«Vijftien jaar
in
Atlantische
NAVO
illll
nt,
S.E.R. denkt aan 16 pet. meer
kinderbijslag tweede kwartaal
1^0ntspanning maakt
Imilitair samengaan
_nog niet overbodig
Lieve Koningin
^Lw.y
Eerste kamer
verdeeld over
prijzenwet
MARIAHEIDE
STAAT NIET
ALLEEN
Bahy gestikt
vLr
DRIE ASTRONAUTEN VIER
MAANDEN IN DE RUIMTE
wajang)
Als extra vakantietoeslag
LEfDSCH DAGBLAD DONDERDAG APRIL 1W4
(i)
'Twintig jaar geleden, voorjaar 1944, zaten wij in Nederland op
invasie te wachten, die ons zou bevrijden van de nazi's. Wij
roomden, al naar onze aard. van wittebrood, van Engelse siga-
ttcn of van ..bijltjesdag". Via de zwaar gestoorde radio-Londen
Jjlgden wij met spanning de opmars van het Rode Leger in weste-
!ke richting. Vijf jaar later hadden wij onze overwinningsroes al-
K«ng uitgeslapen. De echte vrede had na de Duitse capitulatie maar
st' irt geduurd en de koude oorlog was in volle gang.
Geschillen van
tijdelijke aard
[oe anders de kaarten waren ko-
te liggen hadden de bewoners
West-Berlün gemerkt. In juni
8 hadden onze gewezen Russische
idgenoten alle toegangswegen over
id naar deze stad afgegrendeld in
hoop, op die manier heel Berlijn
handen te krijgen. Het was te dan-
i aan de onafgebroken rü vlicgtui-
die het Westen met voedsel en
indstof naar de stad stuurde (elke
e minuten één, een jaar lang.) dat
plan verijdeld werd. De Russen
dden trouwens al eerder duidelijk
en merken, dat zU hun eigen plan-
i voor de vrede hadden.
Dp het ogenblik dat de Duitsers
h in 1945 overgaven, hadden de
isseri zich al rijkelijk bediend: Est-
ïd. Letland en Litauen waren ge-
nexeerd en bovendien ook flinke
ikken van Finland. Polen, Tsjecho-
>\vakije en Roemenië. Dat waren
esbehalve „grenscorrecties".
Haar daar bleef het niet bij. Door
litiek gemanoeuvreer wisten zij bin.
n enkele jaren de hele Balkan <uit-
sonderd Joego-Slavië en Polen
ar hun communistische pijpen te
en dansen. En ook hun bezettings-
le in Oost-Duitsland hielden zij
vig onder de duim.
pblievlek
In 1948 maakte de ..putsch van
raag" Tsjechoslowakije tot een
folksrepubliek". Turkije stond onder
idraaglijke druk, vooral omdat de
üssen een deel van Perzië in bezit
lelden. In Griekenland woedde een
are burgeroorlog, door Moskou gre-
g aangewakkerd. In Italië was het
wnmunistische „volksfront" zo
erk. dat het maar een beetje hulp
in buitenaf nodig had om de macht
i veroveren. En in Frankrijk waren
B communisten een loodzwaar blok
in het been der democratie.
De tijd van Russisch-Westerse sa
ten werking was kennelijk voorbij. In
B Veiligheidsraad van de V.N. sloeg
i De NAVO (Noordatlantische t
Verdragsorganisatie) zal in de f
f komende weken meer dan ge- f
f woonlijk in de belangstelling f
staan. n.l. omdat - zij vijftien f
jaar bestaat <op 4 april as.) en f j
voorts door het feit, dat de i j
NAVO-Raad dit jaar voor het a
eerst op ministerieel niveau in a
Den Haag bijeen zal komen (12- I
14 mei). Vooral met het oog op J
de herdenking van het vijftien-
jarig bestaan zullen wij in de f
loop van de komende weken f
enige artikelen over de NAVO
publiceren, waarin haar ont- j)
i staan en werkwijze nog eens in a
a het licht worden gesteld. Hierbij
J het eerste artikel van deze korte J
serie.
f Leden-landen van de NAVO f
f zijn: Amerika. Canada, Enge-
land. Frankrijk. West-Duits-
i land. Italië, Nederland. België.
j) Luxemburg. Denemarken. Noor- a
a wegen, IJsland. Portugal. Grie- a
kenland. Turkije, in totaal vijf-
J tien landen.
