Minister Andriessen op
de bres voor consument
SI
ro
P«&e
Grote bezwaren tegen
wijziging prijzenwet
Prijsakkoord wordt
nu goed nageleefd
AARDGAS kan met
olie
concurreren
zacht
en zuiver
KRITIEK OP VERHOGING
BELASTING OP DE BENZINE
Alleen socialistische
steun voor minister
Levensonderhoud wordt nog duurder
Deze maand
optreden tegen
prijsbindin
Schieten met
lichtstraal
Andriessen zwaar onder vuur
Fiscus: 210
miljoen meer
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 5 maart 1964
Vijfde blad no. 31204
F (Van onze parlementaire redactie)
Vooralsnog zal moeten worden afgewacht, welk effect de loon
explosie ïn het regeringsprogramma ter beteugeling van de infla
toire ontvikkeling op de economie zullen hebben.
Dit ze minister Andriessen gisteren in de Eerste Kamer. De be-
windsmai van Economische Zaken verklaarde dat op dit moment
geen vedere maatregelen bij de regering in overweging zijn ter
ontspaniing.
en prof. Andriessen had de indruk
dat het akkoord in het algemeen
goed wordt nageleefd.
Consument
De minister wil duidelijk op de
bres staan voor de consument. Hy
ontvouwde een structureel beleid,
waarmede de regering de consument
van dienst wil zjjn.
Naar prof. Andriessen zei kan de
overheid de consument helpen door
een gericht prijsbeleid enerzijds en
een specifiek beleid anderzijds, waar
bij te denken valt aan voorschriften
in het kader van de warenwet voor-
De minster gaf de Kamer toe, dat
de problmen veroorzaakt door een
krappe irbeidsmarkt met toeloop
naar de >ouw enerzijds en een sterk
toegenonen export anderzijds, gro
ter zijn dan ooit. De lonen stijgen
met 16 procent, de prijzen met 7
procenten het resultaat is een ver-
slechtemg van de betalingsbalans
van anrerhalf miljard gulden. Con
juncture ontspanning is daarom
wenselic. Die ontspanning zal ten
dele kinnen worden bereikt door een
evenwiht tussen vraag en aanbod
op de arbeidsmarkt, dat als gevolg
van dfloonexplosie mag worden ver
wacht Daarnaast zullen de rege-
ringsraatregelen wellicht ontspan
nend werken.
Afgedaan
Miister Andriessen liet er voorts
5eer twijfel over bestaan dat Ne-
erind als goedkoopte-eiland heeft
afgdaan. Concurrentie ten opzich
te an het buitenland is daarom nu
belngrijker dan ooit. Volgens de be-
widsman zullen we het nu moeten
heben van kwaliteitsprodukten, die
gtfl in de markt liggen. Daartoe
djnt het industriële apparaa t te
wrden uitgebouwd en aangepast.
De bewindsman zei dat de ver
lichte prijsstijging met 7 procent
.,5 procent door autonome invloe
en en 4,5 procent als gevolg van de
aonstUging) dit jaar het indexcijfer
oor de kosten van levensonderhoud
[met 8 punten zal doen stijgen. Na
He stijging met 2 punten in januari,
jzal het cijfer in de komende maan
den nogmaals met 2 punten stijgen,
nog afgezien van de stijging met
2 a 3 punten die door normale sei-
xoensinvloeden (prijsstijging groen
ten, vlees en melk) te verwachten
ifjn.
Prijzenwet
t>e minister toonde zich niet be-
rdd een doorberekening van meer
dm 5 procent toe te staan. Hij vond
Ütt noodzakelijk het prijsbeleid
'Éachtig voort te zetten, teneinde te
porkomen dat in december de loon-
stjging voor grote groepen geheel
(Dor de prijsstijging zal zijn opge-
sokt. Aanvulling van de prijzenwet
xmd hij daarom zeer gewenst.
Het beeld over januari vond de
bewindsman niet onbevredigend.
Controles leren, dat vele prijzen ge
lik bleven. Dat sommige prijsverho-
gngen meer procenten bedroegen.
