1DUIZENDEN DOKTERS
IN MILITAIRE DIENST
Prinses Irene hoopt nog
in Nederland te huwen
Braziliaanse stafchef
opvolger van Goularl
Wel dramatische
ontwikkelingtoch
nog enige hoop
I
Bres in het
stakingsfront
Betere atmosfeer
Kilo suiker
1 cent duurder
Scheepsbrand
113 doden
Veit Harlan
overleden
WEERBERICHT
Verklaring aan journalisten
RUSSISCHE BESTUURBARE
KUNSTMAAN „POLYOT II
Irene-debat
morgen op tv.
W ervelstor men
in Pakistan
en Amerika
(9uc/ Qföeuws
ericht 1 maart 1860
MAANDAG 13 APRIL 1964
ILEIDSCH
No. 31235
DAGBLAD
fiplrecteur: E. A E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
(Van onze Brusselse correspondent)
De staking van de Belgische artsen is gedurende het week-
feinde in een dramatisch stadium gekomen als gevolg van deze
'gebeurtenissen:
it de artsen hebben in de nacht van zaterdag op zondag na een
bewogen conferentie, die veertien uur duurde en weer in „Her-
itoginnedal" bij Brussel werd gehouden, geweigerd hun verzet te
Ibeëindigen, Zij stelden de 2.000 artsen, die sinds 1 april „wacht-
édiensten verrichten, ter beschikking van de regering en droegen
de verantwoordelijkheid daarvoor aan premier Lefèvre over;
Onmiddellijk na deze mislukte bespreking kwam het kabinet
tondagochtend om half zes in spiedziting bijeen. Besloten werd
I de 3.600 artsen, die reserve-officier zijn, op grond van een wet
|;van 1948 te mobiliseren alsmede de burger-geneesheren, voor-
fjzover die aan een ziekenhuis of kliniek verbonden zijn;
het is duidelijk, dat het thans tussen regering en artsen hard
l'tegen hard gaat, waarbij het enige lichtpunt vanochtend was, dat
I dc geneesheren, blijkbaar geschrokken door de gang van zaken,
I gisteravond verklaarden, dat er voor hen ,,géén breuk" is.
Gisteravond hadden zich reeds on-
jeveer 1500 van de 3600 medische
reserve-officieren gemeld en ook de
opkomst van de gevorderde burger-
irtsen bleek bevredigend. Men kreeg
k indruk, dat de regeringsmaatregel
lommige dokters niet ongelegen'
kwam, omdat de staking toch wel
j^wat zwaar begon te wegen. Sympto
matisch is ook, dat de dokters in
tfechelen buiten hun organisaties
om met de ziekenfondsen een nieuwe
|P«vereenkomst hebben gesloten en
kan staking zullen beëindigen. Dit
tekent dus een bres in het sta-
ilngsfront al moet de regeling nog
officieel worden goedgekeurd.
Volgens de onderhandelingscom-
_.lssie van de artsen hebben de mi
nisters en hun adviseurs tijdens het
beraad in Hertoginnedal hun koel
bloedigheid verloren. De artsen zou
den woorden als „moordenaars,
ochoften, U zult er voor betalen" zijn
toegevoegd. De geneesheren hebben
zich ook gekeerd tegen een verklaring
van de minister van Arbeid, Servais,
die hun verweet, dat zy de zieken als
gijzelaars gebruiken. Maar, zo zeggen
de artsen, de patiënten zyn beter als
gijzelaars bij een dokter dan bij een
regering, die een wet wil doordruk
ken. welke, mocht zij werkelijkheid
worden, het Belgische volk over tien
Jaar een hoge, ja fatale rekening zal
presenteren. Dit verklaarden de art
sen Debruyne en Van Steenberge.
