Maarten Rijkens won met
haast niets" E.E.G.-prijs
„HELDEN
VERERING BIJ
KAARSLICHT
1
„EEN SLECHT FILMPJE
Paspoort
voor
dansen
Russische meisjes moeten mooier worden
(LEIDSCH DAGBLAD
Duitse fanclubs tellen
tweehonderddu izend leden
Zaterdag 4 april 1964
K 1
CB
r ASSENAAR. Toen ik vijf minuten film had, hield ik haast niets meer over zegt Maar
ten Rijkens, 17 jaar, die men echter gerust enige jaren ouder kan schatten zonder een
I flater te slaan. Hij is groot van stuk, innemend en voor een zeventienjarige erg zeker van zijn zaak.
Maar met zijn filmpje had hij het toch grandioos mis. Vijftien minuten film had hij eerst, ofschoon
het filmpje maar vijf minuten mocht duren. Hij ging snijden en monteren en hij hield tien
minuten over. Nog meer eruit. Weer zoeken, het materiaal kritisch beoordelen. Couperen. Wat
blijft er nog over. zuchtte Maarten. Hij hield, wat hij zelf zegt, ..een slecht filmpje" over.
Reportage:
PIET GOOSEN
Foto
HOLVAST
VERBAASD
HIJ ZOND het op aanraden Tan
vrienden toch in Toor de filmprys-
vraag Toor de jeugd Tan de E.E.G.
En de jury oordeelde andere. Maar
ten is er nog Terbaasd over. Zijn
vijftien meter film bleek zoveel
„inhoud" te bevatten en hU was
van dermate goed gehalte, dat de
film de inzendingen van jongens
uit Frankrijk, Italië, Duitsland,
België en Luxemburg overtrof.
Maarten behaalde met „haast
niets" de Grote Parijs van de Eu
ropese Gemeenschappen, en hij
houdt er een driedaagse reis naar
Parijs aan over. Van zijn vele ge
maakte filmpjes, was dit het eerste
dat hij voor een prijsvraag Inzond.
Het werd het hoogst gewaardeerd.
In het Brusselse stadhuis kreeg
Maarten onlangs met andere prijs
winnaars lof toegezwaaid. De win
naars werden daar toegesproken
door de burgemeester van de Bel
gische hoofdstad en door prof. dr.
Walter Hallstein, voorzitter van de
E.E.G. en wel, om in stijl te blij
ven, via een projectie van een kleu
renfilm.
Het is met de winnende film iet
wat raar gelopen. Maarten, die ka
mers bewoont in een riante villa
tussen het Wassenaarse groen, en
wiens vader in Hamburg bi) Uni
lever werkt, hoorde vorig jaar juli
van de foto-, dia en filmwedstrijd,
die door Fotokina in Keulen was
uitgeschreven voor deelnemers die
niet ouder dan twintig jaar moch
ten zijn. Een kleurenfilm werd o.m.
gevraagd, met als onderwerp „Wij
Europeanen, ons leven, ons werken,
en onze genoegens".
VIER FILMPJES
ZONDER ZICH om de regie
renten te bekommeren, pakte
Maarten zijn Bolex-Paillard en
liet vier filmpjes door zijn ca
mera snorren. Hij filmde in Den
Haag en omgeving en in de ha
ven van Hamburg. Alles wat
hem interessant genoeg, leek
ving hij in beelden. Autobussen,
mensen op de markt, mensen in
de straten, tijdens hun werk,
fietsers en dit afgewisseld met
gebouwen en mooie luchten.
Maarten is niet lichtvaardig te
werk gegaan. Hij zag bijvoorbeeld
eens werklieden bezig met een groot
karwei in het in aanbouw zijnd ge
bouw van Provinciale Staten. HU
liep het gebouw binnen en wilde
juist gaan filmen, toen hU eruit
werd gestuurd. Want hU was geen
cineast, niet van de pers, maar
gewoon amateur en die mocht niet
binnen. Geen werklieden dus?