<as door een zekere differentiatie
nogelijk, maar te grote uitschieters
rijn niet. getolerered. Daarom zijn in
rerschillende gevallen prijsmaatrege-
en genomen. Op de naleving van 't
WiJsakkoord is thans volop controle
Advertentie
't helpt en't is lekker
RED BAND- ROOSENDAAL
maanden grote resultaten mag ver-
I wachten van het prijsbewustzijn. dat
1 de regering wil bevorderen, een doel
matige inkomensbesteding en derge-
j lijke. Met dit soort zaken gaan ja
ren heen, alvorens effect wordt ge
boekt.
Volgens de bewindsman gaat het
bij het consumentenbeleid niet al
leen om de prijzen, maar ook om de
economische positie van de consu-
ment als marktpartij, een positie die
nog zwak is. De producent heeft
soms weinig natuurlijk tegenspel en
kan met reclame een grote invloed
uitoefenen op de consument, die over
wegend nominaal calculeert. Bedacht
moet worden, zo meende de minis
ter, dat juist een doelmatige inko
mensbesteding de welvaart verhoogt.
Met hetzelfde inkomen kan een kri
tische en goed geïnformeerde con
sument beslist meer reële welvaart
bereiken. Prof. Andriessen zag op
dit punt een grote taak weggelegd
voor de consumentenorganisaties.
Advertentie
Prof. ANDRIESSEN
voor consument
schriften volgens de prijzenwet prijs
aanduidingen» alsmede aan finan
ciële steun voor verantwoorde pro
jecten van de consumentenorganisa
ties. Al deze zaken zijn echter struc
tureel, zodat men niet binnen enkele
(Van onze parlementaire redactie)r leidingtraject wordt begonnen. Ook
De prUs van het Gronlnese aard- de elektrisaje centrales kunnen naast
gas kan concurreren met dit van an- I e„n Y»n aardgas pro iteren. De
dere soorten brandstof voor venvar- I suggestie om door middel van het
mlng. Berichten, dat de aardgasprys aardgas de consument goedkope elek-
rrinltnir to lovoron t.rrnr iromror-mtrvtvc
te hoog zou zijn voor ruimteverwar
ming berusten op een misverstand,
zo heeft de minister van Economische
Zaken, prof. dr. J. E. Andriessen
gistermiddag verklaard in de Eerste
Kamer. Zelfs de prijs voor recht
streekse levering aan de industrie,
die overigens nog niet is vastgesteld,
zal kunnen concurreren met die van
de zware stookolie.
Over deze prijs voor de industrie
zei hij dat de Gasunie binnen enkele
maanden zover hoopt te zijn, dat de
prijs kan worden gepubliceerd. Voor
deze prijsstelling gelden dezelfde
overwegingen als hebben gegolden
voor de gemeenteprijs, namelijk een
zo groot mogelijk sociaal-economisch
rendement.
Prof Andriessen vroeg de Kamer
voorts de „uitputtingstermijn", van
30 tot 35 jaar, die voor de aardgasbel
wordt aangehouden, niet als een ab
soluut gegeven te beschouwen, maar
meer als een richtlijn voor het op
stellen van de afzetplannen. „Het is
altijd mogelijk om door de verlenging,
van bepaalde contracten die termijn
langer te maken", aldus de bewinds
man, die de in de Kamer geuite me
ning onderschreef dat het in Sloch-
teren niet te snel moet gaan met de
gaswinning. Het is dan ook niet de
bedoeling grote hoeveelheden op lan
ge termijn aan het buitenland te
leveren. De export is uitsluitend be
doeld voor hoogwaardige aanwendin
gen en zal ongeveer de helft van de
jaarlijkse te winnen hoeveelheid van
30 miljard kubieke meter bedragen.
Op 1 april
De minister deelde mede, dat op 1
april met de aanleg van het eerste
(Van onze parlementaire redactie)
l Staatssecretaris Bakker van Econo
mische Zaken, heeft gisteren in de
Eerste Kamer meegedeeld, dat nog
leze maand de collectieve vertica
le prijsbinding by algemene maat
regel van bestuur, onverbindend zal
korden verklaard. Het verbod ge-
ichiedt op grond van de wet ecroo
ifiiscbe mededelingen. De staatssecre
taris zei, dat tegen de individuele
ierticale prijsbinding geleidelijk zal
korden opgetreden.