PLANTEN MAR6ARINE
ongezouten
puur plantaardig
licht verteerbaar
dus gezond
- Ays-
':v.
Het is aan het evenwicht tuisen de
Westerse verdediging en de (hyper -
moderne) strijdkrachten van de Sow-
j jet-Unie te danken, dat wij op het
ogenblik in vrede leven. Dit even
wicht verbreken zou betekenen, de
Sow jet-Unie uit te lokken haar poli
tiek van vroeger te hervatten.
Ontwapening
I De voorgestelde wijziging van
de prijzenwet, die, het de minister j
van Economische Zaken mogelijk
moet maken bij individuele verticale I
prijsbinding in te grijpen, is blijkens
bet voorlopig verslag door de Eerste
Kamer niet onverdeeld gunstig ont
vangen. Het ontwerp wordt slechts
door enkele leden toegejuicht. Ver
schillende groepen leden zouden j
gaarne bewijs zien van de noodzaak
van deze gevraagde bevoegdheden, j
Tal van tegc-n-argumenten. die
reeds in de Tweede kamer werden
gebruikt, worden ook in dit voorlopig
verslag aangevoerd. Het is de meeste
i leden een troost, dat de wijziging bij
j aanvaarding slechts voor één jaar
(zal gelden. Verscheidene leden zijn
bang voor een „oeverloos beleid".
(Van onze Hengelose
correspondent i
De 8-jarige Grace Bollegraaf uit
Hengelo heeft onlangs zon
der medeweten van haar
ouders, broertjes cn zusjes - 'n
briefje van de volgende inhoud
naar paleis Soestdijk gestuurd
„Lieve Koningin, Kunt U niet
zorgen dat mijn oma, die in
Indonesië woont, naar Henge
lo woont? We rijn zo drin
gend om haar verlegen, ver
telde papa, omdat mama met
ernstige brandwonden in het
ziekenhuis ligt".
Naar aanleiding van dit briefje
werd de vader van het meisje
enige tijd later door de politie
tijdens zijn werk opgebeld,
omdat de secretaris van het
kabinet der Koningin het
adres van Grace's oma in In.
donesië en enkele andere bij.
zonderheden wenste te weten.
De vader vertelde, dat hij er
wel eens met zijn kinderen
over gesproken had, dat het
prettig zou zijn als oma naar
Hengelo zou kunnen komen.
Zijn toch al ziekelijke vrouw viel
onlangs tegen een brandende
kachel, waarbij zü zulke ern
stige brandwonden aan haar
handen opliep, dat ze in een
ziekenhuis moest worden op
genomen. In overleg met de
politie heeft de heer Bollegraaf
nu een verzoekschrift inge
diend om zijn schoonmoeder,
mevrouw de weduwe E. Sae-
rangTom berg (60) aan de
vereiste papieren te helpen.
Mevrouw Saerang is de weduwe
van een K.N.I.L.-luitenant, die
door de Japanners een week
voor de bevrijding werd gefu
silleerd. Omdat ze haar papie.
ren, waarmee ze zou kunnen
aantonen dat ze Nederlandse
is, is kwijtgeraakt, kan ze geen
passage naar Nederland krij
gen. De heer Bollegraaf heeft
goede hoop, dat zijn schoon
moeder nu binnen afzienbare
tijd naar Nederland zal kun
nen komen. Dankzij het ini
tiatief van zijn dochtertje.