die er opnieuw de nadruk op legden,
dat ook nu de zieken in geen enkel
opzicht in de steek gelaten zullen
worden, ondanks het feit, dat de
regering naar de ironing der dokters
ln een vertroebelde atmosfeer grote
medische beginselen poogt te verla
gen tot materiële, platvloerse kwes-
Een belangrijke factor bij de mis
lukking der onderhandelingen van
Ym zaterdag op zondag schijnt te zijn
_Jpweest, dat de artsendelegatie
j|ï|zwaar tilde aan een uitdrukking van
^^premier Lefèvre, die, toen hij bij
J«Hertoginnedal" arriveerde, op een
alt vraag van een Journalist antwoord-
■'"de: „Ik hoop. dat het vandaae niet
ii"'e temps des assassins" (de tiid van
M|de moordenaars) zal worden". Dat
'""fis nameliik de titel van een Franse
roman van Philippe Soi'.pault, die
J/Vletn Vers van Rimbaud daarvoor
leende. Het boek veroordeelt overi
gens daden van geweld. Bij de dok
ters was echter „de boot aan": zij
waren beledigd, eisten terugnemen
van de uitdrukking enz. enz. De pre
mier liet direct door een secretaris
een rectificatie voorlezen. Volgens de
dokters was de stemming toen echter
al bedorven, er ontbrak aan rege
ringszijde goede wil.
Straffen
Wat de vorderingsbevelen betreft:
voor de burgerlijke vorderingen heb.
ben de dokters een termijn van 14
dagen, daarna kunnen zij met boe
ten tot maximum 100.000 franken
(f. 7200) worden gestraft. Niet-opge.
komen militaire dokters kunnen als
deserteurs in tijd van vrede worden
beschouwd. Zouden er onder hen zijn
die naar Valkenburg zijn gevlucht of
die niet uit het buitenland terug
komen, dan zou hun uitlevering
wegens desertie kunnen worden ge
vraagd. Gezien de Benelux- en
NAVO-verbondenheid zou die waar
schijnlijk niet worden geweigerd.
Natuurlijk bracht het onder de
wapenen roepen eerst wel enige ad
ministratieve verwarring met zich
mee, doch gisteravond laat bleek de
organisatie goed op gang te komen.
De militaire dokters werden bij de
wachtdiensten geplaatst en zij wer
den gedetacheerd in de militaire
ziekenhuizen, waar burgers worden
verpleegd en waar niet genoeg perso
neel is. Ook de gevordere civiele
dokters bleken op hun posten te blij
ven. Namens het Nationaal Verbond
is trouwens medegedeeld, dat het niet
in het voornemen van de stakings
leiding lag de dokters van de wacht
diensten opdracht te geven het werk
neer te leggen, maar men wilde
alleen dat de verantwoordelijkheid
van al of niet behandelen bij een
regeringsvertegenwoordiger zou wor
den gelegd.
Al met al schijnt de situatie na de
regeringsmaatregelen van gisteren
eerder beter geworden dan slechter.
Ook de kans op hervatten van het
gesprek werd aan beide zijden over
wogen. Het Belgische episcopaat
heeft zich opnieuw uitgesproken voor
voortzetting van de geneeskundige
zorg en de regering noch de stakende
dokters schijnen thans een bemidde
lingspoging van welke autoriteit dan
ook te zullen afwijzen.
Intussen heeft het Nationaal Ver
bond van artsen gisteren nog een
beroep gedaan op het parlement „om
zo spoedig mogelijk een einde te
maken aan de beproeving die de
politieke organisaties de bevolking
opleggen". In een communiqué ver
klaarden de stakende artsen zich
bereid „tot elke werkelijke onder
handeling zonder voorafgaande voor
waarden".
Zij laken de houding van de rege
ring. die ,.op bevel van de politieke
organisaties heeft gemanoeuvreerd
om elke werkelijke onderhandeling
onmogelijk te maken".
In het communiqué wordt voorts
Dr. André Wijnen, stakings
leider van de Belgische artsen,
maakte gisterochtend vroeg be
kend dat de besprekingen met
de regering zijn vastgelopen.
uiting gegeven aan de erkentelijkheid
jegens de artsen, die „gedurende 12
dagen op uitstekende wijze in het
gehele land de dringende medische
verzorging hebben verleend".
De minister van Economische Za
ken heeft in overeenstemming met
zijn ambtgenoot van Landbouw en
Visserij op grond van de uitkomsten
van het accountantsonderzoek naar
de verpakkingskosten van suiker een
verhoging van de verbruikersprijs
goedgekeurd met één cent per kg.,
ingaande vandaag.
De prijs voor witte kristalsuiker,
zowel in winkel- als in fabrieksver-
pakking zal hierdoor in het algemeen
tot f 1.08 per kg. stijgen, behoudens
in een aantal detailhandelsbedrijven,
waar tot dusverre reeds een wat ho
gere prijs dan f 1.07 werd berekend.