In principe zal deze individuele
binding weerstreefd worden in bran
ches waar overwegend individuele
prijsbinding bestaat, waar ruime
winstmarges worden aangehouden en
kaar duidelijk het service-element ln
ia winstmarge ls gecalculeerd.
Labour is tegen
multilaterale
NA VO-keriuiiacht
Harold Wilson, de leider van de
Britse Labouroppositie, ls gisteren
per vliegtuig in Londen teruggekeerd
van zyn bezoek aan de VS. Op een
persconferentie zei hij, dat president
Johnson van de VS en de andere
Amerikaanse leiders, met wie hij ge
sproken had, niet in twijfel waren
gelaten over het verzet van de La-
bourpartij tegen de voorgestelde
NAVÖ-strijdmacht met gemengde
bemanning.
Wanneer een multilaterale NAVO-
kernstrijdmacht de enige manier is
om te voorkomen, dat Duitsland een
kernmogendheid wordt, zou Labour
er wel, zij het met aarzeling, zijn
steun aan hebben gegeven. Labour
meent echter, dat zulks niet het ge
val is en dat een dergelijke strijd
macht ook geen versterking van de
Westerse afschrikmacht zou vormen.
De gehele situatie zou veranderen
door de wijziging van de Britse de
fensie-politiek ingeval Labour de
aanstaande algemene verkiezingen
wint, zei Wilson. Labour hecht het
grootste belang aan het voorkomen
van verdere verspreiding van kern
wapens.
Wilson zei verder te menen, dat
een aantal eenheden der Britse troe
pen in Duitsland zou moeten worden
gereedgehouden voor eventuele ope
raties van de Verenigde Naties.
De Labourpartij wil een zo groot
mogelijke bijdrage leveren aan ver
vulling van de Britse verplichtingen
jegens de NAVO. „Een duizendtal
manschappen meer ten oosten van
Suez zou misschien een doelmatiger
bijdrage tot de vrede vormen dan
duizend man meer in Duitsland".
Een persbericht, volgens het
welk Labour de Britse vloot in han
den van de VN zou willen spelen,
berust volgens Wilson op verzinsels
met politieke bedoelingen.
triciteit te leveren voor verwarmings-
en kookdoeleinden vond de bewinds
man niet aantrekkele i omdat zulks
enorme investeringen aan hoogspan
ningskabels en dergelijke zou vergen.
Minister Andriessen zag ondanks
de aardgasbel in Groningen nog wel
degelijk ruimte voor de winning van
steenkool. Er blijft zijn inziens be
hoefte bestaan aan kolen voor indu
strie en huisbrand en op het ogenblik
is er zelfs sprake van een structureel
tekort aan huisbrandkolen. Toepas
sing van kernenergie is nog toe
komstmuziek en daarom is er voor
de Limburgse mijnen, mits modern
geëxploiteerd, nog wel degelijk pers
pectief. In dit verband liet de be
windsman blijken tegen beschermen
de kolensubsidies, zoals door de
E.G.K.S. ls voorgesteld, geen bezwaar
te hebben, mits aan een aantal voor
waarden betreffende afbouw van en
controle op de subsidies wordt vol
daan. Over deze voorwaarden zijn
deze week in Den Haag besprekingen
gevoerd.
Nederland weer bij
de walvisvangst
De Tweede Kamer heeft gisteren
zonder hoofdelijke stemming de her
nieuwde Nederlandse toetreding tot
de internationale walvisconventie
1946 goedgekeurd. In dit verdrag, dat
ondertekend is door de Sowjet-Unie,
Noorwegen, Engeland en Nederland
wordt een vangstlimiet vastgesteld,
die volgens een bepaalde sleutel
wordt verdeeld in vangstquota voor
de verschillende landen. Onenigheid
over deze quota heeft geleid tot een
tijdelijke uittreding van Nederland.
