AKKOORD OVER
DE BOUW-C.A.O.
Hevige vuurgevechten
in Limassol op Cyprus
Heel kort bezoek van
Don Carlos aan Franco
iBasisloon 16% hoger
spreidloon 0-5%.
Na moeizaam overleg
leyde
rich
beneemt
liet leven
WEERBERICHT
Tientallen
Soinaliërs
gesneuveld
NAAR SCHATTING TACHTIG DODEN
Louter protocollaire betekenis
De Philippijnen en Maleisië
hervatten betrekkingen
„Duitse grens
blijft open''
Troonopvolging
in de Senaat
Geen Spaans
diplomatiek
paspoort
Prinses Irene
niet herdoopt
garage
JONGELEEN
(Stic/ Qffimtvs
""^Op<f«rleht 1 maart 1860
5Z0|
an 13'
buiten
n. I
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1964
No. 31186
LEIDSCH
DAGBLAD
ilrecteur: E. A. E. van Dishoecs
ifdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f.0.78 per wee*
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055
i kent
sc/ien.
n mol
250 J
geboJ
r on
o nvt
twijnq
250 1
180 2|
21,7\
n. 1
jekh
Na moeizame onderhandelingen hebben werkgevers en werk-
•s in het bouwbedrijf overeenstemming bereikt over een
lieuwe C.A.O., welke op 1 maart van kracht zal worden.
I De directe lonen zullen worden verhoogd met zestien procent., de ver
ging van het spreidloon zal lopen van nul tot vijf procent. Ook in de
tcundaire arbeidsvoorwaarden zijn verbeteringen aangebracht. Zo zullen
e vakanties met twee dagen worden uitgebreid.
3 De onderhandelingen hebben pas
p de zevende vergadering tot een
kkoord geleid, omdat enerzijds mi-
aster Bogaers in zijn veelgenoemde
louwnota de bouwvakarbeiders een
E». ktr aatje had togezegd en anderzijds
latiekt werkgeversorganisaties er fel te-
27 tn gekant waren dit extraatje te
held% te laten uitgaan boven de cijfers
TER f het loonakkoord genoemd.
Van werkgeverszijde werd derhalve
in defensief overleg gepleegd met de
OODftntrales van de werkgeversverbon-
telen. Na dit overleg is tenslotte door
T werkgevers in het bouwbedrijf een
mpromisvoorstel ter tafel gebracht,
t als uitgangspunt heeft gediend
or het nu bereikte resultaat.
De basisionen worden verhoogd
met 16 procent.
Boven het basisloon kan een
spreidloon van 0 tot 5% worden
gehanteerd. Deze spreidlonen zul
len centraal worden vastgesteld
door een in overleg samen te stel
len paritaire commissie.
Prestaties
In alle bedrijven zal een systeem
van prestatiebeloning van kracht
worden. Maximaal zal dat 35%
bedragen. Voor die werken, waar
op geen tariefregeling van toepas
sing kan of zal zijn is de moge
lijkheid geopend een franchise
van maximaal 15% te hanteren
met een minimum van 10%,
De huidige bepalingen van de
werktijden zullen in de nieuwe
CAO worden overgenomen. Dit
betekent, dat het gehele jaar 45
uur pier week wordt gewerkt, al
leen in de zomer verdeeld over
vijf en in de winter over zes da
gen. Er bestaat echter een moge
lijkheid om toch een vijfdaagse
werkweek door te voeren, als men
kan aantonen, dat op een werk
negen uur per dag kan worden
gewerkt.
Reizen
Om het reizen te beperken wordt
een maximum van vijf reisuren
)r. Werner Heyde, de hoofdbe-
lagde in het euthanasie-proces,
volgende week in West-Duitsland
beginnen, heeft vandaag de
nd aan zichzelf geslagen. Gisteren
■ong een andere beklaagde in dit
Bces, Tillmann, uit het raam van
1 gebouw in Keulen. Hij was op
dood.
[Dr. Heyde zou op 18 februari te-
Ichtstaan op beschuldiging in de
Èfste jaren van de oorlog tiendui-
inden mensen, voornamelijk joden,
lussen en Polen, die volgens het na-
l-regime „onbruikbaar" waren om
it zij aan ongeneeslijke ziekten le
en, door gasverstikking om het le
en te hebben gebracht.