Niets daarvan. HU liep om het ge
bouw heen naar de achterkant,
schoof een telelens op zUn toestel
en kreeg zo de werklui in het ca
mera-oog.
PIJNLIJK
ZO KWAM vijftien minuten ruw
filmmateriaal tot stand. Toen las
Maarten de reglementen. Vijf mi
nuten film en geen seconde meer,
was de eis. Snijden, plakken, keu-
ren. Tien minuten nog over het
mes sneed wéér in de film, pijnlijk
als werd Maarten elf geopereerd.
„Dat was erg. Scènes waarop je
uren zat te staren, knipte je weg".
HU was helemaal niet tevreden
over zUn eindprodukt; het filmpje
was veel te kort naar zUn zin.
Het acht millimeter filmpje, dat
één dag in het leven van een Eu
ropeaan uitbeeldde, werd van een
„stukje" muziek voorzien van een
uitvoering van het Modern Jazz
Quartet. En weg ermee. Eén dag
voor de sluitingsdatum kwam het
in handen van de Nederlandse se
lecteurs, die het als enige Neder
landse representant naar Brussel
stuurden.
VOOR TELEVISIE
EEN STERK filmpje, zei de jury
in Brussel. Maarten niet. Maar
hij is natuurlijk wel ingenomen
met de „Grote Prijs". Enfin, men
kan zelf oordelen. De winnende
film is al uitgezonden door de
Vlaamse tv en op 17 april zal de
MAARTEN RIJKENS
economie en filmen
AVRO-televisie hem in het pro
gramma Rooster op het beeld
scherm brengen. Oordeel zelf,
maar doe dat niet te snel. Het
is een kleurenfilmpje, dat uiter
aard in zwart-wit overkomt.
Hierdoor zal de degradatie niet
geheel tot haar recht komen.
Het idee voor een grote Europese
foto- en filmwedstrUd voor de
jeugd kwam van het voorlichtings
apparaat van de E.E.G. De ver-
wezenlyking werd mogelUk toen en
kel grote fotografische bedrUven
en luchtvaartmaatschappUen de
helpende beurs boden .Zo konden
prUzen beschikbaar worden gesteld
voor verschillende leeftUdsgroepen,
voor de beste film, kleurenfoto,
zwart-wit foto en dia.
HOGE KWALITEIT
HET IS enigszins merkwaardig,
dat de als technisch maar niet zo
zeer artistiek bekend staande Duit
sers met hun inzendingen aan de
spits staan. In Nederland wordt
betrekkelijk weinig gefotografeerd,
maar de gemiddelde kwaliteit is
hoog. België zou men voor wat de
jeugd betreft fotografisch onderont
wikkeld kunnen noemen en de
Fransen staan op een redelijk peil.
Het is gebleken dat fotograferen
en filmen nog typisch een hobby
is voor jongens. De jury had narae-
lUk moeite een prijs aan een meisje
toe te kennen.
Drie jaar geleden kreeg Maarten
RUkens voor het eerst een film
camera in handen. Een eenvoudige
Kodak. Maar anderhalf jaar gele
den stapte hU over op de Palllard,
waarmee technisch veel meer is te
bereiken. HU heeft er drie lenzen
bU- De gewone uiteraard, een tele-
en een groothoeklens.
VIJFTIG GULDEN
ZIJN VIER filmpjes, die hy aan
de prijsvraag heeft gespendeerd
kosten bUna zeventig gulden. Maar
hU heeft er van zUn zakgeld maar
één betaald; de rest kreeg hU voor
zUn verjaardag. HU heeft er met
zijn winnend filmpje het geld dik
uitgehaald, want bU de voorselectie
door de Nederlandse Stichting voor
Amateurfotografie kreeg hU de eer
ste prijs een waardebon van
vUftig gulden.
De kunst van het filmen heeft
hij van zijn broer afgekeken, die
als fotograaf op een schip de
wereld rond vaart. Maar Maar
ten, hoogste klas Rijnlands Ly
ceum, wil noch van cineast,
noch van cameraman zijn be
roep maken. „Nee", zegt hij,
„als hobby vind ik filmen leuk,
maar meer niet".
