine, selectie en
hechte vredeskern, zo georganiseerd, dat er onmiddellijk versterking
komt, als er ernstige gevaren dreigen.
ager. Hy kwam terecht in het
Winnipeg Meer naby Glmll in de
provincie Manitoba. De militaire
autoriteiten wilden byzonderheden
weten omtrent de oorzaak van het
ongeval en bovendien kostbare on
derdelen bergen. Een paar onder
watermatrozen werd aangewezen om
naar de bodem van 't meer te gaan.
Het meer was bedekt met een ys-
laag ter dikte van 1.25 meter. Men
hakte een byt in het ys en de
mannen verdwenen in de donkere
diepte. Twee weken duurde het
Horde opleiding
dote wètuuêét^g noü
JmntpÊnMittduiktt'
Alle „beroepsonderduikers" beho
ren tot de Canadese marine,
zy zyn allen vrijwillig toe
getreden tot hun eenheid. Niemand
kan verplicht worden om te gaan
om „matroos-onderwater" te wor
den. Dit heeft het voordeel, dat
allen, die tot de eenheid behoren,
hun werk met toewyding en be
langstelling verrichten. Maar zelfs
de vrywillige basis is smal.
Mannen van 26 jaar en ouder
komen niet in aanmerking voor
de opleidine hoe graag zy ook sou
den willen en hoe uitstekend hun
conditie ook moge zUn. Bovendien
worden alle duikers in spé medisch
en psychotechnisch heel scherp ge
keurd. Dit is begrypelyk, want al
vallen er door die keuring enthou
siaste gegadigden af, het leven on
der water is zo zwaar, dat slechts
het puikje der jongelingschap het
met succes kan doorstaan.
Zy, die goedkeurd en aangeno
men zyn, moeten een zware cursus
volgen, die niet minder dan 62 we
ken (veertien maanden) duurt. Het
leer- en oefenprogram Is zeer veel
omvattend. De matrozen moeten de
lessen en de oefeningen met by
zondere aandacht en met inzet van
hun gehele persooniykheid volgen.
Immers, zouden zy door hun exa
mens „zwynen", dan zouden ze la
ter, bij de uitoefening van hun
dienst, levensgevaar lopen.
Een der belangrijkste „lesloka
len" is de recompressie-kamer, een
grote „duikhelm", waar men de
onder-water-omstandigheden zoveel
mogeiyk nabootst en de cursisten
controleert op hun geesteiyke en li-
chamelyke reacties. Die proeven
',yn van grote betekenis. Er zyn
kandidaten, die na de „kamer" af
vallen. Het valt niet mee om een
tydlang in zo'n nauw kamertje
te worden opgesloten. Het komt
voor. dat mannen, voor niets ter
wereld bang zyn in zo'n proefka-
mer engtevrees krygen. Dit betekent
dat zy ongeschikt zijn voor het dui-
kerswerk. Maar zelfs kandidaten,
lie in de proefkamer geen spoor
van engtevrees vertonen, verkrij
gen het soms danig te kwaad, als
zy worden „opgesloten" In een dui-
kerspak- Een verbiyf ln die kledy
is biykbaar een ervaring, die maar
weinig mensen kunnen doorstaan.
..Kamer" en „duikerspak" zyn
riechts twee van de vele zware
troeven en oefeningen der cursis
ten. Aan het einde van een cursus
>H1kt. dat een diploma van geoe
indheid en bekwaamheid slecht
an de allerbeste leerlingen kan
vorden uitgereikt. Maar zy mogen
zich voortaan „beroepsonderdui
kers" noemen en worden in de
eenheid opgenomen.
Wisselend werk
1—v taak der onder-water-matro-
zen is zeer gevarieerd. Z'
-/ moeten afdalen in de diep
n der yz'ge wateren van de pool
see. zy moeten steeds gereed zyn
om onder te duikeen in meren en
rivieren. Een enkel voorbeeld. Enige
karwei. Al die tyd bleven de dul-
kerse steeds weer 2Vz uur achtereen
beneden. En toen de operatie ge
ëindigd was, hadden zy belangwek
kende byzonderheden ontdekt en
ongeveer duizend kilogram materi
aal naar boven gebracht. Hoe het
beneden was? O ja zei een der
duikers, boven was het Siberisch
koud en beneden heerste een
Egyptische duisternis, maar weet
U we zyn er vertrouwd mee en
daarom doen die dingen ons niet
veel meer!
De „beroepsonderduikers" moeten
speurtochten onder water doen. zy
moeten de rompen van schepen
Inspecteren, onderhouden en zo no
dig herstellen. Zy moeten, zoals wy
zagen, bergingsoperaties kunnen
uitvoeren. ZZy moeten obstakels
onder water, die voor de scheep
vaart gevaariyk kunnen zyn, op
ruimen. Daar komt springstof aan
te pas. Daarom noemt men hen
wel „Dynamiet-Jongens". En nog
steeds gebeurt het, dat er mynen
voor de kust verschynen, die zy
onschadeiyk moeten maken. Maar
ja, zeggen zy, je went aan die
ongewone karweitjes, en we zyn
er op getraind. Wat wil je? Óp
een hoge bouwsteiger te staan is
ook gevaariyk.
Wat dragen die „Dynamiet-Jon-
gen"? Als zy aan de slag moeten,
dragen zy allen Angora-wollen on
dergoed. Dat houdt hen warm.
Voorts trekken zy een rubber zwem-
Het valt werkeiyk niet mee
om by koude en onty in de
diepte te verdwynen. Toch
gaan de „beroeps-onderdui
kers" al tyd weer blijmoedig
naar beneden. Maar vóór ze
dat mogen doen moeten zij
een harde leerschool door
lopen.
pak aan (geen bikini!) Op hel
hoofd hebben zy een nauw aan
sluitende duikhelm met een "ge
zichtsmasker" „Net als in de schoon
heidssalon", gekscheerde een dei
„onderduikers zy zyn voorts uit
gerust met een zware gordel en een
aqua-long, die nodig is om te kun
nen ademhalen, zy dragen boven
dien en dit is heel belangrijk -
allen het hart op de goede plaats!
Zo'n „Dynamiet-Jongen", „bo-
roepsonderduikers" of „matrooo-
onderwater" duikt als hy opdracht
krygt het te doen. Maar natuur
ljjk is hy liever boven water." „Be-
roepsonderduikers moeten er zijn"
zei een hunner, „maar op de drop
begane grond is het leven tod
prettiger. Dat begrijpt U toch wel
KUk hier, wy duiken onder, ji
maar we gaan niet onder, neen!'
Drie cursisten tijdens eer,
..droge duik" in de proefkamei
De instructeur test de manner
op hun fysieke en psychisch
reacties.