'Toen daartegen van vele kanten
fotesten opgingen werden de moor-
in stopgezet om later op veel gro-
Ire schaal in vernietigingskampen
i worden hervat. Met Heyde en Till-
Unn zou ook een zekere Hans He-
liman worden berecht.
Dr. Heyde heeft zich in zijn cel in
I gevangenis van Frankfort, waar
V in voorarrest zal door ophanging
In het leven beroofd. Hij was 61 jr.
LICHTE TOT MATIGE
VORST
1 Het K.N.M.I. verwacht van heden-
pt morgenavond: Droog weer met
©klaringen, maar plaatselijk wol-
[envelden. Zwakke tot matige ooste-
Rjke wind. In de nacht en ochtend
Jchte tot matige vorst, morgenmid
dag temperatuur om het vriespunt.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
14 FEBRUARI
Zon op: 7.54 uur; onder: 17.50 uur;
Maan op: 8.52 uur; onder: 18.55 u.;
I Hoogwater te Katwijk te 4.08 en
16.15 uur; laagwater te 12.12 uur.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
per week vergoed met een moge
lijkheid tot dispensatie. De ver
goeding zal 100% van het uurloon
bedragen.
De werkgever is thans bevoegd
een werknemer na een ononder
broken dienstverband van vijf
jaar een dienstjaren toeslag van
f2.50 per week toe te kennen. Dat
blijft ook in de nieuwe CAO zo.
Maar wanneer dat dienstverband
tien jaar duurt mag de werkgever
vijf gulden geven, terwijl voor een
10-jarig dienstverband in de be
drijfstak f2,50 per week wordt
toegekend. Deze toeslagen zijn
niet cumulatief.
Uitkeringen volgens de ziektewet
worden door de werkgever van de
eerste ziektedag af aangevuld tot
100 procent van het dagloon voor
die werknemers, die langer dan
zeven dagen wegens ziekte ver
hinderd zijn arbeid te verrichten.
De berekening van de waarde van
de vakantiebonnen voor de bouw
vakarbeiders, zal geschieden op
basis van het uurloon verhoogd
met 20 procent.
In het Ethiopische district De-
bogorialle zijn 93 Somalische
soldaten gesneuveld en negen
vrachtauto's vernield, aldus een
mededeling van het Ethiopische
ministerie van Voorlichting.
Keizer Haile Selassie heeft
aan de secretaris-generaal van
de Verenigde Naties medege
deeld. dat de Somaliërs de grens
met Ethiopië blijven schenden.
,,Wij zuller ons niet aan
agressie schuldig maken, maar
wij blijven ons tegen schending
van ons gebied verzetten", aldus
zijn boodschap.
De Amerikaanse regering heeft
er bij beide partijen op aange
drongen een wapenstilstand af
te kondigen. Bij het begin van de
grensgevechten, de vorige week,
hadden de Verenigde Staten te
genover de regeringen van beide
landen reeds hun bezorgdheid
daarover uitgesproken.
Limassol is Cyprus' nieuwste kruitvat. Nadat gisteren in deze
industriestad met haar overwegend Griekse bevolking al hevig was
gestreden, braken er vanochtend nieuwe gevechten uit tussen
Grieks- en Turks-Cyprioten, waarbij reeds vijftig mensen zouden
zijn gedood en honderd gewond. Volgens Britse militaire kringen is
de positie van de Turks-Cyprioten in Limassol wanhopig. De
Grieks-Cyprioten maakten gebruik van gepantserde bulldozers; een
van deze voertuigen zou een Turkse kliniek hebben vernield. Bij de
gevechten van gisteren zijn naar schatting dertig personen omge
komen. zodat het dodental in Limassol vanochtend reeds tot tachtig
was gestegen.
Gistermiddag om vijf uur wisten
Britse politietroepen een staakt-het-
vuren te bewerkstelligen, nadat vrij
wel de gehele dag in Limassol was
geschoten. Griekse inwoners van de
stad maakten zich meester van het
kasteel Berengeria aan de haven, dat
door Turken werd verdedigd. Daar
bij zouden twintig Turken zijn ge
sneuveld. Vanochtend braken op
nieuw gevechten uit. Volgens
een regeringswoordvoerder openden
Turks-Cyprioten bij het aanbreken
van de dag het vuur.
