Personeel nazi-kampen kreeg les in moorden Scheveningse vissers maandag naar zee MAREL •a alles occasions Er waren minstens vier scholen Reders geven toe aan eisen van de stakers Mariaheide kreeg vannacht zijn brug IR. WIESENTHAL ONTDEKT: Duitse jongen ontvoerd ERKENDE BONDEN VIT CONFLICT VOI. AUTOMATISCHE WEERBERICHT Honderd doden door mazelen in Perzië Overstroming veertig doden Automatisch wassen - ZWART - mtvs Opgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 21 FEBRUARI 1964 No. 31193 LEIDSCIH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Disüoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f10.05 per kwartaal, f3.35 per maand, f. 0.78 per wee&. Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055 99 j (Van onze correspondent in Wenen) Rechters, politici, sociologen en psychologen hebben tot nu toe geen antwoord kunnen geven op de vraag hoe het verbranden en vergassen van miljoenen slachtoffers onder Hitier technisch moge lijk is geweest en hoe het personeel hiertoe lichamelijk en geestelijk In staat is geweest. Op deze vraag heeft nu ir. Wiesenthal, die o.a. Eichmann op het spoor is gekomen, een antwoord gegeven. In Duitsland en Oostenrijk waren tijdens de oorlog minstens vier scholen waar het personeel tussen 1941 en 1943 tot perfecte be roepsmoordenaars werd opgeleid. Deze scholen bevonden zich in Ha- jfama (bij Limburg), Grafenegg (in Brandenburg), Sonnenstein (by Pir- na) en op Oostenrijks grondgebied in plartheim bij Linz. Ten aanzien van het vroegere kas teel Hartheim kon worden vastge- Iteld dat hier onder meer de eerste euthanasie-experimenten door mid- flel van crematie en vergassing heb ben plaatsgehad. De eerste slachtoffers in Hartheim ■aren geen joden, maar zogenaamde Iriërs: ongeneeslijke zieken, krank- innigen of debielen en ouden van agen uit Duitsland en Oostenrijk. De proeven hadden tot doel om een nethode te vinden waardoor later in e kortst mogelijke tijd en volgens en vaststaand tij drooster elf miljoen oden konden worden geliquideerd. Als personeel koos de districtsin- pecteur overtuigde SS'ers uit van ingeveer 25 jaar, die in een van deze moordscholen" een opleiding van en paar maanden zouden krijgen. Zij werden daar gehard en moesten ennen aan de reuk van verbrand ïensenvlees en vooral mochten zij iter niet zwak worden tegenover het esmeek van vrouwen en kinderen. Hele nachten lang moesten zij on er de rook van de gasovens slapen, p'ie dus bij het ombrengen van Ari- che landgenoten niet door de knieën ing, was ook sterk genoeg om dui mden joden om te brengen. In die tijd van experimenten wer- len in Hartheim ongeveer 35 tot 45 rsonen per dag vergast. De as werd de Donau geworpen of als meststof "ibruikt. Later haalde men hiervoor ik gevangenen uit het concentra- ip Mauthausen. toen Heydrich, Müller en Eichmann het besluit namen tot het uitmoorden van elf miljoen joden. Verdwenen Dit plan werd inderdaad voor een belangrijk deel uitgevoerd. De mees te handlangers zijn intussen gestor ven of spoorloos verdwenen, of zij le ven nog op vrije voeten in het bui tenland. De plaatsvervangend com mandant van Sobibor, Gustav Wag ner, vluchtte naar Argentinië, waar hij thans een vrij beroep uitoefent. Ruim honderd man van het perso neel uit dit kamp is met name be kend, een deel van hen werd in Hart heim opgeleid. De plaatsvervangend commandant van Treblinka was de Oostenrijker R. Stangl, die in 1948 uit de gevangenis van Linz kon