Wie kopen wil moet SNEL beslissen
FRITS DE GOEDE
Europahal van R.A.I. is
een enorme jachthaven
GROOTSTE JACHT
Huisvesting schepen
is nog een probleem koken op
butaan en
propaan.
europa's grootste winkel in vakantieartikelen
Nieuwe typen
1 HISWA-GoedKamp '64
Marktoverzicht
wat u op de HISWA-GOED KAMP ziet,
heeft 't:
Voor amirijk en héél rijk
keuze uit 400 schepen maar
kijken alleen is al 'ïi feest
Opgericht 1 maart 1860 Zaterdag 14 maart 1964 Derde blad no. 31212
Om te beginnen met het spectaculaire: het grootste jacht in de RAI
tevens het grootste, dat ooit in een overdekte hal is geëxposeerd is
het 22.50 meter lange, 1ft tons dubbélschroef dieselmotorjacht CaraveUe 2.
Het prijskaartje ontbreekt, maar zou een bedrag van boven het half
miljoen gulden vermelden.
Bij de motorjachten zien mij voorts de Akerboom Flitshdeckkruiser, een
dubbelschroefmotorjacht met een lengte van 17 meter en de aluminium
motorkruiser van het Flowerlandtype, dat 16 meter lang is.
De watersportafdeling is met
een spectaculaire show van
fraaie jachten weer het middel
punt van de Hiswa/Goed Kamp
in het RAI-gebouw. In de Eu
ropa-hal zijn ruim 400 grote en
kleine schepen bijeen.
Bij de motorkruisers en open mo
torboten zijn niet minder dan 40
nieuwe typen. Interessant is de knik-
spant motorvlet Planeet, die de goed
koopste in zün soort heet te zijn. De
Notios is een kleine, snelle kruiser,
afgeleid van een douane-snelboot, de
24-voets Amerkruiser is van staal,
maar bereikt een snelheid van 40 km
per uur en de Deense 9 meter lange
polyester motorkruiser, die in het
land van herkomst als snelle loods
boot pleegt te worden gebruikt, kan
met 30 a 40 km snelheid op verbor
gen rotspunten stoten zonder lek te
worden.
Wie voorkeur heeft voor open mo
torboten zal veel nieuws kunnen be
kijken. Uit Japan komen de Nittobo
polyester sport- en toerboten. De
Champion 400 is een Nederlands fa
brikaat, speciaal bedoeld om op het
dak van een kleine auto te worden
vervoerd. Met de Bristo runobout
(met 110 pk Volvo-buitenboordmo-
tor) kan een snelheid van ruim 70
kmu. worden gevaren. De Hamburg
360 S polyester runabout is uitgerust
met een 22 pk wankelmotor. De runa
bout van Grupstra tenslotte, waar
mee alle in het seizoen 1963 gehou
den wedstrijden voor sportboten wer
den gewonnen, kan men aan alle
kanten bekijken
Platbodems
Het grootste zeiljacht op de Hiswa
is het botterjacht Pietemella van 13
bij 4.20 meter en een zeiloppervlak
van 85 vierkante meter. Het schip
dateert van 1920 en diende tot na de
oorlog als vissersboot. Er is grote
belangstelling voor ronde- en plat
bodemvaartuigen en in de RAI zijn
er dan ook diverse te vinden: een
Hoogaars, een Lemsteraak, een Zee-
schouw, een Tholense Schouw, een
Zeeuwse Poon, een Grundel, een Tjot
ter en twee Friese Schouwtjes. Naast
vele interessante open of halfgedekte
boten zullen vrijwel alle nationale -en
tal van internationale klassen met
één of meer boten zijn vertegenwoor-
digd.
Een vreemde vogel onder de ka-
Juitjachten is een Chinees jonkjacht,
dat in Hong Kong is gebouwd en in
Nederland werd afgetimmerd. Het
aantal nieuwe typen onder de scherpe
kajuitjachten bedraagt ruim 20. Be
langwekkend in deze sector zijn o.a.
het voor trailen geschikte houten
kruisertje Dragonfly, dat nog geen
zes meter lang is, de Sailmaster 22 D,
E Watersport- en bootartikelen.
Roestvrij staaldraad voor wants
enz.
Nylon koord en gevlochten
katoen, voor schoten.
Manlllatouw, ook speciaal
manillatouw voor jachten.
Watersportkleding,
zuidwesters en laarzen.