Volgens een gezaghebbende Grieks-
Cyprische woordvoerder verschilt het
nieuwe Brits-Amerikaanse voorstel
zeer weinig van het eerste voorstel
dat in deze netelige kwestie is ge
daan. De woordvoerder noemde het
Jongste voorstel onaanvaardbaar. Het
hielu geen rekening met de eis van
Cyprus, dat de vreemde politiemacht
voor het handhaven van de orde j
onder mandaat van de Veiligheids- I
raad staat.
De woordvoerder zei, dat het Ang- 1
lo-Amerikaanse plan in hoofdzaak
gaat over een hergroepering van de
twee gemeenschappen op het eiland.
H;j noemde dit onaanvaardbaar om
dat het neerkwam op een deling
van Cyprus.
Aan het diplomatieke front duurt overeengekomen
de strüd inmiddels ook onverminderd
voort. Van welingelichte zyde is ver- hoofdsteden consulaten te
nomen, dat er gisteren in het geheel
geen vorderingen zijn gemaakt bü
de besprekingen van de Amerikaanse kingen tussen beide landen
De Philippijnen en Maleisie zijn
in hun respectieve
openen,
waarmee het herstel van de betrek-
wordt
onderminister van Buitenlandse Za
ken George Ball met president Maka-
rios.
E.E.G. bepaalt
(Van onze Brusselse correspondent)
Het Duitse beroep op de minister
raad van de Europese Economische
Gemeenschap, ondanks het besluit
van de Europese commissie de in
voer van eieren uit landen van de
gemeenschap te mogen beletten, heeft
gisteren bij geen van de vijf andere
landen gehoor gevonden. De Duitse
grens moet dus open blijven totdat
Duitsland eventueel zou kunnen aan
tonen, dat er inderdaad een versto
ring van de binnenlandse eiermarkt
is, als gevolg van invoeren uit E.E.G.
landen.
ingeluid, zo staat in een gemeen
schappelijk communiqué dat gisteren
in Pnom Penh, de hoofdstad van
Cambodja, is uitgegeven.
President Macapagal van de Phi
lippijnen en premier Abdoel Rahman
van Maleisië hebben daar de afgelo
pen dagen besprekingen gevoerd over
het geschil inzake de nieuwe federa
tie. Premier Rahman heeft zich be
reid verklaard tot zo spoedig mogelijk
overleg over de kwestie van de Phi-
lippijnse aanspraken op Noord-Bor-
neo en ls akkoord gegaan met het
beginsel van een eventueel aan
hangig maken van deze zaak bij het
Internationaal Gerechtshof in Den
Haag. De Philippijnse regering moet
van haar kant de regering van Ma
leisië een memorandum doen toeko
men met betrekking tot haar aan
spraken op Noord-Borneo.
Naar van welingelichte Maleisische
zijde in Pnom Penh werd vernomen,
is het onwaarschijnlijk, dat de „her
vatting van de vriendschappelijke
betrekkingen", zal leiden tot herstel
van de volledige diplomatieke betrek
kingen, tenzij hetzelfde tussen Ma
leisië en Indonesië geschiedt.
B(j zijn terugkeer te Koeala Loem-
poer deelde premier Abdoel Rahman
mee, dat president Macagapai een
plan heeft voorgesteld ter regeling
van het geschil tussen Meleisië en
Indonesië. Hij wilde niet In bijzon
derheden treden. Wel zei hij dat de
kwestie aan het parlement zal wor
den voorgelegd.
(Van onze parlementaire redactie)
De behandeling van de begroting
van Algemene Zaken, die volgende
week dinsdag in de Eerste Kamer
plaats heeft, zal de senatoren gele
genheid bieden aan minister Marij-
nen enkele actuele vragen voor te
leggen.
In KVP-kringen zou men met
name een nadere precisering van het
regeringstandpunt betreffende de
kwestie van een eventuele r.-k.-
troonopvolgster op prijs stellen.
De KVP-afgevaardigden zouden
niet geheel voldaan zijn over het
antwoord dat mr. Marijnen hierover
dinsdag aan dr. Vondeling (PvdA)
heeft gegeven in de Tweede Kamer.