ontsnap pen en die nu nog vry in Damascus leeft. Een medicus en een vrouwelijke arts uit Oostenrijk hebben zelfmoord gepleegd. De Duitse arts Remmo be vindt zich in Frankfort in voorarrest Dertien of veertien van deze per fecte moordenaars uit Oostenrijk zijn nog in leven. Ir. Wiesenthal heeft hun namen aan de politie be kendgemaakt, zodat zü binnenkort gerechtelijk zullen worden vervolgd. Het kamp in Treblinka telde 130 man personeel. Belzec 90 man. Hun namen werden bekend omdat zij op de lijsten stonden van hen die op grond van „bijzondere verdiensten" 'bedoeld was het uitroeien van jo den) het ijzeren kruis tweede klasse hadden gekregen. Onderzoek Ir. Wiesenthal heeft het gehele do cumentatiemateriaal ter beschikking gesteld van de Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken, die hem de verzekering gaf dat de Oostenrijkse justitie dit materiaal onmiddellijk zou verwerken voor het gerechtelijk onderzoek. Bij hun verantwoording kunnen de verdachten zich er niet op beroepen dat zij „op bevel" hebben gehandeld, want zij hebben van te voren geweten waarvoor zij werden opgeleid. Anderen die voor deze taak berekend waren of die bezwaren lie ten horen, kregen een andere taak in de SS. Het kamppersoneel heeft met volle natlonaalsocialistische overtui ging die opleiding doorlopen en de eed afgelegd om dit werk plichtsge trouw te doen en daarover het zwy- gen te bewaren. Een zevenjarige jongen uit Wies- baden (West-Duitsland), die al acht dagen werd vermist, blijkt te zijn ontvoerd. De ontvoerder heeft van de vader, de eigenaar van een restau rant, een losprijs van 15.000 mark I geëist. Hij zond hem tevens de sleutel toe van een postbox in het PTT- j hoofdkantoor te Frankfort. Bij ope- ning werd daarin een schoen van de jongen aangetroffen. Koning Paul geopereerd Koning Pul van Griekenland (62) is vanochtend geopereerd in Tatoi, dat 25 km ten noorden van Athene ligt. De operatie geschiedde door een Atheense chirurg, die werd bijgestaan door zeven Griekse en buitenlandse collega's. Onder hen waren twee Britse kankerspeciallsten, Sir Stan ford Cade en dr. Edward Muir. Aan vankelijk werd uitsluitend gesproken over maagzweren, waaraan de Griek se vorst zou lijden. De aanwezigheid van de buitenlandse specialisten maakt de vooruitzichten voor 's konings herstel niet gunstiger. De operatie heeft meer dan twee uur geduurd. Ingelicht Bij het begin van de opleiding wer- len de „leerlingen" volledig op de hoogte gesteld. Daarna moesten deze iS'ers een eed afleggen dat zij dit Irerk plichtsgetrouw zouden vervullen te daarover zouden zwijgen. Wanneer fc commandant merkte dat een van jijn handlangers het niet meer kon rerwerken, werd deze naar het front nn Joego-Slavië gestuurd, waar de peesten in de partisanengevechten kmkwamen. Ook anderen die te veel hadden gezien en te veel wisten, wer- jen naar Joego-Slavië gezonden om- lat men vreesde, dat zij het geheim pmden verraden. De eerste commandant van Hart- leim was Christian Wirth, een kapi- ein van de Oostenrijkse politie, die iter in Joego-Slavië is gesneuveld Toen de proeven waren afgesloten, egon de crematie aan de lopende and in de Poolse kampen van Tre- linka, Belzec en Sobibor. In het be- in werden er ongeveer twintig per- men per dag vergast, later waren iet echter dagelijks tienduizend. Hiermee werd het plan van de zo- enaamde Wannseeconferentie -.van 0 Januari 1942 ten uitvoer gebracht, (Van onze visserijredacteur) Advertentie