Bonden moeten band
met individu heroveren
Duitse partijen
Poolse gebieden
eisen
terug
Aangrijpend getuigenis
Nederlandse kolonel
zbshhi
Ex-priester uit vrije
wil naar Spanje?
SPORTSHIRTS
Vluchtelingencongres in Bonn
Maatregelen nodig
om de bezorging van
brood te handhaven
President Johnson
ontvangt Defferre
4 krachtige middelen
tegen pijnen griep!
Chefarine ,4
Apartheid treft
ook de joden
95
1USCHWITZ-PROCES
Geen rem op
activiteiten
van R.E.M.
Kritiek op Franse staatshoofd
Opgericht 1 maart 1860
Dinsdag 24 maart 1964
Zesde blad no. 31220
Scheidende C.N.V.-voorsitter Van Mastrigt:
(Van onze Utrechtse correspondent)
,,Wij zullen er steeds op moeten letten onze beweging levend
te houden, opdat de leden mee kunnen blijven praten en beslissen
over het beleid. Indien dit verloren gaat, betekent dat niet alleen I
^Bet einde van de vakbeweging, maar bovendien, wat ernstiger is.
is dat ons streven naar verantwoordelijkheid en medezeggen
schap van de werknemer mislukt. De vakbeweging zal zich daar
om terdege moeten bezinnen op haar structuur en zal aandacht
moeten geven aan duidelijke voorlichting, scholing en vorming".
Dit zei vanmorgen in Utrecht, dhr.
C. J. van Mastrigt in zijn afscheids
rede als voorzitter van het Christe
lijk Nationaal Vakverbond. De heer
Van Mastrigt heeft om gezondheids
redenen de voorzittershamer van het
C.N.V. overgedragen aan de heer J.
van Eibergen, tot vandaag voorzitter
van de Christelijke Bond van werk
nemers in de Hout- en Bouwnijver
heid.
Instituut
De heer Van Mastrigt erkende
dat de vakbeweging enigermate het
karakter heeft gekregen van een in
stituut. „Dat is niet erg," zei hij,
„Als hij het karakter van vereniging
maar niet verliest."
Hij wees op de maatschappij-ver
anderingen, die ook de positie van
de vakbeweging hebben gewijzigd.
„Enerzijds wordt ons een te grote
machtsconcentratie verweten, ander
zijds krijgen wij het verwijt te weinig
actief te zijn".
„De christelijke vakbeweging heeft
van meet af aan gepleit voor per
soonlijke verantwoordelijkheid van de
mens. Dit bijbels uitgangspunt is
thans ook door andere aanvaard en
Advertentie
Een der middelen zorgt ervoor
dat de maag niet van streek raakt I
Chefarine „4" bevat vier beroemde
geneesmiddelen, die te zamen nog
krachtiger werken. Ook zij, die een
gevoelige maag hebben, kunnen het
zonder bezwaar gebruiken, want
één der bestanddelen beschermt de
maag.
Moskou blijft aan
de V.N. weigeren
De Russische delegatie bij de Vere
nigde Naties heeft in een nota aan
secretaris-generaal Oe Thant mede
gedeeld, dat degenen die denken dat
de Sowjet-Unie door druk te kun
nen bewegen van haar weigering om
in de kosten van de VN-operaties in
Kongo en het Midden-Oosten bij te
dragen, terug te komen, zich „illusies
maken".
Indien dergelijke veronderstellin
gen door daden mochten worden ge
volgd. zou dit de Sowjet-Unie ertoe
kunnen brengen haar standpunt ten
aanzien van de activiteit der Vere
nigde Naties opnieuw in overweging
te nemen, aldus de nota.
De schuld van de 6owjet-Unie aan
de Verenigde Naties uit hoofde van
genoemde operaties bedraagt op het
ogenblik 52.600.000 dollar.
1 Volgens het VN-handvest zou de
8owjet-Unie op grond van deze ach
terstand het stemrecht kunnen wor
den ontnomen. Deze aangelegenheid
zal vermoedelijk in de volgende Al
gemene Vergadering der Verenigde
Naties aan de orde worden gesteld.