Het Amerikaanse leger zal worden
uitgerust met een revolutionair type
geweer, dat bijzonder licht weegt
en dat werkt volgens 't „laser"-prin-
cipe, n.l. met sterk geconcentreerd
licht. De buitengewoon krachtige
lichtstraal verblindt een tegenstan
der tijdelijk en kan zelfs zijn kle
ding wegschroeien. De voedingbatte
rij kan door dezelfde militair wor
den meegedragen en stelt hem in
staat in totaal tienduizend „schoten"
te lossen met een tussenruimte van
tien seconden. In het wapen wordt
de lichtstraal door een synthetische
diamant gevoerd die het „samen
perst" en er een grote kracht aan
geeft.
Sommige deskundigen zien in dit
„straalgeweer" een begin van de „do
dende straal", want inmiddels wordt
door onderzoekers van de genie ge
werkt aan een „super-laser", die 300
maal krachtiger zou zjjn.
(Van onze parlementaire redacteur)
De voorgestelde verhoging van de
belasting op sigaretten en benzine is
gisteren in de Tweede Kamer zwaar
onder vuur genomen. Vooral over de
verhoging van de benzinebelasting
hebben minister Witteveen (Finan
ciën) en staatssecretaris Van den
Berge weinig goeds te horen gekre
gen. De meerderheid van de Kamer
maakte zich ernstige zorgen over de
druk, die de verhoging zou leggen
op het beroepsvervoer.
(Van onze parlementaire redacteur)
Vernietigende kritiek van liberale zijde en ernstige bezwaren
van de drie andere regeringspartijen heeft minister Andriessen
(Ec. Zaken) gisteravond in de Tweede Kamer te horen gekregen
over zijn voorstel tot wijziging van de prijzenwet.
De minister wil met deze wijziging
optreden tegen individuele onderne
mers, die zich niet houden aan de
prijsgedragsregels, welke gebaseerd
zijn op het akkoord van de Stichting
van de Arbeid. De bevoegdheden, die
de minister nu bezit geven hem
slechts de mogelijkheid op te treden
tegen overtredingen door bedrijfs
takken en niet door individuele on
dernemers.
Onaanvaardbaar
De liberale woordvoerder mr.
Portheine noemde het ontwerp zon
der meer onaanvaardbaar. Ook de
amendementen, die door de andere
regeringspartijen in de loop van het
debat werden ingediend zouden de
houding van de VVD niet kunnen
veranderen, zo zei mr. Portheine. De
liberale woordvoerder nam het even
als andere sprekers de minister nogal
kwalijk, dat hij het advies van de
S.E.R. niet had gevraagd. Hij meen.
de, dat de minister met de huidige
wet al zeer goed, wel eens te goed,
een slagvaardig beleid kan voeren.
De minister realiseert het zich mis
schien niet, maar dit is een veel te
forse ingreep in ons rechtsbestel, zo
ongeveer vatte mr. Portheine zijn
ernstige juridische bezwaren samen,
die voor zijn fractie, nog los van de
economische bezwaren het wetsont-
Amendementen
De drie confessionele regeringepar
tijen dienden samen een aantal
amendementen in, die stuk voor stuk
verzachting van de werking van het
wetsontwerp ten doel hadden. Het
voornaamste was het amendemenl
Roolvink, dat de werkingsduur van
de wet. tot een jaar wilde terugbren
gen. De heer Roolvink <A.R.>, die
minister Andriessen recht op de man
vroeg, waarom deze de S.E.R.
had ingeschakeld gaf de minister de
raad in dat jaar de S.E.R. te horen
en daarna rustig te overwegen hoe
het onderwerp in een definitieve wet
beter geregeld zou kunnen worden.
Hij zei begrip te hebben voor het
verzoek van de minister, maar waar
schuwde hem de zaak niet te over
drijven door een te zware wissel te
trekken op het prijsbeleid. Evenals
de C.H.-woordvoerder Van der Mei
raadde de heer Roolvink de minister
aan te streven naar een zo goed mo
gelijke verhouding met het bedrijfs
leven. Anders zou het beleid niet
haalbaar zijn.
De KVP-er Van Son had bezwaren
tegen de criteria volgens welke de
minister kan ingrijpen. Deze zijn alle
gebonden aan het inzicht van de
minister, aldus deze woordvoerder.
Namens zijn fractie en namens de
C.H. en de A.R. diende hij een
Als de verhoging doorberekend
kan worden in de vrachtprijzen wor
den vele goederen duurder, waardoor
de prijsstabilisatie wordt doorkruist.
