BURGEROORLOG LEEK DICHTBIJ OP CYPRUS Antisemitisme in Bundeswehr Beslissing bouw-CAO bij Rijksbemicldelaars Dag na hevige gevechten Britten konden niet tussenbeide komen Delftse zendamateur hielp ziek meisje Nederlandse stuntvliegei nog in Libië Onthullende brief van soldaat in Der Spiegel Overstroming in Sumatra „ALS HONDEN I BEHANDELD"" Meisje gestikt in badkamer „Stofzuiger"" de ruimte van Na gedeeld advies Boline wordt uitgeleverd (§uc/ Qfye teuws Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 10 MAART 1964 No. 31208 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dlshoec* DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Hoofdredacteur: J. Brouwer f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055 Op Cyprus leek gisteren een burgeroorlog wel heel dichtbij, toen In de steden Ktima en Paphos en tal van dorpen zo mogelijk nog heviger werd gevochten dan in het weekeinde, Grieken en Turken [bestreden elkaar met zware machinegeweren, handgranaten, ba- zoeka's en „tanks" in de vorm van met pantserplaten beklede trac toren. De verliezen moeten aan beide zijden zwaar zijn. Britse mi litairen kregen geen kans tussenbeide te komen: zowel in Ktima als in Paphos werden zij beschoten en moesten zij uit zelfverdedi ging terugvuren Pas laat in de avond werd in de meeste plaatsen de strijd gèstaakt, al kwam het vanochtend in diverse dorpen, waaronder Malia, opnieuw tot schietpartijen. De gevechten van gisteren hebben tot twee belangrijke reacties geleid: f De Turkse minister van Voor- lichting verklaarde in Ankara, dat Turkije mogelijk op Cyprus tussenbeide zal komen als de ge vechten daar voortduren. Naar zjjn mening waren de gevechten opzettelijk door president Maka- rios uitgelokt. f Oe Thant deed gisteravond een dringend beroep op de Grieks en Turks-Cyprioten de strijd te sta- I ken. De nieuwe gewelddaden zijn I te betreurenswaardiger, nu wordt geprobeerd een VN-politieleger op de been te brengen, zei hij. Thants boodschap is ook toege zonden aan president Makarios en aan de ministers van Buiten landse Zaken van Griekenland en Turkije. (Van onze Haagse correspondent) De vliegtuigmaker-elektromonteur. die zaterdag met een patrouillevlieg tuig van de Koninklijke Marine een geslaagde brauvourevlucht van Matla naar Libië maakte wordt nog steeds in Benghazi vastgehouden. Een be- anning houdt de wacht cp de vlieg - ligstrip, waar de ontvoerde „Trac- provisorisch tegen het opwaai- zand is beschermd. Het smaldeel, irtoe het toestel behoort, is giste- van Malta via Cadiz naar Neder- td vertrokken. Op de staf van de Koninklijke Ma- Irine en bij het ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft men de indruk dat de autoriteiten in Libië de schen ding van hun luchtruim door een mi litair vliegtuig nogal hoog opnemen. [De uitlevering van de marineman en toestel zal een zaak worden, die op Regeringsniveau moet worden behan deld. Een lid van de Nederlandse am- [bassade in Cairo, waar ook onze di plomatieke belangen in Libië worden behartigd, is inmiddels naar Benghazi gereisd. Het persbureau Reuter vernam in "mghazi. dat de vliegtuigmaker de bische autoriteiten zou hebben gedeeld dat hij van plan was ge it naar Egypte te gaan. Toen hij Benghazi op de niet meer inge- lik zijnde vliegstrip neerstreek had nog slechts voor tien minuten zine aan boord. raad der Verenigde Naties ging vo rige week zonder tegenstemmen ak koord met de benoeming van een be middelaar en gewoonlijk betrouwbare VN-kringen noemden toen Rolz- Bennett als de meest waarschijnlijke kandidaat voor deze taak. Adlai Stevenson, Amerika's vaste afgvaardigde bij de VN, heeft gis teren meegedeeld, dat Engeland. Ca nada, Zweden. Finland en Ierland zich bereid hebben verklaard troepen te leveren voor het politieleger op Cyprus. Brazilië had zich daartoe niet bereid verklaard. De kosten zou den worden betaald door de landen die de manschappen leveren en niet door alle VN-leden gezamenlijk. