Velen in Hollanclscheveld
begrijpen het nu nog niet
NOG MOEILIJKHEDEN KOND
VORMNG VN - LEGERMACHT
Vietcong-bataljon in
fel gevecht verslagen
Ogen toe en monden
dicht in het Gooi
„Ifc wil voor al mijn
medewerkers en voor
mij zelf eerherstel"
KWESTIE-CYPRUS
CAREL BRIELS:
Generaal Cox
verlaat leger
Ro>tle van Sirdinië
Niet trouwen
op zaterdag
GRONDEN LIGGEN AL EEN JAAR BRAAK
LETDSCH DAGBLAD DONDERDAG 5 MAART 1964
ruim 5.000 geoefende leden bekend
gemaakt, die in actie moet komen als
er een invasie op Cyprus zou komen.
De mannen hebben geen wapens en
De Veiligheidsrai heeft gisteren op een bijeenkomst van
slechts erkele minuti besloten, de behandeling van een ontwerp
resolutie inzake de orichting van een VN-vredesmacht voor Cy
prus één etmaal uite stellen. In doorgaans welingelichte kringen
werd vernomen, daenige van de elf Veiligheidsraadsleden in
het bijzonder de Scjet-Unie meer tijd wensten om hun stand
punt te formulerenMet name zouden de Russen niet gelukkig zijn
over het voorstel ra de vredsmacht onder secretaris-generaal Oe
Thant te laten resorteren en niet rechtstreeks onder de Veilig-
heidsrêad.
In diplonatieke iringen in New
York verwachtte mn, dat de Veilig
heidsraad andaagde ontwerp-reso-
lutie zou anvaanen, met onthou
dingen va de tvee communitische
leden, de 'Owjet-Jnle en Tsjecho-
Slowakije. WellicMt zou de Franse
vertegenvnrdiger Seydoux zich vóór
de stemrng uitspreken voor een
herzienin-van de garantieverdragen,
waarby ngeland. Griekenland en
Turkije zich hebben genomen de
staat Cjrus en zijn grondwet te
bescherrm. Van Franse zijde werd
vernome dat er g<een aanwijzing uit
Parijs iiontvangen, dat Frankrijk
zich tegi aanvaarding van de ont-
werp-reJutie zal verzetten.
Naar crluidt zou Oe Thant moei-
Rjkhede ondervinden bij zijn pogin
gen omcen vredesmacht samen te
stellen it eenheden van de landen
van he'Britse Gemenebest en uit
niet-veionden landen. Op een
lunchhienkomst zei Oe Thant dat
hu gee duidelijk antwoord had ont-
vangerop zijn verzoek om Canadese
troepei Zweden, Ierland en Finland
zoudei aarzelen om zich te binden.
De Gaulle
Predent De Gaulle is bereid in de
kwest-Cyprus te bemiddelen, als hy
Hdmondse fabriek
giig in vlammen op
(Van onze Eindhovense
correspondent)
Tee Spaanse arbeiders ontdekten
gistmvond brand in een wollen stof
fen fabriek aan de Kanaaldijk in
Heliond. De vuurhaard bevond zich
nab: de droogtrommels en breidde
zichuiel uit. De ververij, spoelerij en
sterery gingen in vlammen op. On-
geva- 2000 vierkante meter werden
een rote vuurhaard. De brand werd
door een groot aantal korpsen uit
omligende plaatsen en bedrijven be
streen. De schade loopt in de hon-
deröizenden. In het bedrijf zijn 750
manwerkzaam. Zij kunnen de eerste
dage niet aan het werk.
daartoe door alle betrokken mogend
heden wordt uitgenodigd zo is giste
ren in Parijs vernomen. Op 'n bijeen
komst van het kabinet zei het staats
hoofd dat het ogenblik voor Franse
tussenkomst nog niet is aangebroken.
De toestand zou echter „te zijner
tyd" wellicht veranderen.
