Verkeersdelinquenten in
BUITENHOF
BOOD BETER
De ladderwedstrijcl
9.95
Het mooiste eiland
van Nederland
BANKENBOS
TRICOT
NYLON
SHIRTS
Opgericht 1 maart I860
Donderdag 26 maart 1964
Achtste blad no. 31222
(Van onze Groningse correspondent)
•*r EENHUIZEN. „Leve de mart die het bier uitvond!".
(Want hij heeft de instelling nodig gemaakt van het kamp
Bankenbos!)
Dit is een getekend grapje in één van de dagverblijven van ge
detineerde onder-invloed-rijders en andere verkeerszondaars in het
barakkenkamp Bankenbos in Veenhuizen. De tekening stelt een
standbeeld voor van de grondlegger van Bankenbos in de persoon
van Donald Duck, die de uitvinder van het bier prijst, zonder
welke er nooit een Bankenbos gekomen zou zijn
STRAFGEVANGENIS
~,V 'I
Vorig jaar april werd dit kamp
speciaal in gebruik gesteld voor
de tenuitvoerlegging van we-
genverkeerswetvonnissen van
minimaal 8 dagen tot maximaal
6 maanden. De bijna 400 ver
oordeelden die er totnutoe hun
straf hebben uitgezeten waren
nagenoeg allen artikel 26-geval-
len: mensen die een borreltje te
veel op hadden .toen ze achter
het stuur gingen zitten. Twee di
recteuren van Veenhuizen lach
ten geheimzinnig, toen we naar
het getekende grapje aan de
wand stonden te kijken
Cynisme? Boetvaardigheid? Zelf
spot?
„/"tivf Ut fpu!-
fü>£ ner ei** u,
1 Venn'
druppel meer te drinken wanneer er
nog moet worden gereden. Die naam
Leeghwater dateert van vorige be
stemmingen. Bankenbos is in 1948
gebouwd voor Indië-deserteurs.
Daarna werd het kamp bewoond
door zogenaamde „gunstige crimine
len". Vervolgens stond het een paar
jaar leeg en toen kwamen er de
dienstweigeraars in, Jehova's getui
gen. In april 1963 begon men hier
met de correctieproef voor de ver
oordeelden van de wegenverkeerswet.
Voorheen zaten deze delinquenten in
de huizen van bewaring over het hele
land verspreid. Op het moment van
ons bezoek waren er 54 bewoners.
Steeds meer verkeerszondaars wor
den naar Bankenbos gezonden.
De dag voor onze komst waren er
13 gevangenen afgevoerd, maar er
kwamen 17 nieuwe voor in de plaats.
De capaciteit van de kampafdeling
zal binnenkort ongeveer 80 man
zijn. Van de eerste 250 gedetineer-
„kaliber", ondergebracht in tiental
len gestichtsgebouwen die wijd en
zijd staan verspreid op een terrein
dat altjjd nog zo'n 3300 hectare groot
is.
Minder ambulante bewoners zijn
de rijksambtenaren, gestichtswach
ters en ander personeel, die domicilie
hebben in rustieke huizen van geva
rieerd type, verscholen in het idyl
lisch lommer van de staatsbossen.
Bij de installatie van mr. Lyesen
vorig jaar juli noemde de directeur-
generaal uit Den Haag dit Veenhui
zen „het mooiste eiland van Neder
land".
Het kamp Bankenbos behoort ook
tot dit eiland.
Een kort gesprek met mr. Lyesen
en de directeur van de gevangenis
en lijkswerkinrichting Norgerhaven
in Veenhuizen. de heer J. W. Spie-
gelenberg, verliep aldus:
Wat voor veroordeelden zitten hier
in Bankenbos?
Spiegelenberg: De zogenaamde
non-intentionelen van de wegen
verkeerswet. Overtreders van ar
tikel 26 sub. a: lui die onder in
vloed van sterke drank gereden
hebben. Zij zijn verre in de meer
derheid. Verder heb je hier de
mensen die zijn doorgereden na
een aanrijding en er is ook een
groep gestraften die lichamelijk
letsel of de dood van anderen
hebben veroorzaakt door hoogst
roekeloos, hoogst onvoorzichtig en
hoogst onoplettend rijden.