Als de doorberekening niet wordt
toegestaan wordt de belastingdruk
onrechtvaardig verdeeld, zo ongeveer
luidde de argumentatie van de
tegenstanders.
Om althans een deel van het be-
roepsvervoeer van de verhoging te
vrijwaren vroegen zowel de woord
voerder van de KVP als die van de
AR en de CHU aan de minister om
de verhoging van de wegenbelasting
voor de niet-benzinerijders te laten
vallen. De WD-er Joekes rekende
de Kamer echter voor, dat daarmee
een discriminerende grens dwars door
het wegverkeer getrokken zou wor
den. Van het zware wegverkeer be
hoort meer dan de helft tot de ben
zinerijders. Bovendien zijn er onder
het personenverkeer vele beroepsma
tige rijders. De heer Joekes stelde
de minister voor het in de toekomst
te zoeken in twee verschillende soor
ten benzine. Een soort voor de be-
roepsrijders met weinig belasting en
een soort voor de plezierrijders met
meer belasting.
Eerst antwoord
De KVP-er dr. Lucas wilde zijn
eindoordeel over het complex van
verhogingen laten afhangen van het
antwoord van de minister. Hij uitte
sterke twijfel aan het nuttige effect
van de maatregelen. „Ik ben bang,
dat de minister de kip slacht die de
gouden eieren legt", zei deze KVP-er.
Dr. Lucas maakte duidelijk, dat hij
zijn houding voor een groot deel zal
laten bepalen door 's ministers be
reidheid om snel een wetsontwerp tot
neutralisering van de progressie in
de loon- en inkomstenbelasting in te
dienen. „Reeds diverse jaren zijn we
nu al met de beloften overstroomd",
aldus deze woordvoerder.
I Over belastingverzwaring hoeft de
regering niet lang te denken, zo
Mr. PORTHEINE
onaanvaardbaar
een amendement in, dat de betrokken
ondernemers meer gelegenheid wil
geven om gehoord te worden. De
„DOOPPALEIS"
IN LENINGRAD
Bogdanow, communistisch partij
secretaris voor Leningrad, heeft in
het vakbondsorgaan Troet meege
deeld, dat Leningrad spoedig over 'n
prachtig „dooppaleis" zal beschikken.
De communistische autoriteiten wil
len hiermee de christelijke doop te
gengaan, die vele Russen hun kin
deren nog steeds laten geven.
Er wordt in de Sowjet-Unie reeds
namens de godloochenaars gedoopt.
klaagde de AR-woordvoerder Kieft,
maar het duurt jarenlang voor er
iets concreets aan de verlichting
wordt gedaan. De heer Kieft vroeg
de minister of hij wel overleg had
gepleegd met zijn ambtgenoot van
Verkeer en Waterstaat. Evenals de
CHU-woord voerder Schol ten en de
socialist Peschar meende deze spre
ker dat de minister beter de accijns
op alcohol had kunnen verhogen in-
plaats van het Invoerrecht op benzi
ne.
Geen illusies
Met verschillende andere sprekers
maakte de heer Scholten zich niet
veel illusies over de door de minister
beloofde tijdelijkheid van de verho
ging. De heer Peschar noemde deze
tijdelijkheid zelfs een steeds schim
miger zaak.
Deze spreker vreesde evenals de
heer Scholten, dat de minister de
verhogingen zal inbouwen in een
structurele belastingwijziging waarin
ook de neutralisering van de pro
gressie zal worden opgenomen. Daar
mee zal dan de tijdelijkheid verdwe
nen zijn. Hij waarschuwde de minis
ter er niet al te veel op te rekenen,
dat zijn fractie zal voorstemmen. Be
trekkelijk weinig kritiek had de
WD-er Joekes .Hij achtte het hele
complex acceptabel als de minister
duidelijk zou zeggen, wanneer het
wetsontwerp tot neutralisering van
de progressie zou worden ingediend.
Deze indiening zal op korte termijn
moeten geschieden, aldus de liberale
woordvoerder, die er overigens volko
men mee akkoord zou gaan als in
het wetsontwerp de datum van in
voering open gelaten zou worden.