De V.N. en
Zuid-Afrika's
processen
De speciale commissie voor apart
heid van de V.N. heeft er bij de
Veiligheidsraad op aangedrongen
nieuwe „doeltreffende maatregelen"
te nemen om Zuid-Afrika te dwingen
direct een einde te maken aan de
verraadsprocessen. In een rapport
aan de Veiligheidsraad wordt gezegd,
dat de regering in Pretoria ook ge
dwongen moet worden geen dood
vonnissen te voltrekken „voor over
tredingen, voortvloeiend uit het ver
zet tegen de rassenpolitiek van de
Zuidafrikaanse regering". Als deze
regering niet snel gevolg aan een en
ander geeft, moeten er nieuwe stap-
;n tegen haar genomerr worden,
[ogendheden, die politieke en eco-
r omische betrekkingen met Zuid-
Afrika onderhouden, moeten op
korte termijn him invloed gebruiken
om het leven te redden van hen, die
kans lopen terechtgesteld te worden.
NIEUWE LEIDING STUDIO
ELEKTRONISCHE MUZIEK
TE UTRECHT
Aan ir. H. H, Badings is eervol
•ntslag verleend als beheerder van
de studio voor elektronische muziek
Tan de Rijksuniversiteit in Utrecht,
jjn verband met zyn benoeming tot
ogïeraar aan de „Staatliche Hoch-
mie für Musik" in Stuttgart.
Drs. Frank de Vries zal nu de
zakelijke leiding van de studio op
zich nemen, terwijl de heer G. M.
König belast wordt met de artistieke
leiding. De heer De Vries is direc
teur van de stichting „De Utrechtse
kring".
De heer KÖnig is cursusleider by
de studio van het contactorgaan voor
elektronische muziek (C.E.M.) te
W Bilthoven en medewerker van de
7] ïtudio voor elektronische muziek van
"de Westdeutsche Rundfunk in Keu-
i. Hy werd in 1926 in Maagdenburg
„'boren. Hij studeerde aan de mu-
[ziekakademie in Detmold en aan de
«Staatliche Hochschule für Musik" in
Keulen Aan de Hochschule heeft de
.heer König sinds 1962 een onderwijs
opdracht voor elektronische muziek.
Hij schreef verschillende partituren
|jj foor piano, eU'ükkwartet en orkest.
dat betekent een overwinning op het
syndicalisme en het socialisme in
zijn oorspronkelijke vorm. Medezeg
genschap, overleg en samenwerking
betekenen dat de arbeiders niet meer
als een klasse apart worden gezien".
„Hoe noodzakelijk echter overleg
steeds blijft, het betekent niet dat de
vakbeweging zich mag veifoinden
aan de verantwoordelijkheid van de
overheid. De overheid is van een an
dere orde en haar taken liggen an
ders. Als wij dit uit het oog ver
liezen. dreigt er gevaar voor verlies
van de zelfstandigheid van de vak
beweging".
Taakscheiding
„De scheiding der taken vormt
een der moeilykste problemen,
waarvoor wjj staan", aldus de heer
Van Mastrigt, „temeer omdat de
overheid anderzijds geen sociaal-eco
nomisch beleid kan voeren zonder
medewerking van het georganiseerde
bedrijfsleven".
Over de structuur van de maat
schappij zei de scheidende voorzitter
dat de christelijke vakbeweging het
bestaande niet zonder meer mag aan
vaarden: „Wij mogen ons niet neer
leggen bij de scheefgegroeide kapi
taals- en machtsverhoudingen.
Winstdeling, medezeggenschap in
de onderneming, eigendoms- en be
zitsverhoudingen biyven actuele
vraagstukken voor ons".
Voor de leden
De entree-rede van de nieuwe voor
zitter had dezelfde teneur. Hij meen
de dat het beleid te ver van de werk-
„THE BEATLES"
KOMEN 5 JUNI
Impresario Dick van Gelder heeft
gisteren de bevestiging gekregen,
dat „The Beatles' 'op vrijdag 5 juni
in Nederland zullen arriveren voor
een televisie-optreden van 30 minu
ten. Niet bjj de KRO zoals aanvan
kelijk was overeengekomen, maar
bij de VARA.