Vlaggen en wimpels.
Staaldraad.
1 HET OUDSTE ADRES IN
LEIDEN.
Sinds 1876
J. DE LA BIJE
(D. Bergman)
KORTE MARE 26.
1 LEIDEN - TEL. 20781!
de Talisman, de 9.30 meter lange
Marken 1, de 28-voets kiel midden
zwaard kruiser Lemstra, de 9 meter
lange Mistrella, enz. enz.
Kleintjes
.acht mag
een toenemende poulariteit verheu
gen. Er zijn er zes in de RAI. Het
grootste is de Trewes 48, dat voor Ne
derlandse rekening werd gebouwd
nadat er al zes aan het buitenland
waren geleverd. Het vaartuig is bijna
15 meter lang. Er zijn op deze Hiswa
een paar honderd kleine scheepjes:
roeiboten, bijboten, vouw- en opblaas
boten.
Het is hier moeilijk er lets van te
zeggen, omdat de botenbouwers en
-handelaren over het algemeen niet
aan de weg timmeren. By een auto
tentoonstelling: kan iedere standhou
der al weken tevoren vertellen met
welk nieuws hy komt en wat zün ar
tikelen kosten. De botenbouwers zün
wat rustiger aangelegd en komen
eerst in een persoonlek gesprek met
de adspirant-koper met de byzon-
derheden.
Er zijn gunstige uitzonderingen,
maar die zijn zo gering in aantal,
dat het ons onmogelijk is bijv. te ver
tellen welke werven kleine bootjes
van max. f1000 leveren en wat de
hoedanigheden van die scheepjes
zijn.
Maar het is met de produktie van
deze bootjes al net als met de cara
vans: de vraag is toch veel groter
dan het aanbod.
De handelaren in motorboten zijn
daarentegen duidelijk bezig de trom
te roeren. Maar hun keuze is zo groot,
dat wy een pagina nodig zouden
hebben om een overzicht te kunnen
geven. Vrijwel alle bekende wereld
merken hebben hun produkten naar
De Amerikaanse speedboot is
gemaakt van poleyster en kan
niet zinken. De boot is ook op
zee te gebruiken. Prijs: 15.000
gulden
de RAI gebracht. Het assortiment is
verbijsterend groot en omvat binnen
boord-, petroleum- en dieselmotoren
met een vermogen, dat ligt tussen 0,5
en 500 pk.
Uitrusting
Tientallen stands bieden de dui
zend-en-één artikelen, die tot de uit-
De internationale watersport-,
kampeer- en caravantentoon
stelling Hiswa/Goed Kamp in
het RAI-gebouw te Amsterdam
is de grootste expositie van bui
tensportartikelen, die in Europa
is te vinden. Telkenjare blijkt
deze manifestatie een der drukst
bezochte van de vele RAI-ten-
toonstellingen te zyn. Alle 45.000
vierkante meters, waarover het
RAI-gebouw beschikt, zijn vol
gepakt met duizend-en-één ar
tikelen op het gebied van wa
tersport, kamperen en caravan
ning. Alles, wat op dit gebied in
ons land te koop is, is hier te
zien. De Hiswa/Goed Kamp
wordt van 17 t.m. 26 maart ge
houden en is dagelijks geopend
van 1017 uur en van 19.30
22.30 uur. Op zondag 22 maart
kan men terecht van 10 tot 18
De Caravelle 2, het grootste
in de R.A.I. geëxposeerde ple
ziervaartuig. in de takels.
rusting van de watersport behoren:
stootkussens, zwemvesten, mandfles
sen, chemische toiletten, ventilatie-
luiken, mastbeslag, enz. Ook hier
staat de ontwikkeling niet stil. Zo
zijn er plunjezakken met waterdichte
afsluiting, neprene overalls voor de
zeilsport, die volledig dryfvermogen
bezitten en zelfs bij vriezend weer
warm blijven, nieuwe modellen wa
terski's, hydraulische ankerlieren,
een volledig getransistoriseerde
scheepsradar en tal van andere
snufjes.
Hoe druk het ook moge zyn op
de Loosdrechtse Plassen en de
Kaag, de watersporter heeft voor
alsnog niet te klagen over gebrek
aan recreatieruimte. Het plezierige
is voorts, dat de toekomst nog veel
te bieden heeft worden plannen
gemaakt voor de recreatieve ont
wikkeling van de Gouwzee, de Slie-
drechtse Biesbos, het Alkmaarder
Meer en de Braassemmermeer en de
uitvoering van het Deltaplan en
de inpoldering van het IJsselmeer
bieden nieuwe mogelykheden voor
de watersport met kleinere sche
pen.