Spiegelenberg: Ze zijn zo min
mogelijk binnen, ook om het con
tact met andere gedetineerden te
vermijden. (De barakken van de
verkeersovertreders liggen tegen
over die van de principiële dienst
weigeraars van Jehova's getui
gen).
Mr. Lyesen: Als ze niet volledig
gescheiden zouden zijn van an
dere gedetineerden, dan zou dat
de straf verzwaren.
SpiegelenbergWe zouden niet
voldoen aan onze opdracht die
steunt op de beginselenwet, arti
kel 26.
Hoe luidt dat artikel?
Spiegelenberg: Met handha
ving van het karakter van de
straf of maatregelen moet de ten
uitvoerlegging mede dienstbaar
worden gemaakt aan de weder
aanpassing van de gedetineerde"
(„Voor de meesten is dat vrije
weekeind een verschrikkelijke
plaag", zei de heer Nieboer later",
want ze moeten nu zelf wat gaan
doen, maar in de plaats daarvan
gaan ze dikwijls zitten piekeren")
Is er ook televisie?
SpiegelenbergNee, nee. Wel
radio. Ik ben 'n tegenstander van
televisie in een gevangenis.
Mr. Lyesen: Dat is te veel een
passieve recreatie. Alleen bij bij
zondere gebeurtenissen komt er
wel een t.v.-toestel.
SpiegelenbergJa, bijvoorbeeld
voor een belangrijke voetbalwed
strijd. of zoiets als dc Olympische
winterspelen.
Mr. Lyesen: Ja. daar kijk ik zelf
ook graag naar!
Onze schaakrubriek
Opgave 151. Wit: Khl Df5. pion
a5; zwart: Ka7, De3, pionnen a6,
b7, G4. h4. Wit hout remise: 1.
Df5—f2». Dxf2 pat. (partij Pil-
nik-Reskew5ky).
Opgave 152. Wit: Kh2. Db3, Tc5.
Tel; Le3; pi. a4, b2, f2, g2. h3;
zwart: Kh8. Dh4, Tf8, Tg6; Lb7;
pi. a5. b4, e4, g7, h7. Mat in acht
zetten.
1. Txg2t; 2. Kxg2. Txf2t; 3.
Lxf2 e3i; 4. Td5. Dxf2; 5. Khl.
DxeÜ; 6. Kh2, Df2*; 7. Khl. e2: en
8 onverschillig welke zet, mat door
elD of Dfl of Lxd5.
Opgave 153. Wit: Kh2. Ddl, Tg«.
pi a2, b2. g4. g2; zwart Kh4, De6.
Te2, pi. a7, b6. f7, h6. Mat in twee
zetten.
1. Delt, Txel; 2. g3 mat.
Opgave 154. Wit: Kgl. De5, Te8,
Tfl; Lb2; Pd4; pi b3. c4, f2, g2.
h3; zwart: Kg8, Dd6. Ta8. Ta2;
Lf8. Pe4; pi. b7. c6, f7. g6. h7. Mat
in drie zetten.
1. Dg7\ Kxg72 .Pf5tt, Kg8; 3.
Ph6 mat.
Opgave 155. Wit: Kei, Ddl Tal.
ThlLel. Lfl: Pc3. Pf3; pi. a2. b2.
c2, d5 f2 g2. h2; zwart: Ke8 Dd8,
Ta8. Th8; Lf8. Lg4; Pe5. Pg8; pi.
a7 'd7, c7 e7, f7. g7. h7. Wit wint.
i. Pxe5, Lxdl; 2. Lb5f c6; 3 dxc6
enz.
Opgave 156. Wit: Kgl. Dg3, TclJ
Le3. Pf4; pi. a3. d3, d4. e5. f2. g2.
h5; zwart: Kh8, Dd7. Tf8. Pe7. Pf7;
pi. a7, b6. d5, e6. f5. g7 h7. Wit
wint.
1. Tc7!, Dxc7; 2 Pxe6 enz.
1. Tc7!, De8; 2. Pxe6, Tg8; 3.
Pg5, Pxg5; 4. Lxg5 Pc8; 5. h6 enz.