Op 6 juni zal het bekende Britse vier
tal een zaalconcert geven, maar nog
steeds staat nog niet voor 100 pro
cent vast in welke plaats. Dick van
Gelder is nog druk aan het onder
handelen om ook een tweede zaal-
optreden te verwezenlijken.
Zondag 7 juni zal Nederland ln leder
geval weer zander „Beatles" moeten
leven.
De voorzitter van de Verenigde Par
tij (oppositie) in Zuid-Afrika. J. W.
Higgertv, heeft gisteren aan premier
Verwoerd gevraagd zich uit te spre
ken over „het schokkende sarren van
joden" in het Huis van Afgevaardig
den tijdens de huidige zitting. Hig-
gerty zei dat van tijd tot tijd door af
gevaardigden van regeringspartijen
uitdrukkingen gebruikt werden als
„daar zijn de joden weer" en „ga naar
Israël", wanneer een joodse afgevaar
digde opstond om het woord te voe
ren. Dikwijls werd hen ook het woord
„communist" toegevoegd, zei Higger-
ty. Hy vroeg waarom dit ongestraft
kon gebeuren. De regering gaf hierop
niet onmiddellijk antwoord.
De scheidende voorzitter van
het CNV, de heer C. J. van
Mastrigt. Hij is door de Konin
gin benoemd tot Ridder in de
Orde van de Nederlandse
Leeuw.
nemer in de onderneming was afge-
groeid. De vakbeweging zal in de on
derneming moeten laten zien dat zij
ondanks haar massaal karakter
bestaat voor het individu.
De heer Van Eibergen haalde de
woorden aan van de werkgeversvoor
zitter, ir. J. Bosma (CSWV), die ook
bij zijn benoeming verklaarde dat de
vakbeweging meer terug moest naar
de onderneming. Anderzijds stelt de
hedendaagse maatschappij de eis dat
zij ook plaatselijk meer moeten
centraliseren, zei de heer Van
Eibergen.
„In myn nieuwe functie zal ik de
Stichting van de Arbeid ontmoeten.
Tot nu toe kon voor mij dit instituut
meermalen als kop van jut fungeren,
vooral als we in de bouwvakken met
de genomen beslissingen niet erg
content waren. Vanaf heden zal ik
echter trachten myn nieuwe verant
woordelijkheid niet te ontlopen."
Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft aan de Spaanse rege
ring gevraagd om de vrouw van een afgevallen r.-k. priester toe te staan
hem in Barcelona te bezoeken.
De ex-geestelijke, Francisco Lacueva, verdween, zoals bekend, op 9 maart
spoorloos uit zyn huis in Tunbridge Wells ln Kent. Het gerucht ging dat hij
zou zijn ontvoerd.
In officiële kringen in Londen is echter gezegd, dat Lacueva eigener be
weging wegging, en dat hy zijn 23-jarige vrouw Enid, met wie hij tien
maanden geleden in het huwelijk trad, een brief had geschreven die donder
dag aankwam.
(Advertentie)
elke woensdag
Jxmgensmarkt
Tricot nylon
sterk en koel, dus....
'n Ideaal shirt voor "t
voorjaar. In 'n wip ge
wassen en zodroog. In 5
favoriete jongenskleuren.
Speciaal verlaagd» j
M. prljt
Defcijd 4 jaar
5.
«net kklttt stijging per maat
grootste moot
Het verzoek aan het Foreign Office
werd gedaan door vertegenwoordigers
van twee protestantse organisaties
waarvoor Lacueva na zijn uittreden
uit de R.-K. Kerk gewerkt had.
Een r.-k. geestelijke, pater Gra-
hame Auchinleck heeft echter ver
klaard, dat er in de verdwijning van
Lacueva niets geheimzinnigs steekt.
,£>e man is weer r.-katholiek gewor
den", zei hy. „Dat is ook de reden
waarom hij naar Spanje is terugge
keerd. Het is belachelijk te beweren
dat hij onder pressie stond. Hü heeft
het besluit zelf genomen", aldus pater
Auchinleck.