Afgezien van het spelevaren met
kano's en kleine roei- of zeilboot
jes is de watersport een vrye tyds-
besteding, die voor de massa vry
kostbaar is. Toch neemt het aan
tal zeil- en motorboten jaarlyks
met ca. 10 procent toe, bij racebo-
ten zelfs met 20 procent. De ANWB
schat, dat er op dit ogenblik in
ons land 44.000 zeiljachten, 17.000
toermotorboten en 2.400 raceboten
zyn.
Een probleem is de huisvesting van
schepen. Er is onvoldoende ruimte
voor winterstalling en over het ge
hele land is het aantal jachtha
vens te klein. De ervaring heeft
geleerd, dat vele aspirant-water
sporters met de aankoop van een
boot wachten tot zij zich verze
kerd weten van een plaatsje bij de
jachthaven. Men kan zelfs zeggen
dat de ontwikkeling van de water
sport gelijke tred houdt met het
totstandkomen van nieuwe jacht
havens.
In 1962 en 1963 zijn er 25 nieuwe
jachthavens in ons land geopend.
Deze toeneming dekt geenszins de
behoefte. Een probleem is ook hier
de hoge exploitatiekosten die de
huuropbrengsten per vierkante me
ter in de meeste gevallen ver over
treffen.
Een aparte categorie watersporters
zyn de automobilisten, die op het
dak of op een aanhanger een
kleine boot meevoeren en aldus
onafhankelyk zyn van een jacht
haven. Hun aantal is onbekend
maar gezien de vele inlichtingen,
die de ANWB worden gevraagd
over plaatsen, die zich lenen om
zo'n bootje te water te laten, is dat
niet gering.
Hoeveel dankbaarheid de kam
peerder de goede, oude, trouwe
primus is verschuldigd (ze zijn er
nog steeds,'in velerlei uitvoering),
het koken op butaan en propaan
als kookgas krijgt steeds meer
aanhangers. Een vondst is de all-
gas-brander van Vapa (onder an
dere bij Helders, stand 73), een
licht toestel, waarin de weggooi-
blikjes, de zogenaamde cartou
ches, van vrijwel alle bestaande
merken passen. De prijs van
34,50 voor een eenpitter zal ech
ter velen terugschrikken. De
meest eenvoudige (en goedkope)
gastoestellen zijn die van Sterno
(onder andere sporthuis Centrum,
stand 265). Er is een blikje gas,
dat 55 minuten brandduur heeft
en f0,90 kost en wordt gebruikt
in een opbouwbaar komfoortje
van f 4,95. Men kan het ook in een
opvouwbaar driepootje bevesti
gen, dat samen met wind-
schermpje en pannetje f 8,95 kost.
Voor die f 8£5 is ook een plat op
vouwbaar komfoor met twee gas
pitten verkrijgbaar, waarin een
blikje van f2,(maar ook 2
branduren) past.
Hoewel nog niet bekend op
welke stand zal als snufje op de
Hiswa/Goed Kamp de Tilley
Camping Combinatie te zien zijn.
Het apparaat bestaat uit een bu
taangastank in het midden, ge
flankeerd door een grill, die ook
als kachel dient en een kook-
brander. De prijs is f 147£0. Op
een aparte nippel kan men nog
een lamp (f 52,65) aan de combi
natie toevoegen.
Nergens in Europa vindt men een zo grote tentoonstelling op
het gebied van boten, tenten, caravans en alles wat daarbij be
hoort als in het Amsterdamse RAI-gebouw. En nog bleken die
enorme RAI-hallen niet groot genoeg om het hele assortiment,
dat de handel biedt, te bevatten. De standruimte moest worden
gerantsoeneerd om alle liefhebbers in het gebouw te krijgen.
Die grote belangstelling is er niet
alleen bij de handel, maar stellig
ook bij het publiek, dat hier een zo
volledig mogelijk marktoverzicht
krijgt, dat velen misschien teveel
wordt: ruim IfiO schepen, 230 ver
schillende typen caravans en enkele
honderden tenten. In de RAI ligt
voor bijna f 10.000.000 aan vakantie-
attributen uitgestald. Men vindt er
de beste Nederlandse produkten,
aangevuld met import uit 18 landen.