Enkele dagen tevoren had een
Frans blad, Le Monde, gemeld, dat
aartsbisschop Makarios graag zou
zien, dat De Gaulle als bemiddelaar
zou optreden. De Franse minister
van Voorlichting. Peyrefitte. maakte
het gisteren duidelijk, dat de presi
dent het huidige statuut voor Cyprus
dat aan de Turkse minderheid een
aandeel van veertig procent in de
regering van het eiland geeft, op den
duur onhoudbaar acht. Naar de mi
nister zei, is Frankrijk van oordeel
dat het conflict niet door handha
ving van de huidige grondwet kan
worden opgelost. In de komende paar
weken was geen initiatief van Parijs
te verwachten. In een verdere toe
komst moest een dergelijke stap
evenwel niet worden uitgesloten
Burgerwacht
Grieks-Cyprioten die in de tweede
wereldoorlog in het Britse leger heb
ben gediend, hebben gisteravond de
vorming van een burgerwacht van
blijven hun gewone werkzaamheden
uitoefenen. Zjj zouden echter in één
uur kunnen worden gemobiliseerd.
Onlangs hebben zij een herhalings
cursus bU het Cyprische leger ge
volgd.
De strijdmacht wordt de „Heilig
Falanx" genoemd. Het enige doel zou
zijn „het heilige land van de voor
ouders te beschermen, zonder poli
tieke motieven of aspiraties". De bur
gerwacht die zal optreden onder lei
ding van generaal Menelaos Pentali-
des, de opperbevelhebber van het
Cyprische leger, heeft zich ter be
schikking van president Makarios
gesteld.
Zuidvietnamese troepen hebben Cambodja Zuid-Vietnam binnen-
gisteren in een hevig gevecht in de stroomt. Het duurde drie uur. Onder
buurt van de grens met Cambodja J dc regeringstroepen vielen dertien
meer dan honderd communistische
guerrillas! rijders gedood, zo is in
Saigon bekendgemaakt. Het gevecht
is geleverd bij een grootscheepse ac
tie tegen een eenheid zwaargewapen
de Vietcong-rebellen ter grootte van
een bataljon, die een aantal commu
nistische leiders op een bijeenkomst
had moeten bewaken.
Deze bijeenkomst zou worden ge
houden ter gelegenheid van de ver
jaardag van de Noordvietnamese
communistische partij, de Lao Dong.
De aan de Vietcong-rebellen toege
brachte slag is het eerste grote mi
litaire succes sinds generaal-majoor
Khans regering een maand geleden
aan de macht kwam. Het gevecht
werd geleverd in de buurt van de
plaats, waar de rivier de Mekong uit
(Van onze Hilversumse correspondent)
Verraste inwoners van het Gooi hebben gistermiddag omhoog ge
keken. Verstoord zelfs, want er was een hevige stofregen. In het
laatst van de middag by het aanwakkeren van de oostenwind, ver
anderde de wegen in astapijten en tuinen in lavawoestijnen.
De ongerustheid nam met het uur toe. Politieposten belden elkaar
op, doch nergens was brandalarm gemeld. Sommige asslierten deden
zelfs denken aan zilverpapierregens uit de oorlog. In de namiddag
kwam het verlossende telefoontje, uit Flevoland: rietvelden waren
er in brand gestoken. De straffe wind had de vlammen flink aan
gewakkerd en de asrestanten naar het Gooi gedragen. Eventuele
schade zou zelfs worden vergoed.
Sommige huisvrouwen kwamen tot de ontdekking dat wasgoed
besmeurd ivas met zwarte vegen. De as begon bovendien hinder te
veroorzaken aan voetgangers, bromfietsers en wielrijders. Monden
dicht en ogen toe was het parool. De directie van de IJsselmeer-
polders heeft al vast een nieuwe rietverbranding aangekondigd,
vandaag. Wegens succes geprolongeerd.
doden en 85 gewonden. Ook een
Amerikaanse militaire adviseur
kwam om het leven, zo werd in een
militair communiqué meegedeeld.