Mevrouw Lacueva en haar man
hebben elkaar twee jaar geleden voor
het eerst ontmoet op een protestants
congres in Amsterdam, kort nadat
Lacueva. die hoogleraar is geweest
in de leer der dogmatiek, besloten
had de kerk te verlaten. Zy traden
vorig jaar juni in het huwelijk.
In Londen heeft de secretaris van
de „Protestant Alliance", ds. George
Ashdown verklaard ervan overtuigd
te zijn, dat Lacueva, die een zeer
goede persoonlijke vriend van hem is,
tegen zijn wil het land uit is gesmok
keld.
De politie is inmiddels gewaar
schuwd en stelt een onderzoek naar
de verdwijning in.
raaa!aM.»«iu*fci«ianBi'
Een kolonel van het Nederlandse korps mariniers heeft gisteren
in het Auschwitz-proces het verhaal van zijn kamptijd in Ausch
witz gedaan. Kolonel A. F. van Velsen sprak goed Duits. Zijn
stem was echter niet telkens even duidelijk, want de man was
diep ontroerd toen hij vertellen moest van het spel ..gaskamertje"
dat de kinderen in het kamp speelden, en van de chocolade die
Josef Mengele, naar wie thans nog altijd gezocht wordt, die kin
deren placht te geven.
De kinderen wisten wat zich in
Auschwitz afspeelde. Ze speelden gas
kamertje en plaagden elkaar weieens
door te zeggen: „Jy zult door de
schoorsteen van het crematorium
gaan". De kinderen van Auschwitz
mochten Mengele graag. „Hij gaf ze
chocola. Hy zorgde speciaal voor zes
tien tweelingen die hij nodig had
voor zijn zogenaamde experimenten.
Als hij kwam, riepen de kinderen:
„hallo, daar komt oom Mengele". Zij
kenden oom Mengele niet goed ge
noeg".
„Als het tijd was geworden om echt
naar de gaskamer te gaan, renden de
kinderen naar Mengele en dan bedel
den zij: „Oom Mengele, oom Men
gele, wy worden toch niet vergast?"
Kolonel Van Velsen slikte. „Mengele
troostte ze. Hy beloofde de kinderen
dat zij naar het vrouwenkamp zou
den worden gebracht. En dan wer
den ze weggebracht in ziekenwagens
en rechtstreeks naar de gaska
mers gereden".
„De tweelingen kregen het door.
Zy begonnen te gillen. Mengele pak
te zijn pistool en schoot ze een voor
een persoonlijk dood, allemaal".
„Als Nederlandse gevangene heb ik
verscheidene kansen gehad me vrij
willig voor de SS te melden en zo uit
Auschwitz weg te komen". Zich vast
grijpend aan de leuningen van zijn
stoel kwam de kolonel half overeind
en schreeuwde: „Beter het gif zy-
klongas in mijn longen dan het uni
form van de SS aan myn lichaam".
Op deze uitgeschreeuwde vervloe
king van de kolonel volgde een luid
applaus van de publieke tribune.
Hofmann
Kolonel Van Velsen wendde zich
naar Franz Hofmann, 57 jaar, voor
malig chef van de kampbewaking in
Auschwitz, de man die gezegd had
dat hij altijd goed voor de kinderen
was geweest. Hofmann was opge
staan en had gezegd: „En de metse-
laarsschool dan, Van Velsen?" Van
Velsen beet hem toe: „Voor u ben ik
kolonel Van Velsen". Hofmann:
„Excusert u mij, kolonel". De Neder
landse kolonel had verklaard, dat
Hofmann „zich ergerde aan de kin
deren" en ze naar een metselaarsop
leiding had gestuurd. „Maar er kwam
een dag dat de cursus ophield. Later
hebben wy gehoord dat alle kinderen
door gifinjecties zijn gedood*.