'Van onze Bossche correspondent)
Nu de verkeerssituatie op de pro
vinciale weg Eindhoven-Nijmegen
In Mariaheide aanzienlijk is ver
beterd dankzij de baileybrug, die
Langzaam-aan-actie
Brits lichtbedrijf
vandaag opgeheven
(Van onze correspondent ln Londen)
Dank zy het ingrijpen van de re
gering die een objectief onderzoek
naar het loonconflict door een in
dustriële raad heeft gelast, hebben
de vakbondsleiders de langzaam-aan
actie in het Britse elektriciteitsbe-
Ion eorievt van do schoolklndoron drijf met ingan? van gisteren opge
door dc genie over deze weg is neven.
een salvo Russische veto's (dertig al,
voor 1949 ten einde was) alle hcop op
vreedzame samenwerking definitief i
de bodem in. Intussen breidde de t»on I r< if'
communistische olievlek zich steeds1*^
verder over West-Europa uit.
Niettemin blijft de vraag of wij dan
gedoemd zijn ten eeuwigen dage in
deze toestand van gespannen waak
zaamheid te leven. Men moet echter
Aan die angstwekkende opmars niet vergeten, dat ook de Russen er
zonder slag of stoot kwam opeens eep i niet voor voelen, steeds meer miljar-
einde toen de Westeuropese landen. den uit te geven aan supersonische
samen met Amerika en Canada jachtvliegtuigen, geleide raketten. H-
Ommekeer
ondanks Moskou's dreigementen en
die van de moord en brand scheeu-
wende communistische partijen, ver
sterkt door de hele en halve meelo
pers, op 4 april 1949 het Noordatlan
tische Verdrag ondertekenden. Met
deze daad toonde het Westen, dat
het nu ernst was met zijn wil zich te
gen verder opdringen te verzetten.
Hoewel er op dat ogenblik nog maar
een stuk papier met twaalf handteke
ningen bestond, (het zou nog even
duren tot uit dit verdrag een vol
waardige organisatie, de NAVO,
bommen en wat dies meer zij. On
danks Chroesjtsjows bluf. enkele ja
ren geleden, heeft de Sowjet-Unie het
welstandsniveau van het Westen bij
lange na nog niet bereikt.
Ook beseft het Kremlin terdege dat
er in een totale atoomoorlog geen
overwinnaars meer zullen zijn. Van
daar dat het. ondanks voortdurend
falen, toch ook weer steeds naar de
conferentietafel terugkeert om het
ontwapeningsgesprek te hervatten.
Het struikelblok bij deze onderhan
delingen is tot nu toe steeds de alles-
groeien zou), toch maakte die demon- beheersende kwestie van de controle
stratie van eensgezindheid blijkbaar i geweest. Ontwapening zonder versto-
Weet u wanneer ik
de allerlekkerste
spinazie koop?
Altijd als ik spinazie wil eten En
dan maakt niets uit of het nu
april of augustus is. Voor mij be
staat er maar één soort versé
spinazie: Iglo spinazie! Reuze
handig en voordelig. Moet u eens
nagaan: ik haal een pak uit de
winkel hier tegenover. Doe wat
boter in de pan en laat daarin zó
de spinazie uit het pak glijden.
Zodra hij ontdooid is, stoof ik 'm
in 2 minuten gaar. Slinken doet
die bovenstebeste spinazie niet.
En dan moet u voor de aardigheid
eens komen kijken hoe mn kleine
en grote kostgangers smullen
f Hebt u Iglo spinazie
al eens zo gegeten?
Feest- spinazieschotel
vul opgerolde plakken ham met
ontdooide Iglo spinazie. Leg in
vuurvaste schotel waarin aard
appelpuree. Dek af met paneer
meel, geraspte kaas cn boter.
^Bak in oven goudgeel.
Iglo spinazie: schoongemaakt,
slinkt niet ...zo klaar!
700 gram f 1.27 500 gram f0.97
350 gram f0.72
zóveel indruk, dat Moskou al een
maand later de blokkade van Berlijn
ophief! Het hield op steun te geven
aan de Griekse communisten, wier
opstand dan ook weldra bedwongen
kon worden. Ook Turkije liet het
gaandeweg met rust.
Beseffende dat het in Europa niet
verder kon komen, sloeg Moskou an
dere wegen in: een jaar later ontke
tende het, samen met Peking, de oor
log in Korea.