De Amerikaanse minister van De
fensie, Robert McNamara, vertrekt
morgenavond naar Zuid-Vietnam
om de stand van zaken in de strijd
tegen de communistische verzetsbe
weging op te nemen. Hij wordt zon
dag in Saigon verwacht. De minister
wordt begeleid door de voorzitter van
de commissie van Amerikaanse staf
chefs. generaal Maxwell Taylor, de
nieuwe onderminister van Buiten
landse Zaken voor Aziatische aan
gelegenheden William Bundy, het
hoofd van de geheime dienst. John
McCone. en de administrateur van
het bureau voor internationale ont
wikkeling, David Bell.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dean Rusk, heeft
gisteren in een besloten zitting van
de commissie voor buitenlandse za
ken van de Senaat verklaard: „De
toestand In Zuid-Vietnam is moei
lijk, maar niet wanhopig. Ik geloof
dat het mogelijk zal zijn de Vietcong
te overwinnen".
Minister Rusk zei, dat de Ameri
kaanse politiek jegens Zuid-Vietnam
„in feite zeer eenvoudig is. wy wil
len Zuid-Vietnam helpen zijn onaf
hankelijkheid te bewaren en wij wil
len het zoveel militaire hulp geven,
dat het in staat is weer zijn eigen
lot te bestieren", aldus Rusk.
De minister zei ook: „De commu
nistische rebellen hebben gepoogd
voordeel te trekken uit de toestand,
die in Zuid-Vietnam, als gevolgd van
twee regeringswisselingen, is ont
staan. Zij hebben daartoe krachtiger
aanvallen uitgevoerd, doch de acti
viteit van de Vietcong is nu weer ver
minderd. De militaire toestand wordt
thans weer zoals hij was aan het
einde van het bewind onder wijlen
president Ngo Dinh Djem". Rusk
besloot met de opmerking: „De oor
log in Zuid-Vietnam kan worden ge
wonnen met de manschappen en
wapens, waarover de regering aldaar
thans beschikt".
De Haarlemse bloemenmeis
jes zijn gisteren van Schiphol
vertrokken naar Duitsland,
waar zij fleur zullen geven aan
de Nederlandse culturele dag in
Augsburg en de Hollandse bloe
men week in Miinchen .De bloe
menmeisjes op het winderige
Schiphol op weg naar het vlieg
tuig.
Grensincident
India-Pakistan
Een officiële Indiase woordvoerder
heeft in Nieuw-Delhi bekend
gemaakt, dat bij een botsing tussen
een Indiase patrouille en een groep
Pakistani „vijf Pakistaanse infil
tranten" zijn gedood. Het incident
deed zich voor bij Nausjera in Kasj
mier.
Een vertegenwoordiger van de VN
stelt ter plaatse een onderzoek in.
Het was het derde incident in Kasj
mier in drie weken tijd. Bij het eer
ste treffen werden 23 leden van een
Indiase politie-atrouille vermist. Bij
de volgende botsing zouden drie Pa
kistani om het leven zijn gekomen.
Intussen heeft Pakistan gisteren
in New York om hervatting van het
debat in de Veiligheidsraad over de
kwestie-Kasjmier gevraagd. Op 7 fe
bruari had de raad op verzoek van
Pakistan besloten de kwestie voorlo
pig te laten rusten.
(Van onze Haagse correspondent)
Carel Briels, eenzame zondebok na de moeilijkheden rondom
het spel ,,Tuin van Europa" in Nijmegen heeft vijf maanden daar
na gisteren tijdens een persconferentie) zijn hart nog eens uitge
stort. „Ik wil voor al mijn medewerkers en mijzelf een eerhersteV3t
riep hij in het Scheveningse Kurhaus bewogen uit. „En ook ver
lang ik dat alle medewerkers voor de volle honderd procent be
taald zullen worden".
Overigens kon hij bij dit laatste
een optimistische kanttekening
plaatsen. „De tekenen wijzen er op,
dat de medewerkers, geheel buiten
het rijk. de provincie, de gemeente
Nijmegen en de stichting „Viering
150 jaar Koninkrijk" in Nijmegen
betaald zullen worden.