Honderddertien passagiers zijn vrij
dagavond om het leven gekomen
toen het schip waarmee zij op weg
naren naar Koeweit, in de Perzische
Golf in brand raakte, aldus het Per
zische blad „Ettelaat". Zeven passa
giers konden door Perzische patrouil
levaartuigen worden gered.
Volgens het blad waren de pas
sagiers in Korransjar, aan de Per
zische Golf. aan boord gegaan om
zich illegaal naar Koeweit te bege
ven.
Vulkaanuitbarsting
in Costa Rica
Zondag is de vulkaan Irazu hl
Costa Rica tot uitbarsting gekomen.
Volgens de eerste berichten zijn e€
doden en gewonden te betreuren. Het
aantal is tot dusver echter niet he
kend.
Een juichende menigte om»
stuwt het Nederlands Konink
lijk paar en Prinses Beatrix op
het Plaza de la Constitucion in
Mexico-City.
113W De Duitse filmregisseur Veit Har
lan is vandaag in een ziekenhuis op
Capri overleden. HU was 64 jaar.
Harlan, die aan kanker leed, was ge-
howd met de filmster Christine
Söderbaum. Harlan maakte o.a. de
beruchte nazi-film „Jud Süss".
nl
MEER WIND
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: wisselende bewol-
met plaatselijk enkele buien.
Tot krachtig of hard toenemende
zuidwestelijke wind. Weinig verande-
in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
14 APRIL
Zon op: 5.46 uur; onder: 19.36 uur.
«aan op: 7.06 uur: onder: 22.22 u ur.
Hoogwater te Katwilk te 4.28 en 16.46
"U": laagwater te 0.17 en 12.44 uur
Prinses Irene en prins Hugo de Bourbon Parma hebben giste
ren tegen journalisten gezegd, dat de datum en plaats van de
bruiloft nog niet is bepaald. Zij zeiden de hoop nog niet te hebben
opgegeven, dat hun huwelijk toch in Nederland zal kunnen wor
den ingezegend.
Verborgen
Mejuffrouw Andrade zegt, dat het
moeilijk te begrijpen was „waarom
ze in Nederland wilden, dat de prin
ses haar katholieke overtuiging ver
borgen zou houden, alsof ze schaamte
over haar bekering moest voelen". Het
is logisch, vervolgde ze. „dat ze niet
kan instemmen met een godsdien
stige huwelijkssluiting onder bijna
clandestiene omstandigheden, waar
door de indruk, dat de prinses haar
99
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
Voor studie van ontmoetingstechniek
De Russen hebben gisteren hun tweede kunstmaan van het type
..Polyot" gelanceerd met de mededeling, dat het hier een on
bemand bestuurbaar ruimteschip betrof. Na de lancering zou de
Poiy->t reeds enkele malen zowel in horizontale als in verticale
richting van koers zijn veranderd op radiobevelen van de aarde.
De Polyor is bedoeld om problemen op te lossen met betrekking
tot ontmoetingen van verschillende capsules in de ruimte. Door het
beheersen van deze ontmoetingstechniek zou het mogelijk worden,
grote permanente ruimtestations te bouwen, die van belang zijn
voor het ruimte-onderzoek en voor het assembleren en starten van
grotere ruimtevoertuigen naar verder van de aarde gelegen doelen
als de uiaan en de planeten.
Bestuurbaarheid
geen primeur
De eerste Polycot werd op 1 novem
ber van het vorige jaar gelanceerd.
Evenals toen werden er nu kort na
de lancering met de Polycot II diver
se manoeuvres in de ruimte mee be
proefd. Thans schijnt de Polycot in
een vaste baan om de aarde te wen
telen. waarvan de hoogte varieert
van 500 tot 310 kilometer.