ECONOMIE
„IK GA economie doen", zegt hU
nog als wU weggaan. De deur zwaai
de dicht. WU stonden buiten op het
tegelpad, waaromheen de bomen
al een vleugje lente uitstraalden.
En binnen in de Wassenaarse villa
pakte Maarten zUn koffers. Want
tydens de paasvakantie was hU
bU zUn ouders in Hamburg en
aan de haven.
Van de zomer gaat hij naar
Parijs. Met de filmcamera.
Want de K.L.M. betaalt de
reis en levert hem gratis mate
riaal. Misschien zien wij nog
een filmpje van hem.
Wie weet
Zullen wij vanavond gaan
dansen?"
„Nee, ik heb geen paspoort."
Dit dialoogje zou in de noord-
Limburgse gemeente Helden
kunnen worden gevoerd.
In dat plaatsje is weer wat
nieuws. Het gemeentebestuur
houdt daar van orde en regel.
Het heeft besloten het bezoek
aan danszalen strenger te con
troleren wegens „ongewenste
toestanden die de aanwezigheid
van te jeugdige personen in de
zalen heeft teweeg gebracht",
zoals gemeentebesturen dat zo
fijngevoelig kunnen zeggen.
Daarom zullen de jon
gelui in dat schone Limburg
se Helden een soort paspoort
op zak, of in het damestasje
moeten hebben, wanneer zij wil
len gaan dansen. De jongeren
zullen aan de hand van een le
gitimatiebewijs (met foto) moe
ten kunnen aantonen wie wie is
en dat zij ouder zijn dan zeven
tien jaar.
Er wordt nu „overleg ge
pleegd" zoals dat bij gemeente
besturen heet, met naburige ge
meenten om ook daar met
straffe han<J toezicht op het
dansen te houden.
Orde moet er wezen.
I De Russen, die er op uit zijn
,1 het Westen in alles te overtref
fen, hetzij in de produktie van
staal of het bereiken van de
maan, hébben zich een nieuw
doel voor ogen gesteld: de Rus
sinnen moeten mooier worden
dan Elizabeth Taylor of Brigitte
f Bardot.
Russische meisjes, weest
mooi", zegt het regeringsblad
„Izwestia", „maar bedenk dat
gij burgers zijt van een grote
natie. Laat uw schoonheid, uw
kleding en uw gedrag de groot
heid van onze maatschappij
waardig zijn".
Ophouden met Litz en BB na
te apen, schijnt de kern van het
betoog in de Izwestia te zijn.
Ophouden met de Parijse mode
te imiteren. Waarom kan Tasj-
kent (in centraal-Azië) niet een
modehoofdstad zijn als Parijs of
Florence?
Izwestia vindt het best dat
Russische meisjes op naaldhak
ken lopen, mascara gebruiken
en zwarte kousen aantrekken,
maar dan moeten zij de mode
ook een Russische toets geven.
„De psychologie van de mode
in het Westen", aldus Izwestia,
„is gebaseerd op imitatie van de
zogenaamde modemakers. Zo
krijgt men een stijl Brigitte of
een stijl Elizabeth Taylor".
„Hoe komt het dat onze tele-
visie-omroepsters niet te onder
scheiden zijn van de omroep-
sters in Wenen, Parijs, Stock
holm? Omdat zij niets bepaald
Russisch hebben".
Dameslaarsjes, nu de grote
mode in het westen, zijn in wer
kelijkheid in Rusland uitgevon
den, aldus het blad, en toch
werden zij in Rusland niet op
gemerkt tot zij uit Parijs naar
Moskou werden overgebracht.
Izwestia vindt het te erg, dat
„wanneer het op de kleding
aankomt, wij altijd in het voet
spoor van anderen treden. Wij
(Van onze correspondent in Bonn)
Hebben wy dan eindelijk werkelijk
een zakelijke, sceptische, cynische
jeugd? Geloof het maar niet.