Wie voor die betaling een be
drag van rond drie ton voor honderd
mensen zal zorgen kon hl) niet
meedelen. Maar de heer Briels was
ervan overtuigd, dat het in orde zou
komen.
Uitvoerig heef hy verteld van de
moeiiykheden, die voor hem rondom
het Goffert-stadion in Nymegen
werden opgestapeld. Van de onmoge
lijkheid om het oorspronkeiyk be
doelde spel „Voor en na Waterloo"
uit te voeren, omdat minister Visser
geen troepen ter beschikking wilde
stellen. Van de noodzaak vyf weken
voor de laatste dagen van augustus
een ander spel te ensceneren.
Pressie
(Van onze Haagse corespondent)
Brigade-generaal P. L Cox van de
generale staf, platsvervangend
hoofddirecteur persone», heeft om
persooniyke redenen ontslag ge-
WIELRENNN
De etappe va de Ronde
Van rv»i!e' die overeen afstand
i„|jbmeter vanNuoro naar
Olbia leidd.js er een 3nder histo
rie gewordefxja een TOinjg opwin
dende rit, «jfenslotte oor oud-we
reldkampioen -ik van LQQy in de
sprint werd ge nnen vór het vry.
wel voltallige eloton behield de
Italiaan Vittorii.^dror de eerste
SSgenMtZtoSè?m voor onze
Branl (It.), 3. Adori^, 4 ^ar.
coli (België), 5. g
Grass! (It.) allen in*a.
VLJ^elfde tyd
als de winnaar. Vervol"
te peloton, eveneens in,elWe tyd
als Van Looy.
Na de vierde etappe lui\et al
meen klassement:
1. Adorni (It.) 18.03.19 Z1j_
verberg (Ned.) op 43 den
3. De Rosso (It.) op 1.24,Arrettl
(It.) op 4.14, 5. Bailetti
4.33, 6. Van Looy (Belg.)
7. Carlesi (It.) op 5.12, 8. Ex,uo;
de Italianen Vigna, Taccone,jnj
chini. Chiappano, Moser
ro allen op 5.22.
Door opnieuw met 10_
Bratesiava te winnen heeft Ce
Glasgow (Schotland) zich geplas!
vraagd uit de militaire dienst. Dit
is hem met ingang van 1 mei aan
staande eervol verleend. De heer Cox
treedt in dienst by het raadgevend
bureau Beerenschot in Hengelo.
Op de achtergrond van dit ver
trek staat opnieuw het plan tot ver
ticale organisatie van de defensietop
van minister De Jong. Zoals bekend
wordt in dit schema de hoofddirec
teur personeel van het ministerie,
een burger, vervangen door opperof-
flcieren personeel by elk der drie
krügsmachtdelen. Daar zyn zy on
dergeschikt aan de staatssecretaris,
die hun wapen politiek vertegen
woordigt.
Brigade-generaal Cox, in het oude
bestel de hoogste militaire perso
neelsfunctionaris in de Koninkiyke
Landmacht is niet benoemd tot op-
perofficier personeel in de nieuwe
organisatie. Dat werd luitenant-ge
neraal J. G. Smit, voormalig hoofd
van de Nederlandse militaire missie
in Washington.
(Van onze R'damse correspondent)
By de Tweede Kamer bestaat het
voornemen een voorstel tot wyziging
van de gemeentewet in te dienen,
waardoor de mogeiykheld tot het
aangaan van een huweiyk op zater
dag komt te vervallen.
Volgens art. 183 lid 16 van deze
wet is de zaterdag nog steeds gehjk-
gesteld met de andere werkdagen,
terwyi nieuwjaarsdag, de christeiy-
6w.. ke tweede paas_ en pinksterdagen,
in de halve finales van het Europtde beide kerstdagen, de Hemelvaarts-
toernooi voor bekerwinnaar, voor qag en Koninginnedag zyn geiykge-
toernooi speelde de Hamburger "teld met de zondag. Het is de be-
geiyk <11) tegen het Eransoe|lng in dlt opzjCht ook de zater-
Olympique Lyon. lg met de zondag geiyk te stellen.