Het lijdt geen twijfel, dat ook de
Rijksvoorlichtingsdienst in de Senaat
zal worden besproken.
De audiëntie, welke het Spaan
se staatshoofd generaal Franco
gisteren toestond aan de verloof
de van Prinses Irene, Don Carlos,
duurde slechts vijf minuten. Zij
was van louter protocollaire be
tekenis. Tevoren hadden waarne
mers de verwachting uitgespro
ken, dat Don Carlos bijzonderhe
den over zijn verloving zou ver
strekken. Dat kan niet gebeurd
zijn. Daarvoor duurde 't gesprek
te kort. Er werd tijdens het be
zoek niet gefotografeerd. Daar in
andere gevallen wel foto's worden
gemaakt, nemen waarnemers aan,
dat nu van dit gebruik werd af
geweken om het particuliere ka
rakter van het bezoek te onder
strepen.
Het was gisteren niet de eerste
maal, dat Don Carlos die gezien
de leeftijd van zijn vader als de
feitelijke Carlistische kroonpreten
dent wordt beschouwd, door het
Spaanse staatshoofd werd ontvan
gen. Volgens waarnemers zou gene
raal Franco er van tijd tot tijd ge
in Alblasserdam werd giste
ren het loods-afhaalvaartuig
„Albatros" te water gelaten. Het
uit gewapend polyester gebouw
de vaartuig werd door een drij
vende bok van de werf in het
water getild.
Prins Juan Carlos, de con
current" van de verloofde van
Prinses Irene als troonpreten
dent van Spanjeis met zijn
echtgenote. Prinses Sophia van
Griekenland en hun vijf weken
oude dochtertje Helena uit
Spanje naar Lausanne gereisd,
waar zijn moeder, ex-koningin
Eugénie van Spanje woont. Het
echtpaar op het vliegveld van
Lausanne.
noegen in scheppen ongerustheid te
zaaien onder de „liberale" monar
chisten: de aanhangers van de jon
ge Don Juan Carlos, wiens vader
Don Ju an in Portugal woont.
De algemene opinie in Madrid is,
dat de gisteren aan de vertegenwoor
digers der Carlisten verleende audi-
Op 9 januari in
Utrechtse kapel
Prinses Irene is bij haar over
gang naar de R.-K. Kerk niet
herdoopt. Haar doopsel, in 1940
in de huiskapel van Bucking
ham Palace door ds. Van Dorp
van de Ned. Hervorm. Gemeen
te in Londen toegediend, is door
de R.-K. Kerk als geldig erkend.
Aldus wordt door .,De Volks
krant" uit welingelichte kringen
vernomen.
Op verzoek van de Prinses z^jn bjj
gelegenheid van haar overgang naar
de R.-K. Kerk slechts aanvullende
ceremoniën verricht. Dit geschiedde
op donderdag 9 januari door kardi
naal Alfrink in diens huiskapel aan
de Maliebaan in Utrecht. De Prinses
legde toen ook de geloofsbelijdenis af.
In kerkelijke kringen wordt er op
gewezen, dat bij de overgang naar
het r.-k. geloof wordt onderzocht, of
het doopsel geldig is geweest. De re
den tot dit onderzoek is, dat door de
wijze waarop een doopsel kan worden
toegediend en vanwege de intentie
van de bedienaar soms twijfel kan
ontstaan omtrent geldigheid ervan.
In geval van twijfel wordt bij over
gang naar de R.-K. Kerk meestal
herdoopt „sub conditione" (onder
voorwaarde). De doopformule luidt
dan: „Indien gij niet gedoopt zijt,
doop ik u in de naam
Is een doopsel in een protestantse
Kerk wel op volgens de R.-K. op
vatting geldige wijze toegediend,
dan wordt dit doopsel ook door de
R.-K. Kerk als zodanig erkend. Dit
laatste is bij Prinses Irene het geval.
Over de geldigheid van haar doopsel
in Londen bestaat geen enkele twij-
leL
entie in dit licht dient te worden be
zien.