Wie zich nog deze zomer bij de
watersporters of kampeerders wil
voegen, moet er nochtans vroeg bij
zijn. De maag is groot en het aan
bod geringer dan die enorme inven
taris van de RAI doet vermoeden.
Produktie
Langere vakanties en een wat meer
gevulde portemonnee dan enkele ja
ren geleden doen het aantal water
sporters, maar vooral het leger kam
peerders jaarlijks met vele duizenden
toenemen. Maar schepen, caravans
en tenten zUn artikelen, die zich
vrywel niet voor mechanisatie lenen
en grotendeels met de hand moeten
worden vervaardigd. Wie vandaag
een fabriek van goede caravans be
gint kan er zeker van zün de gehele I
iaarproduktie kwijt te raken. Maar
waar vindt hy de vakmensen om de
caravans te maken?
Toen wy verleden jaar na vier ten-
toonstellingsdagen de Hiswa/Goed
Kamp bezochten bleken tal van ca-
ravanfabrieken hun gehele jaarpro-
duktie reeds te hebben verkocht. Een
caravan van f 19.000,had al
I drie kopers, een motorjacht van
f 450.000,was een uur na de ope
ning van de expositie verkocht, er
bleek een piek te zyn by de verkoop
van jachten rond f 60.000,- en wer
ven, die zich bepaalden tot kleine
bootjes, goedkoper dan f 1000,ver
kochten in vier dagen meer dan
voorheen in één jaar.
Wie kopen wil moet snel beslissen.
Over twee maanden zal de keuze in
nog voor de zomer te leveren cara
vans gering zyn en in juni zullen
vrywel alle bungalowtenten uitver
kocht zyn. Hetzelfde geldt voor de
kleine bootjes. By de grotere jachten
is een bepaalde levertyd normaal.
Het is niet gebruikeiyk, dat men een
schip van f 50.000,vandaag koopt
en morgen komt afhalen.
Die tydige aankoop is ook gewenst
in de sector uitrustingsstukken, spe
ciaal wat betreft de kampeerartike-
len. Wie op de Hiswa/Goed Kamp de
slaapzak van zyn keuze heeft gevon
den of de juiste maat luchtbed, doet
er goed aan onmiddeliyk te kopen of
een bestelbiljet voor levering op een
latere datum te tekenen.
Tenslotte nog dit: de Hiswa Goed
Kamp neemt in zoverre een unieke
plaats in, dat er voorlichtingsstands
zyn van de ANWB en andere op het
terrein van de buitensport werkzame
verenigingen, waar deskundigen gra
tis adviseren over de kwaliteit en ge
bruikswaarde van schip, caravan of
boot. Maakt gebruik van deze waar
devolle sendee
Janvossensteeg 37 - Leiden - Tel. (01710) 20607
Bootbeslag in chroom en tufnol touw staaldraad
jacht zeilen in katoen en dacron bootkleden en zonnetenten
in katoen en forlitex 450, diverse kleuren tenten gemaakt in
eigen atelier, uitsluitend van KS 202, diverse kleuren caravan-
luifer8 naar maat eigen reparatie-inrichting.
NIEUWE
17 tlm 26 MAART
AMSTERDAM
„Een opmerkelijk verschijnsel van deze Hiswa/
Goed Kamp-tentoonstelling is een verdere
oriëntering op de man met de minder ruime
beurs. Het aantal kajuit- en kajuitmotorjachten
met een prijs gelegen tussen de f 5000 en
f 45.000 is namelijk vrij groot".
Aldus de woorden van het Hiswa-bestuur in
een van de communiqués. Stoort U zich er niet
aan. De grote Europahal, die voor de jachten
is gereserveerd trekt altijd de meeste bezoekers
en deze behoren bijna allemaal tot de categorie
die over nog minder beschikt dan over ,,een
minder ruime beurs". Zij zijn de dagdromers
die nooit meer zullen bereiken dan een vis-
bootje of een huurscheepje, maar die hier in de
RAI gewoon een fijne dag hebben.
Gelukkig voor de scheepsbouwers zijn er ook
serieuze kopers uit het buitenland. En gelukkig
voor de mensen met de krappe beurzen zijn er
onder die 400 grote en kleine schepen in het
RAI-gebouw ook exemplaren, die niet meer
kosten dan een bromfiets.