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiii Nieuw vervolgverhaol g „Misdaad in Stockholm" Op een mooie zomermorgen vindt de levensblije jongeman Gunnar Dahl zijn buurman e Millech dood in diens flat, die gelegen is beneden de zijne. Al- les wijst op een geweldadig ein- e de en Dahl waarschuwt onmid- dellijk de politie. Het toeval wil, dat juist op EE e deze dag de dochter van de ver- e moorde man uit Amerika terug- e komt en Dahl krijgt de opdracht e het meisje het droeve nieuws e van de dood van haar vader EE e over te brengen. De verwikke- EE lingen. die zich hierna voordoen, e waarbij spannende en romanti- sche situaties elkaar afwisselen e en de uiteindelijke ontknoping e zal de lezer van ons nieuwe ver. EE volgverhaal stellig geboeid vol- e e gen. e Hl llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllF. (Van onze correspondent in Bonn) „Jullie krombenige synagoge lopers" is blijkbaar een geliefde uitdrukking bij de Westduitse Bundeswehr. De soldaat Hans GrossWilde van de vierde compagnie van het bataljon 322 In de havenstad Paphos, waar dit weekeinde Britten een bestand be werkstelligden, heerste vanochtend een „gespannen vrede", nadat de Turken gisteren hun voornaamste posities hadden moeten prijsgeven. Gisteravond stonden negen gebouwen in de stad in brand. Ook in Ktima was het vanmorgen rustig. De Grieks- Cyprioten daar staakten gisteravond pas de strijd, toen de Turken, die tweemaal achtereen een bestand zou- den hebben geschonden, op een klein gebied waren samengedreven en be loofd hadden hun fortificaties te vernielen en hun wapens in te leve- ren. Volgens de Cyprische regering is i een geliefde tactiek van de Turks- Cyprioten om als zij in de verdedi- ging worden gedrongen om een wa- j penstilstand te vragen en Britse troe-1 pen te verzoeken hun positie te dek ken, met de bedoeling tijd te winnen om zich te hergroeperen. Dit was dan ook de belangrijkste reden, waarom de Grieken de Britten gisteren niet toestonden in Ktima en Paphos tus senbeide te komen. In het dorp Kazaphani, ten noor den van Nicosia, waar de afgelopen drie dagen is gevochten, hebben de Turks-Cyprioten hun wapens Inge leverd aan Grieks-Cyprioten en Brit se militairen. De Turks-Cyprioten zijn vanochtend uit he dorp geëva cueerd. Afg( Midden-Sumatra wordt door hevige loverstromingen geteisterd, waardoor iongeveer 50.000 mensen uit hun Woonplaatsen moesten worden geëva cueerd, aldus Antara. Door de over stromingen, die het gevolg zijn van een week van zware regenval, zijn [vele rijstsawahs vernield. Uit Pa- kan Baroe, waar het water door de straten stroomt, moesten 10.000 men sen naar elders worden overgebracht. Het personeel van een bij Pakan iBaroe gélegen olieraffinaderij kon 'slechts met behulp van bootjes zijn werk bereiken. WEERBERICHT DROOG EN RUSTIG WEER Het KNMI verwacht van heden- tot morgenavond: Droog weer met weinig bewolking en in de nacht en vroege ochtend plaatselijk mist. Van nacht over het algemeen lichte vorst, morgenmiddag dezelfde temperaturen als vandaag of iets hogere. (Opgemaakt om 11.15 uur) 11 MAART 1964 Zon op: 07.04 uur; onder: 18.37 uur. Maan op; 06.25 uiir; onder: 15.16 uur. Hoogwater in Katwijk te 1.45 en 14.02 Uur. laagwater te 9.30 en 22.03 