WASMACHINES AE.G - IGNES - tNDESIT ERRES - SIEMENS BICO EEMCO N.V. Koning Paul van Griekenland, i Kroonprins Constantijn, die tot die ernstig ziek is, en zijn zoon I regent is benoemd. NU VEILIG DE WEG OVER - AANHOUDEND KOUD WEER 1 Het K.N3Ï.I. verwacht van heden morgenavond: Droog weer met opklaringen, maar lc enkele wolkenvelden, en in het "rden van het land mogelijk enige id mist. Zwakke tot matige wind -dzakelijk tussen oost en zuidoost, de nacht en ochtend lichte tot ige vorst. In de middag tempe- turen even boven het vriespunt. 22 FEBRUARI Zon op: 7.43 uur; onder: 18.05 uur. Maan op: 12.20 uur; onder: 4.09 u. Hoogwater te Katwijk te 10.08 en 22.57 uur. Laagwater te 5.24 en 18.14 uur. Dit blad bestaat alt 16 pagina's De kinderen van Mariaheide kunnen veilig de provinciale weg oversteken. De inwoners hebben hun zin: in de afgelo pen nacht hebben militairen een baileybrug geslagen over de snelweg, die dwars door het kerkdorp loopt en waarop eni ge kinderen de dood hebben gevonden. Er gebeurt nog meer: nadat Gedepu teerde Staten van Noord-Brabant eerst een snelheidsbeperking van 70 km per uur hadden ingesteld, hebben zy gistermiddag besloten een gedeelte van het kerkdorp dat bij de Provinciale weg ligt de aan duiding „bebouwde kom" te geven, zodat op de weg een maximum snelheid van 50 km zal komen. Hiermee is aan de eis van de in woners voldaan. Wanneer de nieuwe snelheidsbeperking zal in gaan is nog niet bekend. Hoog tempo Tegen het aanbreken van de dag is de 480ste Genietroep uit Schaars- bergen gereedgekomen met de ruim 23 meter lange baileybrug, die 4,75 meter hoog is. Gistermiddag om even over vier uur kreeg de com mandant van de Genietroep de op dracht de brug te slaan. Van dat tijdstip af werden allerlei instan ties ingeschakeld om over mate riaal en transportmiddelen te kun nen beschikken: zware vrachtwa gens werden ingeladen, 10-tonners met materialen vertrokken uit Hendrik Ido Ambacht naar Maria heide en uit Keizersveer reden een 12-tons kraan en een compressor naar operatie-Mariaheide. Om middernacht waren 55 militairen in hoog tempo aan het werk om pijlers aan te brengen en met de kraan de enige tonnen zware over spanningen op haar plaatsen te manoeuvreren. Soep en palat De politie regelde 't verkeer, het be stuur van de Stichting Gemeen schapsbelangen verschafte de wer kers hete soep en voor de kerk stond een Veghelse cafetariahouder naast een kok van de Genie in de vriesnacht „patat" te bakken. De kinderen van Mariaheide hebben vanmorgen nog de drukke weg moeten oversteken op hun tocht naar school, want de trappen van de brug waren nog niet klaar Maar by het uitgaan van de school konden ze over de brug. Operatie Mariaheide was geslaagd. de erkende bonden bereid zijn haar van haar uit de CAO voortvloeiende verplichtingen te ontslaan, heeft de vereniging vooralsnog voor kennisge ving aangenomen. Dr. Boelmans Kranenburg bevestig- I de. dat de vereniging in haar giste- I ren gehouden vergadering haar le- I den heeft gemachtigd, het garantie loon van f125 per week en het af- TT j ot rekenen per reis aan hun personeel Het ziet er naar uit. dat de Vlaardingse en bchevenmgse vissers- t0e te zeggen. Over de juridische schepen, die nu al wekenlanq lanqs de kaden liqgen, maandag naar vorm voor deze nieuwe voorwaarden zee zullen vertrekken. De reders zijn namelijk gezwicht voor de J wordem1 nveriegd."