Wilde Briels dat zelf nog wel?
Steeds is er een sterke pressie op
hem uitgeoefend van de zyde van de
stichting om toch door te gaan. Ook
toen door een slechte vóór-publicitelt
in sommige Nederlandse bladen 15
Europese landen hun aanvankeiyke
toezegging tot medewerking introk
ken.
De Belgische ambassadeur, deken
van het Corps Diplomatique vertolkte
volgens de heer Briels in een aan
hem gerichte brief de beduchtheid
van die landen zich in het wespen
nest van deze „Europese tuin" te
steken. De Belgische ambassadeur
gewaagde daarby van een „ontstel
lende publiciteit" In de Nederlandse
bladen.
Dat was. aldus Carel Briels, tien
dagen voor de première. Hy had zich
nog wel willen terugtrekken. Waarom
hy dat dan niet gedaan heeft? Aan-
vankeiyk aarzelde hy de verklaring
te geven. Na enige aandrang zei hy:
„Die vrydagavond voor de voorstel
ling zei de voorzitter van de stichting,
mr. Werdmuller von Elg my: Briels
als jy onze nieuwe opdracht niet uit
voert, dan zullen we Jou de deur
waarder sturen en dan ben jy wegens
contractbreuk aansprakeiyk voor do
schade van allen".
Trots
„Zo gezien, ben ik toch nog trots
op het resultaat" verklaarde hy. Hy
heeft van „De tuin van Europa" een
film laten maken door Cinecentrum.
„Dat is myn direct antwoord op dat
gene wat de Nymeegse correspon
denten van de landeiyke bladen over
myn uitvoeringen hebben gezegd",
voegde hy er aan toe.
De vele medewerkers hebben nog
geen geld ontvangen. „Ik ben nog
niet begonnen met procederen, mis
schien gebeurt dat nog wel", zei hy.
(Van onze Groningse correspondent)
Een onafzienbare schare mensen stond in de
vroege ochtend van vandaag een jaar geleden
op het dicht gevroren Hollandscheveldse Op
gaande voor de boerdery van Klaas Hartman.
Van heinde en verre waren vrye boeren en an
dere nieuwsgierigen naar Hollandscheveld ge
komen om aanwezig te zyn by het op last
van het Landbouwschap ontruimen van dit
bedryf. Wie er echter ook kwam, deurwaarder
H. Bodde uit Hoogeveen en zyn helpe:s niet.
Op een gegeven ogenblik ging het als een lo
pend vuurtje door de menigte: onder politie
bewaking is men aan de 31ste wyk bezig de in
ventaris en het huisraad te verwyderen uit de
woning van Ben Nümeyer, ook een van de vrye
boeren, die niet aan de verplichtingen van het
Landbouwschap wenste te voldoen. Het drama-
Hollandscheveld was begonnen!
Droeve gebeurtenissen wisselden elkaar spoe
dig af. Woensdag 6 maart ontruiming bedryf
van Klaas Hartman. In de nacht van donderdag
7 op vry dag 8 maart brandt de boerdery van
Hartman door bot op heden onopgehelderde
oorzaak af. Vrydag 8 maart ontruiming bedrijf-
Daniel van der Sleen. Zaterdag 9 maart: Van
der Sleen voldoet alsnog aan zyn financiële ver
plichtingen en keert op zyn hoeve terug.
Onkruid
We zyn nu precies één jaar verder. Het on-
I kruid tiert welig achter de door Ben Nymeyer
verlaten woning. Van welland is niet meer te
spreken, want het gras heeft de stryd tegen het
onkruid opgegeven. Dat is trouwens niet te
verwonderen, want nadat Nymeyer klandestien
zyn vee op naar zyn zeggen eigen terrein
heeft laten weiden, is ef door het Landbouw
schap nog niets aan de gronden gedaan.