Opgave 157. Wit: Khl. Dh4. Tfl,
Tg3; Pf6: pi. a3. b2. c2 f4. p2. h2;
zwart: Kh8 Dd6, Td8. Te7. Lb7;
pi a6, b5. e4, e6. f7. g7. h6. Mat in
drie zetten.
1. Dg5 enz.
Opgave 158. WitKh2, Dd2, Ta8.
Tc8, pi. b2, e5 f4, g4, h3; zwart:
Kh7. De4, Tb7, Tb4, pi. d5. e6. f7,
g7, h6. Mat in vier zetten,
1 Th8. Kg6; 2. f5: 3. Dh6 en 4.
Tag8.
De ladderstand is na deze 8 opga
ven: 1. C. J. Hakenmulder 74; 2.
C. Witteman 66; 3. H. Slegtenhorst
63; 4. J. A. Duiser 49; 5. P. Spieren
burg 48; 6. en 7. J. Bekooy en G. J.
van Dissel 47; 8 J. A v. Dissel 34;
9. J. Barendse 30; 10. Dr. Kwee
Swan Liat 23; 11. J. Bousel 17; 12.
D. Hoek 8; 13. G. Loeve 3: 14. C.
G. v. d. Voorst 2.
De prijs gaat dus naar C. J. Ha-
kemulder.
C. J. H. Voor de volgende ladder
stand begint u dus met 14 punten.
Ter oplossing
CLIX
Tliemjtie
,,Als je honderd van deze
mensen gesproken hebt, dan is
de indruk dat negentig van hen
wel voelen: ik ben toch écht wel
fout geweest", vertelde mr. Chr.
Lyesen. de hoofddirecteur van
de strafgestichten Veenhuizen.
K reel
BANKENBOSinkeer-oord
▼oor verkeersdeelnemers, vooral voor
hen die geen geheelonthouder zjjn.
Potentiële moordenaars", is de kreet
die men tegenwoordig meer en meer
hoort, als het gaat over mensen die
onder invloed rjjden. Nou, dan heb
ben we maar een gevaarlijke maat
schappij; als men ziet, wat voor men
sen in Bankenbos terecht komen: de
onderwijzer, de bakker, de vertegen
woordiger, de dokter, de metselaar,
de ingenieur, de dakbedekker, de ho
telhouder, de opperman, de leraar,
de vrachtwagenchauffeur, de journa
listhet is maar een greep.
Adjunct-directeur H. Nieboer
grijpt uit zijn bureau een lijst van
de eerste 250 gevangenen van Ban
kenbos: even kijken 19 be
roepschauffeurs (de meeste vracht
wagenchauffeurs zijn gesnapt buiten
hun officiële werkuren 16 ver
tegenwoordigers zoveel bouw
vakkers een paar artsen
„Van de eerste 250 mensen die in
Bankenbos hebben gezeten .zijn de
meesten niet eens gepakt bij een on
geluk". vertelde de heer Nieboer.
„Een groot aantal is gesnapt bij rou
tinecontrole door de politie en een
andere categorie bij kleine ongeval
len met een paar schrammetjes.
Zelfs zijn er gevallen bij die waren
door gegeven als „vreemd gedrag",
van een auto met dat-en-dat num
mer. zodat de man na aankomst
thuis de politie op zijn dak kreeg".
Drooglegger
„Leeghwater" (de grote droog
legger). zo heet de eerste barak van
het kamp Bankenbos waar zo menig
automobilist zich voorneemt geen
r>£ at\öudi£eiït
VAN
Op één van de wanden van een barak is dit fraaie kunstwerk
te zien.
den was 14 procent veroordeeld tot
drie weken, 50 procent tot twee we
ken en 17 procent tot tien dagen
De jongste totnutoe was 20 jaar. de
oudste 74.
Staatje
HOOFDDIRECTEUR van de
strafgestichten in Veenhuizen is mr.
Chr. Lyesen. HO is zo'n beetje de
president van een klein staatje in
een staat. Een merkwaardig staatje,
met een wisselende bevolking van
honderden gevangenen van allerlei
Hoe is de selectie?
Mr. Lyesen: Alleen veroordeel
den van de wegenverkeerswet van
minimum 8 dagen en maximum 6
maanden komen in aanmerking.