Tweehonderdduizend Westduitse
tieners zyn lid van een fanclub,
gewijd aan de eredienst voor
filmster of populaire zanger. In
het boek „Jeugd", dat Horst
Hachmann dezer dagen het licht
deed zien, beschrijft de auteur
een bijeenkomst van zo'n fanclub,
die hij in Frankfort heeft bijge
woond. De vereerde: De Zwitserse
zanger Vico Torriani, een man die
jongens maken een diepe buiging.
De laatste jongen wist vervolgens
met zUn zakdoek de lipstick van
het glas.
LUISTEREN
De leden nemen vervolgens weer
plaats en luisteren naar Torriani-
platen. Steeds als er een plaat is
afgelopen, roept de presidente:
„Onze geliefde Vico leve hoog!"
En de anderen echoën: „Ja hoog,
ja hoog". Na het concert volgt een
bespreking van het actieprogram
ma vqor de komende week. Alle
leden verplichten zich aan colle
ga's op kantoor of bedrijf ten-
geheel en al uit de zeldzame lege
ring van goud en suiker vervaar
digd schijnt te zijn. De vereer
ders: elf meisjes en twee jongens
tussen de 16 en de 21. Plaats van
handeling: de dakkamer van de
presidente, de 19-jarige steno
typiste Petra.
FOTO'S
Aan de muren van haar kamer
hangen 42 foto's van Vico Tor
riani. De resterende ruimte aan
de wanden wordt in beslag ge
nomen door entreebewU zen van
Torriani-recitals, platenhoezen en
filmplakkaten.
De byeenkomst begint klokko acht
met een plaat van Vico, een lied
dat meedeelt dat Calcutta aan de
Ganges ligt. Vervolgens wordt het
licht gedoofd en gaan er kaarsen -
luchters aan. De dertien clubleden
verheffen zich van hun zetels en
schrijden naar de grootste foto
van het Idool. De president gaat
voorop: alle elf meisjes kussen de
glasplaat voor de foto, de twee
minste twee Torriani-platen te
verkopen. Vervolgens schrUft men
een brief aan een filmmaatschap-
PU om haar aan te sporen weer
eens een Torriani-film te ver
vaardigen. De televisie krijgt een
dankbrief voor de laatste Tor
riani-uitzending. De jongen met
de zakdoek krijgt opdracht voor
de volgende byeenkomst een voor
dracht op te stellen, waarin het
leven van de zanger wordt ge-
eerd.
Tenslotte treden de clubleden weer
voor de foto. Ieder meisje zegt:
„Ik heb je lief, Vico". En de twee
jongens zeggen: „Ik vereer je,
Vico". Dan gaan zU zwygend uit
elkaar.
NORMAAL....
De volgende ochtend zUn alle der
tien weer als normale jonge men
sen aan het werk. Maar zy zeggen
langs hun neus weg tegen hun
collega's: „Zeg, heb je de laatste
plaat van Vico Torriani al ge
hoord? Werkelyk geweldig hoor»
Die moet je zeker kopen"
moeten voor de mode vechten,
instede van ertegen te strijden.
Wij verwaarlozen een goudmijn
van nationale sieraden en ont
werpen".
„Maar", zo troost IzwestU
zichzelf, „de wereld zal spoedic,
spreken over Skobllkowa-kap-
seis en -hoeden". Lydia Skobli-
kowa is het Russische meisje dat
van de Olympische Winterspelen
in Innsbrück met vier gouden
medailles thuis kwam.
HET BOSKOOPSE zangeresje Jannie Pieters heeft een nieuw
grammofoonplaatje gemaakt (uitgebracht door C.NJt.). Ofschoon
muziekpedagoge Bep Ogterop aan haar muzikale talenten geruime
tijd geleden tijdens een tv-uitzending van Jong Talent ernstig
heeft getwijfeld, schijnt de grammofoonindustrie en het publiek
toch veel ivelluidends in de stem van Jannie te horen. De Bos-
koopse zangeres zingt in het Nederlands twee Japanse lief
desliedjes. Mitsou en Tokyo, begeleid door de exotische klanken
van samisens (Japanse snaarinstrumenten)