Dit was het begin van Ruslands di
plomatiek. psychologisch en econo
misch offensief in het Nabije Oosten,
in Afrika en later, vanaf zijn Cu
baanse bruggenhoofd, in Zuid-Ame-
rika. Europa schijnt het de rug te
hebben toegekeerd, behalve West-
Berlijn, dat als een eiland ln de com
munistische oceaan ligt, en waar de
bedreiging voort zal blijven duren.
ring van het essentiële evenwicht is
slechts mogelijk indien beide partijen
bereid zijn zich aan wederzijdse con
trole te onderwerpen. Moskou ziet
daar een vorm van spionage is. Dat
zegt het. althans. Het Westen wil
echter zijn eigen verdediging niet ver
minderen zonder er absoluut, zeker
van te zijn dat de tegenpartij mee
doet. Het gesprek duurt voort
Mr. Diik U. Stikker onder
tekende in 1949 voor Nederland
het Noordatlantisch Verdrag.
Hij was toen minister van
Buitenlandse Zaken. Thans is
hij secretaris-generaal van de
NAVO en voorzitter van de
Noordatlantische Raad.
Ondanks het feit dat er in de we
reld van vandaag nog moeilijkheden
te over zijn ziet de toestand er. al
thans in Europa, minder somber uit.
dan vijftien jaar geleden. Dit is te
danken aan het evenwicht dat tot
stand is gebracht door de samenwer-
king van de landen van de NAVO. I
Het Noordatlantisch Verdrag (in het I
Engels: North Atlantic Treaty Orga
nisation. NATO), dat op 4 april 1949
in Washington gesloten werd, heeft
gelukkige gevolgen gehad.
De twee maanden oude Gustaaf j
Blitz is dinsdagavond in de ouderlij- I
ke woning aan de Wilhelminastraat
in Amsterdam in een kussen gestikt, j
De mceder vond het kind in zijn I
bedje, waar het zich op de buik had
gedraaid.
geslagen, Is er onrust ontstaan in
het dorp Nijnsel langs dezelfde
verkeersweg.
In vier jaar tijd heeft het verkeer
in Nijnsel zeven doden en tien
tallen gewonden geëist. De KVP-
afdeling Nijnsel heeft besloten
contact op te nemen met de Bond
voor Veilig Verkeer om een pro
testvergadering te beleggen voor
alle inwoners van het dorp.
De afdeling der KVP wil een be
roep doen op het gemeentebe
stuur van St. Oedenrode, waar
onder NUnsen valt, om een
maximum snelheid van 50 km in
te voeren. Eenzelfde beroep zal
op Gedeputeerde Staten en des
noods op de Kroon worden ge
daan.
De centrales werkten de laatste
dagen op slechts driekwart van hun
capaciteit. Door vermindering van
de netspanning met 6 pet. kon plot
selinge verduistering worden voor
komen. Verwacht werd dat de meer
derheid van de arbeiders gehoor zou
geven aan de oproep van hun lei
ders om tot de gewone werkwijze
terug te keren. Maar zelfs als dit
het geval is zal het nog geruime
tyd duren voordat het elektriciteits
bedrijf normaal functioneert.
De autoriteiten zijn in dit dispuut
vooral ontstemd over het feit, dat
de bonden door hun nieuwe eisen
inbreuk gepleegd hebben op het drie
jarige arbeidscontract dat beoogt de
bestaanszekerheid en de status van
het personeel in de elektriciteits
industrie te verbeteren.
Huwelijk
Het is met dergelijke bondgenoot
schappen min of meer als met een
huwelijk. In het eerste begin, als alles
koek en ei is, lijken er geen zorgen
aan de lucht. Maar als eenmaal de
eerste geluksroes voorbij Is komen er
af en toe meningsverschillen voor.
Dat zijn de ogenblikken waarop de
stemmen begonnen te klinken, die zeg
gen: „Er is een crisis in de NAVO, de
NAVO staat op springen".