Een van de voorwaarden is dat de
veroordeelde niet eerder met de
strafrechter in aanraking mag
zijn geweest. En verder moet hij
lichamelijk goed gezond zijn. Ze
weten vooraf dat ze werkelijk „op
de schop" moeten. Bomen rooien,
sloten reinigen, wegen verbete
ren. soms ook onderhoudswerk
van de tuinen.
Is er een bepaalde therapie?
Spiegelenbergde directeur van
het medisch consultatiebureau
voor alcoholisme (de heer F. van
Dellen) in Assen houdt hier
iedere week spreekuur. Hij heeft
aanvankelijk geprobeerd de gede
tineerden als groep te benaderen,
maar dat lukte niet zo best.
Iedereen die hier komt passeert
in ieder geval een keer het bu
reau van de heer Van Dellen.
Daaruit ontstaat soms nauw con
tact met de gedetineerde. De heer
Van Dellen heeft een klein club
je van mensen, die hij geregeld
spreekt.
Mr. Lyesen: Er zijn wel andere
groepsgesprekken. Die komen dart
neer op het al pratende zichzelf
corrigeren. Maar het idee van
corrigerend groepswerk is nog
niet gerealiseerd.
SpiegelenbergIn het sociale
vlak zijn er niet zo erg veel pro
blemen, maar op het gebied van
de alcohol wel. Mr. Lyesen: het
zijn geen mensen die de verkeers
regels niet kennen. Het is meer
en kwestie van gedrag.
Hoe voelen de mensen zich
onder de straf?
Spiegelenberg: Niets lekkerder
dan andere gedetineerden. Ze
zullen straks bij zichzelf moeten
bekennen: Ik heb gezeten, ik heb
een strafblad. Vrouw en kinderen
leven onder druk. En dan,, ze zijn
hun rijbeioijs een flinke tijd kwijt
Ik denk dat dit het ergst aan
komt. Vooral bij de mensen die
een auto voor hun werk nodig
hebben.
Vertrouwen
Is het regime ook anders?
SpiegelenbergNee, dat is na
genoeg hetzelfde als voor de an
dere gedetineerden. De daginde
ling, het werk, de recreatie. Er is
ook gewoon censuur op de post
en de mogelijkheden tot het ont
vangen van bezoek .zijn eveneens
hetzelfde. Alleen de bewaking is
tot een minimum beperkt. Het
regime voor deze mensen is ge
baseerd op vertrouwen. Ze heb
ben gemeenschappelijke eet- en
slaapzalen, waar nauwelijks een
bewaker komt. Ze loven niet weg.
Er is alleen maar een simpele
prikkeldraadomheining rond het
kamp. Dat is alles. Ze komen op
eigen gelegenheid hierheen, dat
wil zeggen, tot Assen. Vandaar
worden ze groepsgewijs naar
Veenhuizen vervoerd. De dagin
deling? Opstaan om half zeven
en half acht aan het werk. tot 's
middags kwart over vijf, met
schaftuurtjes ertussen. Zaterdags
(vrije zaterdag voor het personeel
van Veenhuizenen zondags vrij.
Een beetje voetballen, volleybal
len, Tafeltennissen of lezen.
Op werkdagen moeten de mannen een gedeelte van het
mooiste eiland van Nederland" omspitten.
I i
I
1 i W 1 J&
1
i
1
I
3 &:M
3
Wit geeft mat in vier zetten.
CLX
bed*
1 f
b
I A I
1 1
i
4
1 3
i
I
i 1
m m
V
Wit geeft mat in drie zetten.
Oplossingen uiterlijk 16 mei aan
W. H. van der Nat, Acacialaan 25.
Leiderdorp.
Onze bridgerubriek
Verkoudheidsbacillenl
2ijn als de dood voor
Het Haagse „Buitenhof" heeft
onlangs in de meesterklassevier
tallencompetitie ongeslagen het
kampioenschap veroverd. Voor
de spelers, ir. L. Oudshoorn-
Rijke met Boender-Helleman, is
dat een groot succes, vooral ook
omdat de kampioen van vorig
jaar. de Rotterdamse „Bridge
kring 1935", de race naar de top
aanvankelijk goed bijhield.