De Russen hebben geen medede
lingen gedaan over de mate en moge
lijke duur van bestuurbaarheid van
de Polycot, zodat geen vergelijkin
gen kunnen worden getrokken met
de vele bestuurbare kunstmanen en
Volgens dit bericht van U.P.I. heb
ben de prinses en haar verloofde
het weekeinde doorgebracht in het
kasteel „De Bost" in het dorpje Bes-
son in midden-Frankrijk. Ze genoten
beide dagen van prachtig zonnig weer
De prins heeft zfjn verloofde voor
gesteld aan een groot aantal vrien
den en familieleden van de familie
Bourbon. Teneinde fotografen te ver
mijden hadden zij dispensatie gekre
gen van het bijwonen van de mis
in het dorpskerkje van Besson. De
ingang van het kasteel werd zwaar
bewaakt door een afdeling gendar
mes, die alle nieuwsgierigen op flin
ke afstand hield. De prins en prin
ses ontvingen gistermiddag de jour
nalisten in de bibliotheek. Toen er
gasten arriveerden maakte prins Hu-
go een einde aan het personderhoud.
Onder de aanwezige gasten waren
prins Sixte, prinses Marie-Therese
en prinses Marie des Neiges, de broer
en zusters van prins Hugo.
Mej. Andrade
Intussen heeft mejuffrouw Rosario
Andrade die tijdens het verblijf van
prinses Irene in Spanje fungeerde
als haar secretaresse, via het semi-
officiële Spaanse persbureau „Cifra"
een verklaring uitgegeven, waarin ze
beweert, dat de Nederlandse regering
misschien probeert Koningin Juliana
en Prins Bernhard tegen prinses Ire
ne op te zetten. „Zoals ze al eerder
heeft geprobeerd", zegt mej. Andra
de. „Maar het zal haar niet lukken",
merkt ze op. „De reden van het op
treden van de Nederlandse regering
ligt in de overgang van prinses Irene
tot de R.K.kerk en haar verloving".
Volgens mej. Rosario de Andrade is
het onjuist verband te leggen tus
sen deze twee feiten „Irene volgde
de stem van haar geweten na langdu
rige en voorzichtige overweging".
ruimtevaartuigen die de Amerika
nen reeds hebben gelanceerd. Het
grootste succes van de Amerikanen
op dit gebied was de koerscorrectie
die de Mariner op miljoenen kilome
ters afstand van de aarde op bevel
van de aarde af onderging op weg
naar Venus. De koerscorrectie was
zo perfect, dat de Mariner maanden
later precies op de beoogde afstand
de planeet passeerde. De Russen heb
ben niet medegedeeld, hoe groot de
koersveranderingen van de Polycot
waren, en of deze overeenstemden
met de plannen.
De „ontmoetings-techniek" die de
Russen bestuderen, vormt ook een
van de doeleinden van het onlangs
gestarte Geminl-programma van de
Amerikanen. Dez! techniek moet
men beheersen, voordat men meer
ambitieuze ruimteprojecten als be
mande vluchten naar de maan en
naar andere planeten kan verwezen-
1 ij ken.
katholicisme verbergt, zou worden
versterkt"
Mejuffrouw Andrade vraagt zich
af „waarom de Nederlandse politici
wilden, dat de plechtigheid zou plaats
hebben in een kapel of in een dorps
kerk." „De prinses", vervolgt ze,,
„heeft haar katholicisme nooit ver
borgen, maar altijd duidelijk en een
voudig gemanifesteerd. Daarom be
grip ik niet, waarom een regering,
waarin katholieken zitten, de katho
lieke gesteldheid van prinses Irene
wil". verbergen. Dit wanbegrip en
deze onverdraagzaamheid hebben
haar overrompeld".
„Irene houdt van Nederland", zo
besluit mejuffrouw Andrade. „en
daarom heeft ze erg onder het ge
brek aan eerbied, dat sommige krin
gen door uitoefening van dwang op
haar hebben getoond".
Parlement kiest generaal Braneo
Het Braziliaanse parlement heeft
zaterdag, na door het leger te zijn
„geinstrueerd", generaal Humberto
Branco tot president gekozen. Bran
eo, die stafchef is van het leger en
een voorname rol speelde hfj de
staatsgreep waarbij Goulart werd af
gezet, verwierf 361 stemmen. Zijn te-
gekandidaten, twee maarschalken,
kregen samen niet meer dan vijf
stemmen. Er waren 72 onthoudingen.
Generaal Branco zal het resteren
de gedeelte van de ambtstermijn van
Goulart, dat is tot de verkiezingen
van volgend jaar, uitdienen.
Tot vice-president werd gekozen
José Maria Alguimin; voor hem
stemden 256 afgevaardigden.