Kolonel Van Velsen vertelde, dat
Hofmann duizenden zieke gehange
nen bijeengedreven en naar de gas
kamers gestuurd had. De kolonel, die
ten tijde van zijn gevangenschap lui
tenant was en in het kamp terecht
gekomen was na een mislukte poging
om naar Engeland te ontsnappen,
had Hofmann als toeschouwer gehad
toen hij eens met zweepslagen ge
straft werd omdat hij zijn werk
het opdrijven van de gevangenen
niet goed genoeg gedaan had. „Een
SS-man gaf me tien zweepslagen,
maar ik schreeuwde niet. Dat was
een vergissing. Hofmann was in de
kamer. Hij zei tegen de SS'er: „Geef
hem nog een slag". En tegen mij„Ik
zal je leren, jij Nederlandse officier,
jij jodenhelper". Ik kreeg nog een
slag. Die keer schreeuwde ik. Toen
lieten ze me gaan".
Er viel een doodse stilte toen de
kolonel vertelde van de mislukte op
stand der gevangenen.
„Eens, toen een heel blok joden
vergast zou worden, bereidden wy
een opstand voor. We deden meer
dan alleen praten. We ontwapenden
de SS-bewakers. We hadden maat
regelen getroffen om de gaskamers
en de crematoria op te blazen. Maar
de joden verzetten zich niet. De op
stand stortte in. Meer bijzonderhe
den gaf kolonel Van Velsen niet.
Kolonel Van Velsen heeft gezegd
dat hij dankzij de hulp van een an
dere Nederlander, de heer G. S. Snel
len, thans wonend te Norfolk in de
Amerikaanse staat Virginia, het
kamp heeft overleefd. De heer Snel
len, aldus kolonel Van Velsen „heeft
mijn overleving mogelijk gemaakt".
Hij wilde daar echter niet verder op
ingaan.
Zal het mogelijk zijn de bezorging
van brood aan huis in Nederland te
handhaven?
Drie wegen staan daartoe open:
een verhoging van de bezorgprijs
per brood met één, twee of drie
cent;
de bereidheid van de huisvrouw
om by de broodbezorger meer voe
dingsmiddelen te kopen dan brood
alleen
vervroeging van de wettelijke af-
leveringstijd van brood van tien
uur tot bijvoorbeeld acht uur. Dan
zal de bezorger tot een volledige
dagtaak kunnen komen en zyn
„markt" kunnen vergroten van 150
tot 200 a 250 gezinnen.. Dit is de
beste oplossing.
Dit is de mening van dr. J. Krel-
ken, lid van de raad van bestuur van
de N.V. Hus in Den Haag. De zaak
van de broodbezorging is plotseling
in de belangstelling gekomen door
een circulaire, die dit bedrijf kortge
leden in Den Haag heeft doen ver
spreiden.
In dat rondschrijven wordt er bij
de huisvrouwen op aangedrongen een
groter aantal artikelen bij de brood
bezorger te kopen, omdat deze anders
zijn vereiste minimum-omzet niet
kan halen. De circulaire is onder
sltcht 0.7 procent van alle Haagse
huisvrouwen verspreid bij wijze van
voorlopige verkenning. „De resulta
ten zijn overwegend positief", zo
verklaarde de heer Kreiken. Deze
beperkte actie loopt vooruit op een
veelomvattend onderzoek, in op
dracht van Hus uit te voeren door
het bureau voor marktonderzoek
Ogilvie in Amsterdam. De enquête, te
houden in de drie grote steden van
Nederland heeft niet alleen betrek
king op da verlangens, die de huis
vrouwen t.a.v. de broodbezorging
koesteren.
Men kan soms horen betogen, dat
de bezorging van brood aan huis een
verouderde instelling is. Men verwijst
dan naar de praktijk van bijvoor
beeld Frankrijk en Italië, waar ieder
zijn brood zelf bij de bakker gaat
halen. Dr. Kreiken verwerpt met
kracht deze stelling. „Frankrijk en
Italië zijn achter met de distributie.
Nederland, als dichtbevolkt land.
heeft in dit opzicht steeds het voor
beeld gegeven". En doet dat volgens
hem nog. Kortgeleden nog hebben
enkele deskundigen van de universi
teit van Milaan zich hier op de hoog
te gesteld van ons broodbezorgings-
systeem.
De broodbezorging is in ons land
vrij algemeen. In meer dan de helft
van alle Nederlandse gezinnen wordt
het brood thuis bezorgd. Er bestaat
ook grote behoefte aan, met name in
de nieuwbouwwijken van de grote
steden. Maar zal die bezorging in de
toekomst mogelijk blyven?