De beslissing viel feitelijk in de
ontmoeting tussen deze teams,
waarbij het betere bieden dei-
Hagenaars de Rotterdammers wei
nig kans liet. Twee voorbeelden.
West
Sch. H V 10 8 3
Ha. 5 4
Ru. A V
KI. H 10 7 5
Oost
Sch. B 6
Ha. A B 3
Ru. B 10 7 2
KI. A B 6 2
Noord gever, niemand kwetsbaar.
Oost begint te passen n.z. passen
voortdurend hoe moeten o.w. op
het goede contract komen van vier
schoppen? Op papier is dat alle
maal eenvoudig, maar in de prak
tijk kwam de Bridgekring er niet
uit. Men bood: oost. pas west een
schoppen oost twee klaveren
west drie klaveren oost pas. Het
is gemakkelijk oost de schuld te
geven van dit passieve eindcontract
maar wat had oost dan na drie
klaveren nog moeten zeggen? Drie
Sans? D%arop zou west gepast heb
ben en met hartenuitkomst is dat
een hachelijk contract.
De oplossing van het vraagstuk
lieten de Hagenaars zien: oost pas
west een schoppen oost twee
Sansatout west drie klaveren
oost drie ruiten west drie
schoppen oost vier schoppen.
Oosts 2 SA-antwoord lijkt mij beter
(vooral na gepast te hebben dan
het twee klaverenbod op zo'n
slechte kleur. Het drie klaverbod
van west was conventioneel: het
dwong oost verdere informaties te
geven. Drie ruiten toonde een vier.
kaart in die kleur, weet kreeg nu de
kans zijn schoppens te herbieden
en oost wist daarna wel, dat o.w.
zeer weinig in harten samen had
den. Oosts verhoging tot vier schop.
pij is dan ook zeker het beste bod.
De troeven zaten 3:3, de ruiten-
heer bij noord na hartenuit
komst werd het contract dus zonder
al te grote moeite gewonnen.
West een harten oost twee rui
ten west twee Santatout oost
vijf klaver west zes ruiten. Daar
klaverheer goed zat, werden er der
tien slagen gemaakt. Nadat twee
Sans een vrij sterk openingsbod
aangaf, achtte oost zich gerechtigd
zijn twee kleurenspel te omschrij
ven met een sprongbod naar de
manche in klaveren. Het is duide
lijk, dat west, met zóvele vitale
kaarten in ruiten en klaver hierna
slem moet bieden.
Dit bieden is een typisch voor
beeld hoe men zonder conventies
tot een goed slembod kan komen.
Hoe scherp de beide combattan
ten boden blijkt uit het volgende
spel:
West
•Sch. B 10 7 3
Ha. A V 6 2
Ru. A B 10 2
KI. 6
Oost
Sch. H 4
Ha. H 10 8 3
Ru H 8 5 3
KI. 9 4 2
Om op deze spellen naar vier
harten te komen is zeker niet een-
Dit doosje betekent: 1
protektie tegen infektie
voudig en bovendien zal die on
derneming onder een gelukkig ge
sternte moeten plaatsvinden, wil
men tien slagen maken. Het bied-
v er loop. west een harten oost
drie harten west vier harten,
maakt geen kinderachtige indruk.
Ruitenvrouw zat sec, maar als n.z.
alsmaar klaveren zouden spelen,
komt west toch in moeilijkheden.
Beide teams slaagden er echter in
tien slagen te maken en daarmee
een manche te scoren, die men niet
verwachtte geboden te zijn aan de
andere tafel. Waaruit weer blijkt,
dat men ook in bridge de dag niet
moet prijzen vóór het avond is.
W. H. FILARSKI.
Advertentie
Logica
Uitstekend bieden, gebaseerd op
principes der logica, bracht de
Hagenaars een goed slembod bin
nen:
Het gevangenisplein tussen de barakken
West
Sch. 8 6 5 3
Ha. A 9 6 5 2
Ru. A 4
KI. A V
Oost
Sch.
Ha. 7
Ru. H VB 10 8 2
KI. B 109 7 42
Alléén bij p c vindt u
deze hagelwitte, per-
fect-zittende shirts met
modern boordmodel.
Van tricot nylon, dus zó
gewassen en zó weer te
dragen.
r u
a.iè'&töikafc.ii