^ met dC junsteD aandrang van het O.V.B. Dit was voor de besturen van de drie 1 erkende bonden van werknemers in de visserij aanleiding om gis teren in Scheveningen een vrij sensationele beslissing te nemen. Na besprekingen met de raad van overleg van de drie grote vakcen trales hebben zij zich bereid verklaard de reders te bevrijden van de verplichtingen, die voor hen voortvloeien uit de met hen gesloten collectieve arbeidsovereenkomst. Dit besluit was voor de N.V. Doggermaatschappjj in Vlaardingen aanlei ding gisteravond haar schippers telefonisch opdracht te geven de beman ningen op te roepen om maandag naar zee te vertrekken. Gevaren zal wor den op de voorwaarden van de tussen reders en erkende bonden overeenge komen C.A.O., aangevuld met het garantieloon van f 125.- per week en het afrekenen per reis. Ook de Scheveningse reders, die door het stakingsconflict getroffen zijn, zouden hun schippers medegedeeld hebben, dat gevaren kan worden op voorwaarden, welke met die van het zogenaamde tussenvoorstel overeenkomen. In Paleis Soestdijk heeft Prin ses Christine enkele deputaties ontvangen, die haar geschenken aanboden ter gelegenheid van haar zeventiende verjaradag. Hier bewondert zij met haar moeder een van de onderdelen van een set koffers, die haar na mens de Verbindingsdienst van de Kon. Landmacht werd aange boden door kolonel ir. H. A. Ro- drico. Grote drukte in Scheveningen Nadat de deputatie van de drie erkende bonden het bestuur van de Redersvereniging van de Nederland se Zeevisserij met hun besluit in kennis hadden gesteld heeft deze vereniging daarover gisteravond langdurig vergaderd. De voorzitter van de redersvereniging, de heer N. Haasnoot uit Katwijk aan Zee. wil de over het besprokene geen mede deling doen zolang er geen contact Is geweest met de erkende bonden. Consequenties Er zou een besluit genomen z^n om te varen op het zogenaamde tus senvoorstel. zo vernamen wjj gis teravond van welingelichte zjjde. De reders zouden echter beducht zijn voor de consequenties. Het Buitengewoon Besluit Arbeidsver houding verbiedt namelijk uit drukkelijk alle niet door de Stich ting van de Arbeid goedgekeurde arbeidsvoorwaarden. Bovendien is er dan nog de verklaring van de minister van Landbouw en Visse rij, mr. B. Biesheuvel, waarin hij economische hulp voor het visse rijbedrijf heeft toegezegd op voor waarde, dat men zich houdt aan het georganiseerd overleg. De CKV-bestuurder, de heer Adri de Boon. heeft gisteravond het besluit van de drie erkende bonden van werknemers in het visserijbe drijf nader toegelicht. „Wij willen ons bevrijden van de betiteling „sta- ln-de-weg", die wij de laatste weken van vele zijden hebben moeten aan horen", zei hU. „De redersvereniging wilde de CAO open breken om daaraan toe te voegen de eisen van de stakers. Als besturen, zo merkte de heer De Boon op, konden we daaraan niet toegeven en daarom hebben we van morgen overleg gepleegd met de voorzitter van de drie grote vakcen trales. het NVV, het CNV en het NKV, en gezamenlijk zyn wU tot de conclusie gekomen, dat men als erkende vakorganisaties niet kan voldoen aan eisen van organisaties, die nog voor het loonbeleid in het algemeen, noch voor het loonbeleid in de visserij, verantwoordelijkheid dragen. De reders behoeven ten op zichte van ons geen verplichtingen meer te hebben. Wij passen er voor verantwoordelijk te worden gesteld voor de staking". De heer De Boon had overigens niet de indruk, dat de reders nu staan te dringen om met het OVB te