uur. ewezen Turkije heeft gisteren José Rolz- Bennett afgewezen als bemiddelaar In de kwestle-Cyprus. De Turkse vice- premier Kemal Satir verklaarde, dat het Rolz-Bennett ontbreekt aan in ternationaal aanzien en aan kennis van de kwestie-Cyprus. De uit Gua temala afkomstige Rolz-Bennett is lid van de staf van secretaris-rgene- raal Oe Thant. Na een bijeenkomst van het Turkse kabinet verklaarde Satir: „Wij heb ben niets tegen de heer Rolz-Bennett persoonlijk, maar het gaat hier om de kwaliteiten die nodig zijn om in zulk een belangrijke zaak als bemid delaar op te treden". De Veiligheids- Bij de bouw van de brug over de Oosterschelde Missionarissen terug uit Soedan HJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Een groep missionarissen. 85 non nen en 50 priesters, is gisteren per vliegtuig in Rome aangekomen. De groep is uit Soedan gewezen. Allen droegen nog hun tropische kleren en zonnehelmen en verklaarden dat zjj „als honden" waren behandeld en niet eens de gelegenheid hadden ge kregen hun persoonlijke bezittingen ln te pakken. Zij moesten Soedan verlaten als gevolg van de campagne tegen het christendom. Toen zij het vliegtuig verlieten merkte een van de priesters op: „wel hier zijn we dan de mis dadigers". Een Amerikaanse missionaris ver klaarde. dat reeds meer dan 200 van zijn collega's het land waren uitgezet en dat de anderen vermoedelijk spoe dig zouden volgen. Mgr. Cirillo Testariolo, die jarenlang in Soedan is geweest, verklaarde dat een belangrijke mijlpaal bereikt, N Ju* niet toestond om op zijn eigen post zijn bezittingen te halen. „Het was een verschrikkelijke uittocht. Wij waren voortdurend onder bewaking van gewapende politiemannen, die om ons heen stonden en ons als hon den behandelden". Snelle hulp na oproep om geneesmiddel uit Tsjecho-Slowakije (Van onze Delftse correspondent) Het was in de nacht van zaterdag op zondag om omstreeks twee uur. Ik had juist een paar gesprekken gevoerd met enige Delftse radio-amateurs en wilde sluitentoen ik een gesprek op ving tussen Tsjechische en Duitse en ook Engelse amateurs, dat mijn belangstelling trok. Spoedig begreep ik dat in Tsjecho-Slowa- kije een 10-jarig meisje ernstig ziek was, voor wie de behandelende arts dringend behoefte had aan een bepaald geneesmiddel dat in het land niet voorradig was. Daarom werd de hulp ingeroepen van een radio-amateur om de oproep de wereld in te zenden in de hoop dat andere landen zouden kunnen helpen!! Op de pijlers aan de Bevelandse kant werd de montagebrug aan gebracht. met behulp waarvan de brugdelen van voorgespannen beton zullen worden opgehan gen Zo begint het verhaal van de Delftse radio-amateur, die de voor naamste schakel werd, waardoor het betreffende geneesmiddel gisteren in Pilsen in Tsjecho-Slowakije is aan gekomen. en aan het patiëntje kon worden toegediend. Het betrof hier Praepaline-A, een zeer sterke oplossing van vitamine-A dat noch in Tjsecho-Slowakije noch in Duitsland verkrijgbaar was. De Engelse radio-amateur wist in de loop van de nacht wel te melden, dat het betreffende middel in Enge land beschikbaar was. Voor de ver zending had hij de hulp ingeroepen van het Engelse Rode Kruis, maar daar liet men weten, dat het alleen zou worden afgezonden wanneer daartoe een verzoek zou worden ge daan door het Tsjechische Rode Kruis. Uit bed De Delftse amateur die onbekend wenst te blijven, had intussen niet stil gezeten. Hij belde een Delftse apotheker uit zijn bed, maar deze had het betreffende middel niet en kon de naam daarvan ook niet vin den in zijn boeken. Daarna ging er uit Delft een telefoontje naar