Maar met de jaren komt ook de
wijsheid. Men gaat beseffen dat men,
voor welke onenigheid ook, de huwe
lijksband zelf toch niet verbreken
wil: Na vijftien jaren zijn de NAVO-
landen trouwens te veel op elkander
aangewezen en onderling tc afhanke
lijk geworden om het bondgenoot
schap te verbreken. Zij zouden zich
zelf onherstelbare schade doen.
In verscheidene bedrijfstak
ken leeft de wens om de vakan
tietoeslag niet alleen over het
loon. maar ook over de kinder
bijslag te berekenen. Met meer
kinderen is het duurder om met
vakantie te gaan. zo wordt ge
redeneerd. De Sociaal Econo
mische Raad wil blijkens een ad
vies aan de regering geen oor
deel geven over deze zaak. Wel
geeft hij in overweging door of
het geen aanbeveling zou ver-
Ontspanning
Vandaag de dag ziet de toestand er j
al weer heel anders uit dan in 1949.
Josef-de-Verschrikkelijke is dood en j
op zijn plaats zit premier Chroesjt-
sjow. De atmosfeer is veranderd. Al
wordt er af en toe wel eens op de
tafel geslagen soms met schoenen j
de spanning is afgenomen. Er is
een rechtstreekse telefoonlijn tussen
het Kremlin en het Witte Huis. Er is j
een kernstopakkoord gesloten. En in j
Genève onderhandelt men, zij het j
dan moeizaam, over ontwapening.
De Russische leiders schijnen zich
meer zorgen te maken over hun Chi
nese kameraden dan over de Wester
se „oorlogshitsers". President John-
son is er onlangs met moeite in ge- i
slaagd de Amerikaanse havenarbei-
ders zover te krijgen, dat zij het.
graan gingen laden, dat de Sowjet-
Unie over haar voedselproblemen
heen moet. helpen.
Is het gevaar dus geweken? Is die
NAVO, waar Iedere belastingbetaler
in het Westen in de afgelopen vijf
tien jaar een slordige duit in heeft
gestoken, eigenlijk nog wel nodig?
Zouden die miljarden nu niet beter I
besteed kunnen worden?
Evenwicht
De gedachte ls aanlokkelijk. Maar
zouden wij de politie afschaffen, om-
dat er de laatste tijd in onze buurt
geen inbraken zijn voorgekomen? Als
het Westen zich niet zou hebben ver
enigd ln dit Atlantisch bondgenoot-
schap, dan zou er nu geen sprake zijn
van ontspanning.
De verdienste van de NAVO is, dat
zij oorlog in Europa heeft voorkomen.
Enerzijds, doordat de vijftien leden-
landen op ondubbelzinnige wijze heb
ben verklaard, dat zij een aanval od j
één hunner als een aanval op allen i
zullen beschouwen, anderzijds, door
dat zij samen hun strijdkrachten
hebben opgebouwd tot één defensief
apparaat dat, onder internationale
bevelhebbers, dag en nacht paraat ls.
Noch het een. noch het andere was
het geval in 1939. De gevolgen zijn
bekend
genaamde dubbeltelling van stude
renden en gebrekkigen van 16 tot 27
jaar.
dienen de differentiatie van de
vakantietoeslagen via de kinder
bijslag door te voeren. B.v. door
de uitkeringen over het tweede
kwartaal met zestien procent te Hoger befOep ill (le
Haagse moordzaken
Dc Raad geeft voorts in overwe-
ging een nader onderzoek te laten (Van onze Haagse correspondent)
instellen naar de door de Raad aan- De officier van Justitie bij de
bevolen mogelijkheid om de bijslag j rechtbank in Den Haag, jhr. mr. W.
voor kinderen van 0 tot 5 jaar met j C. J. M. v.d. Poll, heeft hoger beroep
twintig procent te verminderen en ingesteld tegen de vonnissen van de
voor kinderen van 11 tot en met 15 Haagse rechtbank in de zogenaamde
jaar te verhogen met het bespaarde
bedrag.
De ontwikkeling van de laatste ja
ren geeft de S.E.R. overigens geen
aanleiding een wijziging van het ni
veau van de kinderbijslagen in over
weging te geven. Hij acht het echter
wel raadzaam periodiek (b.v. om de
vijf jaar) na te gaan of de ontwik
keling van de kinderbijslagen volgens
de loonindex overeenstemt met de
additionele uitgaven per kind.