Belastingverlaging nu is econo
mische waanzin, zei hij.
moeilijkheid is. zo zei drs Van Son. ae gouKvocnenaars gedoopt.
I dat de wet tete strafbaar stelt waar- doch dit geschiedt m het „paleis voor
over nog een „communis opinio"
staat.
Steun
Omdat ook de vertegenwoordigers
van de boeren, de GPV' en de SGP
zich tegen het ontwerp bleken te ver
zetten kreeg de minister slechts de
onverdeelde steun van de pacifisten
en van de Party van de Arbeid.
Namens deze laatste fractie zei mevr.
Brautigam: de wijziging spreekt ons
wel aan. Een brandweerman moet
ook een schoorsteenbrand mogen
blussen en niet moeten wachten tot
het een uitslaande brand is gewor
den, die de belende percelen bedreigt.
Ook meende zy, dat de minister de
de huwelijksinzegening".
Volgens Bogdanow hebben sinds de
oprichting, nu vier jaar geleden ,van
het eerste Sowjetrussische „paleis
voor de huwelijksinzegening" te Le
ningrad, zestigduizend echtparen
hun huwelijk aldaar laten inzege
nen. „Wij kunnen, nu er een tweede
dergelijk paleis komt, verwachten
dat de kerkelijke huwelijksinzegenin
gen een zeldzaamheid zullen worden"
aldus de partijsecretaris voor Le
ningrad
Over de doop schrijft Bogdanow
nog: „De Russische autoriteiten stre
ven ernaar het insenrijven van de
jonggeborenen op een dergelijke
plechtige wijze te doen geschieden,
dat dit een feit voor de ouders een
werkelijke herdenkenswaardige ge
beurtenis wordt. De ouders krijgen,
wanneer zij hun pasgeboren kind la
werp niet aanvaardbaar maakten, amendement in. dat tct doel heeft bij
.Wij zijn verontrust over het wets
ontwerp". aldus mr. Portheine. Het
zet de deur open voor subjectief in
grijpen en willekeur introduceren.
het overwegen van maatregelen tegen
prijsopdrijvers de geldelijke omstan
digheden van deze bedrijven in aan
merking te nemen. Tevens diende hU
S.E.R. h,d moeten r»»dpfe,en. M»r ten"m«h?üvën ^enicpennmc
overntens vond e.j dot het voorstel waarin naam en geboortedatum zijn
voldoende waarborgen voor de gegrjft. Wie zou een dergelijk aan-
rechtszekerheid bevatte. i denken niet op prys stellen?" aldus
Vanmiddag zou minister An dries- j de communistische partijsecretaris
sen aasx het woord komen. I voor Leningrad.
De belastingverhogingen
waarover de Tweede Kamer
gisteren en vandaag debatteert,
omvatten ten eerste een tijde
lijke verhoging van het bijzon
der invoerrecht op benzine van
f24,25 op f28,— per 100 liter.
Ten tweede: een tijdelijke ver
hoging van de omzetbelasting op
op sigaretten van 5 tot 7
De regering verwacht, dat de
verhoging van het invoerrecht
op benzine 75 miljoen gulden
per jaar zal opleveren. De ver
hoging van de sigarettenaccyns
zal een bedrag van 135 miljoen
gulden per jaar opleveren. De
inkomsten van de fiscus zullen
dus bij aanvaarding van de voor
stellen met 210 miljoen gulden
per jaar stijgen. De regering wil
belde verhogingen op 1 april in
voeren en is van plan ze na een
Jaar weer ln te trekken. De in
voering van de verhoogde ta
baksaccijns zal tegelijk plaats
hebben met doorberekening van
de loonsverhogingen in de siga
rettenindustrie. Verhoogde om
zetbelasting en doorberekening
van de lonen samen zullen de
prijs van sigaretten met Vi doen
stijgen.
Voor motorrijtuigen, die niet
op benzine rijden zal de motor
rijtuigenbelasting worden ver
hoogd tot een peil, dat overeen
komt met de verhoging van de
benzinebelasting. Deze maatre
gel zal dus van toepassing zijn
op auto's, die op dieselolie en
LPG rijden.