Geen keus
Volgens de in 1946 afgekondigde
grondwet heeft generaal Franco de
bevoegdheid de „persoon van konink
lijke bloede" die tot de Spaanse
troon zal worden geroepen, aan te
wijzen. Hij zou dus kunnen kiezen
voor de „liberale" tak van Don Juan-
voor de Carlistische pretendent of
zelfs voor een andere Prins. Tot dus
ver heeft hij er echter voor gewaakt
een formele keuze te doen. Zijn
voorkeur schijnt evenwel uit te gaan
naar de afstammelingen van Alfonso
XIII, en in het bijzonder naar Don
Ju an Carlos, de zoon van Don Ju an,
in wiens studie hij veel belang stelt
en die hij, na diens huwelijk met
Prinses Sophia van Griekenland,
heeft geïnstalleerd in het Zarzuele-
paleis. niet ver van het Pardo-paleia
waar generaal Franco zelf verblijft.
Maar dit alles zyn slechts bewyzen
van een welwillende belangstelling,
die geen enkel officieel karakter dra
gen.
In feite is Spanje op het ogenblik
een monarchie zonder enige wette
lijke en officiële kroonpretendent.
Verdeeld
Aan de andere kant heeft gene
raal Franco zich er voor behoed de
indruk te wekken als zou hij de Car
listen volledig negeren en zijn blij
ken van sympathie jegens hen heb
ben nooit nagelaten een slecht hu
meur op te roepen bij de aanhangers
van Don Juan, wier betrekkingen
met het Spaanse staatshoofd vaak
stormachtig zijn geweest.
Door deze tactiek is generaal Fran
co erin geslaagd de gevoelens van
afkeer onder de Spaanse monarchis
ten aan te wakkeren en hun ver
deeldheid te vergroten.
Politieke waarnemers in Madrid
zijn over het algemeen de mening
toegedaan, dat de gisteren aan Don
Carlos verleende audiëntie ter ge
legenheid van diens verloving met
Prinses Irene, in het licht van deze
tactiek moet worden bezien en geen
zins het begin van een „ommezwaai"
van de generaal naar de Carlistische
kroonpretendent betekent.
Nationaliteit
Een woordvoerder van Don Carlos
heeft gezegd, dat deze waarschijnlijk
„enkele dagen" in Madrid zal bleven.
Zijn nationaliteit blijft inmiddels
onderwerp van vele perscommenta
ren. Het Spaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft bevestigd,
dat Don Carlos niet over een Spaans
diplomatiek paspoort beschikt. Men
weet niet of hij in het bezit is van
een gewoon Spaans paspoort. In de
Spaanse grondwet staat, dat alleen
een Spanjaard van koninklijke bloe
de voor het bestijgen van de Spaan
se Troon kan worden aangewezen.
Waarnemers verbazen zich er der
halve over. dat Don Carlos, als hij
Spanjaard is, geen diplomatiek pas
poort heeft zoals alle andere Prinsen
en „grandes" in Spanje.
In traditionalistische (Carlisti
sche kringen in Pamplona wordt be
weerd, dat Prinses Irene in mei in
Montejurra by Estella Navarra) zal
deelnemen aan een Carlistische-bjj-
eenkomst. Zy zou dan een witte bas-
kenbaret van de Carlitische vrouwen
dragen. Haar verloofde, getooid met
de rode baret met de gouden lelie,
zal deze bijeenkomst leiden. Genoem
de kringen verwachten ter ere van
de Prins en zyn verloofde meer dan
honderdduizend Spanjaarden in
Montejurra.
Hillman
Humber
Off. dealer
ST.-JACOBSGRACHT 10—16
TEL. 21560 - LEIDEN
Singer
Sunbeam
t Uit het Leidsch Dagblad van
12 February 1864:
Dingsdag morgens zijn de
reizigers, die van Amsterdam
J met den sneltrein te Utrecht
r kwamen, aan een groot ge-
vaar ontkomen. Terwijl de
trein in beweging was, be
merkte men n.l. dat een der
xvaggons in brand stond,
xoelke brand gelukkig nog in
tijds is gebluscht, doordien
men den trein heeft doen op
houden.
De Gemeenteraad alhier
heeft op heden Donderdag
benoemd tot opziener der ge
meentewerken van de le
klasse P. A. Fortuin Harre
man, thans opziener van de
2e klasse en in diens plaats
A. van der Heyden. hulpon
derwijzer in de bouwkunde 1
j aan het genootschap M.S.G. j