de Russische ambassade om het num mer van de Tsjechische ambassade te pakken te krijgen. (Dit nummer bestaat uit 14 pagina's) (Van onze Bossche correspondent). Het 16-Jarige meisje A. Winters is in de badkamer van haar ouderlijke woning in Veghel om het leven ge komen door gasverstikking. In de badkamer was vrijwel geen venti latie, waardoor de verbrandingsgas sen van de geiser niet konden ont snappen. Toen dit eenmaal gevonden was, zegde de Tsjechische ambassade toe, alles in het werk te zullen stellen om het middel te bemachtigen. Zon dagmorgen kreeg de Delftse radio amateur bericht dat het betreffende geneesmiddel uit Londen op weg was naar Nederland. Daar is het gegeven aan de piloot van het KLM-toestel dat gisteren naar Praag is gevlogen. Gisteren is het stoffelijk over schot van koning Paul van Grie kenland overgebracht van het paleis in Athene naar de kathe draal, vanwaar uit de begrafenis zal plaats vinden. Achter de affuit met de kist liepen Ko ningin Frederika, de jonge ko ning Constantijn en andere le den van de koninklijke familie. in Schwanewede heeft zich be reid verklaard onder ede te be vestigen dat de onderofficieren Menzel en Gillmann deze om schrijving ieder tweemaal in zijn bijzijn hebben gebruikt. Soldaat GrossWilde geeft in een ingezonden brief ln Der Spiegel nog een paar voorbeel den van het spraakgebruik van deze onderofficieren. Sergeant-majoor Gillmann vertel de de recruten, dat Hitier en het Derde Rijk tegenwoordig helemaal verkeerd worden gezien. „De strijd ging tegen de joden en de bolsjewie ken en dat was toch een rechtvaar dige zaak". De recruten moesten maar eens afwachten: „Over honderd jaar zal Hitier als de grootste staats man worden erkend". Sergeant-majoor Menzel wordt als volgt geciteerd tijdens een „politieke informatieles" voor de gehele compag nie, waarbij het ging over de hulp van Duitse raketexperts aan de Egyptische rakettenbouw en Israëls protesten daartegen. Feldwebel Men zel: „Zie je, daar worden de joden al weer actief". Soldaat Gross-Wilde zegt in zijn brief te betreuren dat hij op dat mo ment niet naar voren is gestapt om de spreker een oorvijg te geven. Naar het zich laat aanzien heeft niemand anders in de gehele compagnie die moed gehad, zelfs niet om een pro test in te dienen. Het bataljon 32 uit Schwanewede is in opspraak gekomen omdat daar evenals bij de parachutistenbrigade in Nagold een „hitte-mars" is gehou den, die te zwaar was voor de recru ten. Bij de Nagoldmars viel een dode en dat voorval heeft in de Duitse pers een storm van protesten uitge lokt. Het geval-Schwanewede lijkt nu te bewijzen dat aan fysieke overbe lasting van de recruten zwaarder wordt getild dan aan de psychische. De brief van soldaat Gross-Wilde is dezelfde dag gepubliceerd als waarop het bezoek van Bondspresi dent Lübke aan de school voor „In- nere Führung" van de Bundeswehr viel. Op deze school, met zijn onver taalbare naam, wordt officieren en onderofficieren bijgebracht hoe ze hun soldaten moeten leiden. De Bondspresident verklaarde daar een geestdriftig voorstander te zijn van de soldaat als „burger in uniform". Hij zei ook dat de Bundeswehr zich door het geval-Nagold niet moet la ten demoraliseren, maar frank en vrij kritiek ter harte moet nemen. Een Amerikaanse vliegtuigfabriek bouwt een grote bezem-kunstmaan waarmee meteorieten en kosmische stof kunnen worden „opgeveegd". Deze kunstmaan zal dit jaar in een baan om de aarde gebracht worden op een hoogte van 320 tot 1000 km. De vleugels die dan worden uitge vouwen meten 32 bij 5 meter. Detec tor-panelen zorgden voor een ontla