Dr. Kreiken: voor die éne cent per
brood kan het niet meer. Dat bedrag
werd voor de oorlog al berekend. De
bezorging, arbeidsintensief en geme
chaniseerd (o.a. met elektrische wa
gentjes) is kostbaar. In Den Haag en
Haarlem, waar vanwege de bezor
gingsdichtheid de kostprijs de laagste
kan zijn, is een verhoging van de be
zorgprijs tot 2 of 3 cent voldoende.
Maar de aantrekkelijkste mogelijk
heid is dat niet. Beter is een vergrote
afzet der broodverkopers. En nog be
ter wijziging in de afleveringstijd
waardoor een broodbezorger al om
acht uur bij zijn klanten terecht kan
en tijd heeft om meer gezinnen te
bedienen. Na één uur 's middags, dus
na de lunch, wenst geen huisvrouw
meer brood aan huis te kopen. „Dat
is een ongeschreven huisvrouwen-
wet".
(Van onze correspondent in Bonn)
Woordvoerders van de drie West-
duitse partijen, met bondskanselier
Erhard aan het hoofd, hebben van
Polen de teruggave geëist van de
voormalige Duitse gebieden achter de
Oder-Neisse-grens. Op een congres
van de „Oostduitse verdrevenen",
zondag in de Beethovenhal in Bonn
verklaarden zy zich solidair met een
resolutie die het herstel van Duits
land en zUn grenzen van 1937 ver
langt.
Tegeiykertyd verklaarde de Bond
van Sudeten-Duitsers, te München
in vergadering byeen: „Het akkoord
van München van 1938 was in over
eenstemming met het zelfbeschik
kingsrecht van de Sudeten-Duitsers.
Daaruit moet iedere toekomstige
Duitse regering haar consequenties
trekken".
Deze eis tot herstel van de gren
zen van 1938 verwyst naar het ak
koord tussen Hitler en Chamberlain,
waarmee Tsjecho-SlowakUe voor de
wolven werd gegooid.
In Oost-Duitsland
Nederlandse
zakenman
hoorde 3V2
jaar eisen
Drie en een half jaar gevangenis,
straf is gisteren in Leipzig geëist
voor de Nederlandse zakenman, die
ervan wordt beschuldigd Oostduitse
marken Oost-Duitsland te hebben
binnengesmokkeld, goud gesmokkeld
te hebben om illegaal deze Marken
te kunnen kopen en goederen uit het
Westen, zoals sigaretten en sterke
drank, die op wettige manier Oost-
Duitsland waren binnengebracht te
hebben verkocht.
Laatstgenoemde goederen konden
door zakenlieden, die de jaarbeurs
in Leipzig bezochten, onder een spe
ciale douane-regeling worden mee
genomen. De zakenman werd op 8
september in Leipzig gearresteerd.
Donderdag begon het proces tegen
hem, waarin hy wordt verdedigd door
de Oostberiynse advocaat Günther
Heinicke.
Een Oostdulser beschuldigd van
medeplichtigheid, hoorde tien maan
den gevangenisstraf tegen zich eisen.
De uitspraak wordt donderdag ver
wacht.
Hoewel minister Scholten (Justitie)
binnenkort, het wetsontwerp tegen
kunstmatige eilanden bij de Tweede
Kamer zal indienen de regering
wil met maatregelen tegen de zee-
reclame-tv kennelijk haast maken
gaat de R.E.M. onverdroten voort
met de voorbereidingen tot het plaat
sen van het tv-eiland voor onze kust.
Althans, dat zou men uit de offi
ciële berichtgeving van de R.E.M.
moeten opmaken. Vanmorgen werd
de tekening van het tv-eiland door
de R.E.M. ..vrygegeven", met uitvoe
rige gegevens over de bouw.
Het platform komt te staan op zes
holle stalen buizen, waardoor lange
stalen poten met een 22 ton wegende
heihamer de zeebodem zullen worden
ingedreven. Het bouwsel zou alle
weersomstandigheden kunnen door
staan. tot golven van 13 meter hoogte
met een windsnelheid van 150 km
per uur.