onderhandelen. Weliswaar hebben individuele reders een zodanig druk op hun vereniging uitgeoefend, dat het bestuur wel wilde praten over de stakerseisen. maar dat betekent nog niet dat zy met de stakers aan een tafel gaan zitten. In beginsel hebben de reders nu de vrijheid tot uitbreiding van de CAO met de eisen van de stakers. Ook bestaat de mogelijkheid om de voorwaarden te vermelden op de monsterrol, waardoor rekening kan worden gehouden met een opzegging van de overeenkomst aan het eind van elke reis. De stakers, zo verklaarde OVB- leider Jaap Koning, wachten van zelfsprekend op de toenadering van de reders. Dat hoeft niet openlijk te gebeuren, want men heeft begrip voor de moeilijkheden, die een der gelijk contact voor de werkgevers kan opleveren. Vanavond wordt er weer vergaderd over de vraag „va ren of niet varen". Waarschijnlijk zullen de vissers ditmaal met „ja" antwoorden. Standpunt reders De Redersvereniging van de Ne derlandse Zeevisserij denkt er niet over met de niet-erkende organisatie OVB in zee te gaan. De secretaris van de redersvereniging, dr. H. Boel mans Kranenburg, deelde dit vanmorgen mee. De mededeling, dat In de Scheveningse haven heerst vandaag grote bedrijvigheid. Men is druk doende de schepen te bevoorra den en klaar te maken voor de reis. De bemanningen van twee schepen van de Rederij Jaczon de SCH 22 en de SCH 33. hebben aanzegging gekre gen reeds vanavond uit te varen. Men neemt in Scheveningen aan. dat de andere schepen maandag zee zullen kiezen. De Visserymaatschappjj Vlaardin gen hoopt morgen vyf schepen, de VL 7. 73. 110, 121 en 131 uit IJmuiden te laten vertrekken. De andere Vlaar dingse rederyen willen hun schepen begin volgende week naar zee laten gaan. In het Westperzische district Kermansjah zijn als gevolg van een mazelenepidemie tot dusver 117 mensen, voor het merendeel zeer jonge kinderen, gestorven. De gehele bevolking van het getroffen gebied is nu ingeënt en de epidemie schijnt bedwongen te zijn. Bij overstromingen in de zui delijke Philippijnen zijn 41 men sen om het leven gekomen, ter wijl er ruim 48.000 dakloos zijn geworden. In het getroffen ge bied zijn bovendien acht perso nen aan cholera gestorven. Het hoogtepunt van de overstromin gen schijnt voorbij te zijn. Zo'n schattig klein hondje Z'n gezondheid ligt bij Vlieland. Tweehonderdder tig verschillende voeders en preparaten, waaronder met extra vitaminen en mine ralen. kalk en het originele beendermeel. Zijn voerbak, mand, halsband en lijn kiest u hier óók uit de meest verschillende - alles met prettige, puike raad. Begrip voor beter autorijden Grootste sortering auto's in Nederland Wassenaar Rijksstraatweg 336-340, Arnhem Boulevard Heuvelink 5a, Eindhoven Blaarthemseweg 140, Advertentie rel. 01751- 2545 Tel. 08300-36344 Tel. 04900-69266 Vraag demonstratie en prospectus HOOIGRACHT 18 TEL. 23951 Uit het Leidsch Dagblad van 20 February 1864: Een geleerd geneesheer doet opmerken, dat vele per sonen in verkoudheid of een andere longziekte doorgaans veel suiker gebruiken, en nogtans brengt de suiker meestal aan de slappe en lij dende borstdeelen groot na deel voor. Melk en zacht voedsel met fijne bloem ge mengd is doorgaans het beste geneesmiddel Naar men verneemt, zal het ijzeren geschut, waar mede de vestingen en posi- 1 tién des Rijks zijn uitgerust, eerlang door getrokken bron zen kanotis van 30 en 12 1 pond vervangen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 1