ding wanneer de vleugels door een deeltje worden getroffen. De elektri sche impulsen worden in een geheu gen opgeborgen en op bevel vanaf de grond overgeseind. De kunstmaan weegt anderhalve ton. De Argentijnse regering heeft be sloten de ex-advocaat Gerhard Boh- ne, die door de Westduitse justitie is beschuldigd van het plegen van euthanasle-moorden onder het nazi- regime, aan West-Duitsland uit te leveren. De Westduitse ambassadeur in Buenos Aires had op 25 februari om de uitlevering van Bohne ver zocht. Bohne was na de tweede wereld oorlog naar Argentinië gevlucht. Hij heeft in 1955 een bezoek gebracht aan Duitsland, waarbij hij zich als ambtenaar van het ministerie van Landbouw uitgaf, In 1963 werd hij in staat van beschuldiging gesteld, maar weer op vrije voeten gesteld, waarvan hU gebruik maakte zich onder valse naam naar Argentinië te begeven, waar hij bij zijn zuster introk. Bohne was na het verzoek om uitlevering door de Argentijnse justitie in voorlopige hechtenis ge nomen. Gisteren maakte het minis terie van Buitenl. Zaken in Bue nos Aires officieel bekend dat Bohne zal worden uitgeleverd aan West- Duitsland. Gerhard Bohne heeft toegegeven bij de euthanasie-moorden betrok ken te zijn geweest, maar zegt dat hij slechts ambtelijk werk heeft ver richt met het inschrijven van de overledenen en het bijhouden van een statistiek. (Van onze Utrechtse correspondent) De Stichting van de Arbeid buigt zich morgen opnieuw over de bouw- CAO. De kans is groot dat er voor het eerst in 1964 een ge deeld advies uit de bus zal komen, waardoor de Rijksbemiddelaars het laatste woord zouden krijgen? Het Centraal Sociaal Werkgevers Ver bond heeft zich van het begin af aan verzet tegen de prioriteit van de bouwvakken. vanwege de zuigkracht van de bouwlonen op andere sectoren. Het Verbond schijnt er nu in geslaagd te zijn de overige werkgeversorganisaties te hebben meegekregen. Vrijdag hebben de partijen hun voor stellen bij de Stichting toegelicht. Zij bleken toen bereid op verzoek van de Stichting van de Arbeid enige onderdelen van hun akkoord te wijzigen. De herinvoering van de lagere loongroep werd teruggeno men, evenals het geven van een minimumloon op 21-jarige leeftijd. Dit wordt 22 jaar. De partijen zijn echter niet bereid te aanvaarden dat de meldingsplicht voor een prestatiebeloning bij 25 procent moet beginnen. Zij stellen, dat 80 procent van de bouwvakkers op dit percentage zit en dat er, als men op het voorstel van de stich ting ingaat, een onwerkbare situa tie ontstaat. De partijen willen de meldingsplicht bij 30 procent vast leggen. Het verschil maakt waarschijnlijk net de loonsverhoging uit, die de bouw vakkers in 1964 zouden kunnen krijgen. De gemiddelde hoeveelheid zwartloon in de bouwvakken lag namelijk in 1963 al op 25 procent. Bij de werkgeversorganisaties en de bonden van bouwvakarbeiders meent men, dat enige financiële vooruitgang noodzakelijk is, wil de bouwproduktie niet stagneren en wil de werksfeer in de bouw niet worden bedorven. - Uit het Leidsch Dagblad van 9 Maart 1864: Te Belleville, in Opper- Canada, stierf onlangs in den ouderdom van 120 jaar, me vrouw Charlotte Boucher, die voor haar verscheiden het zeldzame voorrecht mogt ge nieten de achterkleindochter van hare achterkleindochter in hare armen te sluiten. De uitkomsten der stede lijke gazfabriek te Groningen over 1863 zijn zo gunstig dat commissarissen niet geaar zeld hebben op nieuw de ver mindering van den prijs van het gaz met 2 cents en der halve op 14 cents de kubieke el voortestellen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 1