De waarnemend president, Mazzi-
li, heeft zaterdag het veelomstreden
besluit van Goulart ingetrokken,
waarbij land dat tien kilometer aan
weerskanten van verkeerswegen,
spoorlijnen en kanalen ligt, ten be
hoeve van bezitloze boeren zou wor
den onteigend.
Zaterdag zijn in een der gangen
van het Braziliaanse parlementge-
bouw drie schoten gevallen. Zij wer
den afgevuurd door de voormalige
minister van Landbouw in de rege
ring Goulart. Oswaldo Lima Filho,
die het gemunt had op een afge
vaardigde van de Arbeiderspartij,
Milton Cabral. Deze werd niet ge
raakt. Filho schoot op het parle
mentslid tijdens een hooglopende ru
zie, waarbij de voormalige minister
hem van verraad betichtte. De voor-
zittei van de Kamer heeft een on
derzoek gelast. Het is leden van het
Braziliaanse parlement sedert enige
tfjd verboden in het parlementsge
bouw wapens te dragen.
Het Chinese ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft er zondag bij
Brazilië op aangedrongen onmiddel
lijk de negen Chinese journalisten
en handelsvertegenwoordigers vrij te
De NTS zendt morgenmiddag van
één uur af een rechtstreekse reporta
ge uit van de zitting van de Tweede
Kamer, waar de brief aan de orde
komt, die minister-president Marfj-
nen aan de Kamer heeft gericht mei
het standpunt van de regering ten
aanzien van toekomstige handelin
gen van Prinses Irene. Het over deze
brief verwachte debat zal geheel wor
den uitgezonden. De uitzending ein
digt, wanneer het volgende agenda
punt in behandeling komt.
Commentator is Jan de Visser. De
regie is in handen van Ger Roos.
Mocht het debat tot na 14.00 uur
voort duren, dan zal de voor dit tfjd-
stip aangekondigde uitzending van
de schooltelevisie komen te vervallen.
Dit programma zal dan op een nader
te bepalen tijdstip worden uitgezon
den.
De Braziliaanse chef-staf. ge-
neraal-majoor H. C. Branco. die
Mazzili opvolgt als president
van Brazilië.
laten die op 3 april zijn aangehou
den na de omverwerping van het
bewind van Goulart. Het Braziliaan
se optreden wordt een schending van
het internationale recht genoemd.
Twee vorige protesten, aldus Nieuw-
China, zijn onbeantwoord gebleven.
Door een wervelstorm die zater
dagavond het zuidelijke deel van het
district Jessore in Oost-Pakistan
teisterde ,zijn volgens officiële cij
fers 75 mensen om het leven geko
men en vijfhonderd gewond. In Na-
ral zijn tweehonderd mensen zwaar
gewond in ziekenhuizen opgenomen.
Verscheidene dorpen hebben grote
schade opgelopen. De verbindingen
met het gebied zijn verbroken. Hul
zen werden vernield, bomen ontwor
teld. De storm maakte veel slacht
offers onder het vee. Zware schade
werd toegebracht aan de gewassen.
Tornado's die zondag de Amerikaan
se staat Kansas en het zuidwesten
van de staat Iowa hebben getroffen,
hebben volgens de eerste berichten
aan vier mensen het leven gekost,
terwijl zestien personen werden ge
wond. Het zwaarst getroffen is het
dorpje Yorktown, in Iowa, waar een
oude vrouw werd gedood en zes ge
wonden vielen. Het grootste deel der
gebouwen in het dorpscentrum stort
te in. Op verkeerswegen werden rij
dende auto's door de wind opgeno
men en een eind verder neergesmakt.
Eén wagen kwam temidden der bo
men van een honderd meter verder
gelegen bos terecht.
1 Uit het Leldsch Dagblad van
12 April 1864:
f Z.K.H. Prins Napoleon
f kwam Zondag l.l. per spoor-
f trein naar Leiden en werd
f alhier opgewacht door den
f burgemeester en den heer
"iebold. Gezamenlijk werden
et Museum van Oudheden
u de Akademiekruidtuin be-
tcht.
- In het Nederlandsch Tijd-
f :hrift van geneeskunde
f comt een hoogst belangrijke
j beschouwing voor van Dr S.
Sr. Coronel over de Leidsche
J tooi fabrieken en haar invloed
op de gezondheid der arbei-
ders.