Het eiland zal uit twee verdiepin
gen bestaan.
Er komen 16 slaapplaatsen, een
'n messroom, radiokamer, controleka
mer en kantoorruimten. De 80 meter
hoge zendmast wordt voorzien van
verlichting en mistsignalen. De ver
binding met de wal zal worden on
derhouden per schip en in spoedei
sende gevallen per helikopter, waar
toe het bouwsel wordt voorzien van
een helidek.
Op de by eenkomst in de Beetho
venhal was. onder de adelaarswa
pens van Silezië, Pommeren, Bran
denburg, Oost- en West Pruisen, de
voornaamste spreker dr. Philippe von
Bismarck, een nazaat van de „yze-
ren kanselier", zyn aanspraken op
eenderde van het huidige Poolse ter
ritorium waren niet nieuw. Maar in
Bonn wordt voortdurend verzekerd
dat de Duitsers in feite al vrede heb
ben met de Oder-Neisse-grens. die de
sleutel is tot iedere modus vivendl
van Oost en West in Midden-Europa.
De formele bezwaren tegen die
grens worden slechts als een stok
paardje bereden om de vele milj oe
nen Duitse „Heimat-vertriebenen" te
plezieren, zo verneemt men in ver-
trouweiyke esprekken. welnu, de
Bondskanselier en sprekers van de
drie grote partyen hebben zich giste
ren met de verkiezingscampagne
van 1965 in het vooruitzicht met
byzonder veel animo in het zadel
van dat stokpaard gezet.
Erhard zei: „Wy eisen geen vreemd
gebied op, maar een oeroud stamge
bied, de Heimat van zoveel lieve
Duitse broeders en zusters". Een an
dere woordvoerder van de CD.U.:
„De bodem achter ae zogenaamde
Oder-Neisse-grens is eeuwenlang
draagster geweest van de Duitse ge
stalte. Dat was geen kolonialisme, dat
was opbouwend werk. Het ging niet
om winst, het was een zaak van
Duitse harten. Als er straks onder
handeld wordt over een Duits vredes
verdrag zullen wy om elke vlerkante
meter Duitse grond taai worstelen".
„Blindheid"
Ook de liberale woordvoerder hen
gelde naar de stemmen der verdre
venen. Zoals alle andere spreker ver
wierp hij het gebruik van geweld om
de grens te herzien. Maar hy be
schuldigde de Poolse regering van
„rechtsblindheid" in een gebied waar
de Duitsers „zich eeuwenlang geves
tigd hebben en hun cultuur hebben
verspreid". Die twee elementen vorm
den het voornaamste argument van
alle sprekers. Duitsland heeft deze
gebieden namelyk nog geen 70 jaar
binnen zyn staatsgrenzen gehad.
De climax in toonhoogte en onop
rechtheid werd bereikt door Herbert
Wehner, vice-voorzitter van de so
ciaal-democratische partij. Voor de,
byna zonder uitzondering op de
C.D.U. stemmenden verdrevenen,
bulderde de oud-communist Wehner,
die een zeer bekwaam demagoog is:
„Wy staan achter u. Uw resolutie tot
herstel van de grenzen van 1937 ver
dient unaniem door het Duitse parle
ment te worden verklaard tot een
van de grondslaggevende documen
ten van de Duitse Politiek".
Tegenspraak
Het merkwaardige aan Wehners
verklaring is, dat zy in lynrechte
tegenspraak tot de verklaring van
Willy Brandt, afgegeven tydens eeri
interview van onze reisredacteur W.
L. Brugsma, enkele maanden gele
den met Brandt en Harold Wilson
voor de Nederlandse televisie. Daarin
zei Brandt: „De Duitse hereniging ia
geen geografische kwestie. Het Duitse
volk moet worden herenigd daar
waar het nu woont. Voor de Oder-
Neisse-grens zou ik ten hoogste en
kele kleine correcties wensen".