In Hollandscheveld mompelt men, dat de per
celen van Nymeyer en Hartman braak blyven
liggen tot het moment, waarop de in bespreking
zynde ruilverkaveling van de buurtschappen
Elim en Hollandscheveld gerealiseerd zal wor
den. Iemand uit het Hollandscheveldse Opgaan
de schudt het hoofd: „Ik begrijp er niets van.
Het ene proces-verbaal volgde op het andere.
Maar het vee van de heer Hartman bleef tot
het moment, waarop hy door de organisatie van
de vrye boeren in de buurtschap Vossebelt in de
gemeente Dalen gekochte boerdery met veertien
ha land betrok, rustig in het weiland achter de
verbrande boerdery grazen". Hy is niet de enige,
die er niets van begrypt. Een vrouw van de
andere kant van het Hollandscheveldse Op
gaande verklaarde de puinhoop met het bord
„Oost-Beriyn" ervoor niet meer te kunnen zien.
Kostbare gronden liggen reeds een jaar braak
en dat kunnen de boeren in deze buurtschap
van de gemeente Hoogeveen niet zien.
Besproken
Niet alleen de Inwoners van Hollandscheveld
weten niet wat de toekomst van deze verlaten
bedryven zal zyn. Ook het Landbouwschap weet
als eigenaar niet wat er moet gebeuren. De
voorzitter van het schap, de heer A. W. Biewen-
ga, in Groningen, vertelde ons, dat deze zaak
reeds verschillende malen in het bestuur was
besproken.
„Tot op heden hebben wy er weinig haast mee
gehad, omdat de vrye boeren ons daarna heb
ben aangesproken om de rechtsgeldigheid van
deze inbeslaglegging te betwisten". „Maar", zo
vervolgde hy. „wy hebben inmiddels wel ver
nomen dat het nog een hele tyd kan duren al
vorens er in dit proces uitspraak wordt gedaan.
Wy zyn dan ook wel van mening, dat wy niet
op die uitspraak kunnen wachten. Er zal iets
met die gronden moeten gebeuren". Op de
vraag, wat de plannen zyn kon de voorzitter
van het Landbouwschap echter geen antwoord
geven, omdat er nog steeds geen beslissing ge
nomen is. Zaterdagmiddag om 1 uur zal het in
Hollandscheveld opnieuw een drukte van belang
zyn. Men verwacht, dat Café Mol tydens de
herdenking van de gebeurtenissen tot de aller
laatste plaats bezet zal zyn. Het comité zal voor
deze byeenkomst ook de ministers van Land
bouw en Vissery en Volkshuisvesting en Bouw-
nyverheid alsmede de bestuursleden van het
Landbouwschap uitnodigen.
„Ik aanvaard geen uitnodiging van de heer
Koekoek. Ik heb uiteraard veel over en van hem
gelezen, maar ontmoet heb ik de voorzitter van
de vereniging voor bedryfsvryheid in de land
bouw nog nooit", zo vertelde de voorzitter van
het schap ons. De belangstelling zal groot zyn,
er zullen ongetwyfeld weer vele nieuwsgierigen
zyn. Of het veel zal uithalen? „Geen woorden
van de vrye boeren, maar daden van het Land
bouwschap", zei een bewoner van een der vele
wyken ons.
Met deze stelling zyn ongetwijfeld velen het
na een Jaar onzekerheid eens,
„Geen rechtbank
maar boe venzootje"
(Van onze
Haarlemse correspondent).
„Het is hier geen rechtbank
maar een draaibank en boven
dien een boevenzootje"op die
manier liet een 41-jarige Velse-
naar van beroep opperman zich
enkele weken geleden uit in de
Haarlemse rechtszaal, toen de
rechtbank hem wegens een ver
keersovertreding een boete had
opgelegdDe in de zaal aanwezige
officier van Justitie zei tot de
parketwachter: Arresteer die
man".
Gistermiddag had de opperman
zich wegens belediging van het
openbaar gezag te verantwoor
den. De eis luidde een gevange
nisstraf van veertien dagen en de
uitspraak was een gevangenis
ttraf van één week.