De S.ER. meent, dat het niet nodig
is de leeftijdsgrens voor kinderen, die
volledig of partieel onderwijs genie
ten te verhogen van 15 tot 16 jaar.
omdat is gebleken, dat 32% van de
16-jarige jongens en 60% van de
evenoude meisjes een dergelijk on
derwijs niet geniet.
De Raad acht het ook nuttig ad
vies te vragen aan de Sociale Ver-
Haagse „moordzaken".
Zoals bekend, heeft de rechtbank
twee weken geleden de twee hoofd
daders (21 en 20 jaar), die verant
woordelijk zijn voor de dood van de
39-jarige monteur G. P. v.d. Lugt en
de 58-jarige weduwe A. C. van Ca-
pelle-Lugtigheid. veroordeeld tot ge
vangenisstraffen van resp. achttien
en vijftien jaar wegens diefstal met
geweldpleging, de dood tengevolge
hebbend. Ook werden zij ter be
schikking van de regering gesteld.
De rechtbank achtte moord noch
doodslag bewezen. Dit in tegenstelling
tot de officier, die tegen beide hoofd
daders levenslang had gevorderd.
Ook heeft de officier beroep inge
steld tegen de vonnissen van de
rechtbank in de zaken tegen de me
deplichtige. die vier jaar en terbe
schikkingstelling kreeg, en de exploi-
tant van de voormalige Negro-bar.
zekeringsraad over het meer en beter die voor heling en medeplichtigheid
objectieveren der critici voor het j aan diefstal vijf jaar en terbeschik-
recht op kinderbijslag en voor de zo- kingstelling kreeg opgelegd.
Advertentie
„DE EFTELING"
NATUUR. EN ONTSPANNINGSPARK
Kaatsheuvel.
150 ha levensvreugde voor een
„sprookjesachtige" dag in 't hart van
BRABANT.
/y
In Parijs, aan de rand van het
Bois de Boulogne, staat het
NAVO-gebouw, waarin de 15
delegaties en het Internationale
secretariaat zijn ondergebracht.
Het bevat duizend kantoren, 12
vergaderzalen, vier radio- en
drie t.v.-studio's, een restau
rant en en cafetaria.
Plan van Nasa
in studie
Het Amerikaanse Bureau voor de
Ruimtevaart, Nasa. bestudeert, op het
ogenblik een plan om drie astronau-
ten in een klein ruimtestation om de
aarde te brengen en ze daar vier
maanden te laten rondcirkelen. Func-
tionarissen van het bureau hebben
echter ontkend dat het project met
zekerheid zal worden uitgevoerd.
Nasa heeft meer dan 30 bij de
ruimtevaart betrokken Amerikaanse
bedrijven gevraagd om de problemen
voor een dergelijke vlucht de ont
wikkeling van systemen die oplossin
gen vinden voor vitale problemen zo
als de zuurstofvoorziening, de ven
tilatie en de luchtdruk te bestu
deren.
Men zou graag drie man tegelijk
voor een verblijf van 120 dagen in
de ruimte willen sturen door middel
van de machtige Saturnus-V raket
en een gewijzigde uitvoering van de
Apollo-cabine, die de eerste Ameri
kaan tegen 1970 naar de maan moet
brengen functionarissen hebben mee
gedeeld dat het lange verblijf in de
ruimte pas na de eerste maanreis zou
moeten plaatsvinden.
Het project van een klein ruimte
station ls een van de vele mogelijk
heden die Nasa onderzoekt als moge
lijke projecten na de eerste maan
landingen.
Andere projecten die bestudeerd
worden zijn de verkenning van het
maanoppervlak en de vestiging van
een permanente basis op de maan.
Uit goedingelichte bronnen ls ver
nomen dat het plan van het ruimte
station ongeveer zes maanden van
voorbereidende studie vergt. Daarna
zou Nasa pas kunnen beslissen of het
project doorgezet zal worden.