Klaarbiykeiyk beslist de S.D.P de
vraag wéér een verklaring wordt af
gelegd over de inhoud van die ver
klaring. Op het congres werd ook heb
woord gevoerd door de president van
de „Duitse Bond van Heimat-verdre
venen", de Sudeten-Duitser W enz el
Jaksch. Deze zei: „Wy moeten niet
steeds vragen wat het buitenland
met ons voor heeft. Het gaat om da
Duitse wil".
Jaksch kritiseerde het Vaticaan
wegens de benoeming van een Poolse
bisschop in Gdansk (Danzig) en
Amerikaanse diplomaten wegens hun
stelling, dat de Oosteuropese satellie
ten alleen meer onafhankelykheid
van Moskou kunnen winnen, wan
neer men eerst hun nationale be
staan garandeert. Jaksch dreigde het
Mesten met het verloren gaan van
West-Duitsland als hoekpyler van de
vrye wereld, „wanneer het Westen de
Duitse eisen op recht en vrijheid niet
steunt en daarmee de Duitsers het
vertrouwen ontneemt".
President De Gaulle is er verant- laire daden van een staatshoofd,
woordelijk voor dat Europa nog niet noch door zyn verlangen zyn bond-
eensgezind is tegenover de Verenig
de Staten, aldus verklaarde gisteren
de socialistische burgemeester van
Marseille, Gaston Defferre, die zich
kandidaat heeft gesteld voor de ko
mende Franse presidentsverkiezin
gen. Defferre bevindt zich thans in
Washington, waar hy gedurende
twee dagen besprekingen heeft ge
voerd met Amerikaanse functiona
rissen. Vandaag zou hy ln het Witte
Huis door president Johnson worden
ontvangen.
Defferre verwierp het denkbeeld
van onmiddeliyke instelling van een
Atlantische zone ter oplossing van
de Economische moeihjkheden tus
sen Europa en de Verenigde Sta
ten. Hierdoor zouden de Verenigde
Staten domineren over elk Europees
land. „Dat zou een nieuwe vorm
van kolonialisme ïyken". De Euro
pese landen „moeten niet onderge
schikt gemaakt worden aan de Ver
enigde Staten. Ik ben hier gekomen
om dat volkomen duideiyk te ma
ken". aldus Defferre. Nationaal zelf-
bewustzyn acht Defferre een natuur-
ïyk gevoel. Het is normaal, dat dit
tot uitdrukking komt. De manier
waarop dit in Frankrijk echter wordt
uitgebuit om een bepaalde politiek
te rechtvaardigen, vond hy onge
zond.
Het dringendste probleem achtte
Defferre de economische mededin
ging tussen de Verenigde Staten en
Europa. „Dit vraagstuk moet in hel
dere, objectieve termen onder woor
den worden gebracht. Het moet niet
worden verdoezeld door de spectau-
genoten dwars te zitten, noch door
de reacties die deze politiek zou
kunnen opwekken". Defferre ziet als
eerste voorwaarde voor oplossing van
dit probleem economische verster
king van Europa door het aanvaar
den van een zekere mate van pro-
tectlonimse en van Europese voor
keur gedurende de tyd, die voor het
consolideren van een verenigd Eu
ropa nodig is.
Defferre zei tegen een Franse na
tionale atoomstnjdmacht en verbrei
ding van de kernwapens te zyn. De
huidige toestand tussen de Verenig
de Staten en Europa op het gebied
van het beheer van de atoomwa
pens zal in de toekomst moeten wor
den veranderd.
Gisteren had Defferre een onder
houd van 40 minuten met de De
mocratische senator Mansfield en
andere senatoren. Na afloop daar
van zei hy tegen journalisten het
plan de De Gaulle, Vietnam, Laos
en Cambodja te neutraliseren, „Niet
realistisch" te vinden. Hy is van
mening dat Frankryk communis-
tisch-C'hina moest erkennen, maar
kon het niet eens zyn met de ma
nier waarop president De Gaulle dat
in januari heeft gedaan.
„Hy had eerst onze bondgenoten
moeten raadplegen en ten tweede
vond ik het tijdstip verkeerd ge
kozen. Nu is de indruk gewekt dat
hy communistisch-China niet zozeer
heeft erkend om Peking te erken
nen als wel om vervelend te doen
tegen de Verenigde Staten", aldus
Defferre.
